[*486] 1986 Μαΐου 17

 

(Ν. ΝΙΚΟΛΑΟΥ, Ε.Δ.)

ΕΠΑΡΧΙΑΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ

Δήμος Λευκωσίας

ν.

Νίκου Θεοδούλου,

Κατηγορουμένου.

(Ποινική Υπόθεση Αρ. 21506/85).

Ποινική Δικονομία - Κατηγορητήριο - Παράλειψη αναφοράς σε εξειδικευμένα άρθρα Κανονισμών επί των οποίων στηρίζεται η κατηγορία - Νομικό και συνταγματικό δικαίωμα κατηγορουμένου για περισσότερες και καλύτερες λεπτομέρειες - Κατά πόσο το Δικαστήριο μπορεί αυτεπάγγελτα να διατάξει τροποποίηση του κατηγορητηρίου έτσι που να συμπεριλαμβάνει κά9ε αναγκαία λεπτομέρεια για την προετοιμασία Υπεράσπισης - Καταφατική η απάντηση στο ερώτημα.

Ποινική Δικονομία - Πολλαπλότητα (Duplicity) κατηγορίας - Συνέπειες - Πώληση δύο ειδών παγωτών από το ίδιο πρόσωπο ακαταλλήλων για ανθρώπινη κατανάλωση - Δεν υπάρχουν δύο χωριστά, αλλά ένα αδίκημα.

Α. Παπακοκκίνου,(Δνίς), για την Κατηγορούσα Αρχή.

Α. Χριστοφίδου (Δνίς), για τον Κατηγορούμενο.

ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ

Η ακόλουθη ενδιάμεση απόφαση δόθηκε από-

Ν. ΝΙΚΟΛΑΟΥ. Ε.Δ.:- ο κατηγορούμενος αντιμετωπίζει την ακόλουθη κατηγορία:

Πώληση τροφίμων ακαταλλήλων για ανθρώπινη κατανάλωση κατά παράβαση των Καν. 73 και 216 και των Δημοτικών Κανονισμών Δήμου Λευκωσίας, 1965 - 80 Κανον. Colouring matter in food[*487] regulation 1983, Νόμος, Κεφ. 240 "Περί Δήμων" νυν 64/64, 15/ 68,89/70 και 73/79 επί το ότι στις 17.7.85 ο κατηγορούμενος επω- λούσε παγωτά (1) Frutta Fina Strawbbery BRAVO (ii) Frutta Fina Orange BRAVO, στο περίπτερο του που βρίσκεται στη λεωφόρο Διγενή Ακρίτα και Αρχ. Μακαρίου Γ' στη Λευκωσία και τα οποία ήταν ακατάλληλα για ανθρώπινη κατανάλωση γιατί περιείχαν χρωστικές ουσίες που είναι απαγορευμένες από τους σχετικούς κανονισμούς του 1983.

Πριν την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας η συνήγορος της Υπεράσπισης ήγειρε τις ακόλουθες δύο προδικαστικές ενστάσεις:

1.Η από μέρους της Κατηγορούσας Αρχής παράλειψη να αναφερθεί λεπτομερώς με ειδική μνεία στα συγκεκριμμένα άρθρα των κανονισμών του 1983 πάνω στους οποίους και μεταξύ άλλων στηρίζεται η παρούσα υπόθεση, αποστέρησε τον κατηγορούμενο να έχει πλήρη γνώση τι έχει αν αντιμετωπίσει κατά τη δικάσιμη. Πέραν τούτου ισχυρίστηκε ότι σήμερα δεν ισχύουσι γιατί έχουν καταργηθεί οι περί Δήμων Νόμοι που αναφέρονται στο κατηγορητήριο μετά τη ψήφιση του Νόμου 111/ 85, άρθρο 140, και κατά συνέπεια επειδή ο κατηγορούμενος έχει επηρεασθεί δυσμενώς στην υπεράσπισή του, η υπόθεση θα πρέπει να απορριφθεί από το στάδιο τούτο.

2.Επειδή στο κατηγορητήριο γίνεται μνεία για την από μέρους του κατηγορουμένου πώληση δύο ειδών παγωτού ήτοι:

(α) Frutta Fina Strawbbery BRAVO και

(β) Frutta Fina Orange BRAVO που κατά την εισήγηση της Υπεράσπισης είναι δύο ξεχωριστές κατηγορίες, με αυτό τον τρόπο καταστρατηγείται η βασική νομική αρχή duplicity of charges και κατ' επέκταση και για το λόγο τούτο η υπόθεση θα πρέπει να απορριφθεί και κατά συνέπεια ο κατηγορούμενος να αθωωθεί γιατί έχει επηρεασθεί δυσμενώς στην υπεράσπισή του.[*488]

Από την άλλη μεριά παρόλο που η συνήγορος της Κατηγορούσας Αρχής παραδέχεται την από μέρους της έστω και εκ παραδρομής παράλειψη να αναφερθεί εξειδικευμένα εις τα σχετικά άρθρα 3 και 7 του Colouring matterfood regulations του 1983, εντούτοις ισχυρίζεται ότι η τέτοια παράλειψη δεν έχει καθόλου επηρεάσει δυσμενώς τον κατηγορούμενο στην προετοιμασία της υπεράσπισής του γιατί όπως είναι συνταγμένο το κατηγορητήριο παραθέτει κάθε χρήσιμη και αναγκαία λεπτομέρεια για την προετοιμασία της υπεράσπισής του.

Η απάντηση της Κατηγορούσας Αρχής στον ισχυρισμό της υπεράσπισης ότι σήμερα δεν ισχύουσι οι ρηθέντες Περί Δήμων Νόμοι που αναφέρονται στο κατηγορητήριο και κατά συνέπεια η υπόθεση στηρίζεται σε ανύπαρκτη πια νομοθεσία, είναι ότι εφόσο κατά τη στιγμή της καταχώρισης της παρούσας υπόθεσης ήσαν σε ισχύ τότε αναπόφευκτα ο κατηγορούμενος δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι έχει επηρεασθεί δυσμενώς στην υπεράσπισή του με την τέτοια κατάργηση.

Η θέση της Κατηγορούσας Αρχής στη δεύτερη προδικαστική ένσταση είναι ότι μόνο μία κατηγορία διατυπώνεται στο κατηγορητήριο έστω και αν στις λεπτομέρειές του διαφαίνεται ισχυρισμός για την από μέρους του κατηγορουμένου πώληση δύο ειδών παγωτού.

Για το ένα σκέλος της πρώτης προδικαστικής ένστασης που αφορά την παράλειψη μνείας των εξειδικευμένων άρθρων των Κανονισμών του 1983 και ότι ένα κατηγορητήριο θα πρέπει να δίδει μια καθαρή εικόνα του τι έχει να αντιμετωπίσει ένα κατηγορούμενο πρόσωπο, χρήσιμη καθοδήγηση μπορεί να αντληθεί από το σύγγραμμα των Δικαστών κ.κ. Λοΐζου και Πική Criminal Procedure in Cyprus όπου στη σελίδα 47 αναφέρουν:-

"The charge must contain sufficient particulars to enable the accused to know with reasonable certainty the case he has to meet at the trial. In deciding if a charge is sufficiently detailed, what has to be examined is whether or not an accused person has been deprived, through the omission from[*489] the charge of any element, of the possibility of adequately preparing his defence (Kannas (alias Pormbas) v. The Police (1968) 2 C.L.R. 29). The requirement to afford, before trial, to an accused person sufficient information about the offence with which he is charged, is now embodied in Article 12.2 of the Constitution and forms part of the fundamental rights of the accused. It imposes a duty to state all the essential details of the offence (Chrysostomou v. The Police (1971) 7 J.S.C. 1016). The object of the charge is to serve as a framework of the trial. The particulars in each count must give the accused sufficient notice of what the prosecution intends to prove on each count, without causing confusion or embarrassment to the defence (The Police v. Nicos Stavrou (1962) C.L.R. 87; The Police v. Pericles Papaioannou. 17 C.L.R. 50). Even though it is not strictly necessary to state all the particulars of the offence, nonetheless, the particulars given must disclose the offence charged. Whether the particulars contained in the charge give adequate information to apprise the accused of the case he has to meet and prepare his defence, is a question of fact and degree. The Court is entitled to consider, in addition to the charge, all the information that was otherwise available to the accused and whether he applied, at any stage of the proceedings, to be supplied with further particulars. This is in itself an Indication of inability on the part of the accused to defend himself which may lend weight to a complaint of prejudice having been suffered because of failure to furnish the accused with sufficient particulars of the offence. It is always open to the accused to apply for further particulars, at the outset of the proceedings, and the Court will approve the application, if it appears that the particulars in the charge are insufficient (Attorney-General v. HjiConstanti[*490](1969) 2 C.L.R. 5)".

Στην υπόθεση Attorney-General v. HjiConstanti (1969) 2 C.L.R. 5 στη σελίδα 9 ο Πρόεδρος Βασιλειάδης αναφέρει τούτο το σχετικό:-

"lf at the opening of a trial the Judge is of the opinion, either on his own motion, or on the application of a party to the proceeding, that the charge as framed, is capable of creating embarrassment to the defence or to the proper conduct of the trial, he has sufficient powers under the statute, to see that the embarrassment is removed; and that the charge is framed in such a way as to form the foundation required for the criminal proceeding before him".

Στην προκειμένη περίπτωση δεν διαφεύγει της προσοχής μου ότι η Υπεράσπιση τουλάχιστο μέσω του Δικαστηρίου δεν ζήτησε την παράδοση περισσοτέρων και ακριβέστερων λεπτομερειών αν πράγματι εχρειάζοντο για την προετοιμασία της υπεράσπισης του κατηγορουμένου αναφορικά με τα άρθρα των Κανονισμών που δεν έχουν καταγραφεί στο κατηγορητήριο που οπωσδήποτε δεν αποστέρησαν τον κατηγορούμενο να προετοιμάσει κατάλληλα την υπεράσπισή του εφόσον μάλιστα αντιπροσωπευόταν και διά δικηγόρου.

Από την άλλη μεριά δεν διαφεύγει και πάλι της προσοχής μου ότι η Κατηγορούσα Αρχή παρόλο που δίδει κάποιες λεπτομέρειες ως προς την τυχόν ανάμειξη χρωστικών ουσιών στα τρόφιμα που περιγράφονται στο κατηγορητήριο εντούτοις δεν δίδει λεπτομέρειες των τέτοιων χρωστικών ουσιών ούτε ποσοτικώς ούτε περιγραφικώς και λαμβάνοντας υπόψη μου το δικαίωμα του κατηγορουμένου να έχει έγκαιρα υπόψη του κάθε τι που έχει να αντιμετωπίσει κατά τη δίκη του αλλά και το γεγονός ότι τέτοιες λεπτομέρειες δεν έχουν ζητηθεί μέχρι σήμερα, αποφασίζω με βάση τις πιο πάνω αυθεντίες, σε 7 μέρες από σήμερα, την τροποποίηση του κατηγορητηρίου έτσι που να συμπεριλαμβάνει:[*491]

(ι) Τα εξειδικευμένα άρθρα του Regulation Colouring matter του 1983 που αναφέρονται στο κατηγορητήριο,

(ιι) Την ποσοτική ως και την πλήρη περιγραφή των ισχυριζομένων χρωστικών ουσιών που αναφέρονται στο κατηγορητήριο.

Αντίγραφο του τέτοιου τροποποιημένου κατηγορητηρίου να παραδοθεί αυθημερόν μετά την παράδοση του πρωτοτύπου στο Δικαστήριο προς τη συνήγορο της Υπεράσπισης. Αναφορικά με την περαιτέρω θέση της υπεράσπισης ότι επειδή έπαυσαν να ισχύουσι οι Περί Δήμων Νόμοι που αναφέρονται στο κατηγορητήριο κατά συνέπεια ο κατηγορούμενος έχει επηρεασθεί δυσμενώς στην προετοιμασία της υπεράσπισής του, φρονώ ότι είναι εντελώς αβάσιμη γιατί και αν έτσι έχουν τα πράγματα, που οπωσδήποτε θα απασχολήσουν το Δικαστήριο κατά την πλήρη ακρόαση, τότε τούτο αδυνατίζει ίσως τη θέση της Κατηγορούσας Αρχής και ουχί της υπεράσπισης.

θα επιληφθώ τώρα της δεύτερης προδικαστικής ένστασης της Υπεράσπισης αυτής που αφορά τη νομική αρχή duplicity of charges.

Κατ' αρχή συμφωνώ με τις διάφορες νομικές αυθεντίες που παράθεσε η Υπεράσπιση και που υποστηρίζουν τη παραδεδεγμένη νομική αρχή ότι κάθε ξεχωριστό αδίκημα θα πρέπει να ενσωματώνεται σε ξεχωριστή κατηγορία άλλως πως δημιουργεί ενόχληση και ταλαιπωρία στο κατηγορούμενο πρόσωπο γιατί άλλα γεγονότα χρειάζονται είτε να αποδειχθεί είτε να αντικρουσθεί μια κατηγορία και άλλα για μια άλλη και ότι η τέτοια εμπλοκή αναπόφευκτα οδηγά διαδικαστικά στην αθώωση και απαλλαγή του κατηγορουμένου.

Η θέση μου αυτή υποστηρίζεται πλήρως και από τις ακόλουθες αυθεντίες:-

(α) Archbold Criminal Pleading Evidence and Practice 39η έκδοση όπου στη σελίδα 26 αναφέρεται:-

"The indictment must not be double; this is to say no one[*492] count of the indictment should charge the defendant with having committed two or more offences ……

Duplicity in a count is a matter of form, not of evidence".

(β) To σύγγραμμα των Δικαστών κ.κ. Λοΐζου και Πική σελίδες 48 και 49 (αναφέρω μερικά χαρακτηριστικά αποσπάσματα):

"The separation of offences into separate counts is important, as a count cannot charge more than one offences. Failure to observe this provision may render the charge bad for duplicity (Dep. Mayor of Nicosia, etc. ν Pavlikkas. Vassilis. 15 C.L.R. 68; loannis Solomou Akritas v. R..20 (Part II) C.L.R. 110. It is not always easy to decide whether an enactment creates one or more offences and difficulties have arisen, especially where the prepositions 'and', or', have been used by the legislator. It is permissible, where the enactment constituting the offence states the offence to be the doing or the omission to do different acts in the alternative, or the doing or the omission to do any act with any one of different intentions, or states any part of the offence in the alternative, for the acts, omissions, capacities or intentions, or other matters constituting the alternatives in the enactment, to be stated in the alternative in the count charging the offence (s.39(d), Cap. 155).

The provisions of section 39(d) do not afford as much relaxation of the rule against duplicity as it might appear at first sight, because the words 'where an enactment constituting an offence have been interpreted as referring not to the section of the law creating the offence, but to that part of the enactment which creates the particular offence. Therefore, where one section of the law creates more than one offences, such offences cannot be charged in the alternative. A classic example is section 2(1) of the[*493] English Road Traffic Act, 1960, the provisions of which 'to drive recklessly or at a speed or in a manner which is dangerous to the public' have been construed to create three offences and not one; therefore, a charge setting out in the alternative the three offences created by this section of the law, was found bad for duplicity (Wilmot. 24 Cr. App. Rep. 63; Molloy (1921) 2 K.B. 364).

Several tests have been suggested to indicate whether an enactment creates one or more offences. In the case of The Police v. Pericles Papaioannou. 17 C.L.R.50, the following test was adopted, that is, whether, having charged the offence against which the penalty is directed, it can be proved by giving in evidence several distinct acts committed by the person charged; in that case one offence is created. One other test suggested, is to consider whether there is any substantive difference between the various acts declared illegal. Where one offence is created covering a number of illegal acts, it is desirable that the choice made in the description of the offence should be understood (The Police ν. Economides, Michael Nicola and Others. 20(Part II) C.L.R. 11. Avory, J, on the occasion, offered the following test:

'Two items in a statutory prohibition joined with 'or', are separate offences, if one person may do one thing without the other' (R. v. Surrey (1932) 1 K.B. 452).

A pertinent question is construing an enactment, 1s whether the Act provides for two different activities, or whether it refers to a single incident. Also the intrinsic blameworthiness of the acts and the penantly provided, are among the factors that may shed light on the intention of the legislature (Ware v. Fox (1967) 1 All E.R. 100 (D.C.)). Where an expression is merely descriptive of the prohibited[*494] act, then one offence 1s created. Where two separate acts are made illegal, then two offences, and not one, are created (Mallon v. Allon (1963) All E.R. 843)".

Στην προκειμένη περίπτωση το αδίκημα είναι η πώληση τροφίμου ακατάλληλου για ανθρώπινη κατανάλωση γιατί περιείχε χρωστικές ουσίες απαγορευμένες από τους σχετικούς περί τούτου κανονισμούς και δεν έχει καμιά απολύτως σημμασία αν το τρόφιμο τούτο που στην ουσία είναι "παγωτό" είτε τύπου Strawberry είτε τύπου Orange ή αν ακόμα είναι και περισσότερα είδη γιατί η τέτοια περιγραφή δεν δημιουργεί περισσότερα του ενός αδικήματα αλλά μόνο ένα - αυτό της πώλησης ακαταλλήλου τροφίμου για ανθρώπινη κατανάλωση.

Στο ίδιο ακριβώς σκεπτικό φθάνει και ο Archbold, Criminal Pleading Evidence and Practice 40η έκδοση στις σελίδες 45 και 46 όπου αναφέρει ανάμεσα στα άλλα και τα ακόλουθα:-

Σελίδα 45;

"Where the alleged offence consists of a single act it is clearly not bad for duplicity e.g. uttering a number of forged receipts in one bundle; R. v. Thomas (1800) 2 East P.C. 934, or libelling two people in one publication; R. v. Benfield (1760) 2 Burr 980, or administering a drug to enable more than one man to have intercourse with a woman; R. v. Shilling Ford (1968) 2 All E.R. 200".

Σελίδα 46:

"The Courts have an occasion treated one transaction as a single act and therefore a single offence, e.g. robbing A of one shilling and Β of two shillings: R. v. Gidding (1842) Car and M. 634. In Jemmison v. Priddle (1972) 1 Q.B. 489, the Divisional Court held that an information charging the 'taking and killing' of two red deer was not bad for duplicity because on the facts (which in a summary trial must have[*495] been found from the evidence called in support of the charge) the deer were shot within a very few seconds and in the same place".

Οι αυθεντίες που έχω παραθέσει και τα ευρήματα μου με οδηγούν ότι όπως έχει το λεκτικό του κατηγορητηρίου ένα μόνο αδίκημα αποκαλύπτεται - αυτό της πώλησης ακαταλλήλου τροφίμου για ανθρώπινη κατανάλωση και κατά συνέπεια απορρίπτεται και η δεύτερη προδικαστική ένσταση της Υπεράσπισης.

Προδικαστικές ενστάσεις απορρίπτονται.