ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ


Υπόθεση Αρ.: 846/2023

 

8 Φεβρουαρίου, 2024

 

[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος 

Μεταξύ:

Τ. M. Ν.

Αιτητού

και 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ' ων η αίτηση

 .........

 

Κ. Κουπαρρή (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή

 

Χ. Παλαικυθρίτη (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 4.3.2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2020 (στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος).

Γεγονότα

1.             Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από το Καμερούν. Εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία και περί τις 26.3.2021, υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 28.2.2023, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής  Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (στο εξής: EUAA). Ακολούθως, ο λειτουργός υπέβαλε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 4.3.2023. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 17.3.2023, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.  

Νομικοί Ισχυρισμοί

2.             Στο πλαίσιο της γραπτής του αγόρευσης, ο Αιτητής καταγράφει ως λόγους προσφυγής την κατ΄ ισχυρισμό έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας. Περαιτέρω, υποστηρίζει ότι δεν λήφθηκε υπόψη από τους Καθ’ ων η αίτηση η αντιμετώπιση που τυγχάνουν οι απορριφθέντες αιτητές ασύλου με την επιστροφή τους στο Καμερούν.

 

3.              Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση, υπεραμύνονται της ορθότητας της επίδικης πράξης και επισημαίνουν ότι η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ήταν προϊόν δέουσας έρευνας. Εισηγούνται ότι οι λόγοι που προβάλλει ο Αιτητής δεν προβάλλονται κατά τα οριζόμενα στον Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, o οποίος επιβάλλει την εξειδίκευση των λόγων προσφυγής, καθώς αυτοί δεν συνοδεύονται από σαφή αιτιολογία και δεν γίνεται σαφής παραπομπή στις περιστάσεις του Αιτητή. Εισηγούνται ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή θα πρέπει να απορριφθούν ως γενικοί και αόριστοι. Τέλος, εισηγούνται ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να καταδείξει ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις υπαγωγής του στα άρθρα 3 και 19 του Περί Προσφύγων Νόμου.

 

4.             Με την απαντητική του γραπτή αγόρευση ο Αιτητής επαναλαμβάνει τα όσα ανέφερε και κατά την γραπτή του αγόρευση περί μη δέουσας έρευνας όπως επίσης επαναλαμβάνει τον φόβο που αντιμετωπίζει από την πατρική του οικογένεια αναφορικά με την διαδοχή του στα τελετουργικά, στα οποία προβαίνουν παρά το γεγονός ότι ο Αιτητής είναι χριστιανός.

 

To νομικό πλαίσιο

5.             Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έχει ως ακολούθως (η υπογράμμιση είναι δική μου):

«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».

6.             Ο Κανονισμός 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962 προβλέπει τα εξής:

«Έκαστος διάδικος δέον δια των εγγράφων προτάσεων αυτού να εκθέτη τα νομικά σημεία επί των οποίων στηρίζεται και αιτιολογών συγχρόνως ταύτα πλήρως. Διάδικος εμφανιζόμενος άνευ συνηγόρου δεν υποχρεούται εις συμμόρφωσιν προς τον κανονισμό αυτόν».

7.             Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.

 

8.             Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει την έννοια του όρου πρόσφυγας και τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτόν τον ορισμό.

 

9.             Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τις περιπτώσεις, όπου χορηγείται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

Κατάληξη

10.          Ως προς τους ισχυρισμούς που προωθούνται από τον Αιτητή περί έλλειψης δέουσας έρευνας και αιτιολογίας είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό ότι η δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές της προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει και την ουσιαστική ορθότητα της de novo και ex nunc. Ο Αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η πιο πάνω ανάλυση λόγω της έκτασης της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου καθιστά αλυσιτελή την προβολή υποπεριπτώσεων λόγων προσφυγής π.χ. έλλειψη δέουσας έρευνας, ορισμένες διαδικαστικές πλημμέλειες κατά την έκδοση της επίδικης πράξης. Εν προκειμένω, ο Αιτητής εκπροσωπούμενος και δια συνηγόρου, έχει την ευκαιρία να εκθέσει τους ισχυρισμούς του και να λάβει όλα τα δέοντα δικονομικά μέσα προς τεκμηρίωσή τους [Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου, Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και Π.Δ. Δαγτόγλου, (Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο), σελ. 552]. Ως αλυσιτελείς  χαρακτηρίζονται  οι λόγοι προσφυγής, οι οποίοι ακόμα και αν γίνουν δεκτοί δεν πρόκειται να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης [Βλ. Η προβολή ισχυρισμών στις διοικητικές διαφορές ουσίας, Α. Αθ. Αρχοντάκη, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 100].

 

11.          Επισημαίνεται επιπλέον συναφώς ότι αποτελεί βασική νομολογιακή αρχή ότι η έκταση της έρευνας, ο τρόπος και η διαδικασία που θα ακολουθηθεί ποικίλλει ανάλογα με το υπό εξέταση ζήτημα, ανάγεται δε στην διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης (Βλ. Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 503, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου (1997) 3 Α.Α.Δ. 270, Α.Ε. Aρ.: 3017, Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, ημερ. 5.6.2002, (2002) 3 ΑΑΔ 345).

 

12.          Η γενική αυτή νομολογιακή αρχή θα πρέπει να εξεταστεί εν προκειμένω υπό το φως του ειδικού δικαίου που διέπει τη διαδικασία εξέτασης μίας αιτήσεως ασύλου και των αρχών που θεσπίζει τόσο η εθνική όσο και η ενωσιακή νομοθεσία. Συναφές εν προκειμένω είναι το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα τα εδάφια (2) και (3) αυτού. Από τις εν λόγω διατάξεις απορρέει καταρχάς η υποχρέωση του Αιτητή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησης ασύλου του. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie vAναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320) αποτελεί υποχρέωση του αιτητή ασύλου να επικαλεστεί έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για κάποιον από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010). Εν συνεχεία ωστόσο, λόγω ακριβώς της δυσχέρειας των αιτητών ασύλου να τεκμηριώσουν με συγκεκριμένα στοιχεία την αίτησή τους, γεννάται υποχρέωση της διοίκησης να συνδράμει τον αιτητή σε αυτήν την προσπάθεια προβολής και τεκμηρίωσης των ισχυρισμών του (Βλ. Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών παρ. 195 επ., Βλ. επίσης αναφορικά με την ενεργό συνεργασία Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012, Υπόθεση C‑277/11, M. M., ECLI:EU:C:2012:744, σκέψεις 63 εώς 68).

 

13.          Παρατηρείται συναφώς ότι ο Αιτητής κατά την καταγραφή του αιτήματός του για διεθνή προστασία στο πεδίο καταγραφής των λόγων εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής του, ανέφερε ότι αφίχθη στη Δημοκρατία για να αιτηθεί διεθνή προστασία διότι η παραμονή του στο Καμερούν δεν του εξασφαλίζει ότι θα παραμείνει ζωντανός. Από το 2016 ο στρατός του Καμερούν διώκει νεαρούς ηλικίας 15 ετών και άνω και από το 2020 κυνηγούν τον Αιτητή νομίζοντας ότι ανήκει στις αποσχιστικές ομάδες, οι οποίες επιδιώκουν την ανεξαρτησία του αγγλόφωνου μέρους του δυτικού Καμερούν, το οποίο ονομάζεται νότιο Καμερούν ή Ambazonia.

 

14.          Κατά το στάδιο της συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε πως κατάγεται από το Καμερούν, με τόπο γέννησης το χωριό Ngusi της υποδιαίρεσης Kupe Manenguba της νοτιοδυτικής περιφέρειας. Επίσης δήλωσε ότι έζησε στην Bamenda και για 2 χρόνια στην Buea ως φοιτητής. Ως προς το θρήσκευμά του δήλωσε χριστιανός και ανήκει στην εθνοτική  φυλή Kom. O πατέρας του Αιτητή έχει αποβιώσει το 2005 και η μητέρα του το 2011, από το 2012 μέχρι το 2021 διέμενε στην Douala μαζί με την αδερφή του με την οποία έχει επικοινωνία. Η Douala αποτελεί και τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του. Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο, ο Αιτητής ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και φοίτησε για δύο χρόνια στο πανεπιστήμιο της Buea στον κλάδο της χημείας. Ο Αιτητής ομιλεί αγγλικά και γαλλικά και από το 2012 μέχρι 2018 διατηρούσε την δική του επιχείρηση πώλησης εξαρτημάτων τηλεφώνων στην Dοuala.

 

15.          Ερωτηθείς αναφορικά με τα κίνητρα εγκατάλειψης της χώρας του, δήλωσε ότι στη χώρα του δεν ένιωθε ελεύθερος επειδή δεν είχε την ελευθερία να κάνει ότι ήθελε στην ζωή του, προσθέτοντας ότι δεν ήταν επίσης ελεύθερος να εξασκήσει την θρησκεία του. Επεξηγώντας την πιο πάνω δήλωσή του, ο Αιτητής ανέφερε ότι η οικογένεια του πατέρα του δεν ήταν χριστιανοί και προβαίνουν σε ιδιωτικές τελετές και πρακτικές. Ο Αιτητής ανέφερε ότι κάποια στιγμή όταν αυτός ήταν ακόμα μικρός έμαθε από τη μητέρα του, ότι πιθανόν τον πατέρα του να τον σκότωσε η οικογένειά του επειδή δεν επιθυμούσε να συμμετέχει/ενταχθεί μαζί τους στις τελετουργίες και πρακτικές τους. Ακολούθως, οι θείοι του Αιτητή επικοινωνούσαν μαζί του για να τον ενημερώσουν ότι ο πατέρας του ως πρωτότοκος, έπρεπε να πάρει την θέση του πατέρα του (του παππού του Αιτητή). Ο Αιτητής περαιτέρω ανέφερε ότι μερικές φορές τον πίεζαν και για πρώτη φορά επικοινώνησαν μαζί του το 2012, ωστόσο ο Αιτητής τους δήλωσε ότι δεν ενδιαφέρεται για τις πρακτικές τους γιατί είναι χριστιανός. Μετά την άρνησή του δέχτηκε απειλές και επειδή ο Αιτητής φοβήθηκε, μετέβηκε στην Dοuala στην αδερφή του. Το 2013 τον εντόπισαν και μέσω ενός φίλου του, του έστειλαν μήνυμα ότι πρέπει να πάει στο χωριό για να συνεχίσει την παράδοση ενώ ο Αιτητής επανέλαβε την άρνησή του. Το 2015, ως εξιστορεί, οι θείοι του κατέφθασαν στην Dοuala και του αποκάλυψαν ότι σκότωσαν τον πατέρα του και ότι αν ο ίδιος αρνηθεί να αποδεχτεί την θέση λόγω της παράδοσης που είχαν, θα τον σκοτώσουν και αυτόν. Ακόμα, κατά τη διάρκεια που ο Αιτητής φοιτούσε στην Buea το 2016, οι θείοι του έστελναν μηνύματα μέσω της αδερφής του και επέμεναν να αναλάβει ο Αιτητής τη θέση του με τις απειλές να συνεχίζονται και κατά το 2017. Τότε ο Αιτητής εγκατέλειψε την Dοuala και πήγε στην Yaoundé για διάστημα περίπου 3 μηνών, ενώ θείοι του εξακολουθούσαν να του στέλνουν μηνύματα. Το 2018 ο Αιτητής ξεκίνησε να σκέφτεται ότι έπρεπε να εγκαταλείψει το Καμερούν και επίσης τον Απρίλιο του 2018 δύο από τους θείους του τον εντόπισαν και τον μετέφεραν με την βία στο χωριό προσπαθώντας να τον πείσουν να τους ακολουθήσει (να ενταχθεί μαζί τους). Ο Αιτητής δήλωσε ότι προσπάθησε να τους κάνει να καταλάβουν ότι οι πρακτικές που ακολουθούν δεν είναι καλές και ότι ο ίδιος δεν θα προβεί ποτέ σε τέτοιου είδους πράξεις. Τον κράτησαν εκεί για περίπου οχτώ μέρες πιστεύοντας ότι θα αλλάξει γνώμη όμως ο Αιτητής αρνήθηκε εκ νέου. Τότε αυτοί τον απείλησαν ότι θα τον σκοτώσουν πνευματικά και σωματικά. Ο Αιτητής όπως τέλος δήλωσε, βρήκε τον τρόπο να δραπετεύσει και επέστρεψε στην Dοuala. Περί τον Ιανουάριο 2019 όταν ο Αιτητής επέστρεψε στην Dοuala, ένας από τους θείους του, του κατέστρεψε την επιχείρηση. Ο Αιτητής προέβη σε καταγγελία στις αρχές, ωστόσο οι αρχές δεν κατάφεραν να τον προστατέψουν. Επειδή όμως γνώριζε ότι τον έψαχναν (οι θείοι του), πήγαινε από πόλη σε πόλη για περίπου μια ή δύο εβδομάδες. Εν τέλει, προχώρησε σε αίτηση για έκδοση διαβατηρίου και μέχρι να εγκαταλείψει την χώρα του πήγαινε από το ένα μέρος στο άλλο. Στο πλαίσιο των διερευνητικών ερωτήσεων, ο Αιτητής ερωτήθηκε αναφορικά με τις περιστάσεις της κράτησής του από τους κατ’ ισχυρισμό διώκτες του. Ο ίδιος δήλωσε ότι κατά την διάρκεια της κράτησής του, την πρώτη μέρα προσπάθησαν να τον κάνουν να καταλάβει γιατί έπρεπε να αναλάβει την θέση του, με τον Αιτητή να απαντά ότι δεν ενδιαφέρεται να συμμετέχει και αυτούς να τον απειλούν ότι θα τον σκοτώσουν. Ο Αιτητής δήλωσε επιπρόσθετα ότι ποτέ δεν τον τραυμάτισαν αλλά μόνο τον απειλούσαν. Τοποθέτησε χρονικά και τοπικά το περιστατικό της κράτησής του γύρω στον Απρίλη 2018 στο χωριό Wombong. Τέλος, ερωτηθείς ο Αιτητής ως προς το τι φοβάται σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα του, απάντησε ότι κάποια στιγμή θα τον βρουν και θα τον πιάσουν επειδή ο παππούς του ήταν αρχηγός και ο πατέρας του θα έπρεπε να τον διαδεχθεί και είχε σειρά να τους διαδεχθεί ο Αιτητής. Για το αν θα μπορούσε ο Αιτητής να μετεγκατασταθεί σε κάποια άλλη πόλη, απάντησε ότι πριν εγκαταλείψει την χώρα του ζούσε σε άλλη πόλη, ωστόσο συνέχισε να λαμβάνει απειλές. Ειδικά ως προς το ενδεχόμενο μετεγκατάστασης του στην Yaoundé, ο Αιτητής απάντησε αρνητικά, προσθέτοντας ότι εκεί παρέμεινε για 3 περίπου μήνες και συνάντησε έναν από τους θείους του, ο οποίος του έδωσε προειδοποίηση ότι την επόμενη φορά που θα τον πιάσουν θα τον σκοτώσουν. Ο Αιτητής κατά την καταγραφή του αιτήματός του σημείωσε διαφορετικό λόγο εγκατάλειψης της χώρας του από όσα δήλωσε ως ανωτέρω στην συνέντευξη του, ήτοι τη γενικότερη κατάσταση που επικρατεί στη χώρα του.

 

16.          Οι Καθ’ ων η αίτηση στη βάση των ανωτέρω δηλώσεων, απομόνωσαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος ισχυρισμός αφορούσε στην ταυτότητα του Αιτητή, τα προσωπικά του στοιχεία και την καταγωγή του. Ο δεύτερος αφορούσε ότι οι θείοι του (από την πλευρά του πατέρα του) τον απειλούσαν και τον απήγαγαν κατά το 2018  για να ενταχθεί στην πνευματική τους θρησκεία spiritual religion»). Ο πρώτος ισχυρισμός του Αιτητή ως προς τον τόπο καταγωγής και τα προσωπικά του στοιχεία έγινε αποδεκτός, καθώς οι πληροφορίες που έδωσε ο Αιτητής ήταν συνεκτικές, ο Αιτητής παρέδωσε στην υπηρεσία ασύλου το διαβατήριό του, το οποίο επιβεβαίωνε την εθνικότητα, ενώ οι δηλώσεις του σχετικά με την περιοχή καταγωγής του επιβεβαιώνονταν από εξωτερικές πηγές.

 

17.          Αντίθετα, ο δεύτερος ισχυρισμός του δεν έγινε αποδεκτός. Αρχικά, οι Καθ΄ ων η αίτηση σε σχέση με τις απειλές και την απαγωγή του, έκριναν ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δσει επαρκείς και λεπτομερείς πληροφορίες. Ειδικότερα, σημειώνουν ότι ο Αιτητής με γενικότητα ανέφερε ότι όταν επέστρεψε στο Ngusi το 2011-2012 οι θείοι του προσπαθούσαν να τον πείσουν να ενταχθεί μαζί τους και ότι από τότε τον απειλούσαν μέχρι την μέρα που τον απήγαγαν (το 2018). Επιπρόσθετα, όταν ζητήθηκε από τον Αιτητή να περιγράψει το μέρος που κρατείτο και το πως περνούσε το χρόνο του δήλωσε με γενικότητα ότι είχε τέσσερα σπίτια. Oι Καθ΄ ων η αίτηση σημείωσαν ότι θα αναμένετο από τον Αιτητή να αναφέρει περισσότερες λεπτομέρειες για το μέρος που ισχυρίστηκε ότι ήταν κρατούμενος για οκτώ μέρες. Αναφορικά με το πως περνούσε τις μέρες που ήταν κρατούμενος, οι Καθ’ ων η αίτηση σημείωσαν ότι με απλό τρόπο απάντησε ότι καθόταν και δεν έκανε τίποτα. Επιπλέον, σε σχέση με το πως κατάφερε να δραπετεύσει, η απάντηση του Αιτητή ότι βρήκε την ευκαιρία κάποια στιγμή που δεν ήταν εκεί ο θείος του κρίθηκε από τους Καθ’ ων η αίτηση ότι ήταν γενική. Ακόμα, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ως ασυνάρτητο τον τρόπο που απάντησε για το αν κατήγγειλε το περιστατικό στην αστυνομία, δηλώνοντας ότι δεν το κατήγγειλε γιατί ήταν στο βορειοδυτικό μέρος της χώρας. Αναφορικά με τον βανδαλισμό του καταστήματος του Αιτητή, οι Καθ΄ ων η αίτηση έκριναν ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να εισφέρει επαρκείς και λεπτομερείς πληροφορίες. Για το πώς γνωρίζει ο Αιτητής ότι τον πατέρα του σκότωσαν οι θείοι του δήλωσε ότι του το αποκάλυψαν οι ίδιοι, ενώ σε άλλο σημείο της συνέντευξης ο Αιτητής δήλωσε ότι ο πατέρας του ήταν άρρωστος. Ερωτηθείς σχετικά ο Αιτητής ως προς αυτή τη διαφοροποίηση των λεγομένων του, ανέφερε ότι οι θείοι του προκάλεσαν την ασθένεια και το θάνατο του πατέρα του, δήλωση η οποία χαρακτηρίστηκε ως ασυνεπής. Αναφορικά με τις δηλώσεις του Αιτητή για το ότι η οικογένεια του πατέρα του ανήκει σε παραδοσιακή θρησκεία, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι δεν ήταν σε θέση να παρέχει επαρκείς και λεπτομερείς πληροφορίες. Ειδικότερα, κρίθηκε ότι ο Αιτητής απάντησε με γενικότητα ότι προβαίνουν σε τελετουργίες, χωρίς να μπορεί να απαντήσει για το τί κάνουν, ποια είναι η ιδεολογία τους, προβαίνοντας σε απάντηση βασισμένη σε υποθέσεις, ότι πιστεύει ότι είναι ειδωλολάτρες. Τέλος, αναφορικά με την διαφοροποίηση των λόγων εγκατάλειψης της χώρας του που κατέγραψε στο έντυπο της αίτησής του και τα όσα ανέφερε κατά την προσωπική του συνέντευξη κρίθηκαν ασυνεπή αφού στην μεν αίτηση κατέγραψε ότι εγκατέλειψε την χώρα του γιατί από το 2020 τον κυνηγούσε ο στρατός ενώ στην συνέντευξή του ανέφερε ότι η οικογένεια του πατέρα του ήθελε να τον εντάξει στην θρησκεία τους. Η επεξήγηση του Αιτητή όταν του επισημάνθηκε η πιο πάνω διαφοροποίηση ήταν ότι δεν είχε χρόνο να απαντήσει την ερώτηση  και ότι όταν ρωτήθηκε αν ο λόγος που έφυγε ήταν λόγω της κρίσης που συμβαίνει στο Καμερούν απάντησε θετικά (κατά την καταγραφή της αίτησής του).

 

18.          Σχετικά με την εξωτερική αξιοπιστία του υπό εξέταση ισχυρισμού, οι Καθ' ων η Αίτηση προχώρησαν σε έρευνα για εντοπισμό πηγών για μαγεία και τελετουργίες χωρίς να εντοπιστεί οτιδήποτε σχετικό. Ωστόσο, εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνουν την συνεχιζόμενη κρίση στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν. Όμως λαμβάνοντας υπόψη τις γενικές, μη λεπτομερείς και ασυνεπείς δηλώσεις του Αιτητή, και του γεγονότος της διαφορετικής καταγραφής του αιτήματός του με τα όσα δήλωσε στην συνέντευξή του και της πληγείσας εσωτερικής του αξιοπιστίας, απέρριψαν τον εν λόγω ισχυρισμό.

 

19.          Στη βάση του μόνου αποδεκτού ισχυρισμού του Αιτητή, ήτοι σχετικά με τα προσωπικά στοιχεία του και τη χώρα καταγωγής του και λαμβανομένων υπόψιν των πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής και ειδικότερα για τον τόπο τελευταίας διαμονής του, ήτοι την Duala, κρίθηκε ότι η συγκεκριμένη περιοχή δεν επηρεάζεται άμεσα από την αγγλόφωνη κρίση και δεν προκύπτει ζήτημα ασφάλειας σε περίπτωση που επιστρέψει εκεί. Προχωρώντας στην νομική ανάλυση οι Καθ’ ων η αίτηση διαπίστωσαν ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητή δυνάμει του άρθρου 3 του Περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας δυνάμει του άρθρου 19 του Περί Προσφύγων Νόμου.  

 

20.          Κατά την ακροαματική διαδικασία, ο Αιτητής δια της συνηγόρου του επανέλαβε τον ισχυρισμό του περί έλλειψης έρευνας εκ μέρους των Καθ’ ων η αίτηση και για τις πιέσεις που δέχονται τα άτομα για να ενταχθούν στις παραδοσιακές θρησκείες, χωρίς να προσκομίσει ή να προβάλει οτιδήποτε πέραν των όσων καταγράφονται στο πρακτικό της συνέντευξής του.

 

21.          Θα εξεταστούν εν συνεχεία, στη βάση των ενώπιόν μου δεδομένων, οι ισχυρισμοί του Αιτητή. Κατ’ αρχάς, συντάσσομαι με το εύρημα των Καθ' ων η αίτηση περί αξιοπιστίας του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού. Ο Αιτητής παρείχε επαρκείς και συγκεκριμένες πληροφορίες αναφορικά με τον τελευταίο τόπο διαμονής του, επίσης προσκόμισε ενώπιον των Καθ’ ων η αίτηση, πρωτότυπο του διαβατηρίου του. Επιπρόσθετα, οι δηλώσεις του έχουν εντοπιστεί σε αξιόπιστες πηγές πληροφόρησης και χαρτογράφησης.

 

22.          Προχωρώντας στην αξιολόγηση της εσωτερικής αξιοπιστίας του δεύτερου ισχυρισμού του Αιτητή, ήτοι ως προς τις απειλές και την απαγωγή του από τους θείους του για να τον εντάξουν στην πνευματική τους θρησκεία, σημειώνονται τα κάτωθι. Εξετάζοντας διεξοδικά τη συνέντευξη του Αιτητή, διαπιστώνεται ότι πράγματι οι δηλώσεις του Αιτητή ήταν γενικές και δεν κατάφερε να παρέχει λεπτομέρειες ειδικότερα αναφορικά με τον επιμέρους ισχυρισμό του ότι υπήρξε  κρατούμενος. Η συναφής περιγραφή του και οι αναφορές του για τις συνθήκες της κράτησής του ήταν γενικές και χωρίς λεπτομέρειες. Δεδομένου ότι σύμφωνα με τα λεγόμενά του βρισκόταν εκεί για περίπου 8 μέρες, θα αναμενόταν ευλόγως από αυτόν να είναι σε θέση να αναφερθεί λεπτομερώς κατά τρόπο που να αναδεικνύεται και η βιωματική φύση του εξιστοριθέντος περιστατικού. Ως προς τον τρόπο που τον ανάγκασαν να τους ακολουθήσει (ο Αιτητής προηγουμένως δήλωσε ότι με την βία τον πήραν («took me forcefully») παρατηρείται ότι η απάντηση του Αιτητή δεν ανταποκρίνετο στην ερώτηση. Εξάλλου, στη συνέχεια ο Αιτητής δήλωσε ότι ποτέ δεν του έκαναν κακό παρά μόνο τον απειλούσαν. Δόθηκε ξανά η ευκαιρία στον Αιτητή να εξηγήσει την δήλωση του ότι τον πήραν με την βία, με αυτόν και πάλι να μην απαντά τη συγκεκριμένη ερώτηση δηλώνοντας απλά ξανά ότι τον πήραν με την βία. Θα διαφωνήσω ωστόσο με το συμπέρασμα των Καθ΄ ων η αίτηση ως προς το σημείο ότι ο Αιτητής δεν παρείχε πληροφορίες για την πνευματική θρησκεία που ανήκε η οικογένεια του πατέρα του. Δεδομένου ότι ο Αιτητής δήλωσε πως είναι χριστιανός και ότι δεν είχε σχέση με τα όσα έπρατταν και πίστευαν οι θείοι του και γενικότερα την θρησκευτική παράδοση της οικογένειας του πατέρα του, είναι εύλογος ο ισχυρισμός.  Τέλος, αναφορικά με την διαφοροποίηση των όσων κατέγραψε στο έντυπο της αίτησής του και στα όσα ανέφερε κατά την προσωπική του συνέντευξη διαπιστώνεται όντως διαφοροποίηση των ισχυρισμών του. Γενικότερα, δεν παρίσταται εύλογο πώς από το 2005, χρόνο θανάτου του του πατέρα του, μέχρι και 16 έτη αργότερα οπόταν και ο Αιτητής διώκεται κατ’ ισχυρισμό από τους θείους του, να παρέμεινε στη χώρα να έχει κάποιες σαφείς και αντικειμενικές ενδείξεις περί της απειλής που αυτός διατρέχει. Σε κάθε περίπτωση, ο Αιτητή ουδέποτε αναφέρθηκε σε σωματική βλάβη του ιδίου. Ομοίως, ο ισχυρισμός του περί καταστροφής της επιχείρησής του από τους θείους του είναι πολύ λακωνική και δεν υπάρχει τίποτα αντικειμενικό που να συνδέει την κατ’ ισχυρισμό ενέργεια με τους κατ’ ισχυρισμό διώκτες του, πέρα των δικών του εικασιών. 

 

23.          Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ως άνω αναφερόμενου ισχυρισμού, επισημαίνεται ότι λόγω του ότι αποτελεί περιστατικό που ανάγεται στη σφαίρα ιδιωτικότητας του Αιτητή δεν είναι εφικτή η εξεύρεση εξωτερικών πηγών πληροφόρησης. Ωστόσο, γενικές πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής του Αιτητή αναφορικά με τη θρησκεία, εντοπίζονται και σημειώνονται τα κάτωθι: η ετήσια έκθεση του USDOS  που καλύπτει το έτος 2022 αναφέρει ότι το σύνταγμα του Καμερούν καθιερώνει ένα κράτος κοσμικό το οποίο απαγορεύει την θρησκευτική καταπίεση (harassment) και προβλέπει την ελευθερία της θρησκείας και της λατρείας. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, το 69.2% του πληθυσμού του Καμερούν είναι χριστιανοί, το 20.9% είναι μουσουλμάνοι, το 5.6% του πληθυσμού είναι ανιμιστές (animists), το 1% ανήκει σε άλλες θρησκείες και 3,2% δηλώνουν ότι δεν πιστεύουν σε κάποια θρησκεία. Επιπρόσθετα, πολλοί μουσουλμάνοι, χριστιανοί και μέλη άλλων θρησκειών πιστεύουν επίσης και σε ορισμένες πτυχές των παραδοσιακών τους πεποιθήσεων[1]. Οι γενικές αυτές πληροφορίες επιβεβαιώνουν τον σεβασμό στο δικαίωμα της ελευθερίας της θρησκείας στο Καμερούν. Από έτερη πηγή εντοπίζεται ότι το κράτος του Καμερούν όπως και άλλα κράτη σε όλη την επικράτεια της Αφρικής υποστηρίζουν την κοσμικότητα στη θέση μιας παραδοσιακής θρησκείας, ωστόσο οι πληθυσμοί τους παραμένουν σταθερά πιστοί στις παραδοσιακές τους θρησκείες, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε συνδυασμό με άλλες θρησκείες όπως το Ισλάμ και ο Χριστιανισμός. Οι παραδοσιακές θρησκείες έχουν τεράστια επιρροή στους Αφρικανούς σε σχέση με τον τρόπο σκέψης τους, τις πεποιθήσεις και κοσμοθεωρίες τους. Ειδικότερα, το Καμερούν  αποτελεί μια από τις αφρικανικές χώρες στις οποίες οι παραδοσιακές θρησκείες παραμένουν βαθιά ριζωμένες στον τρόπο ζωής των πολιτών.  Στο Καμερούν υπάρχουν περισσότερες από 250 εθνότητες και 250 γλώσσες (Ethnologue, 2016) και πολλές θρησκευτικές ομάδες συμπεριλαμβανομένων του χριστιανισμού, του ισλαμισμού και άλλων παραδοσιακών αφρικανικών θρησκειών. [2]

 

24.          Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου που διατρέχει ο Αιτητής, στη βάση του μόνου αξιόπιστου ισχυρισμού του, ήτοι  την ταυτότητα και την χώρα καταγωγής του, επισημαίνονται τα κάτωθι: το Δικαστήριο θα προχωρήσει σε έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, και ειδικότερα στην περιοχή συνήθους διαμονής του, ώστε να ερευνηθεί αν συντρέχει εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής βάσει αυτών των πληροφοριών σε συνδυασμό με τις ατομικές του περιστάσεις να υποστεί δίωξη ή σοβαρό κίνδυνο βλάβης σε περίπτωση επιστροφής του εκεί.

 

25.          Ως προς τη γενική κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής, βάσει του portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict)[3], παρατηρείται ότι το Καμερούν εμπλέκεται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη με την Boko Haram στην περιοχή Far North. Στις περιοχές Northwest και Southwest, αναφέρεται ότι αριθμός αγγλόφωνων αποσχιστικών ομάδων μάχεται έναντι της κυβέρνησης για την ανεξαρτησία των περιοχών[4].

 

26.          Οι απαρχές της σύγκρουσης εντοπίζονται κατά το 2016 όταν αγγλόφωνοι δικηγόροι, μαθητές και δάσκαλοι ξεκίνησαν να διαδηλώνουν λόγω της υποεκπροσώπησής τους και της περιθωριοποίησής τους από την κυβέρνηση, ενώ η συμβολική μονομερής ανακήρυξη του ανεξάρτητου κράτους της Αμπαζονίας την πρώτη Οκτωβρίου 2017 επέφερε την άμεση χρήση του στρατού στις αγγλόφωνες περιοχές[5]. Προέκυψαν από τις άνω εξελίξεις διάφορες αυτονομιστικές ομάδες οι οποίες υποστηρίζουν τη δημιουργία της «Δημοκρατίας της Αμπαζονίας» στη βορειοδυτική και τη νοτιοδυτική περιφέρεια[6].

 

27.          Οι αντιμαχόμενες πλευρές αποτελούνται από τις δυνάμεις ασφαλείας του Καμερούν και από τις ένοπλες αυτονομιστικές ομάδες. Οι δυνάμεις των αυτονομιστών παρουσιάζονται διαιρεμένες, αν και το μεταξύ τους επίπεδο συνεργασίας παραμένει ασαφές[7]. Παρατηρείται διαρκώς αυξανόμενη προσπάθεια των ομάδων προς συνεργασία, μεταξύ των οποίων η πραγματοποίηση συναντήσεων τον Φεβρουάριο και Μάρτιο του 2022, όταν αποπειράθηκαν να ευθυγραμμίσουν τους σκοπούς και να εξεύρουν κοινή στρατηγική στις διενέξεις αυτών[8]. Οι ομάδες αυτές φαίνεται να πολλαπλασιάζονται και να αποκτούν οικονομική και αποφασιστική αυτονομία έναντι της διασποράς στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, η οποία έδιδε πολιτική κατεύθυνση σε αυτές[9]. H στρατιωτική ικανότητα των αυτονομιστών αξιολογείται περί τις δύο με τέσσερις χιλιάδες μαχητές[10].

 

28.          Περαιτέρω, ως προς τις χρησιμοποιούμενες τακτικές, μεθόδους, μέσα και όπλα πολέμου αξιολογούνται τα κάτωθι. Το 2021 φαίνεται να έλαβε χώρα στρατιωτική αναδιοργάνωση εντός των αποσχιστικών ομάδων, οι οποίες προκρίνουν την τακτική της φθοράς και στοχεύουν συγκεκριμένα το στρατό[11]. Πιο συγκεκριμένα, αντί να χτυπούν τα αστικά κέντρα προς δημιουργία χάους, προκρίνουν κατά προτεραιότητα τη στοχοποίηση του στρατού από την αρχή της χρονιάς[12]. Ένας περισσότερο τελειοποιημένος εξοπλισμός και ελαφρύς οπλισμός, ο οποίος καθιστά δυσχερή την αναγνώριση των αυτονομιστών έχει βοηθήσει στη στρατηγική αυτή[13]. Κατά τη διάρκεια των επιθέσεών τους στο στρατό, οι αυτονομιστές χρησιμοποιούν αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς, καθώς και περισσότερο προηγμένα όπλα, όπως εκτοξευτές αντιαρματικών. [14]

 

29.          Αν και καταγράφονται απειλές επιθέσεων στις γαλλόφωνες περιοχές από αποσχιστές[15] καθώς και η τακτική των αποσχιστών προς επιχείρηση μεταφοράς της αγγλόφωνης σύρραξης στο γαλλόφωνο τμήμα[16], δε διαφαίνεται η συστηματικότητα σχετικών περιστατικών ασφαλείας στις γαλλόφωνες περιοχές[17]. Περαιτέρω, τον Μάιο του 2023 αποσχιστές επιτέθηκαν σε στρατιωτικές βάσεις στην Douala, σκοτώνοντας τουλάχιστον 6 ανθρώπους[18].

 

30.          Ειδικότερα, ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας στην περιοχή του Καμερούν Littoral, για την περίοδο από 26.1.2023 μέχρι 26.1.2024 καταγράφηκαν 30 περιστατικά ασφαλείας, εκ των οποίων προήλθαν 20 απώλειες. 3 εξ αυτών αφορούσαν μάχες, 16 ταραχές, 4 διαμαρτυρίες και  7 εξ αυτών αφορούσαν βία κατά αμάχων[19]. Ο πληθυσμός της Douala υπολογίζεται περί τα 3 εκατομμύρια κατοίκους[20]. Ως εκ τούτου, δεν διαπιστώνεται η ύπαρξη κατάστασης αδιάκριτης βίας στο τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή.

 

31.          Ως προς τον ισχυρισμό περί δίωξης από τις αρχές του κράτους καταγωγής του, ο Αιτητής δεν υπήρξε αρκετά σαφής σε σχέση με το φόβο. Περαιτέρω, δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τον φόβο του, ούτε να αιτιολογήσει επαρκώς τους λόγους που θα αναγνωρισθεί και θα στοχοποιηθεί από τις αρχές της χώρας καταγωγής του. Παράλληλα σημειώνεται ότι πρόκειται περί καινοφανούς ισχυρισμού που προβάλλεται απαραδέκτως για πρώτη φορά στη γραπτή του αγόρευση.

 

32.          Σε κάθε περίπτωση, σημειώνεται συναφώς ότι, η συλλογή πληροφοριών του Συμβουλίου για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες του Καναδά αναφέρει το 2018 ότι στη Yaoundé, υποστηρίζεται ότι «αυτοί που βρίσκονται στη διασπορά είναι αυτοί που πρωτοστατούν στον πόλεμο». Ομοίως, το Αφρικανικό Κέντρο για την Εποικοδομητική Επίλυση Διαφορών (ACCORD), «μια οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών με έδρα τη Νότια Αφρική που δραστηριοποιείται σε ολόκληρη την Αφρική» σημειώνει ότι ορισμένοι κρατικοί αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι οι διαμαρτυρίες στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν «πυροδοτήθηκαν από το εξωτερικό».[21] Σύμφωνα με το NDH-Cameroun, οι Αγγλόφωνοι Καμερουνέζοι που ζουν στο εξωτερικό και έχουν σχέση με την κρίση θα «εντοπίζονται και θα συλλαμβάνονται, όπου κι αν βρίσκονται», όπως «επίσημα» δήλωσε το Υπουργείο Διοίκησης (minisτère de l'Administration ).[22] Όποιος έχει ενεργή δράση στη διασπορά κατά των αρχών του Καμερούν θα αντιμετωπίσει είτε θάνατο είτε βασανιστήρια και φυλάκιση.[23]

 

33.          Έτερη έκθεση  αναφέρει ότι ανεξάρτητα από την καταγωγή τους (γαλλόφωνη ή αγγλόφωνη), οι υπήκοοι του Καμερούν που έχουν ιστορικό πολιτικών δραστηριοτήτων κατά του κράτους κινδυνεύουν να συλληφθούν κατά την επιστροφή τους στη χώρα και να τεθούν υπό κράτηση. Ορισμένοι διώκονται και δικάζονται σύμφωνα με όχι πολύ διαφανείς δικαστικές διαδικασίες, άλλοι δεν δικάζονται ποτέ. Οι αγγλόφωνοι δεν στοχοποιούνται μόνο εξ’ αυτού του λόγου – μόνο όσοι είναι ύποπτοι ή άμεσα εγγεγραμμένοι στην αποσχιστική κρίση αποτελούν στόχους για τις αρχές. Προς διευκρίνιση από ποιο επίπεδο εμπλοκής ένας αγγλόφωνος θεωρείται από τις εθνικές του αρχές ότι διαδραματίζει ενεργό ρόλο στη σύγκρουση στην αγγλόφωνη ζώνη που ενδέχεται να προκαλέσει μέτρα αντιποίνων εναντίον του, ένα άτομο που παίρνει θέση υπέρ του σκοπού δεν πρέπει ανησυχεί απαραίτητα. Οι αγγλόφωνοι που διαδραματίζουν ενεργό ρόλο, ήτοι που είναι εγγεγραμμένοι σε υποστηρικτικά κινήματα, χρηματοδοτούν ή προμηθεύουν όπλα στις ένοπλες ομάδες βρίσκονται στο στόχαστρο των αρχών.[24] Συνεπώς, βάσει των ανωτέρω προκύπτει ότι ο Αιτητής μη προβάλλοντας οποιεσδήποτε ειδικές περιστάσεις που να συντρέχουν στο πρόσωπό του που να τον εντάσσουν σε κάποιο από τα προφίλ επιστραφέντων που κινδυνεύουν, δεν διατρέχει οποιοδήποτε βάσιμο κίνδυνο επιστροφής στη χώρα του, με μόνο το λόγο ότι υπήρξε αιτητής ασύλου, δεδομένο, το οποίο δεν είναι σαφές εάν δύνανται οι αρχές σε κάθε περίπτωση να διαγνώσουν. Δεν παραβλέπεται εξάλλου ότι ο Αιτητής ζούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα προ της αναχωρήσεώς του από τη χώρα στο γαλλόφωνο τμήμα της. Κατά την διάρκεια της συνέντευξης του δεν δήλωσε ότι ανήκει ή/και υποστηρίζει κάποιο πολιτικό κόμμα, ή κάποια ομάδα υψηλού ενδιαφέροντος όπως ούτε οι προσωπικές του περιστάσεις και το προφίλ του συνιστούν άτομο υψηλού ενδιαφέροντος από τις αρχές.  

 

34.          Καταλήγω βάσει όλων των ανωτέρω και από τα στοιχεία του φακέλου ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητού στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Φόβος δίωξης δεν προκύπτει καθαυτός από τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητού τα οποία και έχουν γίνει αποδεκτά.

 

35.          Ούτε επίσης τεκμηριώνεται, επικουρικώς, η υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν τεκμηριώνει αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

 

36.          Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό του Αιτητού δεν προκύπτει, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)] ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)]. 

 

37.          Ούτε εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητού ο βαθμός της οποίας να είναι τόσο υψηλός, ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμηθεί ότι ο Αιτητής, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].

 

38.          Επισημαίνεται ότι «το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε Αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε Αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δε βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής». Ως  «σοβαρή» ή «σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη» ορίζεται δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) ως «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης».

 

39.          Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν ως προς την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι συνιστούν «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

 

40.          Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών  8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

 

41.          Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ, «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας» (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».

 

42.          Στη βάση των πληροφοριών από τις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ως αυτές παρατέθηκαν ανωτέρω κατά την αξιολόγηση του κινδύνου σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στη Douala , που προσδιόρισε ο Αιτητής ως περιοχή συνήθους διαμονής, προκύπτει ότι στην εν λόγω περιοχή δεν υφίσταται ένοπλη σύγκρουση εφόσον αυτή περιορίζεται στις δυτικές περιοχές της χώρας. H δε βία κατά αμάχων αν και υπαρκτή στην περιοχή Littoral,  παρουσιάζεται ως περιορισμένη, δεν προκύπτει ότι η αδιάκριτη βία η οποία προκύπτει εκ της ως άνω σύρραξης στις δυτικές περιοχές να εξικνείται στο επίπεδο ώστε μόνη η παρουσία του Αιτητού εκεί να τον θέσει αντιμέτωπο με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής απειλής κατά το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων νόμου, επομένως δεν συντρέχει περίπτωση υπαγωγής του Αιτητή στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας στη βάση του άρθρου 19 (2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου.

 

43.          Επικουρικώς, επισημαίνονται οι προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, οι οποίες δεν περιλαμβάνουν οποιαδήποτε σημεία ευαλωτότητας και κατ΄ επέκταση επίτασης τυχόν κινδύνου, καθώς πρόκειται για νεαρό ενήλικο άνδρα, μορφωμένο, υγιή και ικανό προς εργασία, με γνώση του τόπου τελευταίας διαμονής του. Περαιτέρω, ο Αιτητής διαθέτει υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα καταγωγής, ήτοι την αδερφή του,.

 

44.          Σχολιάζεται ως ατυχής η αναφορά του Αιτητή ότι το Καμερούν δεν αποτελεί ασφαλή χώρα ιθαγένειας για μόνο το λόγο ότι δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο ασφαλών χωρών ιθαγένειας, καθώς όπως έχει πολλάκις υποδειχθεί από το παρόν Δικαστήριο η συμπερίληψη μιας χώρας στον κατάλογο αποτελεί τεκμήριο περί το ότι είναι ασφαλής. Αντίθετα, η μη συμπερίληψή της δεν αποτελεί τεκμήριο περί το αντιθέτου. Ως εκ τούτου, η μη συμπερίληψη μιας χώρας στο συναφή κατάλογο δεν αποτελεί επιχείρημα ή τεκμήριο για κάποιο εύρημα.

 

45.          Δεδομένης της ανωτέρω ανάλυσης, οποιαδήποτε περαιτέρω εξέταση των λόγων προσφυγής που εγείρει ο Αιτητής, καθίσταται αλυσιτελής.

Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €1000 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.




[1]U.S. Department of State, 2022, Report on International Religious Freedom: Cameroon. Διαθέσιμο στο https://www.ecoi.net/en/document/2091918.html (ημερομηνία πρόσβασης 5.2.2024)

[2] https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1169262.pdf

[3] Rulac, 'Cameroon' (last updated 21/1/2021) διαθέσιμο σε https://www.rulac.org/browse/countries/cameroon (ημερομηνία τελευταίαςπρόσβασης 5.2.2024)

[4]Rulac, 'Cameroon' (last updated 21/1/2021) διαθέσιμο σε https://www.rulac.org/browse/countries/cameroon (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.2.2024). Σύμφωνα με το ως άνω portal η βία στις αγγλόφωνες περιοχές δεν εξικνείται σε μη διεθνή ένοπλη σύρραξη, το RULAC ωστόσο χρησιμοποιεί κριτήρια του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου https://www.rulac.org/about#collapse2accord, υπό What Methodology is Used. Για την αυτοτελή ωστόσο ερμηνεία της έννοιας της μη διεθνούς ένοπλης σύρραξης στο  πλαίσιο του άρθρου 15γ' της Οδηγίας 2004/83/ΕΚ (και κατ' αντιστοιχία της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ) βλ. σχετικά ΔΕΕ, C‑285/12, ημερ. 30/01/2014, σκ. 21 επ.

[5] CGVS/CGRA (Belgium), 'COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE' (19.11.2021), 7-8 διαθέσιμοσε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf 

[6] https://www.acaps.org/country/cameroon/crisis/country-level 

[7] https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon#collapse2accord

[8] https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon#collapse2accord 

[9] CGVS/CGRA (Belgium), 'COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE' (19.11.2021), 7-8 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 5.2.2024)

[10]CGVS/CGRA (Belgium), 'COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE' (19.11.2021), 36 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf 

[11] https://www.rfi.fr/fr/afrique/20210923-cameroun-la-nouvelle-strat%C3%A9gie-des-s%C3%A9paratistes 

[12]  https://www.rfi.fr/fr/afrique/20210923-cameroun-la-nouvelle-strat%C3%A9gie-des-s%C3%A9paratistes 

[13]  CGVS/CGRA (Belgium), 'COI Focus CAMEROUN CRISE ANGLOPHONE: SITUATION SECURITAIRE' (19.11.2021), 12 διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/COI_Focus_Cameroun_Crise_anglophone_situation_s%C3%A9curitaire_%2020211119.pdf 

[14] https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-cameroon#collapse2accord 

[15]  https://www.crisisgroup.org/crisiswatch/database?location[]=4 (υπό September 2022)

[16] https://www.crisisgroup.org/crisiswatch/database?location[]=4 (υπό August 2022)

[17] Έπειτα από συνολική εκτίμηση των περιστατικών όπως καταγράφονται σε https://www.crisisgroup.org/crisiswatch/database?location[]=4 

[18] https://www.crisisgroup.org/crisiswatch/database?location[]=4 (υπό May 2022)

[19] Προσαρμοσμένη έρευνα, διαθέσιμη στο https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (ημερομηνία πρόσβασης 5.2.2024)

[20] https://sfd.susana.org/about/worldwide-projects/city/126-douala#

[21] African Centre for the Constructive Resolution of Disputes (ACCORD). 21 July 2017. Ateki Seta Caxton. "The Anglophone Dilemma in Cameroon - The Need for Comprehensive Dialogue and Reform." Available at: http://www.accord.org.za/conflict-trends/anglophone-dilemma-cameroon/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 31/07/2023)

[22] Nouveaux droits de l'homme Cameroun (NDH-Cameroun). August 2018. La situation des anglophones au Cameroun. Sent to the Research Directorate by a representative, 9 August 2018 σε CGRS-CEDOCA – Office of the Commissioner General for Refugees and Stateless Persons (Belgium), COI unit (Author): Cameroun; Situation sécuritaire liée au conflit anglophone, 16 October 2020 https://www.ecoi.net/en/file/local/2039864/coi_focus_cameroun._situation_securitaire_liee_au_conflit_anglophone_20201016.pdf  (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 31/07/2023)

[23] IRB – Immigration and Refugee Board of Canada (Author): Cameroon: Situation of Anglophones, including returnees, in Bamenda, Yaoundé and Douala; treatment by society and by the authorities (2016-August 2018) [CMR106141.E], 24 August 2018 https://www.ecoi.net/en/document/2021673.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 31/07/2023)

[24] Belgium - Cedoca (CGVS/CGRA, COI Focus. Cameroun. Le traitement réservé par les autorités nationales aux anglophones de retour dans le pays, 16/05/2022, https://coi.euaa.europa.eu/administration/belgium/PLib/coi_focus_cameroun_le_traitement_reserve_par_les_autorites_nationales_aux_anglophones_20220516.pdf σελ. 3-4  (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 31/07/2023)


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο