ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
Δικαιοδοσία δυνάμει του άρθρου 9(3)(γ) του Ν.33/1964
Αίτηση για χορήγηση άδειας
(Αρ. Αίτησης 4/2023)
25 Απριλίου 2024
[ΜΑΛΑΧΤΟΣ, ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ, ΕΦΡΑΙΜ, Δ/στές]
Αναφορικά με την Αίτηση του: Σωφρονίου Χρίστου Χατζησωφρονίου
Αναφορικά με νομικά θέματα που προκύπτουν από την Απόφαση του Εφετείου στην Πολ. Έφ. Αρ.289/2018, ημερ.15.9.2023
Μεταξύ:
ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΧΑΤΖΗΣΩΦΡΟΝΙΟΥ,
Εφεσείοντα,
ν.
GORDIAN HOLDINGS LTD,
Εφεσίβλητης.
____________________
Χ. Πουτζιουρής για Χρίστος Πουτζιουρής & Συνεργάτες Δ.Ε.Π.Ε., για τον Αιτητή.
Γ. Ζαχαρίου (κα) για Ανδρέας Β. Ζαχαρίου & Σία Δ.Ε.Π.Ε., για την Καθ΄ης η Αίτηση.
____________________
Η απόφαση του Δικαστηρίου είναι ομόφωνη και θα δοθεί από τον Μαλαχτό, Δ.
____________________
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΜΑΛΑΧΤΟΣ, Δ.: Ο Αιτητής, εφεσείων στην αναφερόμενη στον τίτλο πολιτική έφεση, στην οποία εκδόθηκε απόφαση από το Εφετείο την 15.9.2023,[1] καταχώρισε την παρούσα Αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο, αιτούμενος άδεια για να υποβάλει αίτηση δυνάμει του άρθρου 9(3)(γ) των περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμων του 1964 έως (Αρ.3) του 2022.[2]
Με την έφεση, ο Αιτητής προσέβαλλε ως εσφαλμένη την απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας ημερ.30.8.2018[3] με την οποία απορρίφθηκε η Αίτηση-Έφεση που είχε, την 1.6.2018, καταχωρίσει δυνάμει του άρθρου 44Γ(3) των περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμων του 1965 έως (Αρ.11) του 2015,[4] με την οποία ζητούσε τον παραμερισμό της ειδοποίησης της σκοπούμενης πώλησης με πλειστηριασμό τεσσάρων ακινήτων του, τα οποία είχε υποθηκεύσει προς όφελος της Τράπεζας Κύπρου Δημόσιας Εταιρείας Λτδ.
Η έφεση εκδικάστηκε από το Εφετείο την 15.9.2023. Στο μεταξύ, όπως σημειώνεται στην εφετειακή απόφαση, που εκδόθηκε αυθημερόν, το ένα ακίνητο, μετά από ανεπιτυχή πλειστηριασμό, ανακτήθηκε από την Καθ’ ης η Αίτηση την 30.1.2020 και το Νοέμβριο του ιδίου έτους πωλήθηκε σε τρίτο πρόσωπο, ενώ τα άλλα τρία ακίνητα πωλήθηκαν σε πλειστηριασμό κατά τα έτη 2020-2021.
Με αυτό το υπόβαθρο γεγονότων, το Εφετείο αποφάσισε ότι: « … στην παρούσα έφεση η συνέχιση της δίκης δεν θα εξυπηρετούσε οποιοδήποτε σκοπό, ενώ αδόκιμη και επί ματαίω θα ήταν η σε ακαδημαϊκό επίπεδο επίλυση των μεταξύ των διαδίκων διαφορών».
Το άρθρο 9(3)(γ) προνοεί ότι, από την 1η Ιουλίου 2023, το Ανώτατο Δικαστήριο:
«αποφασίζει σε τρίτο και τελευταίο βαθμό βάσει αιτήσεως, η οποία υποβάλλεται από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας ή οιονδήποτε των διαδίκων κατόπιν αδείας παραχωρουμένης υπό του ιδίου και κατόπιν προηγηθείσας διαδικασίας πολιτικής ή ποινικής εφέσεως επί νομικών θεμάτων τα οποία προκύπτουν από την απόφαση του Εφετείου και συναρτώνται με τη διαφοροποίηση πάγιας νομολογίας ή με την ανάγκη ορθής ερμηνείας, είτε πρωτογενούς είτε δευτερογενούς ουσιαστικής νομοθετικής διατάξεως, ή με μείζον ζήτημα δημοσίου συμφέροντος ή γενικής δημόσιας σημασίας ή συνοχής του δικαίου επί συγκρουομένων ή αντιφατικών αποφάσεων του Εφετείου, κατά την υπ’ αυτού ενασκουμένη πολιτική ή ποινική δικαιοδοσία:
Νοείται ότι, η συμφώνως των πιο πάνω, υποβαλλομένη αίτηση δέον να προσδιορίζει σαφώς τα προκύπτοντα από την οικεία απόφαση νομικά θέματα, ως και τους πλήρεις λόγους και τα αναγκαία στοιχεία τα υποστηρίζοντα το αίτημα, προκειμένου το Ανώτατο Δικαστήριο να αποφανθεί κατά πόσο θα παραχωρήσει την απαιτούμενη άδεια:
Νοείται περαιτέρω ότι, σε τέτοια περίπτωση η απόφαση του Εφετείου αντικαθίσταται από την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου».
Όπως είχαμε την ευκαιρία να αναφέρουμε στην Zutphen κ.ά., Αρ. Αίτ.2/2023, ημερ.30.1.2024, προκύπτει από το λεκτικό του άρθρου ότι η δικαιοδοσία αφορά στην επίλυση νομικών θεμάτων. Τα νομικά αυτά θέματα πρέπει να προκύπτουν από την απόφαση του Εφετείου. Περαιτέρω, τα νομικά αυτά θέματα πρέπει να συναρτώνται:
- με τη διαφοροποίηση πάγιας νομολογίας, ή
- με την ανάγκη ορθής ερμηνείας, είτε πρωτογενούς είτε δευτερογενούς ουσιαστικής νομοθετικής διατάξεως, ή
- με μείζον ζήτημα δημοσίου συμφέροντος, ή
- με ζήτημα γενικής δημόσιας σημασίας, ή
- με ζήτημα συνοχής του δικαίου επί συγκρουομένων ή αντιφατικών αποφάσεων του Εφετείου.
Και η αίτηση για άδεια πρέπει να προσδιορίζει σαφώς τα νομικά αυτά θέματα και επίσης να προσδιορίζει τους πλήρεις λόγους και τα αναγκαία στοιχεία που υποστηρίζουν το αίτημα.
Ο Καν.9(2)(α)(iv) των Διαδικαστικών Κανονισμών του Ανώτατου Δικαστηρίου του 2023, προνοεί ότι στην αίτηση για χορήγηση άδειας επισυνάπτεται Έκθεση Νομικών Θεμάτων που προκύπτουν από την απόφαση του Εφετείου, σε ξεχωριστές αριθμημένες παραγράφους και ξεχωριστή αιτιολογία για το κάθε ένα, ενώ στον Καν.9(2)(β) αναφέρεται ότι στην αίτηση παρατίθενται οι λόγοι για τους οποίους πρέπει να χορηγηθεί άδεια. Περαιτέρω, ο Καν.14(1)(α) προβλέπει ότι όπου το Δικαστήριο χορηγεί άδεια η Έκθεση Νομικών Θεμάτων θα αποτελεί το έγγραφο στη βάση του οποίου θα διεξάγεται η ακρόαση. Αυτό σημαίνει ότι το νομικό ζήτημα θα πρέπει να είναι με τέτοιο τρόπο διατυπωμένο ώστε να καθίσταται δυνατή η εξέταση του ως έχει. Ωστόσο, η τυχόν ευρύτητα του μπορεί να περιοριστεί από το Δικαστήριο και σε τέτοια περίπτωση αυτό ουσιαστικά θα συνιστά άδεια για εξέταση μέρους ή πτυχής του.
Στην Έκθεση Νομικών Θεμάτων που επισυνάπτεται στην Αίτηση για άδεια αναφέρονται τέσσερα ζητήματα. Τα μεταφέρουμε αυτούσια:
- Η απόρριψη της έφεσης ένεκα απώλειας του αντικειμένου της είναι νομικά εσφαλμένη εφόσον η ειδοποίηση έφεσης καταχωρήθηκε από την 03.9.2018 και είχε αντικείμενο όταν καταχωρείτο και εξακολουθεί να έχει αντικείμενο.
- Η απόρριψη της έφεσης στερεί του εφεσείοντα την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων του και την απόδοση αποτελεσματικής θεραπείας σύμφωνα με το Άρθρο 30.2 του Συντάγματος και το άρθρο 6.1 της ΕΣΔΑ [Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου].
- Η απόρριψη της έφεσης δημιούργησε δεδικασμένο για τα επίδικα θέματα της έφεσης και της πρωτόδικης απόφασης.
- Η απόρριψη της έφεσης παραβίασε τη Συνταγματική υποχρέωση του Εφετείου να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή της προστασίας των δικαιωμάτων του εφεσείοντα σύμφωνα με το Άρθρο 35 του Συντάγματος και δεν είχε δίκαια δίκη.
Οι λόγοι για τους οποίους πρέπει να χορηγηθεί άδεια, όπως καταγράφονται στην Αίτηση είναι οι εξής:
1. Παραβίαση Συνταγματικών δικαιωμάτων του αιτητή των Άρθρων 23, 30.2 και 35 και του άρθρου 6.1 της ΕΣΔΑ ως αναφέρονται ανωτέρω στην έκθεση Νομικών Θεμάτων.
2. Η απόρριψη της έφεσης δημιουργεί δεδικασμένο για τις αξιώσεις και τις θεραπείες που επιζητεί ο εφεσείοντας.
3. Δεν έχει πλέον ο αιτητής καμία θεραπεία και ή δικαίωμα αποζημίωσης για την έκδηλη παράνομη πώληση των ακινήτων του και του στερείται το δικαίωμα της πρόσβασης στη δικαιοσύνη και της απόδοσης αποτελεσματικής θεραπείας.
4. Η έφεση του αιτητή δεν απώλεσε το αντικείμενο της εφόσον όταν καταχωρήθηκε ήταν εμπρόθεσμη και η καθυστέρηση στην εκδίκαση της από το Εφετείο δεν μπορεί να δικαιολογεί την απόρριψη της επειδή πρόλαβαν οι εφεσίβλητοι να τα πωλήσουν πριν ακουστεί η έφεση.
5. Η έφεση έχει αντικείμενο έστω και αν πωλήθηκαν τα επίδικα ακίνητα εφόσον αν αποφασιστεί από το Εφετείο ότι παράνομα πωλήθηκαν τότε ο αιτητής θα δικαιούται σε αποζημιώσεις και άλλες θεραπείες όπως επαναμεταβίβαση όσων ακινήτων εξακολουθούν να παραμένουν στο όνομα των εφεσίβλητων.
6. Ο αιτητής έχει καταδικαστεί να πληρώσει έξοδα πρωτόδικα και κατ΄έφεση και σε περίπτωση επιτυχίας της έφεσης του να ακυρωθούν οι σχετικές διαταγές και θα ανακτήσει τα δικά του έξοδα από τους εφεσίβλητους.
Η Καθ’ ης η Αίτηση καταχώρισε ένσταση και υποστηρίζει ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 9(3)(γ) ώστε να παραχωρηθεί άδεια.
Το πρώτο από τα ζητήματα που αναφέρονται στην Έκθεση Νομικών Θεμάτων περιλαμβάνει αυτό που θεωρούμε ως το νομικό ζήτημα που εγείρεται από την απόφαση του Εφετείου, το οποίο θα περιορίζαμε ως ακολούθως:
«Κατά πόσο έφεση κατά απόφασης με την οποία απορρίφθηκε Αίτηση για τον παραμερισμό σκοπούμενης πώλησης ακινήτου στη βάση ειδοποιήσεως κατά τον Τύπο ΙΑ των περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμων του 1965 έως (Αρ.11) του 2015, καθίσταται άνευ αντικειμένου και υπόκειται σε απόρριψη άνευ ετέρου, επειδή κατά την ημερομηνία της ακρόασης της έφεσης το ακίνητο δεν είναι πλέον στην κυριότητα του ενυπόθηκου οφειλέτη κατ’ ακολουθία της διαδικασίας του Μέρους VIA του Νόμου».
Αυτό, στη βάση των όσων αναφέρονται στους λόγους για τους οποίους πρέπει να χορηγηθεί άδεια, συναρτάται με μείζον ζήτημα γενικής δημόσιας σημασίας, αφού αφορά στα δικαιώματα ενυπόθηκων οφειλετών που βρίσκονται στη θέση του Αιτητή.
Καταλήγουμε ότι εν προκειμένω είναι ορθό και δίκαιο να παραχωρήσουμε και παραχωρούμε άδεια για το πιο πάνω νομικό θέμα όπως το έχουμε περιορίσει.
Τα έξοδα της Αίτησης επιφυλάσσονται.
Ο Αιτητής να επιδώσει αντίγραφο της Έκθεσης Νομικών Θεμάτων μαζί με την συνταγμένη απόφαση στην Καθ’ ης η Αίτηση.
Χ. Μαλαχτός, Δ.
Ι. Ιωαννίδης, Δ.
Ε. Εφραίμ, Δ.
[1] Σωφρόνιος Χρίστου Χατζησωφρονίου ν. Gordian Holdings Limited, Πολ. Έφ. Αρ.289/2018, ημερ.15.9.2023.
[2] Σήμερα, οι περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλαι Διατάξεις) Νόμοι του 1964 έως 2023.
[3] Σωφρόνιος Χρίστου Χατζησωφρονίου ν. Τράπεζα Κύπρου Δημόσια Εταιρεία Λτδ, Αρ. Αίτησης/ Έφεσης 54/2018, ημερ.30.8.2018.
[4] Σήμερα, οι περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως Ακινήτων Νόμοι του 1965 έως 2024.