ΕΦΕΤΕΙΟ
ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Έφεση Κατά Απόφασης Διοικητικού Δικαστηρίου Αρ. 185/2019)
23 Απριλίου, 2024
[ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, ΣΕΡΑΦΕΙΜ, ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ/ΣΤΕΣ]
CHR. K. TIMECODE PRODUCTIONS LIMITED,
Εφεσείουσα,
v.
ΑΡΧΗΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΥΠΡΟΥ
Εφεσίβλητης.
--------------------
Κ. Καλλής, για Καλλής & Καλλής Δ.Ε.Π.Ε., για Εφεσείουσα.
Γ. Χατζηγιώργης, για Τ. Παπαδόπουλος & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε, για Εφεσίβλητη.
Γ. Βαλιαντής μαζί με Χ. Παρασκευά(κα), για Λ. Παπαφιλίππου & Σία Δ.Ε.Π.Ε., για Ε/Μ Αntenna Ltd.
Καμία εμφάνιση για Ε/Μ Triple A.A.Α. Productions Ltd.
--------------------
ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.: Η ομόφωνη απόφαση του Δικαστηρίου θα δοθεί από τον Δικαστή Δ. Λυσάνδρου.
--------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ. : Η Εφεσίβλητη, η οποία πρωτόδικα ήταν η Καθ’ης η Αίτηση, προκήρυξε δημόσιο διαγωνισμό για παροχή υπηρεσιών παραγωγής ζωντανής μετάδοσης αθλητικών γεγονότων, στον οποίο η Εφεσείουσα συμμετείχε ως προσφοροδότης ανεπιτυχώς, αφού, κατόπιν συμβουλής του Κεντρικού Συμβουλίου Προσφορών της Εφεσίβλητης (εφεξής «το Κεντρικό Συμβούλιο») και της έκθεσης της Επιτροπής Αξιολόγησης Προσφορών αυτής, η Εφεσίβλητη κατακύρωσε την προσφορά σε άλλους προσφοροδότες (Ενδιαφερόμενα Μέρη).
Διά της Προσφυγής Αρ. 1547/2014, η Εφεσείουσα προσέβαλε την πράξη η οποία παρατίθεται σε επιστολή ημερ. 9.10.2014 της Εφεσίβλητης, με την οποία η τελευταία την πληροφόρησε ότι οι επιτυχόντες προσφοροδότες ήταν τα Ενδιαφερόμενα Μέρη με αποτέλεσμα η προσφορά της να μην έχει επιλεγεί.
Το πρωτόδικο Δικαστήριο απέρριψε την Προσφυγή με απόφασή του ημερ. 16.10.2019, εξ ου και η ενώπιόν μας έφεση.
Πρώτος Λόγος Έφεσης:
Στο πλαίσιο της διαδικασίας του δημόσιου διαγωνισμού, το Κεντρικό Συμβούλιο συνήλθε σε δύο συνεδριάσεις (ημερ. 11.7.2014 και 20.8.2014) χωρίς να είναι παρόντα (ή χωρίς να δηλώνονται ως παρόντα) όλα τα μέλη. Πρωτοδίκως, η Εφεσείουσα ανέπτυξε ως λόγο ακύρωσης, μεταξύ άλλων, την παράνομη σύνθεση του Κεντρικού Συμβουλίου κατά τις δύο συνεδρίες, ένεκα της μη νομότυπης πρόσκλησης των μελών του.
Συναφώς, το πρωτόδικο Δικαστήριο απεφάνθη ως εξής:
«Σε ότι αφορά τον ισχυρισμό περί πρόσκλησης των συμμετεχόντων, είναι γεγονός ότι δεν εντοπίζονται στα παραρτήματα οι προσκλήσεις προς τα μέλη, θεωρώ όμως επουσιώδη παρατυπία την έλλειψη αυτή εφόσον η σύνθεση του κεντρικού συμβουλίου παρέμεινε η ίδια κατά την εξέταση του επίδικου θέματος.».
Με τον πρώτο λόγο έφεσης, η ως άνω απόφση προβάλλεται ως εσφαλμένη και αναιτιολόγητη.
Κρίνουμε ότι ο λόγος έφεσης είναι βάσιμος και επιτυγχάνει, για τους εξής λόγους:
Εφόσον το πρωτόδικο Δικαστήριο προέβη σε κρίση περί του ότι εμφιλοχώρησε παρατυπία ένεκα της μη απόδειξης δέουσας πρόσκλησης των μελών του Κεντρικού Συμβουλίου στις επίμαχες συνεδρίες (κρίση η οποία δεν εφεσιβάλλεται με αντέφεση της Εφεσίβλητης), εσφαλμένα έκρινε την παρατυπία ως επουσιώδη με το σκεπτικό ότι η σύνθεσή του παρέμεινε η ίδια κατά την εξέταση του επίδικου θέματος.
Κατά τη νομολογία, τα εντός ουσιώδους χρόνου στοιχεία του διοικητικού φακέλου πρέπει να αποδεικνύουν, όχι μόνο την πρόσκληση, αλλά και την αποστολή της προς τα μέλη (Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 110/2013 Καντούνας ν. Ηλία κ.α., απόφαση ημερ. 8.5.2020), ειδάλλως στοιχειοθετείται λόγος ακύρωσης ο οποίος ανάγεται στην παράνομη σύνθεση του συλλογικού διοικητικού οργάνου και ο οποίος είναι δημόσιας τάξης και, ως εκ της φύσεώς του, εξεταζόμενος αυτεπάγγελτα (Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 117/2013 P.T. HADHIGEORGIOU CO LTD ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 17.6.2023). Αυτό, βέβαια, αν σημειώθηκαν απουσίες μελών από τις συνεδριάσεις (ως στην παρούσα περίπτωση), ειδάλλως η επίκληση της μη απόδειξης προσκλήσεων ως λόγος ακυρώσεως/εφέσεως θα ήταν αλυσιτελής.
Εύστοχα η Εφεσείουσα επισημαίνει ότι -στην απουσία νομότυπης πρόσκλησης στα εντός ουσιώδους χρόνου στοιχεία του διοικητικού φακέλου- οι όποιες εκ των υστέρων εξηγήσεις ή βεβαιώσεις της Εφεσίβλητης ενώπιον του πρωτόδικου Δικαστηρίου, δεν επαρκούν για να αναιρέσουν την παρανομία, διότι ο διοικητικός φάκελος αποτελεί τη μόνη πηγή πληροφόρησης του Δικαστηρίου (SIGMA RADIO LTD v. Aρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου, (2009) 3 Α.Α.Δ. 30).
Η εκ της Εφεσίβλητης εκ των υστέρων προβολή της θέσης ότι οι συνεδρίες του Κεντρικού Συμβουλίου ήταν τακτικές (oύτως υπονοώντας ότι η απουσία πρόσκλησης των μελών ήταν επιτρεπτή, προφανώς στη βάση της εξαίρεσης η οποία προβλέπεται -ως προς τον περί νομότυπης πρόσκλησης γενικό κανόνα- στο Άρθρο 21(3) των περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμων, (εφεξής «ο Νόμος 158(Ι) του 1999»), δεν τεκμηριώνεται από τον διοικητικό φάκελο.
Η δε παράνομη σύνθεση, η οποία προκύπτει από την παράνομη παράλειψη πρόσκλησης των μελών συλλογικού διοικητικού οργάνου, είναι διακριτό θέμα από τη διεκπεραίωση ενός θέματος υπό αμετάβλητη σύνθεση, ως δεικνύεται και από το γεγονός ότι ο Νόμος 158(Ι) του 1999 ρυθμίζει τα της νομότυπης πρόσκλησης με διακριτή διάταξη (Άρθρο 21(3)) από ότι τα της αλλαγής σύνθεσης (Άρθρο 22). Κατά προέκταση, το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα θεώρησε ότι η παρανομία, ως προς την πρόσκληση των μελών του Κεντρικού Συμβουλίου στις επίμαχες συνεδρίες θεραπευόταν λόγω της (κατά την κρίση του) νομιμότητας ως προς το αμετάβλητο της σύνθεσης κατά τις δύο συναφείς διαδοχικές συνεδρίες.
Ομοίως, η υποχρέωση για νομότυπη πρόσκληση των μελών είναι διακριτό θέμα από την απαιτούμενη απαρτία για τη νόμιμη σύνθεση συλλογικού διοικητικού οργάνου.
Συνάγεται από τα ως ανωτέρω ότι, ακόμα και αν στις δύο επίδικες απαρτίες το Κεντρικό Συμβούλιο ήταν υπό νόμιμη απαρτία παρά την αδικαιολόγητη απουσία μέλους, ως διατείνεται η Εφεσίβλητη επικαλούμενη την Αναθεωρητική Έφεση Αρ. 42/2015 ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ A.D.T. – ΩΜΕΓΑ Α.Τ.Ε. κ.ά. ν. Δημοκρατίας, απόφαση ημερ. 12.1.2022, το νόμιμο της απαρτίας δεν συνιστά θεραπεία της παρανομίας η οποία προκαλείται από τη μη πρόσκληση του απουσιάζοντος μέλους.
Δεύτερος Λόγος Έφεσης:
Κατά τον δεύτερο λόγο έφεσης, το πρωτόδικο Δικαστήριο εσφαλμένα παρέλειψε να εξετάσει λόγο ακύρωσης τον οποίο η Εφεσείουσα προέβαλε πρωτόδικα και ο οποίος στοιχειοθετείτο από αιτιάσεις κατά της Εφεσίβλητης περί ελλιπούς έρευνας και αιτιολογίας, παράβασης της αρχής της καλής πίστης και αγνόησης στοιχείων και παραγόντων.
Κρίνουμε βάσιμο τον λόγο έφεσης επειδή, ναι μεν το πρωτόδικο Δικαστήριο ανέφερε ότι η Εφεσείουσα προβάλλει ενώπιόν του τις πλείστες των ως άνω αιτιάσεων, αλλά ελλείπει από την εφεσιβαλλόμενη απόφαση η κρίση του επ’ αυτών, κρίνοντας την υπόθεση στη βάση διαδικαστικών θεμάτων (όπως την προρρηθείσα σύνθεση του Κεντρικού Συμβουλίου) και αφήνοντας ανεξέταστα τα εκ της Εφεσείουσας εγειρόμενα θέματα ουσίας.
Πλην όμως, δεν θα επιστρέψουμε την υπόθεση στο πρωτόδικο Δικαστήριο προς εξέταση των προαναφερόμενων αιτάσεων, για το λόγο ότι η παρανομία η οποία απορρέει από την (ένεκα της μη νομότυπης πρόσκλησης των μελών του) παράνομη σύνθεση του Κεντρικού Συμβουλίου και η οποία υποδείχθηκε στο πλαίσιο του πρώτου λόγου έφεσης είναι τόσο θεμελιακού χαρακτήρα που επιμολύνει όλα τα ακολούθως επιγενόμενα, ώστε να παρέλκει ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητας των όποιων μεταγενέστερων στοιχείων της επίδικης διοικητικής ενέργειας (Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου ν. Δημοκρατίας, (2004) 3 Α.Α.Δ. 53· Δημοκρατία ν. Χατζηχάννα κ.ά., (2011) 3 Α.Α.Δ. 90· Παπαλεοντίου ν. Πανεπιστημίου Κύπρου, (2017) 3 Α.Α.Δ. 807).
Καταληκτική κρίση του Δικαστηρίου:
Η έφεση επιτυγχάνει και παραμερίζεται η εφεσιβαλλόμενη απόφαση ημερ. 16.10.2019 (περιλαμβανομένης της διαταγής για έξοδα) επί της Προσφυγής Αρ. 1547/2014.
Επιδικάζεται το ποσό των 4400 ευρώ, ως πρωτόδικα και κατ’ έφεση έξοδα, υπέρ της Εφεσείουσας και κατά της Εφεσίβλητης.
Α. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ-ΝΙΚΟΛΕΤΟΠΟΥΛΟΥ, Δ.
Γ. ΣΕΡΑΦΕΙΜ, Δ.
Δ. ΛΥΣΑΝΔΡΟΥ, Δ.