Z.J.K. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπουργείο Εσωτερικών, Υπόθεση Αρ. 8808/2021, 1/2/2024

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ. 8808/2021

01 Φεβρουαρίου, 2024

[Ε. ΡΗΓΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

Z.J.K.

από Σιέρρα Λεόνε

Αιτήτρια,

και

Κυπριακής Δημοκρατίας,

μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου, Υπουργείο Εσωτερικών

Καθ' ων η αίτηση

Η Αιτήτρια εμφανίζεται αυτοπροσώπως

Δικηγόρος για Καθ’ ων η αίτηση: Α. Αναστασιάδη (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας

(Κα Σοφία Πίττα - Διερμηνέας, για διερμηνεία από την ελληνική στην αγγλική και αντίστροφα.)

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Ε. Ρήγα, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Η Αιτήτρια με την παρούσα προσφυγή αμφισβητεί την ορθότητα της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 13.09.2021, με την οποίαν απορρίφθηκε το αίτημα της για διεθνή προστασία καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, Ν.6(I)/2000 (στο εξής αναφερόμενος ως «o περί Προσφύγων Νόμος»).

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Σκιαγραφώντας τα γεγονότα που περιβάλλουν την υπό κρίση υπόθεση, όπως αυτά προκύπτουν από την αίτηση της Αιτήτριας, την ένσταση των Καθ' ων η αίτηση αλλά και από το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου ο οποίος κατατέθηκε στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας και σημειώθηκε ως Τεκμήριο 1 (στο εξής αναφερόμενος ως «ο δ.φ.» ή «ο διοικητικός φάκελος»), διαφαίνονται τα ακόλουθα:

Η Αιτήτρια κατάγεται από τη Σιέρρα Λεόνε, , την οποίαν εγκατέλειψε στις 20.02.2020 και εισήλθε στις 02.03.2020 στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές μέσω των μη ελεγχόμενων χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα. Στις 06.03.2020, υπέβαλε αίτηση χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας και κατά τις ημερομηνίες 15.02.2021 και 01.03.2021, διενεργήθηκε συνέντευξη στην Αιτήτρια από λειτουργό της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO νυν EUAA στο εξής αναφερόμενη ως «EASO» ), ο οποίος στις 01.09.2021 υπέβαλε σχετική Εισηγητική Έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου για απόρριψη της αίτησης ασύλου της Αιτήτριας. Η εν λόγω εισήγηση εγκρίθηκε στις 13.09.2021 από τον ασκούντα καθήκοντα Προϊσταμένου λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου και με επιστολή η οποία φέρει ημερομηνία 27.09.2021 ενημερώθηκε η Αιτήτρια για την απόρριψη της αίτησής της στις 21.12.2021. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Η Αιτήτρια, η οποία εμφανίζεται αυτοπροσώπως, στο εισαγωγικό δικόγραφο της διαδικασίας δεν παραθέτει έκθεση των γεγονότων που περιβάλλουν την υπόθεση της αλλά ούτε και εξειδικεύει οποιονδήποτε λόγο ακυρώσεως της επίδικης απόφασης. Καταγράφει δε, στο χειρόγραφα συμπληρωμένο Έντυπο αρ.1[1], την ένσταση της εναντίον της προσβαλλόμενης απόφασης καθώς, ως δηλώνει, δεν μπορεί να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της διότι η ζωή της τίθεται σε κίνδυνο εξαιτίας του σεξουαλικού της προσανατολισμού.

Με τη γραπτή αγόρευση της η Αιτήτρια δεν προβάλλει κάποιο συγκεκριμένο νομικό ισχυρισμό αλλά αναφέρεται στο βιασμό της από αγνώστους και την μετέπειτα εγκυμοσύνη της εξαιτίας του βιασμού αυτού. Αφηγείται τη σχέση της με μία μεγαλύτερη από εκείνη γυναίκα, την αντίδραση του περίγυρού της όταν παρουσίασε τη γυναίκα αυτή ως σύντροφό της και την αδυναμία της να ζητήσει βοήθεια από τις Αρχές της χώρας της οι οποίες δρουν τιμωρητικά απέναντι σε ομοφυλόφιλα άτομα. Τέλος, αναφέρεται στην από κοινού απόφαση της Αιτήτριας και της συντρόφου της να εγκαταλείψουν τη χώρα καταγωγής, η καθεμία ωστόσο ταξίδεψε σε διαφορετική χώρα.

Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση, υπεραμύνονται της νομιμότητας της επίδικης πράξης, υποβάλλοντας ότι αυτή λήφθηκε κατόπιν ενδελεχούς έρευνας όλων των σχετικών στοιχείων της υπόθεσης, εύλογα και εντός των ορίων της διακριτικής τους ευχέρειας εφαρμόζοντας το Νόμο και ότι αυτή είναι δεόντως αιτιολογημένη. Οι Καθ’ ων η αίτηση επισημαίνουν διαφοροποιήσεις μεταξύ των δηλώσεων της Αιτήτριας ως αυτές αποτυπώνονται στη γραπτή της αγόρευση, από τις δηλώσεις της κατά τα προηγούμενα στάδια της εξέτασης του αιτήματός της οι οποίες κλονίζουν περαιτέρω την αξιοπιστία της. Επισημαίνουν ότι δεν εντοπίζεται στη χώρα καταγωγής κατάσταση γενικευμένης σύρραξης με αδιακρίτως ασκούμενη βία ώστε με μόνη την παρουσία της εκεί η Αιτήτρια να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο κατά της ζωής ή της σωματικής της ακεραιότητας, ούτε όμως προκύπτει από τις προσωπικές της περιστάσεις της Αιτήτριας ότι αυξάνει ο κίνδυνος σοβαρής βλάβης.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΑΤΕΡΩΘΕΝ ΙΣΧΥΡΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΗΚΤΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Ως έχω ήδη παρατηρήσει και ανωτέρω, κανένας συγκεκριμένος λόγος ακύρωσης δεν προβάλλεται και κατά μείζονα λόγο δεν αιτιολογείται από την Αιτήτρια στο πλαίσιο του εισαγωγικού δικογράφου της διαδικασίας. Δεδομένου ωστόσο του γεγονότος ότι η Αιτήτρια εμφανίζεται ενώπιον του Δικαστηρίου προσωπικά, ο Κανονισμός 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Δικαστηρίου του 1962 (στο εξής αναφερόμενος ως «ο Διαδικαστικός Κανονισμός») την απαλλάσσει από την υποχρέωση καθορισμού των νομικών σημείων, εφόσον δεν εκπροσωπείται από δικηγόρο.

Ανάλογη όμως χαλάρωση, δεν προβλέπεται αναφορικά με την υποχρέωση για συμμόρφωση με την πρόνοια του Κανονισμού 4 του Διαδικαστικού Κανονισμού και ειδικότερα την υποχρέωση της Αιτήτριας να καταγράψει κατά συνοπτικόν τρόπον όλα τα ουσιώδη γεγονότα, επί των οποίων βασίζεται η προσφυγή της, καθώς είναι η Αιτήτρια που έχει ιδιάζουσα γνώση τόσο των γεγονότων της υπόθεσής της όσο και των λόγων για τους οποίους η προσβαλλόμενη πράξη ή απόφαση θίγει τα συμφέροντα της. Δεν θα ήταν άλλωστε παραδεκτό για το Δικαστήριο να παρέμβει στην ανίχνευση του παραπόνου της προσφεύγουσας, προσδιορίζοντας και το επίδικο θέμα της δίκης [2].

Συνεπώς η Αιτήτρια δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση, τουλάχιστον με την γραπτή της αγόρευση, να παραθέσει τους λόγους και να συγκεκριμενοποιήσει γιατί η επίδικη πράξη είναι λανθασμένη/πλημμελής [3]και, λαμβανομένης υπόψη της δικαιοδοσίας του παρόντος δικαστηρίου, γιατί αυτή θα πρέπει να ανατραπεί.

Δεδομένων των ως άνω, εφόσον η προσβαλλόμενη πράξη εκδόθηκε κατόπιν αίτησης η οποία υποβλήθηκε στην αρμόδια διοικητική αρχή μετά την 20ή Ιουλίου 2015[4] το Δικαστήριο διατηρεί εξουσία να εξετάσει και επί της ορθότητάς της την προσβαλλόμενη απόφαση, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που διέπουν την προσβαλλόμενη απόφαση, καθώς και την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του περί Προσφύγων Νόμου.

Ενόψει της μη συμπερίληψης οιουδήποτε νομικού ισχυρισμού, απομένει η επί της ουσίας εξέταση της παρούσας αιτήσεως αφού η προσβαλλόμενη πράξη εκδόθηκε κατόπιν αίτησης η οποία υποβλήθηκε στην αρμόδια διοικητική αρχή μετά την 20ή Ιουλίου 2015 [5] και συνεπώς το Δικαστήριο διατηρεί εξουσία να εξετάσει και επί της ορθότητας της την προσβαλλόμενη απόφαση.

Στη βάση λοιπόν των προλεχθέντων, έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιόν του Δικαστηρίου. Παρατηρώ ότι η Αιτήτρια, στα πλαίσια της αίτησής της κατέγραψε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της διότι είναι λεσβία και η οικογένειά της, η οποία είναι μουσουλμανική, την ξυλοκόπησε και την έδιωξε από το σπίτι.

Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξης που διενεργήθηκε από τον λειτουργό της EASO, η Αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι γεννήθηκε και έζησε στη Freetown και είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Είναι μητέρα δύο παιδιών (δίδυμων) και η πατρική της οικογένεια αποτελείται από τους γονείς της, την αδελφή και τους δύο αδελφούς της. Ως προς το επαγγελματικό της προφίλ δήλωσε ότι εμπορευόταν φρούτα και λαχανικά τα οποία αγόραζε η μητέρα της. Δήλωσε επίσης ότι έχει υποστεί ακρωτηριασμό γυναικείων γεννητικών οργάνων (στο εξής αναφερόμενο ως «ΑΓΓΟ» ή στην αγγλική “FGM”) σε νεαρή ηλικία ενώ ανέφερε ότι σε ηλικία 29-30 ετών δέχθηκε σεξουαλική επίθεση από δύο άνδρες μέσα στο σπίτι όπου διέμενε όταν εκείνοι εισέβαλαν για να τη ληστέψουν. Εξαιτίας του βιασμού της έμεινε έγκυος. Όταν η εγκυμοσύνη της έγινε αντιληπτή από την οικογένειά της, την έδιωξαν από το σπίτι και μία μεγαλύτερη από εκείνη γυναίκα την περιέθαλψε. Μετά τη γέννηση των δίδυμων παιδιών της και όταν αυτά έγιναν ενός ετών, η μητέρα της Αιτήτριας ανέλαβε τη φροντίδα τους ενώ η ίδια παρέμεινε στο σπίτι της γυναίκας που τη βοήθησε οπόταν και αναπτύχθηκε ερωτική σχέση μεταξύ τους. Όταν η οικογένειά της Αιτήτριας θέλησε να την παντρέψει, τους παρουσίασε την σύντροφό της οπόταν η οικογένειά της αντέδρασε άσχημα φωνάζοντας και ξυλοκοπώντας την. Ακόμη και οι γείτονές της μιλούσαν άσχημα για εκείνη. Η φίλη της έκανε όλους τους απαραίτητους ταξιδιωτικούς διακανονισμούς προκειμένου η Αιτήτρια να εγκαταλείψει τη χώρα.

Σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής δεν έχει σε ποιον να απευθυνθεί και η ζωή της θα βρίσκεται σε κίνδυνο καθώς δεν εμπιστεύεται την οικογένειά της η οποία είναι εξαγριωμένη μαζί της και δεν την αποδέχεται διότι είναι λεσβία και φοβάται ότι θα την ξυλοκοπήσουν ή θα την σκοτώσουν. Ο αδελφός της εξάλλου την ξυλοκόπησε κατά το παρελθόν, ενώ από την παρελθούσα συμπεριφορά τους μπορεί να συμπεράνει τι θα της συμβεί στο μέλλον.

Κατά το στάδιο των διευκρινιστικών ερωτήσεων η Αιτήτρια περιγράφοντας το περιστατικό του βιασμού της δήλωσε ότι ένα βράδυ που βρισκόταν με τα μικρότερα αδέλφια της στο σπίτι εισέβαλαν δύο άτομα με καλυμμένα πρόσωπα και της ζήτησαν χρήματα. Η ίδια αρνήθηκε να τους δώσει, οπόταν αυτοί την βίασαν. Ως ισχυρίστηκε, τα αδέλφια της δεν αντιλήφθηκαν τίποτα διότι της είχαν κλείσει το στόμα με ένα ύφασμα. Την επόμενη μέρα μίλησε για ό,τι συνέβη στη γειτόνισσα, χωρίς ωστόσο να αναφέρει το περιστατικό στη μητέρα της επειδή φοβόταν. Ακολούθως έμεινε έγκυος και στον πρώτο μήνα της εγκυμοσύνης της η οικογένειά της την έδιωξε από το σπίτι οπόταν και διέμεινε με μία άλλη γυναίκα η οποία τη φιλοξένησε και τη βοήθησε. Τον Αύγουστο του 2019 ο πατέρας της την κάλεσε να βρει κάποιον να παντρευτεί και τότε αποκάλυψε στην οικογένεια ότι ήταν λεσβία. Ερωτώμενη αν είχε γίνει αντιληπτή η σχέση της τα πέντε χρόνια που έμενε με τη σύντροφό της απάντησε αρνητικά καθότι όλοι νόμιζαν ότι επρόκειτο για φίλες οι οποίες συγκατοικούν. Αναφορικά με την ομοφυλοφιλία της δήλωσε ότι δεν είχε νιώσει έλξη για άλλη γυναίκα αλλά μετά τον βιασμό της ένιωθε απέχθεια και δεν ήθελε να πλησιάζει άνδρες κι έτσι αποφάσισε να έρθει κοντά με τις γυναίκες. Ως προς την αλλαγή την οποία βίωσε με τις γυναίκες, ανέφερε ότι δεν νιώθει στρες ή απογοητεύσεις και δεν ραγίζει η καρδιά της, ωστόσο το πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζει είναι ο εξευτελισμός από τους ανθρώπους. Στη χώρα της τα πρόσωπα που γνωρίζουν για τον σεξουαλικό της προσανατολισμό είναι η οικογένειά της και οι περίοικοι έπειτα από το περιστατικό του ξυλοδαρμού της. Η σύντροφός της δεν εγκατέλειψε τη χώρα όπως έπραξε εκείνη διότι τα χρήματα τα οποία είχε από την οικογένειά της αρκούσαν μόνο για το ταξίδι της Αιτήτριας και εξάλλου αυτή (η σύντροφός της) δεν αντιμετώπισε τα προβλήματα που αντιμετώπισε η ίδια απλά έγινε αποδέκτης κουτσομπολιών και αρνητικών σχολίων. Η Αιτήτρια βρίσκεται σε επικοινωνία μαζί της και της ανέφερε ότι η οικογένειά της την αναζητά, ενώ επισκέπτεται περιστασιακά τη μητέρα και τα παιδιά της Αιτήτριας λέγοντάς τους ότι η Αιτήτρια ταξιδεύει σε διάφορες χώρες.

Αναφορικά με την σύντροφό της, Aysha, δήλωσε ότι ήταν μεγαλύτερη από εκείνη αλλά δεν γνωρίζει σε ποιο σχολείο πήγαινε. Ερωτώμενη σχετικά με την άγνοιά της πάνω στο θέμα αυτό παρά την πενταετή σχέση τους απάντησε ότι ήταν στρεσαρισμένη όταν τη γνώρισε και δεν τη ρώτησε σχετικά. Περιγράφοντάς την, ανέφερε ότι είναι ψηλή και όμορφη με καλό χαρακτήρα, χωρίς κακές συνήθειες και δεν της άρεσαν οι καυγάδες.

Σε ό,τι αφορά τα συναισθήματά της όταν κατάλαβε ότι δεν της άρεσαν οι άνδρες, η Αιτήτρια απάντησε ότι αισθάνεται χαρούμενη και δεν αισθάνεται απογοήτευση και στρες. Αναφορικά με την οικογένειά της ανέφερε ότι της λείπουν και τους αγαπά αλλά δεν μπορεί να αλλάξει το στοιχείο αυτό του εαυτού της. Επισκέφθηκε την οικογένειά της μία εβδομάδα μετά το περιστατικό του ξυλοδαρμού της όμως έπειτα από τις απειλές κατά της ζωής της δεν την ξαναείδαν. Μετά το περιστατικό του ξυλοδαρμού της παρέμεινε επί έξι μήνες στη χώρα καταγωγής και κατόπιν έφυγε διότι η κατάσταση ήταν πολύ πιεστική, δεν μπορούσε να δει τα παιδιά της, δεν την αγαπούσαν κι όταν την αναγνώριζαν στο δρόμο την κορόιδευαν και της φώναζαν.

Σε ό,τι αφορά την επαφή της με άλλα LGBTQI+ άτομα -ή στην ελληνική ΛΟΑΤΚΙ+[6] (στο εξής αναφερόμενα ως LGBTQI+ ή ΛΟΑΤΚΙ+)- η Αιτήτρια ανέφερε ότι βλέπει γύρω της τέτοια άτομα: αγόρια με γυναικεία ρούχα, κορίτσια από μία ομάδα ποδοσφαίρου τα οποία είναι ομοφυλόφιλα. Αναφέρθηκε σε ένα περιστατικό κατά το οποίο ένα αγόρι ντυμένο με γυναικεία ρούχα δέχθηκε επίθεση στην αγορά και διασώθηκε από κάποιους ανθρώπους που βρίσκονταν στο σημείο. Σχετικά με το κατά πόσο γίνονται αντιληπτές οι ομόφυλες γυναίκες δήλωσε ότι αυτές εντοπίζονται δυσκολότερα εκτός αν ντύνονται ως άντρες. Σε ό,τι αφορά τον τρόπο γνωριμίας με άλλες γυναίκες στη χώρα καταγωγής της, δήλωσε ότι συνήθως συμβαίνει σε ποδοσφαιρικούς αγώνες όπου οι αθλήτριες είναι κυρίως λεσβίες, είναι γνωστός αυτός ο τρόπος ζωής τους, και μετά τον αγώνα μπορεί κάποια να τις γνωρίσει από κοντά. Ερωτηθείσα σχετικά με την αντιμετώπιση των γυναικών αυτών από την κοινωνία εφόσον ο προσανατολισμός τους είναι γνωστός, η Αιτήτρια απάντησε ότι έχουν ασφάλεια γύρω τους και μετά το παιχνίδι κάνουν ό,τι θέλουν σπίτι τους. Αφηγούμενη περιστατικό το οποίο σημειώθηκε σε βάρος της ίδιας δήλωσε ότι μία μέρα όταν βρισκόταν στην αγορά κάποιος που τη γνώριζε φώναξε στο πλήθος ότι ήταν λεσβία και ο κόσμος της πετούσε λαχανικά και της φώναζε. Δεν γνωρίζει οργανισμούς ΛΟΑΤΚΙ+ στη χώρα της ή στην Κύπρο, ενώ μετά την άφιξή της στην Κύπρο δεν ασχολείται με θέματα πέρα από εκείνα της καθημερινής της διαβίωσης.

Με τη φίλη της είναι σε επικοινωνία, της αναφέρει ότι τα πράγματα δεν είναι εύκολα για εκείνη και αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες καθώς υποστηρίζει οικονομικά τα παιδιά της Αιτήτριας. Η φίλη της δεν αντιμετώπισε προβλήματα διότι δεν συνδέεται με την οικογένεια της Αιτήτριας. Ερωτηθείσα αν θα μπορούσε να εγκατασταθεί σε άλλο σημείο της χώρας όπου θα ένιωθε ασφαλής η Αιτήτρια απάντησε αρνητικά διότι η Σιέρρα Λεόνε είναι μικρή και δεν θα έβρισκε ησυχία από την οικογένειά της.

Κατά το στάδιο της επ’ ακροατηρίω διαδικασίας η Αιτήτρια δήλωσε αναφορικά με τον ακρωτηριασμό των γεννητικών της οργάνων ότι δεν αναμένεται να υποστεί εκ νέου τη διαδικασία αυτή. Αναφορικά με την επίθεση την οποία δέχθηκε ανέφερε ότι η μητέρα της είχε πάει να αγοράσει τρόφιμα και εκείνη βρισκόταν σπίτι με τις μικρότερες αδελφές της. Αφού έπεσαν για ύπνο, χτύπησε η πόρτα και όταν ρώτησε ποιος ήταν της ζήτησαν να ανοίξει την πόρτα. Εν συνεχεία, εισέβαλαν και αναστάτωσαν τα πάντα αναζητώντας χρήματα και έκλεισαν το στόμα της Αιτήτριας η οποία δεν ήταν σε θέση να αμυνθεί.

Αναφορικά με το πώς αισθάνεται ως ομοφυλόφιλη ζώντας στην κοινωνία της Σιέρρα Λεόνε που αποδοκιμάζει την ομοφυλοφιλία, ανέφερε ότι λόγω της άσχημης εμπειρίας του βιασμού της, αισθανόταν ότι κάτι δεν πάει καλά, ενώ ταυτόχρονα η ίδια η οικογένειά της την απειλούσε. Αναφορικά με τη γνωριμία της με τη σύντροφό της ανέφερε ότι τη γνώρισε εκεί που έμενε όταν η οικογένειά της την έδιωξε από το σπίτι. Εν συνεχεία, δήλωσε ότι γνωρίστηκαν από κοινωνικές επαφές και πιο συγκεκριμένα όταν βρισκόταν στο σπίτι του γείτονα αφού την έδιωξαν από το σπίτι, η γυναίκα αυτή τη ρώτησε αν ήθελε να μείνει μαζί της και τη φιλοξένησε. Ερωτώμενη σχετικά με τη δήλωσή της στην γραπτή της αγόρευση ότι είναι κατηγορούμενες- εκείνη και η σύντροφός της- και αν ανευρεθούν θα τους προσάψουν κατηγορίες, η Αιτήτρια ερωτηθείσα σχετικά με το πρόσωπο που θεωρεί ότι θα την καταγγείλει, απάντησε ότι η οικογένειά της θα τη χτυπήσει και θα την καταγγείλει. Σε ό,τι αφορά την προστασία εκ μέρους των Αρχών, η Αιτήτρια ανέφερε ότι το Σύνταγμα της χώρας προβλέπει θανατική ποινή για τις ομοφυλοφιλικές δραστηριότητες. Καλούμενη να σχολιάσει το γεγονός ότι στη Σιέρρα Λεόνε υπάρχουν πληροφορίες ότι η ομοφυλοφιλία δεν είναι ποινικό αδίκημα, η Αιτήτρια απάντησε ότι στην Αφρική «πριν σε προστατέψουν θα σου κάνουν ζημιά» και σου συμπεριφέρονται άσχημα. Θεωρεί ότι η χώρα της δεν θα της προσφέρει προστασία, οι Αρχές δεν συμπεριφέρονται καλά, είναι γνωστό ότι απειλούν και βιαιοπραγούν σε βάρος ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+ και αυτός ήταν και ο λόγος που δεν κατήγγειλε το περιστατικό του ξυλοδαρμού της. Καλούμενη να διευκρινίσει το λόγο που αναφερόταν στον πατέρα της σε σχέση με τα περιστατικά που περιέγραφε εφόσον είχε δηλώσει ότι ο πατέρας της είχε πεθάνει όταν ήταν μικρή, η Αιτήτρια απάντησε ότι αναφερόταν στον πατριό της. Καλούμενη να διευκρινίσει το χρονικό σημείο κατά το οποίο ο πατριός της ήθελε να την παντρέψει η Αιτήτρια ανέφερε τρία χρόνια μετά τη γέννηση των τέκνων της ενώ σε άλλο σημείο ανέφερε δύο χρόνια. Αναφορικά με το ποιος γνώριζε το σπίτι όπου βρισκόταν η Αιτήτρια, απάντησε ότι μόνο η μητέρα της γνώριζε πού βρισκόταν. Καλούμενη να διευκρινίσει αν καταζητείται ή όχι η σύντροφός της απάντησε αρνητικά. Δήλωσε επίσης ότι είναι σε επικοινωνία με τη μητέρα της η οποία γνωρίζει ότι είναι στην Κύπρο, ωστόσο δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει το χρονικό σημείο που ξεκίνησε η επικοινωνία αυτή.

Η αξιολόγηση των ισχυρισμών της Αιτήτριας από τους Καθ' ων η αίτηση

Έχοντας παραθέσει τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας, ως αυτοί αναπτύχθηκαν σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, προχωρώ τώρα στην αξιολόγηση που διενεργήθηκε, επί των όσων η Αιτήτρια παρέθεσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξής της, από τη λειτουργό της EUAA.

Κατά την αξιολόγηση της αίτησης ασύλου της Αιτήτριας, ο λειτουργός EUAA διέκρινε τέσσερεις ουσιώδεις ισχυρισμούς: ο πρώτος αναφορικά με την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας, ο δεύτερος αναφορικά με το ΑΓΓΟ που υπέστη σε μικρή ηλικία, ο τρίτος σχετικά με το βιασμό της το 2014 όταν δύο αγόρια εισέβαλαν σπίτι της προκειμένου να τη ληστέψουν και ο τέταρτος σχετικά με το ότι η Αιτήτρια είναι λεσβία και όταν η οικογένειά της το ανακάλυψε την ξυλοκόπησε και απείλησε να τη σκοτώσει.

Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε δεκτός καθότι ο λειτουργός έκρινε ότι οι δηλώσεις της Αιτήτριας ήταν επαρκώς λεπτομερείς και συνεκτικές, προσκόμισε διαβατήριο από τη χώρα καταγωγής στο οποίο περιέχονται τα προσωπικά της στοιχεία, ενώ οι πληροφορίες σχετικά με το σχολείο στο οποίο φοίτησε, την πόλη που γεννήθηκε και διέμενε όλη της τη ζωή, τη θρησκεία, τη γλώσσα που ομιλεί και την εθνοτική της καταγωγή εντοπίστηκαν σε διεθνείς πηγές πληροφόρησης που αφορούν τη Σιέρρα Λεόνε.

Αναφορικά με τον δεύτερο ισχυρισμό σχετικά με τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων της σε νεαρή ηλικία, αυτός έγινε δεκτός καθώς ο λειτουργός έκρινε ότι η Αιτήτρια αναφέρθηκε με λεπτομέρεια στην απόφαση που ελήφθη για το ΑΓΓΟ, τις συνέπειες που είχε για την Αιτήτρια, τις σκέψεις της και τα συναισθήματά της σχετικά αυτό το γεγονός και απέναντι στο άτομο το οποίο έλαβε την απόφαση να προχωρήσει στην επέμβαση αυτή. Τέλος, έδωσε πληροφορίες για τον τύπο του ακρωτηριασμού που υπέστη και τις γυναίκες που έχουν υποστεί ακρωτηριασμό στην οικογένειά της. O λειτουργός EASO παρέθεσε πληροφορίες σχετικά με το ΑΓΓΟ και τις συνέπειές του για τις γυναίκες καθώς και σχετικά με το ποσοστό των γυναικών το οποίο έχει υποστεί ΑΓΓΟ στη Σιέρρα Λεόνε. Ο ισχυρισμός αυτός έγινε δεκτός στο σύνολό του.

Αξιολογώντας τον τρίτο ισχυρισμό, ήτοι ότι η Αιτήτρια έπεσε θύμα βιασμού το 2014 από δύο αγόρια τα οποία εισέβαλαν σπίτι της με σκοπό τη ληστεία, o λειτουργός EASO επεσήμανε ότι η Αιτήτρια δεν υπήρξε σαφής ως προς το χρονικό σημείο που έλαβε χώρα το περιστατικό, ενώ οι απαντήσεις της σε σχέση με το σημείο όπου βρίσκονταν τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς της διαφοροποιούνται κατά τη διάρκεια της συνέντευξης. Σε ό,τι αφορά την περιγραφή της εισόδου των ληστών στο σπίτι της Αιτήτριας οι δηλώσεις της κρίθηκαν ως μη συνεκτικές καθώς ενώ περιγράφει ένα περιστατικό εισβολής από άτομα που φωνάζουν, εν συνεχεία ερωτώμενη αν τα μικρότερα αδέλφια της αντιλήφθηκαν το τι γινόταν απάντησε αρνητικά αναφέροντας ότι οι εισβολείς μιλούσαν ήσυχα και της ζήτησαν απλά τα χρήματα. Καλούμενη να διευκρινίσει εν συνεχεία αν της δημιουργήθηκε αίσθημα φόβου, η απάντηση της ήταν μη συνεκτική λέγοντας ότι φοβόταν αλλά προσπάθησε να είναι ήρεμη και ότι δεν μπορούσε να φωνάξει επειδή της είχαν κλείσει το στόμα. Τέλος, ο λειτουργός επισημαίνει ότι αν και η Αιτήτρια ανέφερε ότι τα αγόρια την παρακολουθούσαν από μέρες, ωστόσο όταν της ζητήθηκε να τους περιγράψει, υπήρξε μη συνεκτική δηλώνοντας ότι είχαν καλυμμένα πρόσωπα.

Κατά την εξέταση της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού, ο λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες σχετικά με την εγκυμοσύνη στην εφηβεία στη Σιέρρα Λεόνε και εν συνεχεία απέρριψε τον ισχυρισμό λόγω ελλιπούς εσωτερικής αξιοπιστίας.

Προχωρώντας στην εξέταση του τέταρτου ισχυρισμού σχετικά με το περιστατικό κατά το οποίο η Αιτήτρια ξυλοκοπήθηκε και απειλήθηκε η ζωή της από την οικογένειά της όταν αποκάλυψε ότι ήταν λεσβία, ο λειτουργός EASO χρησιμοποίησε το μοντέλο DSSH (difference, stigma, shame, harm) προσπαθώντας να ανιχνεύσει τη διαφορετικότητα, το στίγμα, τη ντροπή και τη βλάβη την οποίαν υπέστη η Αιτήτρια ως ομοφυλόφιλο άτομο. Ο λειτουργός επισημαίνει ότι αν και η Αιτήτρια δήλωσε λεσβία, η δήλωσή της αυτή είναι μη συνεκτική με τη δήλωσή της ότι δεν είχε νιώσει έλξη για γυναίκα πριν γνωρίσει την Aysha αλλά ένιωθε έλξη μόνο με εκείνη. Μη συνεκτική κρίθηκε και η δήλωση της Αιτήτριας σχετικά με την αλλαγή στη ζωή της όταν ανακάλυψε ότι ελκύεται από γυναίκες δηλώνοντας ότι δεν χρειαζόταν πλέον να ανησυχεί για τους άνδρες, για το αν θα ραγίσει η καρδιά της και δεν έχει στρες. Σχετικά με τις σκέψεις της και τα συναισθήματά της όταν ανακάλυψε ότι ελκύεται από γυναίκες, οι δηλώσεις κρίθηκαν μη συνεκτικές εφόσον αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο η παλιότερη εμπειρία της με το βιασμό της την έκαναν να αισθάνεται άσχημα με τους άνδρες και αποφάσισε να στραφεί στις γυναίκες όταν της προκάλεσε το ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο την άγγιζε μία γυναίκα. Περαιτέρω, ο λειτουργός επισημαίνει ότι η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να περιγράψει τη σύντροφό της με λεπτομέρεια σε ό,τι αφορά την εμφάνιση και τον χαρακτήρα της γυναίκας με την οποία διατηρούσε σχέση αλλά και αναφορικά με το σχολείο το οποίο είχε φοιτήσει παρ’ όλο που είχαν σχέση πέντε ετών.

Εξετάζοντας το στίγμα και τη ντροπή που ενδεχομένως να βίωσε η Αιτήτρια, ο λειτουργός εντόπισε έλλειψη συνοχής στις δηλώσεις της Αιτήτριας όταν ερωτώμενη για τα συναισθήματά της όταν συνειδητοποίησε ότι ελκύεται από γυναίκες εκείνη απάντησε ότι είναι εντάξει αν και ο κόσμος θεωρεί ότι δεν έχει σώας τα φρένας. Μη συνεκτικές κρίθηκαν και οι απαντήσεις που έδωσε σχετικά με την αντιμετώπιση που είχε από την κοινωνία και την οικογένεια της οπότε και ανέφερε ότι αν και υπάρχουν κίνδυνοι εκείνη βλέπει τα πλεονεκτήματα και αισθάνεται ικανοποιημένη. Αναφορικά με τον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι λεσβίες στη Σιέρρα Λεόνε η Αιτήτρια ανέφερε ότι είναι δύσκολο να εντοπιστούν αν ντύνονται φυσιολογικά ενώ δεν μπόρεσε να δώσει επαρκείς λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο γίνονται οι γνωριμίες μεταξύ λεσβιών στη χώρα καταγωγής της αλλά και σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο βιώνει την ομοφυλοφιλία της στην Κύπρο.

Τέλος, εξετάζοντας τη βλάβη την οποία ενδεχομένως υπέστη, ο λειτουργός εντοπίζει αντίφαση στις δηλώσεις της Αιτήτριας όταν αφενός ανέφερε ότι η οικογένειά της την ξυλοκόπησε και απείλησε να τη σκοτώσει κατόπιν της αποκάλυψης της ομοφυλοφιλίας της, ωστόσο μία εβδομάδα αργότερα η Αιτήτρια επισκέφθηκε την πατρική οικία, επισκεπτόταν την οικογένειά της κατά καιρούς ενώ παρέμεινε στη χώρα επί έξι μήνες μετά το περιστατικό με την οικογένειά της χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα αν και η μητέρα της γνώριζε πού κατοικούσε. Αναφορικά με το περιεχόμενο των απειλών δεν ήταν σε θέση να παρέχει λεπτομέρειες ενώ μη συνεκτική με τη βία την οποίαν υποστήριξε ότι βίωσε υπήρξε και η δήλωση της ότι η σύντροφός της δεν αντιμετώπισε κάποιο πρόβλημα και δεν υπέστη κάποιου είδους βλάβη.

Εξετάζοντας την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες σχετικά με τον περιορισμό της έκφρασης των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων από το νόμο στη Σιέρρα Λεόνε, ο οποίος ωστόσο δεν απαγορεύει το δικαίωμα των ατόμων να εκφράζονται σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. Παρατέθηκαν επίσης πληροφορίες σχετικά με την ύπαρξη οργανώσεων που υποστηρίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα στη Σιέρρα Λεόνε αλλά και σχετικά με την προκατάληψη των Αρχών κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων η οποία ωστόσο σημειώνεται ότι βαίνει μειούμενη. Τέλος, εντοπίζονται πληροφορίες σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα. Ο λειτουργός κατέληξε ότι ο σχετικός ισχυρισμός θα πρέπει να απορριφθεί λόγω ελλιπούς εσωτερικής και εξωτερικής αξιοπιστίας.

Κατά την εξέταση του κινδύνου στα πλαίσια των ισχυρισμών που έγιναν δεκτοί ο λειτουργός παρέθεσε κάποιες πληροφορίες για την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής και κάποιες από τις δηλώσεις της Αιτήτριας σχετικά με την καλή σχέση που έχει η φίλη της με τη μητέρα της και την επιθυμία της μητέρας της όσο και της ίδιας να ιδωθούν. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αιτήτρια είχε δηλώσει ότι δεν θα μπορούσε να ζήσει στη χώρα καταγωγής της αν δεν ήταν καλές οι σχέσεις με την οικογένειά της και αντιπαραβάλλοντας τις δηλώσεις της αυτές με όσα ανέφερε σχετικά με την καλή σχέση με τη μητέρα της και την επιθυμία τους να ιδωθούν κατέληξε ότι δεν αναμένεται ευλόγως η Αιτήτρια να υποστεί βλάβη η οποία μπορεί να αναχθεί σε δίωξη ή σοβαρή βλάβη άμα τη επιστροφή της στη χώρα καταγωγής λόγω της κατάστασης.

Κατόπιν των ανωτέρω, το αίτημα διεθνούς προστασίας της Αιτήτριας απορρίφθηκε τόσο ως προς το προσφυγικό καθεστώς όσο και ως προς τη συμπληρωματική προστασία, καθώς κρίθηκε ότι σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα να υποστεί δίωξη με βάση τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951. Ως προς τη συμπληρωματική προστασία, ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου έκρινε ότι δεν παρατηρούνται συνθήκες ύπαρξης αδιάκριτης βίας στον τόπο συνήθους διαμονής της Αιτήτριας ούτως ώστε να τύχει εφαρμογής το άρθρο 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.

Η εκτίμηση του Δικαστηρίου

Έχοντας μελετήσει επισταμένως την εισηγητική έκθεση του λειτουργού EASO, επισημαίνω καταρχάς ότι κατά την εξέταση των ισχυρισμών της Αιτήτριας και ειδικότερα κατά την εξέταση του ισχυρισμού περί βιασμού της από δύο αγόρια δεν ελήφθη καθόλου υπόψη το χρονικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εκτυλίχθηκαν τα περιστατικά τα οποία η Αιτήτρια αφηγήθηκε. Πιο συγκεκριμένα, επισημαίνεται ότι κατά την διεξαγωγή των συνεντεύξεων της το έτος 2021 δήλωσε ότι είναι μητέρα δύο ανήλικων δίδυμων αγοριών επτά ετών και τα οποία συνεπώς είχαν γεννηθεί το έτος 2014. Η ίδια σύμφωνα με τα προσωπικά της στοιχεία είναι γεννηθείσα το έτος 1985 συνεπώς όταν γεννήθηκαν τα αγόρια συνεπεία του βιασμού της ήταν 29 ετών όπως άλλωστε δήλωσε και η ίδια στη συνέντευξή της (Ερ. 33 2χ). Το στοιχείο αυτό της ενηλικότητάς της δεν ελήφθη υπόψη κατά την εξέταση του τρίτου ισχυρισμού όταν ο λειτουργός παραθέτει πληροφορίες σχετικά με την εγκυμοσύνη στην εφηβεία στη Σιέρρα Λεόνε, θεωρώντας λοιπόν, πεπλανημένα, ότι η Αιτήτρια ήταν ανήλικη κατά την περίοδο αυτή.

Κατά την εξέταση του κινδύνου στα πλαίσια των ισχυρισμών που έγιναν δεκτοί ο λειτουργός εξετάζει τη σχέση της Αιτήτριας με τη μητέρα της ενώ ο φόβος της αφορούσε τον κίνδυνο τον οποίον θα αντιμετώπιζε από όλη της την οικογένεια εξαιτίας του σεξουαλικού της προσανατολισμού. Καθώς ο ισχυρισμός που αφορούσε τον σεξουαλικό προσανατολισμό της Αιτήτριας και τη βίαιη αντίδραση της οικογένειάς της, ο οποίος αποτελεί τη βάση του φόβου της Αιτήτριας δεν έγινε δεκτός, ο συγκεκριμένος φόβος δεν είναι βάσιμος και δικαιολογημένος συνεπώς δεν υφίσταται τα αναγκαίο υπόβαθρο για εξέταση της σχέσης της Αιτήτριας με τη μητέρα της.

Σημειώνεται περαιτέρω και η παράλειψη των Καθ' ων η αίτηση να προβούν σε έρευνα σε επικαιροποιημένες και ως εκ τούτου χρονικά ακριβείς πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην περιοχή καταγωγής και διαμονής της Αιτήτριας (Σιέρρα Λεόνε, Waterloo) κατά την ανάλυση του καθεστώτος της συμπληρωματικής προστασίας και ειδικότερα κατά την αξιολόγηση των προϋποθέσεων του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, κατά παράβαση ως εκ τούτου, των όσων προβλέπονται στα άρθρα 18 (3) (α) και (7 Α) (α) του Περί Προσφύγων Νόμου σύμφωνα με τα οποία:

18(3) (α): «Η αξιολόγηση της αίτησης διεθνούς προστασίας γίνεται σε εξατομικευμένη, βάση αντικειμενικά και αμερόληπτα, και περιλαμβάνει τη συνεκτίμηση:

(α) όλων των σχετικών με την αίτηση στοιχείων που σχετίζονται με τη χώρα καταγωγής κατά το χρόνο λήψης απόφασης, συμπεριλαμβανομένων των νόμων και των κανονισμών στη χώρα καταγωγής και του τρόπου εφαρμογής τους,[.]»

18 (7A) (α): «Οι αποφάσεις επί των αιτήσεων λαμβάνονται μετά τη δέουσα εξέταση των αιτήσεων, σε εξατομικευμένη βάση, αντικειμενικά και αμερόληπτα, μετά από τη λήψη συγκεκριμένων και ακριβών πληροφοριών από διάφορες πηγές, όπως την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο, την Υπάτη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και τις σχετικές διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως προς τη γενική κατάσταση στις χώρες ιθαγένειας των αιτητών και, όπου χρειάζεται, στις χώρες μέσω των οποίων διήλθαν∙ ο Προϊστάμενος μεριμνά ώστε ο ίδιος και το προσωπικό της Υπηρεσίας Ασύλου το οποίο είναι υπεύθυνο για την εξέταση αιτήσεων και την υποβολή εισηγήσεων για απόφαση να έχουν πρόσβαση στις προαναφερόμενες πληροφορίες».

Λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι η χώρα καταγωγής της Αιτήτριας (Σιέρρα Λεόνε), δεν εντοπίζεται στον κατάλογο των ασφαλών χωρών ιθαγένειας ως αυτός εκάστοτε καθορίζεται από τον Υπουργό Εσωτερικών [7], η ανάγκη για διερεύνηση, από τους Καθ' ων η αίτηση, της κατάστασης ασφαλείας στη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας, ήταν ιδιαιτέρως επιτακτική. Οι Καθ' ων η αίτηση αντιθέτως, βασίστηκαν σε έρευνα που αφορούσε την κατάσταση ασφαλείας της Σιέρρα Λεόνε γενικά και λαμβάνοντας υπόψη ως τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής της Αιτήτριας τη Freetown- αν και αυτή δήλωσε ότι διέμενε στο Waterloo το οποίο είναι πόλη δίπλα στη Freetown. Παρ’ όλα αυτά το δικαστήριο επισημαίνει ότι το Waterloo βρίσκεται σε μικρή απόσταση από την πρωτεύουσα Freetown (24 χιλιόμετρα)[8].

Καταλήγω συνεπώς, ότι η νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης πάσχει λόγω έλλειψης δέουσας υπό τις περιστάσεις έρευνας ως προβλέπεται από τις γενικές αρχές του διοικητικού δικαίου και ως προνοείται ειδικότερα από τον περί Προσφύγων Νόμο.

ΕΛΕΓΧΟΣ ΟΡΘΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΠΡΟΣΒΑΛΛΟΜΕΝΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ

H ως άνω κατάληξη μου θα σφράγιζε την τύχη της παρούσας προσφυγής, εάν το παρόν Δικαστήριο ενεργούσε μόνο ως ακυρωτικό Δικαστήριο. Υπενθυμίζεται ωστόσο ότι το παρόν Δικαστήριο έχει διευρυμένες εξουσίες, αφού ενεργώντας και ως Δικαστήριο ουσίας έχει δικαιοδοσία δυνάμει του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας του 2019, να προβαίνει σε έλεγχο και της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής (ex nunc) τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν λαμβάνοντας υπόψη και σχετικά γεγονότα και ισχυρισμούς του προσφεύγοντος που δεν λήφθηκαν υπόψη κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης ή πράξης, είτε αυτά είναι προγενέστερα είτε είναι μεταγενέστερα αυτής.

Θα προχωρήσω λοιπόν στον έλεγχο αυτό.

Αναφορικά με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό της Αιτήτριας κρίνω πως ορθά αυτός έγινε αποδεκτός ως αξιόπιστος ως προς την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής της. Διαφωνώ ωστόσο ως προς τον καθορισμό της πόλης Freetown ως την περιοχή συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, καθώς η ίδια δήλωσε ότι γεννήθηκε και διέμενε στο Waterloo το οποίο είναι πόλη δίπλα στη Freetown. Επισημαίνεται βεβαίως ότι το Waterloo βρίσκεται σε μικρή απόσταση από την πρωτεύουσα Freetown (24 χιλιόμετρα)^{^[9]} για λόγους ωστόσο ορθότητας της απόφασης, το Waterloo είναι η περιοχή συνήθους διαμονής της Αιτήτριας και ως τέτοια καθορίζεται για σκοπούς εξέτασης της υπό εξέταση αίτησης.

Ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό που αφορά την υποβολή της Αιτήτριας σε ΑΓΓΟ σε μικρή ηλικία συντάσσομαι επίσης με τα ευρήματα αξιοπιστίας ως αυτά εντοπίστηκαν από τη λειτουργό με τα οποία και συμφωνώ. Διαπιστώνεται ότι ο λειτουργός EASO έθεσε, με επάρκεια, ανοιχτού και κλειστού τύπου ερωτήσεις στην Αιτήτρια, δίδοντας της κατ' αυτόν τον τρόπο την ευκαιρία να αναπτύξει τον συγκεκριμένο ισχυρισμό. Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του ανωτέρου ισχυρισμού της Αιτήτριας φρονώ πως οι Καθ' ων η αίτηση παρέθεσαν επαρκείς πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με τις ηλικίες κατά τις οποίες εφαρμόζεται ο ακρωτηριασμός των γεννητικών οργάνων στη Σιέρρα Λεόνε και το ποσοστό στο οποίο συναντάται η πρακτική αυτή στη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας, τα ευρήματα των οποίων υιοθετεί και το Δικαστήριο. Επιπροσθέτως, των όσων έχουν παρατεθεί από τους Καθ' ων η αίτηση, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με το ΑΓΓΟ στη Σιέρρα Λεόνε, την δυνατότητα να αρνηθεί κάποια γυναίκα την επέμβαση αλλά και την διαθεσιμότητα κρατικής προστασίας. Σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτές η Σιέρα Λεόνε βρίσκεται στην 4η θέση μεταξύ των 10 κορυφαίων χωρών όπου η πρακτική του Ακρωτηριασμού των Γυναικείων Γεννητικών Οργάνων, (ΑΓΓΟ τύπου Γ) είναι πιο συνηθισμένη. Διάφορες πηγές ανέφεραν ότι οι πρακτικές του ακρωτηριασμού στη Σιέρρα Λεόνε είναι πολύ κοινές και έχουν τις ρίζες τους στα παραδοσιακά, πολιτιστικά, θρησκευτικά έθιμα και τα φυλετικά στερεότυπα. Περίπου 9 έως 10 κορίτσια και γυναίκες στη Σιέρα Λεόνε έχουν υποβληθεί σε ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων, δηλαδή περίπου το 90 % των γυναικών μεταξύ 15-49 ετών[10]. Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στην Εθνική Έκθεση για τη Σιέρα Λεόνε ανέφερε ότι το ποσοστό των κοριτσιών και των γυναικών ηλικίας μεταξύ 15-49 ετών που έχουν υποβληθεί ακρωτηριασμό γυναικείων γεννητικών οργάνων μειώθηκε από 89 % το 2011 σε 86,1 % το 2019[11]. Το FGM συνδέεται με την ομάδα Bondo και θεωρείται ως η βάση της μύησης στο «μυστικιστική» κοινωνία των γυναικών του Bondo[12]. Οι κοινωνίες Bondo θεωρούν τον Αγγο τύπου Γ ως προϋπόθεση για κοινωνική αποδοχή και ως μετάβαση στη γυναικεία ηλικία[13]. Οι περιτομείς ανήκουν στις κοινωνίες Bondo και τα μέλη έχουν μεγάλη επιρροή στους πολιτικούς και στις κοινότητες γενικότερα[14].Ο νόμος, στη Σιέρα Λεόνε, δεν απαγορεύει καμία πρακτική που σχετίζεται με τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων[15]. Η ύπαρξη άλλης εθνικής νομοθεσίας και πράξεων που θα μπορούσαν να θεωρηθούν σχετικές με τον ΑΓΓΟ/Γ δεν απαγορεύουν ή ποινικοποιούν τις πρακτικές ΑΓΓΟ και ο ΑΓΓΟ τύπου Γ δεν αναφέρεται ρητά ή έχει απομακρυνθεί από τις πράξεις υπό την πίεση της πολιτισμικής αποδοχής τέτοιων πρακτικών. Για παράδειγμα, ο νόμος για τα δικαιώματα του παιδιού του 2007 ρυθμίζει το νομοθετικό πλαίσιο για κάθε άτομο ηλικίας κάτω των 18 ετών. Υπό την πίεση των αρχηγών των κοινοτήτων που ασκούνταν, ο ΑΓΓΟ απομακρύνθηκε από το Τμήμα 4613 του νόμου. Επιπλέον, ο ΑΓΓΟ «αποκλείστηκε από το «Hands Off Our Girls» της Εκστρατείας της Πρώτης Κυρίας το 2019 που ζητούσε τον τερματισμό των παιδικών γάμων και της σεξουαλικής βίας»[16]. Οι μυστικές κοινωνίες όπου πραγματοποιείται ο ΑΓΓΟ θεωρούνται «ζωτικός σύνδεσμος επικοινωνίας μεταξύ των πολιτικών και αγροτικών κοινοτήτων», που είναι ο λόγος που για την πολιτική ελίτ της χώρας, η κατάργηση αυτών των κοινωνιών και των πρακτικών ΑΓΓΟ είναι «ταμπού»[17] [..].

Καθώς ο ΑΓΓΟ είναι μια μορφή εισοδήματος για τις περιτομείς, έτσι οι ΜΚΟ και οι ομάδες κατά του ΑΓΓΟ προσπαθούν να παρέχουν στις επαγγελματίες εναλλακτικούς τύπους εισοδήματος και δίνουν τη δυνατότητα σε γυναίκες και κορίτσια να εκπαιδεύονται και να πηγαίνουν σε σχολείο[18]. Επιπλέον, οι ΜΚΟ διαδίδουν πληροφορίες για τους κινδύνους, για την υγεία, καθοδηγούν τους θρησκευτικούς ηγέτες να το καταδικάσουν και ενθαρρύνουν [οι ΜΚΟ] τα θύματα του ΑΓΓΟ να μιλήσουν και να «εργαστούν στις κοινότητες για να υποστηρίξουν τον τερματισμό των επιβλαβών πρακτικών»[19].

Από τις ως άνω παρατεθείσες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης (σε συνδυασμό και με όσες παρατίθενται στην εισηγητική έκθεση της λειτουργού EASO) προκύπτει πως ένα μεγάλος αριθμός γυναικών και κοριτσιών υπόκεινται στην επιβλαβή πρακτική του ΑΓΓΟ στη Σιέρρα Λεόνε. Οι μυστικές κοινότητες μέσω των οποίων εφαρμόζεται η πρακτική αυτή έχουν μεγάλη πολιτική επιρροή στη χώρα. Ο νόμος δεν απαγορεύει καμία πρακτική που σχετίζεται με τον ΑΓΓΟ ενώ όποιες προσπάθειες υπήρξαν για απαγόρευση μέσω νόμων αυτού του είδους σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών εγκαταλείφθηκε. Επίσης, οι ανωτέρω προβληθείσες πληροφορίες καταδεικνύουν πως είναι δύσκολο να αρνηθεί μία γυναίκα τον ΑΓΓΟ. Οι δηλώσεις της Αιτήτριας συνεπώς βρίσκουν έρεισμα στις ως άνω παρατεθείσες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης και ως εκ τούτου ο ανωτέρω ισχυρισμός γίνεται αποδεκτός τόσο ως εσωτερικά όσο και ως εξωτερικά αξιόπιστος.

Εξετάζοντας τον τρίτο ισχυρισμό που αφορά στο βιασμό της Αιτήτριας από δύο νεαρούς το έτος 2014 όταν εκείνοι εισέβαλαν σπίτι της να τη ληστέψουν, συμφωνώ και συντάσσομαι με τα ευρήματα περί έλλειψης αξιοπιστίας ως αυτά εντοπίστηκαν από τη λειτουργό. Διαπιστώνεται ότι ο λειτουργός EASO έθεσε, με επάρκεια, ανοιχτού και κλειστού τύπου ερωτήσεις στην Αιτήτρια, δίδοντας της κατ' αυτόν τον τρόπο την ευκαιρία να αναπτύξει τον συγκεκριμένο ισχυρισμό. Περαιτέρω σημειώνεται ότι η περιγραφή του περιστατικού υπήρξε επιφανειακή, οι δηλώσεις της Αιτήτριας μη συνεκτικές και αντιφατικές ενώ οι όποιες λεπτομέρειες αναφέρθηκαν σχετικά με την ταυτότητα των δραστών ή τον τρόπο με τον οποίο τελέστηκε το έγκλημα παρουσιάζονται διαφοροποιημένα κατά τα διάφορα στάδια στα οποία της δόθηκε η ευκαιρία να αφηγηθεί το περιστατικό αυτό, ήτοι κατά τη διάρκεια της αφήγησης της κατά τη συνέντευξη, στη γραπτή της αγόρευση που καταχώρισε στο πλαίσιο εξέτασης της παρούσας προσφυγής της καθώς και κατά την επ’ ακροατηρίω διαδικασία. Αναλύοντας περαιτέρω τις επισημάνσεις αυτές, διαπιστώνεται έλλειψη συνοχής στις δηλώσεις της Αιτήτριας που αφορούν τους δράστες της επίθεσής της και για τους οποίους αρχικώς ανέφερε ότι την παρακολουθούσαν για μέρες υπονοώντας ότι είχε κάποια υπόνοια για το ποιοι ήταν ή πώς ήταν εμφανισιακά αδυνατώντας εν συνεχεία να τους περιγράψει αν και τους είχε αντιληφθεί ότι την παρακολουθούν μέρες προηγουμένως. Σε ό,τι αφορά τις λεπτομέρειες της επίθεσης που έλαβε χώρα, η Αιτήτρια διαφοροποίησε τον τρόπο με τον οποίο εισέβαλαν οι νεαροί στην οικία της (άλλοτε χτυπώντας την πόρτα κι άλλοτε εισβάλλοντας βρίσκοντας την πόρτα ξεκλείδωτη), τη συμμετοχή ή απουσία από το περιστατικό των συνοίκων της (άλλοτε φιμώνουν μόνο την ίδια άλλοτε και τα μικρά αδέλφια της τα οποία βρίσκονταν σπίτι) και την ένταση του θορύβου της εισόδου των νεαρών, των ομιλιών και των αντιδράσεών της Αιτήτριας (άλλοτε ερωτάται χαμηλόφωνα για το που βρίσκονται τα χρήματα άλλοτε το σπίτι γίνεται άνω κάτω και η ίδια ουρλιάζει). Κατά την αφήγηση του περιστατικού αυτού ωστόσο, το στοιχείο το οποίο απουσιάζει έντονα είναι η περιγραφή κλιμάκωσης και αποκλιμάκωσης του περιστατικού και η περιγραφή της κατάστασης της Αιτήτριας πριν και μετά την κακοποίησή της όπως θα αναμενόταν κατά την περιγραφή ενός βιωματικού περιστατικού. Επισημαίνεται περαιτέρω ένα χρονικό και αφηγηματικό κενό μεταξύ του βιασμού της και της επόμενης μέρας που μίλησε με τη γειτόνισσά της. Η επαφή αυτή με τη γειτόνισσα την επόμενη μέρα της επίθεσης των νεαρών επίσης παρουσιάζει διαφοροποιήσεις στη γραπτή αγόρευση της Αιτήτριας σε σχέση με τις δηλώσεις της κατά τη συνέντευξη, καθώς την επόμενη μέρα η γειτόνισσα κάλεσε σε βοήθεια όταν είδε την Αιτήτρια και τα αδέλφια της να βγαίνουν από το σπίτι ενώ στην συνέντευξη η Αιτήτρια δήλωσε πως είχε μιλήσει στη γειτόνισσα την επόμενη μέρα για όσα συνέβησαν και η γειτόνισσα δεν είχε αντιληφθεί το τι είχε συμβεί. Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού της Αιτήτριας, οι πληροφορίες σχετικά με την εγκυμοσύνη στην εφηβεία δεν σχετίζονται με τον υπό εξέταση ισχυρισμό εφόσον η Αιτήτρια ήταν 29 ετών όταν υπέστη τον βιασμό. Το Δικαστήριο κατόπιν σχετικής έρευνάς στην οποία προχώρησε, δεν εντόπισε το περιστατικό το οποίο αποτελεί τη βάση του ισχυρισμού της Αιτήτριας σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, εντοπίστηκαν ωστόσο πληροφορίες οι οποίες αναφέρονται στη διαδεδομένη ύπαρξη εγκλήματος στη Σιέρρα Λεόνε και στην ατιμωρησία που επικρατεί σε σχέση με τα σεξουαλικά εγκλήματα σε βάρος των γυναικών στη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας[20]^,[21],[22]. Αν και οι πληροφορίες αυτές δρουν υποστηρικτικά προς τις δηλώσεις της Αιτήτριας, ο σχετικός ισχυρισμός απορρίπτεται λόγω ελλιπούς εσωτερικής αξιοπιστίας.

Αναφορικά με τον τέταρτο ισχυρισμό ήτοι τον ξυλοδαρμό της Αιτήτριας και τις απειλές κατά της ζωής της από την οικογένειά της όταν ανακάλυψαν ότι ήταν λεσβία, συμφωνώ και συντάσσομαι με τα ευρήματα έλλειψης αξιοπιστίας ως αυτά εντοπίστηκαν από τη λειτουργό. Ο λειτουργός EUAA εφαρμόζοντας το μοντέλο αξιολόγησης DSSH (Difference – Shame – Stigma Harm) έθεσε διάφορα ερωτήματα προκειμένου να διακρίνει εκείνα τα στοιχεία (key elements) που θα καταδείκνυαν την αξιοπιστία του ισχυρισμού της Αιτήτριας. Επισημαίνω, ότι διατηρώ τις επιφυλάξεις μου ως προς το μοντέλο DSSH το οποίο χρησιμοποιήθηκε, το οποίο τα τελευταία έτη φαίνεται να επικρίνεται ως προς τον τρόπο που αυτό χρησιμοποιείται από τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων, ήτοι με τρόπο που κανονικοποιεί και ομογενοποιεί τη σεξουαλικότητα και την ταυτότητα των αιτούντων και τον τρόπο με τον οποίο τα άτομα αυτά θα πρέπει να εκφράζονται. Ιδιαίτερα, επικρίνεται πως, όπως κάθε κανονιστικό μοντέλο έτσι και το DSSH μπορεί και έχει αποδειχθεί ότι χρησιμοποιείται καταχρηστικά, για παράδειγμα με την προσέγγιση του "κουτιού επιλογής", η οποία μπορεί να ενισχύσει τα στερεότυπα, ιδίως στην περίπτωση της αξιολόγησης της «ντροπής» «shame» [23]. Επισημαίνεται ότι η ανταπόκριση κάθε ατόμου στον σεξουαλικό του προσανατολισμό είναι ατομική και αντιπαραβάλλεται προς την προσωπική του ιστορία, τον πολιτισμό και την κοινωνικοοικονομική του κατάσταση.

Δεν θα ακολουθήσω λοιπόν το μοντέλο αυτό, το οποίο αποτελεί άλλωστε καθοδηγητικό και μόνο εργαλείο για την αξιολόγηση τέτοιας φύσεως ισχυρισμών, αλλά θα αξιολογήσω τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας με βάση τους κοινώς αποδεκτούς δείκτες αξιοπιστίας έχοντας κατά νου ότι δεν υπάρχουν καθολικά χαρακτηριστικά ή ιδιότητες που χαρακτηρίζουν τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ+ και δεν πρέπει να λαμβάνονται ως δεδομένα η παρουσία ή απουσία συγκεκριμένων στερεοτυπικών συμπεριφορών ή εμφάνισης για την αξιολόγηση του σεξουαλικού προσανατολισμού ενός ατόμου. Παρατηρώ λοιπόν πως κατά την συνέντευξη υποβλήθηκαν στην Αιτήτρια πλήθος ερωτήσεων ανοικτού τύπου αλλά και μεγάλος αριθμός διευκρινιστικών και κλειστού τύπου ερωτήσεων, ώστε η ίδια να μπορέσει να εξωτερικεύσει αναλυτικά τόσο τις εμπειρίες και τα βιώματά της, όσο και τις σκέψεις και τα συναισθήματά της και να αποσαφηνίσει τους ισχυρισμούς της περαιτέρω. Εν συνεχεία ο λειτουργός EASO, εντόπισε και παρέθεσε πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής αναφορικά με την απουσία ποινικοποίησης των ομόφυλων σχέσεων μεταξύ γυναικών, την ύπαρξη αλλαγής της στάσης των Αρχών έναντι των ομοφυλόφιλων ατόμων αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα στη Σιέρρα Λεόνε. . Ειδικότερα, όπως ορθά επισήμαναν και οι Καθ’ ων η αίτηση, η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να υποστηρίξει τις δηλώσεις της περί ομοφυλοφιλίας. Αν και ερωτήθηκε επανειλημμένως και με διαφορετικό τρόπο σχετικά με τα συναισθήματά της και τις σκέψεις της όταν συνειδητοποίησε τον σεξουαλικό προσανατολισμό, οι δηλώσεις της περιστρέφονταν περισσότερο γύρω από την απογοήτευσή της από το ανδρικό φύλο, τη ραγισμένη καρδιά που θα της άφηνε κάποιος άνδρας ή το στρες που θα της προκαλούσε μία σχέση με το ανδρικό φύλο (ερ. 29 2χ) παρά στην έλξη της για το γυναικείο φύλο. Η Αιτήτρια περαιτέρω, δεν ήταν σε θέση να περιγράψει το άτομο με το οποίο είχε σχέση επί πέντε έτη ή να αναφέρει λεπτομέρειες σχετικά με τη σύντροφό της όταν ρωτήθηκε σχετικά. Τουναντίον, περιορίστηκε σε επιφανειακή περιγραφή της συντρόφου της ενώ επικεντρώνονταν κυρίως στην ερωτική πράξη με αυτή. Η Αιτήτρια θα αναμενόταν να είναι περισσότερο αναλυτική και λεπτομερής ως προς την περιγραφή της συντρόφου της ειδικά λαμβάνοντας υπόψη ότι διατηρούσε με αυτήν μία πενταετή σχέση, παρουσίασε την γυναίκα αυτή ως σύντροφό της στην οικογένειά της αλλά ήταν και λόγω της σχέσης της με αυτή που δέχθηκε ξυλοδαρμό και απειλές από την οικογένειά της. Επισημαίνεται ότι ακόμη και οι δηλώσεις της Αιτήτριας ως προς τον τρόπο με τον οποίο γνώρισε την Aysha ήταν γενικόλογες και αντιφατικές καθώς η συνάντησή τους άλλοτε τοποθετείται μέσα από τον κοινωνικό περίγυρο, άλλοτε όταν η Αιτήτρια βρίσκεται στους δρόμους να ζητιανεύει αφού η οικογένειά της την έχει εγκαταλείψει εξαιτίας της εγκυμοσύνης της. Ως γενικόλογες και μη συνεκτικές έως αντιφατικές κρίνονται οι δηλώσεις της Αιτήτριας που αφορούν την επικοινωνία και την επαφή με τη σύντροφό της. Η σύντροφός της άλλοτε δηλώνει ότι παρέμεινε στη χώρα καταγωγής (ερ.26, δεύτερη γραμμή), άλλοτε αναχωρεί μαζί της από τη χώρα καταγωγής εξαιτίας των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν ως ομοφυλόφιλα άτομα (γραπτή αγόρευση). Ούτε όμως και οι απαντήσεις της σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορεί κάποια γυναίκα να έρθει σε επαφή με άλλες γυναίκες στη χώρα καταγωγής της χαρακτηρίζονται από συνοχή και συνεκτικότητα, καθώς αναφέρει ότι συνήθως οι γυναίκες που παίζουν ποδόσφαιρο είναι λεσβίες και μπορεί η προσέγγισή τους να γίνει μετά τον αγώνα, δήλωση η οποία δεν είναι συνεκτική με τις δηλώσεις της που αφορούν στους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι ομοφυλόφιλες γυναίκες όταν γίνεται αντιληπτή η ομοφυλοφιλία τους στη Σιέρα Λεόνε.

Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση την οποίαν έτυχε από την οικογένειά της και σε αυτή την περίπτωση οι δηλώσεις της Αιτήτριας παρουσιάζουν έλλειψη συνεκτικότητας και αντιφάσεις. Καταρχάς το περιεχόμενο των απειλών δεν προσδιορίζεται αλλά αναφέρεται γενικώς και αορίστως ως απειλητικό για τη ζωή της Αιτήτριας (ερ.54 6χ-55 1χ). Θα αναμένονταν ευλόγως να είναι σε θέση να εξιστορήσει με ακριβή και λεπτομερή τρόπο το περιεχόμενο των απειλών που δέχθηκε λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές υπήρξαν ισχυρός παράγοντας προς τη λήψη της απόφασής της να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής. Πέρα από το σημείο που αποκάλυψε την ομοφυλοφιλία της στην οικογένειά της δεν εντοπίζεται άλλο σημείο όπου να σημειώνεται κάποιο περιστατικό σε βάρος της από την οικογένειά της. Η Αιτήτρια δήλωσε ότι ακόμη και μετά τον ξυλοδαρμό της και τις απειλές από μέλη της οικογενείας της, επέστρεφε σε αυτήν από καιρού εις καιρόν (ερ. 57 2χ) ενώ εν συνεχεία ανέφερε ότι τους επισκέφθηκε μία εβδομάδα μετά το περιστατικό του ξυλοδαρμού της, απειλήθηκε εκ νέου και πλέον δεν επέστρεψε ποτέ στην οικογενειακή εστία (ερ.57 4χ).

Σε ό,τι αφορά τις επαφές με μέλη της οικογενείας της μετά το περιστατικό επισημαίνεται ότι και εκεί εντοπίζονται διαφοροποιήσεις. Πιο συγκεκριμένα, άλλοτε αναφέρει ότι η μητέρα της επισκέφθηκε τη σύντροφό της μία φορά (ερ. 55 3χ) αναζητώντας την, άλλοτε περισσότερες (ερ 55 4χ). Επιπλέον, ως προκύπτει από το αφήγημά της Αιτήτριας, η ίδια εξακολουθούσε να διαμένει στο ίδιο σπίτι που διέμενε και πριν το περιστατικό, την τοποθεσία του οποίου γνώριζε η μητέρα της και μέσω της οποίας θα μπορούσε να την εντοπίσουν τα μέλη της οικογενείας της που κατ’ ισχυρισμόν ήθελαν να τη βλάψουν. Αντιφάσεις εντοπίζονται στις δηλώσεις της Αιτήτριας σχετικά με την επαφή την οποία διατηρεί με τη σύντροφό της καθώς κατά τη συνέντευξή της είχε δηλώσει ότι είναι το μόνο άτομο με το οποίο έχει επαφή (ερ.26) ενώ στη γραπτή της αγόρευση ανέφερε ότι εγκατέλειψαν μαζί τη χώρα καταγωγής και αφότου χώρισαν στη Γουινέα- Κονάκρυ δεν έχουν επικοινωνία.

Ούτε ήταν σε θέση να θεμελιώσει δίωξη λόγω του σεξουαλικού της προσανατολισμού από τον κοινωνικό της περίγυρο και την κοινωνία της Σιέρρα Λεόνε. Η Αιτήτρια υπήρξε γενικόλογη στις περιγραφές της σε σχέση με την αντιμετώπιση την οποία έτυχε η ίδια από την κοινότητα μέσα στην οποία ζούσε (ερ 54 3χ) ενώ περιορίστηκε στην αναφορά ενός περιστατικού σε βάρος της το οποίο σημειώθηκε στην αγορά όταν κάποιος την αναγνώρισε, σχολίασε ότι ήταν λεσβία και οι παρευρισκόμενοι της πέταξαν λαχανικά αποδοκιμάζοντας την, περιστατικό το οποίο δεν ανάγεται σε δίωξη σε βάρος της. Δεν διαφεύγει της προσοχής του Δικαστηρίου ότι, σύμφωνα με τα όσα η ίδια η Αιτήτρια αφηγήθηκε, η σύντροφος της δεν αντιμετώπισε κάποιο πρόβλημα λόγω του σεξουαλικού της προσανατολισμού, ούτε σημειώθηκε κάποιο περιστατικό σε βάρος της από την οικογένεια της Αιτήτριας, τον κοινωνικό της περίγυρο ή τις Αρχές. Η Αιτήτρια εξ άλλου δεν ήταν σε θέση να παρέχει σαφή αιτιολόγηση της επιλογής της να μην απευθυνθεί στις Αρχές της χώρας της μετά το περιστατικό του ξυλοδαρμού της ή οποιοδήποτε άλλο περιστατικό το οποίο σημειώθηκε σε βάρος της αλλά αντιθέτως επέλεξε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της ως μέτρο προστασίας κατά των προκλήσεων που αντιμετώπισε ως ομοφυλόφιλο άτομο.

Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του ανωτέρου ισχυρισμού της Αιτήτριας πέραν των όσων έχουν παρατεθεί από τους Καθ' ων η αίτηση, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι από έρευνα που διεξήγαγε προκύπτουν τα ακόλουθα:

· ένας νόμος από το 1861 απαγορεύει τις σεξουαλικές πράξεις μεταξύ ανδρών, αλλά δεν υπάρχει αντίστοιχη απαγόρευση για τις σεξουαλικές σχέσεις μεταξύ γυναικών. Το σύνταγμα δεν προσφέρει προστασία από διακρίσεις λόγω ταυτότητας φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού. Κανένας νόμος περί εγκλήματος μίσους δεν καλύπτει τα LGBTQI πρόσωπα. Η Dignity Association ανέφερε ότι ήταν δύσκολο για τα άτομα LGBTQI+ να λάβουν υπηρεσίες υγείας, ενώ, ως καταγράφεται, πολλοί επέλεξαν να μην αναζητήσουν ιατρική εξέταση ή θεραπεία λόγω του κινδύνου να αγνοηθεί το δικαίωμά τους στην εμπιστευτικότητα και να αποκαλυφθεί ο σεξουαλικός τους προσανατολισμός. Η απόκτηση ασφαλούς στέγασης ήταν επίσης ένα πρόβλημα για τα άτομα LGBTQI+. Οι οικογένειες συχνά αποκήρυσσαν και έδιωχναν τα LGBTQI+ παιδιά τους από τα σπίτια τους, με αποτέλεσμα ορισμένα να στραφούν στο εμπορικό σεξ για να επιβιώσουν. Τα ενήλικά άτομα της κοινότητας κινδύνευαν να εξωθούν από τα σπίτια τα οποία μίσθωναν εάν γινόταν γνωστός ο σεξουαλικός προσανατολισμός τους. Οι γυναίκες στην κοινότητα LGBTQI+ ανέφεραν κοινωνικές διακρίσεις από άνδρες LGBTQI+ και από τον γενικό πληθυσμό. Ο βιασμός ήταν συνηθισμένος, ωστόσο, και οι ακτιβιστές βρήκαν ότι ο «διορθωτικός» βιασμός είναι μια από τις διαδεδομένες κακοποιήσεις που υφίστανται οι LGBTQI+ γυναίκες. Λίγες οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένου του Dignity Association και του HRCSL, υποστήριξαν άτομα LGBTQI+ και ασχολήθηκαν με ακτιβιστές. Ωστόσο, διατήρησαν χαμηλά προφίλ για να προστατεύσουν την ασφάλεια και την ταυτότητά τους. Παρόλο που οι ομάδες υπεράσπισης LGBTQI+ σημείωσαν ότι η αστυνομία συνέχισε να κάνει διακρίσεις κατά των ατόμων LGBTQI+, ανέφεραν ότι η αστυνομία αντιμετωπίζει ολοένα και περισσότερο τα LGBTQI+ άτομα με κατανόηση[24]^,[25].

· Όπως και το 2021, ούτε και τώρα, κατά την έκδοση της παρούσας απόφασης, εντοπίστηκαν πληροφορίες σχετικά με ενέργειες από τις κυβερνητικές αρχές για τη διερεύνηση ή την τιμωρία δημόσιων οντοτήτων ή ιδιωτικών προσώπων που συνένοχοι σε κακοποιήσεις εναντίον λεσβιών, ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων, τρανσέξουαλ, queer και ιντερσεξ (LGBTQI+). Κανένας νόμος για τα εγκλήματα μίσους δεν καλύπτει τη βία που προκαλείται από μεροληψία εναντίον ατόμων LGBTQI+. Οι υποστηρικτές της LGBTQI+ ανέφεραν βία και εκβιασμό εναντίον ατόμων LGBTQI+. Οι συνήγοροι υπολόγισαν ότι 17 περιπτώσεις βίας σημειώθηκαν μεταξύ Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου[26]^,[27].

· Το περιοδικό Dazed σε άρθρο που δημοσίευσε τον Ιούλιο του 2017 αναφέρει: Ο φωτογράφος Lee Price λέει για την κοινότητα των LGBT στη Σιέρα Λεόνε: Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων στη Σιέρα Λεόνε θεωρεί την ομοφυλοφιλία και την τρανσεξουαλικότητα διαστροφή της φύσης. Καθώς πρόκειται για μια χώρα που καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από την θρησκεία, οι άνθρωποι διδάσκονται ότι το να είσαι γκέι είναι αμαρτία και αυτή είναι η άποψη που οι περισσότεροι - αν και όχι όλοι – έχουν^{^[28]}.

Οι ανωτέρω προβληθείσες πληροφορίες υποδεικνύουν πως τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα αντιμετωπίζουν προκλήσεις και δυσκολίες στη Σιέρρα Λεόνε με το νομικό σύστημα να μη δρα υποστηρικτικά προς αυτά. Αν και οι Αρχές φαίνεται να αντιμετωπίζουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα με περισσότερη κατανόηση, η κοινωνία της Σιέρρα Λεόνε δεν φαίνεται να συμβαδίζει με την εξέλιξη αυτή. Οι δηλώσεις της Αιτήτριας αν και βρίσκουν έρεισμα στις ως άνω παρατεθείσες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, ωστόσο λόγω ελλιπούς εσωτερικής αξιοπιστίας, ο τέταρτος ισχυρισμός της Αιτήτριας δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός.

Αναφορικά με το βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο της Αιτήτριας σχετικά με τον κίνδυνο τον οποίον διατρέχει η ζωή και η σωματική της ακεραιότητα από την οικογένειά της εξαιτίας του σεξουαλικού της προσανατολισμού, ο σχετικός ισχυρισμός στον οποίον εδράζεται ο υπό εξέταση φόβος δεν έγινε δεκτός και συνεπώς δεν κρίνεται ως βάσιμος και δικαιολογημένος.

Νομική εκτίμηση της εκπλήρωσης των ουσιαστικών προϋποθέσεων για τη χορήγηση διεθνούς προστασίας

Έχοντας πλέον αξιολογήσει τα αποδεικτικά στοιχεία που έχω ενώπιόν μου και εξακριβώσει τα πραγματικά περιστατικά που περιβάλλουν την υπό εξέταση υπόθεση, προχωρώ στην νομική αξιολόγηση των προϋποθέσεων χορήγησης διεθνούς προστασίας και κατά πόσο αυτές πληρούνται στην υπό εξέταση υπόθεση, λαμβάνοντας υπόψη τους αποδεκτούς ουσιώδεις ισχυρισμούς ήτοι:

(α) τα προσωπικά στοιχεία, τα στοιχεία προφίλ, τον τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής της Αιτήτριας και

(β) ότι έχει υποστεί ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών της οργάνων σε νεαρή ηλικία.

Χρήσιμη είναι η επαναφορά στην μνήμη των προνοιών του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου δυνάμει του οποίου:

«3.-(1) Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής, ή πρόσωπο, που δεν έχει ιθαγένεια, το οποίο, ενώ είναι εκτός της χώρας της προηγούμενης συνήθους διαμονής του ως αποτέλεσμα αυτών των καταστάσεων, δεν είναι σε θέση ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο να επιστρέψει σ’ αυτή και στο οποίο δεν έχει εφαρμογή το άρθρο 5».

Λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει γίνει ήδη αποδεκτό ότι η Αιτήτρια κατάγεται από τη Σιέρρα Λεόνε και, όντας στην Κύπρο, βρίσκεται εκτός της χώρας ιθαγενείας της αναζητώντας προστασία από την Κυπριακή Δημοκρατία, απομένει να εξεταστούν τα λοιπά συστατικά στοιχεία που τίθενται στο άρθρο 3.

Εξέταση προϋποθέσεων του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου - Βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης Αιτήτριας- εκτίμηση κινδύνου ως προς τους αποδεκτούς ισχυρισμούς

Το πρώτο ερώτημα λοιπόν που απασχολεί είναι κατά πόσο υπάρχει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης της Αιτήτριας. Προϋπόθεση της εφαρμογής του ανωτέρω άρθρου είναι η ύπαρξη φόβου, τόσο ως ενδιάθετης κατάστασης του προσφεύγοντα (υποκειμενικός φόβος) όσο και ως πραγματικής κατάστασης (αντικειμενικός φόβος). Με τον όρο «υποκειμενικό στοιχείο του φόβου» υποδηλώνεται μία ενδιάθετη κατάσταση και ένα συγκεκριμένο, επιτακτικό κίνητρο φυγής από τη χώρα καταγωγής του, το οποίο δεν συνδέεται με άλλο λόγο φυγής. Εν προκειμένω το υποκειμενικό στοιχείο του φόβου πληρούται καθώς η Αιτήτρια εξέφρασε φόβο για τη ζωή της, σε περίπτωση που αναγκαστεί να επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της. Ως προς το αντικειμενικό στοιχείο, είναι αναγκαίο να αξιολογηθούν οι ισχυρισμοί της Αιτήτριας, οι οποίοι δεν πρέπει ωστόσο να εκτιμώνται με τρόπο αφηρημένο, αλλά να εξετάζονται σε συσχετισμό με το όλο πλαίσιο της σχετικής κατάστασης στην χώρα καταγωγής. Ο φόβος του προσφεύγοντα πρέπει να θεωρείται δικαιολογημένος, εάν μπορεί να θεμελιωθεί σε έναν εύλογο βαθμό ότι η εξακολούθηση της παραμονής του στην χώρα προέλευσης του έχει γίνει αφόρητη για τους λόγους που αναφέρονται στον ορισμό ή θα μπορούσε να του γίνει αφόρητη για τους ίδιους λόγους, εάν επέστρεφε σε αυτήν. Η εκτίμηση για το αν ο φόβος είναι βάσιμος απαιτεί τη διαπίστωση ότι υπάρχει εύλογη πιθανότητα ο φόβος του προσφεύγοντα να πραγματοποιηθεί κατά την επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του.

Προχωρώντας λοιπόν στην ανάλυση του ενδεχόμενου μελλοντικού κινδύνου της Αιτήτριας σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής της και λαμβάνοντας υπόψη τα περιστατικά που περιβάλλουν την υπό εξέταση υπόθεση, απαραίτητη είναι και η συνεκτίμηση των προνοιών του άρθρου 18(4) του περί Προσφύγων Νόμου, δυνάμει του οποίου:

«το γεγονός ότι ο αιτητής έχει ήδη υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη ή άμεσες απειλές τέτοιας δίωξης ή βλάβης αποτελεί σοβαρή ένδειξη ότι είναι βάσιμος ο φόβος του αιτητή ότι θα υποστεί δίωξη ή ότι διατρέχει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης, εκτός εάν υπάρχουν βάσιμοι λόγοι για να πιστεύει κάποιος ότι η εν λόγω δίωξη ή η σοβαρή βλάβη δεν θα επαναληφθεί».

Έχοντας αποδεχθεί ότι η Αιτήτρια υπέστη ακρωτηριασμό των γεννητικών της οργάνων, έχει επομένως υποστεί δίωξη κατά το παρελθόν, επισημαίνω ότι αυτό καθαυτό το γεγονός δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι υφίσταται κίνδυνος μελλοντικής δίωξης. Ωστόσο, προηγούμενη δίωξη ή απειλές συνιστούν σοβαρές ενδείξεις βάσιμου φόβου. Σχετική είναι η νομολογία του ΕΔΔΑ, ως αυτή διατυπώνεται στην K and Others v. Sweden^{^[29]}, σύμφωνα με την οποία: «το Δικαστήριο θεωρεί ότι το γεγονός παρελθούσας κακομεταχείρισης παρέχει ισχυρή ένδειξη μελλοντικού πραγματικού φόβου μεταχείρισης ενάντια στο άρθρο 3 [...]. Σε τέτοιες περιστάσεις η Κυβέρνηση οφείλει να διαλύσει οποιεσδήποτε αμφιβολίες σχετικά με τον κίνδυνο αυτό».

Σημειώνεται ότι η έννοια του εύλογου φόβου ενισχύεται από τον "διαρκή χαρακτήρα" των επιπτώσεων της πρακτικής του FGM ως μορφή παρελθούσας δίωξης. Ειδικότερα, με βάση τις οδηγίες της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες σχετικά με την εφαρμογή του ορισμού του πρόσφυγα στα θύματα FGM, στην περίπτωση που η δίωξη που υπέμεινε ως θύμα ήταν ιδιαίτερα αποτρόπαιη, με αποτέλεσμα να συνεχίζει να βιώνει τις τραυματικές ψυχολογικές συνέπειές της σε βαθμό που να καθιστούν αφόρητη την επιστροφή της, με άλλα λόγια, οι συνέπειες της προηγούμενης δίωξης δεν έχουν εξαλειφθεί, τότε, και εφόσον πληρούνται τα αλληλοεξαρτώμενα στοιχεία του ορισμού του πρόσφυγα, μπορεί να είναι προσήκουσα η αναγνώρισή της ως πρόσφυγα για επιτακτικούς λόγους, οφειλόμενους στην προηγούμενη δίωξη ^{^[30]}. Στην προκειμένη περίπτωση αν και η παρελθούσα δίωξη (ΑΓΓΟ) έχει γίνει δεκτή, ωστόσο, επισημαίνεται ότι δεν προκύπτει από τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας ότι αυτή εξακολουθεί να βιώνει έως σήμερα τις τραυματικές ψυχολογικές συνέπειές του ΑΓΓΟ σε βαθμό που να καθιστούν αφόρητη την επιστροφή της στη χώρα καταγωγής της για το λόγο αυτό, ενώ λόγω του ότι η Αιτήτρια αναφέρθηκε σε ολικό ακρωτηριασμό των εξωτερικών γεννητικών της οργάνων δεν κρίνεται εύλογα πιθανό ότι η διαδικασία αυτή θα επαναληφθεί στο σώμα αυτής, ως άλλωστε αποδέχεται και η ίδια. Συνεπώς η Αιτήτρια δεν αναμένεται να κινδυνεύσει άμα τη επιστροφή της στη χώρα καταγωγής της εξαιτίας του ΑΓΓΟ.

Υπό το φως των προλεχθέντων κρίνω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή της Αιτήτριας στο καθεστώς του πρόσφυγα, καθώς δεν διαπιστώνονται δείκτες κινδύνου έναντι της ζωής της, σε περίπτωση επιστροφής της στη Σιέρρα Λεόνε, ιδιαιτέρως υπό τον ορισμό και προϋποθέσεις του προφίλ του πρόσφυγα, άρθρο 1Α της Συνθήκης της Γενεύης και άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.

Ακολούθως, το Δικαστήριο θα προχωρήσει σε αξιολόγηση του κατά πόσο υπάρχει δυνατότητα να υπαχθεί η Αιτήτρια στο καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας, ως αυτό καθορίζεται στην εθνική νομοθεσία, ήτοι το άρθρο 19(1) του περί Προσφύγων Νόμου το οποίο διαλαμβάνει ότι:

«το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δεν βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής.»

Ο ορισμός της «σοβαρής» ή «σοβαρής και αδικαιολόγητης βλάβης» καλύπτει δυνάμει του άρθρου 19(2) εξαντλητικά, τρεις διαφορετικές καταστάσεις, ήτοι :

(α) θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή

(β) βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του αιτητή στη χώρα καταγωγής του, ή

(γ) σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.

Έχοντας υπόψη τις περιστάσεις που διαλαμβάνονται στην υπό κρίση υπόθεση, η Αιτήτρια δεν μπορεί να ενταχθεί στα υπό (α) και (β) ανωτέρω εδάφια.

Απομένει συνεπώς η εξέταση των προϋποθέσεων που θέτει το εδάφιο (γ) του άρθρου 19(2). Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν αναφορικά με την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επεσήμανε στην απόφασή του C-901/19, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, ημερ. 10.06.2021 ότι αυτοί είναι:

«(...) μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.»

(βλ. σκέψη 43 της απόφασης)

Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην απόφασή του στην υπόθεση Sufi and Elmi κατά Ηνωμ. Βασιλείου, ημερ. 28.11.2011 αξιολόγησε, κατά τρόπο μη εξαντλητικό, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

Όπως επίσης διευκρίνισε το ΔΕΕ στην υπόθεση Meki Elgafaji, Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie [18] (έμφαση και υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου):

«33. Αντιθέτως, η κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας βλάβη, καθόσον συνίσταται σε «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας» του αιτούντος, αναφέρεται σε ένα γενικότερο κίνδυνο βλάβης.

34. Συγκεκριμένα, η βλάβη αυτή αφορά, ευρύτερα, «απειλή [.]κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας» αμάχου και όχι συγκεκριμένες πράξεις βίας. Επιπροσθέτως, η απειλή αυτή είναι συμφυής με μια γενική κατάσταση «διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης». Τέλος, η βία από την οποία προέρχεται η εν λόγω απειλή χαρακτηρίζεται ως «αδιακρίτως» ασκούμενη, όρος που σημαίνει ότι μπορεί να επεκταθεί σε άτομα ανεξαρτήτως των προσωπικών περιστάσεών τους.

35. Στο πλαίσιο αυτό, ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ, της οδηγίας.

36. Η ερμηνεία αυτή, η οποία δύναται να διασφαλίσει ένα αυτοτελές πεδίο εφαρμογής στο άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, δεν αναιρείται από το γράμμα της εικοστής έκτης αιτιολογικής σκέψης, κατά το οποίο «οι κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται εν γένει ο πληθυσμός ή τμήμα του πληθυσμού μιας χώρας δεν συνιστούν συνήθως, αυτοί καθαυτοί, προσωπική απειλή που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως σοβαρή βλάβη».

37. Συγκεκριμένα, μολονότι η αιτιολογική αυτή σκέψη σημαίνει ότι η απλή αντικειμενική διαπίστωση κινδύνου απορρέοντος από τη γενική κατάσταση μιας χώρας δεν αρκεί, καταρχήν, για να γίνει δεκτό ότι οι προϋποθέσεις του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, συντρέχουν ως προς συγκεκριμένο πρόσωπο, εντούτοις, καθόσον η αιτιολογική αυτή σκέψη χρησιμοποιεί τον όρο «συνήθως», αναγνωρίζει το ενδεχόμενο υπάρξεως μιας εξαιρετικής καταστάσεως, χαρακτηριζομένης από έναν τόσο υψηλό βαθμό κινδύνου, ώστε να υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι το πρόσωπο αυτό θα εκτεθεί ατομικώς στον επίμαχο κίνδυνο.

38. Ο εξαιρετικός χαρακτήρας της καταστάσεως αυτής επιρρωννύεται, επίσης, από το γεγονός ότι η οικεία προστασία είναι επικουρική, καθώς και από την οικονομία του άρθρου 15 της οδηγίας, καθόσον η βλάβη, της οποίας τον ορισμό δίνει το άρθρο αυτό υπό τα στοιχεία α΄ και β΄, πρέπει να εξατομικεύεται σαφώς. Μολονότι είναι αληθές ότι στοιχεία που αφορούν το σύνολο του πληθυσμού αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την εφαρμογή του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, υπό την έννοια ότι σε περίπτωση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης ο ενδιαφερόμενος, όπως και άλλα πρόσωπα, εντάσσεται στον κύκλο των δυνητικών θυμάτων μιας αδιακρίτως ασκούμενης βίας, εντούτοις, η ερμηνεία της εν λόγω διατάξεως πρέπει να γίνεται λαμβανομένου υπόψη του συστήματος στο οποίο εντάσσεται, δηλαδή σε σχέση με τις λοιπές δύο περιπτώσεις που προβλέπει το άρθρο 15 και, επομένως, να ερμηνεύεται σε στενή συνάρτηση με την εξατομίκευση αυτή.

39. Συναφώς, πρέπει να διευκρινισθεί ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».

Στη βάση της ως άνω νομολογίας, προς τον σκοπό εξέτασης των προϋποθέσεων που διαλαμβάνει το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο προχώρησε σε σχετική έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην Σιέρρα Λεόνε και ειδικότερα στην περιοχή Waterloo, την οποία το Δικαστήριο θεωρεί ως την περιοχή καταγωγής και προηγούμενης συνήθους διαμονής της Αιτήτριας εκεί, εντοπίζοντας τα κάτωθι:

Σύμφωνα με το portal Rule of Law in Armed Conflict (RULAC), πρωτοβουλία της Ακαδημίας της Γενεύης για το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η Σιέρρα Λεόνε δεν βρίσκεται υπό ένοπλη σύρραξη [31].

Σύμφωνα με την πηγή πληροφόρησης Crisis24, αναφέρεται για την κατάσταση ασφαλείας στην Σιέρρα Λεόνε πως η χώρα σημείωσε σημαντικές ωφέλειες στο κομμάτι της σταθερότητας μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου το 2002 και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η χώρα θα μπορούσε να ξανακυλίσει σε ένοπλη σύγκρουση. Περαιτέρω, αναφέρεται ότι δεν υπάρχουν γνωστές τρομοκρατικές ομάδες που να δραστηριοποιούνται στη χώρα ή που να εκτιμάται ότι αποτελούν απειλή για ξένα συμφέροντα στη χώρα. Ωστόσο, η εγκληματικότητα, και δη το μη βίαιο, ευκαιριακό έγκλημα είναι διάσπαρτο. Ταυτόχρονα, συχνές είναι και οι κοινωνικές αναταραχές κατά τις οποίες οι δυνάμεις ασφαλείας τείνουν να απαντούν με τρόπο που συνήθως κλιμακώνει την κατάσταση [32]. Επίσης, σύμφωνα με τα πρόσφατα τελικά αποτελέσματα της εκλογικής αναμέτρησης της 24^ης.06.23, ο εν ενεργεία πρόεδρος Julius Maada Bio του Λαϊκού Κόμματος της Σιέρρα Λεόνε (SLPP) εξασφάλισε τη νίκη κατά τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών ενώ στην δεύτερη θέση ήλθε ο Samura Kamara του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης All People's Congress (APC), ο οποίος απέρριψε κατηγορηματικά τα εκλογικά αποτελέσματα ως μη αξιόπιστα ενώ σύμφωνα με αναφορές των μέσων ενημέρωσης, ο Bio ορκίστηκε ως πρόεδρος της χώρας στις 27.06.23[33]. Αναμένονταν βίαιες αναταραχές και διαδηλώσεις στην χώρα αλλά η κατάσταση υπήρξε ήρεμη στην πρωτεύουσα Freetown σύμφωνα με αναφορές εκείνης της περιόδου[34].

Περαιτέρω, σύμφωνα με πρόσφατα αριθμητικά δεδομένα από την βάση δεδομένων ACLED κατά την χρονική περίοδο 19.01.2023 έως 19.01.2024 καταγράφηκαν στην δυτική περιφέρεια/γεωγραφική ζώνη της Σιέρρα Λεόνε στην οποία υπάγεται η πόλη Waterloo η οποία προσδιορίστηκε ως περιοχή συνήθους διαμονής της Αιτήτριας, καταγράφηκαν βάσει της βάσης ACLED κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα 21 περιστατικά ασφαλείας τα οποία οδήγησαν σε 26 απώλειες. Εξ αυτών των 21 περιστατικών 1 καταχωρήθηκε ως «μάχη» ("battles"), 9 ως «αναταραχές» ("riots") και 11 ως «βία κατά πολιτών» ("violence against civilians") ενώ δεν καταγράφηκε κανένα περιστατικό «εκρήξεων ή απομακρυσμένης βίας» ("explosions/remote violence") ή «διαμαρτυρίας» ("protest")[35] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της δυτικής επαρχίας ανερχόταν σύμφωνα με την απογραφή της 09.12.2021 στους 1.271.330 κατοίκους [36]. Κανένα περιστατικό εξ αυτών δεν σημειώθηκε στην πόλη Waterloo, , τόπο συνήθους διαμονής της Αιτήτριας.

Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω δεδομένα, φαίνεται να καταγράφονται μερικές κοινωνικές αναταραχές και πολιτικές εντάσεις στην χώρα, εντούτοις, δεν διακρίνω την ύπαρξη κατάστασης αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης τόσο στην χώρα καταγωγής της Αιτήτριας όσο και στην περιοχή της προηγούμενης συνήθους διαμονής της εκεί ή έστω αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης η οποία να εξικνείται σε τέτοιο βαθμό ώστε η Αιτήτρια λόγω της παρουσίας της και μόνο στο έδαφος της περιοχής αυτής να έρχεται αντιμέτωπη με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής απειλής κατά το άρθρο 19 στοιχείο (2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις της Αιτήτριας, παρατηρώ ότι πρόκειται για ενήλικη γυναίκα, υγιής, μέσου μορφωτικού επιπέδου, με στενό οικογενειακό περιβάλλον (μητέρα και αδέλφια) στην περιοχή συνήθους διαμονής της στην χώρα καταγωγής της και ικανή προς εργασία. Επισημαίνω τέλος, ότι δεν έχουν εγερθεί ή/και αναδειχθεί ατομικά χαρακτηριστικά ή στοιχεία της Αιτήτριας που να υποδηλώνουν και να δεικνύουν ειδικώς ότι θα τεθεί σε κατάσταση που αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρής βλάβης και δυνατόν να μπορούσε να αντισταθμίσει το επίπεδο αδιάκριτης βίας βάσει της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας.

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα ανωτέρω αναπτύχθηκαν, είναι η κατάληξή μου ότι ορθώς κρίθηκε και επί της ουσίας ότι η Αιτήτρια δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων και, περαιτέρω, ορθώς θεωρήθηκε ότι δεν κατάφερε να τεκμηριώσει ότι υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς της, , θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, ως αμφότερες αυτές οι έννοιες ορίζονται από την οικεία νομοθεσία (άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου).

Με βάση συνεπώς το σύνολο των στοιχείων ενώπιόν μου, όπως έχω αναλύσει ανωτέρω, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται.

Ενόψει, ωστόσο, της κατάληξής μου αναφορικά με την πάσχουσα νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης, θεωρώ ορθό και δίκαιο υπό τις περιστάσεις να μην επιδικάσω έξοδα. Υπό το φως της ανάλυσης της ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης, ως έχει παρατεθεί ανωτέρω, αυτή επικυρώνεται ως προς την κατάληξή της, ήτοι ότι η αίτηση της Αιτήτριας για διεθνή προστασία απορρίπτεται, χωρίς έξοδα.

Ε. Ρήγα, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

[1] Προβλεπόμενος τύπος στους περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικούς Κανονισμούς του 2019 (3/2019).

[3] Υπόθεση Αρ. 1484/2010, Κώστας Λαγός v. Yπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ημερ. 28.09.2012.

[4] Άρθρο 11(3)(β)(α) του Νόμου 73(I)/2018]

[5] Άρθ. 11(3)(β)(α) του Νόμου 73(I)/2018.

[6] Ακρωνύμιο που χρησιμοποιείται για την κοινότητα των Λεσβιών (Lesbian),των Ομοφυλόφιλων (Gay), των Αμφιφυλόφιλων (Bisexual), των Tρανς (Trans), των Koυίρ (Queer) και των Ίντερσεξ (Ιntersex).

[7] Διάταγμα του Υπουργού Εσωτερικών ημερ. 27.05.2022 (Κ.Δ.Π. 202/2022) καθώς και το νέο Διάταγμα του Υπουργού Εσωτερικών ημερ. 26.05.2023 (Κ.Δ.Π. 166/2023)

[8] Places in the world, Sieraa Leone, Waterloo, https://sierra-leone.places-in-the-world.com/2403094-place-waterloo.html

[9] Places in the world, Sieraa Leone, Waterloo, https://sierra-leone.places-in-the-world.com/2403094-place-waterloo.html

[10] Thomson Reuters Foundation and 28 Too Many, Sierra Leone, The Law and FGM, September 2018, https://www.28toomany.org/static/media/uploads/Law%20Reports/sierra_leone_law_report_v1_(september_2018).pdf, p. 1

[11] UN General Assembly, National report submitted in accordance with paragraph 5of the annex to Human Rights Council resolution 16/21*, 16 February 2021, https://www.ecoi.net/en/file/local/2048194/A_HRC_WG.6_38_SLE_1_E.pdf, p.12

[12]Reuters, Seeking to save money, Sierra Leone village gives up FGM, 8 August 2019, https://www.reuters.com/article/us-leone-women-fgm-idUSKCN1UY0FE

[13]USDOS, 2020 Country Report on Human Rights Practices: Sierra Leone, 30 March 2021, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2021/03/SIERRA-LEONE-2020-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf, p. 16

[14]Nabateregga, I. in EASO COI Meeting Report, Female Genital Mutilation/ Cutting (FGMC) & COI, 25-26 October 2016, https://coi.easo.europa.eu/administration/easo/PLib/FGMMeetingreport25-26October2016.pdf, pp. 49-51

[15]USDOS, 2020 Country Report on Human Rights Practices: Sierra Leone, 30 March 2021, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2021/03/SIERRA-LEONE-2020-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf, pp. 16-17; Freedom House,Freedom in the World 2020- Sierra Leone, 4 March 2020, https://www.ecoi.net/en/document/2030935.html; UN General Assembly, Compilation on Sierra Leone, Report of

the Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights, 26 February 2021, https://www.ecoi.net/en/file/local/2048196/A_HRC_WG.6_38_SLE_2_E.pdf

[16] USDOS, 2020 Country Report on Human Rights Practices: Sierra Leone, 30 March 2021, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2021/03/SIERRA-LEONE-2020-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf, p.16

[17]Guardian (The), Sierra Leone’s secret FGM societies spread silent fear and sleepless nights, 24 August 20, https://www.theguardian.com/global-development/2015/aug/24/sierra-leone-female-genital-mutilation-soweis-secret-societies-fear

[18]28 Too Many, Country Profile: FGM in Sierra Leone, June 2014, https://www.refworld.org/docid/54bce6334.html, p. 19,21,20

[19]Thomson Reuters Foundation and 28 Too Many, Sierra Leone, The Law and FGM, September 2018, https://www.28toomany.org/static/media/uploads/Law%20Reports/sierra_leone_law_report_v1_(september_2018).pdf, p.7;

[20] UN, Human Rights Council, Working Group on the Universal Periodic Review, Twenty-fourth session, 18-29 January 2016, Compilation prepared by the Office of the United Nations

High Commissioner for Human Rights in accordance with paragraph 15 (b) of the annex to Human Rights Council resolution 5/1 and paragraph 5 of the annex to Council resolution 16/21, Sierra Leone, https://www.ecoi.net/en/file/local/1257400/1930_1455722916_g1526672.pdf, σ.10

^{^[21]} EUAA, COI query, Domestic violence, including prevalence, societal attitudes and treatment of victims, legislation, state protection, access to support services, January 2021-August 2023, https://www.ecoi.net/en/file/local/2096202/2023_08_EUAA_COI_Query_Response_Q27_Sierra_Leone_Domestic_Violence.pdf

[23] Βλ. σχετική ανάλυση επί του θέματος δικαστική έκδοση της EUAA με θέμα: “Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System Judicial analysis”, Second edition, February 2023, σελ. 267-268.

[24] USDOS – US Department of State: Country Report on Human Rights Practices 2022 - Sierra Leone, https://www.state.gov/reports/2022-country-reports-on-human-rights-practices/sierra-leone, USDOS – US Department of State: Country Report on Human Rights Practices 2016 - Sierra Leone, 3 March 2017, https://www.ecoi.net/en/document/1394656.html,

[25] Freedom House, Freedom in the World, Sierra Leone,2023, https://freedomhouse.org/country/sierra-leone/freedom-world/2023

[26] USDOS – US Department of State: Country Report on Human Rights Practices 2022 - Sierra Leone, https://www.state.gov/reports/2022-country-reports-on-human-rights-practices/sierra-leone, USDOS – US Department of State: Country Report on Human Rights Practices 2016 - Sierra Leone, 3 March 2017, https://www.ecoi.net/en/document/1394656.html,

[27] Freedom House, Freedom in the World, Sierra Leone,2023, https://freedomhouse.org/country/sierra-leone/freedom-world/2023

[29] JK and Others v. Sweden, Application no. 59166/12, ημερ. 23.08.2016

[30] UNHCR, Guidance Note on Refugee Claims relating to Female Genital Mutilation, Geneva, Μάιος 2009, σελ. 9, παρ.14-15

[31] RULAC, Geneva Academy, map, available at: https://www.rulac.org/browse/map

[32] Crisis24, A GardaWorld Company, 'Sierra Leone Country Report - Political', τελευταία ενημέρωση 28.3.2022, διαθέσιμο σε https://crisis24.garda.com/insights-intelligence/intelligence/country-reports/sierra-leone

[35] ACLEDdashboard, Sierra leone, Western, 19/01/2023-19/01/2024, https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard

[36] RULAC, Geneva Academy, map, available at: https://www.rulac.org/browse/map