ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΔΥΝΑΜΕΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 144 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
(Αίτηση για Παραπομπή Αρ. 1/2024)
26 Ιουνίου, 2024
[Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Π., Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ. ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, ΣΤ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ, Τ. ΚΑΡΑΚΑΝΝΑ, Η. ΓΕΩΡΓΙΟΥ,
Μ. ΚΑΛΛΙΓΕΡΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 9(2)(α) ΚΑΙ (α)(i), ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964-2022
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2023
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ, ΗΜΕΡ. 20/05/2024 ΓΙΑ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΣΤΟ ΑΝΩΤΑΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Π. Πολυβίου με Ν. Καλλένο και Η. Γεωργιάδου (κα) για Χρυσαφίνης & Πολυβίου ΔΕΠΕ, για την Εφεσείουσα-Αιτήτρια στην Έφεση αρ. 26/2022, Ε.Δ. Λευκωσίας.
Ε. Φλωρέντζου (κα), ανώτερη δικηγόρος της Δημοκρατίας με Μ. Τσαγκάρη (κα), δικηγόρο της Δημοκρατίας Α΄ και Χ. Καστάνα, δικηγόρο, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Εφεσίβλητους-Καθ’ ων η Αίτηση.
Δ. Κακουλλής, για τους Εφεσίβλητους-Καθ’ ων η αίτηση 2 και 3.
----------------------
Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Π.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Λιάτσο, Π.
---------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
[ex tempore]
ΛΙΑΤΣΟΣ, Π.: Έχουμε ακούσει τις δύο πλευρές. Το Δικαστήριο είναι σε θέση να δώσει την απόφαση επί του θέματος που ηγέρθη, κατά πόσον δηλαδή εξακολουθούν να πληρούνται οι προϋποθέσεις προκειμένου να ακουστούν από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο ζητήματα αντισυνταγματικότητας τα οποία καλύπτει η ενώπιον του Παραπομπή, στη βάση του Άρθρου 144 του Συντάγματος και βεβαίως της σχετικής πρόνοιας του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμου του 1964, Ν. 33/1964, Άρθρο 9(2)(α).
Είναι επιβεβλημένο να υπενθυμίσουμε κάτω από ποιες συνθήκες τέθηκε ενώπιον μας η υπό κρίση Παραπομπή. Το πρωτόδικο Δικαστήριο στα πλαίσια της εκδίκασης ενώπιον του υπόθεσης, έκρινε, για σειρά από λόγους που παρέθεσε και οι οποίοι είναι αχρείαστο να αναπτυχθούν σε αυτό το στάδιο, ως ακολούθως:
«6. Το Δικαστήριο κρίνει ότι η παρούσα αποτελεί περίπτωση στην οποία πρέπει να ασκηθεί η διακριτική του ευχέρεια και να παραπεμφθεί στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο γιατί:
Α. Δεν υπάρχει νομολογιακό προηγούμενο που να αποφασίζει τα εγειρόμενα ζητήματα.
Β. …
Γ. Αν και υπάρχει πλήθος πρωτόδικων αποφάσεων που αποφαίνονται επί του λόγου ζητήματος, το αποτέλεσμα αυτών αποκλίνει, έτσι ώστε να δημιουργείται θέμα ασφάλειας δικαίου, έστω υπό ευρεία έννοια, μέσω των ως άνω διαφορετικών ερμηνειών που έτυχαν τα επίδικα ζητήματα.»
Στη βάση λοιπόν των πιο πάνω και έχοντας ενώπιον του και τη σύμφωνη θέση όλων των μερών, το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο αποφάσισε, σε προηγούμενο στάδιο, ότι υπήρχαν οι προϋποθέσεις προκειμένου τα εγειρόμενα ζητήματα συνταγματικότητας να ακουστούν από το ίδιο και προς αυτή την κατεύθυνση όρισε την υπόθεση για διευκρινίσεις σήμερα.
Προ μερικών ημερών, στις 20.6.2024, εκδόθηκε από το Εφετείο, στα πλαίσια βεβαίως της δευτεροβάθμιας δικαιοδοσίας του, η απόφαση επί της Πολιτικής Έφεσης Αρ. 285/18, Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ ν. Διευθυντή Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας Πάφου κ.α., όπου εξετάστηκαν και επιλύθηκαν, για πρώτη φορά σε δεύτερο βαθμό, ζητήματα που αφορούσαν στα Άρθρα 23 και 26 του Συντάγματος και σε αναφορά με τα επίδικα Άρθρα του περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμου, Ν. 9/1965, ως προστέθηκαν με τον Ν. 139(Ι)/2015, που βρίσκονται και ενώπιον μας. Εντοπίστηκε παραβίαση των πιο πάνω συνταγματικών διατάξεων.
Το ερώτημα που τέθηκε σήμερα στους ευπαίδευτους συνηγόρους είναι, κατά πόσον η απόφαση του Εφετείου έχει μεταβάλει το πλαίσιο των ενώπιον μας δεδομένων κατά τρόπο που να μην δικαιολογείται πλέον η ακρόαση της Παραπομπής από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Ο κ. Πολυβίου εξέφρασε διαφορετική άποψη θέτοντας ότι εφόσον το ζήτημα είναι σοβαρό και βρίσκεται ήδη ενώπιον του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, θεμιτό είναι να ακουστεί για να υπάρχει η απόφαση του Ανώτατου Δικαστικού Οργάνου επί του ζητήματος της συνταγματικότητας που εγείρεται.
Τόσον η πλευρά του Γενικού Εισαγγελέα, όσο και ο κ. Κακουλλής ο οποίος εκπροσωπεί διάδικο ο οποίος επηρεάζεται, κατά τρόπο δυσμενή, πρέπει να πούμε, από την απόφαση του Εφετείου, είχαν αντίθετη άποψη. Ήταν η θέση τους ότι πλέον δεν υφίστανται οι προϋποθέσεις για να ακουστεί το αίτημα από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο. Μάλιστα η πλευρά του Γενικού Εισαγγελέα, η οποία είχε θέσει την απόφαση του Εφετείου υπόψη του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου με αναφορά ότι θα σεβαστεί βεβαίως το αποτέλεσμα, δήλωσε ενώπιον μας ότι, σε πλήρη εναρμόνιση με τα όσα η απόφαση του Εφετείου καθόρισε, ανάλογα θα ενεργήσει στα πλαίσια της πρωτόδικης διαδικασίας.
Μας βρίσκει σύμφωνους η θέση της πλευράς του Γενικού Εισαγγελέα την οποία υιοθέτησε και ο κ. Κακουλλής. Όταν τέθηκε το θέμα ενώπιον του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου για να εξεταστεί, όπως το Σύνταγμα και ο Νόμος επιβάλλει, κατά πόσον δηλαδή συντρέχουν οι προϋποθέσεις για να επιληφθεί της Παραπομπής, τα δεδομένα όπως τα είχε θέσει το παραπέμψαν Δικαστήριο, δικαιολογούσαν ενέργεια προς αυτή την κατεύθυνση, της εξέτασης δηλαδή του αιτήματος. Το επέβαλλαν η σοβαρότητα του συνταγματικού ζητήματος που εγειρόταν, αλλά, και ιδίως, τα στοιχεία που έθεσε το πρωτόδικο Δικαστήριο, της έλλειψης νομολογίας επί του θέματος και των πολλών, σχετικών, αντιφατικών, πρωτόδικων αποφάσεων.
Αυτά τα δεδομένα έπαυσαν να υφίστανται. Μεσολάβησε το κρίσιμο γεγονός της έκδοσης δευτεροβάθμιας απόφασης, στην οποία αναφερθήκαμε αμέσως προηγουμένως. Συνεπώς δεν πληρούνται πλέον οι προϋποθέσεις για περαιτέρω χειρισμό από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο του θέματος.
Η Παραπομπή γι΄ αυτούς τους λόγους απορρίπτεται. Το παραπέμψαν Δικαστήριο να ενημερωθεί σχετικά από το Πρωτοκολλητείο, προκειμένου να ενεργήσει όπως ο Νόμος και το Σύνταγμα επιβάλλουν σε τέτοια περίπτωση.
Α.Ρ. ΛΙΑΤΣΟΣ, Π.
Τ.Θ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Δ.
Δ. ΣΩΚΡΑΤΟΥΣ, Δ.
ΣΤ. ΧΑΤΖΗΓΙΑΝΝΗ, Δ.
Τ. ΚΑΡΑΚΑΝΝΑ, Δ.
Η. ΓΕΩΡΓΙΟΥ, Δ.
Μ. ΚΑΛΛΙΓΕΡΟΥ, Δ.
/φκ