ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 4034/23
28 Φεβρουαρίου, 2024
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
P.U.A., εκ Νιγηρίας
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Π. Δουρτμέ (κα) για Ν. Λοΐζου και Γ. Χριστούδια, Δικηγόροι για τον Αιτητή.
Π. Βρυωνίδου (κα) για Μ. Φιλίππου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.
Ο Αιτητής παρών
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 29/09/23, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Ο Αιτητής είναι υπήκοος Νιγηρίας, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 25/01/22, στις 18/08/23 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του και στις 25/08/23 ετοιμάστηκε έκθεση/εισήγηση. Ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιος λειτουργός ενέκρινε την έκθεση/εισήγηση και αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης στις 31/08/23, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Κατά την ενώπιον μου διαδικασία η δικηγόρος για τον Αιτητή περιορίστηκε στο να αναφέρει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί λόγω έλλειψης δέουσας έρευνας, καθότι ο Αιτητής έδωσε επαρκείς πληροφορίες σε σχέση με το αίτημα του, ήτοι ότι είναι χριστιανός και ότι κινδυνεύει η ζωή του από την οικογένεια της φίλης του που τον θεωρούν υπεύθυνο για τον θάνατο της.
Οι Καθ' ων η Αίτηση υιοθέτησαν το περιεχόμενο της Ένστασης τους και απάντησαν ότι ο Αιτητής προέρχεται από ασφαλή χώρα ιθαγένειας, ότι κρίθηκε αναξιόπιστος ως προς τους λόγους δίωξης του, δεν προκύπτει μελλοντοστραφής κίνδυνος σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής, ούτε εμπίπτει η περίπτωση του στις προϋποθέσεις διεθνούς προστασίας.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Το Δικαστήριο αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018), προχωρεί σε εξέταση της ουσίας της αίτησης του Αιτητή και των στοιχείων του φακέλου του (στο εξής «ΔΦ»), σε συνδυασμό με τον μοναδικό λόγο ακύρωσης που προβλήθηκε κατά τις προφορικές αγορεύσεις για ανεπαρκή έρευνα της Υπηρεσίας Ασύλου.
Από την έκθεση/εισήγηση προκύπτει ότι τα προσωπικά στοιχεία, το προφίλ του Αιτητή καθώς και ο τόπος καταγωγής και συνήθους διαμονής του έγιναν αποδεκτά από την Υπηρεσία Ασύλου (ερυθρό 70 – 69 ΔΦ). Απορρίφθηκε, όμως ο ισχυρισμός του για ισχυριζόμενη δίωξη του από την οικογένεια της συντρόφου του έπειτα από τον θάνατο της τελευταίας κατά τη διάρκεια άμβλωσης. Ο Αιτητής πρόβαλε ότι διατηρούσε δεσμό με μία κοπέλα Μουσουλμάνα ως προς το θρήσκευμα και κατά τη διάρκεια της σχέσης τους η σύντροφος του έμεινε έγκυος. Η οικογένεια της την υπέβαλε σε άμβλωση, κατά τη διάρκεια της οποίας πέθανε και για τον λόγο αυτό η οικογένειά της τον καταδιώκει. Ο ισχυρισμός, ωστόσο, απορρίφθηκε καθότι κρίθηκε ότι ο Αιτητής υπήρξε μη λεπτομερής και μη συγκεκριμένος ως προς τις απαντήσεις που έδωσε στον λειτουργό-εξεταστή της υπόθεσης του (ερυθρά 69 – 67 ΔΦ). Ειδικότερα, κρίθηκε ότι ο Αιτητής:
- δεν ήταν αρκούντως λεπτομερής στις απαντήσεις και τις περιγραφές του για τον δεσμό του με την σύντροφό του,
- εξέλιπαν βασικές πληροφορίες σε σχέση με τον δεσμό του ήτοι λ.χ. πότε γνώρισε τη σύντροφό του, το διάστημα που κράτησε ο δεσμός του,
- κρίθηκαν ανεπαρκείς οι λεπτομέρειες που εισέφερε δεδομένου ότι υπήρξαν σύντροφοι για μεγάλο χρονικό διάστημα και λαμβάνοντας υπόψη ότι κυοφορούσε το παιδί του (ερυθρά 30/2Χ, 38/2Χ, 39/2Χ ΔΦ),
- δεν κατέστη εφικτό να περιγράψει με λεπτομέρεια και συνεκτικότητα τις συνθήκες υπό τις οποίες η σύντροφός του έχασε τη ζωή της,
- δεν εισέφερε επαρκείς πληροφορίες για την εγκυμοσύνη της συντρόφου του και τον συνεπακόλουθο θάνατό της, αρκούμενος στο ότι έμαθε εντός του 2020 ότι η σύντροφός του πέθανε κατά τη διάρκεια άμβλωσης,
- ήτο αόριστος περί του ότι έμαθε για τον θάνατο της συντρόφου του μέσω της μητέρας του όπως και το ότι δεν θυμάται τον μήνα που πληροφορήθηκε την είδηση και τονίστηκε ότι θα ήταν ευλόγως αναμενόμενο ο Αιτητής να είναι σε θέση να γνωρίζει περισσότερες λεπτομέρειες τόσο για την εγκυμοσύνη αυτή καθαυτή, όσο και για τις συνθήκες και τον χρόνο θανάτου της συντρόφου του (ερυθρά 37/1Χ, 38/2Χ ΔΦ),
- δεν υπήρξε επαρκώς συνεκτικός ως προς τον κατ’ ισχυρισμό κίνδυνο που διέτρεξε από την οικογένεια της κοπέλας του,
- δεν μπόρεσε να συνδέσει την κατ’ ισχυρισμό επίθεση με την οικογένεια της συντρόφου του, ούτε κατέστη εφικτό να υποδείξει χρονικά με ακρίβεια την επίθεση (ερυθρά 36/1Χ, 37/2Χ ΔΦ),
- δεν τον πλησίασε ποτέ η οικογένεια της συντρόφου του, ούτε γνωρίζουν το που βρίσκεται (ερυθρά 28/1Χ ΔΦ).
Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, παρατέθηκαν από τον αρμόδιο λειτουργό εξωτερικές πηγές πληροφόρησης οι οποίες αναφέρουν πως οι σχέσεις εκτός γάμου θεωρούνται αμαρτία για το Ισλάμ. Τονίστηκε, όμως, ότι παρά την ύπαρξη των συγκεκριμένων πηγών η εσωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού του Αιτητή δεν έγινε αποδεκτή.
Το Δικαστήριο αφού διεξήλθε των λεπτομερειών της συνέντευξης διαπιστώνει, όπως και η εισήγηση του λειτουργού, ότι δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό αυτό το μέρος του αφηγήματος. Ο Αιτητής δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του, ούτε και τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς του με επαρκή λεπτομέρεια (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11[1]). Η ανεπάρκεια των πληροφοριών και η έλλειψη λεπτομέρειας και συνοχής, σε συνδυασμό με την έλλειψη βιωματικού στοιχείου των ισχυρισμών του δημιουργούν σοβαρά ερωτηματικά ως προς την γενική αξιοπιστία του. Ούτε σε διευκρινιστικές ερωτήσεις του λειτουργού για αριθμό ζητημάτων, όπως για παράδειγμα όσον αφορά την περιγραφή της επίθεσης την οποία δέχτηκε, των συνθηκών υπό τις οποίες η σύντροφός του έχασε τη ζωή της, αλλά και του τρόπου με το οποίο πληροφορήθηκε τον θάνατό της, ήταν ικανός να παράσχει ικανοποιητικές απαντήσεις.[2] Σύμφωνα, επίσης, και με την § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, ο Αιτητής θα έπρεπε:
«(i) να λέει την αλήθεια και να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του με κάθε δυνατό τρόπο.
(ii) Να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο τεκμήριο και να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων. Αν είναι αναγκαίο πρέπει να καταβάλει προσπάθεια να προσκομίσει επιπρόσθετα τεκμήρια.
(iii) Να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Αναμένεται ότι θα του ζητηθεί να δώσει μια συνεκτική εξήγηση όλων των λόγων που επικαλείται για υποστήριξη του αιτήματός του για προσφυγικό καθεστώς και θα πρέπει να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις που θα του υποβληθούν.»
Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντα (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Από τα γεγονότα της περίπτωσης του σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ακόμα δε και εάν γινόταν αποδεκτό το αφήγημά του, δεν τεκμηριώνεται ότι ανήκει σε οποιαδήποτε πολιτική, θρησκευτική, εθνική, στρατιωτική ή κοινωνική οργάνωση ή ομάδα στη χώρα καταγωγής του που να αντιμετωπίζει δίωξη, ενώ σε περίπτωση επιστροφής του δεν θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας του. Δεν έχει τεκμηριώσει με τις αιτιάσεις του ότι έχει καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται είτε από τις αρχές της χώρας του είτε από άλλους φορείς δίωξης (Βλέπε Άρθρα 3Α και 3Β του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Ούτε οι αδιευκρίνιστες απειλές που προβάλει πληρούν τα κριτήρια μορφής δίωξης ως οι πρόνοιες του Άρθρου 3Γ του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023,(Ν.6(Ι)/2000).
Ούτε η περίπτωση του εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής σε αυτόν καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[3] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημειώνει ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνεται ότι στην περιοχή του Αιτητή δεν παρατηρούνται συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων (ερυθρό 65 ΔΦ).
Λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του Άρθρου 12 Β τρις του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023,(Ν.6(Ι)/2000), με την Κ.Δ.Π. 166/2023 ημερ.26/05/23 ορίζει την χώρα καταγωγής του Αιτητή ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, ο ίδιος δεν έχει τεκμηριώσει ότι στην χώρα του δεν είναι ασφαλής λόγω των ειδικών του περιστάσεων. Σημειώνεται ότι, ο ίδιος σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησης του ανέφερε ότι κινδυνεύει λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα του, ενώ από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου επιβεβαιώνεται η σχετική κατάληξη του λειτουργού.[4] Ωστόσο, για λόγους πληρότητας της έρευνας θα παρατεθούν στοιχεία από τη βάση δεδομένων ACLED (Armed Conflict Location and Event Data) για την κατάσταση ασφαλείας στον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι το Owerri της Πολιτείας Imo. Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, κατά την περίοδο 16/02/23 – 16/02/24 στην πολιτεία Imo σημειώθηκαν 90 περιστατικά ασφαλείας τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 130 ανθρώπινες απώλειες. Εξ’ αυτών, τα 29 χαρακτηρίστηκαν ως μάχες (41 απώλειες), τα 4 ως εξεγέρσεις (0 απώλειες), τα 4 ως εκρήξεις / απομακρυσμένη βία (0 απώλειες) και τα 53 ως βία κατά αμάχων (89 απώλειες). Από τα ως άνω παρατιθέμενα περιστατικά, στο Owerri έλαβαν χώρα μόνο 11 περιστατικά με 4 απώλειες.[5] Σημειώνεται δε ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ο πληθυσμός της πολιτείας Imo ανέρχεται σε 5.459.300 κατοίκους.[6] Συνεπώς, συνάγεται με ασφάλεια το συμπέρασμα ότι σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στην πολιτεία Imo δε θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά τη ζωής ή της σωματικής ακεραιότητάς του ως άμαχος πολίτης λόγω συνθηκών βίας ασκούμενης αδιακρίτως.
Επομένως, με βάση όλα τα ανωτέρω δεν διαπιστώνω ελλιπή έρευνα αλλά ούτε πλάνη περί το νόμο και των πραγματικών δεδομένων που λήφθηκαν υπόψη από την Υπηρεσία Ασύλου κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Βλέπε Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ). Η επάρκεια της αιτιολογίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα πραγματικά και νομικά περιστατικά της υπόθεσης, ενώ η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης συμπληρώνεται και/ή αναπληρώνεται μέσα από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου του Αιτητή ήτοι της έκθεσης/εισήγησης του λειτουργού η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης του εξουσιοδοτημένου από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιου λειτουργού, όπως επίσης και από το σύνολο της όλης διοικητικής ενέργειας με αποτέλεσμα να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270).
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] «Κατά κανόνα, όσο περισσότερες λεπτομέρειες αναφέρονται και διατίθενται τόσο καλύτερη είναι η εικόνα που σχηματίζεται. Αυτό αφορά το γεγονός ότι τα γεγονότα που έχει πράγματι βιώσει κάποιος αναφέρονται με περισσότερη παραστατικότητα και αυθορμητισμό. […]Εάν η μαρτυρία του αιτούντος / της αιτούσας δεν χαρακτηρίζεται από ιδιαιτερότητα, αυτό ίσως αποτελεί ένδειξη έλλειψης αξιοπιστίας. Συνήθως, η προσωπική συνέντευξη αποτελεί τη σημαντικότερη πηγή πληροφοριών για τη συλλογή όσο το δυνατόν περισσότερων λεπτομερειών και εξειδικευμένων πληροφοριών και εξαρτάται πολύ από τις δεξιότητες λήψης συνέντευξης του χειριστή (δημιουργία καλής ατμόσφαιρας, ορθές τεχνικές συνέντευξης, βασικές γνώσεις για την υπόθεση) ώστε να εκμαιεύσει τις ουσιώδεις λεπτομέρειες.»
[2] EYAA, Evidence and Credibility Assessment in the Context of the Common European Asylum System, Judicial Analysis 2nd Edition, February 2023, σελ.122-123
[3] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας
[4] https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard
[5] ACLED Dashboard, διαθέσιμο στη διεύθυνση: ACLED Dashboard - ACLED (acleddata.com), φίλτρα αναζήτησης: Region – Western Africa – Imo State, περίοδος αναζήτησης: 16/02/23 – 16/02/24 (τελευταία πρόσβαση στις 22/02/2024).
[6] City Population, Imo State (Nigeria), διαθέσιμο στη διεύθυνση: Imo (State, Nigeria) - Population Statistics, Charts, Map and Location (citypopulation.de) (τελευταία πρόσβαση στις 22/02/24).