ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Υπόθεση αρ. 1083/2022(iJ))
26 Ιουνίου 2024
[ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΑ AΡΘΡΑ 1Α, 23, 25, 26, 28, 29, 30, 35 ΚΑΙ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
ΗΦΑΙΣΤΟΣ ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΛΤΔ
Αιτήτρια
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
ΥΠΟΥΡΓΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ
Καθ’ ων η αίτηση.
……………………………
Ξένια Ευγενίου, για Ανδρέας Σ. Αγγελίδης Δ.Ε.Π.Ε., για την αιτήτρια.
Θάσος Χατζηλούκα, Δικηγόρος, για το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.: Με την προσφυγή της, η αιτήτρια αξιώνει από το Δικαστήριο, την εξής θεραπεία:-
«Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η πράξη και/ή απόφαση του Καθ’ ου η Αίτηση που στάληκε στην Αιτήτρια με επιστολή ημερομηνίας 6.4.2022 (Παράρτημα Α) και με την οποία απέρριψε την Ιεραρχική Προσφυγή που υπέβαλε εναντίον της απόφασης του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως να απορρίψει την αίτησή της (ΛΕΜ/00027/2020) για χορήγηση πολεοδομικής άδειας για τη δημιουργία φωτοβολταϊκού πάρκου ισχύος 499KW, στο τεμάχιο αρ. […] Φ./Σχ. […] που ευρίσκεται στο χωριό Όμοδος είναι άκυρη, παράνομη, αντισυνταγματική και στερημένη οποιουδήποτε εννόμου αποτελέσματος».
Η αιτήτρια υπέβαλε στις 14.1.2020, την αίτηση για έκδοση πολεοδομικής άδειας με αρ. ΛΕΜ/27/2020 για φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 498KW, επί του τεμαχίου με αρ. […], Φ./Σχ. […] στο Όμοδος στην Επαρχία Λεμεσού.
Για σκοπούς εξέτασης της υποβληθείσας αιτήσεως, η Περιβαλλοντική Αρχή υπέβαλε στις 17.2.2021 «Αιτιολογημένη Διαπίστωση» δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 24 του περί της Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον από Ορισμένα Έργα Νόμου του 2018, Ν. 127(Ι)/2018, ως αυτός έτυχε τροποποίησης, λόγω του ότι η αιτούμενη ανάπτυξη ενέπιπτε εντός των έργων που αφορούν το Δεύτερο Παράρτημα του προαναφερθέντος Νόμου. Όπως αναφέρεται σ’ αυτήν, στα πλαίσια αξιολόγησης του έργου από την Περιβαλλοντική Αρχή, ζητήθηκαν οι απόψεις της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας, του Τμήματος Δασών, του Υπουργείου Γεωργίας και του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων, με κατάληξη το Τμήμα Περιβάλλοντος να μην συναινεί στην έκδοση πολεοδομικής άδειας για την αιτούμενη ανάπτυξη.
Η Αιτιολογημένη Διαπίστωση απέσταλη προς τον Διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, με επιστολή ημερομηνίας 17.2.2021, σημειώνοντας πως το Τμήμα Περιβάλλοντος δεν συναινεί στην έκδοση της αιτούμενης πολεοδομικής άδειας, λόγω του ότι θεωρεί πως οι επιπτώσεις στη χλωρίδα και στην πανίδα της περιοχής από την υλοποίηση του εν λόγω έργου, θα είναι ανεπανόρθωτες για το οικοσύστημα της περιοχής, στη βιοποικιλότητα, στην προστασία των υδάτινων πόρων, θέτοντας και το θέμα των επεμβάσεων που έχουν ήδη γίνει, οι οποίες δυσχεραίνουν τη διαδικασία αξιολόγησης του έργου.
Τον Φεβρουάριο του 2021, ακολούθησε η μελέτη της υποβληθείσας πολεοδομικής αιτήσεως, στην οποία έγινε αναφορά και στην μη θετική αντιμετώπιση της αίτησης από το Τμήμα Περιβάλλοντος, κρίνοντας πως το προτεινόμενο έργο δεν ικανοποιεί τις προϋποθέσεις του Κεφ. 9.18 (Έργα Υποδομής) της Δήλωσης Πολιτικής, που προνοεί πως ανάπτυξη που αφορά έργο υποδομής θα επιτρέπεται εφόσον δεν επηρεάζει ουσιωδώς το περιβάλλον και το τοπίο.
Στις 8.3.2021 εκδόθηκε η Γνωστοποίηση Αρνήσεως Χορηγήσεως Πολεοδομικής Άδειας, στη βάση ουσιαστικά της αρνητικής τοποθέτησης του Τμήματος Περιβάλλοντος. Όπως αναφέρθηκε επί της Σημείωσης του όρου (500):-
«Η Πολεοδομική Αρχή, κατά τη λήψη της απόφασής της έλαβε υπόψη ως ουσιώδη παράγοντα […] την Αιτιολογημένη Διαπίστωση της Περιβαλλοντικής Αρχής, ημερομηνίας 17/02/2021, όπου αναφέρεται ότι, το Τμήμα Περιβάλλοντος δεν μπορεί να συναινέσει στη δημιουργία της αιτούμενης ανάπτυξης, της οποίας οι επιπτώσεις στη χλωρίδα και πανίδα της περιοχής, θα είναι αρνητικές, σοβαρές και μη αναστρέψιμες για το οικοσύστημα της περιοχής, τη βιοποικιλότητα και την προστασία των υδάτινων πόρων. Σοβαρή αρνητική παράμετρο σε σχέση με την ανάπτυξη αποτέλεσε το γεγονός ότι, έχουν ήδη γίνει εκτεταμένες χωματουργικές επεμβάσεις στο τεμάχιο, με σκοπό την εγκατάσταση του προτεινόμενου Φωτοβολταϊκού Πάρκου, με αποτέλεσμα, η πλούσια και πυκνή βλάστηση που κάλυπτε ολόκληρο το τεμάχιο, όπως και η πυκνότερη παραποτάμια βλάστηση, να έχουν εκχερσωθεί, διαταράσσοντας, μεταξύ άλλων, σε μεγάλο βαθμό τη βιολογία της περιοχής, η οποία γειτνιάζει με την περιβαλλοντικά ευαίσθητη Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) ΄΄Χα – ποτάμι΄΄».[1]
Κατά της Γνωστοποίησης Αρνήσεως Χορηγήσεως Πολεοδομικής Άδειας, η αιτήτρια υπέβαλε δια του δικηγόρου της, ιεραρχική προσφυγή ημερομηνίας 21.4.2021. Ανάμεσα στα επιχειρήματα που υπέβαλε η αιτήτρια, περιλαμβανόταν κι η αναφορά της πως η πυκνή και πλούσια βλάστηση στην οποία αναφέρεται η Περιβαλλοντική Αρχή και η Πολεοδομική Αρχή, αφορά σε θάμνους και φρύγανα, βλάστηση που εντοπίζεται σε πολλές περιοχές με αντίστοιχο υψόμετρο και η οποία βλάστηση, δεν αποτελεί ούτε προστατευόμενα είδη, ούτε επαπειλούμενα φυτά, αφού δεν περιλαμβάνεται Κόκκινο Βιβλίο της χλωρίδας της Κύπρου.
Πέραν της πιο πάνω αναφοράς, η αιτήτρια υπέβαλε στην ιεραρχική της προσφυγή πως, η αφαίρεση βλάστησης σε ακίνητα που θα αναπτύσσετο φωτοβολταϊκό πάρκο, δεν αποτέλεσε για το Τμήμα Περιβάλλοντος λόγο μη συναίνεσης για έκδοση πολεοδομικής άδειας, σε σχέση με άλλη υποβληθείσα αίτηση, συγκεκριμένα την ΠΑΦ/152/2018, που αφορούσε σε φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 900KW στην Κοινότητα Νατά της Επαρχίας Πάφου, και σε σχέση με την ΛΕΥ/1909/2020 στην Κοινότητα Μαρκί της Επαρχίας Λευκωσίας.
Πρόσθετος λόγος που εγέρθηκε στην ιεραρχική προσφυγή της αιτήτριας, αφορούσε τις επισημάνσεις της ίδιας της Περιβαλλοντικής Αρχής πως το τεμάχιο εμπίπτει στην γεωργική ζώνη, αλλά αρκετά μακριά από το δομημένο περιβάλλον του χωριού Όμοδος, Βουνί και Βάσα Κιλανίου, ενώ κατά τις εισηγήσεις, η αναφορά πως αυτό αποτελεί «προέκταση» της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ), αποτελεί πλάνη της Περιβαλλοντικής Αρχής
Υπέβαλε, τέλος, η αιτήτρια, πως είναι αόριστη και αναιτιολόγητη η θέση της Περιβαλλοντικής Αρχής, ότι από την κατασκευή του έργου θα επέλθουν αρνητικές επιπτώσεις από τους ρύπους και τη σκόνη στην ατμόσφαιρα που μπορούν να επιβαρύνουν σημαντικά τόσο την υγεία των ανθρώπων, όσο και το βιολογικό περιβάλλον της περιοχής, σε αντίθεση με όσα κατέγραψε η Περιβαλλοντική Αρχή σε άλλη γνωμάτευση ημερομηνίας 26.1.2021, σε σχέση με άλλη αιτούμενη πολεοδομική ανάπτυξη Φωτοβολταϊκού Πάρκου 150KW στην Κισσόνεργα, στην οποία σημειώθηκε πως το έργο θα συμβάλει θετικά στην μείωση εκπομπής ρύπων από την παραγωγή ενέργειας με χρήση συμβατών καυσίμων.
Σε σχέση με την υποβληθείσα ιεραρχική προσφυγή, ο Έπαρχος Λεμεσού με τις επιστολές του ημερομηνίας 24.6.2021 και 12.8.2021, υπέβαλε πως δεν μπορεί να εκφέρει απόψεις, λόγω έλλειψης τεχνογνωσίας, καθότι ο λόγος απόρριψης σχετίζεται με περιβαλλοντικά θέματα.
Για την εξέταση της ιεραρχικής προσφυγής, ετοιμάστηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών σχετικό Σημείωμα ημερομηνίας 3.3.2022, στο οποίο καταγράφονται οι λόγοι που εγείρει η αιτήτρια στην ιεραρχική της προσφυγή.
Στο εν λόγω Σημείωμα, καταγράφονται οι θέσεις της Πολεοδομικής Αρχής, σε σχέση με τις πρόνοιες της ισχύουσας στην περιοχή Δήλωσης Πολιτικής, υποβάλλοντας πως έλαβε υπόψη της, ως ουσιώδη παράγοντα, την αρνητική τοποθέτηση της Περιβαλλοντικής Αρχής που είναι αρμόδια σε σχέση με ενδεχόμενες περιβαλλοντικές επιπτώσεις του προτεινόμενου έργου, ενώ σχολίασε και την διαδικασία που ακολουθείται για την αξιολόγηση των αιτήσεων, τονίζοντας πως ενόψει απόρριψης προηγούμενης υποβληθείσας αίτησης εκ μέρους της αιτήτριας για Φωτοβολταϊκό Πάρκο, πραγματοποίησε εκ νέου διαβούλευση μόνο με το Τμήμα Περιβάλλοντος, ως την αρμόδια Περιβαλλοντική Αρχή.
Σημειώνεται πως το Τμήμα Περιβάλλοντος δεν τοποθετήθηκε επί των όσων αναφέρονται από την αιτήτρια στην υποβληθείσα ιεραρχική προσφυγή.
Η Υπουργική Επιτροπή, κατά τη συνεδρία της ημερομηνίας 11.3.2022, αποφάσισε την απόρριψη της ιεραρχικής προσφυγής της αιτήτριας, όπως αυτή της γνωστοποιήθηκε δια της επιστολής ημερομηνίας 6.4.2022, η νομιμότητα της οποίας συνιστά το αντικείμενο της υπό κρίση προσφυγής.
Πρώτος λόγος ακύρωσης που προωθείται από την ευπαίδευτη συνήγορο της αιτήτριας, αφορά την πάσχουσα διαδικασία που ακολουθήθηκε από την Υπουργική Επιτροπή κατά την ενώπιον της συνεδρία, ημερομηνίας 11.3.2022. Κατά τις εισηγήσεις, τηρήθηκαν τρία ξεχωριστά πρακτικά για την ίδια συνεδρία, στα οποία αναφέρεται πως παρευρέθηκε αριθμός υπηρεσιακών από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως και το Υπουργείο Εσωτερικών, χωρίς να καταγραφούν στο πρακτικό τα όσα εκεί συζητήθηκαν, κατά τρόπο που δεν επιτρέπει τον δικαστικό έλεγχο, αφού το πρακτικό που τηρήθηκε, δεν είναι άρτιο.
Κατά δεύτερον, προβάλλεται από την αιτήτρια ισχυρισμός περί ελλιπούς διερεύνησης κι αιτιολογίας της Υπουργικής Επιτροπής, η οποία δεν διεξήγαγε έρευνα, προς εξέταση των όσων η αιτήτρια έθεσε στην υποβληθείσα ιεραρχική προσφυγή, όσον αφορά το είδος της βλάστησης και φυτών (φρύγανα και θάμνοι) που υπάρχουν στο συγκεκριμένο τεμάχιο και το κατά πόσον αυτά αποτελούν προστατευόμενο ή επαπειλούμενο είδος για τη χλωρίδα της Κύπρου. Συνεπώς, κατά τις εισηγήσεις, δεν διαφαίνονται οι λόγοι για τους οποίους κρίθηκε πως η προτεινόμενη ανάπτυξη θα επηρεάσει την προστατευόμενη χλωρίδα. Ούτε σχολιάζεται η απόσταση του τεμαχίου από την Ζώνη Ειδικής Προστασίας, που η ίδια η Περιβαλλοντική Αρχή αναφέρει πως το τεμάχιο εμπίπτει σε προέκταση αυτής, αλλά ούτε σχολιάζονται και τα όσα αναφέρονται από την αιτήτρια σε σχέση με τους ισχυρισμούς για εκπομπή ρύπων.
Ισχυρισμός περί παράβασης της αρχής της καλής πίστης, προωθείται από την αιτήτρια, ως τρίτος λόγος ακύρωσης, κατ΄επίκληση προηγούμενων γνωματεύσεων του Τμήματος Περιβάλλοντος σε σχέση με άλλες αιτήσεις για έκδοση πολεοδομικής άδειας για Φωτοβολταϊκά Πάρκα που βρίσκονται σε πολύ μικρότερη απόσταση από τη Ζώνη Ειδικής Προστασίας, σε σχέση με το επίδικο ακίνητο, γεγονότα που παρέμειναν ασχολίαστα και αδιερεύνητα.
Τέλος, προωθείται κι ισχυρισμός περί παράβασης του δικαιώματος ακρόασης και στέρησης του δικαιώματος στην ιδιοκτησία.
Από την πλευρά του, ο ευπαίδευτος συνήγορος της Δημοκρατίας υποστήριξε πλήρως τη νομιμότητα της προβαλλόμενης απόφασης, απαντώντας σε ένα έκαστο ισχυρισμό ξεχωριστά, με αναφορά και σε σχετική επί του θέματος νομολογία.
Στην απαντητική αγόρευση της, η αιτήτρια ήγειρε και ζήτημα πάσχουσας σύνθεσης της Υπουργικής Επιτροπής, λόγω της συμμετοχής του Υπουργού Εσωτερικών, ο οποίος είναι ο πολιτικά κι ιεραρχικά προϊστάμενος της Πολεοδομικής Αρχής κι ως εκ τούτου, δεν έπρεπε αυτός να συμμετέχει.
Ξεκινώντας από το τελευταίο ζήτημα που εγέρθη, διαφαίνεται πως αυτό σχετίζεται με ισχυρισμό κακής σύνθεσης, λόγω ισχυρισμού περί μεροληψίας του Υπουργού Εσωτερικών, που κατά τις εισηγήσεις, δεν έπρεπε να μετέχει, ως πολιτικά κι ιεραρχικά προϊστάμενος της Πολεοδομικής Αρχής, εν προκειμένω, του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως.
Το ζήτημα αυτό αντιμετωπίστηκε από τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, στην οποία κρίθηκε πως το γεγονός ότι ο Υπουργός Εσωτερικών είναι η προϊστάμενη αρχή του Τμήματος Πολεοδομίας, δεν επηρεάζει την αποκλειστική αρμοδιότητα της Πολεοδομικής Αρχής να αποφασίζει επί τέτοιων υποβληθείσων αιτήσεων. Ενώ δεν στοιχειοθετήθηκε ούτε κι ισχυρισμός πως η συμμετοχή του Υπουργού Εσωτερικών στην Υπουργική Επιτροπή συνέβαλε στη δημιουργία δυσμενών αποτελεσμάτων για την αίτηση που υπέβαλε η αιτήτρια, κατά τρόπο που να διαφανεί πως ο Υπουργός Εσωτερικών στερείται εχέγγυων αμεροληψίας (Α.Ε. 92/14 Κουλέντη ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 2.12.2020, Σκαπούλαρος ν. Δημοκρατίας (2016) 3 Α.Α.Δ. 540, Προκατασκευασμένα Υλικά Σκυροδέματος Ύψωνας Λτδ ν. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 905/97, ημερομηνίας 21.10.99).
Βάσει των πιο πάνω, ο ισχυρισμός απορρίπτεται ως αβάσιμος.
Εγέρθη εκ μέρους του ευπαιδεύτου συνηγόρου της αιτήτριας, ζήτημα πάσχουσας διαδικασίας ενώπιον της Υπουργικής Επιτροπής κατά τη συνεδρία της ημερομηνίας 11.3.2022, λόγω της ύπαρξης τριών πρακτικών, χωρίς να καταγράφεται το περιεχόμενο της συζήτησης που προηγήθηκε της λήψης της επίδικης απόφασης, εκ μέρους των υπηρεσιακών που παρευρέθηκαν στη διαδικασία.
Ανατρέχοντας στο σχετικό πρακτικό συνεδρίας της Υπουργικής Επιτροπής, ημερομηνίας 11.3.2022, διαπιστώνεται πως παρόντες, εκτός από τους Υπουργούς που αποτελούν τα Μέλη της Επιτροπής, ήταν και διάφοροι άλλοι υπηρεσιακοί παράγοντες, οι οποίοι, όπως καταγράφεται, παρουσίασαν τις Ιεραρχικές Προσφυγές που εκκρεμούσαν προς εξέταση κατά τη συγκεκριμένη συνεδρία, έδωσαν τους σχετικούς διοικητικούς φακέλους, όπως επίσης έδωσαν επεξηγήσεις και διευκρινίσεις, ενώ στη συνέχεια αποχώρησαν.
Όπως ορθά εισηγείται η πλευρά των καθ’ ων η αίτηση, η Υπουργική Επιτροπή, κατά την εν λόγω συνεδρία της, δεν εξέτασε μόνον την ιεραρχική προσφυγή που υπέβαλε η αιτήτρια, αλλά εξετάζει όλες τις ιεραρχικές προσφυγές που εκκρεμούν, κατά απόφασης της Πολεοδομικής Αρχής, καλώντας όλους τους υπηρεσιακούς που μπορούν να δώσουν όσες διευκρινίσεις χρειάζονται, προκειμένου να καταλήξει σε έκδοση απόφασης επ’ αυτής. Δεν αναμένεται να καταγράφεται επί του πρακτικού, κάθε συζήτηση κι επεξήγηση που δίδεται από τους εν λόγω λειτουργούς, αλλά αρκούν, για σκοπούς δικαστικού ελέγχου, τα όσα καταγράφονται επί του Σημειώματος.
Δεν θεωρώ πως η αρτιότητα των πρακτικών απαιτούσε την καταγραφή των ερωτήσεων, απαντήσεων και λεπτομερειών που συζητήθηκαν κατά την προπαρασκευαστική συνεδρία των Υπουργών με τους υπηρεσιακούς παράγοντες. Τα πρακτικά και τα έγγραφα τα οποία βρίσκονται ενώπιον του Δικαστηρίου, ως στοιχεία της επίδικης απόφασης, καθιστούν εφικτό το δικαστικό έλεγχο, που είναι και το ζητούμενο.
Στη βάση των πιο πάνω, το επίδικο πρακτικό κρίνεται άρτιο και ο σχετικός ισχυρισμός θα πρέπει ν’ απορριφθεί ως αβάσιμος.
Ο δεύτερος ισχυρισμός που προωθήθηκε από την πλευρά της αιτήτριας, αφορά ζήτημα ελλιπούς διερεύνησης των όσων ήγειρε στην ιεραρχική προσφυγή που υπέβαλε ενώπιον της Υπουργικής Επιτροπής.
Έχω ήδη καταγράψει πιο πάνω τις θέσεις της αιτήτριας που υπέβαλε επί της ιεραρχικής της προσφυγής, οι οποίες καταγράφονται και στο σχετικό Σημείωμα που τέθηκε ενώπιον της Υπουργικής Επιτροπής. Στα ενώπιον μου έγγραφα, όπως αυτά τέθηκαν με το περιεχόμενο των δύο διοικητικών φακέλων και κυρίως στο Τεκμήριο 1, ήτοι τον φάκελο του Υπουργείου Εσωτερικών στον οποίο και περιέχεται η εξέταση της ιεραρχικής προσφυγής, διαφαίνεται πως, με την υποβολή της ιεραρχικής προσφυγής της αιτήτριας, ζητήθηκαν εκ νέου οι απόψεις των εμπλεκόμενων τμημάτων, επί των όσων θέτει η αιτήτρια.
Εντούτοις, τόσο από την επιστολή ημερομηνίας 17.5.2021, όσο και από το σχετικό Σημείωμα (παράγραφος 2), διαπιστώνεται πως ζητήθηκαν εκ νέου απόψεις, σε σχέση πάντοτε με την ιεραρχική προσφυγή, μόνον από τον Διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως και τον Έπαρχο Λεμεσού.
Στην παράγραφο 6 του Σημειώματος, καταγράφονται οι θέσεις του Διευθυντή του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως. Εκεί, επαναλαμβάνονται τα όσα ελήφθησαν υπόψη αρχικώς, ως ουσιώδης παράγοντας, για την απόρριψη της αρχικώς υποβληθείσας αίτησης προς έκδοση πολεοδομικής άδειας. Ουσιαστικά, το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως (που ενήργησε εν προκειμένω και Πολεοδομική Αρχή), επανέλαβε την Γνωμοδότηση του Τμήματος Περιβάλλοντος, ημερομηνίας 17.2.2021. Η δε τοπική αρχή, ήτοι ο Έπαρχος Λεμεσού, όπως αναφέρεται στην παράγραφο 7 του Σημειώματος, δεν μπόρεσε να τοποθετηθεί, λόγω έλλειψης τεχνογνωσίας σχετικά με περιβαλλοντικά θέματα.
Η αιτήτρια, στην ιεραρχική προσφυγή που υπέβαλε, έθεσε ζητήματα που σχετίζονται με το είδος της βλάστησης και των φυτών που υπάρχουν επί του εν λόγω τεμαχίου, που αποτέλεσε και τον κύριο λόγο άρνησης της Περιβαλλοντικής Αρχής για την έκδοση της αιτούμενης πολεοδομικής άδειας. Ειδικότερα, έγινε αναφορά πως η βλάστηση και τα φυτά, για τα οποία το Τμήμα Περιβάλλοντος έφερε ένσταση, αφορούν σε φρύγανα και θάμνους, τα οποία δεν αποτελούν προστατευόμενο ή επαπειλούμενο είδος για τη χλωρίδα της Κύπρου, αφού αυτά, κατά τις εισηγήσεις της αιτήτριας, δεν περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλίο της χλωρίδας της Κύπρου.
Κατά δεύτερον, η αιτήτρια υπέβαλε πως η αφαίρεση βλάστησης σε άλλα ακίνητα για τα οποία υπεβλήθη επίσης αίτηση για χορήγηση πολεοδομικής άδειας για την ίδια ανάπτυξη, δεν αποτέλεσε λόγο άρνησης για την έκδοση της ΠΑΦ/152/2018, που αφορούσε σε φωτοβολταϊκό πάρκο ισχύος 900KW στην Κοινότητα Νατά της Επαρχίας Πάφου, αλλά ούτε και για την έκδοση της ΛΕΥ/1909/2020 στην Κοινότητα Μαρκί της Επαρχίας Λευκωσίας. Κατά τρίτον, το επίδικο τεμάχιο βρίσκεται σε απόσταση από την Ζώνη Ειδικής Προστασίας, εντός γεωργικής ζώνης και τέλος, η επίκληση αρνητικών επιπτώσεων από ρύπους και σκόνη στην ατμόσφαιρα κατά την κατασκευή του έργου, είναι αόριστη και αντίθετη με όσα κατέγραψε η Περιβαλλοντική Αρχή σε άλλη γνωμάτευσή της, ημερομηνίας 26.1.2021, σε σχέση με άλλη αιτούμενη πολεοδομική ανάπτυξη Φωτοβολταϊκού Πάρκου 150KW στην Κισσόνεργα, στην οποία σημειώθηκε πως το έργο θα συμβάλει θετικά στην μείωση εκπομπής ρύπων από την παραγωγή ενέργειας με χρήση συμβατών καυσίμων.
Για όλα τα πιο πάνω, δεν λήφθηκαν απόψεις και θέσεις από το αρμόδιο, προς τούτο, Τμήμα Περιβάλλοντος. Ούτε σχολιάζεται η απόσταση του τεμαχίου από την Ζώνη Ειδικής Προστασίας, που η ίδια η Περιβαλλοντική Αρχή αναφέρει πως το τεμάχιο εμπίπτει σε προέκταση αυτής, αλλά ούτε σχολιάζονται τα όσα αναφέρονται από την αιτήτρια σε σχέση με το είδος της βλάστησης και τους ισχυρισμούς για εκπομπή ρύπων.
Κατά την κρίση μου, όλα τα πιο πάνω, αποτελούσαν ζητήματα για τα οποία όφειλε η Περιβαλλοντική Αρχή να τοποθετηθεί, αποστέλλοντας εκ νέου και προς απάντηση, τις απόψεις της προς το Υπουργείο Εσωτερικών, κατά την εξέταση της ιεραρχικής προσφυγής.
Τούτο, λαμβανομένου υπόψη πως δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 31(2) του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, Ν. 90/72, ως αυτός τροποποιήθηκε κατά τον ουσιώδη χρόνο, το Υπουργικό Συμβούλιο και κατά συνέπεια η Υπουργική Επιτροπή στην οποία εκχωρήθηκε η εξουσία του Υπουργικού Συμβουλίου για λήψη απόφασης σε ιεραρχική προσφυγή που υποβάλλεται δυνάμει του άρθρου 31, έχει εξουσία, όχι μόνον να επιτρέψει ή να απορρίψει την ιεραρχική προσφυγή που υποβάλλεται, αλλά και να ακυρώσει ή να τροποποιήσει οποιοδήποτε μέρος της απόφασης της Πολεοδομικής Αρχής. Επομένως, κατά το γράμμα του άρθρου 31(2) του Νόμου, η Υπουργική Επιτροπή ελέγχει, τόσο τη νομιμότητα, όσο και στην ουσία της απόφασης της Πολεοδομικής Αρχής, κατά την εξέταση υποβαλλόμενης ιεραρχικής προσφυγής (Κουλέντη (ανωτέρω)).
Είναι γι’ αυτό το λόγο που έπρεπε να αναζητηθούν οι θέσεις του Τμήματος Περιβάλλοντος, ως το αρμόδιο, εν προκειμένω, Τμήμα που όφειλε να εξετάσει τους ισχυρισμούς της αιτήτριας. Παρόλα αυτά, τίποτε δεν διερευνήθηκε, ούτε κι απαντήθηκε.
Διαπιστώνω κενό κι ανεπάρκεια στη διεξαχθείσα έρευνα που έγινε από την Υπουργική Επιτροπή, αφού τα στοιχεία που ήταν ενώπιον της, δεν της επέτρεπαν την ορθή εξέταση των παραπόνων της αιτήτριας. Η δε εξέτασή τους, δεν εναπόκειται στο Δικαστήριο, αλλά στο ίδιο το διοικητικό όργανο, το οποίο βεβαίως έχει και την ευθύνη της αξιολόγησής τους, ώστε να ασκήσει τις εξουσίες του, ορθά και δίκαια.
Ως εκ τούτου, κρίνω ότι η προσβαλλόμενη πράξη θα πρέπει να ακυρωθεί και εναπόκειται στη διοίκηση να διαπιστώσει και να διευκρινίσει τα πραγματικά δεδομένα και τις θέσεις της αιτήτριας.
Για τους πιο πάνω λόγους, η προσφυγή επιτυγχάνει κι η προσβαλλόμενη απόφαση ακυρώνεται, βάσει του Άρθρου 146.4(β) του Συντάγματος.
Επιδικάζονται υπέρ της αιτήτριας και εναντίον των καθ’ ων η αίτηση €1.900 πλέον Φ.Π.Α.
Γαβριήλ, Δ.Δ.Δ.
[1] Η έμφαση προστέθηκε από το Δικαστήριο.