ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
(Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 4/2024)
5 Ιουνίου, 2024
[Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΑΡ. 1) ΤΟΥ 2003
Ο ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟΣ (Ν. 165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΔΩΡΕΑΝ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ:
MOHAMAD ALSHALAL
Νικολ. Χαραλαμπίδου (κα) για Νικολέττα Χαραλαμπίδου ΔΕΠΕ, για τον Αιτητή.
Μ. Καρπούζη (κα) με Αφρ. Αναστασιάδη (κα), Δικηγόροι της Δημοκρατίας, εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα, για τον Καθ’ου η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
(Δοθείσα Αυθημερόν)
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ, Δ.: Ο Αιτητής καταχώρισε Αίτηση στη βάση του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002, Ν. 165(Ι)/2002, με την οποία εξαιτείται την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής στο πλαίσιο της αίτησης για έκδοση Προνομιακού Εντάλματος τύπου Habeas Corpus, το οποίο έχει καταχωρίσει στις 21/5/2024.
Στην έγγραφη δήλωση που συνοδεύει την Αίτηση αναφέρεται απλώς το γεγονός ότι κρατείται στα κρατητήρια Πόλης Χρυσοχούς, χωρίς οποιαδήποτε άλλη πληροφορία ως προς την οικονομική του κατάσταση.
Οι ευπαίδευτες εκπρόσωποι του Γενικού Εισαγγελέα προς τον οποίο η Αίτηση επιδόθηκε, καταχώρισαν σχετικό Σημείωμα, στο οποίο περιλαμβάνονται περισσότερες πληροφορίες τόσο για τον Αιτητή, όσο και για το καθεστώς του.
Τα γεγονότα, όπως αυτά καταγράφονται στο εν λόγω Σημείωμα και προκύπτουν από τα επισυναπτόμενα σε αυτό έγγραφα, τα οποία αποτελούν κοινό έδαφος με βάση και σχετική δήλωση της κας Χαραλαμπίδου, έχουν ως ακολούθως:
· Ο Αιτητής είναι υπήκοος Συρίας με ημερομηνία γέννησης
[ / /1993].
· Στις 9/4/2019 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας η οποία είναι υπό εξέταση.
· Στις 18/1/2024 εκδόθηκε Διάταγμα Κράτησης εναντίον του Αιτητή δυνάμει του Άρθρου 9ΣΤ(2)(ε) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, για λόγους δημοσίας τάξης.
· Στις 28/2/2024 στο πλαίσιο της Προσφυγής υπ’ αρ. ΔΚ3/2024 εκδόθηκε απόφαση από το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, δια της οποίας επικυρώθηκε το Διάταγμα Κράτησης του Αιτητή. Εναντίον της απόφασης αυτής καταχωρήθηκε η Έφεση υπ’ αρ. 41/2024.
· Στις 21/5/2024 ο Αιτητής καταχώρισε την Πολιτική Αίτηση υπ’ αρ. 81/2024 για έκδοση Προνομιακού Εντάλματος Habeas Corpus.
· Ακολούθησε στις 27/5/2024 η καταχώριση της υπό κρίση Αίτησης για παροχή νομικής αρωγής.
Σύμφωνα με το Άρθρο 3 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου του 2002, Ν. 165(Ι)/2002, ως έχει τροποποιηθεί, οι περιπτώσεις όπου μπορεί να παραχωρηθεί δωρεάν νομική αρωγή αναφέρονται εξαντλητικά στα Άρθρα 4, 4Α, 5, 6, 6Α, 6Β, 6Γ, 6Δ, 6Ε και 6ΣΤ, στην έκταση και υπό τους όρους που διαλαμβάνονται στον ίδιο το Νόμο (βλ. Singh ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, Πολιτική Έφεση Αρ. 307/2020, ημερ. 11/3/2021, ECLI:CY:AD:2021:A95).
Συναφώς παρατηρούμε ότι η παροχή δωρεάν νομικής αρωγής προνοείται, σύμφωνα με το Άρθρο 4 του Νόμου, σε ποινικές διαδικασίες. Στο Άρθρο 5 του Νόμου προνοείται, επίσης, η παροχή νομικής αρωγής σε «διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που σύμφωνα με το εδάφιο (1) του Άρθρου 5 σημαίνει, όταν πρόκειται για πολιτική διαδικασία, για τέτοια διαδικασία «που εγείρεται εναντίον της Δημοκρατίας για ζημιά που υπέστη πρόσωπο συνεπεία καθορισμένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων», που, σύμφωνα με το Άρθρο 2 του Νόμου, σημαίνει «τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τα οποία εκτίθενται στον Πίνακα».
Η διαδικασία της Αίτησης για Προνομιακό ΄Ενταλμα Habeas Corpus θεωρείται, με βάση πάγια νομολογία, πολιτική διαδικασία και δεν συγκαταλέγεται στις προαναφερόμενες διαδικασίες για καθορισμένες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Επομένως δεν τυγχάνει εφαρμογής στην προκείμενη περίπτωση ούτε το Άρθρο 4, ούτε το Άρθρο 5 του Νόμου 165(Ι)/2002.
Το 2015 ο περί Νομικής Αρωγής Νόμος αρ. 165(Ι)/2002 τροποποιήθηκε με το Νόμο 20(Ι)/2015 ώστε να παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή, δυνάμει του Άρθρου 6(Β)(7)(β)[1] σε αιτητές διεθνούς προστασίας οι οποίοι υποβάλλουν αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus προς έλεγχο της νομιμότητας της διάρκειας κράτησης τους.
Σύμφωνα με την παράγραφο (β) του εδαφίου (1) του Άρθρου 6Β, ο όρος «αιτητής διεθνούς προστασίας» έχει την έννοια που αποδίδεται στον όρο «αιτητής», σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, Ν. 6(Ι)/2000. Το Άρθρο 2(1) του Ν. 6(Ι)/2000, προνοεί ότι « «αιτητής» σημαίνει υπήκοο τρίτης χώρας ή ανιθαγενή, ο οποίος έχει υποβάλει αίτηση διεθνούς προστασίας…». Η ιδιότητα δε αυτή ισχύει για την περίοδο από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης μέχρι τη λήψη τελικής απόφασης[2] σε σχέση με αυτή.
Ενόψει των πιο πάνω, ο Αιτητής διατηρεί το καθεστώς του αιτητή διεθνούς προστασίας αφού εκκρεμεί η εξέταση της αίτησης που υπέβαλε για διεθνή προστασία.
Σημειωτέον ότι οι ευπαίδευτες συνήγοροι για το Γενικό Εισαγγελέα στο Σημείωμα τους που καταχωρήθηκε στις 3/6/2024, στο οποίο παρατίθεται και το ιστορικό που αφορά στον Αιτητή από την είσοδό του στη Δημοκρατία μέχρι σήμερα, συμφωνούν με τη θεώρηση αυτή.
Ως εκ των συνθηκών του Αιτητή (ενόψει του ότι κρατείται), δεν θεωρείται σκόπιμη η ετοιμασία κοινωνικοοικονομικής Έκθεσης.
Για τους λόγους που έχω εξηγήσει, εγκρίνεται το αίτημα για Νομική Αρωγή του Αιτητή και εκδίδεται σχετικό Πιστοποιητικό Νομικής Αρωγής, με σκοπό να έχει υπηρεσίες δικηγόρου της επιλογής του για τους σκοπούς προώθησης του αιτήματος του για την έκδοση εντάλματος Habeas Corpus.
Λ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΟΥ-ΑΝΔΡΕΟΥ,
Δ.
[1] 7) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε αιτητή διεθνούς προστασίας ο οποίος -
(α)..............
(β) υποβάλλει αίτηση στο Ανώτατο Δικαστήριο για την έκδοση εντάλματος habeas corpus δυνάμει των διατάξεων της παραγράφου 4 του Άρθρου 155 του Συντάγματος, προς έλεγχο της νομιμότητας της διάρκειας κράτησής του,
υπό την προϋπόθεση ότι η δωρεάν νομική αρωγή αφορά μόνο την πρωτοβάθμια εκδίκαση της εν λόγω προσφυγής ή της εν λόγω αίτησης, ανάλογα με την περίπτωση, και όχι την εκδίκαση έφεσης ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά δικαστικής απόφασης που εκδίδεται στα πλαίσια της εν λόγω πρωτοβάθμιας εκδίκασης, ούτε άλλο ένδικο μέσο.
[2] «"τελική απόφαση" σημαίνει απόφαση η οποία ορίζει κατά πόσον ο υπήκοος τρίτης χώρας ή ο ανιθαγενής αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή ως πρόσωπο στο οποίο παραχωρείται καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του παρόντος Νόμου και -
(α) έχει παρέλθει άπρακτη η προθεσμία για άσκηση προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος κατά της εν λόγω απόφασης, ή
(β) ασκήθηκε η προαναφερόμενη προσφυγή και εκδόθηκε πρωτόδικη απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου επ' αυτής, ανεξάρτητα από το αν μέσω της άσκησης τέτοιας προσφυγής ο αιτητής αποκτά τη δυνατότητα να παραμένει στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές μέχρις ότου εκδοθεί η σχετική δικαστική απόφαση·»