ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 3214/2023
23 Φεβρουαρίου, 2024
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
G.M.M.
Αιτήτρια
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Η Αιτήτρια παρούσα
Α. Καρσλιάδου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.
K. Enongo (κος) παρών για πιστή μετάφραση από τα Λινγκάλα στα Ελληνικά και αντίστροφα.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Η Αιτήτρια, υπήκοος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 29/06/20, στις 08/05/23 πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη της, και στις 31/05/23 ετοιμάστηκε έκθεση/εισήγηση. Στις 08/06/23 εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Η Αιτήτρια υποστήριξε ότι δεν επιθυμεί να επιστρέψει λόγω του αιματοκυλίσματος που υπάρχει στη πόλη Beni της χώρας. Ισχυρίστηκε ότι ήλθε στην Κύπρο για να αναζητήσει ασφάλεια και υιοθέτησε κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία τα όσα ανέφερε κατά την συνέντευξη της στην Υπηρεσία Ασύλου.
Οι Καθ' ων η αίτηση απάντησαν ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, μετά από δέουσα έρευνα και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα ουσιώδη στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης. Οι ισχυρισμοί της Αιτήτριας κρίθηκαν αναξιόπιστοι από την Υπηρεσία Ασύλου, καθότι δεν έδωσε συνεκτική και περιεκτική αφήγηση για τους λόγους που υπέβαλε αίτηση ασύλου και υπήρχαν ανακρίβειες και έλλειψη λεπτομερειών και συνεκτικότητας στους ισχυρισμούς της.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα όσα υποστηρίζονται από την Αιτήτρια, αυτά που απάντησαν οι Καθ΄ ων η αίτηση, του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου (στο εξής «Δ.Φ.») και αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023, προχωρεί να εξετάσει την ουσία του αιτήματος της Αιτήτριας.
Η Αιτήτρια, μέσω της αίτησης της, ισχυρίστηκε έφυγε από τη ΛΔΚ λόγω του αιματοκυλίσματος που λαμβάνει χώρα στο Beni (ερυθρό 19 Δ.Φ.).
Μετά από αξιολόγηση των πρακτικών της συνέντευξης το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι ο εξεταστής-λειτουργός της υπόθεσης ενημέρωσε την Αιτήτρια για τα δικαιώματα και υποχρεώσεις της και κατά την διάρκεια της συνέντευξης της έθεσε διάφορα ερωτήματα για να τεκμηριωθεί η υπηκοότητα της και η χώρα καταγωγής της. Έγινε αποδεκτό ότι η Αιτήτρια είναι υπήκοος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό και ότι τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής της αποτέλεσε η πόλη Κινσάσα (ερυθρά 89 – 87 Δ.Φ.).
Κατά τη συνέντευξη της ανέφερε ότι ο λόγος που δεν επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα της είναι πως στο Beni, περιοχή η οποία ισχυρίστηκε η Αιτήτρια ότι έζησε μεταξύ του 2017-2019 λόγω των εργασιακών καθηκόντων του πατέρα της ως στρατιωτικού, λαμβάνουν χώρα σφαγές και βιασμοί. Η Αιτήτρια πρόβαλε ότι άτομα, τα οποία ανήκαν τόσο στις στρατιωτικές δυνάμεις όσο και στους αντάρτες, ερχόντουσαν στην περιοχή όπου διέμενε και λεηλατούσαν τα σπίτια, βίαζαν τις γυναίκες και σκότωναν πολίτες (ερυθρά 60/3Χ, 59/1Χ, 56/1Χ Δ.Φ.). Περαιτέρω, δήλωσε ότι η οικία της στο Beni κάηκε τον 4ο/2018 από τον στρατό (ερυθρά 55/1Χ, 50/1Χ Δ.Φ.), ότι κρατήθηκε αιχμάλωτη και κακοποιήθηκε σεξουαλικά στο Beni από τον στρατό (ερυθρά 54/4Χ, 50/1Χ Δ.Φ.) καθώς και ότι η μητριά της και ο θετός αδερφός της δολοφονήθηκαν από τον στρατό τον 4ο/2018 (βλ. ερυθρά 54 4Χ, 50 1Χ του Δ.Φ.).
Η κατάληξη του λειτουργού είναι ότι η Αιτήτρια δεν κατάφερε να τεκμηριώσει τον ισχυριζόμενο φόβο δίωξης της, καθότι δεν έδωσε αναγκαίες και/ή ικανοποιητικές πληροφορίες. Οι ισχυρισμοί της θα πρέπει να παρουσιάζουν συνοχή και αληθοφάνεια και να μην προκύπτουν αντιφάσεις και ανακρίβειες. Το Δικαστήριο μετά από αξιολόγηση των όσων αναφέρθηκαν κατά την συνέντευξη και κατά τις διευκρινίσεις της υπόθεσης κρίνει ότι δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό αυτό το μέρος της ιστορίας της ήτοι το ότι διέμενε στο Beni και ότι βίωσε βιαιοπραγίες που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή, την καταστροφή της οικίας της, τη σεξουαλική κακοποίησή της και τη δολοφονία της μητριάς της από μέλη του στρατού. Η Αιτήτρια δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής της, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς της με επαρκή λεπτομέρεια (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11). Σύμφωνα, επίσης, και με την § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, η Αιτήτρια θα έπρεπε:
«(i) να λέει την αλήθεια και να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του με κάθε δυνατό τρόπο.
(ii) Να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο τεκμήριο και να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων. Αν είναι αναγκαίο πρέπει να καταβάλει προσπάθεια να προσκομίσει επιπρόσθετα τεκμήρια.
(iii) Να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Αναμένεται ότι θα του ζητηθεί να δώσει μια συνεκτική εξήγηση όλων των λόγων που επικαλείται για υποστήριξη του αιτήματός του για προσφυγικό καθεστώς και θα πρέπει να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις που θα του υποβληθούν.»
Οι δείκτες εσωτερικής αξιοπιστίας των δηλώσεών της Αιτήτριας παρουσιάστηκαν αποδυναμωμένοι κατά τρόπο που δεν κρίνεται ότι τα εξιστοριθέντα αντικατοπτρίζουν βιωματικά περιστατικά. Η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να στοιχειοθετήσει την παραμονή της στο Beni από το 2017 - 2019. Έπειτα από σχετικές ερωτήσεις που της τέθηκαν, επισημαίνεται η άγνοιά της για την υπό εξέταση περιοχή. Ούτε κατέστη εφικτό να αναφερθεί σε σημαντικά κτίρια ή άλλα αξιοθέατα της περιοχής, όπως ούτε σε ξενοδοχεία της πόλης. Η Αιτήτρια κατονόμασε μόλις μία λεωφόρο και μία εκκλησία, πράγμα μη εύλογο από τη στιγμή που ισχυρίστηκε ότι ζούσε στην περιοχή για διάστημα δύο ετών. Ομοίως, ερωτηθείσα να περιγράψει την καθημερινότητά της στο Beni και τυχόν δραστηριότητες τις οποίες έκανε, η Αιτήτρια δεν έδωσε ικανοποιητικές απαντήσεις λέγοντας ότι «δεν έκανε τίποτα» (ερυθρά 59/1Χ – 4Χ Δ.Φ.). Δε γίνεται να παραλειφθεί επίσης ότι η Αιτήτρια, αντιθέτως, ήταν σε θέση να προβεί σε αναλυτική αναφορά γειτονιών της Κινσάσα όπως και σημαντικών κτιρίων της πόλης (ερυθρά 58/3Χ, 57/1Χ Δ.Φ.). Συνεπώς, οι λοιποί ισχυρισμοί έχουν εκ προοιμίου μειωμένη αξιοπιστία καθώς δεν έγινε αποδεκτό το ότι η Αιτήτρια διέμενε στο Beni κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα. Περαιτέρω, έπειτα από σχετικές ερωτήσεις που της τέθηκαν, δεν κατέστη εφικτό να παραθέσει συνεκτικά σε χρονολογική σειρά τα όσα κατ’ ισχυρισμόν την οδήγησαν στο να εγκαταλείψει τη χώρα (ερυθρά 55/2Χ, 50/1Χ Δ.Φ.). Η Αιτήτρια δεν κατόρθωσε να στοιχειοθετήσει ούτε τον εμπρησμό της οικίας της από στρατιωτικούς, καθώς δεν περιέγραψε επαρκώς ούτε το τι διαδραματίστηκε τη συγκεκριμένη ημέρα, ούτε και τους στρατιωτικούς που κατ’ ισχυρισμόν έκαψαν την οικία της (ερυθρά 53/4Χ-5Χ, 52/1Χ Δ.Φ.). Αναφορικά δε με τη φερόμενη κράτησή και σεξουαλική κακοποίησή της από τους στρατιωτικούς, ομοίως δεν εισέφερε λεπτομερείς και συγκεκριμένους ισχυρισμούς, αλλά αντιθέτως τα λεγόμενά της υπήρξαν αόριστα και γενικόλογα. Ούτε κατόρθωσε να αναφερθεί με λεπτομέρεια για τη διάρκεια της κράτησής της, όπως ούτε για την εθνικότητα των στρατιωτικών που κατ’ ισχυρισμόν την κακοποίησαν σεξουαλικά. Επιπλέον, δεν υπήρξε αναλυτική και αρκούντως περιγραφική στην εξιστόρηση του πως κατόρθωσε να αποδράσει (ερυθρά 55/3Χ, 53/2Χ-3Χ, 55/2Χ, 50/1Χ Δ.Φ.). Τέλος, αναφορικά με τον ισχυρισμό περί του ότι ο στρατός σκότωσε τη μητριά της στο Beni τον 4ο/2018 παρατηρείται ότι, αν και η Αιτήτρια ήταν παρούσα στο συγκεκριμένο συμβάν, δεν κατέστη εφικτή η λεπτομερής περιγραφή του, ενώ υπήρξε αόριστη στις συνθήκες υπό τις οποίες ο στρατός δολοφόνησε τόσο τη μητριά της όσο και τον γιό της (ερυθρά 50 Δ.Φ.). Δεδομένου λοιπόν ότι ο πυρήνας των ισχυρισμών της Αιτήτριας δεν δύναται, λόγω της προσωπικής φύσης των εξιστορισθέντων περιστατικών, να διασταυρωθεί από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης και λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν θεμελιώθηκε η εσωτερική αξιοπιστία των σχετικών δηλώσεών της, οι υπό εξέταση ισχυρισμοί ορθά απορρίφθηκαν στο σύνολό τους ως μη αξιόπιστοι καθώς δεν κρίνεται ότι αντικατοπτρίζουν βιωματικά περιστατικά.
Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντα. (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών) Τα γεγονότα της περίπτωσης της σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις της δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο της εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής της και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Η Αιτήτρια δεν ανήκει σε οποιαδήποτε πολιτική, θρησκευτική, εθνική, στρατιωτική ή κοινωνική οργάνωση ή ομάδα στη χώρα καταγωγής της, ενώ σε περίπτωση επιστροφής δεν θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας της και δεν έχει ούτε καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται και δεν έχει κακοποιηθεί ή διωχθεί. Επομένως, η κατάληξη της Υπηρεσίας Ασύλου είναι αιτιολογημένη, λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα και στα πλαίσια του Νόμου καθότι από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον της και από τις παραστάσεις της δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).
Ούτε η περίπτωση της εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής σε αυτήν καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο η Αιτήτρια θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), καταλήγοντας ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι η ίδια προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία και/ή σοβαρή βλάβη λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης βάσει του Άρθρου 15 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[1] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000) (ερυθρό 81 Δ.Φ.) Η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό για περιστατικά αδιάκριτης βίας υπό συνθήκες σοβαρές ενόπλων συγκρούσεων αφορούν ορισμένες γεωγραφικές περιοχές από τις οποίες δεν προέρχεται η Αιτήτρια. Βάσει της έρευνας που προέβη και το ίδιο το Δικαστήριο, στην πόλη Κινσάσα, πρωτεύουσα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό και τόπο καταγωγής και τελευταίας διαμονής της Αιτήτριας, δεν υπάρχει εσωτερική ή διεθνής ένοπλη σύρραξη[2].
Για την πληρότητα της έρευνας θα παρατεθούν και αριθμητικά δεδομένα από τη βάση δεδομένων Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED). Τα περιστατικά αφορούν συνολικά την επαρχία της Κινσάσα, για το διάστημα από 16/02/23 έως 16/02/24 όπου σημειώθηκαν στην περιφέρεια της 60 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 70 ανθρώπων. Μεταξύ αυτών, 22 ήταν περιστατικά βίας κατά αμάχων (20 θάνατοι), 31 ήταν περιστατικά εξεγέρσεων / ταραχών (31 θάνατοι) και καταγράφηκαν 7 περιστατικά μαχών (7 θάνατοι).[3] Δεδομένου δε ότι ο συνολικός πληθυσμός της επαρχίας ανέρχεται το 2023 σε περίπου 14.565.700 κατοίκους,[4] καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή από περιστατικά ασφαλείας (70 θάνατοι) δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή να μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας. Βάσει, λοιπόν, αυτών των στοιχείων δεν προκύπτει ότι στον τόπο τελευταίας διαμονής της Αιτήτριας λαμβάνει χώρα διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη εντός του πλαισίου του Άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).
Με βάση όλα τα πιο πάνω καταλήγω ότι η Υπηρεσία Ασύλου μετά από ενδελεχή έρευνα (Βλέπε Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ), αιτιολογημένα (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270) απέρριψε την αίτηση της Αιτήτριας. Το Δικαστήριο μετά από πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων της Αιτήτριας καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €600 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας
[2] βλ. ενδεικτικά RULAC, Non-international Armed Conflicts in Democratic Republic of Congo, 13 April 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.rulac.org/news/drc-a-new-conflict-in-ituri-involving-the-cooperative-for-development-of-th , UN Security Council Resolutions για τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό στη διεύθυνση: https://www.securitycouncilreport.org/un-documents/democratic-republic-of-the-congo/ , καθώς και το πλέον πρόσφατο ψήφισμα που υιοθετήθηκε στις 30/06/22, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.securitycouncilreport.org/atf/cf/%7B65BFCF9B-6D27-4E9C-8CD3-CF6E4FF96FF9%7D/s_res_2641.pdf , HRW, Democratic Republic of Congo, Events of 2021, 13 January 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.hrw.org/world-report/2022/country-chapters/democratic-republic-congo , UNHCR, Attacks by armed groups displace 20 000 civilians in eastern DRC, 16 July 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.unhcr.org/news/briefing/2021/7/60f133814/attacks-armed-group-displace-20000-civilians-eastern-drc.html , USAID, Democratic Republic of the Congo – Complex Emergency, Fact Sheet #3, 13 May 2022, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.usaid.gov/sites/default/files/documents/2022-05-13_USG_Democratic_Republic_of_the_Congo_Complex_Emergency_Fact_Sheet_3_0.pdf και CFA, Global Conflict Tracker, Center for Preventive Action, Instability in the Democratic Republic of Congo, last updated 03 August 2022, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.cfr.org/global-conflict-tracker/conflict/violence-democratic-republic-congo , [ημερ. πρόσβασης 21/02/2024]
[3] Αccled, Kinshasa, reference period 16/02/23 – 16/02/24, διαθέσιμο σε https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard, [ημερ. πρόσβασης 21/02/2024]
[4] Macrotrends, Kinshasa Population, 2023, διαθέσιμο σε https://www.macrotrends.net/cities/20853/kinshasa/population,