ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
(Υπόθ. αρ. 1221/2023(Κ))
29 Ιουλίου 2024
[ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΑΡΘΡΟ 146 ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Z. A.
Αιτητής,
v.
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΜΕΣΩ
1. ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
2. ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
Καθ’ ων η αίτηση.
……………………………
Αίτηση ημερ. 13.5.2024 για προσαγωγή μαρτυρίας
Αντώνης Κουμή, για τον αιτητή.
Αλέξανδρος Ελευθερίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση.
Ε Ν Δ Ι Α Μ Ε Σ Η Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΑΒΡΙΗΛ, Δ.Δ.Δ.: Με την παρούσα προσφυγή, ο αιτητής προσβάλλει τη νομιμότητα της απόφασης του Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης, ημερομηνίας 6.7.2023, με την οποία ο γάμος του κηρύχθηκε εικονικός, κατά τις διατάξεις του άρθρου 7Α του περί Αλλοδαπών και Μεταναστεύσεως Νόμου, Κεφ. 105.
Η Ένσταση της Δημοκρατίας καταχωρήθηκε στις 12.10.2023 και έκτοτε εκκρεμούσε η καταχώρηση της γραπτής αγόρευσης του αιτητή.
Στις 13.5.2024 ο αιτητής καταχώρησε την υπό εκδίκαση ενδιάμεση αίτηση, με την οποία ζητά από το Δικαστήριο:-
«Α. Άδεια και/ή διαταγή του Δικαστηρίου που να επιτρέπει την προσαγωγή μαρτυρίας με ένορκη δήλωση της συζύγου της [sic] αιτητή και του αιτητή και να επισυνημμένα τεκμήρια.»
Η αίτηση στηρίζεται, ανάμεσα σε άλλα, στους Κανονισμούς 10-12, 17-19 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, όπως επίσης και στους Θεσμούς Πολιτικής Δικονομίας. Η αίτηση δεν υποστηρίζεται από οποιαδήποτε ένορκη δήλωση, αλλά, όπως αναφέρεται στο σώμα της αίτησης, τα γεγονότα φαίνονται στον φάκελο του Δικαστηρίου και στην ένορκη δήλωση του αιτητή και της συζύγου του, οι οποίες επισυνάπτονται επί της αιτήσεως, στις οποίες παρατίθεται η μαρτυρία που επιθυμούν να προσάξουν.
Η πλευρά των καθ’ ων η αίτηση, καταχώρησε ένσταση στην ενδιάμεση αίτηση. Επί της ενστάσεως, εγείρεται προδικαστική ένσταση ελλείψεως εννόμου συμφέροντος του αιτητή να εγείρει και να προωθήσει, τόσο την προσφυγή, όσο και την υπό εκδίκαση αίτηση, λόγω του ότι τα έννομα αποτελέσματα της προσβαλλόμενης διοικητικής απόφασης περί κήρυξης του γάμου του αιτητή, με την κύπρια πολίτιδα, ως εικονικού, έχουν γίνει ήδη αποδεκτά από το δεύτερο πρόσωπο, το οποίο δεν αμφισβήτησε την πράξη με προσφυγή. Κατά τις εισηγήσεις, με δεδομένη τη μη προσβολή της διοικητικής απόφασης ημερομηνίας 6.7.2023, με προσφυγή εκ μέρους της κύπριας συζύγου του, η εν λόγω απόφαση τεκμαίρεται νόμιμη. Γεγονός που αποστερεί, κατά τις εισηγήσεις, το έννομο συμφέρον του αιτητή να αμφισβητεί τη νομιμότητά της.
Επί της ουσίας, εγέρθηκε εκ μέρους των καθ’ ων η αίτηση πως η μαρτυρία που προτίθεται να προσάξει ο αιτητής, δεν συσχετίζεται με τα επίδικα θέματα, ούτε δεικνύεται η σχετικότητα της με τους εγειρόμενους λόγους ακύρωσης, αλλά αυτή προσκομίζεται αυτούσια, υπό μορφή ένορκης δήλωσης. Υποβάλλεται επίσης, πως τα όσα επιθυμεί η πλευρά του αιτητή να προσάξει, συνιστούν στοιχεία που θα μπορούσαν να προσκομιστούν προς την διοίκηση ενωρίτερα, έτσι ώστε να αποτελούν μέρους του διοικητικού φακέλου, αφού με αυτόν τον τρόπο, επιχειρείται αλλοίωση των εγγράφων και γεγονότων που είχαν τεθεί ενώπιον της διοίκησης, κατά τον ουσιώδη χρόνο. Διατείνεται, επιπρόσθετα, η πλευρά της Δημοκρατίας, πως η επίδικη αίτηση υποβάλλεται με μεγάλη καθυστέρηση, και συγκεκριμένα, μετά από πάροδο επτά μηνών από την καταχώρηση της Ένστασης, στην οποία εγείρεται το ζήτημα της ελλείψεως εννόμου συμφέροντος του αιτητή.
Κατά την ακρόαση της αίτησης, οι ευπαίδευτοι συνήγοροι ανέπτυξαν και προφορικά τις εκατέρωθεν θέσεις τους, η δε πλευρά των καθ’ ων η αίτηση, εφοδίασε το Δικαστήριο με γραπτή αγόρευση, στην οποία παρατίθενται με ιδιαίτερη λεπτομέρειες οι θέσεις τους.
Οι βασικοί κανόνες που διαμορφώθηκαν διαχρονικώς από τη νομολογία επί του θέματος, είναι πολύ γνωστοί και διατυπώνονται στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Sportsman Betting Co. Limited v. Κυπριακής Δημοκρατíaς (2000) 3 Α.Α.Δ. 591. Βασική προϋπόθεση, είναι η σχετικότητα της μαρτυρίας προς τα επίδικα θέματα. Το Δικαστήριο έχει την διακριτική ευχέρεια να ελέγχει το δικαίωμα των διαδίκων να προσαγάγουν μαρτυρία σχετική με τα γεγονότα που θέλουν να αποδείξουν, με γνώμονα πάντοτε τη σχετικότητα της μαρτυρίας με τα επίδικα θέματα. Ο δε διάδικος που ζητά την έκδοση οδηγιών για προσαγωγή μαρτυρίας, οφείλει να προσδιορίσει με εύλογη λεπτομέρεια τα γεγονότα τα οποία επιδιώκει να αποδείξει και να ικανοποιήσει, επίσης, το Δικαστήριο ότι τα γεγονότα αυτά είναι σχετικά με τα επίδικα θέματα που εγείρονται στην προσφυγή, λαμβανομένων υπόψη των νομικών σημείων και των γεγονότων πάνω στα οποία βασίζεται η προσφυγή. Επιτρέπεται η προσκόμιση γεγονότων με μαρτυρία, μόνο όταν είναι σχετικά με τα επίδικα θέματα και όταν η απόδειξη τους δυνατό να τεκμηριώσει οποιονδήποτε από τους λόγους ακύρωσης της προσβαλλόμενης διοικητικής απόφασης.
Στην Δημοκρατία ν. Kassinos Constructions (1990) 3 Α.Α.Δ. 3835, αναφέρθηκαν από την Ολομέλεια, τα ακόλουθα σχετικά:-
«Ο ρυθμιστικός ρόλος του δικαστηρίου σε θέματα διαδικασίας και απόδειξης στη διοικητική δίκη είναι διάφορος και ευρύτερος από αυτόν που επιτρέπει το δικονομικό σύστημα που επικρατεί στην πολιτική δίκη. Η διαφορά εκπηγάζει από την ύπαρξη και εφαρμογή της αρχής της νομιμότητας σε συνδυασμό με τη φύση του ανακριτικού συστήματος. Σε αντίθεση με το σύστημα της αντιδικίας, που διέπει την πολιτική δίκη και που η ευθύνη για την εισαγωγή μαρτυρίας βαρύνει τους διαδίκους, στο ανακριτικό σύστημα η πρωτοβουλία ανήκει και στο δικαστή. Οι αρχές αυτές είναι διάχυτες στο διαδικαστικό κανονισμό του 1962. Στον Γ. Παπαχατζή 'Μελέται επί του Δικαίου των Διοικητικών Διαφορών' στη σελ. 36 συναντούμε την ακόλουθη εύστοχη παρατήρηση επί του θέματος:
'Ο Δικαστής, ουχί δ΄ οι διάδικοι, διευθύνει την έρευναν του πραγματικού μέρους της υποθέσεως.'».
Μαρτυρία όμως που διαφοροποιεί ή αλλοιώνει ή μεταβάλλει το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη προς έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή (Kyriakides v. The Republic (1961) 1 R.S.C.C. 66, Skourides v. Attorney General (1967) 3 C.L.R. 518, Lambrakis v. Republic (1970) 3 C.L.R. 72, Antoniou v. Republic (1971) 3 C.L.R. 417, Ζαβρός ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Α. 106, Κωνσταντίνου v. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού (1992) 4 A.A.Δ. 3330, Νικολαΐδη v. Δημοκρατίας (1993) 4 A.A.Δ. 609, Χριστοδούλου v. Δημοκρατίας (1993) 4 A.A.Δ. 2188, Sunrise Industry Clothing Ltd v. Δημοκρατίας (1993) 4 A.A.Δ. 2254, Ακάμας v. Δημοκρατίας (1993) 4 A.A.Δ. 2321, Κισσόποδα v. Δημοκρατίας (1994) 4 A.A.Δ. 836, Ρούσος ν. Ιωαννίδης και άλλων (1999) 3 Α.Α.Δ. 549, Ράφτη κ.ά. ν. Δημοκρατίας (2003) 3 Α.Α.Δ. 335, Θαλασσινός ν. Δημοκρατίας (2003) 3 Α.Α.Δ. 507, Δημοκρατία ν. D. J. Karapatakis & Sons Ltd Consortium, Α.Ε. 125/2014, ημερομηνίας 13.7.2015, Σάββα ν. Δημοκρατίας, A.E. 49/2012, ημερομηνίας 7.2.2018).
Τέτοια παροχή άδειας του Δικαστηρίου, αποτελεί βασική προϋπόθεση για την παρουσίαση της μαρτυρίας και μπορεί να δοθεί σύμφωνα με τις πρόνοιες του Κανονισμού 19 των Διαδικαστικών Κανονισμών του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, οι οποίοι ισχύουν κατ’ αναλογίαν, εν προκειμένω, στη βάση του Κανονισμού 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικών Κανονισμών του 2015.
Βάσει των ανωτέρω, παγίως διαμορφωμένων, νομολογιακών αρχών, σε τέτοιες αιτήσεις, κυρίαρχο στοιχείο είναι το κατά πόσον η προτεινόμενη μαρτυρία είναι ευλόγως σχετική, αλλά κι αποδεικτική προς οποιοδήποτε επίδικο ζήτημα που σχετίζεται με τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης. Γι’ αυτό άλλωστε είναι που απαιτείται να επισυναφθεί, ως Τεκμήριο, αυτούσια η ένορκη δήλωση που επιθυμεί ο διάδικος να καταθέσει, αλλά κι από την άλλη, να προηγηθεί εκείνη η αναγκαία συσχέτιση της προτεινόμενης να προσαχθεί μαρτυρίας, με τους εγειρόμενους λόγους ακύρωσης.
Σημειώνεται πως ο σχετικός διοικητικός φάκελος της υπόθεσης, έχει κατατεθεί στο Δικαστήριο και σημειώθηκε ως Τεκμήριο 1.
Εξετάζοντας τα ενώπιον μου δεδομένα, καταλήγω πως η υπό εκδίκαση αίτηση θα πρέπει να έχει απορριπτική κατάληξη, για διάφορους λόγους.
Καταρχήν, η επίδικη αίτηση, δεν συνοδεύεται από ένορκη δήλωση στην οποία να δεικνύεται προς το Δικαστήριο πως και ποια γεγονότα είναι σχετικά με τα επίδικα θέματα που εγείρονται στην προσφυγή. Καμία αναφορά γίνεται, σε σχετική ένορκη δήλωση, συνοδεύουσα την επίδικη αίτηση, πως τα γεγονότα που επιθυμεί ο αιτητής να προσάξει σχετίζονται και μπορούν να αποδείξουν εγειρόμενους λόγους ακύρωσης της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης.
Το βάρος απόδειξης της σχετικότητας της μαρτυρίας με την προσβαλλόμενη απόφαση, βρίσκεται στους ώμους του αιτητή, προκειμένου να προσδιορίσει με εύλογη λεπτομέρεια πως εφόσον γίνει αποδεκτή η σκοπούμενη να προσαχθεί μαρτυρία, θα οδηγήσει σε τεκμηρίωση συγκεκριμένου και εξειδικευμένου λόγου ακύρωσης που προωθείται.
Στην παρούσα περίπτωση, τέτοια ένορκη δήλωση που να δεικνύει προς το Δικαστήριο την σχετικότητα της σκοπούμενης να προσαχθεί μαρτυρίας, απουσιάζει. Αντί τούτου, ο αιτητής επισυνάπτει στην υπό εκδίκαση αίτηση, την ίδια την μαρτυρία που επιθυμεί να παρουσιάσει, χωρίς όμως να την συσχετίζει με τα επίδικα θέματα. Επί τούτου, αναφέρεται πως η ίδια η προσφυγή και κυρίως τα νομικά σημεία, αλλά και γεγονότα που καταγράφονται στην αίτηση ακυρώσεως, είναι τόσο γενικά κι αόριστα, σε συνάρτηση με το γεγονός της μη καταχώρησης μέχρι και σήμερα γραπτής αγόρευσης εκ μέρους του, γεγονός που δεν επιτρέπει προς το Δικαστήριο να προβεί σε συσχετισμό της αποδεικτικότητας και τεκμηρίωσης εγειρόμενου και λεπτομερώς εξειδικευόμενου λόγου ακύρωσης.
Καμία συσχέτιση της προτεινόμενης να προσαχθεί μαρτυρίας, με συγκεκριμένο εγειρόμενο λόγο ακύρωσης επιχειρήθηκε από την πλευρά του αιτητή. Η παράθεση της ίδιας της μαρτυρίας και μόνον, δεν αρκεί, ούτε και ενδείκνυται. Εξάλλου, όπως πολύ ορθά παρατηρεί κι ο ευπαίδευτος συνήγορος της Δημοκρατίας, όσα γεγονότα κι ισχυρισμοί περιέχονται επί των δύο ενόρκων δηλώσεων, συνιστούν μαρτυρία που ουδέποτε τέθηκε ενώπιον της διοίκησης, ενώ μπορούσε να τεθεί κατά το στάδιο των προσωπικών συνεντεύξεων κατά την διερεύνηση της γνησιότητας του γάμου του ζεύγους, οδηγώντας ανεπίτρεπτα σε αλλοίωση και τροποποίηση του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου.
Δεν διαφεύγει της προσοχής μου, η έγερση επί της Ενστάσεως προδικαστικού ζητήματος παραδεκτού της προσφυγής, που σχετίζεται με την υποκειμενική προϋπόθεση εννόμου συμφέροντος του αιτητή να εγείρει και να προωθήσει την υπό εκδίκαση προσφυγή, ενόψει του ότι η κύπρια πολίτιδα δεν αμφισβήτησε την διοικητική απόφαση κήρυξης του γάμου τους, ως εικονικού. Θεωρώ πως το ζήτημα θα αναπτυχθεί με ιδιαίτερη προσοχή από τον αιτητή, με την καταχώρηση της γραπτής του αγόρευσης, η οποία, αποτελεί γεγονός, πως καθυστερεί αδικαιολόγητα, από τον Οκτώβριο του 2023.
Για τους πιο πάνω λόγους, η αίτηση απορρίπτεται.
Η προσφυγή ορίζεται για οδηγίες στις 10.2.2025 και ώρα 8:30 π.μ.. Οι γραπτές αγορεύσεις των διαδίκων να συμπληρωθούν εντός έξι εβδομάδων αντίστοιχα, μέχρι και την καταχώρηση της απαντητικής αγόρευσης.
Η αίτηση απορρίπτεται. Επιδικάζονται εναντίον του αιτητή και υπέρ των καθ’ ων η αίτηση €850.
Γαβριήλ, Δ.Δ.Δ.