ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 1354/23
05 Φεβρουαρίου, 2024
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
A.C.A.
Αιτητή
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Προϊστάμενου Υπηρεσίας Ασύλου – Υπουργού Εσωτερικών
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Α. Ιωαννίδου (κα), για Α. Χουβαρτάς και Ε. Λουκά, Δικηγόροι για τον Αιτητή
Σ. Σταύρου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 26/04/2023 η οποία του κοινοποιήθηκε κατά την ίδια ημερομηνία και με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, παράνομη, στερούμενη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος και έχει ληφθεί καθ΄ υπέρβαση και/ή χωρίς δικαιοδοσία και είναι αποτέλεσμα πλάνης και κακής εφαρμογής του Νόμου.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Ο Αιτητής, υπήκοος Καμερούν, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 08/01/20. Στις 28/03/23 πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη του, ακολούθησε σχετική έκθεση/εισήγηση λειτουργού της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (στο εξής «ΕΥΥΑ») ημερ.31/03/23 και ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιος λειτουργός αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης στις 10/04/23 – απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Ο Αιτητής μέσω του δικηγόρου του ισχυρίζεται ότι η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ήτο ελλιπής σε έρευνα, αναιτιολόγητη και πεπλανημένη ως προς τα πραγματικά γεγονότα και νομικά σημεία της υπόθεσης. Δεν αξιολογήθηκαν επαρκώς και/ή εξατομικευμένα οι λόγοι και ο κίνδυνος και/ή απειλή κατά της ζωής του Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής – λόγοι που αφορούν πολιτικές/θρησκευτικές πεποιθήσεις μη αρεστές σε κάποιες αυτονομιστικές ομάδες.
Οι Καθ' ων η Αίτηση αντιτείνουν ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Οι ισχυρισμοί του Αιτητή που προβάλλονται μέσω του συνηγόρου του στο δικόγραφο της προσφυγής του δεν αναπτύσσονται επαρκώς στην Γραπτή του Αγόρευση, το περιεχόμενο της οποίας περιορίζεται μόνο σε επανάληψη νομικών ισχυρισμών χωρίς να γίνεται υπαγωγή τους σε πραγματικά γεγονότα και νομικά δεδομένα της υπόθεσης. Με βάση τον Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, που εφαρμόζεται κατ’ αναλογία και από το παρόν Δικαστήριο (Βλέπε Κανονισμό 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2023, 3/2019), επιβάλλεται η υποχρέωση στον Αιτητή όχι μόνο να εγείρει με το δικόγραφο του όλα τα σημεία τα οποία υποστηρίζουν την προσφυγή του αλλά ταυτόχρονα να τα αιτιολογεί πλήρως (Βλέπε σχετικά, Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Latomia Estate Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672, Δημοκρατία ν. Σπύρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 533, Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 Α.Α.Δ. 598).
Λαμβάνοντας υπόψη τις πιο πάνω νομολογιακές αρχές που εφαρμόζονται και στην παρούσα υπόθεση, κρίνω ότι κανένας από τους νομικούς λόγους και ισχυρισμούς που καταγράφονται τόσο στο δικόγραφο της προσφυγής όσο και μέσω της Γραπτής Αγόρευσης του Αιτητή, πληροί τις προϋποθέσεις αιτιολόγησης, συνεπώς, απορρίπτονται στο σύνολο τους.
Το Δικαστήριο, όμως, αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν.73(Ι)/2018), προχωρεί σε αξιολόγηση της ουσίας του αιτήματος ασύλου σε συνάρτηση με τους γενικούς ισχυρισμούς των δικηγόρων του που αφορούν έλλειψη δέουσας έρευνας, ανεπαρκούς αιτιολόγησης και πλάνης της προσβαλλόμενης πράξης στη βάση του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ»).
Με την αίτηση ασύλου του ο Αιτητής ισχυρίστηκε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του επειδή ήταν μέλος των αυτονομιστών[1] και επειδή εγκατέλειψε την αυτονομιστική ομάδα της οποίας ήταν μέλος λόγω των θανάτων, των απαγωγών για λύτρα και των εμπρησμών σχολείων, καθώς η ζωή του βρέθηκε σε κίνδυνο. Πρόβαλε, ότι αρχικά διέφυγε στη Νιγηρία, όμως τον εντόπισαν και εκεί μέλη των αυτονομιστών, με αποτέλεσμα να μεταβεί στη Λιβύη, και από τη Λιβύη στη Δημοκρατία. (ερυθρό 1 ΔΦ)
Κατά την συνέντευξη/ελεύθερη αφήγηση του υποστήριξε ότι περί τον 8ο/2019 είχε μεταβεί από την Kumba στη Douala προκειμένου να αγοράσει προμήθειες για το κατάστημα που διατηρούσε. Στον δρόμο της επιστροφής, συγκεκριμένα στην περιοχή Barombi – Mambougi, αυτονομιστές σταμάτησαν το λεωφορείο στο οποίο επέβαινε και απήγαγαν όλους τους επιβάτες για διάστημα μίας εβδομάδας, μεταφέρνοντάς τους στο δάσος. Κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους οι αυτονομιστές ζητούσαν χρήματα από τους ομήρους, ενώ παράλληλα τους ρωτούσαν τι έχουν προσφέρει προς εξυπηρέτηση του αυτονομιστικού τους αγώνα. Καθώς ο Αιτητής δεν είχε συνεισφέρει σε κάτι, οι αυτονομιστές του ανέθεσαν τον ρόλο του παρακινητή των νέων σε αποχή από την εκπαίδευση. Μετέπειτα, αφού κράτησαν τις προσωπικές του πληροφορίες και πληρώθηκαν τα λύτρα, ο Αιτητής αφέθηκε ελεύθερος μαζί με τους υπόλοιπους ομήρους, με την προϋπόθεση να εκπληρώσει τον ρόλο που του ανατέθηκε. Ο Αιτητής επέστρεψε στην Kumba, και ισχυρίστηκε ότι οι αυτονομιστές τον καλούσαν τακτικά ρωτώντας εάν εκπληρώνει τα καθήκοντά του και ζητώντας του χρήματα. Ανέφερε ότι, απείχε από τα καθήκοντα που του είχαν αναθέσει. Οι δε αυτονομιστές είχαν προειδοποιήσει (κατά την ομηρία τους) ότι εάν αντιμετωπίσουν προβλήματα με τις αρχές τότε θα θεωρούσαν ότι πληροφορίες δόθηκαν από αυτούς. Μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, ο κρατικός στρατός συγκρούστηκε με τους αυτονομιστές, σκοτώνοντας κάποιους και συλλαμβάνοντας κάποιους άλλους. Ακολούθησαν απειλές προς το πρόσωπο του και ένα βράδυ δύο αυτονομιστές του επιτέθηκαν στην οικία του. Αφού συγκρούστηκε με τον έναν εξ’ αυτών, δήλωσε πως έφυγε από το σπίτι του, μεταβαίνοντας αρχικά στη Νιγηρία (ερυθρό 37/2Χ ΔΦ). Του ζητήθηκε να τοποθετήσει χρονικά τα γεγονότα, και δήλωσε ότι τα περιστατικά που τον ανάγκασαν να φύγει από τη χώρα καταγωγής του ξεκίνησαν περί τα μέσα 8ου/ 2019, με την απαγωγή και την απελευθέρωσή του να λαμβάνουν χώρα εντός του μηνός Αυγούστου (ερυθρό 33/Χ ΔΦ), διήρκησαν μέχρι τις 17/12/19, οπότε και έφυγε οριστικά από το Καμερούν (ερυθρό 36 ΔΦ).
Σε σχετικές ερωτήσεις του λειτουργού αναφορικά με την κατ’ ισχυρισμό απαγωγή του επανέλαβε τα όσα είχε αναφέρει κατά την ελεύθερη αφήγησή του (ερυθρό 36/2Χ ΔΦ). Όταν του ζητήθηκαν περαιτέρω πληροφορίες για το περιστατικό της απαγωγής, δήλωσε πως στο λεωφορείο επέβαιναν περί τα 15 άτομα, τα οποία δεν γνώριζε προσωπικά, και πως οι αυτονομιστές το σταμάτησαν καθώς έκλεισαν τον δρόμο και κρατούσαν όπλα (ερυθρό 35/1Χ, ερυθρό 33/1Χ ΔΦ). Δεν γνώριζε το σημείο που μεταφέρθηκαν μετά την απαγωγή τους και δήλωσε ότι ο χώρος αυτός είχε δέντρα (ήτο μεγάλο δάσος) και είχε σκηνές (ερυθρό 35 1Χ του Δ.Φ.). Ως προς τις συνθήκες κράτησής του, δήλωσε ότι οι αυτονομιστές ζητούσαν λύτρα από τους κρατούμενους (ερυθρό 35/1Χ ΔΦ) και πως, εν γένει, δεν τους φέρονταν με καλό τρόπο, τους απειλούσαν, και τους ζητούσαν να καθαρίζουν τον χώρο όπου κρατούνταν, να συλλέγουν ξύλα και να μαγειρεύουν. Παράλληλα, έπειτα από σχετικές ερωτήσεις του λειτουργού, επανέλαβε ότι οι αυτονομιστές τους έλεγαν ότι πρέπει να συμμετάσχουν στον αγώνα για την απελευθέρωση και πως ο ίδιος το δέχτηκε προκειμένου να παραμείνει ασφαλής (ερυθρό 34/1Χ ΔΦ). Ως προς τον τρόπο με τον οποίο πληρώθηκαν τα λύτρα, υποστήριξε ότι έστειλε η αδερφή του στους αυτονομιστές 100.000 CFA (Central African CFA Franc) μέσω ηλεκτρονικής εφαρμογής αποστολής χρημάτων. Σχετικά με τις συνθήκες απελευθέρωσής του, ισχυρίστηκε ότι τους πήγαν μέχρι τον δρόμο και από εκεί συνέχισαν με το λεωφορείο τη διαδρομή τους μέχρι την Kumba (ερυθρό 33/1Χ ΔΦ). Αναφορικά με το τί επακολούθησε της απελευθέρωσης του ισχυρίστηκε ότι σε τηλεφωνικές επικοινωνίες που είχε μαζί τους, τούς έλεγε πως εκπληρώνει τον ρόλο που του είχε ανατεθεί, ενώ στην πραγματικότητα δεν το έπραττε (ερυθρό 33 ΔΦ), ενώ παράλληλα τους έστελνε και χρηματικά ποσά.
Ο Αιτητής δήλωσε πως, κατά προσέγγιση, επικοινωνούσαν μαζί του περίπου τρεις φορές την εβδομάδα (ερυθρό 32/ 1Χ ΔΦ), ζητώντας κυρίως χρήματα (συνολικά τους έδωσε χρήματα σε πέντε περιπτώσεις) (ερυθρό 31/1Χ ΔΦ). Οι αυτονομιστές, επίσης, τον μετέφεραν στο στρατόπεδό τους όπου τον κρατούσαν για μερικές ώρες και μετά τον άφηναν να φύγει (εκεί τους αγόραζε φαγητό και τους καθάριζε). Διευκρίνισε ότι αυτό συνέβη σε δύο περιστατικά αλλά δεν θυμόταν τις ημερομηνίες, οι δε λοιποί κάτοικοι της περιοχής δεν αντιμετώπισαν τέτοια προβλήματα (ερυθρό 31/1Χ ΔΦ).
Σε σχέση με την επίθεση που δέχτηκε από τους αυτονομιστές στην οικία του, μετά από διευκρινιστικές ερωτήσεις του λειτουργού, ισχυρίστηκε ότι ένα βράδυ, περί τις 15/12, ήρθαν δύο άτομα στην οικία του. Το ένα πρόσωπο κρατούσε μαχαίρι, εισήλθε στην οικία του και του είπε πως γνώριζε ότι έδωσε πληροφορίες γι’ αυτούς στον στρατό με αποτέλεσμα να χάσουν μέλη της οργάνωσης. Δήλωσε ότι πάλεψε μαζί του για 15 – 30 λεπτά και πως στην προσπάθειά να του πάρει το μαχαίρι τραυμάτισε το χέρι του. Έφυγε από το σπίτι του και άρχισε να τρέχει. Δύο μέρες αργότερα, 17/12, έφυγε για τη Νιγηρία (ερυθρό 29 1Χ ΔΦ). Ως προς τον ισχυρισμό του ότι οι αυτονομιστές τον εντόπισαν στη Νιγηρία, δήλωσε πως, ενώ βρισκόταν στην αγορά, συνάντησε τρεις εξ’ αυτών και ξεκίνησε να τρέχει ενώ παράλληλα τον κυνηγούσαν. Αυτό συνέβη στην πολιτεία Enugu περί τα Χριστούγεννα, ενώ ως προς τον λόγο που οι αυτονομιστές βρισκόντουσαν τόσο μακριά από την Kumba, ανέφερε πως πολλοί εξ’ αυτών μεταβαίνουν στη Νιγηρία προκειμένου να προμηθευτούν φυλαχτά (που συνδέονται με μαύρη μαγεία) (ερυθρό 29/1Χ ΔΦ). Υποστήριξε ότι θα αντιμετωπίσει προβλήματα με την επιστροφή του από τις κρατικές δυνάμεις, καθότι θεωρούνται όλοι οι νεαροί άντρες ύποπτοι ως αυτονομιστές (υποβάλλονται δε σε κρατήσεις, φυλακίσεις και εκτελέσεις). Ωστόσο, ποτέ δεν αντιμετώπισε κάποιο πρόβλημα από τις κρατικές δυνάμεις (ερυθρό 28 ΔΦ).
Ο λειτουργός στην εισήγησή του, αφού παρουσίασε τα στοιχεία ταυτότητας του Αιτητή αλλά και το ιστορικό του, αποδέχθηκε τις πληροφορίες που αφορούσαν τη χώρα καταγωγής του και τον τόπο διαμονής του και έκρινε ότι είναι αξιόπιστος (ερυθρά 68-67 ΔΦ). Απέρριψε, όμως, τους ισχυρισμούς που πρόβαλε που τον οδήγησαν να εγκαταλείψει την χώρα του, ως ακολούθως:
(α) Ισχυρισμός του Αιτητή ότι απήχθη από τους αυτονομιστές τον 8ο/2019 και του ζητήθηκε να εμποδίζει τους μαθητές να πηγαίνουν στο σχολείο.
Όσον αφορά την εσωτερική αξιοπιστία του, ο λειτουργός κατέληξε στα εξής ευρήματα:
- οι δηλώσεις του παρουσίασαν ασυνέπειες και ασάφειες, ενώ επίσης δεν εξειδικεύτηκαν επαρκώς,
- όταν του ζητήθηκε να περιγράψει το τι διαδραματίστηκε κατά την περίοδο αιχμαλωσίας του από τους αυτονομιστές, οι απαντήσεις του ήταν επαναλαμβανόμενες και γενικές,
- όταν του ζητήθηκε να περιγράψει τον χώρο όπου κρατείτο και να περιγράψει μία τυπική ημέρα του κατά την περίοδο αιχμαλωσίας του, δεν κατέστη εφικτό να δώσει επαρκείς πληροφορίες αλλά ούτε μπόρεσε να περιγράψει λεπτομερώς τον χώρο όπου βρισκόταν για μία εβδομάδα,
- λιτή ήτο και η απάντησή του περί του ότι μάζευε ξύλα, μαγείρευε και καθάριζε,
- δεν υπήρξε συνεκτικός στην περιγραφή του ρόλου που του ανατέθηκε από τους αυτονομιστές,
- ήταν ευλόγως αναμενόμενο να είναι σε θέση να παραθέσει περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά και με την περίοδο αιχμαλωσίας του, όπως και να είναι σε θέση να περιγράψει το μέρος όπου κρατήθηκε αιχμάλωτος για σημαντικό χρονικό διάστημα.
(β) Ισχυρισμός του Αιτητή ότι οι αυτονομιστές του επιτέθηκαν στην οικία του τον 12ο/2019.
Όσον αφορά την εσωτερική αξιοπιστία του, ο λειτουργός κατέληξε, επίσης, στα εξής ευρήματα:
- έδωσε αόριστες και ανακριβείς απαντήσεις αναφορικά με την κατ’ ισχυρισμό επίθεση που δέχτηκε στην οικία του από τους αυτονομιστές,
- οι δηλώσεις του δεν διακατέχονταν από τον απαιτούμενο βαθμό λεπτομέρειας, καθώς περιέγραψε με γενικό τρόπο τα όσα διαδραματίστηκαν,
- οι απαντήσεις του αναφορικά με τη συμπλοκή του με το ένα μέλος των αυτονομιστών υπήρξαν επαναλαμβανόμενες, καθώς στις σχετικές ερωτήσεις επαναλάμβανε ότι η συμπλοκή τους κράτησε περί τα 15-30 λεπτά και πως ο αποσχιστής κρατούσε στο χέρι του ένα μαχαίρι, το οποίο ο Αιτητής προσπάθησε να του το πάρει,
- επαναλαμβανόμενες ήταν και οι απαντήσεις του σε σχέση με το πως κατάφερε να διαφύγει της επίθεσης,
- ούτε αιτιολόγησε επαρκώς τον λόγο της μη επέμβασης του ετέρου προσώπου που βρισκόταν εκτός της οικίας του, ούτε και τον τρόπο με τον οποίο κατορθώθηκε η απόδραση του ενώ το άτομο αυτό βρισκόταν έξω από την οικία του,
- θα ήτο ευλόγως αναμενόμενο να είναι σε θέση να εισφέρει περισσότερες πληροφορίες και ως προς το περιστατικό της επίθεσης αυτό καθαυτό και ως προς τον τρόπο με τον οποίο κατέστη εφικτή η φυγή του.
Το Δικαστήριο αφού διεξήλθε των λεπτομερειών της συνέντευξης διαπιστώνει, όπως και η εισήγηση του λειτουργού, ότι δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό το πιο πάνω μέρος του αφηγήματος του Αιτητή. Δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στην εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς του με επαρκή λεπτομέρεια. Σημαντική, επισήμανση, είναι και η αντίφαση που παρατηρείται μεταξύ των όσων δηλώθηκαν ενώπιον του λειτουργού και των όσων καταγράφονται στο αίτημα του για διεθνή προστασία. Οι δε συνθήκες δίωξης του, οι περιγραφές των πρωταγωνιστών του αφηγήματος του, οι ελλιπείς πληροφορίες και λεπτομέρειες, η μη ύπαρξη βιωματικών στοιχείων και οι δηλώσεις του για τα περιστατικά κράτησης, κακομεταχείρισης και φυγής του από την χώρα αποδυναμώνουν σημαντικά τους δείκτες αξιοπιστίας του στο σύνολό τους (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 ). Σύμφωνα, επίσης, και με την § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, ο Αιτητής θα έπρεπε:
«(i) να λέει την αλήθεια και να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του με κάθε δυνατό τρόπο.
(ii) Να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο τεκμήριο και να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων. Αν είναι αναγκαίο πρέπει να καταβάλει προσπάθεια να προσκομίσει επιπρόσθετα τεκμήρια.
(iii) Να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Αναμένεται ότι θα του ζητηθεί να δώσει μια συνεκτική εξήγηση όλων των λόγων που επικαλείται για υποστήριξη του αιτήματός του για προσφυγικό καθεστώς και θα πρέπει να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις που θα του υποβληθούν.»
Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντα. (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Τα γεγονότα της περίπτωσης του σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ούτε τεκμηρίωσε με τους ισχυρισμούς του ότι ανήκει σε οποιαδήποτε πολιτική, θρησκευτική, εθνική, στρατιωτική ή κοινωνική οργάνωση ή ομάδα στη χώρα καταγωγής του που να αντιμετωπίζει δίωξη, ενώ σε περίπτωση επιστροφής του δεν θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας του. Δεν έχει τεκμηριώσει με τις αιτιάσεις του ότι έχει καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται είτε από τις αρχές της χώρας του είτε από άλλους φορείς δίωξης (Βλέπε Άρθρα 3Α και 3Β του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Ως εκ τούτου η κατάληξη της Υπηρεσίας Ασύλου είναι αιτιολογημένη, λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα και στα πλαίσια του Νόμου καθότι από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον της δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) (ερυθρά 67-62 ΔΦ).
Μέσα από την έκθεση/εισήγηση προκύπτει, επίσης, ότι ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο ο Αιτητής θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) (ερυθρό 62-59 ΔΦ). Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[2] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Όσον αφορά το Άρθρο 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, αξιολογώντας την κατάσταση ασφαλείας στον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι την πόλη Kumba της περιφέρειας Νοτιοδυτικά του Καμερούν, κρίθηκε ότι δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να υποστεί σοβαρή απειλή λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.
Εξάλλου, η ύπαρξη «ένοπλης σύρραξης» στο έδαφος μιας χώρας ή μιας περιοχής της ή διάφορων περιοχών της, αν και αναγκαία, δεν είναι επαρκής προϋπόθεση από μόνη της για παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας.[3] Συγκεκριμένα, λαμβάνοντας υπόψη την έννοια της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» (ως διατυπώθηκε από το ΔΕΕ στην υπόθεση Elgafaji C-465/07[4], σκέψεις 39 και 43, καθώς και στην υπόθεση Diakité C-285/12[5], σκέψεις 30 και 31), η σύρραξη στο Καμερούν δεν έχει φθάσει σε τέτοιο σημείο όπου ένας άμαχος στοχεύεται αδιακρίτως λόγω της παρουσίας του και μόνον στις Αγγλόφωνες περιοχές (ως έχει οριστεί στην υπόθεση Diakité C-285/12, σκέψη 30, και στην υπόθεση Elgafaji C-465/07, σκέψη 43), και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Αιτητής δεν τεκμηρίωσε με το αίτημα του σχέση με την Αγγλόφωνη κρίση (υπόθεση Elgafaji C-465/07, σκέψη 39, και υπόθεση Diakité C-285/12, σκέψη 31), μπορεί ευλόγως να διαπιστωθεί ότι η φύση και έκταση της κρίσης μαζί με το προσωπικό του προφίλ δεν αρκούν ώστε να εξαχθεί ότι θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο ως άμαχος, σε περίπτωση που επιστρέψει στο τόπο συνήθους διαμονής του. Ούτε προκύπτει ότι οι κρατικές αρχές στοχεύουν Αγγλόφωνους για σύλληψη, παρενόχληση ή άλλες σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποκλειστικά και μόνο επειδή προέρχονται από τις περιοχές του νοτίου Καμερούν ή/και είναι αγγλόφωνοι.
Πέραν των πιο πάνω, στις τελευταίες αναφορές για τη χώρα (που προκύπτουν από έγκυρες πηγές), δεν καταγράφονται τέτοια περιστατικά συγκρούσεων (ως εκείνα που υπέδειξε) γενικά στις περιοχές που ο Αιτητής αναφέρει ως τόπο καταγωγής του και ως τόπο τελευταίας διαμονής του. Από αναθεωρημένη ανάλυση για την κατάσταση ασφαλείας ευρύτερα στην περιφέρεια του Αιτητή[6] καταγράφεται ότι:
- το πρώτο τρίμηνο του 2023, υπήρξαν συνολικά 27 περιστατικά βίας και συγκρούσεων, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 31 ανθρώπινες απώλειες και από τα οποία τα 13 αφορούσαν βία εναντίον πολιτών,
- το δεύτερο τρίμηνο του 2023, καταγράφηκαν στην περιοχή 31 περιστατικά βίας και συγκρούσεων, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 43 ανθρώπινες απώλειες και εκ των οποίων τα 14 αφορούσαν βία κατά πολιτών,
- το τρίτο τρίμηνο του 2023, τα περιστατικά που καταγράφηκαν ήταν 31 και οι ανθρώπινες απώλειες 49, με 10 περιστατικά βίας κατά πολιτών,
- τέλος, κατά το τρίτο τρίμηνο του 2023-19/01/24 καταγράφηκαν 12 περιστατικά ασφαλείας με 62 ανθρώπινες απώλειες, εκ των οποίων τα 6 περιστατικά ήταν βία κατά πολιτών (η αύξηση των ανθρώπινων απωλειών κατά το ανωτέρω διάστημα ανάγεται σε επιθέσεις που σημειώθηκαν στο Mamfe και το Egbekaw τον 11ο/2023)[7].
Με βάση τις ανωτέρω πληροφορίες, διαφαίνεται ότι η κατάσταση ασφαλείας εντός του 2023 χαρακτηρίζεται από σχετική σταθερότητα, ενώ η πλειοψηφία των περιστατικών δεν αφορούν περιστατικά βίας κατά άμαχου πληθυσμού. Επιπλέον, η πόλη Kumba (στην οποία διέμενε ο Αιτητής πριν εγκαταλείψει τη χώρα του και όπου αναμένεται να εγκατασταθεί με την επιστροφή του) δεν συγκαταλέγονται ανάμεσα στις περιοχές της εν λόγω περιφέρειας όπου καταγράφηκαν τα πιο πάνω περιστατικά κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2023 και τον 1ο/2024, στοιχείο που συνηγορεί περαιτέρω στην σταθερή κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή. Σε συνάρτηση με τα ατομικά χαρακτηριστικά και στοιχεία του Αιτητή ήτοι: πρόκειται για ενήλικο άρρενα, υγιές άτομο και άμαχο πολίτη, είναι σε θέση να αναγνωρίζει και να αξιολογεί επαρκώς τους κινδύνους, διαθέτει συγγενείς και επαρκές υποστηρικτικό δίκτυο στον τόπο καταγωγής του, άτομο που διαθέτει επίπεδο μόρφωσης, δεν παρουσιάζει θέματα ευαλωτότητας τα οποία θα καθιστούσαν δυσκολότερη την προστασία του συγκριτικά με τον μέσο πληθυσμό σε κάποιο περιστατικό ασφαλείας, δεν προκύπτει ότι υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι με την επιστροφή του στον τόπο διαμονής του στο Καμερούν θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη. Ούτε έχουν τεκμηριωθεί οποιαδήποτε ατομικά χαρακτηριστικά ή στοιχεία που να υποδηλώνουν και να καταδεικνύουν ειδικώς ότι θα τεθεί σε κατάσταση που αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρής βλάβης σε τέτοιο βαθμό που ενδεχομένως να μπορούσε να αντισταθμιστεί το επίπεδο αδιάκριτης βίας βάσει της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας.
Ως εκ τούτου, δεν διαπιστώνεται ελλιπής έρευνα αλλά ούτε πλάνη περί το νόμο και των πραγματικών δεδομένων που λήφθηκαν υπόψη από την Υπηρεσία Ασύλου κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Βλέπε Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ). Η επάρκεια της αιτιολογίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα πραγματικά και νομικά περιστατικά της υπόθεσης, ενώ η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης συμπληρώνεται και/ή αναπληρώνεται μέσα από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου του Αιτητή ήτοι της έκθεσης/εισήγησης του λειτουργού η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης του εξουσιοδοτημένου από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιου λειτουργού, όπως επίσης και από το σύνολο της όλης διοικητικής ενέργειας με αποτέλεσμα να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270).
Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων του Αιτητή, όπως αναλύεται ανωτέρω, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να του αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.
Για τους πιο πάνω λόγους η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Επιδικάζονται €1300 έξοδα υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση και εναντίον του Αιτητή.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Η Ambazonia, εναλλακτικά η «Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Αμβαζονίας» ή «Κράτος της Αμβαζονίας» είναι μια πολιτική οντότητα που ανακηρύχθηκε από αγγλόφωνους αυτονομιστές που επιδιώκουν την ανεξαρτησία από το Καμερούν – Βλέπε επίσης σχετικά United Nations Office for the Coordination of Humanitarian Affairs (UN OCHA), Cameroon Humanitarian Needs Overview 2020 (revised June 2020), pp. 20, 45, June 2020, available at: https://www.ecoi.net/en/file/local/2039302/cmr_hno_2020-revised_25062020_print.pdf , επιπλέον, COI QUERY, EASO, 29/06/ 21, Forced recruitment by separatist groups, self-declared as Ambazonians, in the Anglophone regions, available at: https://euaa.europa.eu/
[2] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας
[3] EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική Ανάλυση, Νοέμβριος 2014, σελ. 17 – σημείο 1.2.1.1. Διαφορά μεταξύ ορισμού της εσωτερικής ένοπλης σύρραξης και καθορισμού του βαθμού βίας (https://easo.europa.eu/sites/default/files/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf)
[4] Απόφαση του ΔΕΕ (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 17/02/09 στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji και Noor Elgafaji κατά Staatssecretaris van Justitie, σκέψεις 32, 38
[5] EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική Ανάλυση, Νοέμβριος 2014, σελ. 16-17 – σημείο 1.2.1. Εσωτερική ένοπλη σύρραξη (https://easo.europa.eu/sites/default/files/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf)
[6] ACCORD, CAMEROON, FIRST QUARTER 2022: Update on incidents according to the Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), 30 May 2022, ηλεκτρονική έκδοση διαθέσιμη στον ακόλουθο σύνδεσμο https://www.ecoi.net/en/file/local/2074583/2022q1Cameroon_en.pdf (βλ. ενότητες ‘Conflict incidents by category’ - σελ. 2, και ‘Conflict incidents per province’ και ‘Localization of conflict incidents’ - σελ. 4) [ημερ. πρόσβασης 29/01/2024]
[6] Al Jazeera, ‘Separatist gunmen kill at least 20 in Cameroon’, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Separatist gunmen kill at least 20 in Cameroon | Armed Groups News | Al Jazeera [ημερ. πρόσβασης 29/01/2024], ReliefWeb ‘Cameroon: South-West region, note no 2 on Egbekaw: 12 November 2023’, διαθέσιμο στη διεύθυνση: Cameroon: South-West region - Note n°2 on Egbekaw: Needs and response update, 15 November 2023 - Cameroon | ReliefWeb [ημερ.πρόσβασης 29/01/2024]