ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Υπόθεση Αρ. 693/2024 (Κ)
6 Ιουνίου, 2024
[ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
T. S., ARC5829XXX
Αιτητής,
v.
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω,
Διευθυντή Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης
Καθ' ων η Αίτηση.
__________________
Α. Δημητρίου, δικηγόρος, για Ανδρέας Δ. Δημητρίου & Ανδρέας Γιαπατός, δικηγόροι του Αιτητή.
Μ. Τρεμούρη (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, δικηγόρο των Καθ' ων η αίτηση.
___________________
ΑΠΟΦΑΣΗ
ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.: Η παρούσα Προσφυγή του Αιτητή, στρέφεται κατά του Διαταγμάτων Κράτησης και Απέλασης του ημερομηνίας 2/05/2024, δυνάμει του άρθρου 6 του Περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, αφού ο Αιτητής κηρύχθηκε παράνομος μετανάστης όταν απορρίφθηκε η Προσφυγή του, κατά της Απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου από το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας στις 31/01/2024, και ακολούθως αυτός παρέμεινε στο έδαφος της Δημοκρατίας παράνομα.
Ως καταγράφεται στα σχετικά έγγραφα του διοικητικού φακέλου, ο οποίος έχει καταχωρηθεί εκ μέρους των Καθ’ ων η αίτηση στο στάδιο των Διευκρινήσεων, τα γεγονότα τα οποία αφορούν την παρούσα υπόθεση είναι τα εξής:
Ο Αιτητής είναι υπήκοος Ινδίας με ημερομηνία γέννησης την 29/3/1994 ο οποίος στις 22/9/2019 αφίχθηκε στην Δημοκρατία με άδεια μέχρι τις 23/09/2020, ώστε να φοιτήσει σε Κολλέγιο στη Λευκωσία. Ως η σχετική βεβαίωση του Κολλεγίου ημερ. 14/01/2021, ο Αιτητής αποφάσισε να διακόψει τις σπουδές του, με αποτέλεσμα στις 07/07/2021 τα στοιχεία του να καταχωρηθούν στον κατάλογο αναζητουμένων προσώπων.
Στις 15/02/2022 ο Αιτητής υπέβαλε Αίτηση Διεθνούς Προστασίας στην Υπηρεσία Ασύλου, η οποία απορρίφθηκε πρωτοβάθμια στις 07/10/2022 και η απόφαση του επιδόθηκε στις 17/10/2022. Στις 02/11/2022 ο Αιτητής υπέβαλε σχετική προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας με αρ. 6991/22, η οποία αφού εξετάστηκε απορρίφθηκε στις 31/01/2024.
Την 01/05/2024, ο Αιτητής συνελήφθηκε μπροστά από το Προεδρικό Μέγαρο στη Λευκωσία, για το αδίκημα της παράνομης παραμονής στο έδαφος της Δημοκρατίας.
Στις 02/05/2024 εκδόθηκαν κατά του Αιτητή, δυνάμει του άρθρου 14 του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης νόμου, τα προσβαλλόμενα με την παρούσα υπόθεση διατάγματα κράτησης και απέλασης.
Σύμφωνα με την επιστολή της Υπηρεσίας Αλλοδαπών & Μετανάστευσης, ημερομηνίας 1/05/2024, με την οποία ζητείτο η έκδοση των διαταγμάτων κράτησης και απέλασης, κατόπιν προφορικής συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα του, επίσης ότι αυτός δεν γνωρίζει την ακριβή διεύθυνση διαμονής του. Καμία άλλη αναφορά δεν γίνεται στην επιστολή η οποία εισηγείται την έκδοση των προσβαλλομένων διαταγμάτων λόγω του κινδύνου διαφυγής, πέραν του ότι το διαβατήριο του δεν εντοπίστηκε.
Σημειώνεται από το Δικαστήριο ότι, πουθενά στην εν λόγω επιστολή καταγράφεται ότι ο Αιτητής έχει οικογένεια στο έδαφος της Δημοκρατίας και συγκεκριμένα νεογέννητο τέκνο μόλις λίγων μηνών, ενώ η σύζυγος του δεν είχε φυσιολογικό τοκετό, όπως υποστηρίζεται έντονα από τη πλευρά του Αιτητή. Ωστόσο, εντοπίζεται στο Έντυπο Αναφοράς Ενεργειών (Ερυθρούν 83), η καταγραμμένη στη κατάθεση του ενώπιον της Ειδικής Αστυνομικού αρ.5108, όταν τον πληροφόρησε για το αδίκημα που διέπραξε, δήλωση του Αιτητή στην αγγλική γλώσσα «I have a baby». Ως προκύπτει από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου της υπόθεσης, η δήλωση αυτή του Αιτητή, δεν έτυχε της οιασδήποτε διερεύνησης από τους Καθ' ων η Αίτηση ή απασχόλησε την Υπηρεσίας Αλλοδαπών & Μετανάστευσης σε οποιοδήποτε στάδιο της υπόθεσης.
Με την εδώ υπό κρίση υπόθεση, ο Αιτητής στρέφεται εναντίον της απόφασης κήρυξης του ως απαγορευμένου μετανάστη και, ως συνέπεια αυτής της απόφασης, εναντίον των προαναφερθέντων διαταγμάτων κράτησης και απέλασης του, συμπεριλαμβανόμενης και της απαγόρευσης εισόδου του στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας για πέντε έτη,
Οι λόγοι ακύρωσης των προσβαλλόμενων διαταγμάτων, οι οποίοι προωθούνται με τη γραπτή αγόρευση του Αιτητή, είναι οι ακόλουθοι:
«1) Παραβιάζουν τον περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμο και την Οδηγία 2008/115/ΕΚ σε ότι αφορά την αρχή της απαγόρευσης της επαναπροώθησης.
2) Παραβιάζουν τον περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμο και την Οδηγία 2008/115/ΕΚ αναφορικά με τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν για την έκδοση τους.
3) Αποτελούν προϊόν έλλειψης δέουσας έρευνας, πλάνης περί τα πράγματα και τον νόμο και παράλειψης άσκησης ή κακής άσκησης της διακριτικής ευχέρειας της Καθ' ης η αίτηση και των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου, ενώ είναι αναιτιολόγητες.
4) Σε ό, τι αφορά το διάταγμα κράτησης, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που δικαιολογούν την κράτηση του Αιτούντος και ειδικότερα η βασική προϋπόθεση του κινδύνου διαφυγής ενώ η κράτηση του παραβιάζει τις αρχές της αναγκαιότητας και αναλογικότητας.»
Αντίθετα, η πλευρά των Καθ΄ων η Αίτηση υποστηρίζει τη νομιμότητα των προσβαλλόμενων διαταγμάτων, παραθέτοντας στην γραπτή της αγόρευση εκτενή αποσπάσματα της ισχύουσας νομοθεσίας και σχετικής νομολογίας.
Έχω εξετάσει με προσοχή τις θέσεις των ευπαίδευτων συνηγόρων, ως έχουν καταγραφεί εν εκτάσει στις αγορεύσεις τους, σε συνάρτηση με το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου της υπόθεσης.
Ο δικηγόρος του Αιτητή προτάσσει ότι της έκδοσης των διαταγμάτων δεν έχει προηγηθεί εξατομικευμένη έρευνα για τις προσωπικές και οικογενειακές περιστάσεις του Αιτητή. Ως και ο λόγος ακύρωσης τον οποίο προωθεί, υποστηρίζει ότι οι προσβαλλόμενες διοικητικές πράξεις «αποτελούν προϊόν έλλειψης δέουσας έρευνας, πλάνης περί τα πράγματα και τον νόμο και παράλειψης άσκησης ή κακής άσκησης της διακριτικής ευχέρειας της Καθ' ης η αίτηση και των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου». Μέσα από τη προσφυγή και τις αγορεύσεις του καταγράφει γεγονότα από τις οικογενειακές περιστάσεις του πελάτη του, ήτοι ότι αυτός είναι παντρεμένος με υπήκοο Ινδιών και έχουν αποκτήσει ένα τέκνο το οποίο γεννήθηκε στη Κύπρο στις 08/11/2023, γεγονότα τα οποία ως προβάλλει, έχει αναφέρει ο Αιτητής κατ’ επανάληψη στα αστυνομικά όργανα, τόσο στον αστυνομικό σταθμό Ευρύχου όπου μεταφέρθηκε αμέσως μετά τη σύλληψη του, όσο και στο ΧΩΚΑΜ Μενόγειας στη συνέχεια. Επισυνάπτει δε στην αγόρευση του, αντίγραφα πιστοποιητικού γέννησης τέκνου από τον Έπαρχο Λευκωσίας και πιστοποιητικού γάμου του Αιτητή στην αγγλική γλώσσα από τη χώρα καταγωγής του.
Προς απάντηση τούτων, είναι η εισήγηση των Καθ' ων η Αίτηση πως οποιοιδήποτε ισχυρισμοί γεγονότων που εκτίθενται από τους Δικηγόρους του Αιτητή, και οι οποίοι δεν συνάδουν με το περιεχόμενο του σχετικού διοικητικού φακέλου και/ή δεν περιέχονται στο διοικητικό φάκελο θα πρέπει να αγνοηθούν ή και να μην ληφθούν υπόψη, καθότι ως έχει πολλάκις νομολογηθεί η αγόρευση σε υποθέσεις διοικητικού δικαίου δεν είναι μέσο για θεμελίωση πραγματικών δεδομένων, και περαιτέρω, δεν είναι επιτρεπτή η προσαγωγή μαρτυρίας χωρίς την άδεια του Δικαστηρίου. Περαιτέρω είναι η θέση της δικηγόρου των Καθ΄ων η Αίτηση ότι «στην παρούσα περίπτωση τηρήθηκε η Αρχή της Αναλογικότητάς στη βάση των στοιχείων και δεδομένων που βρίσκονταν ενώπιον της Διοίκησης κατά τον ουσιώδη χρόνο έκδοσης των επίδικων διαταγμάτων κράτησης, αφού σταθμίστηκαν όλα». Ωστόσο, επί της έντονης και ουσιαστικής θέσης την οποία προτάσσει ο δικηγόρος του Αιτητή ότι αυτός διατηρεί οικογένεια στο έδαφος της Δημοκρατίας και συγκεκριμένα έχει νεογέννητο τέκνο μόλις λίγων μηνών, ουδέν σχολιάζει. Ειδικότερα, επί της διαπίστωσης ότι ο Αιτητής κατά τη συνέντευξη η οποία ακολούθησε τη σύλληψη του και προηγήθηκε της έκδοσης των προσβαλλόμενων διαταγμάτων, ενημέρωσε για την οικογενειακή του κατάσταση, ουδεμία αναφορά γίνεται, παρόλο που υπάρχει η σχετική επίκληση του εγγράφου της λήψης κατάθεσης από τον Αιτητή το οποίο περιλαμβάνεται και στην Ένσταση την οποία έχει καταχωρήσει η ευπαίδευτη δικηγόρος των Καθ΄ων η Αίτηση αλλά σε κάθε περίπτωση βρίσκεται εντός του διοικητικού φακέλου.
Το Δικαστήριο έχει γνώση της πάγιας νομολογίας, η οποία καθορίζει πως τα γεγονότα τα οποία στοιχειοθετούν τη δικαιοδοσία του δικαστηρίου να επιληφθεί της προσφυγής και τα επίδικα θέματα προσδιορίζονται στη δικογραφία (Βασιλείου ν. Δήμου Παραλιμνίου, Υπόθεση Αρ. 1061/94, 30/6/95 Βαρνάβας Νικολάου και Υιοί Λτδ., ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 380/94, 31/8/95 και Κυριακίδης και άλλος ν. Δημοκρατίας, Υποθέσεις Αρ. 212/95 και 259/95, 31/01/1997), ενώ η γραπτή αγόρευση ουδόλως αποτελεί μέσο προσαγωγής μαρτυρίας ή διεύρυνσης των επίδικων θεμάτων (Μισιρλής ν. Δημοκρατίας (Αρ. 1) (1995) 3 Α.Α.Δ. 379, Α.Ε. υπ' αρ. 2190 μεταξύ Κοινότης Λυσού κ.α. -ν- Κυπριακής Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.537). Ως έχει νομολογηθεί, δεν είναι επιτρεπτή η προσαγωγή μαρτυρίας χωρίς την άδεια του Δικαστηρίου (Μαρία Βασιλείου Φωτιάδου ν. Δημοκρατίας, υποθ. αρ. 1254/02, ημερομηνίας 15.11.2004, σελ. 7, Δημοκρατία ν. Kassinos Constructions (1990) 3 Α.Α.Δ. 3835, 3840, Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας, Α.Ε. 3420 ημερομηνίας 29.9.93, Ρούσος ν. Ιωαννίδη κ.α., Α.Ε. 2064 ημερομηνίας 21.7.1999).
Ωστόσο, όπως έχω καταγράψει ανωτέρω στα γεγονότα της υπόθεσης, προκύπτει από τα έγγραφα του διοικητικού φακέλου (Ερυθρούν 83) ότι ο Αιτητής, στα πλαίσια της συνέντευξης η οποία ελήφθη από αυτόν αμέσως μετά τη σύλληψη του την 1/05/2024 και πριν την έκδοση των προσβαλλόμενων διαταγμάτων, προέβαλε την ύπαρξη του νεογέννητου τέκνου του. Ισχυρισμός ο οποίος ουδόλως φαίνεται να απασχόλησε τους Καθ΄ων η Αίτηση, ούτε ζητήθηκε να ληφθούν οι απόψεις των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας αναφορικά με την οικογενειακή ζωή του Αιτητή (Bibilashvili και Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 1954/2022(Κ), ημερομηνίας 20/12/22).
Δεδομένου ότι δεν εξετάστηκε η άμεση μετά τη σύλληψη του αιτητή πληροφόρηση του Αιτητή προς τη διοίκηση ότι έχει νεογέννητο τέκνο και κατ΄επέκταση τα βέλτιστα συµφέροντα του παιδιού του και η οικογενειακή ζωή, µε τη συνδροµή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευηµερίας θα συμφωνήσω με τη θέση του δικηγόρου του ότι οι Καθ΄ων η Αίτηση έχουν παραβιάσει τον περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμο και την Οδηγία 2008/115/ΕΚ. Εν προκειμένω η Καθ' ης η Αίτηση εξέδωσε τις προσβαλλόμενες αποφάσεις, ενεργώντας υπό ουσιώδη νομική και πραγματική πλάνη, χωρίς να εφαρμόσει τις πρόνοιες του Άρθρου 18ΟΖ του περί Αλλοδαπών και Μετανάστευσης Νόμου, Κεφ. 105.
Σχετική είναι και η απόφαση της αδελφής δικαστού Ε.Μιχαήλ, ΔΔΔ στην Υπόθεση αρ. 2278/22(Κ)(iJ) M.V.R. ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 1.2.2023 η οποία κατέληξε ως εξής:
«Πρόσθετα, είναι ορθή η εισήγηση του αιτητή ότι δεν φαίνεται να ερευνήθηκε ούτε κατά πόσο εφαρμόζεται η αρχή της μη επαναπροώθησης ως αυτή προνοείται στο Άρθρο 18ΟΖ:
«Κατά την εφαρµογή των άρθρων 18ΟΔ µέχρι 18ΠΘ, ο Ανώτερος Λειτουργός Μετανάστευσης τηρεί την αρχή της µη επαναπροώθησης και λαµβάνει δεόντως υπόψη -
(α) τα βέλτιστα συµφέροντα του παιδιού, και
(β) την οικογενειακή ζωή, µε τη συνδροµή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευηµερίας, και
(γ) την κατάσταση της υγείας του συγκεκριµένου υπηκόου τρίτης χώρας, στη βάση έκθεσης του Τµήµατος Ιατρικών Υπηρεσιών και Υπηρεσιών Δηµόσιας Υγείας.»
Είχαν τεθεί ζητήματα που εμπίπτουν στην παράγραφο (γ) πιο πάνω υπόψη της καθ' ης η αίτηση αλλά επειδή ακριβώς, υπό πλάνη δεν ολοκλήρωσε η καθ' ης η αίτηση την εξέταση του αιτήματος που βρισκόταν σε εκκρεμότητα και αφορούσε στην νομιμοποίηση της παραμονής του, δεν έγινε ούτε σε σχέση με αυτό το θέμα η δέουσα έρευνα.
Οι πιο πάνω διαπιστώσεις οδηγούν σε επιτυχία της προσφυγής και ακύρωση των προσβαλλόμενων αποφάσεων με έξοδα €2000 πλέον Φ.Π.Α. υπέρ του αιτητή και εναντίον της καθ' ης η αίτηση.»
Σχετικά με την πιο πάνω διαπίστωση μου θα σχολιάσω και τη θέση του Αιτητή ότι, οι προσβαλλόμενες διοικητικές πράξεις αποτελούν προϊόν έλλειψης δέουσας έρευνας, πλάνης περί τα πράγματα και τον νόμο και παράλειψης άσκησης ή κακής άσκησης της διακριτικής ευχέρειας της Καθ' ης η αίτηση και των γενικών αρχών του διοικητικού δικαίου. Όσον αφορά, στο θέμα της δέουσας έρευνας, πηγή πληροφόρησης της διοίκησης αλλά και στη συνέχεια του Δικαστηρίου και υλικό για την οποιαδήποτε επιχειρηματολογία αποτελεί ο φάκελος και το μαρτυρικό υλικό που είχε ενώπιον του το διοικητικό όργανο κατά τον ουσιώδη χρόνο λήψης της επίδικης απόφασης (βλ. ΡΟΥΣΟΣ v. ΙΩΑΝΝΙΔΗ Κ.Α. (1999) 3 Α.Α.Δ. 549 και ΡΑΦΤΗ Κ.Α. v. ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ (2003) 3 Α.Α.Δ. 335). Ωστόσο, όπως έχω καταγράψει ανωτέρω στα γεγονότα της υπόθεσης, προκύπτει από τα έγγραφα του διοικητικού φακέλου ότι ο Αιτητής, στα πλαίσια της συνέντευξης η οποία ελήφθη από αυτόν αμέσως μετά τη σύλληψη του την 1/05/2024 και πριν την έκδοση των προσβαλλόμενων διαταγμάτων, προέβαλε την ύπαρξη του νεογέννητου τέκνου του.
Όπως εν προκειμένω διαπιστώνεται από το φάκελο της παρούσας υπόθεσης, όταν εκδοθήκαν τα διατάγματα δεν λήφθηκαν υπόψη τα προβλεπόμενα στο άρθρο 18ΟΖ του ΚΕΦ. 105, ήτοι τα βέλτιστα συμφέροντα του παιδιού, η οικογενειακή ζωή του Αιτητή και ούτε ζητήθηκε η προβλεπόμενη συνδρομή των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας. Στην εξεταζόμενη περίπτωση η διοίκηση δεν πραγματοποίησε την οφειλόμενη έρευνα για τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή και δεν λειτούργησε ως όφειλε συμφώνως των αρχών της χρηστής διοίκησης. Αντίθετα, παρόλο που ο Αιτητής ενημέρωσε, τουλάχιστον σε μια περίπτωση η οποία καταγράφεται από τους Καθ’ ων η Αίτηση, για το γεγονός ότι είναι πατέρας νεογέννητου τέκνου, η διοίκηση κώφευσε και δεν εξέτασε τον ισχυρισμό του Αιτητή.
Όπως επανειλημμένα έχει λεχθεί από τη νομολογία, το δικαίωμα μιας χώρας να ρυθμίζει την είσοδο και παραμονή αλλοδαπών στο έδαφος της αποτελεί σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο έκφραση της κυριαρχίας της. Η διακριτική αυτή εξουσία περιορίζεται μόνο από την υποχρέωση της διοίκησης να εξετάζει την κάθε περίπτωση με καλή πίστη και εφόσον η ευχέρεια αυτή ασκείται στα πλαίσια αυτά, οπότε το Δικαστήριο δεν έχει περιθώρια αμφισβήτησης της απόφασης (Βλ. Ήρωα ν. Δημοκρατίας (2005) 3 Α.Α.Δ. 307, Slavova v. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 1272/2000, ημερομηνίας 18/4/2002, Moyo and another v. Republic (1988) 3 C.L.R. 1203, Amanda Marga Ltd v. Republic (1985) 3 C.L.R.2583) και (Suleiman v. Republic (1987) 3 C.L.R. 226).
Εν προκειμένω, διαπιστώνω ότι, οι προσβαλλόμενες αποφάσεις δεν λήφθηκαν με ορθή άσκηση της εξουσίας από τους Καθ’ ων η Αίτηση και με πλήρη εφαρμογή των αρχών της χρηστής διοίκησης. Με βάση δε τα όσα έχουν προεκτεθεί, κρίνω ότι έχουν έρεισμα και οι ισχυρισμοί περί πλάνης και υπέρβασης εξουσίας εκ μέρους της Διοίκησης. Αντίθετα, επαναλαμβάνω, κρίνω ότι η επίδικη απόφαση δεν λήφθηκε κατ' ορθή εφαρμογή των επιταγών τη νομοθεσίας, δηλαδή κατόπιν της απαιτούμενης εξατομίκευσης της περίπτωσης του Αιτητή, αλλά και κατ' ορθή ενάσκηση της διακριτικής εξουσίας των Καθ' ων η Αίτηση.
Με τούτα ως δεδομένα, καταλήγοντας, θεωρώ ότι οι προσβαλλόμενες πράξεις θα πρέπει να τύχουν ακύρωσης.
Υπό το φως των ανωτέρω, η προσφυγή επιτυγχάνει. Επιδικάζονται €1500 έξοδα πλέον Φ.Π.Α., υπέρ του Αιτητή και εναντίον των Καθ' ων η Αίτηση.
Λ. Ν. ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, ΔΔΔ.