(Ποινική Έφεση Αρ.: 240/2023)
19 Ιανουαρίου 2024
[Χ.Β. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Γ. ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ, Μ.Γ. ΠΙΚΗΣ, Δ/ΣΤΕΣ]
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ
Εφεσείων
v.
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εφεσίβλητης
------------------------------
Δρ Α. Σαββίδου (κα), για Εφεσείοντα
Α. Χατζηκύρου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας Α’, για Γενικόν Εισαγγελέα, για Εφεσίβλητη
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τη Γ. Κυριακίδου, Δ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ, Δ.: Ο Εφεσείων αντιμετωπίζει ενώπιον του Κακουργοδικείου Πάφου κατηγορίες που αφορούν το αδίκημα της απόπειρας φόνου κατά παράβαση του Άρθρου 214(α) του Ποινικού Κώδικα, Κεφ. 154, (1η κατηγορία), κατοχή, μεταφορά και χρήση πυροβόλου όπλου χωρίς να είναι κάτοχος άδειας κατά παράβαση των Άρθρων 5(1), 28(1), 44 και 51(1) του περί Πυροβόλων και Μη Πυροβόλων Όπλων Ν.113(Ι)/04, (2η - 4η κατηγορίες), κατοχή πυροβόλου όπλου με σκοπό να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή ατόμου κατά παράβαση του Άρθρου 92 του Κεφ. 154, (8η κατηγορία), κατοχή, μεταφορά και χρήση εκρηκτικών υλών χωρίς άδεια κατά παράβαση του Άρθρου 4(4)(δ) & (ζ) του περί Εκρηκτικών Υλών Νόμου, Κεφ. 54 και πυροβολισμό με πυροβόλο όπλο εντός κατοικημένης περιοχής κατά παράβαση του Άρθρου 374(η) του Κεφ. 154 (9η κατηγορία).
Στις 22.11.23 και αφού ο Εφεσείων απάντησε μη παραδοχή σε όλες τις κατηγορίες που αντιμετωπίζει η υπόθεση ορίστηκε για ακρόαση στις 25.1.24. Για σκοπούς εξασφάλισης της παρουσίας του, η Κατηγορούσα Αρχή υπέβαλε αίτημα όπως ο Εφεσείων παραμείνει υπό κράτηση. Το αίτημα στηρίχθηκε στον κίνδυνο φυγοδικίας του, ως κατ΄ ισχυρισμόν προέκυπτε με βάση τη σοβαρότητα των αδικημάτων, την πιθανότητα καταδίκης (με βάση το υπάρχον μαρτυρικό υλικό) και τις ποινές που ενδεχομένως θα επιβληθούν σε περίπτωση καταδίκης του, καθώς και στον κίνδυνο διάπραξης νέων αδικημάτων, λόγω της καταδίκης του στην ποινική υπόθεση 3257/14 σε αδικήματα παράνομης εισόδου σε ξένη περιουσία και επιθέσεων με πραγματικές σωματικές βλάβες. Η συνήγορος του Εφεσείοντος έφερε ένσταση στο αίτημα. Το Κακουργοδικείο στη βάση κινδύνου φυγοδικίας αλλά και ότι ελλοχεύει κίνδυνος διάπραξης νέων αδικημάτων διέταξε την κράτηση του.
Με την παρούσα έφεση ο Εφεσείων προσβάλλει την απόφαση με δυο λόγους έφεσης. Ισχυρίστηκε (α) ότι εσφαλμένα το Κακουργοδικείο έκρινε ότι υπάρχει κίνδυνος φυγοδικίας λόγω αποτυχίας του να συσταθμίσει την πιθανότητα καταδίκης με τα στοιχεία που είχε ενώπιον του για την κατηγορία της απόπειρας φόνου σε συνδυασμό με τους δεσμούς του Εφεσείοντος με την Κυπριακή Δημοκρατία, και (β) ότι εσφαλμένα αποφάσισε ότι υπάρχει κίνδυνος διάπραξης άλλων αδικημάτων, στηριζόμενο σε μια προηγούμενη καταδίκη ημερ. 16.4.19 για αδικήματα που διαπράχθηκαν αρχές του έτους 2014.
Η συνήγορος του Εφεσείοντος με την αγόρευσή της ανέπτυξε τους λόγους έφεσης, υποστηρίζοντας ότι ο Εφεσείων θα πρέπει να παραμείνει ελεύθερος με όρους. Αντίθετη ήταν η θέση του συνηγόρου της Δημοκρατίας.
Τις αρχές επί των οποίων εξετάζονται αιτήματα κράτησης τις είχαμε παραθέσει πρόσφατα στην υπόθεση Γενικού Εισαγγελέα v. Νίκου, Ποιν. Έφ. 145/23, ημερ. 21.7.23, στην οποία και παραπέμπουμε.
Αμφισβητείται από τον Εφεσείοντα η πιθανότητα καταδίκης στην κατηγορία της απόπειρας φόνου. Ήταν η θέση της συνηγόρου του ότι το σύνολο του μαρτυρικού υλικού που τέθηκε ενώπιον του Κακουργοδικείου παρουσίαζε σοβαρές αδυναμίες γιατί από τα γεγονότα η ρίψη πυροβολισμών δεν έγιναν με πρόθεση θανάτωσης του Παραπονούμενου αλλά με σκοπό τον εκφοβισμό του. Επιπρόσθετα, ήταν η θέση της ότι το Κακουργοδικείο δεν συνυπολόγισε τους δεσμούς του Εφεσείοντος με την Κυπριακή Δημοκρατία.
Τα γεγονότα της υπόθεσης ως συνοψίζονται από το Κακουργοδικείο, με αναφορά στο μαρτυρικό υλικό, έχουν ως ακολούθως:
«Μέσα από το περιεχόμενο του γίνεται αντιληπτό ότι ο κατηγορούμενος γνώριζε εξ' όψεως τον παραπονούμενο χωρίς να έχουν οποιεσδήποτε σχέσεις. Όπως φαίνεται αποτελεί κοινό έδαφος τους ότι κατά τον ουσιώδη χρόνο ο παραπονούμενος διέμενε στο Ψάθι και ο κατηγορούμενος στο Πολέμι. Σε χρονικό διάστημα πρόσφατο πριν από το περιστατικό που αναφέρεται στο κατηγορητήριο, ο παραπονούμενος και ο κατηγορούμενος είχαν μεταξύ τους επεισόδιο έξω από νυχτερινό κέντρο αναψυχής στην Πάφο. Μέσα από εκείνο το περιστατικό ο κατηγορούμενος φαίνεται να κτυπήθηκε από άτομα με τα οποία ήλθε σε αντιπαράθεση. Την ημερομηνία του επίδικου περιστατικού κατηγορούμενος και παραπονούμενος συναντήθηκαν τυχαία σε άλλο νυχτερινό κέντρο αναψυχής. Εκεί φαίνεται να αλληλοκοιτάχτηκαν και να είχαν φραστικό επεισόδιο. Από ότι παρουσιάζεται το επεισόδιο συνεχίστηκε αργότερα στο χώρο στάθμευσης του κέντρου αναψυχής όπου ο παραπονούμενος έσπρωξε τον κατηγορούμενο. Άτομο που γνώριζε και τους δύο μπήκε ανάμεσα τους και τους απομάκρυνε. Αμφότεροι παραπονούμενος και κατηγορούμενος μιλούσαν έντονα ο ένας του άλλου.
Έπειτα και κατά τις πρωινές ώρες της ίδιας ημέρας ο κατηγορούμενος επέστρεψε στην οικία του στο Πολέμι και αφού πήρε το πυροβόλο όπλο του πατέρα του χωρίς να έχει σχετική άδεια και μαζί φυσίγγια μετέβηκε με το όχημα του στην οικία του παραπονούμενου στο Ψάθι. Στάθμευσε το όχημα μέσα στην αυλή της οικίας του παραπονούμενου. Εκεί βρέθηκε και ο παραπονούμενος με το όχημα του. Από ότι σημειώνεται ο κατηγορούμενος μόλις αντίκρισε τον παραπονούμενο να βρίσκεται στο όχημα του κατέβηκε από το δικό του και με το όπλο που κρατούσε κτύπησε το γυαλί του οδηγού του οχήματος του παραπονούμενου το οποίο έσπασε. Ακολούθως ο κατηγορούμενος γρονθοκόπησε τον παραπονούμενο στο κεφάλι και με το όπλο του τον πυροβόλησε. Ο παραπονούμενος τραυματίστηκε και διαμετακομίστηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Πάφου. Λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης του διασωληνώθηκε και μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας όπου υπεβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση. Στο μεταξύ, όπως σημειώνεται στο μαρτυρικό υλικό, συγγενικά πρόσωπα του παραπονούμενου κατάφεραν να αφοπλίσουν τον κατηγορούμενο που φαίνεται να αντιστάθηκε και να φώναζε «εν υα σας παίξω ούλλους».
Σε σωματική έρευνα που έγινε στον κατηγορούμενο από μέλος της αστυνομίας φαίνεται να εντοπίστηκαν στην δεξιά τσέπη του παντελονιού του έξι (6) πλήρη φυσίγγια. Επίσης σε έρευνα που έγινε στο όχημα που οδηγούσε κατά τον ουσιώδη χρόνο φαίνεται να εντοπίστηκαν στο πίσω αποθηκευτικό Χώρο δύο Χάρτινα κιβώτια φυσιγγίων που περιείχαν έντεκα (11) και δώδεκα (12) πλήρη φυσίγγια αντίστοιχα καθώς επίσης άλλα δεκαοχτώ πλήρη φυσίγγια».
Ως έχει νομολογηθεί κατά την εξέταση αιτήματος κράτησης δεν εξετάζεται η ύπαρξη εκ πρώτης όψεως υπόθεσης αλλά μόνο το ενδεχόμενο καταδίκης, χωρίς το Δικαστήριο να προβαίνει σε οποιαδήποτε αξιολόγηση μαρτυρίας. Οι θέσεις του Εφεσείοντος δεν μας βρίσκουν σύμφωνους. Το Κακουργοδικείο περιορίστηκε στην όψη του μαρτυρικού υλικού, χωρίς να υπεισέλθει στη βασιμότητα της εκδοχής του κάθε μάρτυρος ή των πιθανών υπερασπίσεων του κατηγορουμένου και ορθά έκρινε ότι υπήρχε πιθανότητα καταδίκης σε όλες τις κατηγορίες που ο Εφεσείων αντιμετώπιζε (βλ. M.S.A. v. Αστυνομίας, Ποιν. Έφ. 200/22, ημερ. 19.9.22, ECLI:CY:AD:2022:B362). Είναι αρκετή η ανάγνωση της κατάθεσης του Παραπονουμένου και η επιθεώρηση των φωτογραφιών για να αντιληφθεί κάποιος ότι στη βάση τους, σε περίπτωση που γίνουν αποδεκτά, πιθανολογείται καταδίκη.
Περαιτέρω, το Κακουργοδικείο έλαβε υπ' όψιν τους δεσμούς του Εφεσείοντος με την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ως είχαμε την ευκαιρία να επισημάνουμε πρόσφατα στην υπόθεση Abdulhadi Smaisam v. Δημοκρατίας, Ποιν. Έφ. αρ. 224/2023, 06/12/2023 για την στοιχειοθέτηση του υποκειμενικού κριτηρίου:
«Όπως έχει επανειλημμένως τονιστεί η σημασία της ύπαρξης δεσμών έγκειται στο ότι ενδέχεται να λειτουργήσουν αποτρεπτικά ως προς το ενδεχόμενο διαφυγής κάποιου από τη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου για να μην εμφανιστεί στη δίκη του. Δεν υπερφαλαγγίζουν όμως τη σοβαρότητα του αδικήματος και υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις στις οποίες ακόμα και πιο ισχυροί δεσμοί δεν υπερίσχυσαν της σοβαρότητας (βλ. ενδεικτικά Hua ν. Αστυνομίας (2011) 2 Α.Α.Δ. 152, A.A.S v. Αστυνομίας, Ποιν. Έφ. 193/22, ημερ. 14.9.22, B.T.T. v. Δημοκρατίας, ημερ. 23.6.23)».
Το Κακουργοδικείο στην απόφαση του συνεκτίμησε όλους τους σχετικούς παράγοντες. Δεν παρέλειψε στα πλαίσια εξέτασης των δεδομένων της υπόθεσης να συνυπολογίσει τους δεσμούς του Εφεσείοντος με τη Δημοκρατία καταλήγοντας ότι ήταν υπαρκτός ο κίνδυνος διαφυγής.
Παρά το ότι η διαπιστωθείσα πιθανότητα διαφυγής του Εφεσείοντος είναι αρκετή για να διαταχθεί η κράτηση του μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης του, κρίνουμε ότι ούτε ο δέυτερος λόγος έφεσης ευσταθεί. Θεωρούμε ότι η κρίση του Κακουργοδικείου, ως προς την πιθανότητα διάπραξης νέων αδικημάτων είναι ορθή. Η ύπαρξη προηγούμενης καταδίκης έστω και αν χρονολογείται από το 2019 για αδικήματα που διαπράχθηκαν το 2014, θεμελίωνε κίνδυνο διάπραξης νέων αδικημάτων λαμβάνοντας υπόψη ότι παρήλθαν μόνο 17 μήνες από τη λήξη της τριετούς αναστολής που επεβλήθη σ΄ αυτόν, κατά την επιβολή της εν λόγω ποινής (βλ. Αρέστη ν. Αστυνομίας (2016) 2 Α.Α.Δ. 1).
Στην υπόθεση Κουτσούδης κ.α. ν. Αστυνομία, Ποιν. Έφ. αρ. 131/2020 κ.α., ημερ. 20.8.2020, ECLI:CY:AD:2020:B288 επισημάνθηκαν τα εξής:
«Αφετηρία είναι η ατομική ελευθερία. Η κράτηση αποτελεί (sic) μέτρο κατ΄ εξαίρεση. Η αναγκαία εξισορρόπηση εμπίπτει στη διακριτική ευχέρεια του πρωτόδικου Δικαστηρίου, η οποία δεν αναθεωρείται με γνώμονα την υποκειμενική αντίληψη των μελών του Εφετείου για την ορθότητα της ή μη. Επέμβαση επιτρέπεται εάν η διακριτική ευχέρεια του αρμοδίου δικαστηρίου ασκηθεί έξω από τα επιτρεπτά όρια «είτε διότι εμφιλοχώρησαν εξωγενείς παράγοντες είτε διότι παραγνωρίστηκαν παράγοντες και κριτήρια που καθιερώθηκαν από την νομολογία ως προαπαιτούμενα για την άσκηση της (Μαυρομιχάλης ν. Αστυνομίας (2014) 2 Α.Α.Δ. 256, 262)».
Δεν συμφωνούμε ότι η αναγκαία εξισορρόπηση και η διακριτική ευχέρεια του Κακουργοδικείου έχουν ασκηθεί πέραν των επιτρεπτών ορίων του πρωτόδικου Δικαστηρίου.
Η έφεση απορρίπτεται.
Χ.Β. ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ, Δ.
Γ. ΚΥΡΙΑΚΙΔΟΥ, Δ.
Μ.Γ. ΠΙΚΗΣ, Δ.