ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υποθ. Αρ.: 4030/2023
12 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024
[Β. ΚΟΥΡΟΥΖΙΔΟΥ-KΑΡΛΕΤΤΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με τo άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
R.A.O. από τη Νιγηρία
Αιτητής
-και-
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
M. Χριστοφορίδου (κα) για Δημήτριος Α. Παυλίδης & Συνεργάτες ΔΕΠΕ (κος), Δικηγόροι για τον Αιτητή.
Α. Αναστασιάδου (κα) για Μαρία Καρπούζη (κα), Δικηγόροι για τους Καθ' ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Απόφαση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερομηνίας 29/09/2023, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 24/10/2023 και με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παροχή Διεθνούς προστασίας καθότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του περί Προσφύγων Νόμου 6(Ι)/2000 είναι παράνομη, άκυρη και στερείται κάθε νόμιμου αποτελέσματος.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Σύμφωνα με τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου που βρίσκονται ενώπιον μου, ο Αιτητής είναι υπήκοος Νιγηρίας και στις 28/03/2023 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας, αφού προηγουμένως εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία, μέσω των κατεχόμενων εδαφών με φοιτητική άδεια διαμονής. Στις 28/08/2023 διεξήχθη συνέντευξη στον Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος στις 22/09/2023 υπέβαλε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου με την εισήγηση όπως απορριφθεί το αίτημα του Αιτητή. Στις 29/09/2023 ο δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, ενέκρινε την πιο πάνω Έκθεση-Εισήγηση αποφασίζοντας την απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή και εξέδωσε απόφαση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του. Την 24/10/2023 εκδόθηκε απορριπτική του αιτήματος του Αιτητή επιστολή από την Υπηρεσία Ασύλου συνοδευόμενη από αιτιολόγηση της απόφασής της, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή αυθημερόν. Στις 30/10/2023 ο Αιτητής καταχώρισε την παρούσα προσφυγή με την οποία ζητά την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Ο Αιτητής, δια της δικηγόρου του, προβάλει διάφορους νομικούς ισχυρισμούς προς υποστήριξη του αιτήματος για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, οι οποίοι τίθενται με γενικότητα και χωρίς να συναρτώνται με τα επίδικα γεγονότα, και οι περισσότεροι εκ των οποίων δεν προωθούνται με τη Γραπτή Αγόρευση. Κατά τη Γραπτή και την Απαντητική του Αγόρευση, η συνήγορος του Αιτητή προβάλλει ότι η προσβαλλόμενη πράξη ελήφθη χωρίς δέουσα έρευνα, υπό καθεστώς πλάνης και ότι είναι αναιτιολόγητη.
Η δικηγόρος των Καθ' ων η Αίτηση, με τη Γραπτή της Αγόρευση, αιτείται την απόρριψη του συνόλου των ισχυρισμών που προβάλλονται με γενικότητα λόγω παραβίασης του άρθρου 7 του Κανονισμού του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962. Παράλληλα, αντιτείνει ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και σωστή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη.
Κατά το στάδιο των Διευκρινίσεων, ημερομηνίας 01/03/2024 η συνήγορος του Αιτητή δήλωσε ότι υιοθετεί τα όσα προέβαλε με την Γραπτή Αγόρευση και η συνήγορος των Καθ' ων η αίτηση δήλωσε ότι υιοθετεί τα όσα επικαλέστηκε με την Ένσταση και τη Γραπτή της Αγόρευση.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Καταρχάς πρέπει να λεχθεί ότι οι λόγοι ακύρωσης είναι με γενικότητα και αοριστία που εγείρονται στην παρούσα αίτηση. Η απλή καταγραφή κατά ιδιαίτερο συνοπτικό τρόπο στους λόγους ακύρωσης της νομικής βάσης της προσφυγής δεν ικανοποιεί την επιτακτική ανάγκη του Καν. 7 του Ανωτάτου Συνταγματικού Διαδικαστικού Κανονισμού του 1962, όπως οι νομικοί λόγοι αναφέρονται πλήρως.
Οι ισχυρισμοί για την ακύρωση μιας διοικητικής απόφασης πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και να εξειδικεύουν ποια νομοθετική πρόνοια ή αρχή διοικητικού δικαίου παραβιάζεται. Όπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Latomia Estate Ltd. v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672: «Η αιτιολόγηση των νομικών σημείων πάνω στα οποία βασίζεται μια προσφυγή είναι απαραίτητη για την εξέταση από ένα Διοικητικό Δικαστήριο των λόγων που προσβάλλουν τη νομιμότητα μιας διοικητικής πράξης».
Περαιτέρω δεν αρκεί η παράθεση των συγκεκριμένων διατάξεων της νομοθεσίας που κατ' ισχυρισμόν παραβιάζει η προσβαλλόμενη πράξη, αλλά θα πρέπει επίσης τα επικαλούμενα νομικά σημεία να αιτιολογούνται πλήρως. Οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια σε σχέση με αυτά μπορεί να έχει ως συνέπεια την απόρριψη της προσφυγής. (βλ. Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 AAΔ.598).
Επίσης είναι πλειστάκις νομολογημένο ότι, λόγοι ακύρωσης που δεν εγείρονται στο δικόγραφο της προσφυγής δεν μπορούν να εξεταστούν με το να εγείρονται για πρώτη φορά στις γραπτές αγορεύσεις. Σχετικό είναι και το ακόλουθο απόσπασμα από την πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας στη Φλωρεντία Πετρίδου ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, (2004) 3 Α.Α.Δ. 636: «Παρατηρούμε ότι στο κείμενο της προσφυγής δεν εγείρεται τέτοιος λόγος ακύρωσης, αν και σχετική επιχειρηματολογία πράγματι προβάλλεται στη γραπτή αγόρευση της εφεσείουσας. Έχει επανειλημμένα λεχθεί πως λόγος ακύρωσης που δεν εγείρεται στην προσφυγή δεν μπορεί να εξεταστεί σε μεταγενέστερο στάδιο, αφού οι γραπτές αγορεύσεις αποτελούν απλώς επιχειρηματολογία».
Σχετική είναι και η υπόθεση Σπύρου και Άλλων ν. Δημοκρατίας, Προσφ. 571/94 κ.α., ημερ. 22.11.1995, στη σελ. 4. «Το γεγονός ότι το άρθρο 146.1. του Συντάγματος καταγράφει ως αιτίες ακυρότητας την αντίθεση προς τις διατάξεις του Συντάγματος, ή του Νόμου και την υπέρβαση ή κατάχρηση εξουσίας, δεν σημαίνει ότι αρκεί η γενική επίκληση κάποιας από αυτές χωρίς άλλο. Η ταξινόμηση κάποιου νομικού λόγου ως υπαγόμενου στα πιο πάνω, είναι εγχείρημα ουσίας που προϋποθέτει την έγερσή του σύμφωνα με τις δικονομικές διατάξεις».
Οι αγορεύσεις αποτελούν τη μόνη μέθοδο ανάπτυξης των λόγων ακύρωσης ή ισχυρισμών που ήδη προσβλήθηκαν με το δικόγραφο της προσφυγής.
Σύμφωνα με την Μαραγκός ν. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 671 : «Για να καταστεί το θέμα επίδικο, πρέπει αυτό να εγείρεται σύμφωνα με τις δικονομικές διατάξεις και να αποφασίζεται ύστερα από εξαντλητική επιχειρηματολογία.»
«Η αγόρευση αποτελεί το μέσο για την έκθεση της επιχειρηματολογίας υπέρ της αποδοχής των λόγων ακύρωσης και όχι υποκατάστατο της στοιχειοθέτησής τους. Βλ. Παπαδοπούλας ν. Ιωσηφίδη κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 601 και Λεωφορεία Λευκωσίας Λτδ ν. Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 56.»
Η συνήγορος του Αιτητή γενικά και αόριστα παραθέτει τα νομικά σημεία στην αγόρευσή του και επικαλείται παραβιάσεις του περί Προσφύγων Νόμου και των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου ωστόσο ελλείπει οποιαδήποτε επιχειρηματολογία υπέρ της αποδοχής των λόγων ακύρωσης. Εκλείπει δε η υπαγωγή των πραγματικών γεγονότων στους λόγους ακύρωσης που κατ' ισχυρισμό παραβιάζονται.
Τα όσα επομένως πιο κάτω εξετάζονται και αποφασίζονται τελούν υπό την πιο πάνω τοποθέτηση.
Αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι δεν έγινε επαρκής ή δέουσα έρευνα κρίνω ότι δεν ευσταθεί και απορρίπτεται για τους λόγους που αναφέρονται πιο κάτω.
Όπως έχει πλειστάκις νομολογηθεί η έκταση, ο τρόπος και η διαδικασία που ακολουθείται κατά τη διενέργεια της έρευνας, ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης.
Περαιτέρω, η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται. Το κριτήριο για την πληρότητα της έρευνας έγκειται στη συλλογή και τη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων τα οποία παρέχουν ασφαλή συμπεράσματα (Βλ. Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.α., Α.Ε. 1518/1.11.96, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου, Α.Ε. 1575/14.7.97, A.Ε.2371, Motorways Ltd ν Δημοκρατίας ημερ. 25/6/99).
Το Δικαστήριο στα πλαίσια ελέγχου της επίδικης προσβαλλόμενης απόφασης εξετάζει κατά πόσο το αρμόδιο όργανο ερεύνησε όλα εκείνα τα στοιχεία που όφειλε να ερευνήσει και να συνεκτιμήσει για να καταλήξει στην απόφασή του σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου. Η έρευνα θεωρείται πλήρης όταν το διοικητικό όργανο συλλέξει και εξετάσει όλα τα ουσιώδη στοιχεία μιας υπόθεσης ώστε να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα. Το είδος και η έκταση της έρευνας εναπόκεινται στη διακριτική ευχέρεια του εν λόγω αποφασίζοντος διοικητικού οργάνου και διαφέρουν κατά περίπτωση (Βλ. απόφαση αρ. 128/2008 JAMAL KAROU v Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 1 Φεβρουάριου 2010).
Περαιτέρω, όπως εξηγήθηκε στην υπόθεση Πολυξένη Γεωργίου ν. δεΔημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 606/91, ημερομηνίας 22.9.92, στις σελ. 2-3: «Το τι αποτελεί επαρκή έρευνα, εξαρτάται από τα γεγονότα και περιστατικά της κάθε υπόθεσης (KNAI ν. THE REPUBLIC OF CYPRUS (1987) 3 CLR 1534). Η έκταση της έρευνας που ένα διοικητικό όργανο διεξάγει για τη λήψη απόφασης εξαρτάται από τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης (Κυπριακή Δημοκρατία ν. Ανδρέα Γιαλλουρίδη κ.α., Αναθεωρητικές Εφέσεις 868 και 869, ημερομηνίας 13.12.90).».
Όπως καταδεικνύεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, οι Καθ' ων η αίτηση ενήργησαν σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου και εξέτασαν όλα τα ουσιώδη στοιχεία που είχαν ενώπιον τους. Ειδικότερα, στην αρχή της συνέντευξής του, ο Αιτητής, αφού ενημερώθηκε για τη διαδικασία και τα δικαιώματά του, επιβεβαίωσε ότι βρίσκεται σε καλή κατάσταση και ότι μπορεί να απαντήσει, ως επίσης ότι δεν έχει οποιεσδήποτε απορίες σχετικά με τη διαδικασία.
Όπως διαφαίνεται από τα στοιχεία τα οποία εμπεριέχονται στον διοικητικό φάκελο, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε ενδελεχή εξέταση του αιτήματος του Αιτητή για παροχή διεθνούς προστασίας, καθώς και όλων των στοιχείων που είχε ενώπιον του, ενώ εξάντλησε κατά τη συνέντευξη με τον Αιτητή όλες τις πτυχές των ισχυρισμών του και εν τέλει εκεί όπου θεώρησε σκόπιμο προέβη σε περαιτέρω ανάλυση των δεδομένων μέσω έρευνας σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.
Αναφορικά με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι η απόφαση λήφθηκε υπό πλάνη, οι Καθ' ων αντιτάσσουν ότι η Υπηρεσία Ασύλου βασίστηκε σε όλα τα ουσιώδη γεγονότα όπως αυτά αναλύθηκαν και επεξηγήθηκαν από τον Αιτητή. Από την προσβαλλόμενη απόφαση προκύπτει ότι οι Καθ' ων η αίτηση εξέτασαν ουσιαστικά την αίτηση του Αιτητή και όλα όσα είχε θέσει ο Αιτητής με τους ισχυρισμούς του και στάθμισαν και αξιολόγησαν πλήρως τα ενώπιον τους δεδομένα και ουδέποτε ενήργησαν υπό πλάνη.
Έχει νομολογηθεί ότι δεν υφίσταται πλάνη περί τα πράγματα όταν η Διοίκηση σταθμίζει και αξιολογεί στοιχεία και γεγονότα όπως αυτά τίθενται ενώπιον της προς κρίση. Πλάνη περί τα πράγματα στοιχειοθετείται όταν αποδεικνύεται η αντικειμενική ανυπαρξία γεγονότων που έλαβε υπόψη του το αρμόδιο όργανο για να εκδώσει την προσβαλλόμενη απόφαση. Όταν η πλάνη του αρμόδιου οργάνου έγκειται στην λανθασμένη ερμηνεία του Νόμου, τότε η απόφαση του αρμόδιου οργάνου πάσχει διότι η πλάνη του αυτή οδήγησε σε εσφαλμένη εφαρμογή του Νόμου και κατά συνέπεια με αυτό τον τρόπο συντρέχει πλάνη περί το Νόμο.
Περαιτέρω θα πρέπει να αναφερθεί ότι το βάρος απόδειξης του ισχυρισμού για ύπαρξη πλάνης το έχει ο Αιτητής (βλ. Παπαδόπουλος v. Διευθυντή Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων (1190) 3ΑΑΔ 262, 267). Η υπό κρίση απόφαση λήφθηκε στα πλαίσια της άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του αρμοδίου διοικητικού οργάνου, ήτοι της Υπηρεσίας Ασύλου, κατόπιν συνεκτίμησης των πραγματικών στοιχείων και δεδομένων, στηριζόμενη στο ορθό νομικό υπόβαθρο όπως έχει αναφερθεί πιο πάνω στην απόφαση μου. Συνεπώς, ο ισχυρισμός περί νομικής και πραγματικής πλάνης ή ότι η απόφαση λήφθηκε υπό πεπλανημένα κριτήρια απορρίπτεται.
Όσον αφορά τον ισχυρισμό της συνηγόρου του Αιτητή ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι δεόντως αιτιολογημένη, αυτός απορρίπτεται αφού η αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης εμφαίνεται στο κείμενο της απόφασης των Καθ' ων η Αίτηση, το οποίο κοινοποιήθηκε στον Αιτητή, μαζί με την απορριπτική επιστολή της Υπηρεσίας Ασύλου και συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου. Στο κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης αναφέρονται με λεπτομέρεια οι ισχυρισμοί του Αιτητή και αξιολογείται όλη η διαδικασία που ακολουθήθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου και καταγράφονται εκτενώς οι λόγοι που οδήγησαν τους Καθ' ων η Αίτηση στην απόρριψη του αιτήματός του.
Όπως έχει διατυπωθεί και νομολογιακά, η αιτιολόγηση των αποφάσεων της διοίκησης είναι επιβεβλημένη ώστε να επιτρέπεται ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητάς τους, αλλά και για να παρέχεται η δυνατότητα να αντιληφθεί το Δικαστήριο σε ποια στοιχεία στηρίχθηκε το αρμόδιο όργανο για να καταλήξει στην απόφασή του (Γρηγορόπουλος κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, (1997) 4 ΑΑΔ 1414). Μέσα από την αιτιολογία του οργάνου θα πρέπει να διαφαίνεται ο συλλογισμός του, ο οποίος οδήγησε στην προσβαλλόμενη απόφαση ή τουλάχιστον να υπάρχουν στοιχεία στον φάκελο της υπόθεσης που να μπορούν να συμπληρώσουν την αιτιολογία της απόφασης του αρμόδιου οργάνου (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371 Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, (1998) 3 ΑΑΔ 270).»
Έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, κυρίως των όσων ο Αιτητής δήλωσε τόσο με την υποβολή της αίτησης διεθνούς προστασίας, όσο και κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, αλλά και όσων προβάλλει με την παρούσα προσφυγή.
Ειδικότερα, ο Αιτητής είναι ενήλικος υπήκοος Νιγηρίας. Υπέβαλλε αίτηση διεθνούς προστασίας στις 28/03/2023 και παρέλαβε βεβαίωση υποβολής της αίτησής του αυθημερόν. Κατά την υποβολή της αίτησής του για παραχώρηση διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής δήλωσε πως κατάγεται από την πόλη Akwukwuigbo της Πολιτείας Delta της Νιγηρίας, είναι άγαμος, χριστιανός, απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, μιλά αγγλικά, Igbo και Yoruba και εργαζόταν ως ελεύθερος επαγγελματίας (ιδιοκτήτης καταστήματος προσθετικών μαλλιών) κατά τα έτη 2012 έως και 2017, είχε, δε, τόπο μόνιμης τελευταίας διαμονής μέχρι και την αναχώρησή του την πόλη Lagos της ομώνυμης μητροπολιτικής περιοχής.
Ανέφερε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του στις 05/10/2021 και αφίχθηκε στις 06/10/2021 στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές της Κύπρου με φοιτητική βίζα κι έπειτα, εισήλθε παράνομα με αυτοκίνητο στις ελεγχόμενες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 19/03/2023.
Στην αίτησή του δήλωσε πως ήρθε στη Δημοκρατία για ασφάλεια και προστασία επειδή η ζωή του βρισκόταν σε κίνδυνο λόγω της σειράς της διαδοχής της οικογένειάς του σε κάποιον εκ των βασιλικών θώκων της Νιγηρίας. Ειδικότερα, ότι ο πατέρας κι ο αδερφός του δολοφονήθηκαν κι ότι ο ίδιος ως μόνος αρσενικός κληρονόμος ήταν ο διάδοχος για τον θρόνο. Τρία έτη πριν αφιχθεί στην Κυπριακή Δημοκρατία, δέχτηκε απειλές κι επίθεση με όπλο στο σχολείο που φοιτούσε. Για τον λόγο αυτό κατέφυγε για να συνεχίσει τις σπουδές του στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές κι επειδή μετά από ένα έτος δεν διέθετε άλλα χρήματα για να συνεχίσει τις σπουδές του, χρειαζόταν βοήθεια κι εξ αυτού του λόγου ήρθε στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι μέλη της οικογένειάς του δολοφόνησαν τον αδερφό και τους γονείς τους στις 16 Μαρτίου 2016 κατά τη διάρκεια της τελετής διαδοχής στην πόλη καταγωγής του Akwukwuigbo. Η οικογένειά του και ειδικότερα ο πατέρας του ήταν ο επόμενος στη σειρά διαδοχής σε βασιλικό θρόνο κι εξ αυτού του λόγου τους δολοφόνησαν με όπλο άγνωστοι στον Αιτητή άνδρες, πιθανόν μισθοφόροι που προσλήφθηκαν από κάποιον θείο του. Ο ίδιος ο Αιτητής δεν μπόρεσε να παρευρεθεί στην τελετή επειδή βρισκόταν στην πόλη Lagos της Νιγηρίας εξαιτίας επαγγελματικών υποχρεώσεων. Μετά από μια εβδομάδα από το περιστατικό, επιτέθηκαν και στον ίδιο στο σπίτι του στο Lagos με πυροβόλο όπλο και επέζησε των πυροβολισμών. Το σε βάρος του περιστατικό έλαβε χώρα το απόγευμα ενώ καθόταν στο μπαλκόνι της οικίας του, με αυτοσχέδιο πυροβόλο όπλο. Τα σκάγια τον πέτυχαν στο σώμα, τα χέρια, τη μέση και το σαγόνι. Οι γείτονες μετέφεραν τον Αιτητή στο νοσοκομείο, όπου νοσηλεύθηκε για δυο μέρες και του αφαιρέθηκαν τα σκάγια. Δεν ανέφερε το περιστατικό στην αστυνομία της Νιγηρίας επειδή αποφάσισε να κρυφτεί κι επειδή θεωρούσε ότι οι αστυνομικοί θα τον πήγαιναν στο πρόσωπο που επεδίωκε να τον δολοφονήσει.
Μετά το περιστατικό αυτό, αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα. Διέφυγε αρχικώς για το Dubai, όπου λόγω του κόστους ζωής διέμεινε ένα έτος κι επέστρεψε στο Lagos τον Σεπτέμβριο του 2019 όπου και διέμεινε μέχρι τον Οκτώβριο του 2021 οπότε κι αναχώρησε για την Κύπρο.
Στην εισήγηση του ο αρμόδιος λειτουργός διέκρινε συνολικά δυο ισχυρισμούς. Ο πρώτος ισχυρισμός αφορούσε την ταυτότητα, την περιοχή καταγωγής και τελευταίας συνήθους διαμονής και τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή, ο δεύτερος ισχυρισμός ότι αναχώρησε από τη Νιγηρία επειδή του επιτέθηκαν ένοπλοι στο Lagos τον Μάρτιο του έτους 2016, μια εβδομάδα μετά την δολοφονία της υπόλοιπης οικογένειάς του -γονέων και αδερφού- στον τόπο καταγωγής του Akwukwuigbo, επειδή θα ήταν οι επόμενοι στη σειρά διαδοχής για τη βασιλεία.
Ο πρώτος εξ' αυτών, ο οποίος αφορά την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή έγινε δεκτός, καθώς ο Αιτητής προσκόμισε πρωτότυπο έγγραφο διαβατηρίου με αριθμό Α09596152 το οποίο αποδεικνύει την εθνικότητα του και τον τόπο γέννησης του και οι δηλώσεις του διασταυρώθηκαν και/ή εντοπίστηκαν σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ενώ δεν προέκυψαν στοιχεία περί του αντιθέτου.
Ο δεύτερος ωστόσο ισχυρισμός του Αιτητή ότι αναχώρησε από τη Νιγηρία επειδή του επιτέθηκαν ένοπλοι στο Lagos τον Μάρτιο του έτους 2016, μια εβδομάδα μετά την δολοφονία της υπόλοιπης οικογένειάς του -γονέων και αδερφού- στον τόπο καταγωγής του Akwukwuigbo, επειδή θα ήταν οι επόμενοι στη σειρά διαδοχής για τη βασιλεία, δεν έγινε αποδεκτός.
Ο λειτουργός της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασύλου έκρινε πως ο Αιτητής ούτε κατά τη διάρκεια της ελεύθερης αφήγησης ούτε κατά το στάδιο των διευκρινήσεων ήταν συγκεκριμένος. Οι δηλώσεις του κρίθηκαν πως ήταν γενικές δίχως λεπτομερή και προσωποποιημένη πληροφόρηση. Επίσης κρίθηκε πως δεν μπορούσε να παραθέσει με συνεκτικό τρόπο τα περιστατικά που βίωσε και τα οποία τον οδήγησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, καθώς και την ένταση των απειλών.
Αρχικώς του ζητήθηκε να δώσει κάποιες λεπτομέρειες σχετικά με τον θάνατο της οικογένειάς του. Παρόλο που ήταν σε θέση να αναφέρει συγκεκριμένα την ημερομηνία του θανάτου τους, ο αιτών εκτός από τη γενική δήλωση ότι ο πατέρας του, η μητέρα του και ο μεγαλύτερος αδελφός του πυροβολήθηκαν και δολοφονήθηκαν κατά την τελετή της διαδοχής της βασιλείας, δεν έδωσε συγκεκριμένες και επαρκώς λεπτομερείς πληροφορίες για το παραπάνω θέμα. Κληθείς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις συνθήκες του θανάτου τους, επανέλαβε το ίδιο, προσθέτοντας απλώς ότι ένοπλοι πυροβόλησαν την οικογένειά του, δηλαδή προέβη εκ νέου σε μια γενική δήλωση. Όταν του ζητήθηκε να παράσχει πιο συγκεκριμένα στοιχεία για τον προσδιορισμό της ταυτότητας των δολοφόνων, καθώς κατά τη διάρκεια της ελεύθερης αφήγησής του συνέδεσε τους δολοφόνους της οικογένειάς του με τους ανθρώπους που του επιτέθηκαν, δεν έδωσε καμία λεπτομερή και συγκεκριμένη πληροφορία, επομένως την ταυτότητα των ατόμων που δολοφόνησε την οικογένειά του και του επιτέθηκε, παρέμεινε ασαφής και χωρίς να δώσει περαιτέρω διευκρινήσεις μέχρι το τέλος της συνέντευξης. Μετά από αρκετές ερωτήσεις με τις οποίες του δόθηκε η ευκαιρία να διευκρινίσει και να επεξηγήσει σχετικώς με τους δράστες της δολοφονίας της οικογένειάς του, ο Αιτητής υπέθεσε με γενικό τρόπο ότι θα μπορούσαν να προσληφθούν από έναν από τους θείους του που θα ήθελε να αναλάβει τη βασιλεία από την οικογένεια του Αιτητή. Ωστόσο, ο Αιτητής δεν παρείχε καμία συνεκτική ένδειξη ή αποδεικτικό στοιχείο για να τεκμηριώσει αυτόν τον ισχυρισμό, κι αφού ρωτήθηκε σχετικά, απάντησε ασυνάρτητα και γενικά ότι το γεγονός που τον έκανε να πιστέψει τα παραπάνω είναι πως επειδή όλοι θέλουν να είναι ο επόμενος βασιλιάς κι ως αποτέλεσμα, όπως έκρινε ο λειτουργός, η συγκεκριμένη δεν είναι τίποτε παραπάνω από μια υπόθεση του αιτούντος. Ως εκ τούτου, αναμενόταν από τον αιτούντα, δεδομένου ότι βρισκόταν στο Καμερούν για περισσότερα από δύο χρόνια μετά τον θάνατο της οικογένειάς του, παρόλο που δεν συμμετείχε στην τελετή όταν δολοφονήθηκαν, να μπορέσει να παράσχει πιο συγκεκριμένες και λεπτομερείς πληροφορίες για την απώλεια της οικογένειάς του και την ταυτότητα των δραστών, καθώς ήταν τα ίδια πρόσωπα που του επιτέθηκαν αργότερα και εξαιτίας τους έφυγε από τη Νιγηρία.
Κρίθηκε από τον αρμόδιο λειτουργό πως αιτιολόγησε ασυνάρτητα την παραπάνω έλλειψη στοιχείων λέγοντας ότι αφού ο θείος του τον ενημέρωσε για τον θάνατο των γονιών και του αδερφού του, άλλαξε κάρτα SIM στο τηλέφωνό του, καθώς ο θείος του του είπε ότι έπρεπε να κρυφτεί, χωρίς όμως να προβεί σε οιαδήποτε συνεκτική δήλωση για να εξηγήσει την αντίδρασή του ή γιατί ο θείος του του είπε να κρυφτεί. Κληθείς να εξηγήσει την αντίδρασή του για αλλαγή κάρτας SIM, δήλωσε ότι δεν ήθελε να έχει επαφή με κανέναν και δεν ήθελε να τον εντοπίσουν, αλλά δεν μπορούσε να καθορίσει με συνεκτικό τρόπο τον λόγο των επιλογών του ή ποιον φοβόταν. Ο Αιτητής πρόσθεσε επίσης ότι κρυβόταν, αλλά όταν του ζητήθηκε να διευκρινίσει αυτή τη δήλωση δεδομένου ότι βρισκόταν στο Lagos της Νιγηρίας για δύο χρόνια περίπου χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιον κίνδυνο πλην της επίθεσης που θα αξιολογηθεί παρακάτω, η δήλωσή του ήταν γενική χωρίς εξειδίκευση. Απάντησε, δε, ότι κρυβόταν ζώντας με φίλους. Ο λειτουργός έκρινε πως ήταν αναμενόμενο από τον Αιτητή να εξηγήσει με συνεκτικό τρόπο τί έκανε συγκεκριμένα για περισσότερα από δύο χρόνια στο Lagos χωρίς να τον παρακολουθήσουν οι άνθρωποι που τον ήθελαν νεκρό ή πώς θα μπορούσε να προστατευτεί αφού δεν ζήτησε τη βοήθεια της αστυνομίας.
Όσον αφορά την προσωπική επίθεση που βίωσε, οι δηλώσεις του κρίθηκαν πως παρέμειναν γενικές χωρίς λεπτομερείς και συνεκτικές πληροφορίες. Κληθείς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες, δήλωσε ότι βρισκόταν στο μπαλκόνι του σπιτιού του και ένοπλοι που επέβαιναν σε μηχανάκι τον πυροβόλησαν κι έτσι τα σκάγια απλώθηκαν σε όλο του το σώμα και οι γείτονές του τον μετέφεραν στο νοσοκομείο όπου έμεινε για δύο ημέρες. Και πάλι, δεν δόθηκαν συγκεκριμένα στοιχεία ή ενδείξεις από τον Αιτητή που να αποδεικνύουν ότι οι ένοπλοι που του επιτέθηκαν στάλθηκαν στο Lagos για να τον δολοφονήσουν. Ερωτηθείς αν κατήγγειλε το περιστατικό της επίθεσης στην αστυνομία, απάντησε αρνητικά , αλλά η εξήγηση αυτής του της απόφασης ήταν ασυνάρτητη δεδομένου ότι η ζωή του κινδύνευε. Απάντησε ότι η αστυνομία δεν λειτουργεί σωστά και ότι θα οδηγηθεί από την αστυνομία στο άτομο που τον αναζητούσε, το οποίο παραμένει άγνωστο μέχρι σήμερα στον Αιτητή. Ερωτηθείς ξανά πώς κατάφερε να επιβιώσει στο Lagos χωρίς να τον εντοπίσουν οι δράστες της οικογένειάς του που του επιτέθηκαν και τον ήθελαν νεκρό, αφού έμεινε στη Νιγηρία για περισσότερα από δύο χρόνια πριν ταξιδέψει στο Dubai και μετά την επιστροφή του έζησε στο Lagos για ένα χρόνο περίπου, έδωσε ασυνάρτητες εξηγήσεις. Δήλωσε ότι κρυβόταν, μετακινούνταν σε διάφορα σπίτια και ότι μετά το Dubai πουλούσε τα εμπορεύματα της επιχείρησής του σε δημοπρασίες για να μαζέψει χρήματα για το ταξίδι του. Ερωτηθείς πώς κατάφερε να πουλήσει τα εμπορεύματά του, χωρίς να τον εντοπίσουν οι άνθρωποι που τον ήθελαν νεκρό, ο Αιτητής έδωσε μια εξήγηση που δεν συνάδει με άτομο του οποίου η ζωή κινδυνεύει, καθώς περιέγραφε τη διαδικασία που ακολούθησε για την πώληση των πραγμάτων του, χωρίς κανένα προστατευτικό μέτρο για τη ζωή του.
Ως εκ τούτου, λόγω έλλειψης αναλυτικών και συγκεκριμένων δηλώσεων, ο λειτουργός έκρινε πως δεν αποδεικνύεται η εσωτερική αξιοπιστία του δεύτερου ισχυρισμού.
Σε έρευνα της εξωτερικής αξιοπιστίας, εν σχέσει με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι η οικογένειά του σκοτώθηκε από ενόπλους που έστειλε ένας από τους θείους του που ήθελε τη βασιλεία, και στη συνέχεια, καθώς ήταν το μόνο ζωντανό μέλος της οικογένειας, δέχθηκε επίθεση από τα ίδια άτομα, λόγω της προσωπικής φύσης της αξίωσης , ο λειτουργός έκρινε πως δεν έχουν βρεθεί πηγές που να επιβεβαιώνουν αυτές τις δηλώσεις.
Σχετικά με τους βασιλιάδες στη Νιγηρία, ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στον ιστότοπο του BBC ανέφερε τα εξής: «Δεν είναι γνωστό πόσοι τοπικοί βασιλιάδες υπάρχουν στη Νιγηρία, αλλά μια νέα έκθεση στο Λονδίνο δίνει μια σπάνια εικόνα αυτών των μοναρχών. Τους αφαιρέθηκε η συνταγματική εξουσία το 1963, αλλά οι φωτογραφίες του Τζορτζ Οσόντι δείχνουν ότι δεν έχουν χάσει τίποτα από τη λαμπρότητα και τη μεγαλοπρέπειά τους. (...) Η προσωπικότητα ενός βασιλιά αποκαλύπτει τα αρχαία έθιμα, την αρχιτεκτονική και τον φανταστικό διάκοσμο των πολλών εθνοτικών ομάδων της Νιγηρίας, είπε ο κ. Οσόντι στο BBC. Ο κ. Osodi λέει ότι στόχος της έκθεσής του είναι να αντικατοπτρίσει τη σπουδαία κουλτούρα της Νιγηρίας μέσω των προσωπικοτήτων της και σε αυτήν την εποχή θρησκευτικής βίας και ανασφάλειας, η διαφορετικότητα πρέπει να θεωρείται ως δύναμη και όχι ως αδυναμία. Η Νιγηρία έχει 36 πολιτείες, με πληθυσμό κυρίως μουσουλμάνο στο βορρά, ενώ ο νότος είναι σε μεγάλο βαθμό χριστιανικός. «Υπάρχουν συχνές συγκρούσεις μεταξύ διαφορετικών εθνοτικών ομάδων», λέει ο κ. Osodi. «Πολλοί άνθρωποι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη στην ταυτότητά τους. Ένιωσα ότι ήταν σημαντικό να δούμε αυτή την ποικιλόμορφη κουλτούρα ως ένα κοινό σημείο που μας ενώνει παρά κάτι που θα μας διαχώριζε, ως έθνος». Επίσης παρέθεσε πηγή που ανέφερε πως «Η Κυβέρνηση της Πολιτείας Delta συμβούλευσε τα τρία υφιστάμενα τέταρτα που απαρτίζουν τις κοινότητες Abbi στο Τοπικό Διοικητικό Συμβούλιο Ndokwa West της Πολιτείας, να εξετάσουν την ιδέα της εκ περιτροπής κατοχής του βασιλικού τίτλου.»
Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός συνήγαγε ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης ή κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής. Ειδικότερα έλαβε υπόψη ότι πρόκειται για νεαρό άντρα (ημ. γέννησης 31/12/1988), αυτόνομο, ικανό, που δεν παρουσιάζει θέματα υγείας ή ευαλωτότητας και εργαζόταν στη χώρα του.
Αναφορικά με τον κίνδυνο που δύναται να προκύψει για τον Αιτητή εξαιτίας της γενικής κατάστασης ασφαλείας στην Πόλη Lagos της ομώνυμης μητροπολιτικής περιοχής, η οποία ήταν ο τελευταίος τόπος κατοικίας του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του κι όπου αναμένεται να επιστρέφει σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, παρατηρήθηκε από τον λειτουργό ότι σύμφωνα με το Country Guidance Nigeria (October 2021) της EUAA, γενικά για το μέσο πολίτη στην Πόλη Λάγος της ομώνυμης μητροπολιτικής περιοχής, δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος βλάβης που να εμπίπτει στις πρόνοιες του άρθρου 15c του Qualification Directive.
Ο λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη πληροφορίες αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση ασφάλειας στην Πόλη Lagos της ομώνυμης μητροπολιτικής περιοχής, διαπίστωσε ότι δεν παρατηρούνται περιστατικά ασφάλειας κι ο βαθμός άσκησης αδιάκριτης βίας δεν φθάνει σε τόσο ψηλό επίπεδο έτσι ώστε να γίνει αποδεκτό ότι υπάρχουν εύλογοι λόγοι ο Αιτητής να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητάς του, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της εν λόγω περιοχής.
Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, και ως προς το ενδεχόμενο υπαγωγής του Αιτητή σε προσφυγικό καθεστώς υπό την έννοια του Άρθρου 3 του Περί Προσφύγων Νόμου, ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου συνήγαγε ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για έναν από τους πέντε λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο ανωτέρω άρθρο, αφού οι συνδεόμενοι ισχυρισμοί απορρίφθηκαν στο σύνολό τους. Ως εκ τούτου, το ενδεχόμενο εκχώρησης προσφυγικού καθεστώτος στο πρόσωπό του απορρίφθηκε. Περαιτέρω καμία αναφορά δεν έκανε σχετικά με τις αρχές της χώρας του ήτοι ότι διατρέχει οποιοδήποτε κίνδυνο προερχόμενο από αυτές.
Σε σχέση με το ενδεχόμενο υπαγωγής του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε, αρχικά, ότι βάσει του μοναδικού ισχυρισμού που έγινε δεκτός, ήτοι η ταυτότητα και η καταγωγή του, δεν προκύπτουν λόγοι εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία, πιθανολογείται ότι ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει κίνδυνο σοβαρής βλάβης υπό την έννοια των Άρθρων 19 (2) (α) και (β), καθώς δεν έγινε δεκτός οποιοσδήποτε ισχυρισμός που θα δικαιολογούσε την υπαγωγή του στα ανωτέρω άρθρα.
Αναφορικά δε με το ενδεχόμενο υπαγωγής του Αιτητή στο Άρθρο 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο αρμόδιος λειτουργός προχώρησε σε σχετική έρευνα αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση ασφαλείας στον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, με βάση τον αποδεκτό ουσιώδη ισχυρισμό, ήτοι την Πόλη Λάγος της ομώνυμης μητροπολιτικής περιοχής. Επί τούτου, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε έρευνα κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι ο Αιτητής δεν θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί μεταχείριση που ισοδυναμεί με δίωξη ή σοβαρή βλάβη λόγω αδιάκριτης βίας. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν μπόρεσε να θεμελιώσει κίνδυνο σοβαρής βλάβης υπό την έννοια του Άρθρου 19 (2) (γ) και συνεπώς το αίτημά του απορρίφθηκε και ως προς την πιθανότητα υπαγωγής του σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Όπως διαφαίνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου οι Καθ' ων η αίτηση ενήργησαν σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου και εξέτασαν όλα τα ουσιώδη στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους.
Έχω εξετάσει με προσοχή τις απαντήσεις που ο Αιτητής έδωσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου και έχω διαπιστώσει ότι ο αρμόδιος λειτουργός έκανε επαρκείς ερωτήσεις για να καλύψει, τόσο τον πυρήνα του αιτήματος, όσο και τα επιμέρους θέματα, ενώ ακολούθησε την ορθή διερευνητική διαδικασία.
Καταρχάς κρίνω ότι, ορθά ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου διαπίστωσε και κατέγραψε στην εισηγητική του έκθεση, η οποία υιοθετήθηκε από τoν εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή δεν εμπίπτουν στους λόγους του Άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, ούτε στο άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου.
Συγκεκριμένα, ορθά η Υπηρεσία Ασύλου έκανε αποδεκτό τον ισχυρισμό αναφορικά με τη χώρα καταγωγής και τον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, αφού δεν προέκυψε κανένα στοιχείο περί του αντιθέτου και προς επίρρωση των ισχυρισμών του, ο Αιτητής προσκόμισε επίσημο ταυτοποιητικό έγγραφο από τη χώρα καταγωγής του (διαβατήριο), στο οποίο αναγράφεται ως τόπος εκδόσεως το Alausa της Πόλης Λάγος της της Νιγηρίας.
Σε σχέση με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι αναχώρησε από τη χώρα καταγωγής του επειδή του επιτέθηκαν ένοπλοι στο Lagos τον Μάρτιο του έτους 2016, μια εβδομάδα μετά την δολοφονία της υπόλοιπης οικογένειάς του -γονέων και αδερφού- στον τόπο καταγωγής του Akwukwuigbo, επειδή θα ήταν οι επόμενοι στη σειρά διαδοχής για τη βασιλεία, ορθά οι δηλώσεις του Αιτητή αξιολογήθηκαν ως ασυνεπείς, αόριστες, ασαφείς και μη ευλογοφανείς για τους λόγους που αναλύθηκαν εκτενώς στην προσβαλλόμενη.
Βάσει της αξιολόγησης τόσο της εσωτερικής, όσο και της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού, το Δικαστήριο καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα με τον λειτουργό και ο υπό εξέταση ισχυρισμός απορρίπτεται στο σύνολό του ως μη αξιόπιστος.
Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση σε να παραθέσει σαφείς και λεπτομερείς περιγραφές και στην ουσία περιορίστηκε σε ένα αόριστο αφήγημα.
Βάσει της αξιολόγησης τόσο της εσωτερικής, όσο και της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού, το Δικαστήριο καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα με τον λειτουργό και ο υπό εξέταση ισχυρισμός απορρίπτεται στο σύνολό του ως μη αξιόπιστος.
Στο σημείο αυτό κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι σε κάθε περίπτωση και σύμφωνα με το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, εναπόκειται στον εκάστοτε Αιτητή/Αιτήτρια να τεκμηριώσει την αίτησή του για διεθνή προστασία. Στην υπό κρίση περίπτωση, για τους λόγους που αναλύθηκαν ανωτέρω, ο Αιτητής δεν κατάφερε τεκμηριώσει κάποια παρελθούσα πράξη δίωξης σε βάρος του ούτε κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης, αλλά ούτε κατά την ενώπιόν μου διαδικασία.
Εν πάση περιπτώσει κρίνω ότι ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, στην έκθεση-εισήγηση, αξιολόγησε κάθε έκαστο ισχυρισμό του Αιτητή και για τους λόγους που εκτενώς καταγράφηκαν στην εισήγησή του, εύλογα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αξιοπιστία του δεν κρίνεται ως ικανοποιητική και ως εκ τούτου ορθά δεν παραχωρήθηκε το ευεργέτημα της αμφιβολίας, όπως αυτό καθορίζεται στην παράγραφο 204 του Εγχειριδίου για τις διαδικασίες και τα κριτήρια καθορισμού του καθεστώτος των προσφύγων.
Έχει, πολλάκις, νομολογηθεί ότι κρίση επί της αξιοπιστίας του αιτητή και έγκριση κωλύματος έγκρισης αίτησης για το λόγο αναξιοπιστίας ως προς τα προβαλλόμενα από τον αιτητή είναι επιτρεπτή (AMIRI ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Κ.Α. (2009 3 Α.Α.Δ. 358).
Στην παράγραφο 204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, "Το ευεργέτημα της αμφιβολίας πρέπει να δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί και εξετασθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντος. Οι ισχυρισμοί του αιτούντος πρέπει να παρουσιάζουν συνοχή και αληθοφάνεια και να μην έρχονται σε αντίφαση με γεγονότα που είναι γενικά γνωστά σε όλους".
Επομένως, ορθά δεν παραχωρήθηκε σε αυτόν το ευεργέτημα της αμφιβολίας και ορθά ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του για διεθνή προστασία.
Περαιτέρω, συμφωνώ με την αξιολόγηση κινδύνου στην οποία προέβη ο λειτουργός στη βάση του αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού, καθώς και με το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε αναφορικά με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων αναγνώρισης προσφυγικού καθεστώτος καθώς ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για ένα από τους πέντε λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο Άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και του Άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων.
Σημειώνεται πως λόγω του ότι ο ισχυρισμός του Αιτητή αναφορικά με τον λόγο που φέρεται να εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του απορρίφθηκε ως μη αξιόπιστος, δεν πληρούνται και οι προϋποθέσεις υπαγωγής του Αιτητή στα άρθρα 19 (2) (α) και (β) περί συμπληρωματικής προστασίας, καθώς δεν προέκυψαν στοιχεία εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κινδυνεύει να αντιμετωπίσει θανατική ποινή ή εκτέλεση κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (α), ή άλλως βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (β).
Αναφορικά δε με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων παροχής συμπληρωματικής προστασίας προς το πρόσωπο του Αιτητή υπό την έννοια του άρθρου 19 (2) (γ) του Περί Προσφύγων Νόμου ή άλλως του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, κρίνω σκόπιμο να παρατεθούν αρχικά τα κάτωθι:
Το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015) όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της «αδιακρίτως ασκούμενης βίας» και της «ένοπλης σύρραξης» και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.
Στην υπόθεση Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staats-secretarisvan Justitie παρ. 35, το ΔΕΕ αναφέρει ότι «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας[1]» ενώ στην παρ. 37 αναφέρει ότι «η απλή αντικειμενική διαπίστωση κινδύνου απορρέοντος από τη γενική κατάσταση μιας χώρας δεν αρκεί, καταρχήν, για να γίνει δεκτό ότι οι προϋποθέσεις του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, συντρέχουν ως προς συγκεκριμένο πρόσωπο, εντούτοις, καθόσον η αιτιολογική αυτή σκέψη χρησιμοποιεί τον όρο «συνήθως», αναγνωρίζει το ενδεχόμενο υπάρξεως μιας εξαιρετικής καταστάσεως, χαρακτηριζομένης από έναν τόσο υψηλό βαθμό κινδύνου, ώστε να υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι το πρόσωπο αυτό θα εκτεθεί ατομικώς στον επίμαχο κίνδυνο.» (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου). Περαιτέρω το ΔΕΕ στην εν λόγω υπόθεση αποφάσισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών την καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας» (παρ. 39).
Επιπλέον, σύμφωνα με το Εγχειρίδιο της ΕΥΥΑ σχετικά με τη δικαστική ανάλυση του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ακόμη και αν ο αιτητής μπορεί να αποδείξει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης στην περιοχή καταγωγής του (ή καθ' οδόν προς τη συγκεκριμένη περιοχή καταγωγής), το δικαίωμα επικουρικής προστασίας μπορεί να κατοχυρωθεί μόνο εάν ο αιτητής δεν μπορεί να επιτύχει εγχώρια προστασία σε άλλο τμήμα της χώρας, καθώς επίσης, όταν αποφασίζεται η τοποθεσία της περιοχής καταγωγής ενός αιτητή ως προορισμός επιστροφής, απαιτείται η εφαρμογή προσέγγισης βασισμένης στα πραγματικά περιστατικά όσον αφορά την περιοχή του τελευταίου τόπου διαμονής και την περιοχή συνήθους διαμονής.[7]
Εν προκειμένω, αναφορικά με τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι την Πόλη Λάγος της ομώνυμης μητροπολιτικής περιοχής, το Δικαστήριο προχώρησε σε επικαιροποιημένη έρευνα αναφορικά με τις επικρατούσες εκεί συνθήκες.
Στην τελευταία έκδοση καθοδηγητικής έκθεσης (Country Guidance) για τη Νιγηρία διαπιστώνεται ότι στην Πόλη Λάγος της ομώνυμης μητροπολιτικής περιοχής, ως έχει κατηγοριοποιηθεί, δεν υφίσταται πραγματικός κίνδυνος για έναν πολίτη να επηρεαστεί προσωπικά από περιστατικά που συνιστούν απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας του, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.[1]
Σχετικά με τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας σύμφωνα με το portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης για το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η Νιγηρία είναι αναμεμειγμένη σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις κατά των μη κρατικών ένοπλων ομάδων Boko Haram και ISWAP (Islamic State in West Africa Province). Ωστόσο, καμία εκ των δύο συγκρούσεων δεν λαμβάνει χώρα στην δυτική Νιγηρία και δη στην πόλη Lagos.[2]
Σύμφωνα με εμπιστευτική πηγή της αναφοράς του Υπουργείου Εξωτερικών των Κάτω Χωρών, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και οι πολιτείες έδωσαν προτεραιότητα ως προς την κατάσταση ασφαλείας στα πολιτικά κέντρα της χώρας, μεταξύ των οποίων το Lagos.[3]
Προκειμένου να ολοκληρωθεί η εικόνα αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας, κρίνεται σκόπιμο να παρατεθούν και ορισμένα αριθμητικά δεδομένα. Ειδικά ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης του Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής του στο Lagos λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, από τα στοιχεία της ιστοσελίδας ACLED κατά το τελευταίο έτος εντοπίστηκαν στο σύνολο 107 περιστατικά ασφαλείας και 51 θάνατοι εκ των οποίων 21 μάχες (22 θάνατοι), 53 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (24 θάνατοι), 0 εκρήξεις / απομακρυσμένη βία και 33 εξεγέρσεις (5 θάνατοι) με συνολικό πληθυσμό της πόλης να ανέρχεται περίπου στα 12 εκατομμύρια.[4]
Δεδομένου δε ότι ο πληθυσμός της πόλης Lagos της ομώνυμης μητροπολιτικής περιφέρειας ανέρχεται στα 12 εκατομμύρια περίπου, καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή (51 ανθρώπινες απώλειες) δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε να μπορεί να συναχθεί ότι ο Αιτητής θα εκτεθεί σε κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας εάν επιστρέψει στον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του.
Τα εν λόγω στοιχεία καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν συνθήκες αδιάκριτης βίας και γενικά δεν υφίσταται πραγματικός κίνδυνος για έναν πολίτη να επηρεαστεί προσωπικά μόνο από την παρουσία του στην εν λόγω πολιτεία, υπό την έννοια του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.
Από τα πιο πάνω, δεν προκύπτει οτιδήποτε που να δημιουργεί τέτοιες προϋποθέσεις ώστε, σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στην περιοχή συνήθους διαμονής του στην Πόλη Λάγος της ομώνυμης μητροπολιτικής περιοχής της Νιγηρίας, να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτός θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω της παρουσίας του και μόνο στην εν λόγω περιοχή, αφού πρόκειται για άμαχο πολίτη, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος να υποστεί θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του στη χώρα καταγωγής του.
Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας νεαρής ηλικίας, υγιής, επαρκούς μορφωτικού επιπέδου, με υποστηρικτικό δίκτυο στον τόπο γέννησης και συνήθους διαμονής του και ικανός προς εργασία. Επομένως, λαμβάνοντας υπόψιν επίσης και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή, οι οποίες δεν παρουσιάζουν δείκτες ευαλωτότητας, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτός θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του.
Στη βάση των παραπάνω δεν προκύπτει ότι με την επιστροφή του στη Νιγηρία ο Αιτητής θα έλθει αντιμέτωπος με σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας του, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης βάσει του άρθρου 19 (2) (γ).
Επί τη βάσει όλων όσων παρατέθηκαν στην παρούσα απόφαση, το Δικαστήριο κρίνει ότι το αίτημα του Αιτητή για διεθνή προστασία εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ήταν το αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής αξιολόγησης όλων των στοιχείων και δεδομένων, είναι επαρκώς αιτιολογημένη και λήφθηκε σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου, το Σύνταγμα και τις Γενικές Αρχές του Διοικητικού Δικαίου.
Συνεπώς, κρίνω, με βάση τα ανωτέρω, ότι οι λόγοι ακυρώσεως της προσβαλλόμενης απόφασης δεν ευσταθούν.
Τέλος, λαμβάνω υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών, στα πλαίσια των εξουσιών του άρθρου 12Βτρις του περί Προσφύγων Νόμου, καθόρισε με την Κ.Δ.Π. 166/2023 τη χώρα καταγωγής του Αιτητή (Νιγηρία) ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας.
Υπό το φως των πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη με €1200 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.
Βούλα Κουρουζίδου - Καρλεττίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] EUAA, Country Guidance: Nigeria, October 2021, p. 112, available at: https://euaa.europa.eu/sites/default/files/Country_Guidance_Nigeria_2021.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 08.03.2024
[2] RULAC, διαθέσιμο σε https://www.rulac.org/browse/countries/nigeria (ημερομηνία πρόσβασης 14/03/2024).
[3] Ministry of Foreign Affairs of the Netherlands 'General Country of Origin Information Report Nigeria' (2023), 31 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/netherlands/PLib/2023-1_EN_AAB_Nigeria.pdf
(ημερομηνία πρόσβασης 13/03/2024).
[4] African Cities Research Consortium, 'Lagos', https://www.african-cities.org/lagos/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13/03/2024).