ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 2764/2023
12 Ιανουαρίου, 2024
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Ι.Α. από Σομαλία και τώρα στην Λάρνακα
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Ο. Νικολάου (κα) για Α. Λαζάρου (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή.
Θ. Παπανικολάου (κα) για Μ. Παραδεισιώτη (κα) Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Με την παρούσα προσφυγή προσβάλλεται η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου επιστολής ημερομηνίας 17/07/23, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή αυθημερόν, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για διεθνή προστασία ως άκυρη και/ή παράνομη και/ή αντισυνταγματική.
Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 16/12/21, ακολούθησε η συνέντευξη του στις 30/09/22, 12/10/22 και στις 24/02/23 λειτουργός ετοίμασε έκθεση/εισήγηση. Στις 25/02/23 εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός αποφάσισε την απόρριψη του αιτήματος διεθνούς προστασίας, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Οι Καθ' ων η αίτηση εγείρουν προδικαστική ένσταση (Ένσταση ημερομηνίας 23/10/23) ότι η προσφυγή καταχωρήθηκε εκπρόθεσμα κατά παράβαση του Άρθρου 146 του Συντάγματος και του Άρθρου 12 Α (1) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018).
Το Δικαστήριο προτού καταχωρηθούν οι Γραπτές Αγορεύσεις κάλεσε τα μέρη να τοποθετηθούν στα πλαίσια ακρόασης επί του προδικαστικού ζητήματος.
Η δικηγόρος για τον Αιτητή υποστήριξε ότι κατά την εκπνοή της προθεσμίας καταχώρησης της προσφυγής, η οποία εξέπνεε στις 16/8, κατέστη δυνατό να καταχωριστεί στις 17/8. Δεν κατέστη δυνατό να καταχωριστεί ενός της προθεσμίας λόγω της κατάστασης της υγείας του Αιτητή (είχε νοσήσει με κορονοϊό) και λόγω της μη οικονομικής του δυνατότητας να πάρει το λεωφορείο και να κάνει την σχετική εξέταση για να έχει το πιστοποιητικό ασθενείας. Το μοναδικό αποδεικτικό που προσκόμισε ο Αιτητής στο γραφείο τους, όπως διατείνεται, ήταν φωτογραφία του ιδίου με το Διαγνωστικό Τεστ Ταχείας Ανίχνευσης Αντιγόνων.
Οι Καθ΄ ων η αίτηση απάντησαν ότι μόνο για λόγους ανωτέρας βίας μπορεί να δικαιολογηθεί η εκπρόθεσμη καταχώρηση της προσφυγής. Σε αυτή τη περίπτωση δεν έχει προσκομίσει οτιδήποτε ενώπιον του Δικαστηρίου που να δικαιολογεί την εκπρόθεσμη καταχώρηση της προσφυγής για να μπορεί να κριθεί κατά πόσο αφορά σε λόγους ανωτέρας βίας.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Με βάση το Άρθρο 146 του Συντάγματος και Άρθρο 12 Α (1) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018) η προθεσμία για καταχώρηση προσφυγής κατά απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου ασκείται εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία γνωστοποίησης της απόφασης και/ή από την ημέρα που αυτή περιήλθε σε γνώση του προσφεύγοντος.
Είναι παραδεκτό γεγονός ότι ο Αιτητής έλαβε γνώση της προσβαλλόμενης πράξης στις 17/07/23 και ότι η προσφυγή καταχωρήθηκε στις 17/08/23, ήτοι 31 ημέρες μετά.
Το ζήτημα του εκπροθέσμου προσφυγής μπορεί και αυτεπάγγελτα να εξεταστεί από το Δικαστήριο ως ζήτημα δημόσιας τάξης. Η προθεσμία για καταχώρηση προσφυγής είναι ανατρεπτική και ερμηνεύεται κατά πάγια νομολογία, αυστηρά, (Βλέπε Potamitis v. Water Board of Limassol (1985) 3 C.L.R. 260 και Γανωματής ν. Δημοκρατίας (2008) 3 Α.Α.Δ. 133). Εάν η προσφυγή δεν καταχωρηθεί εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας το Δικαστήριο δεν έχει δικαιοδοσία να επιληφθεί της εξέτασης εκπρόθεσμης προσφυγής (Βλέπε Τάκη ν. Δημοκρατίας (1997) 3 Α.Α.Δ. 4).
Στην Ε.Δ.Δ. Αρ. 36/2016 EZE ν. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΜΕΣΩ (1) ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, (2) ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ, ημερ.19/05/2022 αναφέρθηκαν τα ακόλουθα:
«Η προθεσμία των 75 ημερών είναι ανατρεπτική, σύμφωνα με πάγια νομολογία. Όπου η απόφαση της διοίκησης δεν δημοσιεύεται, όπως είναι η παρούσα περίπτωση, η προθεσμία αρχίζει να προσμετρά από το χρονικό σημείο που ο διοικούμενος έλαβε πλήρη γνώση αυτής (βλ. xxx Thevatha v. Κυπριακής Δημοκρατίας, Αναθ. Έφεση Αρ. 250/2012, ημερομηνίας 16.7.2019, ECLI:CY:AD:2019:C316, ECLI:CY:AD:2019:C316).»
Οι θέσεις της δικηγόρου του Αιτητή για αδυναμία τους να καταχωρήσουν την προσφυγή έγκαιρα δεν υποστηρίχθηκε από καμία μαρτυρία μέσω νενομισμένης διαδικασίας. Σημειώνεται ότι η παροχή άδειας του Δικαστηρίου αποτελεί βασική προϋπόθεση για την παρουσίαση μαρτυρίας και μπορεί να δοθεί σύμφωνα με τις πρόνοιες του Κανονισμού 19 των Διαδικαστικών Κανονισμών του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, οι οποίοι ισχύουν κατ' αναλογίαν, εν προκειμένω, στη βάση του Κανονισμού 2 των Περί Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2019 (3/2019). Οι βασικοί κανόνες που διαμορφώθηκαν διαχρονικώς από τη νομολογία επί του θέματος, είναι πολύ γνωστοί και διατυπώνονται στις υποθέσεις Sportsman Betting Co. Limited v. Κυπριακής Δημοκρατíaς (2000) 3 Α.Α.Δ. 591, Δημοκρατία ν. Kassinos Constructions (1990) 3 Α.Α.Δ. 3835. Το Δικαστήριο, έχει διακριτική ευχέρεια να ελέγχει το δικαίωμα των διαδίκων να προσαγάγουν μαρτυρία σχετική με τα γεγονότα που θέλουν να αποδείξουν, πάντοτε με γνώμονα τη σχετικότητα της μαρτυρίας με τα επίδικα θέματα και την αποδεικτικότητα οποιουδήποτε επίδικου θέματος ενώπιον του Δικαστηρίου και μπορεί ή όχι να βοηθήσει το Δικαστήριο στην απονομή δικαιοσύνης στη συγκεκριμένη περίπτωση (Βλέπε Α.Ε. 49/2012, Σάββα ν. Δημοκρατίας, ημερ.07/02/2018).
Συνεπώς, οι προφορικοί ισχυρισμοί της δικηγόρου του Αιτητή δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτοί (Βλέπε Bantas ν. Δημοκρατίας (2007) ε ΑΑΔ, 610), Πατάτας ν. Δημοκρατίας (1990) 3 ΑΑΔ, 248), ούτε τεκμηριώνουν λόγους ανωτέρας βίας.
Ενόψει των πιο πάνω, θεωρώ ότι παρέλκει η εξέταση οποιουδήποτε προβαλλόμενου λόγου ακυρώσεως καθότι το θέμα καθίσταται πλέον ακαδημαϊκό.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους η προδικαστική ένσταση γίνεται δεκτή και η προσφυγή απορρίπτεται ως εκπρόθεσμη με έξοδα €600 εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ΄ ων η αίτηση.
Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.