ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΚΥΠΡΟΥ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΊΤΗΣΗ ΑΡ. 61/2024
(i-justice)
7 Ιουνίου, 2024
[Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 155.4 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 3 ΚΑΙ 9 ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ (ΠΟΙΚΙΛΑΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ) ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ
1964
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΑΝΩΤΑΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΗΣ ΦΥΣΕΩΣ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΤΟΥ 2018
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤHN ΕΤΑΙΡΕΙΑ ALPHA PANARETI PUBLIC LTD (HE 34103) EK ΠΑΦΟΥ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤHN ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΗΕ SUNSET BOULEVARD TOURIST AND ESTATE COMPANY LIMITED (Η.Ε. 3789) ΕΚ ΠΑΦΟΥ
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤHN ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΩΝ ΝΕΟΦΥΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ (ΔΤ [ ]) ΕΚ ΠΑΦΟΥ, ΑΝΔΡΕΑ ΙΩΑΝΝΟΥ (Δ.Τ. [ ]) ΕΚ ΠΑΦΟΥ, ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ (Δ.Τ. [ ]) ΕΚ ΠΑΦΟΥ, ΠΑΝΑΡΕΤΟΥΣ ΤΟΥΛΟΥΠΟΥ ΠΑΠΑΝΕΟΚΛΕΟΥΣ (Δ.Τ. [ ]) ΕΚ ΠΑΦΟΥ ΚΑΙ ΜΑΡΙΝΑΣ ΙΩΑΝΝΟΥ (Δ.Τ. [ ]) ΕΚ ΠΑΦΟΥ, ΓΙΑ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΑΙΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ CERTIORARI
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ TOY ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΦΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑΣ 22.3.2024 ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 64/2023 (i-justice)
ΚΑΙ
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΑΙΤΗΣΗ ΑΡ. 64/2023 (I-JUSTICE) ΕΠΑΡΧΙΑΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΦΟΥ ΓΙΑ ΔΙΟΡΙΣΜΟ ΕΞΕΤΑΣΤΗ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 202Α-202Ν ΤΟΥ ΠΕΡΙ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΝΟΜΟΥ – ΚΕΦ. 113
Μονομερής Αίτηση ημερομηνίας 23.04.2024
Ανδρέας Θ. Μαθηκολώνης & Σία ΔΕΠΕ και Μιχάλης Βορκάς & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, για Αιτητές 1-5
------------------------
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.: Με την παρούσα, μονομερή, αίτηση ζητείται η παραχώρηση άδειας για προώθηση διαδικασίας έκδοσης εντάλματος certiorari, κατ’ επίκληση της δικαιοδοσίας του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δυνάμει του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Ο σκοπός θα είναι η ακύρωση απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου, (το κατώτερο Δικαστήριο), ημερομηνίας 22.3.2024, στην εταιρική αίτηση αρ. 64/2023. Αυτή, είχε υποβληθεί από τις αιτήτριες στην παρούσα αίτηση, εταιρείες περιορισμένης ευθύνης διά μετοχών και είχε βασιστεί στα άρθρα 202Α έως 202Ν του περί Εταιρειών Νόμου, Κεφ. 113, (ο Νόμος). Τα εν λόγω άρθρα προσετέθηκαν στο βασικό νόμο με τον ομώνυμο τροποποιητικό Νόμο 62(Ι)/2015 και βρίσκονται στο Μέρος ΙVΑ αυτού, υπό τον τίτλο «Διορισμός Εξεταστή».
Με την πιο πάνω εταιρική αίτηση, είχε ζητηθεί από το κατώτερο Δικαστήριο να διορίσει εξεταστή για να εξετάσει την κατάσταση των υποθέσεων των αιτητριών, (άρθρο 202Α(1)[1] του Νόμου). Σύμφωνα με το εδάφιο (2) του ίδιου άρθρου: «Το Δικαστήριο εκδίδει διάταγμα σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο παρόν άρθρο μόνο εφόσον ικανοποιηθεί ότι υπάρχει εύλογη προοπτική επιβίωσης της εταιρείας και ολόκληρης ή οποιουδήποτε μέρους της επιχείρησης αυτής ως δρώσας οικονομικής μονάδας (going concern).» Το κατώτερο Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση· δε διαπίστωσε να συνέτρεχαν οι απαιτήσεις του Νόμου για το διορισμό εξεταστή.
Οι αιτήτριες, καταχώρησαν έφεση την οποία συνόδευσαν με αίτημα για επίσπευση της ακρόασης της. Το Εφετείο, αν και αναγνώρισε τη σοβαρότητα της υπόθεσης, εντούτοις, απέρριψε το εν λόγω αίτημα. Αιτιολόγησε την απόφαση του ως εξής: «Παρά την σοβαρότητα της υπόθεσης, έχοντας κατά νου κάθε τι που έχουμε ακούσει από τους συνηγόρους των διαδίκων και οτιδήποτε άλλο έχει τεθεί ενώπιον μας, κρίνουμε ότι δεν υπάρχουν εκείνες οι εξαιρετικές περιστάσεις ώστε να παρακάμψουμε εφέσεις του 2018 έως του 2023, δηλαδή τεσσάρων χρόνων εφέσεις που εκκρεμούν και αναμένουν τη σειρά τους για να εκδικαστούν, προκειμένου να ακούσουμε την παρούσα έφεση.» Bασίστηκε για την απόφαση του σε πρόσφατη απόφαση άλλου τμήματος στην υπόθεση Αρχή Λιμένων Κύπρου ν. Α. Πάρη κ.α., Έφεση Αρ. 71/2023, 18.9.2023, το οποίο με αναφορά σε παλαιότερες αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου επανέλαβε τον κανόνα ότι οι εφέσεις πρέπει να εξετάζονται με χρονολογική σειρά. Μια από αυτές ήταν και η υπόθεση Συνδ. Υπερ. Τροφ. Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 142. Σε αυτή επισημαίνονται, συγχρόνως, στη σελίδα 144, τα εξής: «Μόνο όπου αποκαλύπτονται βάσιμοι λόγοι μπορεί να δικαιολογηθεί η παράκαμψη της σειράς, με την οποίαν ορίζονται οι εφέσεις για ακρόαση. Εκεί όπου το επείγον της ακρόασης της εφέσης αντισταθμίζει τους παράγοντες, που κατά φυσιολογική συνέπεια επενεργούν στη σειρά ορισμού των εφέσεων για ακρόαση.». Δεν απασχόλησε το Εφετείο κατά πόσο συνέτρεχε λόγος για σύντομη εκδίκαση της έφεσης, έναντι άλλων παλαιοτέρων εφέσεων, ειδικά, με αναφορά στη φύση και το αντικείμενο της. Εν πάση περιπτώσει, η παρούσα διαδικασία, οπωσδήποτε, δεν αφορά στην πιο πάνω απόφαση του Εφετείου. Ο έλεγχος των αποφάσεων του Εφετείου, το οποίο αποτελεί δευτεροβάθμιο Δικαστήριο, (άρθρο 3Α(1) του περί Απονομής της Δικαιοσύνης (Ποικίλες Διατάξεις) Νόμου του 1964, (Ν.33/1964), δεν εμπίπτει στην προαναφερθείσα αναθεωρητική δικαιοδοσία του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Όσον αφορά την παρούσα αίτηση, το Ανώτατο Δικαστήριο, στην κατάλληλη υπόθεση, παραχωρεί άδεια για προώθηση διαδικασίας έκδοσης εντάλματος certiorari εφόσον διαπιστώνει, κατ’ αρχήν, ότι δεν υπάρχει άλλο εναλλακτικό ένδικο μέσο στο οποίο ο αιτητής θα μπορούσε να είχε καταφύγει, προκειμένου να εξασφαλίσει θεραπεία σε ό,τι θεωρεί έκδηλη παρανομία στην κρίση του κατώτερου Δικαστηρίου, (βλ. Ανθίμου (1991) 1 Α.Α.Δ. 41). Στην προκειμένη περίπτωση υπήρχε, βέβαια, η δυνατότητα για καταχώρηση έφεσης ενώπιον του Εφετείου, στο οποίο οι αιτήτριες προσέφυγαν. Καταχώρησαν την εν λόγω έφεση θεωρώντας, προφανώς, ότι αυτή ήταν, φυσιολογικά, η δικανική πορεία την οποία έπρεπε να ακολουθήσουν για να αμφισβητήσουν την ορθότητα της προαναφερθείσας απόφασης του κατωτέρω Δικαστηρίου. Κατέφυγαν στο Ανώτατο Δικαστήριο, με μονομερή σύνθεση, δυνάμει του Άρθρου 155.4, όταν το Εφετείο δεν έκανε δεκτό το αίτημα τους για σύντομη εκδίκαση της έφεσης. Εμφανώς, με τον τρόπο αυτό, εμμέσως επιχειρείται και η ανατροπή της απόφασης του τριμελούς Εφετείου, το οποίο έκρινε ότι δε θα εξέταζε κατά προτεραιότητα την έφεσή τους.
Ο λόγος, λοιπόν, για τον οποίο οι αιτήτριες καταχώρισαν την παρούσα μονομερή αίτηση είναι, ακριβώς, επειδή το Εφετείο απέρριψε το αίτημα τους για σύντομη εξέταση της έφεσης κατά της προαναφερθείσας απόφασης του κατώτερου Δικαστηρίου, ημερομηνίας 22.3.2024. Ωστόσο, με την καταχώρηση της έφεσης, αυτές έκαναν την επιλογή τους. Η εν λόγω έφεση δεν έχει αποσυρθεί και εκκρεμεί ενώπιον του Εφετείου το οποίο είναι αρμόδιο να της επιληφθεί, σε δεύτερο βαθμό. Επίκληση και της προαναφερθείσας δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου, πασιφανώς, δημιουργεί πολλαπλότητα διαδικασιών, όπως εξηγείται το θέμα τούτο εκτενώς στην υπόθεση Beogradska D.D. (1996) 1 A.A.Δ. 911. Τούτο, οδηγεί σε κατάχρηση της δικαστικής διαδικασίας, θέμα το οποίο το παρόν Δικαστήριο δύναται, αυτοδικαίως, να εγείρει και να εξετάσει στο πλαίσιο της σύμφυτης εξουσίας του «…για την παρεμπόδιση, περιστολή, απόρριψη ή αναστολή διαδικασίας που συνιστά κατάχρηση των δικαιοδοσιών του Δικαστηρίου,….», όπως η αρχή αυτή διατυπώθηκε στην υπόθεση Διευθυντής των Φυλακών ν. Τζεννάρο Περρέλλα (1995) 1 Α.Α.Δ. 217, στη σελίδα 222.
Η υπόθεση Beogradska D.D. ανωτέρω έχει σημαντικές ομοιότητες με την παρούσα περίπτωση. Σε εκείνη την υπόθεση εκκρεμούσης έφεσης κατά ενδιάμεσης απόφασης του Επαρχιακού Δικαστηρίου, καταχωρίστηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο, κατά της ίδιας ενδιάμεσης απόφασης, και αίτηση για άδεια, αποσκοπούσα στην έκδοση εντάλματος certiorari. Τούτο, κατ’ επίκληση του Άρθρου 155.4 του Συντάγματος. Όταν η αίτηση για άδεια απορρίφθηκε, πρωτόδικα, καταχωρίστηκε έφεση. Η Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου έκρινε ότι η τελευταία έφεση κάλυπτε ό,τι και η έφεση που ήδη εκκρεμούσε ενώπιον του. Κατέληξε δε πως: «…η συνύπαρξη των δύο εφέσεων συνιστά κατάχρηση της δικαιοδοσίας του Δικαστηρίου η οποία πρέπει ν’ αποτραπεί και να παρεμποδιστεί. Ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται με την απόρριψη της έφεσης (βλ. Διευθυντής των Φυλακών ν. Τζεννάρο Περρέλλα, (ανωτέρω) η οποία είναι μεταγενέστερη.».
Στην προκειμένη περίπτωση, τα θέματα που εγείρονται στην έφεση, ενώπιον του Εφετείου και στη διαδικασία ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, ουσιαστικά, είναι πανομοιότυπα. Σε γενικές γραμμές και στις δύο υποθέσεις επικρίνεται η ορθότητα της απόφασης του κατώτερου Δικαστηρίου, δεδομένων ορισμένων διαπιστώσεων του σε σχέση με ουσιώδη γεγονότα της υπόθεσης και της εφαρμογής σε αυτές των, σχετικών προνοιών του Νόμου. Δεν τίθεται, όμως, και θέμα οι αιτήτριες να πρέπει να τεθούν προ του διλήμματος να επιλέξουν. Έκαναν ήδη την επιλογή τους, όπως έχει προαναφερθεί. Όσον αφορά αυτή τη πτυχή, στην υπόθεση Beogradska D.D. λέχθηκαν, στη σελίδα 922: « Χωρίς να επιχειρούμε την διατύπωση ενός άκαμπτου κανόνα θεωρούμε ότι εκεί που η μεταγενέστερη διαδικασία καλύπτει ουσιωδώς τα ίδια ζητήματα αυτή πρέπει να απορρίπτεται.». Το Εφετείο, άλλωστε, με πολύ περισσότερες εξουσίες, δυνάμει του άρθρου 25(3) του περί Δικαστηρίων Νόμου του 1960 (Ν.14/1960), όπως αυτός έχει τροποποιηθεί, δύναται να αποδώσει ουσιαστική δικαιοσύνη, μεταξύ των μερών ενώπιον του, (βλ. Hellenger Trading Ltd (2000) 1 Α.Α.Δ. 1965).
Μια παρατήρηση, παρεμπιπτόντως: Με δεδομένο τον κανόνα ότι οι εφέσεις που καταχωρούνται ενώπιον του Εφετείου πρέπει να εκδικάζονται με χρονολογική σειρά, εντούτοις, δεν είναι όλες ίδιας προτεραιότητας, ως προς το χρόνο εκδίκασης τους, όπως και η σχετική παρατήρηση στην υπόθεση Συνδ. Υπερ. Τροφ. Κύπρου κ.α. ν. Δημοκρατίας, ανωτέρω. Κατ’ εξαίρεση, ενδιάμεσες αποφάσεις των κατώτερων δικαστηρίων και όλως ιδιαιτέρως αποφάσεις αφορώσες ενδιάμεσα απαγορευτικά ή προστατευτικά διατάγματα, έχουν προτεραιότητα έναντι τελικών αποφάσεων των εν λόγω δικαστηρίων. Η εφετειακή απόφαση σε σχέση με αυτές είναι συνήθως σημαντική για την πορεία της κύριας υπόθεσης ή για το στάδιο της εκτέλεσης, μετά την τελική απόφαση. Στην ίδια κατηγορία, εμπίπτουν και οι τελικές αποφάσεις σε σχέση με συγκεκριμένες διαδικασίες. Τέτοιες, είναι και κάποιες αποφάσεις σε εταιρικές αιτήσεις. Πρέπει, και αυτές να εκδικάζονται σε σύντομο χρόνο. Η σημασία της εφετειακής απόφασης, σχετικά, μπορεί να είναι σημαντική για την επιβίωση της εμπλεκόμενης εταιρικής οντότητας. Η κρίση, βέβαια, ως προς το θέμα αυτό, επαφίεται, σε κάθε περίπτωση, στο Εφετείο. Τούτο, στο πλαίσιο ενός ορθολογικού προγράμματος εργασίας, σταθμίζει τα δεδομένα κάθε έφεσης και προβαίνει στις ανάλογες διευθετήσεις, ώστε να δύναται να επιλαμβάνεται σε ακρόαση εφέσεων κατά προτεραιότητα και σε σύντομο χρόνο, δεδομένου του αντικειμένου τους.
Για τον λόγο που έχει προαναφερθεί, η αίτηση απορρίπτεται.
Γ.Ν. ΓΙΑΣΕΜΗΣ, Δ.
/γκ
[1] (1) Τηρουμένων των διατάξεων του εδαφίου (2), στις περιπτώσεις που το Δικαστήριο κρίνει ότι -
(α) Εταιρεία τελεί σε αφερεγγυότητα ή υφίσταται πιθανότητα αφερεγγυότητας, και
(β) δεν έχει εγκριθεί και δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας οποιοδήποτε ψήφισμα αναφορικά με εκκαθάριση της εταιρείας, και
(γ) κανένα διάταγμα δεν έχει εκδοθεί για την εκκαθάριση της εταιρείας,
δύναται, κατόπιν αιτήσεως που υποβάλλεται ενώπιόν του, να διορίσει εξεταστή στην εταιρεία για σκοπούς εξέτασης της κατάστασης των υποθέσεων της εταιρείας και την εκτέλεση τέτοιων καθηκόντων σε σχέση με την εταιρεία, όπως δύναται να επιβάλλεται από ή σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου.