ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ.: 132/23
20 Φεβρουαρίου 2024
[Δ. ΚΑΤΣΑΡΙΔΗΣ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
D.K.
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
....................
Ο Αιτητής εμφανίζεται αυτοπροσώπως
Μ. Τρεμούρη (κα), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση
(κα S. Habib ορκίζεται και μεταφράζει πιστά από Αγγλικά σε Ελληνικά και αντίστροφα)
ΑΠΟΦΑΣΗ
Δ. Κατσαρίδης, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Με την υπό εξέταση προσφυγή, ο Αιτητής αιτείται: Δήλωση του Δικαστηρίου ότι η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 09/09/2022, η οποία γνωστοποιήθηκε στον Αιτητή στις 11/11/2022 και με την οποία τον πληροφορούν για την απόρριψη της αίτησής του για διεθνή προστασία, είναι άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω:
Ο Αιτητής είναι υπήκοος Σιέρρα Λεόνε και παρέλαβε βεβαίωση για την υποβολή της αίτησής του για παροχή διεθνούς προστασίας στις 02/12/2019. Στις 27/06/2022, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO), πλέον Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (EUAA) ο οποίος συνέταξε στις 26/08/2022 Έκθεση - Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου σχετικά με την συνέντευξη του Αιτητή. Στη συνέχεια, αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου, ενέκρινε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή στις 09/09/2022. Στις 10/11/2022, η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε απορριπτική επιστολή μαζί με την αιτιολόγηση της απόφασής της σχετικά με το αίτημα του Αιτητή, η οποία παραλήφθηκε ιδιοχείρως από τον Αιτητή στις 11/11/2022.
Στις 13/01/2023 καταχωρήθηκε η υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Ο Αιτητής παραθέτει στο εισαγωγικό δικόγραφο της διαδικασίας ότι εγκατέλειψαν με την σύζυγό του την χώρα καταγωγής τους, καθότι ότι ο πατέρας του (του Αιτητή), παρενοχλούσε την σύζυγό του.
Στο πλαίσιο της Γραπτής του Αγόρευσης, ο Αιτητής κατέγραψε ότι τόσο ο ίδιος όσο και η σύζυγός του δεν επιθυμούν να επιστρέψουν στην χώρα καταγωγής τους λόγω του ότι νοιώθουν ασφαλείς στην Κύπρο. Πρόσθεσε ότι δεν επιθυμεί να υποβάλει την σύζυγό του σε τέτοιο πόνο όπως συνέβη στο παρελθόν και ήθελε (η σύζυγός του), να θέσει τέρμα στην ζωή της.
Οι Καθ’ ων η αίτηση ήγειραν προδικαστική ένσταση περί εκπρόθεσμης προσφυγής, κατά παράβαση του άρθρου 146(3) του Συντάγματος και κατά παράβαση του άρθρου 12(Α) του Περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (73(Ι)/2018). Εισηγούνται ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και σωστή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ’ ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης.
ΤO ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Εξετάζοντας το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου παρατηρώ, όπως επεσήμανε και η συνήγορος των Καθ’ ων η αίτηση, ότι εγείρεται θέμα εκπρόθεσμης προσφυγής. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι η εμπρόθεσμη καταχώρηση της προσφυγής αποτελεί αντικειμενική προϋπόθεση του παραδεκτού της και κατά πάγια νομολογία, η προθεσμία αυτή είναι ανατρεπτική, ώστε η μη καταχώρηση της προσφυγής εντός του επιτρεπόμενου χρόνου να καθιστά αυτήν απαράδεκτη (Βλ. Potamitis v. Water Board of Limassol, (1985) 3 C.L.R. 260 και Γανωματής ν. Δημοκρατίας (2008) 3 Α.Α.Δ. 133).
Το άρθρο 146(3) του Συντάγματος ορίζει ότι η προσφυγή ασκείται εντός εβδομήντα πέντε (75) ημερών από την ημέρα δημοσίευσης της απόφασης ή της πράξης, ή σε περίπτωση μη δημοσίευσης από την ημέρα κατά την οποία η πράξη ή παράλειψη, περιήλθε εις γνώσιν του προσφεύγοντος, εκτός εάν προβλέπεται διά νόμου, ρητά, διαφορετική προθεσμία άσκησης προσφυγής κατά απόφασης πράξης ή παράλειψης. Σύμφωνα με τον ειδικότερο Νόμο 73(I)/2018 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας και συγκεκριμένα το άρθρο 12 Α (1), η προθεσμία για καταχώρηση προσφυγής κατά απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου ασκείται εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία γνωστοποίησης της απόφασης και/ή από την ημέρα που αυτή περιήλθε σε γνώση του προσφεύγοντος.
Είναι παραδεκτό γεγονός ότι ο Αιτητής έλαβε γνώση της προσβαλλόμενης πράξης στις 11/11/22 και ότι η προσφυγή καταχωρήθηκε στις 13/01/23, ήτοι 63 ημέρες μετά.
Το θέμα του εκπροθέσμου είναι ζήτημα που άπτεται της δημόσιας τάξης και το Δικαστήριο δύναται να εξετάσει το ζήτημα αυτό αυτεπάγγελτα σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας και να απορρίψει την προσφυγή άμεσα, χωρίς να ακούσει την ουσία του ζητήματος και χωρίς να προκληθεί περαιτέρω καθυστέρηση και έξοδα στην διαδικασία.
Στην υπόθεση Εμπορική Εταιρεία Παλαιχωρίου Λτδ ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση Αρ. 842/2007, 26.3.2009 αναφέρονται τα ακόλουθα (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):
«Αποτελεί πράγματι τη σταθερή θέση της νομολογίας ότι το βάρος απόδειξης περί του εκπρόθεσμου της προσφυγής το έχει εκείνος που το επικαλείται, σε περίπτωση δε αμφιβολίας περί του εμπροθέσμου ή μη, αυτή λύεται πάντοτε υπέρ του αιτητή. Εξαίρεση αποτελεί η περίπτωση της καταχώρησης της προσφυγής μετά πάροδο αρκετών ημερών από τη λήξη της κανονικής προθεσμίας, οπότε εναπόκειται σε εκείνο που προβάλλει τον ισχυρισμό ότι παρέλαβε καθυστερημένα τη γνωστοποίηση της διοικητικής πράξης, να τον αποδείξει. Στην Πατάτας ν. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 248, απορρίφθηκε η προσφυγή εφόσον ο αιτητής δεν προσήγαγε κανένα στοιχείο μαρτυρίας προς υποστήριξη του ισχυρισμού του ότι η επιστολή είχε ληφθεί σε συγκεκριμένη ημερομηνία. Με αναφορά και στη HadjiGavriel v. Republic (1986) 3(Α) C.L.R. 52, επαναβεβαιώθηκε ότι το ζήτημα της τήρησης της προθεσμίας αποτελεί ζήτημα δημοσίου συμφέροντος και μπορεί να εξετάζεται και αυτεπάγγελτα από το Δικαστήριο, εναπόκειτο δε στον αιτητή να δείξει ότι η συγκεκριμένη επιστολή που περιείχε τη διοικητική πράξη είχε παραληφθεί σε χρόνο αργότερο από αυτόν που θεωρείτο εύλογος υπό τις περιστάσεις. Εφαρμογή έχει σε κανονικές συνθήκες το σχετικό ερμηνευτικό άρθρο 2 του περί Ερμηνείας Νόμου, Κεφ. 1, το οποίο καθορίζει ότι όπου έγγραφο επιτρέπεται να επιδίδεται ή να δίνεται ή να αποστέλλεται με ταχυδρομείο, τότε «λογίζεται ότι γίνεται με την κανονική αποστολή, προπληρωμή και ταχυδρόμηση επιστολής που περιέχει το έγγραφο και εκτός εάν αποδεικνύεται το αντίθετο, ότι επιτεύχθηκε κατά το χρόνο κατά τον οποίο η επιστολή θα παραδινόταν με τη συνηθισμένη πορεία του ταχυδρομείου». Η φράση «in the ordinary course of post», που είναι το Αγγλικό κείμενο στο πιο πάνω ερμηνευτικό άρθρο, σημαίνει τη λήψη της επιστολής σε δύο, τρεις ημέρες, ενώ δεν επιβάλλεται αυτή να ταχυδρομείται με ασφαλισμένο ταχυδρομείο (Βλ. Latifundia Properties Ltd ν. Ψακή κ.ά. (2003) 1 Α.Α.Δ. 670 και Θεμιστοκλέους ν. Δημοκρατίας (2007) 3 Α.Α.Δ. 415).»
Η προκείμενη περίπτωση, εμπίπτει στις περιπτώσεις όπου το βάρος απόδειξης περί του εκπρόθεσμου της προσφυγής το έχει ο Αιτητής(Πατάτας v. Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 248, HadjiGavriel v. Republic (1986) 3(Α) C.L.R. 52), καθότι οι Καθ’ ων η αίτηση έχουν προσκομίσει τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης, εντός του οποίου βρίσκονται στοιχεία που επιβεβαιώνουν την παραλαβή της απορριπτικής επιστολής/απόφασης δια χειρός από τον Αιτητή σε συγκεκριμένη ημερομηνία, ήτοι στις 11/11/2022, (βλ. ερυθρό 70 του Δ.Φ.). Διαφαίνεται επίσης ότι η απορριπτική επιστολή περιείχε αναφορά στην προθεσμία των 30 ημερών, εντός της οποίας έπρεπε να καταχωρηθεί η προσφυγή στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας. Συνεπώς, η παρούσα προσφυγή ασκήθηκε αρκετά μετά την εκπνοή της εν λόγω προθεσμίας.
O Αιτητή καταχώρησε την παρούσα προσφυγή στις 13/01/2023 ενώ ο ίδιος δεν προσκόμισε οποιαδήποτε στοιχεία που να αποδεικνύουν το εμπρόθεσμο της καταχώρησης της προσφυγής του, αντιθέτως φαίνεται να γίνεται αποδεκτό το γεγονός ότι η προσφυγή καταχωρήθηκε εκπρόθεσμα και κατά την άποψή μου η παραδοχή αυτή καθορίζει και το αποτέλεσμα της υπό εξέταση προσφυγής. Επιπλέον, το γεγονός ότι η προσφυγή καταχωρήθηκε σχεδόν δύο μήνες από την παραλαβή της επιστολής με την οποία γνωστοποιήθηκε η απόρριψη του αιτήματος διεθνούς προστασίας του Αιτητή, δεν αμφισβητήθηκε σε κανένα στάδιο της παρούσας διαδικασίας από τον Αιτητή.
Συνεπώς στην βάση των γεγονότων και των στοιχείων που βρίσκονται ενώπιόν μου κρίνεται ότι η καταχώρηση της προσφυγής είναι σαφώς εκτός της προβλεπόμενης προθεσμίας που προβλέπει το άρθρο 12Α του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, ως τροποποιήθηκε μέχρι σήμερα.
Με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκε ενώπιόν μου, όπως τα έχω αναφέρει και πιο πάνω, η παρούσα προσφυγή κρίνεται μη παραδεκτή και απορρίπτεται, λόγω του εκπροθέσμου της με έξοδα 500€ υπέρ των καθ’ ων η αίτηση και εναντίον του αιτητή. Με την πιο πάνω κατάληξη, παρελκύει η εξέταση οποιουδήποτε άλλου θέματος.
Δ. Κατσαρίδης, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.