ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Υπόθεση Αρ. 1589/2019
21 Ιουνίου, 2024
[Φ. ΚΑΜΕΝΟΣ, ΔΔΔ.]
ΑΝΑΦOΡΙΚΑ ΜΕ ΤA ΑΡΘΡA 146, 28 και 15 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
M. A.
Αιτητής
Και
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπουργείου Εσωτερικών
Καθ' ων η Αίτηση
.........
Κασσάνδρα Κουππαρή, Δικηγόρος για Αιτητή
Χριστίνα Δημητρίου, Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Φ. Καμένος, ΔΔΔ.: Ο Αιτητής είναι υπήκοος Ιράκ. Αφίχθηκε για πρώτη φορά στη Δημοκρατία στις 23.12.2004 μαζί με την οικογένεια του, με την οποία υπέβαλαν αίτηση για άσυλο. Ακολούθως, η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε απόφαση ότι αναγνωρίστηκε σε όλα τα μέλη της οικογένειας, περιλαμβανομένου του Αιτητή, το καθεστώς των αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων και έκτοτε ανανέωναν την άδεια παραμονής με το εν λόγω καθεστώς.
Στις 07.02.2018 ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για πολιτογράφηση (Μ 127) για απόκτηση Κυπριακής υπηκοότητας με πολιτογράφηση.
Η Αίτηση του Αιτητή εξετάστηκε αφού λήφθηκε προσωπική του συνέντευξη. Τελικώς, η Αίτηση του Αιτητή απορρίφθηκε και ο Αιτητής ενημερώθηκε με επιστολή στις 21.10.2019. Ως αιτιολογία για την εν λόγω απόρριψη αναφέρθηκε στον Αιτητή ότι: «δεν πληροίτε την προϋπόθεση 1(γ) του Τρίτου Πίνακα άρθρο 111 του Περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμου 141(Ι)/2002, δηλαδή δεν έχει διαπιστωθεί πέραν πάσης αμφιβολίας ότι είστε άτομο καλού χαρακτήρα, αφού στο παρελθόν έχετε απασχολήσει την Αστυνομία για διάφορα ποινικά αδικήματα».
Σημειώνεται ότι, στην ένσταση τους οι Καθ’ ων η αίτηση ανέφεραν ότι στο πλαίσιο της συλλογής απόψεων και πληροφοριών από τις αρμόδιες Υπηρεσίες για σκοπούς αξιολόγησης της αίτησής του, διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν απόρρητες πληροφορίες και άλλες πληροφορίες από την Αστυνομία ότι απασχόλησε την υπηρεσία σε διάφορες ποινικές υποθέσεις που δε συνηγορούσαν στην παραχώρηση υπηκοότητας στον Αιτητή. Οι Καθ’ ων η αίτηση επιφυλάχθηκαν (με σχετική αναφορά στην ένσταση) όπως κατά το στάδιο των Διευκρινίσεων προσκομιστούν στο Δικαστήριο τα «σχετικά εμπιστευτικά και/ή διαβαθμισμένα και/ή απόρρητα έγγραφα και στοιχεία».
Με την παρούσα προσφυγή, η οποία καταχωρήθηκε στις 01.11.2019, ο Αιτητής αξιώνει:
«Α. Δήλωση και/ή Απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου ότι η αρνητική απάντηση του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, του Υπουργείου Εσωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας ημερομηνίας 21.10.2019 στην αίτηση και/ή επιστολή, η οποία υποβλήθηκε κατά η περί τις 14.02.2017 είναι παράνομη και/ή αντίθετη με το Σύνταγμα και/ή με τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες και/ή Κανονισμούς και/ή την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων (sic)
B. Ακύρωση της απόφασης των Καθ’ ων η αίτηση, ημερομηνίας 05.04.2019, για απόρριψη της επιστολής και/ή αίτησης του αιτητή, η οποία υποβλήθηκε κατά η περί τις 08.04.2015, δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος».
Με την ένσταση τους, οι ευπαίδευτοι συνήγοροι των Καθ’ ων η αίτηση τάσσονται υπέρ της νομιμότητας της προσβαλλόμενης πράξης εγείροντας παράλληλα προδικαστική ένσταση ότι η προσβαλλόμενη με το αιτητικό Β της Προσφυγής, είναι ανύπαρκτη πράξη και ουδέποτε υπέβαλε αίτηση και/ή επιστολή ο Αιτητής στις 08.04.2015, και ούτε τέτοια ενέργεια και/ή απόφαση της διοίκησης ημερομηνίας 05.04.2019 υπάρχει.
Εξετάζοντας το εν λόγω ζήτημα υπό το φως του περιεχομένου των διοικητικών φακέλων και της αίτησης ακυρώσεως αλλά και των αγορεύσεων του Αιτητή, συμφωνώ ότι αφενός δεν εντοπίζεται οποιαδήποτε αίτηση ή επιστολή του Αιτητή ημερομηνίας 08.04.2015 ή απόφαση της διοίκησης ημερομηνίας 05.04.2019, αφετέρου δεν εγείρεται οποιοσδήποτε ισχυρισμός εναντίον μιας τέτοιας απόφασης. Συνεπώς συμφωνώ με τη θέση ότι τέτοια αίτηση δεν υπεβλήθη αλλά ούτε τέτοια διοικητική πράξη εξεδόθη. Ως εκ τούτου το αιτητικό υπό Β της προσφυγής απορρίπτεται. Όσο, τώρα, αφορά την υπό αιτητικό Α προσβαλλόμενη πράξη, σημειώνω τα εξής:
Με την προσφυγή και την αγόρευση, ο Αιτητής εγείρει καταρχάς ισχυρισμούς αναρμοδιότητας του εκδόντος την προσβαλλόμενη πράξη οργάνου και πλημμελούς πρακτικού. Περαιτέρω θέτει ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι αναιτιολόγητη και αόριστη, προϊόν πλημμελούς έρευνας και πλάνης, κατάχρησης και/ή υπέρβασης εξουσίας και μη καλόπιστης άσκησης διακριτικής ευχέρειας και ότι η αίτηση του Αιτητή έπρεπε να εγκριθεί καθότι πληρούσε τις προϋποθέσεις του άρθρου 111 και Τρίτου Πίνακα του Περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμου του 2002 (Ν. 141(I)/2002), ως είχε τότε. Επίσης ότι παραβιάζει το δικαίωμα ακρόασης και οικογενειακής ζωής του Αιτητή.
Ξεκινώντας από τον ισχυρισμό περί αναρμοδιότητας και πλημμελούς πρακτικού, σημειώνω ότι από τα ενώπιόν μου στοιχεία δε διαπιστώνω ότι το εκδόν την προβαλλόμενη πράξη όργανο ήταν άλλο από τον αρμόδιο Υπουργό. Στο σχετικό Παράρτημα 15 στην Ένσταση, το οποίο αποτελεί την Έκθεση προς τον Υπουργό Εσωτερικών, η οποία συνετάχθη από τις λειτουργούς εξέτασης και ελέγχου ημερομηνίας 01.07.2019 και 04.10.2019 αντίστοιχα, στην πρώτη σελίδα υπάρχει η σημείωση «απορρίπτεται, Υπουργείο Εσωτερικών Γραφείο Υπουργού» κάτωθεν δε την αναφοράς αυτής βρίσκεται η υπογραφή και η ημερομηνία της απόφασης. Παρόμοιες καταγραφές έχουν απασχολήσει ικανό αριθμό αποφάσεων του Ανωτάτου και Διοικητικού Δικαστηρίου. Έχω παραπέμψει σε κάποιες από αυτές[1] στην πρόσφατη απόφαση μου στην Πρ. Αρ. 1260/2019 Μ.Β ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπουργού Εσωτερικών κ.α ημερ. 08.02.2024, στην οποία απέρριψα αντίστοιχους ισχυρισμούς της εκεί αιτήτριας.
Θεωρώ ότι ισχύουν τα ίδια και στην υπό κρίση περίπτωση. Η μονολεκτική διά της λέξης «Απόρριψη» πλησίον της υπογραφής, καταγραφή επί της απευθυνόμενης στον Υπουργό έκθεσης των λειτουργών των Καθ’ ων η αίτηση, ήταν επαρκής απόδειξη ότι ο Υπουργός, ως αρμόδιο όργανο, εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη απόρριψης αιτήματος πολιτογράφησης. Η εν λόγω καταγραφή απέδειξε τόσο την άσκηση της αρμοδιότητας όσο και την τυπική εξ απόψεως δέοντος πρακτικού νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης.
Ως εκ τούτου ο συγκεκριμένος λόγος ακύρωσης περί αναρμοδιότητας και πλημμελούς πρακτικού απορρίπτεται.
Προχωρώ να εξετάσω τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι η προσβαλλόμενη είναι αναιτιολόγητη, πεπλανημένη και προϊόν πλημμελούς έρευνας.
Στην αγόρευση του Αιτητή, δίδεται έμφαση σε πλημμέλεια αιτιολογίας και έρευνας προ της προσβαλλόμενης. Κατά την εισήγησή, η αναφορά στο Ερ. 61 (Παράρτημα 15 ένστασης), ότι «εναντίον του εξετάστηκαν υποθέσεις που αφορούν συνομωσία προς διάπραξη κακουργήματος, κλοπή καυσίμου, κακόβουλη ζημιά σε μοτοποδήλατο, δημόσια εξύβριση και απειλές ενώ καταχωρήθηκε και υπόθεση για Στασιαστική Συνωμοσία», η οποία ήταν το έρεισμα της κρίσης για τον χαρακτήρα του Αιτητή, είναι πεπλανημένη καθότι ο Αιτητής δεν εμπλέκεται σε οποιαδήποτε ποινικά αδικήματα και οποιεσδήποτε κατηγορίες εναντίον του Αιτητή αποσύρθηκαν.
Δεδομένου του υλικού, το οποίο τελικώς προσκομίστηκε ενώπιον του Δικαστηρίου, ο ισχυρισμός του Αιτητή περί πλημμελούς αιτιολογίας και έρευνας, θεωρώ ευσταθεί. Στο Παράρτημα 14 στην Ένσταση, η οποία είναι επιστολή του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης προς την Κυπριακή Υπηρεσία Πληροφοριών, με την οποία ζητείται πληροφόρηση κατά πόσο η εν λόγω υπηρεσία κατέχει οποιαδήποτε στοιχεία για τον Αιτητή και όπως εκφράσει τις απόψεις της, υπάρχει η παραπομπή σε «ΑΠΟΡΡΗΤΟ» γεν. φακ. 5.12.004Α.
Ως μάλιστα ανέφερα πιο πάνω, στην ένσταση τους οι Καθ’ ων η αίτηση ανέφεραν ότι στο πλαίσιο της συλλογής απόψεων και πληροφοριών από τις αρμόδιες Υπηρεσίες για σκοπούς αξιολόγησης της αίτησής του Αιτητή, διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν απόρρητες και άλλες πληροφορίες από την Αστυνομία ότι την απασχόλησε σε διάφορες ποινικές υποθέσεις, με τους Καθ’ ων η αίτηση να επιφυλάσσονται όπως προσκομιστούν στο Δικαστήριο τα «σχετικά εμπιστευτικά και/ή διαβαθμισμένα και/ή απόρρητα έγγραφα και στοιχεία».
Οι διοικητικοί φάκελοι που προσκομίστηκαν τελικώς στο Δικαστήριο δεν ήταν απόρρητοι, ούτε σε αυτούς υπάρχει οποιαδήποτε πληροφορία ή έγγραφο που να υποστηρίζει τα περί ποινικών υποθέσεων εναντίον του Αιτητή. Μάλιστα, με σχετική κλήση του Δικαστηρίου ημερομηνίας 21.05.2024, δόθηκε η ευκαιρία στους Καθ΄ ων η αίτηση όπως προσκομίσουν τον ως άνω αναφερόμενο στην επιστολή-Παράρτημα 14 «ΑΠΟΡΡΗΤΟ γεν. φακ. 5.12.004», χωρίς όμως τελικά αυτό να γίνει με αποτέλεσμα η όλη αναφορά εντός του Παραρτήματος 15 σε πληροφορίες περί ποινικών υποθέσεων κτλ να παραμείνει άνευ οποιουδήποτε ερείσματος.
Η έλλειψη του εν λόγω φακέλου αλλά και γενικώς οποιασδήποτε πληροφορίας, η οποία να υποστηρίζει την εν λόγω αναφορά περί ποινικών υποθέσεων, είναι καταλυτική για τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης πράξης εφόσον η εν λόγω (ισχυριζόμενη) πληροφόρηση απετέλεσε έρεισμα της οδηγώντας σε δυσμενή αξιολογική κρίση ως προς το καλό του χαρακτήρα του Αιτητή.
Η απουσία ενός εκ των διοικητικών φακέλων, ο οποίος αφορά ακριβώς το ζήτημα των πληροφοριών αυτών, καθιστά αδύνατο τον δικαστικό έλεγχο και οδηγεί μοιραία σε ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης. Στη Dome Invest. Ltd ν. Συμβ. Βελτ. Αν. Νάπας κ.ά. (1989) 3 ΑΑΔ 741 αναφέρθηκε:
«Η παράλειψη ή η αδυναμία των καθ' ων η αίτηση να προσάξουν το φάκελο της υπόθεσης καθιστά αδύνατη την αναθεώρηση της επίδικης απόφασης. Ο κ. Αγγελίδης σωστά εκτιμώντας τις συνέπειες αυτής της παράλειψης αναγνώρισε ότι το αποτέλεσμα δε μπορεί να είναι άλλο από την ακύρωση της επίδικης απόφασης. Ανάλογη θέση υιοθέτησε και ο κ. Σταυράκης προσθέτοντας ότι για τους λόγους που έχουν εκτεθεί στην αγόρευση του η απόφαση είναι, εν πάση περιπτώσει, πλημμελής και δε μπορεί να αντέξει σε δικαστικό έλεγχο.
Καταλήγω με τη διαπίστωση ότι η παράλειψη της Διοίκησης να καταθέσει το φάκελο και η απουσία υποκατάστατης μαρτυρίας για το περιεχόμενο του, καθιστούν το δικαστικό έλεγχο ανέφικτο και κατ' επέκταση την απόφαση άκυρη».
Με τα ως άνω δεδομένα και δη η απουσία του συγκεκριμένου διοικητικού φακέλου αλλά και γενικά οποιασδήποτε υποστηρικτικής πληροφορίας περί των αναφερομένων «ποινικών υποθέσεων», καθιστά την αιτιολογία της προσβαλλόμενης πλημμελή, μη δυνάμενη να υποστηριχθεί/συμπληρωθεί από τα στοιχεία του φακέλου (άρθρο 29 του περί των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμου του 1999), δεν μπορεί δε να αποκλειστεί και πλάνη της Διοίκησης.
Ως εκ τούτου η προσφυγή επιτυγχάνει. Η προσβαλλόμενη πράξη ακυρώνεται με 1.800 ευρώ πλέον ΦΠΑ έξοδα υπέρ του Αιτητή και εναντίον των Καθ’ ων η αίτηση.
Φ. Καμένος, ΔΔΔ
[1] Πρ. Αρ. 475/2019 Arzumanyan ν. Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Υπουργού Εσωτερικών κ.α. ημερ. 14/3/2022 (Καλλίγερου, ΠΔΔ ως ήταν τότε), Πρ. Αρ. 749/2019 Alarcon ν. Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Υπουργού Εσωτερικών κ.α. ημερ. 29/3/2022 (Ευσταθίου- Νικολετοπούλου, ΔΔΔ ως ήταν τότε), Πρ. Αρ. 1514/2019 Cabardo ν. Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Υπουργού Εσωτερικών κ.α., ημερ. 06/05/2022 (Κωμοδρόμος, ΔΔΔ ως ήταν τότε), Πρ. Αρ. 232/2020 Mendis Hewa ν. Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Υπουργού Εσωτερικών κ.α., ημερ. 11/5/2022 (Γαβριήλ, ΔΔΔ).