ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ KΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
(Πολιτική Αίτηση Αρ. 101/2024)
14 Ιουνίου, 2024
[Α. ΔΑΥΙΔ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚA ΜΕ ΤΟ AΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤAΓΜΑΤΟΣ KAI ΤΑ AΡΘΡΑ 3, 4 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡI ΑΠΟΝΟΜHΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣYΝΗΣ (ΠΟΙΚIΛΟΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ 1964.
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΗΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018.
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ ΔΡ. ΠΑΝΙΚΚΟΥ Α. ΣΤΑΥΡΙΑΝΟΥ, ΓΙΑ ΑΔΕΙΑ ΓΙΑ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΝΤΑΛΜΑ ΤΗΣ ΦΥΣΕΩΣ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI.
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΟΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΘΑΝΑΤΙΚΗΣ ΑΝΑΚΡΙΣΗΣ ΑΡ. 104/2005 ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΕΞΕΔΩΣΕ Η ΚΑ ΝΤΟΡΙΑ ΒΑΡΩΣΙΩΤΟΥ, ΠΟΥ ΕΞΕΔΟΘΗΝ ΤΗΝ 10ΗΝ ΜΑΪΟΥ 2024 ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΗ ΑΥΤΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ.
Α. Κλαΐδη (κα), για τον Αιτητή.
Αιτητής παρών.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΔΑΥΙΔ, Δ.: Με την προώθηση της παρούσας αίτησης, ο Αιτητής επιζητεί:
«1. Την Άδεια του Δικαστηρίου για την καταχώρηση Αίτησης με Κλήση για την έκδοση Προνομιακού Εντάλματος της φύσεως Certiorari με την οποία να επιδιώκεται διαταγή για τη μεταφορά στο Ανώτατο Δικαστήριο για ακύρωση του Πορίσματος που εκδόθηκε στις 10/05/2024 από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού, στη Θανατική Ανάκριση υπ' Αρ. 104/2005, καθώς επίσης και της ακύρωσης ης έγκρισης του Πορίσματος από τον Πρόεδρο του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού ημερομηνίας 29/05/2024 και όπως δοθούν οι αναγκαίες και επακόλουθες οδηγίες.
2. Διαταγή του Δικαστηρίου όπως η ισχύς του Πορίσματος ημερομηνίας 10/05/2024 που εκδόθηκε από το Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού στην Θανατική Ανάκριση υπ'αρ. 104/2005, καθώς επίσης και η έγκριση του Πορίσματος από τον Πρόεδρο του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, ανασταλούν, μέχρι την εκδίκαση της Αίτησης με Κλήση για έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Certiorari, η οποία θα καταχωρηθεί από τον Αιτητή.
3. Oποιοδήποτε άλλο Διάταγμα ή οδηγίες το Δικαστήριο ήθελε κρίνει ορθά και δίκαια υπό τις περιστάσεις.
4. Έξοδα πλέον ΦΠΑ»
Την αίτηση, που υποστηρίζεται με ένορκη δήλωση του Αιτητή, συνοδεύει Έκθεση Γεγονότων.
Ως προκρίνει ο Αιτητής, ιατροδικαστής στο επάγγελμα, διορισμένος ως τέτοιος εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας, στις 29.09.2005, κλήθηκε από την Αστυνομία για την διενέργεια αυτοψίας στη σκηνή όπου ανευρέθηκε, την ίδια ημέρα, η σωρός του Αθανάσιου Νικολάου. Μετά δε από οδηγίες του Θανατικού Ανακριτή, την επόμενη ημέρα, ήτοι στις 30.09.2005, διενήργησε μεταθανάτια εξέταση (νεκροψία/νεκροτομή) επί της σωρού. Παρά το γεγονός, υποδεικνύει, ότι σε δύο Θανατικές Ανακρίσεις που διενεργήθηκαν σε προγενέστερο χρόνο αναφορικά με το θάνατο του ως άνω Αθανάσιου Νικολάου, ήτοι το 2006 και το 2009, κλήθηκε και προσέφερε την μαρτυρία του, υπό την ιδιότητά του ως ιατροδικαστής, ως επίσης, καθ’ ον χρόνο εκδόθηκε διάταγμα επανανοίγματος της 2ης Θανατικής Ανάκρισης, ειδικότερα στις 26.06.2020, και στη συνέχεια διάταγμα εκταφής του αποθανόντα Αθανάσιου Νικολάου προς το σκοπό διενέργειας εξετάσεων επι του σκελετού του τελευταίου, με εντολή ετοιμασίας, και από τον ίδιο, σχετικής γνωμάτευσης καί/ή έκθεσης για να κατατεθεί στο Θανατικό Ανακριτή Λεμεσού, εντούτοις, η Θανατική Ανακρίτρια η οποία διεξήγαγε την 3η Θανατική Ανάκριση σε σχέση με τον θάνατο του Αθανάσιου Νικολάου, ενώ ο ίδιος κλήθηκε προς τούτο από την εκπρόσωπο του έντιμου Γενικού Εισαγγελέα, δεν του επέτρεψε να καταθέσει ως μάρτυρας στη διαδικασία ενώ σε προγενέστερο στάδιο, με σχετική απόφαση της, δεν επέτρεψε την συμμετοχή του στη διαδικασία, ως ενδιαφερόμενο πρόσωπο.
Οι λόγοι επί των οποίων το αίτημα του εδράζεται, ως ειδικότερα συγκεκριμενοποιούνται στην Έκθεση Γεγονότων, μεταφέρονται αυτούσιοι στην παρούσα. Ειδικότερα, προκρίνεται ότι:
1. Ο Θανατικός Ανακριτής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού εξέδωσε το προσβαλλόμενο Πόρισμα της Θανατικής Ανάκρισης υπ'αρ. 104/2005 καθ' υπέρβαση δικαιοδοσίας, εφόσον διεκπεραίωσε την ενώπιον του διαδικασία, αντικείμενο της οποίας ήταν η εξακρίβωση των συνθηκών κάτω από τις οποίες επήλθεν ο θάνατος του αποθανόντα Αθανάσιου Νικολάου, χωρίς να είχαν κλητευθεί και παρουσιαστεί ενώπιον του όλα τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα, και δη ο Αιτητής υπό την ιδιότητα του ως ένας εκ των ιατροδικαστών του Κράτους, παράλειψη που καθιστά την όλη διαδικασία θνησιγενή και/ή άκυρη.
2. Ο Θανατικός Ανακριτής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού εξέδωσε το προσβαλλόμενο Πόρισμα της Θανατικής Ανάκρισης υπ'αρ. 104/2005 καθ' υπέρβαση δικαιοδοσίας, εφόσον διεκπεραίωσε την ενώπιον του διαδικασία, αντικείμενο της οποίας μεταξύ άλλων ήταν το πότε και πού επήλθεν ο θάνατος του αποθανόντος, καθώς και η εξακρίβωση της αιτίας θανάτου του αποθανόντα Αθανάσιου Νικολάου, χωρίς να είχαν παρουσιαστεί ενώπιον του όλα τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα, και/ή μάρτυρες όπως ο Αιτητής αλλά και ο Ιατροδικαστής - Παθολογοανατόμος Δρ. Ανδρέας Μαρνερίδης, τον οποίο διόρισε η Αστυνομία, η Νομική Υπηρεσία, δηλαδή το Κράτος, παράλειψη που καθιστά την όλη διαδικασία θνησιγενή και/ή άκυρη.
3. Ο Θανατικός Ανακριτής του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού εξέδωσε το προσβαλλόμενο Πόρισμα της Θανατικής Ανάκρισης υπ'αρ. 104/2005 καθ' υπέρβαση δικαιοδοσίας, εφόσον διεκπεραίωσε την ενώπιον του διαδικασία, αντικείμενο της οποίας ήταν η εξακρίβωση της αιτίας θανάτου του αποθανόντα Αθανάσιου Νικολάου, χωρίς να είχαν παρουσιαστεί ενώπιον του όλα τα ενδιαφερόμενα πρόσωπα, και/ή μάρτυρες και η Ιατροδικαστής Δρ. Ελπίδα Σπανουδάκη, παράλειψη που καθιστά την όλη διαδικασία θνησιγενή και/ή άκυρη.
4. Ο Θανατικός Ανακριτής εξέδωσε το προσβαλλόμενο πόρισμα κατά παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης, εφόσον διεκπεραίωσε την ενώπιον του διαδικασία, χωρίς να διατάξει να κληθούν για να εμφανιστούν ενώπιον του όλα τα ενδιαφερόμενο πρόσωπα και/ή μάρτυρες και/ή εμπειρογνώμονες και δη ο Αιτητής, υπό την ιδιότητα του ως ιατροδικαστής του Κράτους για να ακουστούν ως προς την υπό εξέταση Θανατική ανάκριση για εξακρίβωση της αιτίας θανάτου του αποθανόντα Αθανάσιου Νικολάου, αλλά και για το πού και πότε επήλθεν ο θάνατος του.
5. Υπάρχει προφανές νομικό σφάλμα ως εκ του πρακτικού (error of law on the face of the record), ενώ κατατέθηκε ενώπιον του Θανατικού Ανακριτή, όπως διαπιστώνεται το Διάταγμα εκταφής ημερομηνίας 09/12/2020, ως επίσης και το τεκμήριο αντίγραφο του ημερολογίου ενεργείας της Αστυνομίας, η Θανατική Ανακρίτρια διαπίστωσε και προέβηκε σε εύρημα ότι ο Αιτητής δεν υπέγραψε το σχετικό ημερολόγιο ενεργείας και ότι ήταν ένας απλός παρατηρητής της όλης διαδικασίας, αγνοώντας τόσο το σχετικό τεκμήριο ημερολόγιο ενεργείας, το οποίο υπέγραψε σε όλες τις σελίδες, όσον και Διάταγμα εκταφής ημερομηνίας 09/12/2020, τα οποία βεβαιώνουν ότι ο Αιτητής ήταν ένας εκ των τριών Ιατροδικαστών του Κράτους και ότι το ημερολόγιο ενεργείας έφερε 23 φορές την υπογραφή του.
6. Υπάρχει προφανές νομικό σφάλμα στην όλη διαδικασία ενώ η διαδικασία της Θανατικής Ανάκρισης είναι εξεταστικού χαρακτήρα, μετατράπηκε σε αντιπαραθετικού διά τους λόγους (i) υπήρξε εσφαλμένος προσδιορισμός του πλαισίου της Θανατικής Ανάκρισης και η διαδικασία εξελίχθηκε και πραγματοποιήθηκε με αναζήτηση ευθύνης από τον Αιτητή και από το Κράτος, (ii) επιτράπηκε στους συνηγόρους της οικογένειας του αποθανόντα Αθανάσιου Νικολάου, να παρουσιάσουν για μάρτυρα την παθολογοανατόμο Δρ. Δήμητρα Καραγιάννη, ως επίσης σε ατέρμονη αντεξέταση του Δρ. Εμμανουήλ Αγαπητού, χωρίς να είχε δοθεί το ίδιο δικαίωμα να κλητευθούν και να παρουσιαστούν οι Ιατροδικαστές του Κράτους, περιλαμβανομένου και του Αιτητή. (iii) ο Θανατικός Ανακριτής εξερχόμενος της εμβέλειας των καθηκόντων και εξουσιών του επέτρεψε και μετέτρεψε την όλη διαδικασία, ουσιαστικά σε ποινική δίκη, επιτρέποντας την έντονη και εκτενή αντεξέταση προς διαπίστωση ευθύνης και αξιολογώντας στη ουσία την όλη μαρτυρία προβαίνοντας μάλιστα σε αξιολογικές κρίσεις, ως προς τους μάρτυρες και ειδικότερα την μαρτυρία της Δρ. Δήμητρας Καραγιάννη, εις την οποία βασίστηκε αποκλειστικά προς κατάληξη πως η αιτία θανάτου του Αθανάσιου Νικολάου, ήταν συνεπεία στραγγαλισμού, ως αυτά προκύπτουν και έχουν καταγραφεί στο μεγάλο πολυσέλιδο κείμενο του Πορίσματος, αποτελούμενο από 90 σελίδες (iv) Η Θανατική Ανακρίτρια περιέπεσε σε νομικό σφάλμα ερμηνεύοντας την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Application no. 29068/10 Nicolaou v, Cyprus (ημερομηνία απόφασης 28/01/2020, ερμηνεύοντας ότι ο Αιτητής ήταν υπεύθυνος και υπόλογος για την μη ορθή διεξαγωγή της έρευνας για την διερεύνηση των συνθηκών θανάτου του αποθανόντα Αθανάσιου Νικολάου και απέδωσε στον Αιτητή ευθύνες που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την παράλειψη να πάρει επαρκή μέτρα για να προστατέψει ικανοποιητικά την περιοχή που ανευρέθη η σορός του αποθανόντα, ώστε να περιοριστεί η επιμόλυνση της σκηνής, την παράλειψη του να συλλέξει αποδεικτικά στοιχεία και γενετικό υλικό από το αυτοκίνητο και από τα προσωπικά αντικείμενα του αποθανόντα. Με βάση του εκδοθέντος πορίσματος ο Αιτητής κινδυνεύει με ποινική δίωξη.
Περαιτέρω, υποστηρίζει ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις που επιβάλουν την αιτούμενη επέμβαση του Δικαστηρίου, αφού:
«i. Το προσβαλλόμενο Πόρισμα ημερομηνίας 10/05/2024 εκδόθηκε καθ’ υπέρβαση δικαιοδοσίας, κατά παράβαση των κανόνων φυσικής δικαιοσύνης και περαιτέρω υπάρχει προφανές νομικό σφάλμα και/ή ελάττωμα στον φάκελο (on the face of the proceedings), ως επεξηγείται ανωτέρω στους λόγους, επί των οποίων βασίζεται το αίτημα.
ii. Η έκδοση του προσβαλλόμενου Πορίσματος ημερομηνίας 10/05/2024 εκδόθηκε από καθαρά και έκδηλα νομικά σφάλματα, όπως ανωτέρω εξηγούνται οι λόγοι, επί των οποίων βασίζεται το αίτημα.
iii. Με την έκδοση του προσβαλλόμενου πορίσματος ημερομηνίας 10/05/2024, ο Αιτητής Δρ. Πανίκκος Α. Σταυριανού ενδεχομένως να κατηγορηθεί για διάπραξη ποινικών και αστικών αδικημάτων εν σχέση με την εμπλοκή του στην διερεύνηση των συνθηκών θανάτου του αποθανόντα Αθανάσιου Νικολάου, υπό την ιδιότητα του ως Ιατροδικαστής του Κράτους.
ίν. Δεν παρέχεται διαθέσιμο άλλο ένδικο μέσο στη διάθεση του Αιτητή για να ακυρώσει και να παραμερίσει το προσβαλλόμενο Πόρισμα ημερομηνίας 10/05/2024 του Θανατικού Ανακριτή του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού, καθώς και την έγκριση του από τον Πρόεδρο του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λεμεσού ημερομηνίας 29/05/2024.»
Κατά την έναρξη της διαδικασίας, η ευπαίδευτη συνήγορος του αιτητή, υπέβαλε αίτημα όπως η αίτηση, λόγω της φύσης και των ειδικότερων περιστατικών της, του δημόσιου ενδιαφέροντος που αυτή έχει αποκτήσει, ως επίσης του γεγονότος ότι έχουν προηγηθεί, πέραν της προσβαλλόμενης Θανατικής Ανάκρισης και του σχετικού Πορίσματος, δύο Θανατικές Ανακρίσεις και ανάλογα Πορίσματα, τεθεί ενώπιων της ολομέλειας του Ανώτατου Δικαστηρίου.
Στην υπόθεση Μαρκίδης v. Ellinas Finance Public Company Ltd (2004) 1 A.A.Δ. 1934, όπου μεταξύ άλλων εξετάστηκε και αίτημα όπως η υπόθεση τεθεί υπό εκδίκαση ενώπιον της Πλήρους Ολομέλειας του Ανώτατου Δικαστηρίου, ο αδελφός δικαστής Γ. Γιασεμής, επισημαίνοντας ότι η Ολομέλεια αναλαμβάνει την εκδίκαση υποθέσεων σπανίως και σε περιπτώσεις όπου κρίνεται ότι συντρέχουν εξαιρετικές περιστάσεις, υπέδειξε παράλληλα πως:
« … Αυτό συμβαίνει όταν, με την έφεση, κρίνεται ότι εγείρονται πολύπλοκα νομικά θέματα μείζονος σημασίας ή και θέματα, για την κατάληξη επί των οποίων έχει άμεσο ενδιαφέρον ολόκληρη η κοινωνία των πολιτών, ή μεγάλο μέρος της, και, ειδικά, όταν υπάρχει επηρεασμός των δικαιωμάτων της, τότε κρίνεται πως ορθό είναι να τεθεί, στην όποια απόφαση προκύψει από αυτή, ο συλλογικός προβληματισμός και η κρίση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ενισχύοντας, έτσι, και το στοιχείο της δεσμευτικότητας των πάντων με αυτή, (βλ. Al-Hamad v. Police (1988) 2 C.L.R. 164, Γενικός Εισαγγελέας ν. Λαζαρίδη κ.ά. (1991) 2 Α.Α.Δ. 330 και Παπακόκκινου κ.ά. ν. Δήμου Πάφου (Αρ. 1) (1999) 1 Α.Α.Δ. 1311).
Στη βάση όσων τέθηκαν από την πλευρά του Αιτητή, η πορεία διερεύνησης του θανάτου του Αθανάσιου Νικολάου, φαίνεται να έλαβε μια ασυνήθιστη εξέλιξη και τροπή. Πρωτοφανή θα τολμούσα να πω, με δεδομένο ότι ο θάνατος του τελευταίου, πέραν από κατ’ επανάληψη Αστυνομικές και Στρατιωτικές έρευνες, οδήγησε σε τρείς διαδοχικές Θανατικές Ανακρίσεις. Στο διάστημα δε των είκοσι (20) περίπου ετών που πέρασαν από το θάνατο του ως άνω προσώπου, μέχρι την έκδοση του πορίσματος της τελευταίας Θανατικής Ανακρίτριας, στις 10.05.2024, μεσολάβησαν, πέραν από την εκταφή της σορού για σκοπούς σχετικών εξετάσεων, ικανός αριθμός Δικαστικών διαβημάτων και διαδικασιών, περιλαμβανομένης και προσφυγής εκ μέρους της οικογένειας του θανόντος σε βάρος της Δημοκρατίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), διορισμοί αριθμού ιδιωτών Ποινικών Ανακριτών, σε διαφορετικούς χρόνους, οι οποίοι προέβαιναν σε σχετικές έρευνες εκδίδοντας σχετικά πορίσματα, ως επίσης εκθέσεις και γνωμοδοτήσεις διαφόρων εμπειρογνωμόνων όπως ιατροδικαστών, εγκληματολόγων, παθολογοανατόμων, τραυματολόγων κλπ.
Το ζήτημα του θανάτου του Αθανάσιου Νικολάου και οι εξελίξεις σε σχέση με τις Θανατικές Ανακρίσεις που τον αφορούσαν, όπως βέβαια και επιμέρους πτυχές και προεκτάσεις της περίπτωσης, ως πιο πάνω αδρομερώς έχουν παρατεθεί, απασχόλησαν, επι σειρά ετών, ολόκληρη την κοινωνία των πολιτών και ή μεγάλο μέρος της. Το ζήτημα, ειδικότερα τα τελευταία χρόνια, μετά την εκταφή της σορού και την έναρξη της τρίτης κατά σειρά, Θανατικής Ανάκρισης, απέληξε να απασχολεί, σχεδόν καθημερινά τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και κατ’ επέκταση το κοινωνικό σύνολο, έχοντας καταστεί ζήτημα δημόσιου ενδιαφέροντος. Αποτελεί τούτο αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα. Με δεδομένο το ενδιαφέρον του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου επί του ζητήματος, είναι φανερό ότι ο συλλογικός προβληματισμός και η κρίση της Πλήρους Ολομέλειας του Ανώτατου Δικαστηρίου επί της αιτήσεως, η οποία άπτεται, ως καταδεικνύουν οι ως άνω λόγοι επί των οποίων παρουσιάζεται να εδράζεται το αίτημα, της απονομής της δικαιοσύνης, θα απέληγε προς το συμφέρον της δικαιοσύνης, (βλ. κατ’ αναλογία, Επιτροπή Προστασίας του Ανταγωνισμού κ.α. v. Α.Τ.Η.Κ. (2016) 3 Α.Α.Δ. 234) εξυπηρετώντας ταυτόχρονα, έστω και σε αυτό το στάδιο, τον στόχο της ταχύτερης διεκπεραίωσης των Δικαστικών διαδικασιών.
Σε συνέχεια των πιο πάνω, είναι η κατάληξή μου πως στην υπό συζήτηση περίπτωση, είναι προς το συμφέρον της δικαιοσύνης, όπως η Αίτηση τεθεί ενώπιον της Πλήρους Ολομέλειας του Ανώτατου Δικαστηρίου προς εκδίκαση.
Η ημερομηνία ορισμού της υπόθεσης, θα κοινοποιηθεί στη δικηγόρο του Αιτητή από το Πρωτοκολλητείο.
Α. ΔΑΥΙΔ, Δ.
/κβπ