ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ.: 4866/22

12 Ιανουαρίου, 2024

[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

B. R. N.

Αιτήτρια,

και

Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η αίτηση

Ανδρέου & Ποσνακίδης Δ.Ε.Π.Ε., για την Αιτήτρια

Παπαχαραλάμπους Θ. (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Η Αιτήτρια με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, παράνομη και στερούμενη κάθε έννομου αποτελέσματος η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση, ημερομηνίας 3.6.2022, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα της τελευταίας για διεθνή προστασία, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2020 (στο εξής: ο Περί Προσφύγων Νόμος).

Γεγονότα

1.             Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Η Αιτήτρια κατάγεται από τη Δημοκρατία του Καμερούν. Εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές και περί τις 26.2.2019, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 11.3.2022, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της Αιτήτριας από λειτουργό της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (στο εξής: EASO και πλέον Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο -EUAA). Στις 26.5.2022, λειτουργός υπέβαλε Έκθεση /Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου της Αιτήτριας. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 3.6.2022. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στην Αιτήτρια στις 14.7.2022, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

Νομικοί Ισχυρισμοί

2.             Η Αιτήτρια με τη γραπτή της αγόρευση προβάλλει ως λόγους προσφυγής την έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, ενώ περαιτέρω υποστηρίζει αντίθεση της επίδικης πράξης με τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου, ιδίως δε την αρχή της χρηστής διοίκησης, της καλής πίστης, της αρχής της αναλογικότητας, της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης και το περί δικαίου αίσθημα. Επιπλέον υποστηρίζει ότι κατά παράβαση της αρχής της φυσικής δικαιοσύνης εσφαλμένα οι Καθ’ ων η αίτηση δεν κάλεσαν την Αιτήτρια σε ακρόαση.

3.             Από την πλευρά τους οι Καθ’ ων η αίτηση υπεραμύνονται της επίδικης πράξης. Υποδεικνύουν ότι οι εγειρόμενοι λόγοι προσφυγής δεν προβάλλονται σύμφωνα με τον Κανονισμό 6 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 ούτε με τις επιταγές του Κανονισμού 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, υποδεικνύουν δε ότι όσοι λόγοι ακύρωσης δεν αναπτύσσονται επαρκώς στη γραπτή αγόρευση της Αιτήτριας οφείλουν να θεωρηθούν νομολογιακά εγκαταλειφθέντες και συνεπώς ως μη δεκτικοί εξέτασης από το παρόν Δικαστήριο. Ακολούθως, αντικρούοντας τους εγειρόμενους λόγους προσφυγής, υποβάλλουν ότι η επίδικη απόφαση είναι δεόντως αιτιολογημένη κατά τρόπο που να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος, ενώ επίσης συνιστά προϊόν δέουσας έρευνας, ενώ δεν εμφιλοχώρησε οποιαδήποτε πλάνη περί τα πράγματα. Υποβάλλουν ακόμα, ότι στην Aιτήτρια παρασχέθηκε ευκαιρία να εκθέσει διεξοδικά τους λόγους για τους οποίους αιτείται διεθνούς προστασίας, με αποτέλεσμα καμία παραβίαση της αρχής της φυσικής δικαιοσύνης να μην έχει λάβει χώρα.  

Το νομικό πλαίσιο

4.              Η Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, η οποία υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1954 [Recueil des traités des Nations unies, τόμος 189, σ. 150, αριθ. 2545 (1954)], όπως συμπληρώθηκε με το Πρωτόκολλο περί του καθεστώτος των προσφύγων, το οποίο συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967 και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Οκτωβρίου 1967 (στο εξής: Σύμβαση της Γενεύης), ορίζει, στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο, ότι ο όρος «πρόσφυγας» εφαρμόζεται επί παντός προσώπου το οποίο, «συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων, ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να απολαύη της προστασίας της χώρας ταύτης».

5.             Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έχει ως ακολούθως (η υπογράμμιση είναι δική μου):

«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».

6.             Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.

7.             Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει την έννοια του όρου πρόσφυγας και τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτόν τον ορισμό.

8.             Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τις περιπτώσεις, όπου χορηγείται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

Κατάληξη

9.             Είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό ότι το παρόν Δικαστήριο, ως δικαστήριο ουσίας, δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ αρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει την ουσιαστική ορθότητα της επίδικης πράξεως εξ' υπαρχής και ex nunc (στο πλαίσιο πάντα που καθορίζουν οι ισχυρισμοί του εκάστοτε αιτητή). Ο αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας.

10.          Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, η Αιτήτρια δεν προβάλλει οποιουσδήποτε νέους ισχυρισμούς συναφείς με το αίτημά της για διεθνή προστασία. Οφείλεται εξάλλου να επισημανθεί ότι από τη γραπτή αγόρευση της Αιτήτριας απουσιάζει η υπαγωγή των πραγματικών περιστάσεων της υπόθεσης της στα άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου. Αφ' ης στιγμής, όπως εξηγείται, το παρόν δικαστήριο εξετάζει την αίτηση της Αιτήτριας εξ' υπαρχής, η εν λόγω ανάλυση θα έπρεπε να αποτελεί την πεμπτουσία της γραπτής αγόρευσης της Αιτήτριας, γεγονός που δεν παρατηρείται εν προκειμένω. Η ανακύκλωση των ισχυρισμών της Αιτήτριας, η γενική αναφορά σε νομοθεσία και η επισήμανση των κατ' ισχυρισμό σφαλμάτων της διοίκησης χωρίς ειδική αναφορά στις περιστάσεις της Αιτήτριας δεν αποτελεί νομική τεκμηρίωση και ανάλυση του δικαιώματός της να υπαχθεί σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.  Σύμφωνα με τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, οι λόγοι προσφυγής, που δεν αναπτύσσονται στο πλαίσιο της αγόρευσης του αιτητή, θεωρούνται ως εγκαταλειφθέντες. Το ίδιο ισχύει και με τους λόγους σε σχέση με τους οποίους δεν προβάλλεται οποιαδήποτε επιχειρηματολογία προς υποστήριξή τους (Βλ. συναφώς Υπόθεση Αρ. 692/89, Level Tachexcavs Ltd v. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας, ημερ. 17.12.1990, (1990) 3 ΑΑΔ 4407, Α.Ε. Αρ. 2421, Kokos Athanasiou Motors Ltd v. Δημοκρατίας, ημερ. 24.1.2020 (2000) 3 ΑΑΔ 21, Υπόθεση Αρ. 1073/2004, Γεώργιας Αντωνίου κ.α. ν. Δημοκρατίας, μέσω Εφόρου Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, ημερ. 6.2.2007).

 

11.          Εν προκειμένω, κρίνω ότι τα εγειρόμενα νομικά σημεία περί παράβασης των γενικών αρχών του δικαίου, ιδίως της χρηστής διοίκησης και της καλής πίστης, του περί δικαίου αισθήματος, της αρχής της αναλογικότητας και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης κατά την έκδοση της επίδικης δεν εξειδικεύονται επαρκώς καθώς, η Αιτήτρια αρκείται στην παράθεση των νομικών αρχών χωρίς οποιαδήποτε διασύνδεση με τις περιστάσεις της υπόθεσής της. Εξαντλώντας την επιείκεια του Δικαστηρίου απομονώνονται ως λόγοι προσφυγής, ο ισχυρισμός περί έλλειψης δέουσας και αιτιολογίας και ο ισχυρισμός περί παράβασης του δικαιώματος προηγούμενης ακρόασης  (Βλ. συναφώς Μαρία Ευθυμίου ν. Ε.Δ.Υ., (1997) 3 ΑΑΔ 281, 14.7.1997). Αποτελεί βεβαίως διακριτό γεγονός το κατά πόσον οι ισχυρισμοί που εγείρονται και τα γεγονότα που προβάλλονται αναφορικά με τον πυρήνα του αιτήματός τους για άσυλο, επαρκούν για την αναγνώριση καθεστώτος διεθνούς προστασίας και κατά πόσον αυτοί τεκμηριώνονται.

12.          Ως προς το τελευταίο ισχυρισμό περί παραβίασης του δικαιώματος της Αιτήτριας σε προηγούμενη ακρόαση παρατηρώ τα εξής.

13.          Πρώτον, για το λυσιτελές της προβολής από τον διοικούμενο λόγου προσφυγής περί μη τηρήσεως του δικαιώματος προηγουμένης ακροάσεως πριν την έκδοση της δυσμενούς γι' αυτήν πράξεως απαιτείται και παράλληλη αναφορά των ισχυρισμών που αυτή θα προέβαλε ενώπιον της Διοικήσεως αν είχε κληθεί (Βλ. Απόφαση αρ. Αριθμός 4447/2012, της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, ημερ. 27.4.2012). Εν προκειμένω, η Αιτήτρια δεν αναφέρεται σε ισχυρισμούς ή στοιχεία που δεν είχε την ευκαιρία να προσκομίσει.

14.          Δεύτερον, αλυσιτελώς εγείρεται ο υπό εξέταση λόγος προσφυγής, ορώμενος και υπό το φως της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας έχει την εξουσία να εξετάσει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ αρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει και την ουσιαστική ορθότητα της επίδικης πράξεως σε επικαιροποιημένη βάση. Συνεπώς, η απλή επίκληση παράλειψης δικαιώματος προηγούμενης ακρόασης δεδομένης της έκτασης του ελέγχου που ασκεί το παρόν Δικαστήριο και στις δυνατότητες για προσκόμιση νέων στοιχείων από τον εκάστοτε αιτητή, οδηγεί αναπόδραστα σε απόρριψη αυτού του λόγου λόγω αλυσιτέλειας [Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου, Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και Π.Δ. Δαγτόγλου, (Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο), σελ. 552].

15.           Ανεξαρτήτως της πιο πάνω διαπίστωσης, παρατηρώ ότι ο παρών ισχυρισμός είναι και αβάσιμος καθώς η Αιτήτρια είχε την ευκαιρία να εκθέσει τόσο στο έντυπο της αίτησής της για διεθνή προστασία όσο και στο πλαίσιο της συνέντευξής της ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου τις θέσεις και τους ισχυρισμούς της προς υποστήριξη της αίτησής της για διεθνή προστασία. Σημειώνεται δε ότι οι Γενικές Αρχές του Διοικητικού Δικαίου όπως θεσπίζονται στους περί Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου Νόμους του 1999 έως 2020 υποχωρούν όταν υπάρχουν ειδικές νομοθετικές ρυθμίσεις (Βλ. Α.Ε. Αρ. 2422, Κυπριακά Διϋλιστήρια Πετρελαίου Λτδ. ν. Δήμου Λάρνακας (2000) 3 Α.Α.Δ. 345 και Α.Ε. Αρ.: 2824, Ακίνητα Λούλλας Ιωνίδου Λτδ. ν. Εφόρου Φόρου Εισοδήματος (2001) 3 Α.Α.Δ. 1011, και την εκεί μνημονευόμενη νομολογία). Εν προκειμένω, η εξέταση αιτήσεων διεθνούς προστασίας ακολουθεί μία συγκεκριμένη διαδικασία, η οποία θεσπίζεται από τον περί Προσφύγων  Νόμο. Οι διατάξεις δε που ρυθμίζουν την εν λόγω διαδικασία είναι εναρμονιστικής φύσεως μεταφέροντας στην εθνική έννομη τάξη τις αντίστοιχες ενωσιακές διατάξεις (μεταξύ άλλων, της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με Κοινές διαδικασίες για τη Χορήγηση και Ανάκληση του Καθεστώτος Διεθνούς Προστασίας και της Οδηγίας 2013/33/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις Απαιτήσεις για την Υποδοχή των Αιτούντων Διεθνή Προστασία). Ακολουθώντας συνεπώς η αρμόδια αρχή την από τον περί Προσφύγων Νόμο καθορισθείσα διαδικασία, όπως διαπιστώνω ότι έπραξε εν προκειμένω, ιδίως με τη διενεργηθείσα συνέντευξη ημερομηνίας 11.3.2022, δεν τίθεται ζήτημα παράβασης του δικαιώματος ακρόασης της Αιτήτριας.

16.          Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών της Αιτήτριας, επισημαίνω συναφώς τα ακόλουθα: Η Αιτήτρια κατά την καταγραφή του αιτήματός της για την αναγνώριση καθεστώτος διεθνούς προστασίας δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της λόγω της κοινωνικοπολιτικής κρίσης, ειδικότερα στα βόρεια και νότια του Καμερούν. Ο αδελφός της σκοτώθηκε και οι δυο τις αδελφές και η γιαγιά της κάηκαν μέσα στην οικία τους, με αποτέλεσμα η οικογένεια της να διαμένει στο δάσος. Ο υιός της, ο οποίος ήταν ηλικίας 2 ετών απεβίωσε στο δάσος λόγω της πείνας και της έλλειψης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Αποφάσισε να διαφύγει προς τη Νιγηρία και δεν επιθυμεί να επιστρέψει διότι φοβάται ότι θα σκοτωθεί όπως τα μέλη της οικογένειάς της.   

17.          Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξης, η Αιτήτρια ανέφερε πως κατά το έτος 2016 άρχισε η κρίση στο Καμερούν, η οποία επηρέασε το χωριό της, ήτοι Eyang Atem Ako, και την περίοδο 2017-2018 επηρεάστηκε και το σχολείο όπου φοιτούσε με αποτέλεσμα να σταματήσει την φοίτηση της και να επιστρέψει στο χωριό της. Στο χωριό της υπήρχαν πυροβολισμοί και τις περισσότερες φορές κατέφευγαν σε δασώδη/ θαμνώδη έκταση. Η Αιτήτρια κυοφορούσε, ως ισχυρίζεται, εκείνη την περίοδο και λόγω της κατάστασης το έμβρυο απεβίωσε στην μήτρα της. Η οικία τους κάηκε και με την βοήθεια του πατέρα της εγκατέλειψε τη χώρα. Δήλωσε ότι ο σύντροφος της ήταν μέλος των αποσχιστών και ότι η ίδια συνελήφθη και κρατήθηκε για περίοδο 5 ημερών από τις αστυνομικές αρχές, προκειμένου να αποκαλύψει που βρίσκεται ο σύντροφος της. Δεν γνωρίζει την θέση του συντρόφου της στις δυνάμεις αποκατάστασης, διότι μετά την εισδοχή του δεν είχε επικοινωνία μαζί του, δεν γνωρίζει εάν είναι ζωντανός. Αναφορικά με την πυρπόληση της οικίας τους δήλωσε ότι ο στρατός πυρπόλησε διάφορες οικίες στο χωριό της, όταν συνειδητοποίησαν ότι έχαναν από τους αποσχιστές. Το περιστατικό του εμπρησμού δήλωσε ότι έλαβε χώρα μετά την κράτησή της. Ανέφερε επίσης ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της για να συνεχίσει τις σπουδές της.

18.          Αξιολογώντας το αίτημα διεθνούς προστασίας της Αιτήτριας, οι Καθ’ ων η αίτηση σχημάτισαν τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο μεν πρώτος ως προς τα προσωπικά στοιχεία της Αιτήτριας, την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τον τόπο συνήθους διαμονής της, ο δεύτερος τον ισχυρισμό αυτής ότι η οικία της οικογένειας πυρπολήθηκε κατά την διάρκεια εξέγερσης στο Νοτιοδυτικό Καμερούν, ο τρίτος τον ισχυρισμό της περί σύλληψης και κράτησής της από την αστυνομία με σκοπό να την εξαναγκάσουν να παράσχει πληροφορίες για τον αυτονομιστή σύντροφό της. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, δεδομένου ότι κρίθηκε πως παρατέθηκε με επαρκώς συγκεκριμένο τρόπο, βρισκόταν δε σε συμφωνία με τις εξωτερικές πηγές. Ο δεύτερος ισχυρισμός, ωστόσο, έτυχε απόρριψης. Συγκεκριμένα προς τούτο, αξιολογήθηκε ότι η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να περιγράψει επαρκώς το περιστατικό κατά το οποίο πυρπολήθηκε η οικία της, δηλώνοντας γενικά ότι κάηκε μαζί με άλλες οικίες κατά τη διάρκεια αντιπαράθεσης μεταξύ του στρατού και των αυτονομιστικών δυνάμεων, ούτε μπορούσε να προσδιορίσει ημερομηνία εμπρησμού, παρά μόνο ότι ήταν μετά τη σύλληψη της από την αστυνομία. Σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού δεν ανευρέθηκαν πηγές που να επιβεβαιώνουν συγκρούσεις μεταξύ του στρατού και των αυτονομιστικών στο χωριό Eyang Atem Ako, κατά τη διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του έτους 2018, εντούτοις παρατέθηκαν εξωτερικές πηγές σχετικά με την έναρξη και κλιμάκωση της σύγκρουσης στο Αγγλόφωνο Καμερούν.  Ενόψει του ότι η παράθεση του ισχυρισμού κρίθηκε πως στερείτο επαρκών λεπτομερειών και συγκεκριμένων πληροφοριών, ο ισχυρισμός έτυχε απόρριψης. Απόρριψης έτυχε και ο τρίτος ουσιώδης ισχυρισμός, περί σύλληψης και κράτησης της Αιτήτριας από την αστυνομία του Καμερούν, με σκοπό να την εξαναγκάσουν να παρέχει πληροφορίες για τον αυτονομιστή σύντροφο της, καθώς δεν παρείχε επαρκείς λεπτομέρειες για τη συμμετοχή του συντρόφου της στις ένοπλες εξεγέρσεις, τη θέση του, για την οικογένεια του και εάν κάηκε και η δική του οικία. Λακωνική κρίθηκε εξάλλου και η περιγραφή της για τη σύλληψή της, καθώς δεν μπορούσε να ανακαλέσει το χρονικό πλαίσιο σύλληψης και κράτησής της, ενώ ανέφερε ότι όταν αποφυλακίστηκε εντόπισε την οικογένεια της στους θάμνους καθώς η οικία τους είχε πυρποληθεί, δήλωση αντιφατική με μεταγενέστερη δήλωσή της ότι η οικία τους πυρπολήθηκε μετά την κράτηση της. Οι περιγραφές της ως προς τη σύλληψη και τις συνθήκες κράτησης κρίθηκαν ως αόριστες και μη λεπτομερείς. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, τονίστηκε ότι ο ισχυρισμός αυτός ανάγεται στη σφαίρα της ιδιωτικής της ζωής και, συνεπώς, δεν είναι δυνατή η επαλήθευση της σύλληψης και κράτησης της από την αστυνομία, ούτε ανευρέθηκαν πληροφορίες για συλλήψεις και κράτηση συγγενών των μελών των αυτονομιστικών δυνάμεων από τις αρχές του Καμερούν, εκτός από μια αναφορά για συλλήψεις συγγενών αγγλόφωνων ακτιβιστών το έτος 2017.

19.          Κατά την ανάλυση κινδύνου, διαπιστώθηκε ως προς την κατάσταση ασφαλείας στο Νοτιοδυτικό Καμερούν, περιοχή τελευταίας συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, ότι υπάρχουν περιστατικά ασφαλείας από τα οποία θα μπορούσε καταρχήν να προκύπτει κίνδυνος για την Αιτήτρια. Εντούτοις, κατά το ακόλουθο στάδιο της νομικής ανάλυσης, οι Καθ' ων  η αίτηση κατέληξαν, ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης της Αιτήτριας για κάποιους από τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης αυτού δυνάμει του άρθρου 19(2)(α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου. Στο πλαίσιο εξέτασης της υπαγωγής της Αιτήτριας στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, παραθέτοντας επιπλέον πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας και λαμβάνοντας υπόψιν τις προσωπικές περιστάσεις της ιδίας, αξιολογήθηκε πως δεν προκύπτει πιθανότητα υπαγωγής του σε αυτό.

 

20.          Στο πλαίσιο της παρούσας δικαστικής διαδικασίας η Αιτήτρια, διά του συνηγόρου της, δεν παρέθεσε και δεν ανέλυσε τους ισχυρισμούς της, ούτε και σχολίασε με οποιοδήποτε τρόπο τα κατ’ ισχυρισμό σφάλματα των Καθ’ ων η αίτηση είτε κατά την αξιολόγηση της αξιοπιστίας της είτε κατά την υπαγωγή των περιστάσεων της στα άρθρα 3 ή 19 του περί Προσφύγων Νόμου.  

 

21.           Κατ' εφαρμογή του άρθρου 11(3) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο δυνάμει του οποίου το παρόν δικαστήριο προβαίνει σε έλεγχο νομιμότητας και ορθότητας αυτής, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής, θα προχωρήσω στην αξιολόγηση των ενώπιον μου δεδομένων ως προς την αίτησή της Αιτήτριας για διεθνή προστασία. Επισημαίνεται στο σημείο αυτό ότι οι Καθ' ων η αίτηση διέκριναν τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς ως καταγράφονται ανωτέρω. Συντάσσομαι με την ανάλυση των Καθ' ων η αίτηση ως προς την αξιολόγηση του πρώτου ισχυρισμού ως αξιόπιστου, αναφορικά με τα προσωπικά στοιχεία και τη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας, την οποία και υιοθετώ. Εξάλλου, η Αιτήτρια προσκόμισε πρωτότυπη προσωρινή ταυτότητα.

 

22.          Ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό περί πυρπόλησης της οικίας κατά την διάρκεια εξέγερσης στο Νοτιοδυτικό Καμερούν, θα συνταχθώ με την κατάληξη των Καθ' ων η αίτηση ως προς τη μη ύπαρξη εσωτερικής αξιοπιστίας στα λεγόμενά της.[1] Ανατρέχοντας στο πρακτικό της συνέντευξης, διαπιστώνω ότι η Αιτήτρια ήταν γενικόλογη και οι δηλώσεις της ήταν αντιφατικές ως προς το πότε κάηκε η οικία τους. Ενώ αρχικά αναφέρει ότι μετά την αποφυλάκιση της δεν επέστρεψε στην οικία τους, διότι πυρπολήθηκε και η οικογένεια της βρισκόταν στους θάμνους (βλ. ερυθρά 31-3χ του Δ.Φ), στη συνέχεια δήλωσε ότι η οικία του πυρπολήθηκε μετά την αποφυλάκιση της (βλ. ερυθρά 30-1χ του Δ.Φ). Αποδέχθηκε ότι η οικία της δεν ήταν ο στόχος των αρχών αλλά γενικά πολλές οικίες του χωριού της. Ερωτηθείσα που βρίσκεται σήμερα η οικογένειά της δήλωσε ότι διαμένουν στην ίδια οικία και ότι εν τέλει μόνο ένα μέρος της οικίας του κάηκε (βλ. ερυθρά 30-3χ του Δ.Φ). Περαιτέρω, δεν μπορώ να παραβλέψω την αντίφαση στα όσα η Αιτήτρια δηλώσει  στο έντυπο καταγραφής της αίτησής της. Ειδικότερα, κατά την καταγραφή του ισχυρισμού της η Αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι οι δυο της αδελφές και η γιαγιά της κάηκαν μέσα στην οικία, ενώ κατά τη διάρκεια της συνέντευξης της ουδεμία αναφορά έγινε. Τέθηκε στην Αιτήτρια συγκεκριμένη ερώτηση, όπου διευκρίνισε ότι όσα καταγράφηκαν στην αίτηση της δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα (βλ. ερυθρά 28-2χ του Δ.Φ). Ωστόσο, επί της γραπτής αγόρευσης του συνηγόρου της Αιτήτριας, παρατηρείται περαιτέρω ασυνέπεια στις δηλώσεις της, καθότι υποστηρίζει ότι σε περίπτωση επιστροφής της μπορεί να την σκοτώσουν όπως σκότωσαν και άλλα μέλη της οικογένειας της. Η εν λόγω δήλωση έρχεται  σε αντίθεση με τον ισχυρισμό που η Αιτήτρια προέβαλε κατά τη διάρκεια της προφορικής της συνέντευξης, σύμφωνα με την οποία η οικογένεια της διαμένει στο χωριό τους και ο πατέρας της είναι αγρότης (βλ. ερυθρό 36-3χ του Δ.Φ). Ολοκληρώνοντας, το Δικαστήριο εντοπίζει μια συνεχή ασυνέπεια στις δηλώσεις της Αιτήτριας και ως εκ τούτου, το Δικαστήριο κρίνει ότι δε θεμελιώνεται η εσωτερική αξιοπιστία του υπό εξέταση ισχυρισμού.

 

23.          Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ως άνω αναφερόμενου ισχυρισμού, σύμφωνα με έρευνα του Δικαστηρίου σε πηγές δεν ανευρέθηκαν συγκρούσεις μεταξύ του στρατού και των αυτονομιστών στο τόπο διαμονής της Αιτήτριας.

 

24.          Σχετικά με τον τρίτο ισχυρισμό, περί σύλληψης και κράτησης της Αιτήτριας από την αστυνομία του Καμερούν, με σκοπό να την εξαναγκάσουν να παρέχει πληροφορίες για τον αυτονομιστή σύντροφο της, συντάσσομαι επίσης με το συμπέρασμα των Καθ' ων η αίτηση περί απόρριψης του ισχυρισμού ως μη αξιόπιστου. Ερωτηθείσα να περιγράψει τη στιγμή της σύλληψης της, η Αιτήτρια δήλωσε ότι ήταν βράδυ και ότι η οικία τους περικυκλώθηκε από τον στρατό, έσπασαν την πόρτα και της ανέφεραν ότι ήθελαν να την ανακρίνουν. Δήλωσε ότι ήταν μια ειδική ομάδα του στρατού, που αναλαμβάνουν μικρές υποθέσεις, είναι επικίνδυνοι διότι έχουν καλυμμένα τα πρόσωπα (βλ. ερυθρά 29-1χ του Δ.Φ). Ερωτηθείσα να περιγράψει τις συνθήκες κράτησης, προέβη σε γενικόλογη αναφορά ότι ήταν μόνο κράτηση και ανάκριση για το που βρίσκεται ο σύντροφος της και ότι θα κάνουν κακό στην οικογένειά της εάν δεν τους αποκαλύψει που βρίσκεται (βλ. ερυθρά 31-2χ του Δ.Φ). Παρέμεινε υπό κράτηση 5 ημέρες αλλά δεν θυμάται ημερομηνία. Η ερώτηση επαναλήφθηκε και η Αιτήτρια επανέλαβε ότι την καλούσαν για ανάκριση προκειμένου να μάθουν που βρίσκεται ο σύντροφος της και ισχυρίστηκε επιπλέον, ότι ήταν μαζί με άλλους περίπου 30 κρατούμενους και ότι η οικογένεια της της πήγαινε φαγητό.  Δεν κατέστη εφικτό να δημιουργήσει μια σαφή και βιωματική εικόνα της στιγμής της σύλληψής της. Δεδομένου ότι πρόκειται για ένα κομβικό σημείο που ανάγεται στην πυρήνα του αιτήματος διεθνούς προστασίας του καθώς έθεσε σε κίνδυνο την ελευθερία της και τη σωματική της ασφάλεια και ακεραιότητα, θα ήταν ευλόγως αναμενόμενο να είναι σε θέση να αναφερθεί σε αυτό με πληρότητα και με συνεκτικό τρόπο. Περαιτέρω, ερωτηθείσα εάν οι αστυνομικές αρχές της παρέδωσαν οιονδήποτε έγγραφο ή εάν έστειλαν οιονδήποτε έγγραφο αναφορικά με την υπόθεση της απάντησε αρνητικά (βλ. ερυθρό 29-2χ του Δ.Φ). Ερωτηθείσα εάν οι αστυνομικές αρχές ενόχλησαν την οικογένεια της, ισχυρίστηκε ότι συνεχίζουν να πηγαίνουν για να ελέγχουν εάν ο σύντροφος της βρίσκεται εκεί.  Τονίζεται, ότι η Αιτήτρια κατόρθωσε να φύγει με νόμιμο τρόπο από το Καμερούν και μετά την παρέλευση τριών με τεσσάρων  μηνών από την σύλληψη και κράτηση της, χωρίς να αντιμετωπίσει  στο μεταξύ οποιοδήποτε πρόβλημα (βλ. ερυθρά 34-2χ, 31-2χ, 30-3χ του Δ.Φ).

 

25.          Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ως άνω αναφερόμενου ισχυρισμού, επισημαίνεται ότι λόγω του ότι αποτελεί περιστατικό που ανάγεται στην ιδιωτική σφαίρα της Αιτήτριας δεν είναι εφικτή η εξεύρεση εξωτερικών πηγών πληροφόρησης.

 

 

26.          Ως προς την αξιολόγηση κινδύνου και τη νομική ανάλυση των Καθ' ων η αίτηση σημειώνω ότι, ενώ συμφωνώ με την κατάληξή τους, εντούτοις θα διαφωνήσω με τη συλλογιστική πορεία βάση της οποίας έχουν καταλήξει στο εν λόγω συμπέρασμα. Ενώ κατά την αξιολόγηση κινδύνου κρίθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση, έπειτα από έρευνά τους και παραπομπή στις αντίστοιχες πηγές πληροφόρησης, πως προκύπτει εύλογη πιθανότητα η Αιτήτρια να εκτεθεί σε συνθήκες, οι οποίες ισοδυναμούν με δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής της στο Καμερούν, προχωρώντας στη νομική ανάλυση έκριναν πως δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης για την Αιτήτρια, αλλά ούτε και κίνδυνος να εκτεθεί σε μορφή σοβαρής βλάβης. Όπως αναφέρει και η αδερφή δικαστής Ε. Ρήγα στην απόφασή της στην Προσφυγή αρ. 8294/2021, ημερ. 26.5.2023, ECLI:CY:DDDP:2023:943 «οι δύο αυτές κρίσεις των Καθ' ων η αίτηση παρίστανται αντιφατικές. Μέσα από την Εισηγητική Έκθεση των Καθ' ων η αίτηση, δεν επεξηγείται πως, παρά την αρχική κρίση περί εύλογης πιθανότητας έκθεσης της Αιτήτριας σε συνθήκες που ισοδυναμούν με δίωξη ή σοβαρή βλάβη, κατέληξαν τελικώς πως δεν υπάρχει τέτοιος κίνδυνος. Προκύπτει λοιπόν μία μεταστροφή των Καθ' ων η αίτηση η οποία δεν έχει αιτιολογηθεί, κατά τρόπο ώστε να μην είναι σαφής η αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης, αφού αφήνονται αμφιβολίες ως προς το ποιος ήταν ο πραγματικός λόγος που οδήγησε το διοικητικό όργανο στη λήψη της απόφασης». Σημειώνεται, ωστόσο, πως η ως άνω περιγραφείσα αντιφατική αιτιολογία δεν επαρκεί ούτως ώστε να επιτύχει η προσφυγή της Αιτήτριας.

 

27.           Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που διατρέχει η Αιτήτρια, στη βάση του μόνου αξιόπιστου ισχυρισμού της Αιτήτριας, ήτοι το προφίλ, την ταυτότητα και τη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας, επισημαίνονται τα κάτωθι: Το Δικαστήριο θα προχωρήσει σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στην χώρα καταγωγής της Αιτήτριας και ειδικότερα στην περιοχή διαμονής του Αιτητή, ήτοι το χωριό Eyang Atem Ako της Νοτιοδυτικής περιοχής, το οποίο προσδιόρισε όταν ρωτήθηκε σχετικά ως την περιοχή συνήθους διαμονής της, ώστε να διερευνηθεί εάν συντρέχει εύλογη πιθανότητα η Αιτήτρια βάσει αυτών των πληροφοριών σε συνδυασμό με τις ατομικές της περιστάσεις να υποστεί δίωξη ή σοβαρό κίνδυνο βλάβης σε περίπτωση επιστροφής της εκεί.

28.          Ως προς τη γενική κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής, βάσει του portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict)[2] παρατηρώ ότι το Καμερούν εμπλέκεται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη με την Boko Haram στην περιοχή Far North. Στις περιοχές Northwest και Southwest, αναφέρεται ότι αριθμός αγγλόφωνων αποσχιστικών ομάδων μάχεται έναντι της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία των περιοχών.[3]

29.          Οι απαρχές της σύγκρουσης εντοπίζονται κατά το 2016 όταν αγγλόφωνοι δικηγόροι, μαθητές και δάσκαλοι ξεκίνησαν να διαδηλώνουν λόγω της υπο-εκπροσώπησής τους και της περιθωριοποίησής τους από την κυβέρνηση, ενώ η συμβολική μονομερής ανακήρυξη του ανεξάρτητου κράτους της Αμπαζονίας την πρώτη Οκτωβρίου 2017 επέφερε την άμεση χρήση του στρατού στις αγγλόφωνες περιοχές.[4] Προέκυψαν από τις άνω εξελίξεις διάφορες αυτονομιστικές ομάδες οι οποίες υποστηρίζουν τη δημιουργία της «Δημοκρατίας της Αμπαζονίας» στη βορειοδυτική και τη νοτιοδυτική περιφέρεια.[5]

30.          Οι αντιμαχόμενες πλευρές αποτελούνται από τις δυνάμεις ασφαλείας του Καμερούν και από τις ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες. Οι δυνάμεις των αυτονομιστών παρουσιάζονται διαιρεμένες, αν και το μεταξύ τους επίπεδο συνεργασίας παραμένει ασαφές.[6] Παρατηρείται διαρκώς αυξανόμενη προσπάθεια των ομάδων προς συνεργασία, μεταξύ των οποίων η πραγματοποίηση συναντήσεων το Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2022, όπου αποπειράθηκαν να ευθυγραμμίσουν τους σκοπούς και να εξεύρουν κοινή στρατηγική στις διενέξεις αυτών.[7] Οι ομάδες αυτές φαίνεται να πολλαπλασιάζονται και να αποκτούν οικονομική και αποφασιστική αυτονομία έναντι της διασποράς στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη η οποία η οποία έδιδε πολιτική κατεύθυνση σε αυτές.[8] H στρατιωτική ικανότητα των αυτονομιστών αξιολογείται περί τις δύο με τέσσερις χιλιάδες μαχητές.[9]

31.          Περαιτέρω ως προς τις χρησιμοποιούμενες τακτικές, μεθόδους, μέσα και όπλα πολέμου αξιολογούνται τα κάτωθι. Το 2021 φαίνεται να έλαβε χώρα στρατιωτική αναδιοργάνωση εντός των αποσχιστικών ομάδων οι οποίες προκρίνουν την τακτική της φθοράς και στοχεύουν συγκεκριμένα το στρατό.[10] Πιο συγκεκριμένα αντί να χτυπούν τα αστικά κέντρα προς δημιουργία χάους προκρίνουν κατά προτεραιότητα τη στοχοποίηση του στρατού από την αρχή της χρονιάς.[11] Ένας περισσότερο τελειοποιημένος εξοπλισμός και ελαφρύς οπλισμός, ο οποίος καθιστά δυσχερή την αναγνώριση των αυτονομιστών έχει βοηθήσει στη στρατηγική αυτή.[12] Κατά τη διάρκεια των επιθέσεών τους στο στρατό, οι αυτονομιστές χρησιμοποιούν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς, καθώς και περισσότερο προηγμένα όπλα όπως εκτοξευτές αντιαρματικών.[13]

32.          Ως προς τον αριθμό δε των περιστατικών ασφαλείας γενικότερα στη Νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, στην οποία εντοπίζεται και το χωριό Eyang Atem Ako, τόπος προηγούμενης συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, για την πληρότητα της έρευνας παρατίθενται και αριθμητικά δεδομένα από την βάση δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project). Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 08.12.2022 και 08.12.2023, στην Νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν καταγράφηκαν από την εν λόγω βάση δεδομένων συνολικά 91 περιστατικά ασφαλείας με καταγεγραμμένες 176 απώλειες. Πιο αναλυτικά, 35 εξ αυτών καταγράφηκαν ως μάχες, 36 ως περιστατικά χρήσης βίας κατά των πολιτών, 7 ως εκρήξεις ή εξ αποστάσεως ασκηθείσα βίας, και 13 ως ταραχές.[14] Σημειωτέον δε ότι ο πληθυσμός της Νοτιοδυτικής Περιφέρειας καταγράφεται στους 1.553.300 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις που έλαβαν χώρα το έτος 2015.[15] Ως εκ τούτου, η κατάσταση ασφαλείας στον τόπο τελευταίας διαμονής της Αιτήτριας καίτοι έκρυθμη δεν φθάνει στο επίπεδο να εκθέτει την Αιτήτρια σε κίνδυνο βλάβης, λαμβάνοντας υπόψη και τις προσωπικές της περιστάσεις.

33.          Σημειώνεται επικουρικώς ότι ως προς το δεύτερο ισχυρισμό της Αιτήτριας περί εμπρησμού της οικίας της, αυτός με βάση της δηλώσεις της δεν ήταν αποτέλεσμα στοχοποίησης της οικογένειας της Αιτήτριας αλλά αποτέλεσμα μιας μαζικής εφόδου του στρατού στην περιοχή. Συνεπώς, η εξέταση του κινδύνου που τυχόν διατρέχει η Αιτήτρια εξαιτίας αυτού του συμβάντος εντάσσεται στο πλαίσιο της εξέτασης και ανάλυσης της γενικότερης κατάστασης ασφαλείας του τόπου τελευταίας συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, η οποία προηγήθηκε ανωτέρω.

34.          Αλλά και όλως επικουρικώς πρέπει να αναφερθεί ότι, ακόμα και στην περίπτωση που οι ισχυρισμοί της Αιτήτριας γίνονταν αποδεκτοί, δεν θα δικαιολογείτο η υπαγωγή της Αιτήτριας στο καθεστώς του πρόσφυγα. Αναφορικά με το περιστατικό πυρπόλησης της οικίας τους από τον στρατό δεν αποτελούσε συγκεκριμένη στοχοποίηση της Αιτήτριας, αντιθέτως ήταν ένα μεμονωμένο περιστατικό, το οποία εντάσσεται στη γενικότερη εξέταση της κατάστασης ασφαλείας του τόπου συνήθους διαμονής της Αιτήτριας (βλ. κατωτέρω). Ενώ όσο αφορά την ισχυριζόμενη σύλληψη και κράτηση της, η Αιτήτρια αφέθηκε ελεύθερη, διέμενε και διακινείτο στην περιοχή για περίοδο 3-4 μηνών, χωρίς να αντιμετωπίσει οιονδήποτε πρόβλημα και χωρίς να εκδοθεί ένταλμα σύλληψης εναντίον της, σύμφωνα με τα ενώπιόν μου δεδομένα. Εγκατέλειψε δε τη χώρα νόμιμα και χωρίς δυσκολία.

35.          Καταληκτικά, ενόψει των ανωτέρω και από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει δυνατότητα υπαγωγής του Αιτητή στην προστατευτική διάταξη του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, καθώς δεν τεκμηριώνεται βάσιμος φόβος δίωξης για κάποιον από τους λόγους που εξαντλητικώς αναφέρονται στην εν λόγω διάταξη. Βάσιμος φόβος δίωξης δεν προκύπτει ούτε από τα λοιπά στοιχεία του προφίλ της Αιτήτριας, τα οποία έγιναν αποδεκτά.

36.          Με βάση τα ανωτέρω, ούτε επίσης τεκμηριώνεται, επικουρικώς, η υπαγωγή της στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς η Αιτήτρια δεν τεκμηριώνει αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς της, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

37.          Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση, από το προαναφερόμενο ιστορικό της Αιτήτριας δεν προκύπτει, ότι, ενόψει των προσωπικών της περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)], ήτοι ότι διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)].

38.          Ούτε, εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής της Αιτήτριας, ο βαθμός της οποίας να είναι τόσο υψηλός, ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμηθεί ότι η Αιτήτρια, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας της και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].

39.           Επισημαίνεται ότι «το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε Αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε Αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δε βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής». Ως  «σοβαρή» ή «σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη» ορίζεται δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) η «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης».

40.          Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν ως προς την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι συνιστούν «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

41.          Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών  8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

42.             Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ, «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας» (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».

43.          Κατά τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες από εξωτερικές πηγές της χώρας καταγωγής της Αιτήτριας, προκύπτει πως στη Νοτιοδυτική Περιφέρεια, τόπος συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, λαμβάνει χώρα εσωτερική ένοπλη σύρραξη υπό το σύνηθες νόημα στην καθημερινή γλώσσα, όπου οι τακτικές δυνάμεις ασφαλείας της χώρας καταγωγής συγκρούονται με ένοπλες δυνάμεις αυτονομιστών (Απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση, Diakite, C‑285/12, ημερ. 30.1.2014, σκέψη 19). Λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψιν τον σχετικά χαμηλό αριθμό των καταγεγραμμένων βίαιων επιθέσεων στην περιοχή τον περασμένο  χρόνο συγκριτικά με το μέγεθος του πληθυσμού, το είδος των υποθέσεων και του εξοπλισμού που χρησιμοποιείται, δεν προκύπτει ότι η αδιάκριτη βία, η οποία προκύπτει εκ της ως άνω σύρραξης, εξικνείται σε τέτοιο επίπεδο ώστε μόνη η παρουσία της Αιτήτριας εκεί να την θέσει αντιμέτωπη με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής απειλής κατά το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων νόμου.

44.          Αλλά και όλως επικουρικώς, εξετάζοντας την περίπτωση επιστροφής της Αιτήτριας στην Buea όπου διαβιεί η θυγατέρα της με την αδελφή της, διαφαίνεται ότι δε συντρέχουν οι προϋποθέσεις ούτως ώστε να χορηγηθεί στην Αιτήτρια καθεστώς επικουρικής προστασίας με βάση το άρθρο 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου. Εξετάζοντας τα περιστατικά ασφαλείας στην Buea κατά την περίοδο 08.12.2022 - 08.12.2023 σημειώθηκαν 12 περιστατικά ασφαλείας με 11 απώλειες (4 περιστατικά βίας κατά αμάχων, 5 εξεγέρσεις, 1 μάχη και 2 εκρήξεις / απομακρυσμένη βία). Υπενθυμίζεται ότι ο πληθυσμός της Buea ανέρχεται σε 90.090 άτομα με βάση την τελευταία απογραφή.[16]

45.          Λαμβάνονται υπόψιν προς τούτο και οι προσωπικές περιστάσεις της Αιτήτριας (απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψεις 36 έως 40), καθώς αυτή συνιστά ενήλικη γυναίκα, υγιή, πεπαιδευμένη και ικανή προς εργασία. Επιπλέον, μιλά άπταιστά την αγγλική γλώσσα. Περαιτέρω, ανήκει στην φυλή Bayangi και είναι χριστιανή στο θρήσκευμα, στοιχεία που ουδέποτε αποτέλεσαν αιτία διακριτικής κοινωνικής μεταχείρισης ή έθεσαν εμπόδια στην πρόσβασή της στην εργασία. Τέλος, προκύπτει ότι διατίθεται εν δυνάμει υποστηρικτικό δίκτυο στην χώρα καταγωγής της καθότι διαθέτει τους γονείς της και τα αδέρφια του, οι οποίοι εξακολουθούν να διαβιούν στο χωριό Eyang Atem Ako χωρίς να αντιμετωπίζουν οποιοδήποτε πρόβλημα.

46.          Περαιτέρω, και εξετάζοντας τη διαδρομή που θα ακολουθηθεί από της Αιτήτριας κατά την επιστροφή της στην περιοχή διαμονής της[17]. Αναμένεται ευλόγως η επιστροφή της Αιτήτριας από το αεροδρόμιο της Douala το οποίο εκτελεί διεθνείς πτήσεις.[18] Η μετακίνηση μεταξύ των αγγλόφωνων και γαλλόφωνων περιοχών είναι γενικά δυνατή[19], με τις εισόδους των περιοχών να μην είναι αποκομμένες και πολλά πρόσωπα τα οποία κατάγονται από τη Νοτιοδυτική περιφέρεια να μετακινούνται στην Douala για ανεφοδιασμό, παρά τις όποιες δυσκολίες.[20]

47.           Ως εκ τούτου δεν προκύπτει ότι η Αιτήτρια δε θα είναι σε θέση να καταφθάσει στον τόπο τελευταίας διαμονής εξαιτίας της ύπαρξης ένοπλης σύγκρουσης.[21] Επομένως, δε συντρέχει περίπτωση υπαγωγής της Αιτήτριας στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας στη βάση του άρθρου 19(2)(γ).

48.          Δεδομένης ανωτέρω ανάλυση, η εξέταση των ισχυρισμών της Αιτήτριας περί έλλειψης δέουσας έρευνας και αιτιολογίας και περί πλάνης καθίσταται αλυσιτελής, για τους λόγους που εξηγούνται ανωτέρω και συναρτώνται με την έκταση της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου και του ελέγχου της επίδικης απόφασης που αυτό διενεργεί.

Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €1000 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση.

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System Judicial analysis Second edition, EUAA https://euaa.europa.eu/publications/judicial-analysis-evidence-and-credibility-context-common-european-asylum-system[τελευταία ημερομηνία πρόσβασης: 10.1.2024], σ. 120-134.

 

[2] https://www.rulac.org/browse/countries/cameroon (ημερομηνία πρόσβασης 4/1/2024)

[3] https://www.rulac.org/browse/countries/cameroon (ημερομηνία πρόσβασης 4/1/2024) Σύμφωνα με το ως άνω portal η βία στις αγγλόφωνες περιοχές δεν εξικνείται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη, το RULAC ωστόσο χρησιμοποιεί κριτήρια του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου https://www.rulac.org/about#collapse2accord, υπό What Methodology is Used (ημερομηνία πρόσβασης 4/1/2024) Για την αυτοτελή ωστόσο ερμηνεία της έννοιας της μη διεθνούς ένοπλης σύρραξης στο  πλαίσιο του άρθρου 15γ’ της Οδηγίας 2004/83/ΕΚ (και κατ’ αντιστοιχία της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ) βλ. σχετικά ΔΕΕ, C‑285/12, ημερ. 30/01/2014, σκ. 21 επ.

[4] CGVS/CGRA (Belgium), ‘COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE’ (19.11.2021), 7-8 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 4/1/2023)

[5] https://www.acaps.org/country/cameroon/crisis/country-level (υπό Overview) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 4/1/2024)

[6] https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon#collapse2accord (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 4/1/2024)

[7] https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon#collapse2accord (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 4/1/2024)

[8] CGVS/CGRA (Belgium), ‘COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE’ (19.11.2021), 7-8 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 4/01/2024)

[9] CGVS/CGRA (Belgium), ‘COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE’ (19.11.2021), 36 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 4/1/2024)

[10] https://www.rfi.fr/fr/afrique/20210923-cameroun-la-nouvelle-strat%C3%A9gie-des-s%C3%A9paratistes (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 4/1/2024)

[11] https://www.rfi.fr/fr/afrique/20210923-cameroun-la-nouvelle-strat%C3%A9gie-des-s%C3%A9paratistes (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 4/1/2024)

[12] CGVS/CGRA (Belgium), ‘COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE’ (19.11.2021), 12 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 4/1/2024)

[13] https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon#collapse2accord (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 4/1/2024),

[14] ACLEDDashboard, [εφαρμοσμένες παράμετροι: CameroonSud-Ouest, 08/12/2022 - 08/12/2023], https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (ημερομηνία πρόσβασης 04/01/2024)

[15] City Population, Cameroon, Sud-Ouest (South West), https://citypopulation.de/en/cameroon/cities/?admid=6826 (ημερομηνία πρόσβασης 04/01/2024)

[16] City Population, Cameroon, Buea (South West), https://citypopulation.de/en/cameroon/cities/?admid=6826  (ημερομηνία πρόσβασης 04/01/2024)

[17] EASO, ‘Article 15c Qualification Directive- A Judicial Analysis’ (2014), 26 διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/public/Article-15c-Qualification-Directive-201195EU-A-judicial-analysis.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 4/1/2024)

[18] UK Home Office, ‘Country Background Note Cameroon’ (2020), 9 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2042911/Cameroon_-_Background_-_CPIN_-_v1.0__final__Gov.uk.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 4/1/2024), Cedoca, 'COI Focus CAMEROUN Crise anglophone: situation sécuritaire' (2021), 35 διαθέσιμο σε https://www.cgra.be/sites/default/files/rapporten/coi_focus_cameroun._crise_anglophone_-_situation_securitaire_20211119.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 4/01/2024)

[19] Παρά την ύπαρξη σημείων ελέγχου όπου αποσπώνται χρήματα από τους ιδιώτες, χωρίς ωστόσο να προκύπτει η σε βάρος τους χρήση βίας. Η μετακίνηση είναι δυνατή πλην συγκεκριμένων περιπτώσεων όπως οι ημέρες των πόλεων- φαντασμάτων ή σε περιπτώσεις ανταλλαγής πυρών μεταξύ δυνάμεων ασφαλείας του Καμερούν και μη κρατικών δρώντων, για όλα τα παραπάνω CEDOCA, ‘COI Focus CAMEROUN Crise anglophone : situation sécuritaire’ (2021), 33-34 διαθέσιμο σε https://www.cgrs.be/sites/default/files/rapporten/coi_focus_cameroun._crise_anglophone_-_situation_securitaire_20211119.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 4/1/2024)

[20] CEDOCA, 'COI Focus CAMEROUN Crise anglophone : situation sécuritaire' (2021), 33-34 διαθέσιμο σε https://www.cgrs.be/sites/default/files/rapporten/coi_focus_cameroun._crise_anglophone_-_situation_securitaire_20211119.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 04/1/2024),

[21] EASO, ‘Article 15(c) Qualification Directive 2011/95/EU- A judicial analysis’ (2015), 26 διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/public/Article-15c-Qualification-Directive-201195EU-A-judicial-analysis.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 4/1/2024)


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο