ΕΦΕΤΕΙΟ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Έφεση Κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 38/2023)
15 Μαρτίου, 2024
[ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
ΑΚΤΩΡ Α.Ε. Εφεσείουσα/Αιτήτρια,
v.
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ (ΔΕΦΑ)
Εφεσίβλητης/ Καθ’ ης η αίτηση.
-------------------
Ι. Μαδέλα (κα) και Σ. Ματθαίου (κα) για CHRYSSES DEMETRIADES & CO LLC, δικηγόροι για την Εφεσείουσα/Αιτήτρια.
Ν. Κλεάνθους (κα), για Χρίστος Μ. Τριανταφυλλίδης, δικηγόρος για την Εφεσίβλητη.
Γ. Βαλιαντής και Χ. Παρασκευά (κα), για Λ. Παπαφιλίππου & Σία Δ.Ε.Π.Ε., δικηγόροι για ενδιαφερόμενα μέρη/καθ’ ων η αίτηση CHINA PETROLEUM PIPELINE ENGINEERING CO LTD, METRON S.A. ENERGY APPLICATIONS και WILHELMSEN SHIP MANAGEMENT LIMITED.
Γ. Χ’ Γιώργης, για ΤΑΣΣΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΣΙΑ Δ.Ε.Π.Ε., δικηγόροι για ενδιαφερόμενο μέρος/καθ’ ου η αίτηση HUDONG-ZHONGHVA SHIP BUILDING CO LTD.
-------------------
ΑΙΤΗΣΗ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 28.9.2023 ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΕΦΕΣΕΙΟΥΣΑΣ/ΑΙΤΗΤΡΙΑΣ ΓΙΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ/ΠΡΟΣΘΗΚΗ ΛΟΓΟΥ ΕΦΕΣΗΣ ΣΤΗΝ ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΕΦΕΣΗΣ
--------------------
ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Δ.:Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον υποφαινόμενο:
--------------------
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Δ.: Στις 22.3.2023 η Εφεσείουσα/Αιτήτρια καταχώρησε την παρούσα έφεση εναντίον της απόφασης ημερομηνίας 10.2.2023 στην Προσφυγή Αρ. 1813/2019. Αυτή είχε καταχωρηθεί εναντίον απόφασης της Εφεσίβλητης/Καθ’ ης η αίτηση, με την οποία απέκλεισε την Εφεσείουσα/Αιτήτρια από τη συμμετοχή στη διαδικασία κατακύρωσης του Συμβολαίου σε σχέση με το Διαγωνισμό για τον Σχεδιασμό Κατασκευή Λειτουργία και Συντήρηση Τερματικού εισαγωγής LNG με αριθμό ETYFAEO1/2018 (εφεξής ο «Διαγωνισμός») και/ή την απέκλεισε από την Κοινοπραξία που κατατάγηκε πρώτη προσφοροδότρια και/ή την απέκλεισε από την διαδικασία κατακύρωσης του Διαγωνισμού.
Η εν λόγω πρωτόδικη απόφαση είχε απορριπτικό αποτέλεσμα. Συγκεκριμένα, το πρωτόδικο Δικαστήριο εξέτασε, συνολικά, τέσσερεις (4) προδικαστικές ενστάσεις σε σχέση με το παραδεκτό της προσφυγής, τις οποίες αποδέχθηκε, μη υπεισερχόμενο, ως εκ των εν λόγω ευρημάτων του, στην εξέταση της ουσίας της προσφυγής. Εναντίον των ευρημάτων επί των τριών (3) εκ των εν λόγω προδικαστικών ενστάσεων, η Εφεσείουσα/Αιτήτρια πρόβαλε, αντίστοιχα, τρεις (3) λόγους εφέσεως.
Στις 28.9.2023, η Εφεσείουσα/Αιτήτρια καταχώρησε την παρούσα αίτηση ενώπιον του Εφετείου, με την οποία αιτήθηκε την προσθήκη τέταρτου λόγου έφεσης (συνοδευόμενου με την ανάλογη αιτιολογία), ως εξής:
«Εσφαλμένα έκρινε το Δικαστήριο ότι η Αιτήτρια δεν έχει αποδείξει ότι υπέστη ζημιά με τον κατάλληλο δικονομικό τρόπο, επειδή, όπως αναφέρει το Δικαστήριο, δεν προβάλλει στην Αίτηση Ακυρώσεως ισχυρισμό αναφορικά με τις ατομικές δαπάνες εξαιτίας της συμμετοχής της στο Διαγωνισμό.»
Με υποστηρικτική της αιτήσεως της ένορκη δήλωση ιδίας ημερομηνίας (28.9.2023), η ομνύουσα (δικηγόρος) για την πλευρά της Εφεσείουσας/Αιτήτριας υποστήριξε, εδώ συνοπτικά, ότι, από τυχαία νέα ανάγνωση της απόφασης αντιλήφθηκε ότι, έγιναν από το πρωτόδικο Δικαστήριο αποδεκτές τέσσερεις και όχι τρεις προδικαστικές ενστάσεις, όπως από αβλεψία (ως αποδέχεται) είχε αρχικά διαπιστώσει, επισημαίνοντας, συναφώς και ότι, η σχετική αρίθμηση του πρωτόδικου Δικαστηρίου κατά την εξέταση των εν λόγω ενστάσεων ήταν από (α) έως (γ), ενώ διέλαθε της προσοχής της η πρόσθετη αναφορά του Δικαστηρίου (η οποία δεν αριθμήθηκε), η οποία αφορούσε στο εύρημα του, το οποίο η Εφεσείουσα/Αιτήτρια επιθυμεί να προσβάλει με την προσθήκη του τέταρτου λόγου έφεσης (βλ. ανωτέρω). Τέλος, η ομνύουσα υποστηρίζει την έγκριση της παρούσας αίτησης με το σκεπτικό ότι, το σφάλμα οφείλεται σε αβλεψία, η αίτηση δεν γίνεται με καθυστέρηση και υποβάλλεται προτού να έχει ληφθεί οποιοδήποτε άλλο διάβημα στην (ενώπιον του Εφετείου) διαδικασία, καθώς και ότι ουδεμία βλάβη ή δυσμενής επηρεασμός των δικονομικών δικαιωμάτων των Εφεσίβλητων/Καθ’ ων η Αίτηση θα προκληθεί, αντίθετα, θα ήταν προς το συμφέρον της δικαιοσύνης η ευόδωση της αίτησης, προκειμένου να τεθούν όλα τα επίδικα θέματα ενώπιον του Εφετείου.
Η Εφεσίβλητη/Καθ’ ης η αίτηση και τα Ενδιαφερόμενα Μέρη/Καθ’ ης η αίτηση στην παρούσα αίτηση, καταχώρισαν, έκαστος, ενστάσεις εναντίον της έγκρισης του άνω αιτήματος, συνοδευόμενες από ανάλογες ένορκες δηλώσεις. Συνοψίζοντας τα κύρια επιχειρήματα τους, τα οποία, κατά το μάλλον ή ήττον προσομοιάζουν, οι εν λόγω διάδικοι υποστηρίζουν ότι, δεν έχουν υποδειχθεί επαρκείς, αλλά ασαφείς και αόριστοι λόγοι για την έγκριση της αίτησης («η μη ορθή ή επαρκής ανάγνωση της πρωτόδικης απόφασης δεν είναι τέτοιος»), αυτή είναι καταχρηστική της υποχρεωτικής προθεσμίας των 42 ημερών για την καταχώρηση έφεσης εναντίον της πρωτόδικης απόφασης, τυχόν έγκριση της θα σημαίνει ανεπίτρεπτη αναδόμηση και/ή ανάπλαση της έφεσης και/ή διεύρυνση της και εξυπηρετεί αλλότριο σκοπό. Πρόσθετα, τυχόν έγκριση της αίτησης θα πλήξει το συμφέρον της δικαιοσύνης και, ειδικότερα, θεμελιώδεις αρχές της δίκαιης δίκης και του διοικητικού δικαίου. Επιπλέον, οι εν λόγω διάδικοι υποστηρίζουν ότι, θα επηρεαστούν τα συμφέροντα τους ανεπανόρθωτα, αφού, με δεδομένο ότι, ένα εκ των ευρημάτων του πρωτόδικου Δικαστηρίου περί μη ύπαρξης παραδεκτού, παρέμεινε κατ’ έφεση απρόσβλητο, αυτό οδηγεί την έφεση, ως αλυσιτελή και/ή προδήλως αβάσιμη σε απόρριψη, η οποία τώρα, επιχειρείται με την παρούσα αίτηση «εκ πλαγίου και/ή τεχνηέντως και αναδρομικά» να διασωθεί. Τέλος, οι ενιστάμενοι, χωρίς να εξειδικεύουν περαιτέρω, υποστηρίζουν ότι, η υπό εξέταση αίτηση στηρίζεται και σε λανθασμένη νομική βάση.
Ενώπιον μας, οι διάδικοι είχαν την ευκαιρία να παραθέσουν και επεξηγήσουν τις πιο πάνω θέσεις τους. Η πλευρά της Εφεσείουσας/Αιτήτριας, υπέδειξε και ότι, ως προκύπτει από την αιτιολογία του τρίτου λόγου έφεσης της, στην εκεί παράγραφο 2, υποστήριξε την ύπαρξη εννόμου συμφέροντος της λόγω ζημίας/βλάβης που υπέστη, έτσι ώστε, κατά την εισήγηση της, αν και η αίτηση αφορά την προσθήκη λόγου εφέσεως, ουσιαστικά αυτό που ζητείται είναι η ανάπτυξη θέματος το οποίο είχε ήδη εγείρει στην έφεση υπό ξεχωριστό λόγο.
Εξετάσαμε τα δεδομένα της περίπτωσης.
Κατ’ αρχάς, δεν διακρίνουμε σφάλμα στη νομική βάση της υπό εξέταση αίτησης, αφού ορθώς καθορίζεται στην αίτηση ως τέτοια (μεταξύ άλλων) ο Κανονισμός 8 του Μέρους 41 των περί Πολικής Δικονομίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2023, ο οποίος διαλαμβάνει τα εξής:
«Ειδοποίηση έφεσης δεν μπορεί να τροποποιηθεί χωρίς την άδεια του Εφετείου»
Θεωρούμε ότι, ο πιο πάνω Κανονισμός 8 ουδέν έχει προσθέσει ή αφαιρέσει από τα δικονομικώς ισχύοντα πριν τη θέσπιση του.
Η γραμμή που ακολουθείται από τα Δικαστήρια σε τέτοιες περιπτώσεις (αφ’ ενός, όσον αφορά αιτήσεις τροποποίησης των λόγων έφεσης και, αφ’ ετέρου, προσθήκης λόγου έφεσης) και η νομολογία περί του εξεταζόμενου ζητήματος έχει συνοψισθεί, σε μεγάλο βαθμό πληρότητας, στην Αγλαϊα Καραγιώργη vs Βίκυς Αριστείδου vs Κυπριακής Δημοκρατίας (2014) 3 Α.Α.Δ. 351, στην οποία λέχθηκαν τα εξής διαφωτιστικά:
«Η χορήγηση άδειας για τροποποίηση των λόγων έφεσης ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Έχει νομολογηθεί ότι το συμφέρον της δικαιοσύνης «αποτιμούμενο υπό το πρίσμα των σκοπών της έφεσης και των εκατέρωθεν δικαιωμάτων ως προς το τελέσφορο της δικαστικής διαδικασίας αποτελεί τη βασική αρχή η οποία διέπει την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του δικαστηρίου». (Αντωνίου ν. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 580, Σκάρου ν. Χριστοδούλου κ.ά. (1996) 1 Α.Α.Δ. 1333, Flecha Contracting Ltd v. M.C. Michael Development Ltd (2001) 1 A.A.Δ. 495).
Τροποποιήσεις που αποσκοπούν στη διασαφήνιση υφιστάμενων λόγων έφεσης κατά κανόνα εγκρίνονται. Αντίθετα, κατά κανόνα, δεν εγκρίνονται τροποποιήσεις που συνεπάγονται την εισαγωγή νέων λόγων έφεσης, οι οποίοι διευρύνουν σε μεγάλο βαθμό την υπάρχουσα βάση της έφεσης, ιδιαίτερα στο στάδιο της ακρόασης της έφεσης. Στην απουσία ικανοποιητικής εξήγησης για τη μη συμπερίληψη του νέου λόγου στην ειδοποίηση έφεσης και δικαιολόγησης της καθυστέρησης, δε γίνεται δεκτή η εισαγωγή του με την τροποποίηση της έφεσης. (Καμένος ν. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 24). Όμως, δεν ισχύει άκαμπτος κανόνας, ο οποίος άλλωστε θα αποστερούσε από το Δικαστήριο τη δυνατότητα να ασκήσει τη δική του κρίση και είτε να επιτρέψει, είτε να απορρίψει, τη συγκεκριμένη τροποποίηση, λαμβάνοντας υπόψη και συνεκτιμώντας όλα τα γεγονότα της συγκεκριμένης υπόθεσης. (Kassab Golf Solar France Ltd ν. Yiacoumis Bros (Construction) Co Ltd (1990) 1 Α.Α.Δ. 510).
Σε σχέση με την καθυστέρηση στην υποβολή της αίτησης, έχει νομολογηθεί ότι αυτή δεν μπορεί να αντικριστεί κατά απομόνωση ως ορισμένης σημασίας και, μάλιστα, αποφασιστικής σε κάθε περίπτωση. (Panayiotis Georghiou (Catering) ν. Δημοκρατίας (1996) 3 Α.Α.Δ. 323, Flecha Contracting Ltd. v. M.C. Michael Development Ltd (πιο πάνω)). Ο χρόνος υποβολής της αίτησης εξετάζεται σε συνάρτηση με το στάδιο στο οποίο ευρίσκεται μία έφεση.
Σημαντική παράμετρος στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου αποτελεί το ενδεχόμενο πρόκλησης ανεπανόρθωτης ζημιάς στον αντίδικο, ως αποτέλεσμα της τροποποίησης. Η καθυστέρηση στην εκδίκαση της έφεσης την οποία επιφέρει η τροποποίηση, είναι άλλος παράγοντας, ο οποίος υπεισέρχεται στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας του Δικαστηρίου, το βάρος του οποίου ποικίλλει ανάλογα με το μέγεθος της καθυστέρησης. Επίδειξη καταφρόνησης προς τα θέσμια αποτελεί αφ' εαυτής λόγο για την απόρριψη του αιτήματος. (Χατζηγέρου ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (2003) 3 Α.Α.Δ. 31).
Σημειώνεται ότι οι πιο πάνω αρχές καθοδηγούν, αλλά δεν στερούν από το Δικαστήριο τη δυνατότητα να ασκήσει τη δική του κρίση και, είτε να επιτρέψει, είτε να απορρίψει τη συγκεκριμένη τροποποίηση, λαμβάνοντας υπόψη και συνεκτιμώντας όλα τα γεγονότα της συγκεκριμένης υπόθεσης. (Kassab Golf Solar France Ltd ν. Yiacoumis Bros (Construction) Co Ltd (πιο πάνω)).
Η σύγχρονη τάση που παρουσιάζει η νομολογία είναι προς την κατεύθυνση έγκρισης αιτήσεων για τροποποίηση σε κατάλληλες περιπτώσεις, έστω και εαν η αναγκαιότητα τροποποίησης είναι αποτέλεσμα αμέλειας ή καθυστέρησης, εκτός βέβαια αν σοβαροί λόγοι συνηγορούν προς την αντίθετη προσέγγιση. (Χριστοδούλου ν. Χριστοδούλου (1991) 1 Α.Α.Δ. 934, Χατζηχάννας ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 639, Investylia Public Co. Ltd. v. Μηνά (2014) 1 Α.Α.Δ. 437).
Η ανάγκη για τροποποίηση των λόγων έφεσης εντοπίστηκε από τους νέους δικηγόρους της αιτήτριας κατά τη μελέτη της υπόθεσης. Η θέση ότι αλλαγή δικηγόρου δε δικαιολογεί την τροποποίηση των λόγων έφεσης είναι ορθή. Αυτός όμως ο παράγοντας δεν πρέπει να απομονώνεται. Θα πρέπει να εξετάζεται σε συνάρτηση με όλα τα γεγονότα της υπόθεσης και αφού συνεκτιμηθούν, το Δικαστήριο να ασκήσει την κρίση του.
Εξετάζοντας τις τροποποιήσεις που επιθυμεί να επιφέρει η αιτήτρια, διαπιστώνουμε ότι αυτές που περιλαμβάνονται στις παραγράφους (2), (4) και (5) της αίτησης στοχεύουν στη διασαφήνιση των υφιστάμενων λόγων έφεσης. Ειδικώτερα σε συνάρτηση με το αιτητικό (2) η αιτήτρια επιχειρεί ουσιαστικά να ενσωματώσει στον 3ο λόγον έφεσης τον 6ο λόγο έφεσης δίδοντας πληρέστερη αιτιολογία του 3ου λόγου, γι' αυτό άλλωστε και αιτείται την απόσυρση του 6ουλόγου και την αναρίθμηση των υπολοίπων. Με την τροποποίηση της παραγράφου (6) επιδιώκεται η προσθήκη νέου λόγου έφεσης. Πρόκειται για αμφισβήτηση της κρίσης του Δικαστηρίου επί θέματος που εγέρθηκε και συζητήθηκε κατά την ακρόαση της υπόθεσης…………………………………………………….………………………………….Ως προς το χρόνο καταχώρησης της αίτησης, παρατηρείται καθυστέρηση στην υποβολή της αίτησης από την ημερομηνία αλλαγής του δικηγόρου της αιτήτριας, όμως, ενόψει του γεγονότος ότι δεν έχει αχθεί ακόμα η υπόθεση ενώπιον του Δικαστηρίου για προδικασία και δεν έχουν δοθεί οδηγίες για περιγράμματα αγορεύσεων, η έγκριση της αίτησης δεν θα οδηγούσε σε οποιαδήποτε ουσιαστική καθυστέρηση της εκδίκασης της έφεσης. Δεν διαπιστώνουμε επίσης ότι οι προτεινόμενες τροποποιήσεις δυνατό να προκαλέσουν οποιοδήποτε δυσμενή επηρεασμό των συμφερόντων της καθ' ης η αίτηση. Οι κατ' ισχυρισμό της καθ' ης η αίτηση δυσμενείς συνέπειες που ενδεχομένως θα επιφέρουν οι τροποποιήσεις, παρέμειναν στη σφαίρα της γενικότητας.
Έχοντας υπόψη αφενός το γεγονός ότι με τις τροποποιήσεις του αιτητικού Α(2) - (5) επιχειρείται η διασαφήνιση των υφιστάμενων λόγων έφεσης και ότι με την προσθήκη του νέου λόγου η εφεσείουσα προτίθεται να εγείρει ένα θέμα το οποίο εξετάστηκε πρωτόδικα και συνεπώς θα ήταν προς το συμφέρον της δικαιοσύνης να υπάρχει πλήρης εκδίκαση όλων των εγειρομένων με την πρωτόδικη απόφαση θεμάτων και επίσης λαμβανομένου υπόψη ότι η έφεση βρίσκεται ακόμα σε αρχικό στάδιο, χωρίς να έχουν δοθεί οδηγίες για περιγράμματα αγορεύσεων, καθώς και το ότι η εφεσίβλητη δεν θα υποστεί οποιαδήποτε αδικία η οποία δεν μπορεί να αποζημιωθεί με χρήμα, κρίνουμε ότι η αίτηση θα πρέπει να έχει θετική κατάληξη σε συνάρτηση με τις παραγράφους Α (2) μέχρι (6).
Συνεπώς, το αίτημα της παραγράφου Α (1) της αίτησης απορρίπτεται. Άδεια δίδεται όμως για τροποποίηση ως οι παράγραφοι Α (2) μέχρι (6) της αίτησης. Τροποποιημένη ειδοποίηση έφεσης να καταχωριστεί ενός 15 ημερών από σήμερα και αντίγραφο να επιδοθεί στην εφεσίβλητη και στη Δημοκρατία. Τα έξοδα της αίτησης και όσα έξοδα θα προκύψουν από την τροποποίηση, όπως θα υπολογιστούν από τον Πρωτοκολλητή και θα εγκριθούν από το Δικαστήριο, επιδικάζονται εναντίον της αιτήτριας/εφεσείουσας, πληρωτέα στο τέλος της έφεσης.»
Με τα πιο πάνω νομολογηθέντα ως οδηγό της σκέψης μας και αντικρύζοντας συνολικά τα δεδομένα της παρούσας περίπτωσης, η απόφαση μας απολήγει, στην παρούσα περίπτωση, προς έγκριση της παρούσας αίτησης, για τους εξής λόγους: Η τροποποίηση ειδοποίησης έφεσης, είτε δια της προσθήκης λόγου έφεσης είτε δια της τροποποίησης υφιστάμενων, είναι κατ’ αρχήν, επιτρεπτή από τη νομολογία (στην πρώτη περίπτωση, κατ’ εξαίρεση, στη δεύτερη κατά κανόνα) και, συνεπώς, επιτυχία τέτοιου διαβήματος δεν συνιστά από μόνη της ανεπίτρεπτη καταστρατήγηση των προβλεπόμενων προθεσμιών ή παραβίαση των αρχών της δίκαιης δίκης ή του διοικητικού δικονομικού δικαίου. Η υπό εξέταση αίτηση έχει υποβληθεί μεν, περίπου οκτώ μήνες μετά την καταχώριση της έφεσης (βλ. ανωτέρω), αλλά σαφώς πριν τον όποιον ορισμό της για προδικασία, πριν την καταχώριση περιγραμμάτων και, εν πάση περιπτώσει, πολύ πριν την ακρόαση της υπόθεσης ή την λήψη οποιωνδήποτε άλλων δικονομικών ενεργειών προς προώθηση και περάτωση της, γεγονός που σαφώς υποδεικνύει ότι, η έγκριση της αίτησης δεν οδηγεί σε οποιαδήποτε, πόσο μάλλον ουσιαστική καθυστέρηση της εκδίκασης της έφεσης (Αγλαϊα Καραγιώργη, supra) ή συνιστά όψιμη επέμβαση σε ήδη τροχοδρομημένη πορεία της. Σαφώς η παράλειψη της πλευράς της Εφεσείουσας/αιτήτριας οφείλεται σε δική της αμέλεια (είναι θεμελιώδες καθήκον και υποχρέωση του δικηγόρου να μελετά επισταμένα τα αναφερόμενα σε μία απόφαση για σκοπούς (ορθής) υποβολής έφεσης, ανεξαρτήτως του τρόπου σύνταξης αυτής), ως εξάλλου, έγινε περί τούτου παραδοχή στην ένορκη δήλωση της προς υποστήριξη της αίτησης, αλλά δεν έχει καθ’ οιονδήποτε τρόπο επιτυχώς δικονομικά αμφισβητηθεί η ορθότητα της ενόρκου δηλώσεως προς υποστήριξη της αίτησης επί του ισχυρισμού ότι, η παρούσα αίτηση καταχωρήθηκε χωρίς καθυστέρηση με τη διαπίστωση του λάθους. Ούτε υποδείχθηκε επιτυχώς, με κάποιο συγκεκριμένο τρόπο ή γεγονότα, ότι, η παρούσα αίτηση ασκήθηκε, πλέον του αποδεχθέντος λάθους, κακόπιστα ή «τεχνηέντως». Αντιθέτως, η σαφής παραδοχή στην συνοδεύουσα την αίτηση ένορκη δήλωση περί αμέλειας μάλλον τείνει να υποδείξει το αντίθετο. Όμως, ούτε αυτή η επίδειξη αμέλειας, από μόνη της, οδηγεί απαρέγκλιτα στην απόρριψη της αίτησης, ενώ η σύγχρονη τάση είναι προς την κατεύθυνση έγκρισης τέτοιων αιτήσεων για τροποποίηση σε κατάλληλες περιπτώσεις, έστω και εάν η αναγκαιότητα τροποποίησης είναι αποτέλεσμα αμέλειας (βλ. εκτός από Αγλαϊα Καραγιώργη, supra και σχετικές αναφορές στην Βραχίμης Χατζηχάννας v. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας (2013) 3 Α.Α.Δ. 639). Λαμβάνουμε, επίσης, υπόψη ότι, το ζήτημα, το οποίο αφορά ο επιδιωκόμενος προς προσθήκη λόγος έφεσης όχι απλά συνδέεται με άλλο λόγο έφεσης (Βραχίμης Χατζηχάννας, supra) (βλ., συγκεκριμένα, λόγο έφεσης 3, περί έλλειψης εννόμου συμφέροντος, υπό άλλη σκοπιά), αλλά είχε εξεταστεί και πρωτόδικα, υπό την οπτική της συγκεκριμένης έλλειψης εννόμου συμφέροντος και, συνεπώς, «θα ήταν προς το συμφέρον της δικαιοσύνης να υπάρχει πλήρης εκδίκαση όλων των εγειρομένων με την πρωτόδικη απόφαση θεμάτων.» (βλ. Αγλαϊα Καραγιώργη, supra). Επί τούτου, είναι ορθό και ότι, η πλευρά της Εφεσείουσας/Αιτήτριας στην αιτιολογία του τρίτου λόγου έφεσης της, εκεί παράγραφο 2, σαφώς υποστήριξε ότι «η Εφεσείουσα υφίσταται ζημία εκ της προσβαλλόμενης απόφασης διότι υπέστη διαφυγόντα κέρδη, καθώς και ηθική βλάβη, δεδομένου ότι αποκλείστηκε από το Διαγωνισμό επειδή υποτίθεται την απέκλεισε η Επιτροπή Αποκλεισμού από τη συμμετοχή σε δημόσιους διαγωνισμούς λόγω διαφθοράς.», αναφορά, η οποία όντως συνδέεται με τον λόγο έφεσης, τον οποίο η Εφεσείουσα/Αιτήτρια επιδιώκει να εισαγάγει (βλ. ανωτέρω) και η οποία, δεικνύει προς την κατεύθυνση, επίσης, ότι υπήρξε ήδη, έγκαιρα η πρόθεση αμφισβήτησης εκ μέρους της Εφεσείουσας/Αιτήτριας του ευρήματος ότι δεν υπέχει εννόμου συμφέροντος. Υπενθυμίζουμε, συναφώς και ουσιωδώς ότι, το ζήτημα του εννόμου συμφέροντος, στο οποίο εμπίπτει ο αιτηθέν προς προσθήκη λόγος έφεσης, συνιστά ζήτημα, το οποίο εξετάζεται και αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο, ανεξαρτήτως αν αυτό εγέρθηκε και εξετάστηκε πρωτοδίκως (βλ. Έφεση Κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 24/19 ΣΙΜΟΥ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ v. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ, απόφαση ημερομηνίας 26.9.2023 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία). Tέλος, κρίνουμε ότι, από την αποδοχή της παρούσης αιτήσεως οι εφεσίβλητοι δεν θα υποστούν οποιαδήποτε αδικία η οποία δεν μπορεί να αποζημιωθεί με χρήμα (βλ. Αγλαϊα Καραγιώργη, supra).
Με βάση τα ανωτέρω, η παρούσα αίτηση εγκρίνεται. Τροποποιημένη ειδοποίηση έφεσης, η οποία να συμπεριλαμβάνει τον (σύμφωνα με την αίτηση) τέταρτο λόγο έφεσης και την αιτιολογία του, να καταχωρηθεί εντός δεκαπέντε (15) ημερών, της προθεσμίας αρχομένης από την επαύριον της έκδοσης της παρούσας απόφασης και αντίγραφο να επιδοθεί στους υπόλοιπους διαδίκους.
Τα έξοδα της παρούσης επιδικάζονται εναντίον της Εφεσείουσας/Αιτήτριας και υπέρ ενός εκάστου των Εφεσίβλητων/Καθ’ ων η αίτηση στο ύψος των €750 επιπλέον Φ.Π.Α..
Γ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Δ.
Ι. ΣΤΥΛΙΑΝΙΔΟΥ, Δ.
ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ.