ΕΦΕΤΕΙΟ ΚΥΠΡΟΥ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Έφεση αρ. E358/2021)
9 Φεβρουαρίου 2024
[ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ, ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, Δ/στές]
ΛΕΣΧΗΣ ΙΠΠΟΔΡΟΜΙΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΤΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΤΗΣ ΩΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΑΥΤΗΣ
Εφεσείουσα / Εναγόμενη αρ. 1
ν
1.ΒΑΡΝΑΒΑ ΑΔΑΜΟΥ
Εφεσίβλητος αρ.1/ Ενάγοντας
2. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ
Εφεσίβλητος αρ. 2/ Εναγόμενος αρ. 2
Αίτηση ημ. 23.5.23 για παράταση του χρόνου καταχώρισης Ειδοποίησης Εφεσιβλήτου
Για Εφεσίβλητο αρ. 1 – Αιτητή: κ. Κυριάκος Χαραλάμπους για Παπαδόπουλος, Λυκούργος & Σια Δ.Ε.Π.Ε.
Για Εφεσείουσα – Καθ’ ης η Αίτηση: κ. Χρίστος Δημητριάδης για Κώστας Δημητριάδης Δ.Ε.Π.Ε.
Για Εφεσίβλητο αρ. 2 – Καθ’ου η Αίτηση: κα Ρενέ Μάρκου για Μ. Κιτρομηλίδης Δικηγόροι Δ.Ε.Π.Ε.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ, Δ.: Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα απαγγελθεί από την Δικαστή Μ. Παπαδοπούλου.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ, Δ. Με την υπό κρίση Αίτηση ο Εφεσίβλητος αρ. 1 αιτείται παράταση της προθεσμίας καταχώρισης Ειδοποίησης Εφεσιβλήτου εναντίον της απόφασης της Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας ημερ. 1.11.2021.
Η Αίτηση καταχωρίστηκε πριν την 3.7.2023 που τέθηκαν σε εφαρμογή οι Κανονισμοί Πολιτικής Δικονομίας του 2023 σε σχέση με το Εφετείο, και η νομική της βάση είναι κυρίως η Δ.35 Θ.10 των παλαιών Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας. Σύμφωνα δε με την Ένορκη Δήλωση που την συνοδεύει, εναντίον της Πρωτόδικης Απόφασης καταχωρίστηκαν 2 Εφέσεις, η υπό τον ως άνω αριθμό και τίτλο από την Εφεσείουσα – Εναγόμενη αρ. 1 στην αγωγή και η Έφεση με αρ. 352/21 που καταχώρισε ο εδώ Εφεσίβλητος αρ. 2 – Εναγόμενος αρ. 2 στην αγωγή. Θέση του Αιτητή είναι ότι οι αποζημιώσεις που επιδικάστηκαν υπέρ του Ενάγοντα ήταν χαμηλές. Όπως αναφέρεται, εκ παραδρομής και καλόπιστου σφάλματος οι συνήγοροι του Αιτητή δεν έλαβαν υπόψη τους τον Κανονισμό 9 του περί Εφέσεων (Προδικασία, Περιγράμματα Αγορεύσεων, Περιορισμός του Χρόνου των Προφορικών Αγορεύσεων και Συνοπτική Διαδικασία για την Απόρριψη Προδήλως Αβάσιμων Εφέσεων) Διαδικαστικό Κανονισμό του 1996 (4/1996), σύμφωνα με τον οποίο η προθεσμία για καταχώριση Ειδοποίησης Εφεσιβλήτου για την παρούσα Έφεση έληγε την 1.11.2022. Καταχωρίστηκε αρχικά αίτηση στο Εφετείο, την οποία απέσυραν μετά από προφορικές παρατηρήσεις του Εφετείου, καταχωρώντας νέα ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου. Η αίτηση απορρίφθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο στις 11.4.2023 και της απόρριψης ακολούθησε η υπό κρίση Αίτηση.
Η Αίτηση προσέκρουσε στις Ενστάσεις της Εφεσείουσας – Εναγομένης αρ. 1 και του Εφεσίβλητου αρ. 2 – Εναγομένου αρ. 2. Αμφότεροι προβάλλουν ουσιαστικά την καθυστέρηση στην υποβολή της Αίτησης, αφού ο Εφεσίβλητος αντέδρασε μετά από 7 μήνες από την επίδοση της Έφεσης σε αυτόν, χωρίς να τεθεί κάποια εξήγηση για το τι έπραττε αυτό το χρονικό διάστημα. Ισχυρίζονται ότι ο Εφεσίβλητος αρ. 1 – Αιτητής αποφάσισε εκ των υστέρων να καταχωρίσει Αντέφεση για αλλότριους σκοπούς και μόνο μετά που τους επιδόθηκαν οι δύο Εφέσεις που είχαν καταχωριστεί.
Όπως αναφέρεται πιο πάνω, από 3.7.2023 τέθηκαν σε ισχύ αναφορικά με το Εφετείο οι Κανονισμοί Πολιτικής Δικονομίας του 2023 (βλ. Μέρος 60.1(1)). Είναι σαφές ότι για το Εφετείο δεν υπάρχει ειδική πρόνοια για εφαρμογή των παλαιών Θεσμών σε εκκρεμούσες διαδικασίες που καταχωρίστηκαν πριν την εφαρμογή των Κανονισμών του 2023.
Στον Κανονισμό 41.3(3) προβλέπεται ότι Ειδοποίηση Εφεσίβλητου πρέπει να καταχωρίζεται εντός 28 ημερών από την ημερομηνία κατά την οποία επιδίδεται στον εφεσίβλητο η Ειδοποίηση Εφεσείοντα. Αυτό συνάδει με τις πρόνοιες του Κανονισμού 9 των περί Εφέσεων (Προδικασία, Περιγράμματα Αγορεύσεων, περιορισμός του Χρόνου των Προφορικών Αγορεύσεων και Συνοπτική Διαδικασία για την Απόρριψη Προδήλως Αβάσιμων Εφέσεων) Διαδικαστικού Κανονισμού 4/1996 ο οποίος προέβλεπε ότι Ειδοποίηση δυνάμει της Δ.35 Θ.10 των παλαιών Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας καταχωρείται εντός τεσσάρων εβδομάδων από την επίδοση της Έφεσης. Είναι γεγονός ότι η παλαιά Δ.35 Θ.10 προέβλεπε ότι η Ειδοποίηση Αντέφεσης θα έπρεπε να δοθεί στον Πρωτοκολλητή όχι λιγότερο από 6 μέρες πριν από την ακρόαση όπου επρόκειτο για Έφεση επί τελικής απόφασης[1].
Η πλευρά του Εφεσίβλητου αρ. 1 – Αιτητή ισχυρίζεται ότι δεν έλαβε υπόψη τον Κανονισμό 9 και έλαβε υπόψη μόνο την Δ.35 Θ.10. Αγορεύοντας ενώπιον του Εφετείου ο ευπαίδευτος συνήγορος για τον Αιτητή υποστήριξε ότι το Πρωτόδικο Δικαστήριο δεν είχε την εξουσία να παρατείνει τον χρόνο καταχώρισης Ειδοποίησης Εφεσιβλήτου, δικαίωμα που έχει μόνο ο Πρόεδρος του Εφετείου με βάση την Δ.35 Θ.10. Δεν θα συμφωνήσουμε με τη εισήγηση αυτή, η οποία εν πάση περιπτώσει πρώτη φορά προβλήθηκε ενώπιον μας κατά την ακρόαση. Στην απόφαση ΜΕΑ Ιωάννου Properties Ltd κ.α. ν Vasilyeva, Πολ. Εφ. 429/19 ημερ. 6.10.2021, ECLI:CY:AD:2021:A433 λέχθηκε ξεκάθαρα ότι:
«Προκύπτει επίσης ότι οποιαδήποτε αίτηση για παράταση της προθεσμίας προς καταχώρηση τόσο ειδοποίησης αντέφεσης όσο και ειδοποίηση δυνάμει της Δ.35 θ.10 θα πρέπει να υποβάλλεται σε πρώτο στάδιο στο πρωτόδικο Δικαστήριο και σε περίπτωση αποτυχίας, τότε μόνο να υποβάλλεται σχετικό αίτημα στο Ανώτατο Δικαστήριο, όπως ακριβώς προνοείται στη Δ.35 θ.19. Μάλιστα, έχει κριθεί πως δεν είναι δυνατή η καταχώρηση έφεσης επί της απόρριψης της αίτησης εκ μέρους του Επαρχιακού Δικαστηρίου. Το σωστό διάβημα είναι η καταχώρηση δεύτερης αίτησης στο Ανώτατο Δικαστήριο».
Περαιτέρω θέση που προβάλλει η πλευρά του Αιτητή ότι εξ αρχής είχαν θεωρήσει ότι οι αποζημιώσεις που επιδικάστηκαν ήταν χαμηλές. Παρά τον ισχυρισμό αυτό, όμως, δεν προχώρησαν στην καταχώριση έφεσης για να προσβάλουν το ύψος των αποζημιώσεων, το οποίο τους ήταν γνωστό από την έκδοση της απόφασης, ήτοι την 1.11.2021. Αντιθέτως, το ζήτημα ηγέρθη πρώτη φορά, ως φαίνεται από την Ένορκη Δήλωση που συνοδεύει την Αίτηση, μετά που επιδόθηκε η Έφεση, αφού τότε έλαβαν οδηγίες από τον Αιτητή να συντάξουν Ειδοποίηση Αντέφεσης. Την Ειδοποίηση αυτή, όμως, δεν καταχώρισαν εμπρόθεσμα.
Αντιθέτως, προχώρησαν σε συνειδητή καταχώριση αίτησης για παράταση του χρόνου ενώπιον του τότε Ανωτάτου Δικαστηρίου αντί ενώπιον του Επαρχιακού, ισχυριζόμενοι ότι το έπραξαν επειδή θεώρησαν ότι η απόφαση MEA Ιωάννου Properties Ltd κ.α. ν Vasilyeva, (πιο πάνω) ήταν λανθασμένη αφού το Δικαστήριο είχε παραγνωρίσει την Δ.35 Θ.10. Το επιχείρημα αυτό παραβλέπει την ρητή πρόνοια της παλαιάς Δ.35 Θ.19, η οποία ανέφερε τα εξής:
«19. Wherever under these Rules an application may be made either to the Court below or to the Court of Appeal, or to a Judge of either Court, it shall be made in the first instance to the Court or Judge below».
Συνεπώς δεν ευσταθεί ο ισχυρισμός του Αιτητή ότι δεν έχει επιδείξει ή προκαλέσει οποιαδήποτε καθυστέρηση, αφού τα πιο πάνω διαβήματα λήφθηκαν «εκ παραδρομής και εκ καθαρού καλόπιστου σφάλματος» της πλευράς του. Δεν μπορεί να μην σχολιαστεί ότι, παρά την θέση περί σφάλματος που προβάλλεται στην Αίτηση, στην αγόρευση του ευπαιδεύτου συνηγόρου για τον Αιτητή, δεν υποστηρίζεται η θέση για λάθος από πλευράς Αιτητή αλλά προβάλλεται σθεναρά ότι θα πρέπει να ανατραπεί η «εσφαλμένη αρχή δικαίου» ότι πρέπει να προηγείται αίτηση στο Πρωτόδικο Δικαστήριο εφόσον αντίκειται στη Νομολογία του ΕΔΑΔ και παραβιάζει το αρ. 6(1) της ΕΣΔΑ, θέση που αντιφάσκει με την αρχική του.
Το Μέρος 60.2(1) των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023 αναφέρεται σε άσκηση διακριτικής ευχέρειας από το Δικαστήριο σε διαδικασία η οποία άρχισε πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος των Κανονισμών Πολιτικής Δικονομίας του 2023 και προβλέπει ότι:
«(1) Όταν ασκείται διακριτική ευχέρεια από το δικαστήριο σε διαδικασία η οποία άρχισε πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύoς των παρόντων κανονισμών, το δικαστήριο δύναται να λάβει υπόψη του τις αρχές οι οποίες καθορίζονται στους παρόντες κανονισμούς και, συγκεκριμένα, στο Μέρος 1 (ο πρωταρχικός σκοπός και καθήκον δικαστηρίου να διαχειρίζεται υποθέσεις) και στο Μέρος 30 (Συνήθεις Απαιτήσεις)».
Ο χειρισμός των υποθέσεων στο πλαίσιο του Πρωταρχικού Σκοπού περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, σύμφωνα με το Μέρος 1.2 (2), την εξοικονόμηση δαπανών, τη διασφάλιση ταχείας και δίκαιης μεταχείρισης αλλά βέβαια και την επιβολή συμμόρφωσης με Κανονισμούς και διατάγματα. Η παράταση του χρόνου συμμόρφωσης των προθεσμιών που καθορίζονται στους Κανονισμούς Πολιτικής Δικονομίας του 2023 ρυθμίζεται γενικά από το Μέρος 3.1(2)(α) που παρέχει στο Δικαστήριο εξουσία μεταξύ άλλων να παρατείνει τη προθεσμία συμμόρφωσης που προβλέπεται σε οιονδήποτε Κανονισμό (ακόμη και αν αίτηση για παράταση υποβάλλεται μετά τη λήξη της προθεσμίας συμμόρφωσης).
Επιβάλλεται πλέον μια πιο αυστηρή προσέγγιση στην τήρηση χρονοδιαγραμμάτων, ώστε να διασφαλιστεί το σύστημα της Δικαιοσύνης. Στην υπόθεση Πολ, Έφεση 111/2017 ημ. 25.1.23 λέχθηκαν τα εξής:
«Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά για το αυτονόητο, ότι δηλαδή οι προθεσμίες θα πρέπει να τηρούνται για ευνόητους λόγους. Μπορεί να παραταθεί προθεσμία, εφόσον διαπιστώνεται ότι με τη χαλάρωση δεν υπονομεύεται η απονομή της δικαιοσύνης (Δήμος Στροβόλου ν. Γιασεμίδου κ.ά. (1997) 3 ΑΑΔ 104). Εκ των προτέρων δεν μπορούν να καταγραφούν, και μάλιστα εξαντλητικά, οι περιπτώσεις που θα επέτρεπαν ή όχι παράταση χρόνου (Μιάρης κ.ά. ν. Λαϊκή Κυπριακή Τράπεζα Λτδ (2009) 1(Α) ΑΑΔ 435, 441). Το κάθε αίτημα εξετάζεται στη βάση των γεγονότων που το περιβάλλουν.»
Έχουμε ζυγίσει όλα όσα τέθηκαν ενώπιον μας, με ιδιαίτερο προβληματισμό. Λάβαμε επίσης υπόψη το ότι η Έφεση δεν έχει ακόμη οριστεί για προδικασία. Η 7μηνη καθυστέρηση που παρατηρείται, όμως, μεταξύ της έκδοσης της Απόφασης στην αγωγή και της υποβολής του αιτήματος ενώπιον του Επαρχιακού Δικαστηρίου είναι μεγάλη και δεν έχει δικαιολογηθεί με τρόπο ικανοποιητικό, έστω και αν δεν υπήρξε καθυστέρηση στην υποβολή της υπό εκδίκαση Αίτησης μετά την απόρριψη της προαναφερθείσας από το Επαρχιακό Δικαστήριο. Θεωρούμε ότι τυχόν έγκριση του αιτήματος θα οδηγούσε σε καταστρατήγηση της ανάγκης για αυστηρή πλέον τήρηση προθεσμιών, η οποία είναι διάχυτη μέσα στους Κανονισμούς Πολιτικής Δικονομίας του 2023. Καταλήγουμε ότι δεν παρέχεται ευχέρεια για άσκηση της διακριτικής μας ευχέρειας ώστε να εγκριθεί το αίτημα.
Η Αίτηση απορρίπτεται. Επιδικάζονται έξοδα €985,00 στον κάθε ένα από τους Καθ’ ων η Αίτηση και εναντίον του Αιτητή.
Αλ. Παναγιώτου, Δ.
Μ. Παπαδοπούλου, Δ.
Ι. Στυλιανίδου, Δ.
[1] «The notice given to the Registrar shall be filed by him with the record of the appeal. The notice required by this Rule shall be not less than a six days' notice in the case of an appeal from a judgment (whether final or interlocutory) or final order, and not less than a two days' notice in the case of an appeal from an interlocutory order;»