N.C.O. ν. Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ.: 516/23, 29/2/2024

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ.: 516/23

29 Φεβρουαρίου, 2024

[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

N.C.O.

Αιτητού,

και

Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η αίτηση

Π. Σαββίδης (κ.) για τον Αιτητή

Θ. Παπαχαραλάμπους (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, παράνομη και στερούμενη κάθε έννομου αποτελέσματος η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση, ημερομηνίας 7.12.2022, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του τελευταίου για διεθνή προστασία, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2022 (στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος).

Γεγονότα

1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από τη Νιγηρία. Εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία και περί τις 22.6.2021, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 17.3.2022 αποφασίστηκε το κλείσιμο του φακέλου του Αιτητή, καθότι δεν παρέστη στη συνέντευξη. Ο Αιτητής, στις 11.4.2022, υπέβαλε αίτηση αιτούμενος το επανάνοιγμα του φακέλου του και στις 21.04.2022, ο φάκελος του με απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου επανανοίχθηκε για συνέχιση της εξέτασης της αίτησής του. Στις 30.8.2022, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή. Ακολούθως, ο λειτουργός υπέβαλε Έκθεση / Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 7.12.2022. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 24.1.2023, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

Νομικοί Ισχυρισμοί

2. Κατά την ακροαματική διαδικασία της παρούσας προσφυγής, ο Αιτητής, μέσω του συνηγόρου του, δήλωσε ότι προωθεί ως μόνο λόγο προσφυγής την έλλειψη δέουσας έρευνας.

3. Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση, αιτούνται όπως η προσφυγή τύχει απόρριψης, ενώ υπεραμύνονται της ορθότητας της επίδικης πράξης και επισημαίνουν ότι η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ήταν προϊόν δέουσας έρευνας και δεόντως αιτιολογημένη. Παραπέμποντας στις δηλώσεις του Αιτητή στο πλαίσιο της διοικητικής διαδικασίας και στο συναφές ιστορικό του, επισημαίνουν ότι η έρευνα που προηγήθηκε της επίδικης απόφασης ήταν η δέουσα. Τέλος, επισημαίνουν ότι η χώρα καταγωγής του, δυνάμει της Κ.Δ.Π. 166/23, συγκαταλέγεται στις ασφαλείς χώρες ιθαγένειας.

Το νομικό πλαίσιο

4. Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έχει ως ακολούθως (η υπογράμμιση είναι δική μου):

«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».

5. Ο Κανονισμός 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962 προβλέπει τα εξής:

«Έκαστος διάδικος δέον δια των εγγράφων προτάσεων αυτού να εκθέτη τα νομικά σημεία επί των οποίων στηρίζεται και αιτιολογών συγχρόνως ταύτα πλήρως. Διάδικος εμφανιζόμενος άνευ συνηγόρου δεν υποχρεούται εις συμμόρφωσιν προς τον κανονισμό αυτόν».

6. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.

7. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει την έννοια του όρου πρόσφυγας και τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτόν τον ορισμό.

8. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τις περιπτώσεις, όπου αναγνωρίζεται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

Κατάληξη.

9. Ως προς τον προωθούμενο λόγο προσφυγής είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό ότι η δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές της προβολής των υπό εξέταση λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει τις περιστάσεις του εκάστοτε αιτούντος de novo και ex nunc. Ο Αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή της στο καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η έκταση του ελέγχου που ασκεί το παρόν Δικαστήριο επί της επίδικης πράξης και η εξουσία του να την τροποποιήσει καθιστά αλυσιτελή την προβολή υποπεριπτώσεων λόγων προσφυγής π.χ. έλλειψη δέουσας έρευνας, ορισμένες διαδικαστικές πλημμέλειες κατά την έκδοση της επίδικης πράξης (προσόντα μεταφραστή, διάρκεια συνέντευξης κ.α.). Εν προκειμένω, ο Αιτητής εκπροσωπούμενος και δια συνηγόρου, έχει την ευκαιρία να εκθέσει τους ισχυρισμούς του και να λάβει όλα τα δέοντα δικονομικά μέσα προς τεκμηρίωσή τους [Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14^ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου, Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2^η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και Π.Δ. Δαγτόγλου, (Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο), σελ. 552].

10. Επισημαίνεται επιπλέον συναφώς ότι αποτελεί βασική νομολογιακή αρχή ότι η έκταση της έρευνας, ο τρόπος και η διαδικασία που θα ακολουθηθεί ποικίλλει ανάλογα με το υπό εξέταση ζήτημα, ανάγεται δε στη διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης [Βλ. Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 503, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου (1997) 3 Α.Α.Δ. 270, Α.Ε. Aρ.: 3017, Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, ημερ. 5.6.2002, (2002) 3 ΑΑΔ 345].

11. Η γενική αυτή νομολογιακή αρχή θα πρέπει να εξεταστεί εν προκειμένω υπό το φως του ειδικού δικαίου που διέπει τη διαδικασία εξέτασης μίας αιτήσεως ασύλου και των αρχών που θεσπίζει τόσο η εθνική όσο και η ενωσιακή νομοθεσία. Συναφές εν προκειμένω είναι το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα τα εδάφια (2) και (3) αυτού. Από τις εν λόγω διατάξεις απορρέει καταρχάς η υποχρέωση του αιτητού να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησης ασύλου του και μάλιστα να υποβάλει το συντομότερο δυνατόν όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης διεθνούς προστασίας. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie v. Aναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320) αποτελεί υποχρέωση του αιτητού ασύλου να επικαλεστεί, έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για έναν από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου [Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010]. Εν συνεχεία ωστόσο, λόγω ακριβώς της δυσχέρειας των αιτητών ασύλου να τεκμηριώσουν με συγκεκριμένα στοιχεία την αίτησή τους, γεννάται υποχρέωση της διοίκησης να συνδράμει τον αιτητή σε αυτήν την προσπάθεια προβολής και τεκμηρίωσης των ισχυρισμών του [Βλ. Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών παρ. 195 επ., Βλ. επίσης αναφορικά με την ενεργό συνεργασία Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012, Υπόθεση C‑277/11, M. M., ECLI:EU:C:2012:744, σκέψεις 63 εώς 68, Απόφαση του ΔΕΕ της 19ης Νοεμβρίου 2020, EZ κατά Bundesrepublik Deutschland, σκέψεις 51 έως 55).

12. Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, ο Αιτητής δεν προβάλλει οποιουσδήποτε νέους ισχυρισμούς συναφείς με το αίτημά του για διεθνή προστασία. Οφείλεται εξάλλου να επισημανθεί ότι από τη γραπτή αγόρευση του Αιτητή απουσιάζει η υπαγωγή των πραγματικών περιστάσεων της υπόθεσης του στα άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου. Αφ' ης στιγμής, όπως εξηγείται, το παρόν δικαστήριο εξετάζει την αίτηση του Αιτητή εξ' υπαρχής, η εν λόγω ανάλυση θα έπρεπε να αποτελεί την πεμπτουσία της γραπτής αγόρευσης του Αιτητή, γεγονός που δεν παρατηρείται εν προκειμένω. Η γενική αναφορά σε νομοθεσία και νομολογία δεν αποτελεί νομική τεκμηρίωση και ανάλυση του δικαιώματός του να υπαχθεί σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.

13. Εν προκειμένω, ο Αιτητής κατά την καταγραφή του αιτήματός του για διεθνή προστασία δήλωσε ότι ο θείος του σκότωσε τον πατέρα του και τα περισσότερα μέλη της οικογένειάς του και θέλει να σκοτώσει και τον ίδιο. Κατέγραψε ότι απέστειλε (ο θείος) οπλισμένους άνδρες να τον σκοτώσουν αλλά κατάφερε να ξεφύγει. Η μητέρα του πώλησε γη προκείμενου να βοηθήσει τον Αιτητή να εγκαταλείψει τη χώρα. Τέλος, ανέφερε, ότι όταν ο θείος του ενημερώθηκε ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα, χτύπησε την μητέρα του με αποτέλεσμα να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο.

14. Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι κατάγεται από τη Νιγηρία, γεννήθηκε το 1992 στο χωριό Amike, Umudi, της κοινότητας Orlu της πολιτείας Imo. Ως προς το θρήσκευμά του, δηλώνει Χριστιανός Καθολικός. Από το έτος 2018 μέχρι την αποχώρηση του από την χώρα καταγωγής, του διέμενε στο Lagos. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση στη χώρα του διαβιούν η μητέρα και η αδελφή του. Ο πατέρας του απεβίωσε το 2018. Είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ως προς την επαγγελματική του ιδιότητα δήλωσε ότι ήταν ιδιοκτήτης επιχείρησης πώλησης αξεσουάρ σε αγορά. Ως προς τους λόγους που εγκατέλειψε τη χώρα του, ο Αιτητής δήλωσε έφυγε εξαιτίας οικογενειακών προβλημάτων με τον θείο του και πιο συγκεκριμένα λόγω κτηματικών διαφορών. Ο Αιτητής δήλωσε ότι ο θείος του σκότωσε τον πατέρα του και απειλούσε και τον ίδιο ότι θα τον σκοτώσει. Σε σχέση με τον θάνατο του πατέρα του ,δήλωσε ότι δεν ήταν άρρωστος, ούτε είχε εχθρούς και είναι σίγουρος ότι ο θείος του ευθύνεται για τον θάνατο του διότι είχαν καθημερινά προβλήματα. Ερωτηθείς για την αιτία θανάτου δήλωσε ότι στο νοσοκομείο τους είπαν ότι δεν αναπνέει. Δήλωσε ότι δεν κατήγγειλαν τον θείο του στην αστυνομία αλλά απευθυνθήκαν προς τον βασιλιά της κοινότητας, ο οποίος κάλεσε τον θείο να τοποθετηθεί και ορκίστηκε ότι δεν γνωρίζει τίποτα. Όσον αφορά στο περιστατικό επίθεσης που δέχθηκε ο Αιτητής, ισχυρίστηκε ότι πραγματοποιήθηκε το έτος 2018, όπου τέσσερα άτομα με καλυμμένα πρόσωπα, αργά το βράδυ, πήγαν στην οικία του και άρχισαν να τον χτυπούν. Ο Αιτητής κατάφερε να τους ξεφύγει και διέφυγε προς τους θάμνους (bushes), όπου έσπασε το πόδι του. Το ίδιο βράδυ ζήτησε βοήθεια από μια φίλη του, η οποία τον φιλοξένησε. Επικοινώνησε με τη μητέρα του, της ανέφερε ότι δεν είναι ασφαλής πλέον στη Νιγηρία και ότι επιθυμεί να αποχωρήσει. Η μητέρα του πώλησε γη και με τη βοήθεια του αδελφού της, ο οποίος διέμενε στο Lagos, εξέδωσε διαβατήριο και μετά από περίπου 1,5 μήνα πήγε στο Lagos, όπου παρέμεινε στο νοσοκομείο και μετά από περίπου 6 μήνες αποχώρησε από τη Νιγηρία. Δήλωσε ότι η μητέρα του κατάγγειλε το περιστατικό στην αστυνομία αλλά της είπαν ότι δεν μπορούν να επέμβουν. Δήλωσε ότι κανείς δεν έχει τον έλεγχο της περιουσίας του πατέρα του, αλλά ανήκει στην μητέρα του διότι ο ίδιος είναι ακόμη ζωντανός. Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο περιστατικό βίας εναντίον της μητέρας του. Δήλωσε ότι πραγματώθηκε το έτος 2021, όταν ο θείος του συνειδητοποίησε ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του επισκέφθηκε την μητέρα του, την χτύπησε και την μαχαίρωσε. Η μητέρα του κατάγγειλε το περιστατικό στην αστυνομία, χωρίς αποτέλεσμα. Ερωτηθείς για ποιο λόγο επιτέθηκε στην μητέρα του, απάντησε επειδή γνώριζε που κρυβόταν o Αιτητής. Δήλωσε ότι από το έτος 2018 έως το 2021 δεν είχε θέματα με τον θείο του διότι μετά το περιστατικό επίθεσης εναντίον του έφυγε και δεν επέστρεψε στο τόπο καταγωγής του.

15. Αξιολογώντας τις δηλώσεις του Αιτητή, οι Καθ’ ων η αίτηση σχημάτισαν τρεις ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο μεν πρώτος ως προς τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή, την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τον τόπο συνήθους διαμονής του, ο δε δεύτερος ότι ο θείος του σκότωσε τον πατέρα του Αιτητή λόγω κτηματικής διαφοράς το έτος 2018 και ο τρίτος ότι ο Αιτητής δέχθηκε επίθεση από τέσσερα άτομα στην οικία του το 2018 λόγω των κτηματικών διαφορών με τον θείο του.

16. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, καθώς κρίθηκε ότι ο Αιτητής παρέθεσε με επαρκή λεπτομέρεια τα γεγονός που του συνθέτουν και πως οι συναφείς αναφορές του βρίσκοντα σε συμφωνία με τις εξωτερικές πηγές. Επιπλέον, κάποια εκ των προσωπικών του στοιχείων επιβεβαιώνονται και από το διαβατήριο που αυτός κατέθεσε.

17. Ο δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός, περί δολοφονίας του πατέρα του Αιτητή από τον θείο του απορρίφθηκε. Ειδικότερα, οι Καθ’ ων η αίτηση διαπίστωσαν ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες. Ειδικότερα, του ζητήθηκε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για το περιστατικό και ισχυρίστηκε γενικό και αόριστο τρόπο ότι ο θείος του είναι κακός άνθρωπος, ότι κανείς δεν ανακατεύεται στις δουλειές του και ότι όλοι στο χωριό τον φοβούνται. Κληθείς να αναφέρει την αιτία θανάτου του πατέρα του δήλωσε ο απεβίωσε ξαφνικά μπροστά του. Ερωτηθείς τι σχέση έχει ο θείος του με τον θάνατο του πατέρα του, ο Αιτητής στήριξε τις δηλώσεις του σε υποθέσεις ότι η οικογένειά του είχε προβλήματα με τον θείο κάθε μέρα. Ερωτήθηκε ποια ήταν η αιτία θανάτου σύμφωνα με το νοσοκομείο ισχυριζόμενος ότι δεν προχώρησαν περισσότερο, τον έλεγξαν και είπαν ότι ήταν νεκρός. Ο Αιτητής ερωτήθηκε εάν ρώτησε τους γιατρούς την αιτία θανάτου του πατέρα του, επαναλαμβάνοντας ότι οι γιατροί είπαν ότι δεν αναπνέει. Ο Αιτητής κλήθηκε να δώσει περαιτέρω πληροφορίες απαντώντας ασυνάρτητα, ότι η μητέρα του ήταν παρούσα, προσθέτοντας ότι όταν κάποιος πεθαίνει στο σπίτι, τον παίρνουν στο νοσοκομείο για έλεγχο. Ως προς την εξωτερική του αξιοπιστία, οι Καθ’ ων η αίτηση παρέθεσαν πηγές ως προς τις κτηματικές διαφορές στη χώρα καταγωγής του Αιτητή. Οι πληροφορίες του Αιτητή ωστόσο σχετικά με τον θάνατο του πατέρα του από τον θείο του ήταν γενικές και βασισμένες σε υποθέσεις. Ως εκ τούτου, ο ισχυρισμός του Αιτητή κρίθηκε μη αποδεκτός.

18. Ο τρίτος ουσιώδης ισχυρισμός, ήτοι, η επίθεση που δέχθηκε ο Αιτητής από τέσσερα πρόσωπα στην οικία του, το 2018, λόγω της κτηματικής διαφοράς με το θείο του απορρίφθηκε. Σχετικά με το περιστατικό, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες, περιγράφοντας με γενικό τρόπο τι ακριβώς συνέβη κατά τη διάρκεια της επίθεσης. Ισχυρίστηκε ότι άκουσε κάποιους να φωνάζουν το όνομά του με «ωραία φωνή», άνοιξε την πόρτα και άρχισαν να τον χτυπούν. Κατάφερε να διαφύγει προς τους θάμνους, σπρώχνοντας ένα άτομο. Δεν ήταν σε θέση να ανακαλέσει την ημερομηνία του περιστατικού, απάντησε γενικά ότι έγινε το 2018 αλλά δεν μπορούσε να θυμηθεί μήνα επικαλούμενος απώλεια μνήμης. Ερωτηθείς εάν κατήγγειλε το περιστατικό στις αρχές, δήλωσε ασυνάρτητα, ότι στη Νιγηρία τώρα τα πράγματα δεν είναι καλά, δεν μπορείς να προσφύγεις στην κυβέρνηση, προσθέτοντας ότι «αυτή δεν είναι η ιστορία μου, η ιστορία μου είναι η οικογένειά μου». Επιπλέον, οι δηλώσεις του ότι τα τέσσερα πρόσωπά που τον χτύπησαν στάλθηκαν από τον θείο του, βασίστηκαν σε υποθέσεις. Πιο συγκεκριμένα ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι πιστεύει ότι στάλθηκαν από τον θείο του επειδή μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο θείος του είπε ότι θα είναι ο επόμενος που θα πεθάνει. Οι Καθ’ ων η αίτηση σημείωσαν ότι αναμενόταν από τον Αιτητή να είναι σε θέση να παράσχει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την επίθεση στην οικία του, καθώς και να θυμάται τουλάχιστον τον μήνα κατά τον οποίο έγινε η επίθεση. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία, δεν ανευρέθηκαν εξωτερικές πηγές από τους Καθ’ ων η αίτηση και ως εκ τούτου, ο ισχυρισμούς του απορρίφθηκε.

19. Προβαίνοντας σε αξιολόγηση του πιθανού κινδύνου που διατρέχει βάσει του μόνου αποδεκτού ισχυρισμού του Αιτητή, οι Καθ' ων η αίτηση εξετάζοντας την κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στη χώρα του στη βάση επικαιροποιημένων πηγών και ειδικότερα στην πολιτεία Imo, διαπιστώθηκε ότι υπάρχει εύλογος βαθμός πιθανότητας να υποβληθεί σε μεταχείριση που θα μπορούσε να ισοδυναμεί με δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής, λόγω της συνεχιζόμενης ασταθούς κατάστασης ασφαλείας.

20. Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, οι Καθ’ ων η αίτηση διαπιστώνουν ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητού δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας δυνάμει του άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου.

21. Ενώπιον της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, ο Αιτητής, δια του συνηγόρου του, δεν προβάλει κανένα περαιτέρω ισχυρισμό συναφή με τον πυρήνα του αιτήματός του.

22. Κατ΄εφαρμογή του άρθρου 11(3) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο δυνάμει του οποίου το παρόν δικαστήριο προβαίνει σε έλεγχο νομιμότητας και ορθότητας αυτής, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής, θα προχωρήσω στην αξιολόγηση των ενώπιον μου δεδομένων ως προς την αίτησή του Αιτητή για διεθνή προστασία.

23. Υπό το φως των ενώπιον μου δεδομένων, καταρχάς, συντάσσομαι με την αποδοχή από τους Καθ’ ων η αίτηση του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού για τους λόγους που καταγράφονται στην εισηγητική έκθεση, η οποία αποτελεί και την αιτιολογική βάση της επίδικης απόφασης.

24. Ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, ήτοι την δολοφονία του πατέρα του από τον θείο του, συντάσσομαι με τα ευρήματα αναξιοπιστίας αυτού, ως αυτά εκτέθηκαν και αναλύθηκαν από τους Καθ'ων η αίτηση. Διαπιστώνετια ως ορθά έκριναν οι Καθ' ων η αίτηση πως ο Αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει τον ανωτέρω ισχυρισμό του με επάρκεια, και συνεκτικότητα.[1] Οι δηλώσεις του χαρακτηρίζονται από γενικότητα και δεν προκύπτει κατά τρόπο αντικειμενική η διασύνδεση από τον Αιτητή του θανάτου του πατέρα του με κάποια συγκεκριμένη ενέργεια του θείου του. Οι περιγραφές του περιορίζονται στο ότι ο θείος του ήταν κακός άνθρωπος, ότι όλοι στο χωριό τον φοβούνταν και στο γεγονός ότι ο πατέρας του απεβίωσε ξαφνικά (βλ. ερυθρό 51-2χ του Δ.Φ.). Παρατηρείται εξάλλου ότι ούτε ο Αιτητής αλλά ούτε και η μητέρα του ρώτησαν τους γιατρούς την αιτία θανάτου του πατέρα του (βλ. ερυθρό 50-1χ του Δ.Φ.). Ο Αιτητής απευθύνθηκε προς τον βασιλιά της κοινότητας αναφορικά με τον θάνατο του πατέρα του, κάλεσε τον θείο του και αυτός ορκίστηκε ότι δεν είχε σχέση με τον θάνατο του πατέρα του (βλ. ερυθρό 50-2χ του Δ.Φ).

25. Αναφορικά με τον τρίτο ουσιώδη ισχυρισμό, το περιστατικό βίας εναντίον του Αιτητή από τέσσερα πρόσωπα, επίσης συντάσσομαι με τα ευρήματα αναξιοπιστίας αυτού, ως αυτά εκτέθηκαν και αναλύθηκαν από τους Καθ' ων η αίτηση. Επιπροσθέτως της ανάλυσης των Καθ'ων η αίτηση επισημαίνονται τα κάτωθι:

26. Ο Αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει τον ανωτέρω ισχυρισμό του με επάρκεια, ακρίβεια και συνεκτικότητα, ώστε να προκύπτει από το σύνολο των δηλώσεων του μια επαρκής εξιστόρηση των γεγονότων που συνθέτουν τον πυρήνα του αιτήματος του για διεθνή προστασία. Ειδικότερα, παρατηρώ, ότι το περιστατικό βίας πραγματοποιήθηκε κατά ή περί το έτος 2018, ήτοι τρία και πλέον έτη πριν την αποχώρηση του από τη χώρα καταγωγής του. Ο Αιτητής μετά το περιστατικό εγκαταστάθηκε στη περιοχή Lagos (βλ. ερυθρά 52-2χ, 46-1χ του Δ.Φ.), όπου δεν πραγματοποιήθηκε από τον θείο του οιονδήποτε περιστατικό εναντίον του. Συνεπώς, ο Αιτητής παρέμεινε στη χώρα χωρίς να αντιμετωπίσει από το έτος 2018 οιονδήποτε πρόβλημα και χωρίς να αναζητηθεί και να εντοπισθεί από τον θείο του, ούτε και να αναφέρεται σε οποιαδήποτε άλλα περιστατικά που να παραπέμπουν σε κίνδυνο για τη σωματική του ακεραιότητα. Περαιτέρω, επισημαίνεται πως ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει με ακρίβεια το χρόνο κατά τον οποίο έλαβε χώρα το περιστατικό επίθεσης εναντίον του. Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση εξάλλου να παρουσιάσει τη σχέση του με τον θείο του, δηλώνοντας γενικόλογα ότι αμφότεροι δεν ήθελαν να έχουν σχέση μεταξύ τους και ότι άλλαζε η συμπεριφορά του όταν έβλεπε τον Αιτητή (βλ. ερυθρά 46-2χ, 47-1χ του Δ.Φ.). Επιπλέον, ο Αιτητής δήλωσε ότι το έτος 2021, όταν ο θείος του συνειδητοποίησε ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, επισκέφθηκε τη μητέρα του, τη χτύπησε και την μαχαίρωσε με αποτέλεσμα να νοσηλευτεί για περίοδο 3 μηνών (βλ. ερυθρό 49-2χ του Δ.Φ.). Ο Αιτητής στη αρχή της συνέντευξής του, η οποία επαναλαμβάνω πραγματοποιήθηκε στις 30.8.2022, ανέφερε ότι η μητέρα του νοσηλεύεται σε νοσοκομείο στη πολιτεία Imo και ότι η κατάσταση της είναι καλύτερα (βλ. ερυθρά 55-3χ, 54-1χ του Δ.Φ.). Αναφορές που προσδίδουν χρονικές ανακολουθίες στις δηλώσεις του και πλήττουν περαιτέρω την αξιοπιστία του, αλλά κρίνονται και ως μη ευλογοφανείς, καθότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τον τόπο καταγωγής του από το έτος 2018, ενώ ο θείος του ανέμενε περί τα 3 έτη προκειμένου να επιτεθεί στη μητέρα του. Ο Αιτητής δήλωσε ότι κανείς δεν έχει τον έλεγχο της ακίνητης περιουσίας του πατέρα του, εξακολουθεί όμως να ανήκουν στη μητέρα του (βλ. ερυθρό 49-1χ του Δ.Φ.). Δεδομένης της υποκειμενικής φύσεως του περιστατικού, δεν μπορεί αυτό να επιβεβαιωθεί από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

Αξιολόγηση κινδύνου

27. Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που διατρέχει ο Αιτητής, στη βάση του μόνου αξιόπιστου ισχυρισμού του, ήτοι την ταυτότητα και την χώρα καταγωγής του, επισημαίνονται τα κάτωθι: Το Δικαστήριο θα προχωρήσει σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στην χώρα καταγωγής του Αιτητή, και ειδικότερα στην περιοχή καταγωγής του Αιτητή, ώστε να διερευνηθεί εάν συντρέχει εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής βάσει αυτών των πληροφοριών σε συνδυασμό με τις ατομικές του περιστάσεις να υποστεί δίωξη ή σοβαρό κίνδυνο βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του εκεί.

28. Ως προς την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, σύμφωνα με το Portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η Νιγηρία είναι αναμεμειγμένη σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις ενάντια στις μη κρατικές ένοπλες ομάδες Boko Haram και ISWAP (Islamic State in West Africa Province)^{^[2]}.

29. Σύμφωνα με το Niger Delta Annual Conflict Report στην πολιτεία Imo για το 2022 καταγράφηκε εγκληματική βία σχετιζόμενη με στοχευμένες δολοφονίες από άγνωστους ένοπλους άνδρες, επιθέσεις σε κυβερνητικές εγκαταστάσεις από αυτονομιστικές πολιτοφυλακές, συγκρούσεις μεταξύ πολιτοφυλακών και κυβερνητικών δυνάμεων ασφαλείας, στοχευμένες απαγωγές και επιθέσεις σε κατοίκους από αυτονομιστές, καταγράφηκαν, ομοίως, και μερικά περιστατικά βίας από όχλο αλλά και επιθέσεις/ταραχές με πολιτικά υποκινούμενα κίνητρα και στόχους. Η ανωτέρω έκθεση αναφέρει πως οι τοπικές κυβερνητικές περιοχές (LGAs) εντός της πολιτείας που επηρεάστηκαν από αυτονομιστική βία/ταραχές κατά την υπό εξέταση χρονική περίοδο(2022) ήταν οι Orlu, Oguta, Owerri Municipal και Owerri North.[3] Επίσης, η ίδια έκθεση σημειώνει ότι η κατάσταση ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή Niger Delta η οποία περιλαμβάνει και την πολιτεία Imo κατά το 2022 ήταν σχετικά σταθερή σε σχέση με το 2021.[4] Κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 σημειώθηκε μείωση της θανατηφόρας βίας τόσο στην ευρύτερη περιοχή Niger Delta όσο και στη πολιτεία Imo σε σύγκριση με το τέταρτο τρίμηνο του 2022.[5] Η πολιτεία Imo κατατάσσεται «πολύ ψηλά» στη θανατηφόρα βία στην ευρύτερη περιοχή Niger Delta κατά το πρώτο (Ιανουάριος-Μάρτιος) και το δεύτερο (Απρίλιος-Ιούνιος) τρίμηνο του 2023[6], ενώ κατά το τρίτο τρίμηνο δεν υπήρξαν σημαντικές αλλαγές. Κύριοι παράγοντες της βίας στη πολιτεία Imo περιλαμβάνουν το οργανωμένο έγκλημα και τις αυτονομιστικές ταραχές.[7]

30. Από 23.2.2023 μέχρι και 23.0.2024, η βάση δεδομένων ACLED κατέγραψε στην πολιτεία Ιmo, τόπο καταγωγής του Αιτητή, 90 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία προέκυψαν 130 απώλειες. Εξ αυτών 29 περιστατικά καταγράφηκαν ως μάχες, 4 ταραχές, 4 εκρήξεις/εξ αποστάσεως βία και 53 περιστατικά βίας κατά αμάχων.[8]Ο εκτιμώμενος πληθυσμός της πολιτείας Ιmo ανέρχεται σε 5.459.300 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις που έλαβαν χώρα το έτος 2022.[9]

31. Αναφορικά με το χωριό διαμονής του Αιτητή, ήτοι το χωριό Amike, δεν βρέθηκε κάποια καταγραφή κατά την ανωτέρω έρευνα στην βάση δεδομένων ACLED, ενώ στην τοπική κυβερνητική περιοχή στην οποία υπάγεται το εν λόγω χωριό, την Orlu (LGA) της πολιτείας Imo καταγράφηκαν τέσσερα μόλις περιστατικά ασφαλείας, κατά τη χρονική περίοδο 23.2.2023 έως 23.2.2024.[10] Προσθέτω δε, πως ο πληθυσμός της συγκεκριμένης τοπικής κυβερνητικής περιοχής ανέρχεται σε 198,500 κατοίκους.[11]

32. Με βάση τα ανωτέρω, έχοντας ενώπιόν μου το διοικητικό φάκελο της υπόθεσης καθώς και την ίδια την επίδικη απόφαση καταλήγω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.

33. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται, επικουρικώς, η υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν τεκμηριώνει αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

34. Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό του Αιτητή δεν προκύπτει, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)] ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής της [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)].

35. Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι λαμβάνονται υπόψη «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

36. Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ( στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

37. Περαιτέρω, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009) Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».

38. Αλλά και όλως επικουρικώς, εξετάζοντας την περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στην πολιτεία Lagos, τόπο τελευταίας διαμονής του Αιτητή, όπου διαβιούσε με τον αδελφό της μητέρας του (βλ. ερυθρά 52-2χ, 46-1χ του Δ.Φ.) διαφαίνεται ότι δε συντρέχουν οι προϋποθέσεις ούτως ώστε να χορηγηθεί στον Αιτητή καθεστώς επικουρικής προστασίας με βάση το άρθρο 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου. Εξετάζοντας τα περιστατικά ασφαλείας στην πολιτεία Lagos κατά την περίοδο 23.2.2023 - 23.2.2024 σημειώθηκαν 103 περιστατικά ασφαλείας με 52 απώλειες (50 περιστατικά βίας κατά αμάχων, 31 εξεγέρσεις και 22 μάχες).[12] Υπενθυμίζεται ότι ο πληθυσμός του Lagos ανέρχεται σε 13,491,800 κατοίκους, σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις που έλαβαν χώρα το έτος 2022.[13]

39. Επί τη βάσει των ανωτέρω ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων, όπως αναλύθηκαν ανωτέρω, σε σχέση με την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Imo αλλάκαι στον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή, την πολιτεία Lagos, δεν προκύπτει ότι σε περίπτωση επιστροφής του αυτός θα βρεθεί αντιμέτωπος με συνθήκες αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης οι οποίες να θέτουν σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας μόνο εκ της παρουσίας του στο έδαφος της συγκεκριμένης περιοχής εντός της έννοιας του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.[14] Αλλά και όλως επικουρικώς, των ανωτέρω, δεν εντοπίζω οποιοδήποτε παράγοντα επίτασης κινδύνου εξετάζοντας τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, διαπιστώνοντας ότι αυτός είναι, σε κάθε περίπτωση, άρρεν, νεαρής ηλικίας, με δευτεροβάθμια εκπαίδευση, με επαγγελματική πείρα, χωρίς προβλήματα υγείας και με υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο στην χώρα καταγωγής.

40. Η πιο πάνω ανάλυση και συμπέρασμα επιβεβαιώνει το, το Διάταγμα του Υπουργού Εσωτερικών ημερομηνίας 26.5.2023 (Κ.Δ.Π. 166/2023) δυνάμει του οποίου η χώρα καταγωγής του Αιτητή ορίζεται ως ασφαλής τρίτη χώρα.

41. Υπό το φως της πιο πάνω ανάλυσης, ενόψει και της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου και της έκτασης του ελέγχου που αυτό διενεργεί σε σχέση με την επίδικη πράξη (εξ υπαρχής και ex nunc), η εξέταση του μόνου λόγου προσφυγής περί έλλειψης δέουσας έρευνας καθίσταται αλυσιτελής.

Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €1000 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση.

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

[1] Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System Judicial analysis Second edition, EUAA https://euaa.europa.eu/publications/judicial-analysis-evidence-and-credibility-context-common-european-asylum-system[τελευταία ημερομηνία πρόσβασης: 28.02.2024], σ. 120-134.

[4] PIND, Niger Delta Annual Conflict Report: January to December 2022, σελ.1, https://pindfoundation.org/niger-delta-annual-conflict-report-january-december-2022/# (τελευταία ημερομηνία πρόσβασης: 28.02.2024)

[5] PIND, Niger Delta Quarterly Conflict Trends: January to March 2023, σελ. 1,9, file:///C:/Users/User/Downloads/Niger-Delta-Conflict-Tracker-2023-Q1.pdf (τελευταία ημερομηνία πρόσβασης: 28.02.2024)

[6] PIND, Niger Delta Quarterly Conflict Trends: April to June 2023, σελ. 9, file:///C:/Users/User/Downloads/Niger-Delta-Conflict-Tracker-2023-Q2.pdf (τελευταία ημερομηνία πρόσβασης: 28.02.2024)

[7] PIND, Niger Delta Quarterly Conflict Trends: July to September 2023, σελ. 9, file:///C:/Users/User/Downloads/Niger-Delta-Conflict-Tracker-2023-Q3-1.pdf (τελευταία ημερομηνία πρόσβασης: 28.02.2024)

[8] https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (ημερομηνία πρόσβασης 28.02.2024)

[10] https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (ημερομηνία πρόσβασης 28.02.2024)

[11] City Population, https://citypopulation.de/en/nigeria/admin/NGA017__imo/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28.02.2024)

[12] https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (ημερομηνία πρόσβασης 28.02.2024)

[13] City Population, https://citypopulation.de/en/nigeria/admin/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 28.02.2024)

[14] Αξιολογώντας τα ως άνω δεδομένα συμφωνώ με το συμπέρασμα του Οδηγού Χώρας (Country Guidance) της Νιγηρίας, εκδοθέντος από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO), ο οποίος δεν αποτελεί δεσμευτικό κείμενο, οφείλει ωστόσο να λαμβάνεται υπόψιν από τα κράτη-μέλη EASO, 'Country Guidance: Nigeria' (2021), σελ. 8,127,135, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2022-01/Country_Guidance_Nigeria_2021.pdf [τελευταία ημερομηνία πρόσβασης: 28.2.2024]