H. N. D. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ.: 7516/22, 19/1/2024

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ.: 7516/22

19 Ιανουαρίου, 2024

[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

H. N. D.

Αιτητής

και

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η αίτηση

........

Ο Αιτητής εμφανίζεται αυτοπροσώπως

Ν. Ιερωνυμίδης (κ.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

Η. Φανούς (κ.) για διερμηνεία από την αγγλική στην ελληνική και αντιστρόφως

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 20.10.2022, με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση του τελευταίου για διεθνή προστασία και της απόφασης επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της πρώτης.

Γεγονότα

1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από το Καμερούν. Εισήλθε νόμιμα στη Δημοκρατία με φοιτητική άδεια και περί τις 11.9.2019 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 20.7.2022, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (στο εξής: EASO και πλέον Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο -EUAA). Στις 13.10.2022, ο λειτουργός υπέβαλε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 20.10.2022. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 20.12.2022, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

Νομικοί Ισχυρισμοί

2. Ο Αιτητής στο εισαγωγικό δικόγραφο δηλώνει ότι υποβάλλει ένσταση κατά της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου γιατί η ζωή του απειλείται από τον στρατό και τους Ambazonians. Επιπρόσθετα δηλώνει ότι ο χορηγός του είναι νεκρός και αυτός είναι ο λόγος που αφίχθη στη Δημοκρατία.

3. Στο πλαίσιο της γραπτής του αγόρευσης, ο Αιτητής ανέφερε ότι τόσο ο ίδιος όσο και η οικογένειά του υπέστησαν δεινά από τους Ambazonians. Ειδικότερα, θέλησαν να στρατολογήσουν τον ίδιο ενώ επειδή ο πατέρας του ήταν παραδοσιακός ηγέτης του χωριού του, τον κατηγόρησαν ότι είναι πληροφοριοδότης της κυβέρνησης. Το πατέρα του τον σκότωσαν οι Ambazonians, τον ίδιο τον Αιτητή τον απήγαγαν κα τον βασάνισαν και γενικότερα όλη η οικογένειά του δέχτηκε απειλές και έκαψαν την οικία του. Εξακολουθεί ως ανέφερε να λαμβάνει απειλές από τον αρχηγό τον Ambazonians, ο οποίος δηλώνει ότι εάν επιστρέψει ο Αιτητής στη χώρα του θα τον εντοπίσει όπου και εάν βρίσκεται. Επίσης, ο Αιτητής αναφέρθηκε σε έλεγχο που διενήργησε ο στρατός της ταυτότητάς του, όπου διαπίστωσαν ότι κατάγεται από τον Mbalangi (ανάλογη ονομασία για το ίδιο μέρος Balangi, Mbalange), τόπο ισχυρής παρουσίας των Ambazonians και παρολίγο να σκοτωθεί από τους στρατιωτικούς, όπως δήλωσε χαρακτηριστικά.

4. Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση υπεραμύνονται της επίδικης πράξης. Υποδεικνύοντας τα σημεία αναξιοπιστίας των ισχυρισμών του Αιτητή και ισχυρίζονται ότι αυτός δεν κατόρθωσε να καταδείξει ότι συντρέχουν στην περίπτωσή του οι προϋποθέσεις υπαγωγής του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Παραπέμπουν προς τούτο σε στοιχεία του διοικητικού φακέλου και ειδικότερα στη έκθεση εισήγηση, η οποία αποτέλεσε την αιτιολογική βάση της επίδικης απόφασης. Ειδικότερα, οι Καθ’ ων η αίτηση σημείωσαν ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα του νόμιμα, χωρίς να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα, έχοντας προηγουμένως εκδώσει φοιτητική βίζα. Σημείωσαν εξάλλου ότι παρά την έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στη χώρα του Αιτητή, αυτό δεν συνεπάγεται υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας, ιδίως εν προκειμένω, όπου ο Αιτητής δεν έχει ως υποβάλλουν προφίλ ατόμου που θα ενδιέφερε τις αρχές της χώρας.

To νομικό πλαίσιο

5. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.

6. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα ακόλουθα:

«Πρόσφυγας

3.-(1) Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής, ή πρόσωπο, που δεν έχει ιθαγένεια, το οποίο, ενώ είναι εκτός της χώρας της προηγούμενης συνήθους διαμονής του ως αποτέλεσμα αυτών των καταστάσεων, δεν είναι σε θέση ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο να επιστρέψει σ' αυτή και στο οποίο δεν έχει εφαρμογή το άρθρο 5.».

7. Το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα εξής:

«Υποχρεώσεις Αιτητή κατά την εξέταση της αίτησης και συναφής υποχρέωση αρμόδιων αρχών

16.-(1) Κατά την εξέταση της αίτησής του, ο Αιτητής οφείλει να συνεργάζεται με την Υπηρεσία Ασύλου με σκοπό την εξακρίβωση της ταυτότητάς του και των υπόλοιπων στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2).

(2) Ιδίως, ο Αιτητής οφείλει-

(α) να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης, τα οποία στοιχεία συνίστανται σε δηλώσεις του Αιτητή και σε όλα τα έγγραφα που έχει ο Αιτητής στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία∙

[.]

8. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τα εξής:

«Αναγνώριση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας

19.-(1) Ο Προϊστάμενος, με απόφασή του αναγνωρίζει καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σε οποιοδήποτε Αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε Αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δεν βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής.

(2) Για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου, "σοβαρή βλάβη" ή "σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη" σημαίνει-

(α) θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή

(β) βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του, ή

(γ) σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης...».

Κατάληξη

9. Εκ προοιμίου, παρατηρώ ότι κανένας συγκεκριμένος λόγος προσφυγής δεν προβάλλεται και κατά μείζονα λόγο δεν αιτιολογείται από τον Αιτητή στο πλαίσιο του εισαγωγικού δικογράφου της παρούσας διαδικασίας. Ωστόσο, δεδομένου του γεγονότος ότι ο Αιτητής εμφανίζεται ενώπιον του Δικαστηρίου άνευ συνηγόρου, προσωπικά, ο Κανονισμός 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962 δεν τυγχάνει εφαρμογής στην περίπτωσή του. Αυτό συνεπάγεται ότι αυτός δεν είναι υποχρεωμένος να θέσει με την προσφυγή του τα νομικά σημεία επί των οποίων αυτή στηρίζεται και να τα αιτιολογήσει πλήρως.

10. Εντούτοις, αυτό, δεν απαλλάσσει τον Αιτητή από την υποχρέωση, τουλάχιστον με τη γραπτή του αγόρευση, να παραθέσει τους λόγους και να συγκεκριμενοποιήσει γιατί η επίδικη πράξη είναι λανθασμένη/ πλημμελής (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση Αρ. 1484/2010, Κώστας Λαγός v. Yπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ημερ. 28.9.20212) και, λαμβανομένης υπόψη της δικαιοδοσίας του παρόντος δικαστηρίου, γιατί η επίδικη απόφαση θα πρέπει να ανατραπεί και πού ακριβώς εδράζεται το αίτημά του για υπαγωγή στο καθεστώς διεθνούς προστασίας.

11. Επισημαίνεται εξάλλου ότι το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής (de novo), κατά το νόμο και κατά την ουσία, σε επικαιροποιημένη βάση (ex nunc) και δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει την ουσιαστική ορθότητα της επίδικης πράξεως. Ο Αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας.

12. Παρατηρείται συναφώς ότι ο Αιτητής κατά την καταγραφή του αιτήματός του για διεθνή προστασία δήλωσε ως λόγο που εγκατέλειψε την χώρα του την επιθυμία του να σπουδάσει. Ωστόσο, στην πορεία, δύο εβδομάδες μετά την άφιξή του στην Δημοκρατία, ένα συμβάν θα κατέστρεφε το όνειρό του για σπουδές. Ο πατέρας του, ο οποίος θα του έστελνε χρήματα για τα δίδακτρα και τη διαβίωσή του, δολοφονήθηκε καθώς βρισκόταν στο κατάστημα του από τον στρατό, επίσης προέβησαν σε εμπρησμό του καταστήματός του (του πατέρα του). Η μητέρα του Αιτητή και τα δύο νεαρότερα αδέρφια του διέφυγαν στο δάσος και έκτοτε ζουν εκεί επειδή φοβούνται ότι ο στρατός θα τους σκοτώσει. Επιπλέον ανέφερε ότι έχουν ήδη κάψει όλα τα σπίτια στο χωριό του. Για τους πιο πάνω λόγους ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να πληρώσει τα δίδακτρα του κολλεγίου του. Επειδή δεν επιθυμεί να επιστέψει στη χώρα του αιτείται διεθνούς προστασίας.

13. Κατά το στάδιο της συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε πως κατάγεται από το Καμερούν, με τόπο συνήθους διαμονής το χωριό Mbalengi Ekombe Meme Division στο νοτιοδυτικό Καμερούν. Ως προς το θρήσκευμα ισχυρίστηκε πως είναι χριστιανός, ανήκει στην φυλή Oroko και είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Προτού εγκαταλείψει την χώρα του ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι ήταν φοιτητής και ότι δεν εργαζόταν. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε ότι είναι άγαμος και έχει ένα παιδί το οποίο ζει μαζί με την θεία του Αιτητή και την μητέρα του παιδιού στην Kumba και με τους οποίους ο Αιτητής έχει επικοινωνία. Ως προς την πατρική του οικογένεια δήλωσε ότι ο πατέρας του έχει αποβιώσει, η μητέρα του είναι εν ζωή και κατοικεί στο χωριό Mbalengi μαζί με τα δύο νεαρότερα αδέρφια του, ωστόσο ο Αιτητής δήλωσε ότι έχει χάσει κάθε επαφή μαζί τους.

14. Ως προς τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι είχε επιθυμία να σπουδάσει. Ωστόσο, πριν εγκαταλείψει την χώρα του, οι Ambazonians του ζήτησαν να συνταχθεί μαζί τους και μερικές μέρες μετά τον απήγαγαν. Ο πατέρας του αναγκάστηκε να πληρώσει τα απαιτούμενα λύτρα για να τον αφήσουν ελεύθερο. Κατά την κράτησή του από τους Ambazonians ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι βασανίστηκε («I was beaten») και όταν εν τέλει απελευθερώθηκε, οδηγήθηκε στο νοσοκομείο όπου κρατήθηκε για δύο μέρες. Στη συνέχεια ο στρατός ζήτησε από τον Αιτητή να αποκαλύψει το χώρο που βρισκόταν ενόσω ήταν κρατούμενος, όμως αυτός δεν γνώριζε, και όπως τέλος δήλωσε αυτός ήταν ο λόγος που ο πατέρας του τον έστειλε στη Δημοκρατία. Αφότου ο Αιτητής εγκατέλειψε την χώρα του, ο πατέρας του δολοφονήθηκε από τον στρατό επειδή ήταν ηγέτης του χωριού («traditional ruler») και δεν γνωρίζει που βρίσκονται τώρα τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας του (βλ. ερυθρό 36, σημείο 2Χ του διοικητικού φακέλου).

15. Ο Αιτητής δήλωσε ότι το περιστατικό της απαγωγής του συνέβη στις 5.1.2019 και κρατήθηκε από τους Ambazonians για πέντε μέρες. Ως προς τον τρόπο που έγινε η απαγωγή, ο Αιτητής εξήγησε ότι βρισκόταν στο σπίτι μαζί με τα αδέρφια του, πέντε άτομα εισήλθαν και του ζήτησαν να τους ακολουθήσει στο δάσος όπου τον έδεσαν, του έκλεισαν τα μάτια και του είπαν ότι κάθε νεαρός άνδρας πρέπει να ενταχθεί μαζί τους για τον αγώνα. Μετά την άρνησή του, ο Αιτητής δέχθηκε απειλές ότι θα τον σκοτώσουν και θα ζητήσουν από τον πατέρα του χρήματα (βλ. ερυθρό 35, σημείο 1Χ του διοικητικού φακέλου). Στη συνέχεια υποβλήθηκαν στον Αιτητή διερευνητικής φύσεως ερωτήματα αναφορικά με τα όσα ισχυρίστηκε.

16. Ερωτηθείς ως προς το τι φοβάται πως θα του συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής αποκρίθηκε ότι φοβάται τους Ambazonias μαχητές και τον στρατό. Για το αν νομίζει ότι υπάρχει πιθανότητα να του συμβεί κάτι ευθέως του ιδίου, ο Αιτητής απάντησε ότι οι Ambazonians βρίσκονται ακόμα στο χωριό του και ότι θα εκτεθεί σε κίνδυνο (βλ. ερυθρό 35 του διοικητικού φακέλου, σημείο 1Χ). Ως προς το αν θα μπορούσε να μετεγκατασταθεί και να είναι ασφαλής σε άλλη περιοχή του Καμερούν, ο Αιτητής δήλωσε ότι θα ήταν δύσκολο («it is hell») λόγω της κρίσης μεταξύ των αγγλόφωνων και γαλλόφωνων. Ερωτηθείς αν θα μπορούσε να εγκατασταθεί στην Kumba όπου εκεί βρίσκονται η σύντροφός του, η θεία του και το παιδί του ο Αιτητής απάντησε ότι δεν μπορεί γιατί στην πόλη Kumba δεν υπάρχει ασφάλεια (βλ. ερυθρό 26 του διοικητικού φακέλου, σημείο 1Χ).

17. Οι Καθ' ων η αίτηση στη βάση των ανωτέρω, σχημάτισαν τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος ισχυρισμός αφορούσε στην ταυτότητα του Αιτητή, στα προσωπικά του στοιχεία, στην καταγωγή και περιοχή συνήθους διαμονής του. Ο δεύτερος ισχυρισμός αφορούσε στην κατ’ ισχυρισμό απαγωγή του το 2019 από τους Ambazonians και στη πρόθεσή τους να τον στρατολογήσουν και ο τρίτος ισχυρισμός αφορούσε στη δολοφονία του πατέρα του Αιτητή από τον στρατό στις 21.2.2019 και στο γεγονός ότι εξακολουθούν τον Αιτητή.

18. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε δεκτός από τους Καθ’ ων η αίτηση, αφού διαπιστώθηκε ότι οι σχετικές δηλώσεις του αφενός είναι σαφείς και συνεκτικές και αφετέρου διασταυρώθηκαν με αξιόπιστες εξωτερικές πηγές πληροφόρησης και χαρτογράφησης.

18. O δεύτερος ισχυρισμός έτυχε απόρριψης καθότι θεωρήθηκε ότι ο Αιτητής δεν ήταν λεπτομερής στις δηλώσεις του. Αξιολογώντας την εσωτερική αξιοπιστία του Αιτητή, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν αρχικά ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο έγινε η απαγωγή του, δηλώνοντας απλά ότι πέντε άτομα εισήλθαν στο σπίτι του με όπλα και μαχαίρια, ζητώντας του να τους ακολουθήσει (βλ. ερυθρό 35 σημείο 2Χ του διοικητικού φακέλου). Ζητήθηκε από τον Αιτητή να περιγράψει μια μέρα από την κράτηση του και αυτός με αοριστία απάντησε ότι τον απήγαγαν στις 5.1.2019 και ότι τον απελευθέρωσαν στις 11.1.2019, τα χέρια του ήταν δεμένα, δεν του έδιναν φαγητό και τον κτυπούσαν (βλ. ερυθρό 34 σημείο 1Χ του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με την περιγραφή του για την απελευθέρωσή του, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι δεν ήταν επαρκώς λεπτομερής, αφού ο Αιτητής απλά απάντησε ότι ο πατέρας του πλήρωσε λύτρα και ότι έπρεπε να ενταχθεί μαζί τους (βλ. ερυθρό 34 σημείο 2Χ του διοικητικού φακέλου). Ερωτηθείς ο Αιτητής για την επιλογή του ιδίου για ένταξή του στους Ambazonians και όχι των δύο νεαρότερων αδερφών του ηλικίας 11 και 15 ετών, απάντησε ότι αυτό συνέβη λόγω της μόρφωσής του και της ηλικίας του. Ωστόσο οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν την δήλωσή του αυτή ασυνεπή με την περαιτέρω επεξήγηση του ότι η μόρφωση του θα βοηθούσε στον χειρισμό των όπλων (βλ. ερυθρό 27 σημείο 1Χ του διοικητικού φακέλου). Οι Καθ’ ων η αίτηση σημείωσαν εξάλλου, ότι στην αίτησή του για διεθνή προστασία, ο Αιτητής δεν ανέφερε οτιδήποτε σε σχέση με την ισχυριζόμενη απαγωγή του. Όταν επισημάνθηκε στον Αιτητή η ασυνέπεια του αυτή, αυτός αποκρίθηκε ότι ο κύριος λόγος που εγκατέλειψε την χώρα του ήταν για να σπουδάσει (βλ. ερυθρό 33 σημείο 1Χ του διοικητικού φακέλου). Επιπλέον, οι Καθ’ ων η αίτηση επεσήμαναν στον Αιτητή το γεγονός ότι στην αίτησή του δεν κατέγραψε ότι οι μαχητές ήθελαν να τον στρατολογήσουν με αυτόν να αποκρίνεται ότι δεν ρωτήθηκε και γι’ αυτό δεν το ανέφερε (βλ. ερυθρό 31 σημείο 1Χ του διοικητικού φακέλου). Οι Καθ’ ων η αίτηση σημείωσαν ότι κατά την καταγραφή του αιτήματος διεθνούς προστασίας υπάρχει πεδίο το οποίο οι αιτούντες άσυλο καλούνται να καταγράψουν με λεπτομέρεια τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας τους. Γι’ αυτό το λόγο θα αναμένετο από τον Αιτητή να είναι πιο λεπτομερής κατά την καταγραφή της αίτησής του.

19. Προχωρώντας στην αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού, οι Καθ' ων η αίτηση διαπίστωσαν ότι στη χώρα καταγωγής του Αιτητή ακολουθούνται τακτικές στρατολόγησης από τους Ambazonians. Ωστόσο λαμβανομένων υπόψη του μη λεπτομερούς και μη συγκεκριμένου αφηγήματος του Αιτητή, έκριναν ότι η έλλειψη εσωτερικής του αξιοπιστίας δεν άφησε περιθώρια αποδοχής του υπό εξέταση ισχυρισμού και ως εκ τούτου απορρίφθηκε στο σύνολό του ως μη αξιόπιστος.

20. Ως προς τον τρίτο ισχυρισμό, ο οποίος επίσης απορρίφθηκε, κρίθηκε ότι ο Αιτητής δεν ήταν επαρκώς λεπτομερής και συνεπής στις δηλώσεις του. Σημειώθηκε συγκεκριμένα, ότι ο Αιτητής δεν παρείχε επαρκείς πληροφορίες για τις συνθήκες της δολοφονίας του πατέρα του. Παρόλο, όπως σημείωσαν οι Καθ’ ων η αίτηση, που ο Αιτητής δεν ήταν παρών όταν συνέβη το περιστατικό, ωστόσο θα αναμένετο από αυτόν να μπορεί να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με την επίσκεψη του στρατού στο σπίτι του, την κατηγορία προς τον πατέρα του ότι πλήρωσε τους Ambazonians για την απελευθέρωσή του, τη δολοφονία του και τον εμπρησμό του σπιτιού τους (βλ. ερυθρό 31 σημείο 1Χ του διοικητικού φακέλου). Όταν επισημάνθηκε στον Αιτητή πως είναι δυνατόν να δολοφονούσε τον πατέρα του ο στρατός, δεδομένου ότι ως ηγέτης του χωριού («traditional ruler») ήταν συνεργάτης τους, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει παρά μόνο ανέφερε ότι τον δολοφόνησαν γιατί πλήρωσε τους Ambazonians για να αφεθεί ελεύθερος ο Αιτητής (βλ. ερυθρό 28 σημείο 1Χ του διοικητικού φακέλου). Οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει τους λόγους που φοβάται από τον στρατό, αφού όταν του τέθηκε σχετική ερώτηση αυτός αποκρίθηκε ότι ήταν ο τρόπος με τον οποίο του ζητούσαν να τους αποκαλύψει που βρίσκονται οι Ambazonians, γιατί (ο στρατός) σκότωσε τον πατέρα του και γιατί δεν νοιάζονται για την ανθρώπινη ζωή (βλ. ερυθρό 28 σημείο 1Χ του διοικητικού φακέλου). Οι Καθ’ ων η αίτηση επιπρόσθετα έκριναν ότι τα λεγόμενα του Αιτητή δεν υποδεικνύουν προσωπική στοχοποίηση του Αιτητή από τον στρατό, αφού σε ερώτηση που του υποβλήθηκε, αν ο ίδιος βίωσε ενόχληση από τον στρατό απάντησε ότι δύο φορές του ζήτησαν να αποκαλύψει που βρίσκονται οι Ambazonians και δεν τον ενόχλησαν ξανά (βλ. ερυθρό 28 σημείο 2Χ του διοικητικού φακέλου). Τέλος, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να απαντήσει πως εγκατέλειψε την χώρα του με νόμιμο τρόπο αφού κατά τον ισχυρισμό του τον ψάχνει ο στρατός. Στο σημείο αυτό ο Αιτητής αποκρίθηκε, αόριστα σύμφωνα με τους Καθ’ ων η αίτηση, ότι οι αρχές της περιφέρειας Meme δεν γνωρίζουν ότι εγκατέλειψε την χώρα.

21. Στη βάση των πιο πάνω ευρημάτων, οι Καθ'ων η αίτηση απέρριψαν τον εν λόγω ισχυρισμό αφού προηγουμένως προχώρησαν σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης και επιβεβαίωσαν θανάτους πολιτών στο Καμερούν λόγω της συνεχιζόμενης διαμάχης ωστόσο λόγω έλλειψης της εσωτερικής του αξιοπιστίας του Αιτητή ο ισχυρισμός απορρίφθηκε.

22. Προβαίνοντας σε αξιολόγηση κινδύνου βάσει του μοναδικού ισχυρισμού του Αιτητή που έγινε αποδεκτός, ήτοι ότι ο Αιτητής είναι Καμερουνέζος υπήκοος με τόπο συνήθους διαμονής το χωριό Mbalengi Ekombe, Meme Division στο νοτιοδυτικό Καμερούν και λαμβανομένων υπόψιν των πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής του, οι οποίες επιβεβαιώνουν την κλιμάκωση της βίας και τις εντάσεις μεταξύ κρατικών και μη κρατικών φορέων, αξιολογήθηκε από τους Καθ' ων η αίτηση ότι προκύπτει ζήτημα ασφάλειας σε περίπτωση επιστροφής του στο Καμερούν.

23. Προχωρώντας ωστόσο στη νομική ανάλυση, οι Καθ' ων η αίτηση διαπιστώνουν ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητού δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας δυνάμει του άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου, παραθέτοντας επιπλέον πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του Αιτητή και λαμβάνοντας υπόψιν τις προσωπικές περιστάσεις του ιδίου. Στο πλαίσιο εξέτασης της υπαγωγής του Αιτητή στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, οι Καθ' ων η αίτηση εξέτασαν όλα τα επιμέρους συστατικά στοιχεία της εν λόγω διάταξης, ήτοι την ύπαρξη εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, την ύπαρξη αδιάκριτης βίας, την ύπαρξη σοβαρής και προσωπικής απειλής κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, και κατέληξαν πως δεν προκύπτει πιθανότητα υπαγωγής του σε αυτό. Ειδικότερα, κρίθηκε πώς, αν και η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή παραμένει ασταθής, εντούτοις τα περιστατικά βίας σε συνάρτηση με τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, δεν οδηγούν στο συμπέρασμα ότι αυτός εκ της παρουσίας του και μόνο ως άμαχος στην περιοχή κινδυνεύει να υποστεί κίνδυνο κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας. Συνεπώς δεν δύναται να υπαχθεί στο άρθρο 19(2)(γ). Καταληκτικά, λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής του Αιτητή όσο και τη σχετική νομολογία, οι Καθ' ων η αίτηση κατέληξαν πως δεν πληρούνται οι εκ του νόμου προβλεπόμενες προϋποθέσεις υπαγωγής του Αιτητή στα άρθρα 19 (1) και (2) του του περί Προσφύγων Νόμου.

24. Με βάση την ανωτέρω εκτίμηση κινδύνου, οι Καθ' ων η αίτηση κατέληξαν πως ο Αιτητής δε μπορεί να υπαχθεί στα άρθρα 3 ή, επικουρικώς στο άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου, απορρίπτοντας έτσι την αίτηση διεθνούς προστασίας του.

25. Κατά το στάδιο της δικαστικής διαδικασίας, ο Αιτητής επανέλαβε μέσω της γραπτής του αγόρευσης τα όσα είχε αναφέρει κατά τα προηγούμενα στάδια εξέτασης του αιτήματός του διαφοροποιώντας μερικώς τους ισχυρισμούς του. Ειδικότερα, δήλωσε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω της εμπόλεμης κατάστασης που επικρατεί στην νοτιοδυτική περιοχή του Καμερούν. Ανέφερε το περιστατικό απαγωγής του και την πίεση που δέχτηκε από τους Ambazonians να συμμετέχει στον αγώνα κατά της κυβέρνησης. Επιπρόσθετα, ο Αιτητής δήλωσε ότι όλη η οικογένεια του δέχτηκε απειλές όπως επίσης αναφέρθηκε και στον εμπρησμό του σπιτιού τους, τον θάνατο του πατέρα του, την απαγωγή της μητέρας του και τον πρόσφατο θάνατο του αδερφού του. Στη συνέχεια ο Αιτητής δήλωσε ότι ο λόγος που δεν συμφωνεί με την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου είναι γιατί δεν λήφθηκαν υπόψη τα όσα βασανιστήρια πέρασε κατά τη διάρκεια της απαγωγής του από τους Ambazonians και πως μετά τον θάνατο του πατέρα του. Ο Αιτητής τέλος δήλωσε ότι δέχεται απειλές από τον ούτω καλούμενο στρατηγό (τον Αμπαζόνιανς) πως αν επιστρέψει στο Καμερούν θα τον βρουν και θα τον σκοτώσουν.

26. Κατά την ακροαματική διαδικασία της ενώπιον του Δικαστηρίου ο Αιτητής επανέλαβε τα όσα είχε ήδη αναφέρει ενώπιον των Καθ’ ων η αίτηση όπως επίσης και στην γραπτή του αγόρευση. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι ο κύριος λόγος που αποφάσισε να εγκαταλείψει την χώρα του ήταν λόγω των σπουδών του και ενός περιστατικού που του συνέβη. Ο Αιτητής ενώπιον του Δικαστηρίου δήλωσε ότι ο πατέρας του, που ήταν αρχηγός του χωριού σκοτώθηκε από τους Ambazonians αφού ο Αιτητής εγκατέλειψε την χώρα του. Δήλωσε περαιτέρω, ότι ενημερώθηκε για τον θάνατο του πατέρα του από κάποιο φίλο και από την μητέρα του παιδιού του. Επιπρόσθετα, επανέλαβε το περιστατικό της απαγωγής και των βασανιστηρίων που υπέστη και την πληρωμή λύτρων από την οικογένειά του. Ο λόγος που τον απήγαγαν όπως ισχυρίστηκε, ήταν γιατί ο πατέρας του ως αρχηγός του χωριού τους κατηγορήθηκε ως πληροφοριοδότης της κυβέρνησης και πως όλη η οικογένεια του Αιτητή πρόδωσε τον αγώνα των Ambazonian μαχητών. Ερωτηθείς ο Αιτητής να αναφέρει τι έγινε όταν τον απήγαγαν, δήλωσε ότι βρισκόταν στο σπίτι του μαζί με τους δύο νεαρότερους αδερφούς του και εισήλθαν πέντε άτομα με όπλα και μαχαίρια αναγνωρίζοντας μεταξύ αυτών δύο συγχωριανούς του. Αναφορικά με το μέρος που τον μετέφεραν, δήλωσε ότι ήταν ένα μικρό κατάλυμα στους θάμνους χωρίς να γνωρίζει που ακριβώς γιατί τα μάτια του ήταν δεμένα. Ως προς την διάρκεια της κράτησής του δήλωσε ότι διήρκησε πέντε μέρες και τον κτυπούσαν και επέμεναν να ενταχθεί στην ομάδα τους. Ως προς τις συνθήκες κράτησής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν του έδιναν φαγητό και ότι τον κτυπούσαν. Ερωτηθείς για τον τρόπο απελευθέρωσής του ο Αιτητής αποκρίθηκε ότι προσποιήθηκε ότι ήταν άρρωστος και πως έπρεπε να λάβει τα φάρμακά του. Οι Ambazonians τον άφησαν ελεύθερο με τον όρο να επιστρέψει σε εννιά μέρες, διαφορετικά θα τον σκότωναν. Στη συνέχεια ο Αιτητής δήλωσε ότι η οικογένεια του πλήρωσε λύτρα για να αφεθεί ελεύθερος και ακολούθως αφέθηκε ελεύθερος σε κάποιο γειτονικό χωριό μετά από περπάτημα 3-4 ωρών υπολογίζοντας ότι πιθανό να επρόκειτο για το επόμενο χωριό Bombe Bakundu. Ο στρατός τον μετέφερε στο νοσοκομείο όπου νοσηλεύτηκε για πέντε μέρες. Δήλωσε εξάλλου ότι σταμάτησε τις σπουδές του στην Κυπριακή Δημοκρατία γιατί δεν είχε χρήματα να πληρώσει τα δίδακτρα του κολλεγίου ειδικά μετά τον θάνατο του πατέρα του, προσθέτοντας ότι δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με κανένα στη χώρα του. Ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν γνωρίζει αν τα μέλη της οικογένειας του βρίσκονται στη ζωή. Στη συνέχεια, επισημάνθηκε στον Αιτητή ότι κατά την προσωπική του συνέντευξη ενώπιον των Καθ’ ων η αίτηση δήλωσε ότι ο πατέρας του σκοτώθηκε από τον στρατό, σε αντίθεση με την δήλωσή του ενώπιον του Δικαστηρίου ότι τον πατέρα του σκότωσαν οι Ambazonians και ο Αιτητής εξήγησε ότι αυτές ήταν οι πρώτες πληροφορίες τις οποίες είχε και αυτό είχε ανακοινωθεί στο χωριό. Λόγω όμως της ανταλλαγής πυρών μεταξύ του στρατού και των Ambazonians σκοτώθηκαν αρκετά άτομα και αργότερα ο Αιτητής μέσω ενός μαχητή έμαθε ότι εν τέλει ο πατέρας του σκοτώθηκε από τους Ambazonian μαχητές. Τέλος, ο Αιτητής ρωτήθηκε αν θα μπορούσε να επιστρέψει στην χώρα του και να μετεγκατασταθεί στην Duala, απάντησε ότι θα ήταν δύσκολο γιατί συλλαμβάνουν τους αγγλόφωνους και προσπαθούν να τους εντάξουν στην ομάδα των Ambazonians.

27. Θα εξεταστούν και θα αξιολογηθούν πιο κάτω, οι ισχυρισμοί του Αιτητή όπως αυτοί εκτέθηκαν καθ' όλη τη διαδικασία εξέτασης της αίτησής του. Κατ’ αρχήν, συντάσσομαι με τους Καθ' ων η αίτηση ως προς την αξιολόγηση και αποδοχή του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού περί των προσωπικών του στοιχείων καθώς δεν προέκυψαν στοιχεία περί του αντιθέτου ενώ οι δηλώσεις του έχουν ήδη επιβεβαιωθεί σε συνδυασμό με αξιόπιστες εξωτερικές πηγές πληροφόρησης και χαρτογράφησης.

28. Ως προς το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή περί απαγωγής του από τους Ambazonians το 2019 και της επιθυμίας τους να τον στρατολογήσουν, θα συνταχθώ με την κατάληξη των Καθ' ων η αίτηση ως προς τη μη ύπαρξη εσωτερικής αξιοπιστίας στα λεγόμενά του. Ανατρέχοντας στο πρακτικό της συνέντευξης, διαπιστώνω ότι ο Αιτητής ήταν ασυνεπής και μη λεπτομερής στις απαντήσεις του, ενώ απουσίαζαν οι περιγραφές που θα παρέπεμπαν σε καταστάσεις όντως βιωθείσες από αυτόν. Αρχικά παρατηρείται ότι, ενώ ρωτήθηκε αρκετές φορές να περιγράψει πως βίωσε μια μέρα κρατούμενος από τους Ambazonians, οι απαντήσεις του Αιτητή δεν ανταποκρίνονταν στις συγκεκριμένες ερωτήσεις, αποφεύγοντας να δώσει ευθεία και σαφή απάντηση (βλ. ερυθρό 34 σημείο 1Χ του διοικητικού φακέλου). Ακόμα παρατηρείται ότι όταν ζητήθηκε από τον Αιτητή να απαντήσει με λεπτομέρεια τις συνθήκες της απαγωγής του αυτός απάντησε με γενικότητα και αοριστία (βλ. ερυθρό 35 σημείο 2Χ του διοικητικού φακέλου). Τέλος συντάσσομαι με την θέση των Καθ΄ων η αίτηση ότι ο Αιτητής κατά την καταγραφή της αίτησής του για διεθνή προστασία δεν κατέγραψε για την απαγωγή του από τους Ambazonians ούτε και για την πίεση που δέχτηκε να στρατολογηθεί από τους Ambazonians. Μια τέτοια σημαντική παράλειψη πλήττει σοβαρά την αξιοπιστία του Αιτητή. Καθώς οι ανωτέρω διαπιστώσεις περιστρέφονται γύρω από περιστατικά τα οποία ο Αιτητής δήλωσε ότι βίωσε, θα αναμενόταν ευλόγως από εκείνον να είναι σε θέση να αναφερθεί σε αυτά λεπτομερώς, κατά τρόπο που αναδεικνύεται η βιωματική φύση των εξιστορισθέντων περιστατικών. Αντίθετα, οι ισχυρισμοί του στο πλαίσιο του εντύπου καταγραφής της αίτησής του προβάλλουν ως φορέα δίωξης του ιδίου και της οικογένειάς του τον στρατό. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι τα μέλη της οικογένειάς του (η μητέρα και τα δύο μικρότερα αδέλφια του) διέφυγαν σε δασώδη έκταση προκειμένου να σωθούν αφού προηγουμένως μέλη του στρατού έκαψαν το κατάστημά τους και σκότωσαν τον πατέρα του στο κατάστημά του. Σοβαρή επίσης αντίφαση αποτελεί ο ισχυρισμό του κατά τη γραπτή του αγόρευση στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας όπου ο Αιτητής παρουσιάζει πλέον ως φορέα δίωξης της οικογένειάς του τους Ambazonians, στους οποίους αποδίδει το θάνατο του πατέρα του και τις απειλές της υπόλοιπης οικογένειάς του.

29. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, δέον να αναφερθεί ότι στην ουσία του πρόκειται περί ισχυρισμού που ανάγεται στη σφαίρα της ιδιωτικής ζωής του Αιτητή και, συνεπώς, δεν είναι εφικτή η εύρεση πληροφοριών που να επιβεβαιώνουν την απαγωγή του Αιτητή από τους Ambazonians. Ωστόσο, από ανεξάρτητη έρευνα του Δικαστηρίου σε σχέση με τις μεθόδους που ακολουθούν οι Ambazonians για την χρηματοδότηση τους, σύμφωνα με άρθρο ^{^[1]} του ειδησεογραφικού γραφείου Africa Report, προκύπτει ότι οι απαγωγές είναι ένα από τα βασικά τους μέσα χρηματοδότησης, διεκδικώντας λύτρα από τις οικογένειες των θυμάτων, υπό τις απειλές δολοφονίας των απαχθέντων. Περαιτέρω, υπήρξαν αναφορές για στρατολόγηση παιδιών από αυτονομιστικές ομάδες στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν το 2019 ^{^[2]} και το 2020 ^{^[3]}. Από τον Νοέμβριο του 2019, η έκθεση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την κατάσταση στην Κεντρική Αφρική ανέφερε ότι «οι ανησυχίες τους σχετικά με την προστασία των εφήβων αγοριών και των νεαρών ανδρών εξακολουθούσαν να υφίστανται, μεταξύ άλλων όσον αφορά τις δολοφονίες, τις απαγωγές, την αυθαίρετη κράτηση και την αναγκαστική στρατολόγηση»^{^[4]}.

30. Η έκθεση USDOS για τις Πρακτικές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που καλύπτει το έτος 2020, σημείωσε ότι υπήρχαν αναφορές για αγγλόφωνους αυτονομιστές που χρησιμοποιούν παιδιά ως μαχητές στις Νοτιοδυτικές και Βορειοδυτικές περιοχές της χώρας^{^[5]}.Η έκθεση του Human Rights Watch για το Καμερούν για το 2021 (που καλύπτει το 2020), κατέγραψε αύξηση στον αριθμό στρατολόγησης παιδιών, αύξηση των περιστατικών παιδικής προστασίας με σημαντικές ανησυχίες για τη στρατολόγηση και τη χρήση παιδιών και νέων από μη κρατικές ένοπλες ομάδες (NSAG)^{^[6]}. Η ίδια έκθεση περιέγραψε την καταναγκαστική στρατολόγηση ως «φαινόμενο που είναι δύσκολο να μετρηθεί». Από τα παραπάνω συνάγεται ότι η αναγκαστική στρατολόγηση είναι μια πρακτική που χρησιμοποιείται από τους Ambazonians, εξαναγκάζοντας κυρίως παιδιά, αλλά και άνδρες νεαρής ηλικίας, εντούτοις τα στοιχεία αυτά δεν επαρκούν ούτως ώστε να γίνει αποδεκτός ο ισχυρισμός καθώς η εσωτερική του αξιοπιστία έχει πληγεί ουσιωδώς.

31. Ως προς τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό περί της δολοφονίας του πατέρα του στις 21.2.2019 από τον στρατό και το ότι ψάχνουν τον Αιτητή, επίσης θα συνταχθώ με την κατάληξη των Καθ' ων η αίτηση. Ωστόσο, θα διαφωνήσω με το συμπέρασμα των Καθ’ ων η αίτηση στο σημείο ότι ο Αιτητής θα αναμένετο να γνωρίζει περισσότερες πληροφορίες για τον θάνατο του πατέρα του. Σημειώνεται, ότι το περιστατικό αυτό συνέβη μετά την φυγή του Αιτητή από την χώρα του και κρίνεται ότι οι πληροφορίες που παρείχε κατά την προσωπική του συνέντευξη ενώπιον των Καθ’ ων η αίτηση ήταν αρκούντως επαρκείς λαμβανομένου υπόψη ότι δεν ήταν μάρτυρας στο περιστατικό αλλά όπως ισχυρίστηκε του μετέφερε η σύντροφός του αυτές τις πληροφορίες αφού αυτός ήδη βρισκόταν εκτός της χώρας του. Επιπρόσθετα, διαπιστώνεται ότι ο Αιτητής υπήρξε ασαφής, γενικόλογος και μη ευλογοφανής αναφέροντας ότι ο πατέρας του δολοφονήθηκε από τον στρατό, αφού όπως σε άλλο σημείο της προσωπικής του συνέντευξης ισχυρίστηκε ότι ήταν ηγέτης του χωριού («traditional ruler») και συνεργαζόταν μαζί τους. Περαιτέρω, εξετάζοντας διεξοδικά το πρακτικό της προσωπικής συνέντευξης του Αιτητή παρατηρείται ότι αρχικά σε σχετική ερώτηση δήλωσε ότι τα μέλη της οικογένειάς του δεν έχουν κάποια σχέση με τον στρατό, (βλ. ερυθρό 32 σημείο 2Χ του διοικητικού φακέλου). Στη συνέχεια εντούτοις, όταν ρωτήθηκε αν ο πατέρας του συνεργαζόταν με τον στρατό απάντησε θετικά (βλ. ερυθρό 30 σημείο 1Χ του διοικητικού φακέλου). Ζητηθείς να επεξηγήσει, ο Αιτητής αναφέρθηκε με γενικότητα στις περιπτώσεις που ο πατέρας του συνεργαζόταν με τον στρατό. Ακόμα παρατηρείται ότι σε επόμενη πιο συγκεκριμένη ερώτηση των Καθ’ ων η αίτηση για το αν ο πατέρας του είχε συνεργασία με τον στρατό κατά των Ambazonian μαχητών, η απάντηση του Αιτητή ήταν θετική. Από τα πιο πάνω διαφαίνεται ότι τα λεγόμενα του Αιτητή δεν θεωρούνται εύλογα και ο ισχυρισμός του Αιτητή περί δολοφονίας του πατέρα του από τον στρατό δεν τεκμηριώνεται. Υιοθετούνται εξάλλου τα όσα αναφέρονται ως προς το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή αναφορικά με τη συνεχή εναλλαγή των ισχυρισμών του ως προς τους φορείς διώξής του, καθώς σε κάποια σημεία υποδεικνύει τους Ambazonians ως φορείς δίωξης του ιδίου της οικογένειάς του και σε άλλα το στρατό. Τέλος παρατηρείται, ότι ο Αιτητής ρωτήθηκε αρκετές φορές για την στοχοποίησή του από τον στρατό ωστόσο οι απαντήσεις του κρίνονται ως γενικές, ασαφείς και αόριστες.

32. Κατά την επ' ακροατηρίω διαδικασία παρατηρείται ότι ο Αιτητής διαφοροποίησε μερικώς τις δηλώσεις του. Αναφερόμενος στην δολοφονία του πατέρα του, δήλωσε ότι αυτός δολοφονήθηκε από τους Ambazonians και όχι όπως κατά την προσωπική του συνέντευξη ενώπιον των Καθ’ ων η αίτηση δήλωσε ότι σκοτώθηκε από τον στρατό. Επιπρόσθετα ο Αιτητής υπήρξε αντιφατικός στη δήλωσή του ότι ενημερώθηκε για την δολοφονία του πατέρα του από κάποιον φίλο του, αν και στην συνέντευξη του δήλωσε ότι ενημερώθηκε από την σύντροφό του. Αναφορικά με το περιστατικό της απαγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι τον απήγαγαν γιατί ο πατέρας του ήταν πληροφοριοδότης του κράτους σε αντίθεση με τα λεγόμενα του κατά την προσωπική του συνέντευξη ότι ο λόγος που τον απήγαγαν για να ενταχθεί στον αγώνα τους. Από τα πιο πάνω παρατηρείται ότι σε όλα τα στάδια εξέτασης της αίτησης του Αιτητή δεν καθίσταται σαφές ο λόγος που τον απήγαγαν οι μαχητές όπως επίσης παραμένει ασαφής ο φορέας δίωξης του ιδίου και της οικογένειάς του. Τέλος παρατηρείται ότι και κατά την δικαστική διαδικασία όπως επίσης και κατά την διοικητική διαδικασία δεν ήταν περιγραφικός παρέμεινε γενικόλογος και αόριστος και με έλλειψη βιωματικών περιγραφών σε σχέση με την κράτησή του από τους Ambazonians αλλά και σε σχέση με την απελευθέρωσή του.

33. Προχωρώντας σε αξιολόγηση κινδύνου που διατρέχει ο Αιτητής στη βάση του μοναδικού αξιόπιστου ισχυρισμού του Αιτητή ήτοι το προφίλ την ταυτότητα και τη χώρα καταγωγής του Αιτητή επισημαίνονται τα κάτωθι: το Δικαστήριο θα προχωρήσει σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή και ειδικότερα στην περιοχή διαμονής του, ήτοι το Mbalengi Ekombe Meme Division στο νοτιοδυτικό Καμερούν, ώστε να διερευνηθεί εάν συντρέχει εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής βάσει αυτών των πληροφοριών σε συνδυασμό με τις ατομικές του περιστάσεις να υποστεί δίωξη ή σοβαρό κίνδυνο βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του εκεί.

34. Ως προς την γενική κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων RULAC (Rule of Law in Armed Conflict)^{^[7]} παρατηρείται ότι το Καμερούν εμπλέκεται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη με την Boko Haram στην περιοχή Far North. Στις περιοχές Northwest (Βορειοδυτικά) και Southwest (Νοτιοδυτικά), αναφέρεται ότι αριθμός αγγλόφωνων αποσχιστικών ομάδων μάχεται έναντι της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία των περιοχών^{^[8]}.

35. Οι απαρχές της σύγκρουσης εντοπίζονται κατά το 2016 όταν αγγλόφωνοι δικηγόροι, μαθητές και δάσκαλοι ξεκίνησαν να διαδηλώνουν λόγω της υπο-εκπροσώπησής τους και της περιθωριοποίησής τους από την κυβέρνηση, ενώ η συμβολική μονομερής ανακήρυξη του ανεξάρτητου κράτους της Αμπαζονίας την πρώτη Οκτωβρίου 2017 επέφερε την άμεση χρήση του στρατού στις αγγλόφωνες περιοχές^{^[9]}. Προέκυψαν από τις άνω εξελίξεις διάφορες αυτονομιστικές ομάδες οι οποίες υποστηρίζουν τη δημιουργία της «Δημοκρατίας της Αμπαζονίας» στη βορειοδυτική και τη νοτιοδυτική περιφέρεια^{^[10]}.

36. Οι αντιμαχόμενες πλευρές αποτελούνται από τις δυνάμεις ασφαλείας του Καμερούν και από τις ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες. Οι δυνάμεις των αυτονομιστών παρουσιάζονται διαιρεμένες, αν και το μεταξύ τους επίπεδο συνεργασίας παραμένει ασαφές^{^[11]}. Παρατηρείται διαρκώς αυξανόμενη προσπάθεια των ομάδων προς συνεργασία, μεταξύ των οποίων η πραγματοποίηση συναντήσεων τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2022, όταν αποπειράθηκαν να ευθυγραμμίσουν τους σκοπούς και να εξεύρουν κοινή στρατηγική στις διενέξεις αυτών^{^[12]}. Οι ομάδες αυτές φαίνεται να πολλαπλασιάζονται και να αποκτούν οικονομική και αποφασιστική αυτονομία έναντι της διασποράς στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, η οποία έδιδε πολιτική κατεύθυνση σε αυτές^{^[13]}. H στρατιωτική ικανότητα των αυτονομιστών αξιολογείται περί τις δύο με τέσσερις χιλιάδες μαχητές^{^[14]}.

37. Περαιτέρω, ως προς τις χρησιμοποιούμενες τακτικές, μεθόδους, μέσα και όπλα πολέμου αξιολογούνται τα κάτωθι. Το 2021 φαίνεται να έλαβε χώρα στρατιωτική αναδιοργάνωση εντός των αποσχιστικών ομάδων, οι οποίες προκρίνουν την τακτική της φθοράς και στοχεύουν συγκεκριμένα το στρατό^{^[15]}. Πιο συγκεκριμένα, αντί να χτυπούν τα αστικά κέντρα προς δημιουργία χάους, προκρίνουν κατά προτεραιότητα τη στοχοποίηση του στρατού από την αρχή της χρονιάς^{^[16]}. Ένας περισσότερο τελειοποιημένος εξοπλισμός και ελαφρύς οπλισμός, ο οποίος καθιστά δυσχερή την αναγνώριση των αυτονομιστών έχει βοηθήσει στη στρατηγική αυτή^{^[17]}. Κατά τη διάρκεια των επιθέσεών τους στο στρατό, οι αυτονομιστές χρησιμοποιούν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς, καθώς και περισσότερο προηγμένα όπλα, όπως εκτοξευτές αντιαρματικών^{^[18]}.

38. H πιο πρόσφατη έρευνα της ACCORD που ετοιμάστηκε ως απάντηση σε ερώτημα σχετικά με την κρίση της Αγγλόφωνης περιοχής και δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2024, αναφέρει ότι κατά την περίοδο αναφοράς (2021-2023), η βίαιη σύγκρουση μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας και άμυνας και των ένοπλων αυτονομιστικών ομάδων συνέχισε να μαίνεται στις βορειοδυτικές και νοτιοδυτικές περιοχές του Καμερούν. Η κατάσταση ασφαλείας στις αγγλόφωνες περιοχές αναφέρεται ότι επιδεινώθηκε, με την εξέγερση να γίνεται πιο δομημένη και την κρίση πιο περίπλοκη. [19]

39. Τον Δεκέμβριο του 2023, το Γραφείο του ΟΗΕ για τον Συντονισμό Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (UN OCHA) δήλωσε για την περίοδο μεταξύ Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου 2023 ότι «πολλά περιστατικά απαγωγών, σωματικών επιθέσεων, βασανιστηρίων ή δολοφονιών πολιτών εξακολουθούν να αναφέρονται. Άμαχοι βρέθηκαν επίσης ανάμεσα σε συγκρούσεις μεταξύ των μερών της σύγκρουσης, με αποτέλεσμα ορισμένοι πολίτες να σκοτώνονται από αδέσποτες σφαίρες».[20]

40. Στη νοτιοδυτική περιοχή εντοπίστηκαν το πρώτο τρίμηνο του 2023 από την οργάνωση Danish Refugee Council τέσσερις κατηγορίες δραστών παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι μαρτυρίες από τα θύματα έδωσαν την εντύπωση ότι οι βασικοί δράστες ήταν οι μη κυβερνητικές ένοπλες δυνάμεις (40%), οι κυβερνητικές δυνάμεις ασφαλείας (35%),13 περιστατικά (22%) διαπράχθηκαν από πολίτες και τέλος, οι πολιτοφυλακές (civilian criminal groups - ομάδες γνωστές για εμπλοκή στο οργανωμένο έγκλημα) πιστεύεται ότι έχουν διαπράξει το 3% των παραβιάσεων των δικαιωμάτων στην κοινότητα.[21]

41. Παρά τη γενικότερη έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί στο Καμερούν, θα πρέπει να εξεταστεί ειδικότερα η περιοχή Mbalengi Ekombe στην νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED αναφορικά με τα περιστατικά ασφαλείας που συνέβησαν στη συνήθη περιοχή διαμονής του Αιτητή, κατά το διάστημα 5.1.2023–5.1.2024 σημειώθηκαν στη νοτιοδυτική περιφέρεια συνολικά 86 περιστατικά ασφαλείας με 172 ανθρώπινες απώλειες (33 μάχες, 12 διαμαρτυρίες, 7 εκρήξεις/απομακρυσμένη βία και 34 περιστατικά βίας κατά αμάχων)^{^[22]}. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με εκτίμηση του 2015 ο πληθυσμός της νοτιοδυτικής περιφέρειας ανέρχεται στους 1.534.232 κατοίκους^{^[23]}. Με βάση τα ανωτέρω ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα, δεν προκύπτει ότι ο Αιτητής εκ της παρουσίας του και μόνο διατρέχει κίνδυνο βλάβης, λαμβάνοντας υπόψη και τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, ήτοι ότι πρόκειται περί υγιούς, νεαρού άνδρα.

42. Καταληκτικά, ενόψει των ανωτέρω και από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει δυνατότητα υπαγωγής του Αιτητή στην προστατευτική διάταξη του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Τέτοιος φόβος δίωξης δεν προκύπτει καθαυτός ούτε από τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή τα οποία και έχουν γίνει αποδεκτά.

43. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται η υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν επικαλέστηκε κατά βάσιμο τρόπο αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

44. Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό και δεδομένου ότι ο Αιτητής δεν προκύπτει, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)] και δεν προκύπτει ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής τού στη χώρα καταγωγής [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)].

45. Ούτε εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή, ο βαθμός της οποίας να είναι τόσο υψηλός, ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμηθεί ότι ο Αιτητής, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].

46. Σημειώνεται συναφώς ότι «το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε Αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε Αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δε βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής». Ως «σοβαρή» ή «σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη» ορίζεται δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) ως «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης».

47. Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν ως προς την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι συνιστούν «[…]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

48. Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

49. Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ, «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας» (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».

50. Με βάση λοιπόν τα όσα καταγράφονται ανωτέρω, παρά το ότι περιστατικά βίας λαμβάνουν χώρα στην νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, εντούτοις, τα επίπεδα της βίας δεν είναι τόσο υψηλά ούτως ώστε να θεωρηθεί ότι υπάρχει εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής να αντιμετωπίσει κίνδυνο πραγματικής βλάβης απλώς και μόνο λόγω της παρουσίας του στην περιοχή. Προς τούτου λαμβάνονται υπόψη οι προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, καθώς πρόκειται για ενήλικα νεαρό άνδρα, χωρίς κάποιο πρόβλημα υγείας ή κάποια άλλη ευαλωτότητα. Επιπλέον, έχοντας ζήσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην νοτιοδυτική περιφέρεια του Καμερούν, είναι εξοικειωμένος με την περιοχή και άρα σε θέση να εντοπίζει και να αξιολογεί επαρκώς τους κινδύνους.

51. Υπό το φως των ανωτέρω, κρίνεται ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν καταδεικνύεται ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με €300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

[1] The Africa Report, Cameroon: Ambazonians and the kidnapping business, 11.5.2022, διαθέσιμο σε: https://www.theafricareport.com/202526/cameroon-ambazonians-and-the-kidnapping-business/

[2] UN Security Council, Report of the Secretary-General, The situation in Central Africa and the activities of the United Nations Regional Office for Central Africa, S/2019/913, 29 November 2019, https://www.ecoi.net/en/file/local/2020948/S_2019_913_E.pdf

[3] USDOS (United States Department of State), 2020 Country Reports on Human Rights Practices: Cameroon, 30 March 2021, https://www.state.gov/reports/2020-country-reports-on-human-rights-practices/cameroon/

[4] UN Security Council, Report of the Secretary-General, The situation in Central Africa and the activities of the United Nations Regional Office for Central Africa, S/2019/913, 29 November 2019, https://www.ecoi.net/en/file/local/2020948/S_2019_913_E.pdf

[5] USDOS (United States Department of State), 2020 Country Reports on Human Rights Practices: Cameroon, 30 March 2021, https://www.state.gov/reports/2020-country-reports-on-human-rights-practices/cameroon/

[6] HRW (Human Rights Watch), Cameroon, Events of 2020, 13 January 2021, https://www.hrw.org/world-report/2021/country-chapters/cameroon,

[8] https://www.rulac.org/browse/countries/cameroon Σύμφωνα με το ως άνω portal η βία στις αγγλόφωνες περιοχές δεν εξικνείται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη, το RULAC ωστόσο χρησιμοποιεί κριτήρια του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου https://www.rulac.org/about#collapse2accord, υπό What Methodology is Used. Για την αυτοτελή ωστόσο ερμηνεία της έννοιας της μη διεθνούς ένοπλης σύρραξης στο πλαίσιο του άρθρου 15γ' της Οδηγίας 2004/83/ΕΚ (και κατ' αντιστοιχία της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ) βλ. σχετικά ΔΕΕ, C‑285/12, ημερ. 30/01/2014, σκ. 21 επ.

[13] CGVS/CGRA (Belgium), 'COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE' (19.11.2021), 7-8 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 26/10/2023)

[19] ACCORD – Austrian Centre for Country of Origin and Asylum Research and Documentation (Author): Cameroon: The Cameroon Anglophone Crisis (2021 – 2023), 8 January 2024 https://www.ecoi.net/en/file/local/2102908/a-12289.pdf σελ. 8 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/01/2024)

[20] UNOCHA, Cameroon: North-West and South-West - Situation Report No. 58 (September-October 2023), December 2023, available at: https://reliefweb.int/report/cameroon/cameroon-north-west-and-south-west-situation-report-no-58-september-october-2023 p. 4 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 18/01/2024)

[22] https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (Region-Middle Africa-Cameroon-Sud-West) ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 12/01/2024