ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ.: 990/23

5 Φεβρουαρίου 2024

 [Β.ΚΟΥΡΟΥΖΙΔΟΥ ΚΑΡΛΕΤΤΙΔΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

1.        A.K.D.D. (ARC 578ΧΧΧ4)

2.        R.H.P.P.  (ARC 578ΧΧΧ5)

3.        L.A.K.K. (ARC 578ΧΧΧ6)

4.        L.A.K.K. (ARC 578ΧΧΧ7)

  από Ιράκ

(M.P. No.: F18-0ΧΧΧ1, RA. No.: RA19-0ΧΧΧ2)

                                                                                          Αιτητές

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου

                                                                                                    Καθ' ων η Αίτηση

Κ. Κουπαρή (κα), Δικηγόρος για τους Αιτητές.

Μ. Παραδεισιώτη (κα), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.

Παρών ο Αιτητής αρ. 1.

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την παρούσα προσφυγή οι Αιτητές προσβάλλουν την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερ. 27/03/2023 η οποία τους κοινοποιήθηκε στις 03/04/2023, με την οποία τους πληροφορούν ότι απορρίφθηκε η διοικητική τους προσφυγή κατά της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου να απορρίψει το αίτημά τους για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρης και στερούμενης οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Σύμφωνα με τα στοιχεία των διοικητικών φακέλων της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής «Δ.Φ.Υ.Α.») και της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων (στο εξής «Δ.Φ.Α.Α.Π.»), οι Αιτητές είναι υπήκοοι του Ιράκ και αφίχθηκαν νόμιμα στην Κυπριακή Δημοκρατία στις 25/03/2018. (Ερ.37-44 Δ.Φ.Υ.Α.) Στις 15/05/2018 υπέβαλαν αίτηση διεθνούς προστασίας. (Ερ.12-14, 45-48, 51-53 Δ.Φ.Υ.Α.) Κατά την υποβολή της αίτησής τους για διεθνή προστασία οι Αιτήτριες αρ. 4 και 5 ήταν ανήλικες. Στη συνέχεια, λειτουργός του European Asylum Support Office (στο εξής «E.A.S.O») πραγματοποίησε συνεντεύξεις με τον Αιτητή αρ. 1 και με την Αιτήτρια αρ. 2 στις 28/11/2018. (Ερ.70-81, 88-98 Δ.Φ.Υ.Α.) Στις 20/12/2018 λειτουργός του E.A.S.O. ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση με την οποία εισηγείτο την απόρριψη του αιτήματος των Αιτητών.  (Ερ.124-135 Δ.Φ.Υ.Α.) Στις 12/02/2019 ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου ενέκρινε την εισήγηση για απόρριψη του αιτήματος ασύλου των Αιτητών. (Ερ.135 Δ.Φ.Υ.Α.) Στις 05/03/2019 ετοιμάστηκε επιστολή από την Υπηρεσία Ασύλου προς τους Αιτητές σχετικά με την απόρριψη της αίτησής τους και αιτιολόγηση της απόφασης, η οποία επιδόθηκε και επεξηγήθηκε στον Αιτητή αρ. 1 στις 06/03/2019. (Ερ.152-155 Δ.Φ.Υ.Α.)

Στις 06/03/2019 λήφθηκε από την Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων διοικητική προσφυγή κατά της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου. (Ερ.161-172 Δ.Φ.Α.Α.Π.)

Στις 07/01/2022, οι Αιτητές καταχώρησαν μεταγενέστερη αίτηση για επανάνοιγμα του φακέλου τους για παροχή διεθνούς προστασίας.

Στις 16/03/2023 η διοικητική προσφυγή των Αιτητών έγινε αποδεκτή από την Υπηρεσία Ασύλου. (Ερ.166 Δ.Φ.Υ.Α.) Στις 22/03/2023 αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου ετοίμασε Έκθεση - Εισήγηση σχετικά με τη διοικητική προσφυγή/ένσταση των Αιτητών. (Ερ.210-225 Δ.Φ.Υ.Α.) Στις 27/03/2023 ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου ενέκρινε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας των Αιτητών. (Ερ.226, 228 Δ.Φ.Υ.Α.)

Στις 03/04/2023 η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε επιστολή ενημέρωσης των Αιτητών σχετικά με την απόφαση του Προϊστάμενου της Υπηρεσίας Ασύλου για απόρριψη της διοικητικής προσφυγής των Αιτητών, η οποία παραλήφθηκε και υπογράφηκε ιδιοχείρως από τον Αιτητή αρ.1 στις 03/04/2023. (Ερ.302-303 Δ.Φ.Υ.Α.)

Ακολούθως, στις 03/04/2023 καταχωρήθηκε η υπό τον ως άνω αριθμό προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας.

Σημειώνεται ότι κατά την έκδοση της παρούσας οι Αιτήτριες αρ.3 και 4 εξακολουθούν να είναι ανήλικα πρόσωπα.

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Κατά την καταχώρηση της προσφυγής, οι Αιτητές, οι οποίοι δεν εκπροσωπούνταν από δικηγόρο, δεν προέβαλαν κανένα νομικό ισχυρισμό εναντίον της επίδικης απόφασης απόρριψης του αιτήματός τους για διεθνή προστασία. Σημείωσαν δε, ότι έχουν πολιτικά και θρησκευτικά προβλήματα στη χώρα τους, είναι Χριστιανοί και η τρομοκρατική ομάδα Daesh τους ήθελε να γίνουν Μουσουλμάνοι. Κατέγραψαν, επίσης, ότι η τρομοκρατική ομάδα τους απείλησε ότι θα τους σκότωνε εάν δεν προσηλυτίζονταν και πως εάν επιστρέψουν η ζωή τους θα κινδυνεύσει. Ζήτησαν, τέλος, για λόγους ασφάλειας να παραμείνουν στη Δημοκρατία.

Με το διορισμό της δικηγόρου των Αιτητών, στις 11/05/2023, καταχωρήθηκε αίτημα δια κλήσεως, μέσω του οποίου οι Αιτητές, δια της συνηγόρου τους, αιτούνταν διάταγμα του Δικαστηρίου που να επιτρέπει την τροποποίηση και προσθήκη αιτητικού στην προσφυγή όπως και λόγων ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης και γεγονότων. Το Δικαστήριο ενέκρινε το αίτημα των Αιτητών στις 09/06/2023, και η τροποποιημένη προσφυγή καταχωρήθηκε στις 03/07/2023. Κατά την τροποποιημένη προσφυγή, οι Αιτητές προβάλλουν δια της συνηγόρου τους διάφορους νομικούς ισχυρισμούς προς υποστήριξη του αιτήματός τους για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, οι οποίοι τίθενται με γενικότητα και τους οποίους δεν εξειδικεύουν καθώς δεν αναφέρουν τα γεγονότα πάνω στα οποία βασίζονται οι ισχυρισμοί. Επισυνάπτουν, επίσης, σε αυτή ένορκη δήλωση του Αιτητή αρ.1 με την οποία ο Αιτητής αρ.1 ισχυρίζεται ότι η Αιτήτρια αρ.4 χρήζει συνεχούς ιατρικής φροντίδας ώστε να παραμείνει ζωντανή και ότι το ιατρικό σύστημα στο Ιράκ δεν μπορεί να της προσφέρει την απαιτούμενη φροντίδα που χρειάζεται. Στην ένορκη δήλωση του Αιτητή αρ.1 επισυνάπτονται ιατρικό σημείωμα, εξιτήριο νοσοκομείου και ιατρικές εκθέσεις,

Οι Αιτητές δια της γραπτής αγόρευσης της συνηγόρου τους προβάλλουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση θα πρέπει να ακυρωθεί και να αναπεμφθεί στην Υπηρεσία Ασύλου λόγω μη δέουσας έρευνας και πλάνης περί τα πράγματα που οδηγεί σε παράβαση ουσιώδους τύπου. Με αυτό τον λόγο ακύρωσης οι Αιτητές ισχυρίζονται ότι θα έπρεπε να κληθούν εκ νέου σε συνέντευξη οι Αιτητές αρ.1 και 2 και ακουστούν επί των νέων γεγονότων που έθεσαν με τη μεταγενέστερη αίτησή τους και αφορούσαν την υγεία της Αιτήτριας αρ.4 και το ιατροφαρμακευτικό σύστημα του Ιράκ. Όπως προσθέτουν, η μη εξέταση των γεγονότων αυτών από τους Καθ' ων η Αίτηση δεν επιτρέπει στο Δικαστήριο να επιληφθεί της παρούσας επί της ουσίας της. Με τον δεύτερο λόγο ακύρωσης, οι Αιτητές αξιώνουν ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης λόγω μη δέουσας έρευνας και πλάνης περί τα πράγματα και υπαγωγής των Αιτητών σε καθεστώς προσφύγων ή συμπληρωματικής προστασίας. Με αυτό το λόγο οι Αιτητές, επαναλαμβάνουν τη θέση τους περί μη εξέτασης από τους Καθ' ων η Αίτηση του κινδύνου  που διατρέχουν οι Αιτητές εάν επιστρέψουν στη χώρα τους εξαιτίας της κατάστασης της υγείας της Αιτήτριας αρ.4 όπως και του κινδύνου που διατρέχουν ως Χριστιανοί.

Με την απαντητική τους αγόρευση, οι Αιτητές επαναλαμβάνουν κατ' ουσία τους πιο πάνω ισχυρισμούς τους.

Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η Αίτηση αντιτάσσουν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι καθόλα νόμιμη, λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης καθώς και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη και προϊόν δέουσας έρευνας. Υποβάλλουν περαιτέρω ότι όλοι οι λόγοι ακύρωσης που παρατίθενται στην αίτηση ακυρώσεως αλλά και στη γραπτή αγόρευση προβάλλονται κατά τρόπο γενικό και αόριστο και εκλείπει η υπαγωγή των πραγματικών γεγονότων στους κανόνες που κατ' ισχυρισμό παραβιάζονται, κατά παράβαση του Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962. Γι' αυτό το λόγο υποβάλλουν ότι οι λόγοι ακύρωσης που προωθούν οι Αιτητές δεν μπορούν να εξεταστούν. 

Πρόσθετα, οι Καθ' ων η Αίτηση απαντώντας στον πρώτο λόγο ακύρωσης προέβαλαν ότι αυτός δεν μπορεί να εξεταστεί γιατί οι προβαλλόμενοι με αυτόν ισχυρισμό δεν δικογραφούνται. Προέβαλαν ακόμη πως, άνευ βλάβης της θέσης τους αυτής, οι ισχυρισμοί των Αιτητών δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη καθότι δεν αφορούν την προσβαλλόμενη απόφαση αλλά τη μεταγενέστερη αίτησή τους η οποία δεν αποτελεί αντικείμενο στην παρούσα. Είναι η θέση των Καθ' ων η Αίτηση ότι οι Αιτητές ουδέποτε προέβαλαν στα πλαίσια της διοικητικής τους προσφυγής ισχυρισμούς σε σχέση με το ιατρικό ιστορικό της Αιτήτριας αρ.4, ενώ η μεταγενέστερη αίτηση των Αιτητών δεν θα μπορούσε να εξεταστεί καθώς ακόμη εκκρεμούσε η εξέταση της διοικητικής προσφυγής. Τέλος, απαντώντας στο δεύτερο λόγο ακύρωσης, οι Καθ' ων η Αίτηση ισχυρίστηκαν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι αποτέλεσμα δέουσας έρευνας, είναι δεόντως αιτιολογημένη και λήφθηκε σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου, του Συντάγματος και των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου. Υποβάλλουν ότι οι Αιτητές δεν αντιμετώπισαν προσωπικά οποιοδήποτε βάσιμο φόβο δίωξης στη χώρα τους ένεκα του θρησκεύματός τους, ούτε υπέστησαν οποιασδήποτε μορφής σοβαρής βλάβης και δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα να υποστούν δίωξη ή σοβαρή βλάβη εάν επιστρέψουν στη χώρα τους.

Κατά το στάδιο των Διευκρινίσεων, ημερομηνίας 04/10/2023, οι συνήγοροι των μερών υιοθέτησαν τα όσα προέβαλαν με τα δικόγραφα και τις γραπτές τους αγορεύσεις.

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Καταρχάς θα πρέπει να τονιστεί ότι τα νομικά σημεία που εγείρονται στην αίτηση ακύρωσης της επίδικης προσβαλλόμενης απόφασης από την συνήγορο των Αιτητών εγείρονται με γενικότητα και αοριστία. Η απλή καταγραφή κατά ιδιαίτερα συνοπτικό τρόπο στους λόγους ακυρώσεως της νομικής βάσης της προσφυγής δεν ικανοποιεί την επιτακτική ανάγκη του Κανονισμού 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, όπως οι νομικοί λόγοι αναφέρονται και εξειδικεύονται πλήρως.

Οι ισχυρισμοί για την ακύρωση μιας διοικητικής απόφασης πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και να εξειδικεύουν ποια νομοθετική πρόνοια ή αρχή διοικητικού δικαίου παραβιάζεται. Περαιτέρω, δεν αρκεί η παράθεση των συγκεκριμένων διατάξεων της νομοθεσίας που κατ' ισχυρισμό παραβιάζει η προσβαλλόμενη πράξη, αλλά θα πρέπει επίσης τα επικαλούμενα νομικά σημεία να αιτιολογούνται πλήρως. Οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια σε σχέση με αυτά μπορεί να έχει ως συνέπεια την απόρριψη της προσφυγής. (βλ. Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 AAΔ.598).

Όπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Latomia Estate Ltd. v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672:

«Η αιτιολόγηση των νομικών σημείων πάνω στα οποία βασίζεται μια προσφυγή είναι απαραίτητη για την εξέταση από ένα Διοικητικό Δικαστήριο των λόγων που προσβάλλουν τη νομιμότητα μιας διοικητικής πράξης. [….]

Στην παρούσα περίπτωση η απλή επίκληση της παραβίασης συγκεκριμένων νόμων και Γενικών Διοικητικών Αρχών  χωρίς οποιαδήποτε συγκεκριμενοποίηση δεν είναι αρκετή.[…]»

Στην παρούσα περίπτωση η απλή επίκληση της παραβίασης συγκεκριμένων νόμων και Γενικών Διοικητικών Αρχών χωρίς οποιαδήποτε συγκεκριμενοποίηση δεν είναι αρκετή.

Επίσης έχει πλειστάκις νομολογηθεί ότι, λόγοι ακύρωσης που δεν εγείρονται στο δικόγραφο της προσφυγής δεν μπορούν να εξεταστούν με το να εγείρονται για πρώτη φορά στο πλαίσιο των γραπτών αγορεύσεων.

Σχετικό είναι και το ακόλουθο απόσπασμα από την απόφαση της Ολομέλειας στη Φλωρεντία Πετρίδου ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, (2004) 3 Α.Α.Δ. 636:

«Παρατηρούμε ότι στο κείμενο της προσφυγής δεν εγείρεται τέτοιος λόγος ακύρωσης, αν και σχετική επιχειρηματολογία πράγματι προβάλλεται στη γραπτή αγόρευση της εφεσείουσας. Έχει επανειλημμένα λεχθεί πως λόγος ακύρωσης που δεν εγείρεται στην προσφυγή δεν μπορεί να εξεταστεί σε μεταγενέστερο στάδιο, αφού οι γραπτές αγορεύσεις αποτελούν απλώς επιχειρηματολογία.»

Τα όσα επομένως πιο κάτω εξετάζονται και αποφασίζονται τελούν υπό την πιο πάνω τοποθέτηση.

Πρόσθετα, θα πρέπει εξ αρχής να τονίσω ότι το παρόν Δικαστήριο δεν θα απασχολήσουν πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής, οι οποίες προβάλλονται κατά παράβαση του Καν. 10 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 (3/2019), ως έχουν τροποποιηθεί. Συγκεκριμένα ο εν λόγω Κανονισμός προνοεί τα εξής:

«(β) Πληροφορίες για την χώρα καταγωγής του αιτητή (ΠΧΚ) δύνανται να υποβληθούν σε έντυπη ή/και ηλεκτρονική μορφή, με σχετικό υπόμνημα, το οποίο επισυνάπτεται στην αγόρευση του μέρους που επιθυμεί να την υποβάλει. Στο υπόμνημα  περιλαμβάνονται τα ακόλουθα στοιχεία:

(i) κατάλογος των σχετικών ΠΧΚ,

(ii) καταγραφή της πηγής τους (για διαδικτυακές πηγές υποδεικνύεται ο ιστότοπος και παρατίθεται ο σύνδεσμος της σχετικής ιστοσελίδας),

(iii) επεξήγηση της συνάφειας της υποβληθείσας μαρτυρίας με συγκεκριμένο ισχυρισμό ή/ και επίδικο ζήτημα,

(iv) υπόδειξη του συναφούς αποσπάσματος των ΠΧΚ.»

Αντί αυτού, παρατηρώ ότι τα μέρη περιορίζονται στο να παραθέσουν ηλεκτρονικούς συνδέσμους εντός των γραπτών τους αγορεύσεων, χωρίς να υποδεικνύουν το συναφές απόσπασμα της πηγής που ενδιαφέρει στην παρούσα, με σκοπό να υποστηρίξουν γενικούς ισχυρισμούς σε σχέση με την κατάσταση των Χριστιανών και του ιατροφαρμακευτικού συστήματος στο Ιράκ, και χωρίς να επεξηγούν τη συνάφειά αυτών με τα επίδικα ζητήματα. Παράλληλα, η επιχειρηματολογία τους περιστρέφεται εν πολλοίς γύρω από την κατάσταση στο κυβερνείο του Dohuk.

Θα πρέπει, παράλληλα, να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση και επί της ουσίας και όχι μόνο ως ακυρωτικό Δικαστήριο. 

Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η παρούσα υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά εμπίπτει στις προϋποθέσεις του άρθρου 11 του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν.73(Ι)/2018), οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου νομιμότητας και ορθότητας της προσβαλλόμενης απόφασης.

Το Δικαστήριο δε, στα πλαίσια ελέγχου της προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζει κατά πόσον το αρμόδιο όργανο ερεύνησε όλα εκείνα τα στοιχεία που όφειλε να ερευνήσει και να συνεκτιμήσει για να καταλήξει στην απόφασή του σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου. Η έρευνα θεωρείται πλήρης όταν το διοικητικό όργανο συλλέξει και εξετάσει όλα τα ουσιώδη στοιχεία μιας υπόθεσης ώστε να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα. Το είδος και η έκταση της έρευνας εναπόκειται στην διακριτική ευχέρεια του αποφασίζοντας οργάνου και διαφέρει κατά περίπτωση (βλ. απόφαση αρ. 128/2008 JAMAL KAROU V Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 1 Φεβρουάριου, 2010).

Περαιτέρω όπως εξηγήθηκε στην υπόθεση Πολυξένη Γεωργίου ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 606/91, ημερομηνίας 22.9.92, στις σελ. 2-3: «Το τι αποτελεί επαρκή έρευνα, εξαρτάται από τα γεγονότα και περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Knai v. The Republic (1987) 3 C.L.R. 1534). Η έκταση της έρευνας, που ένα διοικητικό όργανο διεξάγει για τη λήψη απόφασης, εξαρτάται από τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης και η Ε.Δ.Υ, έχει διακριτική ευχέρεια επιλογής του τρόπου αξιολόγησης των υποψηφίων (Δημοκρατία ν. Γιαλλουρίδη και Άλλων, Αναθεωρητικές Εφέσεις 868, 869, ημερομηνίας 13/12/90).)».

Ενόψει των πιο πάνω, έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, κυρίως των όσων οι Ατητές δήλωσαν με την αίτησή τους για διεθνή προστασία, κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεων, με την ιεραρχική προσφυγή όσο και όσων προβάλλουν με την παρούσα Προσφυγή και τα όσων προέκυψαν από την ανεξάρτητη έρευνα στην οποία έχει προβεί το παρόν Δικαστήριο. 

Όπως καταδεικνύεται από τα στοιχεία των διοικητικών φακέλων, κατά την υποβολή της αίτησής τους για παραχώρηση διεθνούς προστασίας κατέγραψαν ότι εγκατέλειψαν τη Nineveh εξαιτίας του Ισλαμικού Κράτους και της αδικίας που υπέστησαν καθώς υπέστησαν δίωξη από το Ισλάμ. Επίσης, λόγω των δύσκολων συνθηκών από τις οποίες πέρασαν και του φόβου που προκαλείται από την αδικία για τα παιδιά της οικογένειας. (Ερ.51 Δ.Φ.Υ.Α.)

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του Αιτητή αρ. 1, αυτός ισχυρίστηκε σε σχέση με τα στοιχεία του προφίλ του ότι είναι υπήκοος Ιράκ και Χαλδαίος Χριστιανός ως προς το θρήσκευμά του. (Ερ.78, 79/2χ Δ.Φ.Υ.Α.) Όπως περαιτέρω δήλωσε, γεννήθηκε στο Dohuk αλλά για το τελευταίο περίπου ενάμισι έτος προτού εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του ζούσε στα χωριά Nahawa και Barsor της Aqra. (Ερ.76/1χ Δ.Φ.Υ.Α.) Ανέφερε ακόμη ότι στη χώρα καταγωγής του έτυχε εκπαίδευσης για δέκα έτη και εργαζόταν. (Ερ.74 Δ.Φ.Υ.Α.)

Όσον αφορά τον πυρήνα του αιτήματός του, ο Αιτητής αρ.1 ισχυρίσθηκε ότι ο αριθμός των Χαλδαίων Χριστιανών στη χώρα του έχει μειωθεί κατά πολύ, αντιμετωπίζουν θρησκευτική δίωξη και επαγγελματικά αμείβονται με χαμηλότερους μισθούς εξαιτίας της θρησκείας τους. (Ερ.73/1χ Δ.Φ.Υ.Α.) Ερωτηθείς ο Αιτητής αρ.1 για ποιο λόγο έφυγε από την Aqra, απάντησε πως η ζωή εκεί ήταν πολύ δύσκολη, δεν μπορούσε να βρει εργασία και ακόμα και εάν κάποιος έβρισκε δουλειά ο μισθός ήταν πολύ χαμηλός. (Ερ.75/1χ Δ.Φ.Υ.Α.) Την ίδια απάντηση επανέλαβε ο Αιτητής αρ.1 όταν ερωτήθηκε για το τι του συνέβη προσωπικά που τον ανάγκασε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, εξηγώντας ότι αντιμετώπιζε δυσκολίες  μετά την επίθεση της Daesh στο Telkef οπόταν και αναγκάστηκε με την οικογένειά του να μετακινηθεί στο Dohuk. (Ερ.73 Δ.Φ.Υ.Α.) Ερωτηθείς ο Αιτητής αρ.1  από τον  αρμόδιο λειτουργό κατά πόσο επιθυμεί να προσθέσει κάποιον άλλο λόγο που τον ώθησε  να εγκαταλείψει  την χώρα του αποκρίθηκε αρνητικά, επιβεβαιώνοντας πως δεν είχε κάποιο προσωπικό πρόβλημα αλλά έφυγε εξαιτίας της γενικότερης κατάστασης, των βομβαρδισμών από την Daesh, των απαγωγών που διαπράττονταν και των απειλών που δεχόταν ο πληθυσμός. (Ερ.72/3χ Δ.Φ.Υ.Α.) Σε περαιτέρω διευκρινιστικές ερωτήσεις, ο Αιτητής αρ.1 ενέμεινε στον ισχυρισμό του ότι δεν του συνέβη ποτέ κάτι προσωπικά που να τον αναγκάσει να εγκαταλείψει τη χώρα του πέραν των οικονομικών δυσκολιών, της αδυναμίας του να βρει εργασία και των προβλημάτων που είχαν οι Χριστιανοί γενικότερα και τους προκαλούσαν ανασφάλεια. (Ερ.71/1χ-2χ, 72/1-2χ, 4χ-5χ Δ.Φ.Υ.Α.)

Στη συνέχεια, η συνέντευξη διεξάχθηκε και με την Αιτήτρια αρ. 2. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής της, η Αιτήτρια αρ.2 δήλωσε πως γεννήθηκε στην πόλη Baghdad του Ιράκ, (Ερ.93/1χ Δ.Φ.Υ.Α.) ανήκει στους Χαλδαίους Χριστιανούς, (Ερ.96/2χ Δ.Φ.Υ.Α.) έτυχε εκπαίδευσης για εννέα έτη στη χώρα της (Ερ.92/1χ Δ.Φ.Υ.Α.) και εργαζόταν κατά την παραμονή της στο Telkif. (Ερ.91/2χ Δ.Φ.Υ.Α.) Ανέφερε ακόμη, όπως και ο σύζυγός της, ότι το τελευταίο περίπου ενάμισι έτος πριν εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της ζούσε στα χωριά Nihawa και Parasor της Aqra. (Ερ.93/1χ Δ.Φ.Υ.Α.)

Σε σχέση με τον πυρήνα του αιτήματός της, η Αιτήτρια αρ.2 ισχυρίσθηκε ότι o κύριος λόγος για τον οποίο εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της ήταν η Daesh αλλά και οικονομικοί λόγοι. Η Αιτήτρια αρ.2 ισχυρίσθηκε ότι δεν ένιωθε ασφαλής στη χώρα της και αναφέρθηκε στις επιθέσεις της Daesh, στις απειλές που δέχονταν οι Χριστιανοί για μεταστροφή στο Ισλάμ,η πληρωμή χρημάτων ή  εγκατάλειψη της πόλης που ζούσαν όσο και  στην απώλεια εργασίας του συζύγου της (Ερ.91/1χ, 93/1χ Δ.Φ.Υ.Α.) Σε διευκρινιστική ερώτηση του λειτουργού κατά πόσο υπάρχει κάποιος άλλος λόγος που την ανάγκασε να εγκαταλείψει τη χώρα της, η Αιτήτρια αρ.2 απάντησε αρνητικά, ενώ όταν ερωτήθηκε κατά πόσο αντιμετώπισε η ίδια προσωπικά κάποιου είδους πρόβλημα με την Daesh επειδή είναι Χριστιανή απάντησε ότι δεν είχε κάποιο πρόβλημα επειδή κατάφεραν να ξεφύγουν από την περιοχή. (Ερ.90/1χ-2χ Δ.Φ.Υ.Α.) Ερωτηθείσα σχετικά με τους οικονομικούς λόγους για τους οποίους αυτή και η οικογένειά της εγκατέλειψαν τη χώρα τους, δήλωσε πως ήταν επίσης ένας λόγος αλλά όχι τόσο σοβαρός για τους ιδίους αφού αυτό που τους απασχολούσε ήταν ασφάλειά τους. (Ερ.90 Δ.Φ.Υ.Α.) Τέλος, η Αιτήτρια αρ.2 ισχυρίσθηκε ότι δεν μπορεί να επιστρέψει και να ζήσει σε κανένα μέρος της χώρας της εξαιτίας της ανασφάλειας που νιώθει ως Χριστιανή. (Ερ.89 Δ.Φ.Υ.Α.)

Υπό το φως των ως άνω πληροφοριών, ως αυτές προκύπτουν από το πρακτικά της συνέντευξης και τα λοιπά στοιχεία του διοικητικού φακέλου, ο αρμόδιος λειτουργός σχημάτισε την εισήγησή του επί τη βάση τεσσάρων πραγματικών ισχυρισμών. (Ερ.132 Δ.Φ.Υ.Α.)  Ο πρώτος αφορά την ταυτότητα και τη χώρα καταγωγής των Αιτητών. Ο δεύτερος αφορά τον ισχυρισμό ότι οι Χριστιανοί υφίστανται σοβαρές διακρίσεις στο Ιράκ σύμφωνα με τον σύζυγο. Ο τρίτος  ισχυρισμός σχετίζεται με την εγκατάλειψη του Telkef από τους Αιτητές εξαιτίας της παρουσίας του ISIS και ο τέταρτος με την εγκατάλειψη της Aqra, του κυβερνείου (governorate) Dohuk εξαιτίας οικονομικών λόγων. Κατά την ανάλυση/αξιολόγηση των πιο πάνω ισχυρισμών, έγιναν όλοι αποδεκτοί ως εσωτερικά και εξωτερικά αξιόπιστοι.  (Eρ. 127-131 Δ.Φ.Υ.Α.)

Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου, ο λειτουργός λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρισμούς των Αιτητών, αφού έγιναν όλοι αποδεκτοί, έκρινε ότι δεν υπάρχει εύλογος βαθμός πιθανότητας αυτοί να υποστούν μεταχείριση που θα μπορούσε να ισοδυναμεί με δίωξη ή σοβαρή βλάβη εάν επιστρέψουν στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής τους, ήτοι την Aqra, στο κυβερνείο του Dohuk. Σχετικά έλαβε υπόψη ότι οι Χριστιανοί αντιμετώπισαν σοβαρής μορφής δίωξης από στρατιωτικές ομάδες στην πόλη Baghdad την περίοδο του 2006, αλλά αυτός δεν ήταν ο τελευταίος τόπος συνήθους διαμονής των Αιτητών. Επίσης, σημειώνει στην εισηγητική του έκθεση ότι το μήνα Δεκέμβριο του 2017 ο ISIS είχε ηττηθεί. (Eρ. 126 Δ.Φ.Υ.Α.)

Κατά τη νομική ανάλυση, ο λειτουργός έκρινε σε σχέση με το προσφυγικό καθεστώς ότι δεν στοιχειοθετήθηκε κανένας βάσιμος φόβος δίωξης για τους, υπό την έννοια του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Ως προς το καθεστώς της επικουρικής προστασίας, ο λειτουργός έκρινε ότι, υπό την έννοια του Άρθρου 15 της Οδηγίας για την Αναγνώριση 2011/95/ΕΕ, δεν στοιχειοθετήθηκε πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης, αφού σύμφωνα με την κατάσταση ασφαλείας στο Dohuk δεν υπάρχει διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη. (Eρ. 125 Δ.Φ.Υ.Α.)

Με βάση την πιο πάνω εισηγητική έκθεση, ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου απέρριψε την αίτηση των Αιτητών για διεθνή προστασία. Εναντίον της εν λόγω απορριπτικής απάντησης, οι Αιτητές καταχώρησαν εμπρόθεσμα στην Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων διοικητική προσφυγή. (Ερ.161-180 Δ.Φ.Α.Α.Π.) Στο σχετικό έντυπο της διοικητικής προσφυγής, οι Αιτητές επανέλαβαν τον πραγματικό ισχυρισμό περί δίωξης τους για θρησκευτικούς λόγους, ότι δηλαδή οι Μουσουλμάνοι διώκουν τους Χριστιανούς και υπάρχει ανασφάλεια στη χώρα. Κατέγραψαν ακόμη ότι οι Αιτητές αρ.3 και 4 στη Δημοκρατία φοιτούν σε σχολείο, κάτι που δεν μπόρεσαν να κάνουν στη χώρα καταγωγής τους εξαιτίας του εκτοπισμού τους από μέρος σε μέρος. (Ερ. 172 Δ.Φ.Α.Α.Π.)

Στις 07/01/2022, οι Αιτητές καταχώρησαν μεταγενέστερη αίτηση στην οποία αιτούνταν επανάνοιγμα του φακέλου τους για το λόγο ότι διώκονται στη χώρα καταγωγής τους επειδή είναι Χριστιανοί. Ισχυρίστηκαν, επίσης, ότι η Αιτήτρια αρ.4 έχει δυσμορφία στην κεφαλή και καρδιακή πάθηση ώστε να χρήζει άμεσης χειρουργικής επέμβασης. Πρόσθεσαν πως τη δεδομένη στιγμή η Αιτήτρια αρ.4 νοσηλευόταν στο Μακάριο Νοσοκομείο. (Eρ. 162 Δ.Φ.Υ.Α.)

Ένεκα της κατάργησης της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, η διοικητική προσφυγή των Αιτητών εξετάστηκε ως ένσταση από την Υπηρεσία Ασύλου. Ζητήθηκε δε από τους Αιτητές όπως υποβάλλουν επιπρόσθετα υποστηρικτικά στοιχεία ή λόγους ένστασης. (Ερ.176 Δ.Φ.Υ.Α.)

Ο αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου στην εισηγητική του έκθεση, περιέγραψε με λεπτομέρεια τα διαδικαστικά θέματα σχετικά με την εξέταση της αίτησης των Αιτητών, παρέθεσε με λεπτομέρεια τους ισχυρισμούς των Αιτητών ως αυτοί προέκυψαν μέσα από την αίτησή τους για διεθνή προστασία και τις συνεντεύξεις των Αιτητών αρ.1 και 2, και στη συνέχεια κατέγραψε τα ουσιώδη σημεία της έκθεσης – εισήγησης στη βάση της οποίας απορρίφθηκε η αίτηση των Αιτητών. (Ερ.216-224 Δ.Φ.Υ.Α.)

Σε σχέση με την αξιολόγηση των ουσιωδών γεγονότων, ο λειτουργός που εξέτασε την ένσταση των Αιτητών έκρινε ότι ο πρώτος, ο τρίτος και ο τέταρτος ουσιώδης ισχυρισμός ορθά καταγράφηκαν, αναλύθηκαν και έγιναν αποδεκτοί από τον λειτουργό στην εισηγητική του έκθεση. (Ερ.218-219 Δ.Φ.Υ.Α.)

Όσον αφορά τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, δηλαδή ότι οι Χριστιανοί υπόκεινται σε σοβαρές διακρίσεις στο Ιράκ σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του συζύγου, ο λειτουργός που εξέτασε την ένσταση έκρινε πως αυτός δεν διατυπώθηκε ορθά καθώς πέραν από τον Αιτητή αρ.1, διακρίσεις κατά των Χριστιανών στο Ιράκ επικαλέστηκε στη συνέντευξή της και η Αιτήτρια αρ.2. Επιπλέον, έκρινε ως άστοχο το σχολιασμό του λειτουργού ότι ο Αιτητής αρ.1 δε παρέθεσε πληροφορίες σχετικά με διωκτικές μεθόδους σε βάρος των Χριστιανών καθώς ο Αιτητής αρ.1 αναφέρθηκε σε απαγωγές και δολοφονίες Χριστιανών. Πρόσθεσε ότι αυτοί οι ισχυρισμοί επιβεβαιώνονται από πληροφορίες στις οποίες ο λειτουργός που εξέτασε το αίτημα των Αιτητών παρέθεσε στην εισηγητική του έκθεση. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός που εξέτασε την ένσταση των Αιτητών προέβη σε επαναδιατύπωση του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμούς ως εξής: «Οι Χριστιανοί υπόκεινται σε σοβαρές διακρίσεις στο Ιράκ και βίωσαν συστηματικές διώξεις μετά την πτώση του καθεστώτος του Sandam Hussein.» Ο ισχυρισμός αυτός, έχοντας επαναδιατυπωθεί, έγινε αποδεκτός και από το λειτουργό που εξέτασε την ένσταση των Αιτητών. (Ερ.219 Δ.Φ.Υ.Α.)

Ο λειτουργός που εξέτασε την ένσταση των Αιτητών έκρινε πως ο λειτουργός της EASO στην εισηγητική του έκθεση προέβη σε ορθή αξιολόγηση του μελλοντικού κινδύνου που θα διέτρεχαν οι Αιτητές εάν επέστρεφαν στη χώρα καταγωγής τους, παραθέτοντας ενημερωμένες πηγές πληροφόρησης για την κατάσταση στο Ιράκ. Έκρινε ότι η Υπηρεσία Ασύλου εξέτασε όλα τα σχετικά με το αίτημα των Αιτητών στοιχεία και εξέδωσε απόφαση με σαφή και περιεκτική αιτιολόγηση.

Εξετάζοντας την ένσταση των Αιτητών επί της ουσίας της, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε εξέταση του κατά πόσο είναι εύλογα πιθανό οι Αιτητές να υποστούν πλέον δίωξη στο Ιράκ λαμβανομένων υπόψη των στοιχείων προφίλ τους, ως Χριστιανοί. Ο αρμόδιος λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής των Αιτητών σύμφωνα με τις οποίες η κατάσταση των Χριστιανών στο Ιράκ και στο κυβερνείο της Dohuk (Περιφέρεια Ιρακινού Κουρδιστάν), δηλαδή στον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής των Αιτητών, είχε βελτιωθεί. Παρέθεσε δε πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες η Περιφέρεια του Ιρακινού Κουρδιστάν υποστήριξε την υγεία και την εκπαίδευση των Χριστιανών χρηματοδώντας την κατασκευή εκκλησιών, νοσοκομείων και σχολείων. Τέλος, σημειώνει ότι με απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας που αφορούσε πρόσωπο με συγγενική σχέση με τον Αιτητή αρ.1, κρίθηκε δυνατή μετεγκατάσταση στο κυβερνείο της Dohuk.

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση και σύμφωνα με τους προβαλλόμενους ισχυρισμούς των Αιτητών, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε, ως προς το ενδεχόμενο υπαγωγής τους σε προσφυγικό καθεστώς, ότι δεν συντρέχουν εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν δικαιολογημένο φόβο δίωξης αυτών σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής τους, υπό την έννοια του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Σε σχέση με το ενδεχόμενο υπαγωγής των Αιτητών σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι, δεν αποδείχθηκε ότι σε περίπτωση επιστροφής των Αιτητών στο Ιράκ, αυτοί θα αντιμετωπίσουν πραγματικό κίνδυνο να υποστούν θανατική ποινή ή εκτέλεση, βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία ή θα κινδυνεύσουν να πέσουν θύματα αδιάκριτης βίας ή παραβίασης της αρχής της μη επαναπροώθησης υπό την έννοια των Άρθρων 19 (1) και (2) του Νόμου και 3 της ΕΣΔΑ.

Εκ προοιμίου και μελετώντας τους ισχυρισμούς των Αιτητών όπως αυτοί καταγράφονται με λεπτομέρεια πιο πάνω, παρατηρώ ότι ελλείπει παντελώς η αξιολόγηση της κατάστασης υγείας της Αιτήτριας αρ.4. Το στοιχείο αυτό αποτελεί μέρος του προφίλ της Αιτήτριας αρ.4 και σημαντικό δείκτη για την αξιολόγηση των συνθηκών επιστροφής της, υπό το πρίσμα του άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου. Ενόψει αυτής της διαπίστωσης, κρίνω σκόπιμο όπως προτού προχωρήσω με την εξέταση του πρώτου λόγου ακύρωσης τον οποίο προωθούν με τη γραπτή τους αγόρευση, παρά το γεγονός ότι - ως υποβάλλουν και οι Καθ' ων η Αίτηση - αυτός δεν είναι δικογραφημένος. Οι Αιτητές στην αίτηση ακυρώσεως τους δεν δικογραφούν ως λόγο ακύρωσης την παράβαση ουσιώδους τύπου ούτε και δικογραφούν δεόντως και/ή δικαιολογούν το νομικό σημείο περί λήψης της προσβαλλόμενης απόφασης χωρίς να προηγηθεί η δέουσα έρευνα. Επιπρόσθετα, ούτε και στα γεγονότα επί των οποίων στηρίζεται η αίτηση ακυρώσεως δικογραφείται η υποβολή μεταγενέστερης αίτησης εκ μέρους των Αιτητών ή ο εντοπισμός της ασθένειας και θεραπείας που ακολούθησε η Αιτήτρια αρ.4. Οι Αιτητές περιορίζονται να αναφέρουν στο σημείο 19 των γεγονότων επί των οποίων βασίζεται η αίτησή τους ότι στους δείκτες επικινδυνότητας που πρέπει να ληφθούν υπόψη προς το σκοπό αξιολόγησης του αιτήματος των Αιτητών για διεθνή προστασία είναι το σύνδρομο από το οποίο πάσχει η Αιτήτρια αρ.4 και για το οποίο δεν μπορεί να λάβει επαρκή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στη χώρα καταγωγής της.

Ωστόσο, ο λόγος τούτος άπτεται πράγματι ουσιαστικού τύπου της έκδοσης της πράξης, τον οποίο ως Δικαστήριο ουσίας έχω την εξουσία να εξετάσω, ακυρώσω την προσβαλλόμενη απόφαση ως παράνομη και αναπέμψω αυτή στην Υπηρεσία Ασύλου, εάν διαπιστώσω παράβαση, η οποία για τους σκοπούς της συγκεκριμένης περίπτωσης, είχε δυσμενείς επιπτώσεις στους Αιτητές (Αρ.13 Ν. 158(Ι)/1999,  Παπαλούκας κ.α. ν. Επιτροπής Σιτηρών Κύπρου (1998) 3 ΑΑΔ 656). Κρίνω κατά συνέπεια ότι θα πρέπει να προχωρήσω κατά προτεραιότητα με την εξέτασή του.

Εξετάζοντας τον ισχυρισμό των Αιτητών περί στέρησης του δικαιώματός τους να ακουστούν, λοιπόν, διαπιστώνω ότι με τη διοικητική τους  προσφυγή επανέλαβαν τους ίδιους ισχυρισμούς, τους οποίους παρέθεσαν στην αίτησή τους και κατά τη διάρκεια των συνεντεύξεών τους. Διαπιστώνω, περαιτέρω, ότι οι Καθ' ων η Αίτηση με επιστολής τους ημερομηνίας 13/03/2023, η οποία επιδόθηκε στον Αιτητή αρ. 1 αυθημερόν, ζήτησαν από τους Αιτητές όπως τους προσκομίσουν επιπρόσθετα υποστηρικτικά έγγραφα και/ή λόγους ένστασης σε σχέση με την ιεραρχική τους προσφυγή. (Ερ. 176 Δ.Φ.Υ.Α.) Στην εν λόγω επιστολή εμφαίνεται χειρόγραφη δήλωση «No more evidence» και παραπλεύρως αυτής μονογραφή. Οι Καθ' ων η Αίτηση υποστήριξαν ότι η υπογραφή αυτή ανήκει στον Αιτητή αρ.1 και δεν υπήρξε αμφισβήτηση περί τούτου, ούτως ώστε να θεωρώ πως η δήλωση αυτή είναι δήλωση των Αιτητών.

Ωστόσο, όπως εντοπίζω στο διοικητικό φάκελο της Υπηρεσίας Ασύλου, περί το ένα έτος περίπου προηγουμένως, και συγκεκριμένα στις 07/01/2022, οι Αιτητές είχαν υποβάλει μεταγενέστερη αίτηση με την οποία ενημέρωναν τους Καθ' ων η Αίτηση για το πρόβλημα υγείας το οποίο είχε η θυγατέρα τους. Οι Καθ' ων η Αίτηση αποφάσισαν ότι δεν θα εξέταζαν τη μεταγενέστερη αίτηση για το λόγο ότι εκκρεμούσε η εξέταση της ιεραρχικής προσφυγής. (Ερ.161-164 Δ.Φ.Υ.Α)

Η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση να μην εξετάσουν τους ισχυρισμούς των Αιτητών ως αυτοί καταγράφονται στη μεταγενέστερη αίτησή τους, με βρίσκει σύμφωνη. Τα νέα στοιχεία δεν προβλήθηκαν με τον δέοντα δικονομικό τρόπο καίτοι δόθηκε η ευκαιρία δύο φορές στους Αιτητές να το πράξουν. Η υποβολή μεταγενέστερης αίτησης εκ μέρους δικηγόρου των Αιτητών ήταν απαράδεκτη και καταχρηστική των διαδικασιών καθώς δεν υπήρχε τελική απόφαση ώστε να είναι δυνατή η εξέταση μεταγενέστερης αίτησης εκ μέρους των Καθ' ων η Αίτηση.[1] Είναι, βεβαίως, κατανοητό ότι η υποβολή των νέων στοιχείων υπό τη μορφή μεταγενέστερης αίτησης περιέπλεξε τη διαδικασία εξέτασης της υπόθεσης. Λαμβάνω, όμως, υπόψη μου ότι τα εν λόγω στοιχεία ευρίσκοντο στο φάκελο των Αιτητών και τίποτα δεν την εμπόδιζε από το να εξετάσει αυτό.

Παρόμοιο ζήτημα έχει εξεταστεί και σε παλαιότερη νομολογία και ενδεικτικά παραπέμπω στην υπόθεση MR HERATH MUDIYANSELAGE NIRANJAN KITHSIRI ν. ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ, Υπόθεση Αρ. 790/2007, 23 Μαίου 2008 όπου κρίθηκε ότι:

«Η εισήγηση ότι η Αναθεωρητική Αρχή δεν περιορίστηκε στα επίδικα θέματα της διοικητικής προσφυγής, αλλά επεκτάθηκε και πέραν αυτών, σε στοιχεία του φακέλου του αιτητή για τα οποία ο τελευταίος δεν είχε ενημερωθεί και δεν υπέβαλε τις απόψεις του δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή. Ο Νόμος δεν απαγορεύει στην Αναθεωρητική Αρχή να λάβει υπόψη οποιαδήποτε στοιχεία υπάρχουν στο φάκελο του αιτητή και αφορούν την εξέταση του αιτήματός του, είτε αυτά εγέρθηκαν στη διοικητική προσφυγή, είτε όχι. Στην απόφαση της πλήρους Ολομέλειας στη Mehmet Nesin Aydin ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (Προσφυγή 412/2005, της 21/9/2006), αποφασίστηκε ότι η αυτεπάγγελτη ανάληψη πρωτοβουλίας από την Αναθεωρητική Αρχή για την εξέταση της συνδρομής των προϋποθέσεων αναγνώρισης του καθεστώτος προσωρινής παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους του άρθρου 19(Α) του Νόμου, ήταν ορθή παρά το γεγονός ότι η Υπηρεσία Ασύλου είχε ασχοληθεί μόνο με τις προϋποθέσεις αναγνώρισης του αιτητή ως πολιτικού πρόσφυγα, δυνάμει του άρθρου 3. Στην παρούσα υπόθεση ο αιτητής είχε τη δυνατότητα να δηλώσει όλα τα στοιχεία που θα βοηθούσαν το αίτημα του, κατά την υποβολή της αίτησης, κατά τη συνέντευξη ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου και κατά την καταχώριση της διοικητικής προσφυγής. Αναφορικά δε με την αιτιολογία των αποφάσεων της Υπηρεσίας Ασύλου και της Αναθεωρητικής Αρχής, δεν έχει αποδειχθεί οποιοδήποτε κενό ή ανεπάρκεια που θα κλόνιζε τη νομιμότητά τους.»

Από κανένα σημείο του περί προσφύγων Νόμου δεν προκύπτει η υποχρέωση κλήσης σε συνέντευξη αιτητή που έχει υποβάλει ένσταση. Ταυτόχρονα κρίνω ότι τόσο δια της ιεραρχικής τους προσφυγής όσο έθεσαν γραπτώς όσα στοιχεία και ισχυρισμούς επιθυμούσαν και με τον τρόπο αυτό άσκησαν το δικαίωμα που είχαν σε ακρόαση. (Βλ. Άρθρο 43(5) του Ν. 158(Ι)/1999). Κατ' επέκταση δεν μπορώ να κρίνω ότι στην παρούσα προκύπτει παράβαση ουσιώδους τύπου. Όσα δε κατέγραψαν στην μεταγενέστερη τους αίτηση οι Καθ' ων η Αίτηση δεν είχαν υποχρέωση να τα εξετάσουν διότι δεν ετέθησαν με τη δέουσα διαδικασία.

Ως παγίως έχει νομολογηθεί, η κλήση σε συνέντευξη αιτητή που έχει υποβάλει ιεραρχική προσφυγή ή ένσταση είναι δυνητική και όχι υποχρεωτική, (δέστε Ghasemi v. Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων (2006) 3 Α.Α.Δ. 383, Shahidul (Sumon) v. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 387, Singh v. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 393, κ.ά.). Επίσης, το δικαίωμα ακρόασης δεν είναι ανάγκη να είναι προφορικό, αλλά ικανοποιείται και με γραπτή παράσταση (δέστε Νικόλας Μελέτης ν. Δημοκρατίας (1989) 3 ΑΑΔ 347).

Αλλά ούτε και κρίνω ότι για τα στοιχεία τα οποία παρέλειψαν να εξετάσουν οι Καθ' ων η Αίτηση και έχω στην παρούσα ενώπιον μου, επιβάλλουν την αναπομπή της προσβαλλόμενης στους Καθ' ων η Αίτηση για σκοπούς εκ νέου εξέτασης του αιτήματός τους για διεθνή προστασία. Και τούτο διότι ως Δικαστήριο ουσίας δύναμαι να προχωρήσω σε πλήρη και εξ υπαρχή έλεγχο της παρούσας και να εξετάσω τα στοιχεία που προσκόμισαν οι Αιτητές τόσο με το μεταγενέστερο αίτημά τους όσο και με τη μορφή προσαγωγής μαρτυρίας στην παρούσα διαδικασία. Επιπρόσθετα προς τούτο, λαμβάνω υπόψη μου ότι, το προβληθέν νέο στοιχείο εκ μέρους των Αιτητών, το οποίο αφορά την κατάσταση υγείας της Αιτήτριας αρ.4, δεν δικαιολογεί καθ' εαυτό δικαίωμα παροχής καθεστώτος διεθνούς προστασίας, αλλά θα πρέπει να συνεκτιμάται στα πλαίσια έκδοσης απόφασης επιστροφής.

Διαφωτιστική επί αυτού του σημείου είναι η απόφαση του ΔΕΕ C-69/21, Staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, ημερομηνίας 22/11/2022, παρ. 103, στην οποία με παρέπεμψε και η δικηγόρος των Αιτητών, σύμφωνα με την οποία:

      «Από το σύνολο των ανωτέρω σκέψεων προκύπτει ότι η οδηγία 2008/115, σε συνδυασμό με τα άρθρα 1, 4 και 7 του Χάρτη, έχει την έννοια ότι:

        δεν επιβάλλει στο κράτος μέλος στο οποίο διαμένει παρανόμως υπήκοος τρίτης χώρας να χορηγήσει σε αυτόν άδεια διαμονής σε περίπτωση που δεν μπορεί να λάβει εις βάρος του ούτε απόφαση επιστροφής ούτε μέτρο απομάκρυνσης διότι υφίστανται σοβαροί και αποδεδειγμένοι λόγοι να θεωρηθεί ότι αυτός θα εκτεθεί, στη χώρα προορισμού, σε πραγματικό κίνδυνο ταχείας, σημαντικής και μη αναστρέψιμης επιδείνωσης του πόνου που προκαλείται από τη σοβαρή ασθένεια από την οποία πάσχει·

        η κατάσταση της υγείας του υπηκόου αυτού και η περίθαλψη που λαμβάνει στο ως άνω κράτος μέλος λόγω της ασθένειάς του πρέπει να λαμβάνονται υπόψη, μαζί με το σύνολο των λοιπών κρίσιμων στοιχείων, από την αρμόδια εθνική αρχή όταν εξετάζει αν το δικαίωμα στον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής του ενδιαφερομένου απαγορεύει να ληφθεί απόφαση επιστροφής ή μέτρο απομάκρυνσης εις βάρος του·

        η έκδοση τέτοιας απόφασης ή η λήψη τέτοιου μέτρου δεν προσβάλλει το δικαίωμα αυτό για τον λόγο και μόνον ότι, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα προορισμού, ο ενδιαφερόμενος θα διατρέχει κίνδυνο επιδείνωσης της κατάστασης της υγείας του, όταν ένας τέτοιος κίνδυνος δεν υπερβαίνει το απαιτούμενο από το άρθρο 4 του Χάρτη ελάχιστο όριο σοβαρότητας.»

Υπενθυμίζω ότι οι λόγοι για τους οποίους δύναται πρόσωπο να αναγνωριστεί πρόσφυγας υπό την έννοια του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, θα πρέπει να εμπίπτουν σε έναν από τους πέντε περιοριστικά αναφερόμενους στο νόμο λόγους, ήτοι για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους ιδιαίτερου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων.

Ως εκ των άνω και μη έχοντας αμφισβήτηση της κατάστασης υγείας της Αιτήτριας αρ.4 από τους Καθ' ων η Αίτηση θα προχωρήσω με σχετική έρευνα στη χώρα καταγωγής της Αιτητών και αξιολόγησης της ευαλωτότητας της Αιτήτριας αρ.4, για το σκοπό, όμως, εξέτασης της πλήρωσης των προϋποθέσεων του άρθρου 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου στην παρούσα και εφόσον αποφασίσω ότι οι Αιτητές δεν δικαιούνται προστασίας υπό την έννοια του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου.

Επανερχόμενη στην επί της ουσίας εξέταση των λόγων που προέβαλαν οι Αιτητές για σκοπούς παραχώρησης σε αυτούς καθεστώτος πρόσφυγα, συμφωνώ και συντάσσομαι με τα όσα κατέγραψε στην εισηγητική του έκθεση ο λειτουργός που εξέτασε την ένσταση των Αιτητών. Ορθά ο αρμόδιος λειτουργός προέβη στην επαναδιατύπωση του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού των Αιτητών και ορθά συμφώνησε με τον σχηματισμό των άλλων τριών ουσιωδών ισχυρισμών των Αιτητών για τους οποίους αξίωσαν καθεστώς διεθνούς προστασίας. Περαιτέρω δεν εντοπίζω λόγο επέμβασης στην αποδοχή τους καθώς οι Αιτητές προέβαλαν αυτούς τους ισχυρισμούς με συνέπεια, σαφήνεια, λεπτομέρεια και πειστικότητα.  

Εν προκειμένω, συμφωνώ με την αξιολόγηση κινδύνου στην οποία προέβη ο αρμόδιος λειτουργός στη βάση των αποδεκτών ουσιωδών ισχυρισμών, καθώς και με το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε σύμφωνα με το οποίο δεν μπορούσε να θεμελιωθεί βάσιμος φόβος δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων και, συνακόλουθα, δε συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3(1) του Περί Προσφύγων Νόμου και του Άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951, ούτως ώστε να παρασχεθεί σε αυτούς το καθεστώς του πρόσφυγα.

Από τα στοιχεία που έχω ενώπιον μου προκύπτει ότι οι Αιτητές δεν στοχοποιήθηκαν ποτέ λόγω των στοιχείων της ταυτότητάς τους. Περαιτέρω, και ενώ έχει γίνει αποδεκτό από την Υπηρεσία Ασύλου ότι κατά το παρελθόν Χριστιανοί που ζούσαν στο Ιράκ υπέστησαν σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, έτσι ώστε να δημιουργείται ένας υποκειμενικός φόβος για θρησκευτική δίωξη στους Αιτητές εξαιτίας της κατάστασης αυτής, η μη ταυτόχρονη απόδειξη εκ μέρους των Αιτητών εύλογης απειλής δίωξης στο μέλλον, δεν δημιουργεί αντικειμενική βάση στο φόβο αυτό και δεν εμπίπτει στο πλαίσιο υποχρεώσεων προστασίας που γεννά η Σύμβαση της Γενεύης του 1951.

Περαιτέρω, σύμφωνα με την εν λόγω απόφαση, ούτε οποιοσδήποτε λόγος συνέτρεχε για να αναγνωρισθεί στους Αιτητές  το καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19(1) του Περί Προσφύγων Νόμου, εφόσον δεν αποδείχθηκε να υφίσταται κίνδυνος να υποστούν σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα τους.

Αναφορικά με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων παροχής συμπληρωματικής προστασίας προς τα πρόσωπα των Αιτητών υπό την έννοια του άρθρου 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου ή άλλως του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, κρίνω σκόπιμο να παρατεθούν αρχικά τα κάτωθι:

Το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι οι Αιτητές θα υποστούν σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής τους ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής τους στη χώρα καταγωγής τους. Υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλK.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της «αδιακρίτως ασκούμενης βίας» και της «ένοπλης σύρραξης» και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

Στην υπόθεση Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie παρ. 35, το ΔΕΕ αναφέρει ότι «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας[2]» ενώ στην παρ. 37 αναφέρει ότι «η απλή αντικειμενική διαπίστωση κινδύνου απορρέοντος από τη γενική κατάσταση μιας χώρας δεν αρκεί, καταρχήν, για να γίνει δεκτό ότι οι προϋποθέσεις του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, συντρέχουν ως προς συγκεκριμένο πρόσωπο, εντούτοις, καθόσον η αιτιολογική αυτή σκέψη χρησιμοποιεί τον όρο «συνήθως», αναγνωρίζει το ενδεχόμενο υπάρξεως μιας εξαιρετικής καταστάσεως, χαρακτηριζομένης από έναν τόσο υψηλό βαθμό κινδύνου, ώστε να υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι το πρόσωπο αυτό θα εκτεθεί ατομικώς στον επίμαχο κίνδυνο.» (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου). Περαιτέρω το ΔΕΕ στην εν λόγω υπόθεση αποφάσισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών την καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας» (παρ. 39).

Επιπλέον, σύμφωνα με το Εγχειρίδιο της ΕΥΥΑ σχετικά με τη δικαστική ανάλυση του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ακόμη και αν ο αιτητής μπορεί να αποδείξει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης στην περιοχή καταγωγής του (ή καθ' οδόν προς τη συγκεκριμένη περιοχή καταγωγής), το δικαίωμα επικουρικής προστασίας μπορεί να κατοχυρωθεί μόνο εάν ο αιτητής δεν μπορεί να επιτύχει εγχώρια προστασία σε άλλο τμήμα της χώρας, καθώς επίσης, όταν αποφασίζεται η τοποθεσία της περιοχής καταγωγής ενός αιτητή ως προορισμός επιστροφής, απαιτείται η εφαρμογή προσέγγισης βασισμένης στα πραγματικά περιστατικά όσον αφορά την περιοχή του τελευταίου τόπου διαμονής και την περιοχή συνήθους διαμονής.[3]

Στη βάση των πιο πάνω αρχών, έχω διεξάγει ανεξάρτητη, επικαιροποιημένη έρευνα πληροφοριών για τη χώρα καταγωγής των Αιτητών, τόσο σε σχέση με τα περιστατικά ασφαλείας όσο και σε σχέση με το ιατροφαρμακευτικό και εκπαιδευτικό σύστημα του Ιράκ.

Η επαρχία Akre είναι μια από τις εννέα επαρχίες (μαζί με τις Mosul, Tel Kayf, Sheikhan, Tal Afar, Sinjar, Baaj, al-Hatra, and Hamdaniya) που ανήκουν de jure στο κυβερνείο (ο όρος αποτελεί μετάφραση της αγγλικής λέξης “governorate”) της Ninewa/Nineveh αλλά ελέγχονται από την Κουρδική Περιφερειακή Κυβέρνηση (“Kurdistan Regional Government”) (στο εξής: KRG) από το 1991.[4] Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες από την EUAA, η επαρχία Akre είναι εδαφική περιοχή που η διαχείρισή της - όπως και των επαρχιών Dohuk, Semeal, Zakho, Amedeye, Sheikhan - ανήκει στο κυβερνείο της Dohuk/Dahuk.[5]  Μετά από περαιτέρω έρευνα, εντοπίζω ότι τα σημεία ελέγχου της ελέγχονται από την Peshmerga,[6] δηλαδή τις ένοπλες δυνάμεις της KRG.[7] Σημειώνω, επίσης, πως σε έκθεση της UNHCR που αξιολογεί το κυβερνείο της Dohuk, λαμβάνονται υπόψη δεδομένα σε σχέση με την επαρχία Akre, παρά το γεγονός ότι αυτή αποτελεί de facto τμήμα του κυβερνείου της Dohuk αλλά de jure ανήκει στο κυβερνείο της Ninewa.[8]

Οι ως άνω ιδιάζουσες συνθήκες για το καθεστώς της επαρχίας Akre, λαμβάνονται υπόψη για σκοπούς αξιολόγησης της κατάστασης ασφαλείας της περιοχής. Ως εκ τούτου, η κατάσταση ασφαλείας στην εν λόγω περιοχή αξιολογείται υπό το κυβερνείο της Ninewa, σύμφωνα και με την καθοδήγηση της EUAA,[9] αλλά εξετάζονται ταυτόχρονα και πληροφορίες που προκύπτουν για το κυβερνείο της Dohuk, για σκοπούς πλήρους αξιολόγησης της κατάστασης ασφαλείας της επαρχίας.

Όπως προκύπτει από πληροφορίες του Europena Country of Origin Information Network για τη χώρα καταγωγής των Αιτητών, το Ιράκ είναι η ανατολικότερη χώρα του αραβικού κόσμου, με τον πληθυσμό του να ανέρχεται σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2022 περί τα 40 εκατομμύρια, εκ των οποίων το 75-80% να είναι Άραβες και 15-20% Κούρδοι. Το 95-98% του πληθυσμού είναι μουσουλμάνοι, και ο υπόλοιπος πληθυσμός αποτελείται από εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες. Η πλειοψηφία των Κούρδων βρίσκεται στα βορειοανατολικά της χώρας, ιδιαίτερα στην Αυτόνομη Περιφέρεια του Κουρδιστάν, η οποία ουσιαστικά αποτελείται από τις τρεις επαρχίες Dohuk, Erbil και Sulaymaniyah.[10]  

Σύμφωνα με πληροφορίες, η Κουρδική Περιφέρεια του Ιράκ (“Kurdistan Region of Iraq”) (στο εξής: KRI) έχει ανεξάρτητη διοίκηση καθώς από το 1991 απέκτησε μια de facto αυτονομία, μετά την επέμβαση των ΗΠΑ στον πόλεμο του Κόλπου και τη δημιουργία ενός «καταφυγίου» για την προστασία των Κούρδων από επιθέσεις από το Μπααθικό καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν.[11]  Την αποκλειστική ευθύνη για την ασφάλεια της KRI διατηρεί η KRG - αν και έχουν αναφερθεί κενά στον έλεγχο της KRI - και οι δυνάμεις της Peshmerga αποτελούν τις ένοπλες δυνάμεις της KRG.[12] Η KRI έχει την έδρα της στην πόλη Erbil.[13]

Μεταξύ 2006-2014, πρωθυπουργός του Ιράκ διατελούσε ο Nouri Al-Maliki, ο οποίος κατηγορήθηκε για περιθωριοποίηση του σουνιτικού πληθυσμού, συσσώρευση εξουσίας για το δικό του κόμμα και καταστολή της αντιπολίτευσης.[14]  Σε αυτό το πλαίσιο, ήρθε στο προσκήνιο το Ισλαμικό Κράτος (στο εξής: IS),[15]  που επηρεάζεται από τους Σουνίτες, παρακλάδι της Al-Qaeda στο Ιράκ.[16]  Μέχρι το τέλος του 2014, το IS ήλεγχε περίπου το ένα τρίτο της ιρακινής επικράτειας, διαπράττοντας φρικαλεότητες και οδηγώντας εκατομμύρια πληθυσμού να καταστούν εσωτερικά εκτοπισμένοι.[17] 

Το IS, παρά την εδαφική ήττα που δέχθηκε τον Δεκέμβριο του 2017, συνεχίζει να εξαπολύει επιθέσεις εναντίον δυνάμεων ασφαλείας και πολιτών στο Ιράκ, λειτουργώντας από ασφαλή καταφύγια στη Δυτική Έρημο και κατά μήκος των αμφισβητούμενων εδαφών μεταξύ του ομοσπονδιακού Ιράκ και της KRI. Το 2021, το IS πραγματοποίησε περισσότερες από 1.000 επιθέσεις στο Ιράκ, σκοτώνοντας ή τραυματίζοντας πάνω από 2.000 ανθρώπους.[18] Το IS στοχεύει κοινοτικούς ηγέτες, αμάχους που θεωρούν ότι συνεργάστηκαν με τις ιρακινές αρχές και φορτηγά ιρακινών εταιρειών στα οποία έχει ανατεθεί η μεταφορά προμηθειών για τον αντισυνασπισμό του IS.[19]

Σύμφωνα με έκθεση του U.S. Department of State για τις Πρακτικές Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Ιράκ, για το έτος 2022, οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το IS μειώθηκαν. Παρόλα αυτά, ο IS συνέχισε να διαπράττει σοβαρές καταχρήσεις και φρικαλεότητες, συμπεριλαμβανομένων των δολοφονιών μέσω βομβιστικών επιθέσεων αυτοκτονίας και αυτοσχέδιων εκρηκτικών μηχανισμών, ενώ η κυβέρνηση συνέχισε τις έρευνες και τις διώξεις για καταγγελίες για τις πράξεις του IS, και σε ορισμένες περιπτώσεις, σημείωσε την καταδίκη ύποπτων μελών του IS σύμφωνα με τον αντιτρομοκρατικό νόμο.[20]

Η πόλη Sinjar και η KRI δέχθηκαν επιθέσεις κατά το 2022, από το Ιράν και την Τουρκία που είχαν ως στόχο μέλη του KDPI (Kurdish Democratic Party of Iran/Κουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα του Ιράν) και του PKK (Kurdistan Workers’ Party/Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν) και σύμφωνα με πληροφορίες, από αυτές τις επιθέσεις άμαχοι σκοτώθηκαν και εκτοπίστηκαν.[21] Στο βόρειο Ιράκ, ιδίως στην επαρχία Dohuk, οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις πραγματοποιούν τακτικές αεροπορικές επιδρομές και εκστρατείες βομβαρδισμού κατά μελών και μαχητών του PKK.[22]

Παράλληλα, σύμφωνα με την έκθεση του Amnesty International για το Ιράκ το 2022, εν μέσω της συνεχιζόμενης πολιτικής αστάθειας και των σποραδικών συγκρούσεων μεταξύ ενόπλων παραγόντων, δεκάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν και χιλιάδες άλλοι ενώθηκαν με τα 1,2 εκατομμύρια άτομα που είχαν ήδη εκτοπιστεί στο εσωτερικό. Οι δυνάμεις ασφαλείας της KRG κατέστειλαν την ελευθερία της έκφρασης και της ειρηνικής συνάθροισης. Η ατιμωρησία συνέχισε να επικρατεί για προηγούμενες παράνομες δολοφονίες καθώς και για βασανιστήρια και άλλη κακομεταχείριση.[23] 

Σύμφωνα με έκθεση της EUAA: «Οι αρχές της KRG, όπως η Πεσμέργκα, η δημοτική αστυνομία και η Ασαγίς, κατηγορούνται για τη διάπραξη σωρείας παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως αυθαίρετες κρατήσεις, βίαιες εξαφανίσεις, εκτελέσεις χωρίς να έχει προηγηθεί δίκη, βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης υπόπτων του ΙΚΙΛ, καθώς και βίαια αντίποινα κατά αμάχων Σουνιτών Αράβων. Υπήρξαν επίσης αναφορές για περιστατικά πιέσεων και παρενοχλήσεων που διέπραξε η KRG εναντίον ορισμένων εθνοτικών μειονοτήτων προκειμένου να δηλώσουν ότι είναι Κούρδοι, καθώς και αναφορές για περιστατικά κρατήσεων πολιτικών αντιπάλων, βίαιης καταστολής διαδηλώσεων, δολοφονίες δημοσιογράφων και παρενοχλήσεις ειδησεογραφικών μέσων.» [24]

Σύμφωνα με έκθεση του U.S. Department of State για τη Θρησκευτική Ελευθερία στο Ιράκ, για το έτος 2022, θρησκευτικοί ηγέτες και εκπρόσωποι μη κυβερνητικών οργανώσεων έκαναν λόγο για περιορισμούς στη θρησκευτική ελευθερία και διάπραξη βίας όπως και παρενόχληση μελών μειονοτικών ομάδων από τις ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας, εκτός της KRI. Ταυτόχρονα, στην ίδια πηγή σημειώνεται ότι εκτός της περιοχής της KRI, μέλη μειονοτικών κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένων Χριστιανών και Γεζίντι, είπαν πως παρά τις περιστασιακές φραστικές παρενοχλήσεις από τις τοπικές αρχές, η κεντρική κυβέρνηση γενικά δεν παρενέβη στις θρησκευτικές τους τελετές. Πρόσθετα, στην ίδια πηγή σημειώνονται συνεχείς αναφορές για κοινωνική βία από θρησκευτικές ένοπλες ομάδες σε ολόκληρη τη χώρα, εκτός από τη KRI. Η κοινωνική βία, προέρχεται κυρίως από ομάδες πολιτοφυλακών που ευθυγραμμίζονται με το Ιράν.[25]

Σύμφωνα με δημοσίευμα του Human Rights Watch τον Σεπτέμβριο του 2023,[26] σημειώθηκαν εθνοτικές εντάσεις μεταξύ των Κούρδων, των Αράβων και των Τουρκμένιων οι οποίες επικεντρώθηκαν γύρω από ένα κτίριο που άλλοτε χρησίμευε ως έδρα του Δημοκρατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (Kurdistan Democratic Party, στο εξης: KDP), του μεγαλύτερου κόμματος στην Περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν. Οι εν λόγω εντάσεις πυροδοτήθηκαν εξαιτίας της διαταγής του Πρωθυπουργού Mohammed Shia al-Sudani για επιστροφή του εν λόγω κτιρίου στο KDP.  Όπως αναφέρεται συγκεκριμένα στο δημοσίευμα, ήδη από τις 28/08/2023, Άραβες και Τουρκμένιοι διαδηλωτές πραγματοποίησαν καθιστική διαμαρτυρία μπροστά από τα κεντρικά γραφεία του KDP, ζητώντας να σταματήσει η παράδοση του κτιρίου και να αποτραπεί η επανέναρξη της λειτουργίας του κόμματος στο Kirkuk. Στη συνέχεια, κατέφθασαν Κούρδοι αντιδιαδηλωτές και οι εντάσεις κλιμακώθηκαν.  Ως αποτέλεσμα αυτών των εντάσεων, στις 02/09/2023, στο Kirkuk, οι ιρακινές δυνάμεις ασφαλείας άνοιξαν πυρ εναντίον διαδηλωτών χωρίς να δώσουν κάποια προειδοποίηση σκοτώνοντας τουλάχιστον 4 ανθρώπους (όλοι Κούρδοι) και τραυματίζοντας άλλους 16 (μεταξύ των οποίων και δύο Ιρακινοί αξιωματικοί), ενώ συνέλαβαν δημοσιογράφους που κάλυπταν τις διαδηλώσεις.

Παρά ταύτα, αναφέρεται πως η KRI θεωρείται γενικά ως λιγότερο επικίνδυνη από άλλα μέρη του Ιράκ, παρότι εξακολουθεί να πλήττεται από υψηλά επίπεδα βίαιου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένων απαγωγών, δολοφονιών, ληστειών και των λεγόμενων δολοφονιών «τιμής».[27] Οι Χριστιανοί δεν διατρέχουν για μόνο το λόγο της θρησκευτικής τους πίστης το επίπεδο κινδύνου που απαιτείται για να στοιχειοθετηθεί βάσιμος φόβος δίωξης.[28] Ο κίνδυνος που διατρέχουν οι Χριστιανοί επιτείνεται αναλόγως των χαρακτηριστικών τα οποία διαθέτουν κάποια από τα οποία είναι το φύλο και η περιοχή καταγωγής τους.[29] Όπως δε σημειώνεται στην έκθεση της EUAA, οι Χριστιανοί σε περιοχές όπου το IS εξακολουθεί να επιχειρεί διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο ενώ ο κίνδυνος είναι χαμηλότερος στην KRI.[30]

Προκειμένου να ολοκληρωθεί η εικόνα αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας για την επαρχία Akre, κρίνεται σκόπιμο να παρατεθούν και ορισμένα αριθμητικά δεδομένα για τα κυβερνεία της Ninewa και Dohuk. Κατόπιν αναζήτησης στη βάση δεδομένων ACLED προέκυψε ότι στη διάρκεια του τελευταίου περίπου έτους και συγκεκριμένα το διάστημα από τις 12/01/2023 έως τις 12/01/2024, στο κυβερνείο της Ninewa καταγράφηκαν 201 περιστατικά ασφαλείας τα οποία οδήγησαν σε 88 απώλειες ανθρώπινων ζωών. Από αυτά τα περιστατικά, τα 26 καταχωρήθηκαν ως μάχες (battels), τα 22 ως διαμαρτυρίες (protests), τα 121 ως εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (explosions/remote violence) και τα 32 ως βία κατά αμάχων (violence against civilians). Κατά την ίδια χρονική περίοδο, στο κυβερνείο της Dohuk, καταγράφηκαν 2.672 περιστατικά ασφαλείας τα οποία οδήγησαν σε 131 απώλειες ανθρώπινων ζωών. Από αυτά τα περιστατικά, τα 596 καταχωρήθηκαν ως μάχες (battels), 1 ως διαμαρτυρία (protests), τα 2.072 ως εκρήξεις/απομακρυσμένη βία (explosions/remote violence) και τα 3 ως βία κατά αμάχων (violence against civilians). Σε αυτό το σημείο σημειώνεται ότι για σκοπούς αξιολόγησης, η βάση δεδομένων ACLED συμπεριλαμβάνει τα δεδομένα που αφορούν την επαρχία Akre σε αυτά που αφορούν το κυβερνείο της Ninewa.[31]

Σημειώνεται ότι ο εκτιμώμενος πληθυσμός για το 2021 στο κυβερνείο της Ninewa ήταν 4.030.006,[32]  ενώ για την ίδια περίοδο ο πληθυσμός στο κυβερνείο της Dohuk υπολογίστηκε στο 1.396.480.[33] 

Σε έρευνα έχω προχωρήσει και σε σχέση με το εκπαιδευτικό και ιατροφαρμακευτικό σύστημα της χώρας, ενόψει του προφίλ των Αιτητριών αρ.3 και 4 στην παρούσα.

Σύμφωνα με έκθεση του U.S. Department of State, προκύπτουν τα πιο κάτω στοιχεία σε σχέση με το εκπαιδευτικό σύστημα στο Ιράκ.[34] Το σύνταγμα παρέχει στις μειονοτικές ομάδες το δικαίωμα να εκπαιδεύουν τα παιδιά στη δική τους γλώσσα. Το Υπουργείο Παιδείας της KRG συνέχισε να χρηματοδοτεί τη θρησκευτική διδασκαλία στα σχολεία για μουσουλμάνους και χριστιανούς μαθητές. Το υπουργείο συνέχισε επίσης να χρηματοδοτεί δημόσια δημοτικά και δευτεροβάθμια σχολεία στη συριακή γλώσσα, τα οποία προορίζονταν να φιλοξενήσουν χριστιανούς μαθητές. Στην ίδια πηγή αναφέρεται ότι, η χριστιανική θρησκευτική εκπαίδευση παρέμεινε μέρος των προγραμμάτων σπουδών τουλάχιστον 255 δημόσιων σχολείων στη χώρα, συμπεριλαμβανομένων 55 στη IKR, σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας.  Οι ηγέτες των Χριστιανών και των Γεζίντι εκτός της IKR ανέφεραν συνεχιζόμενες διακρίσεις στην εκπαίδευση και έλλειψη συμβολής των θρησκευτικών μειονοτήτων στα σχολικά προγράμματα και στη γλώσσα διδασκαλίας.

Σύμφωνα με άλλη έκθεση του U.S. Department of State, η πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι υποχρεωτική για τα παιδιά πολιτών για τα πρώτα έξι χρόνια της σχολικής φοίτησης και μέχρι την ηλικία των 15 ετών στο IKR.[35] Η πρόσβαση στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση παρέχεται δωρεάν στους πολίτες, όμως η ίση πρόσβαση στην εκπαίδευση για τα κορίτσια παρέμεινε πρόβλημα, ιδιαίτερα στις αγροτικές και ανασφαλείς περιοχές.[36] Όπως συμπληρώνει, η δημόσια εκπαίδευση είναι γενικά κακής ποιότητας. Από το 2003 και έπειτα ξεκίνησαν να λειτουργούν ιδιωτικά σχολεία, ο αριθμός των οποίων κατά το 2022 υπολογίστηκε ότι ανερχόταν στα περίπου 1.200. Τα ιδιωτικά σχολεία είναι συχνά ανώτερα από τα δημόσια σχολεία, αλλά χρεώνουν εξαιρετικά υψηλά δίδακτρα, γεγονός που καθιστά εύκολη την πρόσβαση μόνο για την πλούσια ελίτ. Περαιτέρω, σύμφωνα με μια έκθεση της Oxfam του 2018, τα ποσοστά εγγραφής κοριτσιών έχουν αυξηθεί τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά παραμένουν περίπου 6 τοις εκατό χαμηλότερα από τα αγόρια στο δημοτικό σχολείο και 25 τοις εκατό χαμηλότερα στο γυμνάσιο. Επίσης, τα κορίτσια είναι ιδιαίτερα πιθανό να μείνουν εκτός σχολείου σε περιοχές του Ιράκ που παλαιότερα κατείχε η Daesh, όπου οι κοινωνικές συμπεριφορές και οι ανησυχίες για την ασφάλεια αποτελούν σημαντικά εμπόδια στην εκπαίδευσή τους.

Σύμφωνα με πιο πρόσφατο δημοσίευμα, ο Πρωθυπουργός της KRG ανακοίνωσε την ίδρυση του Πανεπιστημίου Εφαρμοσμένων Επιστημών στην Akre, το οποίο θα προσφέρει πολύτιμες εκπαιδευτικές ευκαιρίες στον τοπικό πληθυσμό.[37] Επιπλέον, ανακοινώθηκαν σχέδια για την κατασκευή του Πολυτεχνείου Garmian, διευρύνοντας περαιτέρω την πρόσβαση σε ποιοτική εκπαίδευση στην περιοχή Garmian. Επίσης, ο Πρωθυπουργός απηύθυνε έκκληση στους γονείς να μην εμποδίζουν την εκπαίδευση των παιδιών τους, ιδιαίτερα των κοριτσιών, προσθέτοντας ότι είναι ζωτικής σημασίας οι γονείς να υποστηρίξουν την επιδίωξη της εκπαίδευσης των παιδιών τους, καθώς παίζει ζωτικό ρόλο στην οικοδόμηση μιας πιο υγιούς και πιο ευημερούσας κοινωνίας. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, ορισμένα σχολεία στην περιοχή του Κουρδιστάν, συμπεριλαμβανομένης της Akre, εξακολουθούν να λειτουργούν σε τρεις βάρδιες την ημέρα για να φιλοξενήσουν τρία διαφορετικά σχολεία. Ο Πρωθυπουργός δήλωσε ότι ο Υπουργός Παιδείας τον ενημέρωσε ότι ο αριθμός αυτών των τύπων σχολείων έχει μειωθεί. Επιβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση είχε σημειώσει σημαντική πρόοδο ανοίγοντας νέα σχολεία, επεκτείνοντας τα υπάρχοντα σχολεία με επιπλέον αίθουσες διδασκαλίας και ανακαινίζοντας άλλα. Επιπλέον, υπάρχουν σχέδια για την κατασκευή νέων σχολείων στο άμεσο μέλλον.

Όσον αφορά το σύστημα υγείας, σύμφωνα με πηγή σχετικά με τις ανθρωπιστικές ανάγκες του Ιράκ το 2022, το σύστημα δημόσιας υγείας του Ιράκ έχει επηρεαστεί σοβαρά από τις χρόνιες συγκρούσεις, την μετανάστευση των επαγγελματιών υγείας και την περιορισμένη φυσική υποδομή.[38] Όπως αναφέρεται στην ίδια πηγή, αν και η πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη για τους εκτοπισμένους και τους παλιννοστούντες έχει βελτιωθεί από το 2015, εξακολουθούν να υπάρχουν κίνδυνοι για τους πιο ευάλωτους πληθυσμούς που προκαλούνται από την αυξημένη λειψυδρία και τα μελλοντικά κύματα του COVID-19, τα οποία θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τις ανάγκες υγείας το επόμενο έτος.

Περαιτέρω, έχω εντοπίσει ανακοίνωση της KRG, σύμφωνα με την οποία περί τα τέλη του 2022, ένα νέο νοσοκομείο – το Emirates Ataya –  ιδρύθηκε στο Erbil, στα πλαίσια της προσπάθειας της κυβέρνησης για βελτίωση του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, που παρέχει δωρεάν ιατρικές υπηρεσίες.[39] Οι ασθενείς πληρώνουν μόνο ένα συμβολικό χρηματικό ποσό κατά τη συμπλήρωση εντύπων. Το νοσοκομείο διαθέτει 220 άτομα προσωπικό και τις πιο προηγμένες ιατρικές τεχνολογίες ενώ σε τρεις μήνες, το επισκέφθηκαν 853 ασθενείς και γεννήθηκαν εκεί περισσότερα από 100 μωρά. Το νοσοκομείο διαθέτει τμήματα συμβουλευτικής, χειρουργικής, φυσικού τοκετού, νοσηλείας, πρόωρων βρεφών, φαρμακείου, εργαστηρίων, ακτινογραφίας και υπερηχογραφήματος.

Στοιχεία σχετικά με την υγειονομική περίθαλψη προκύπτουν και από εκθέσεις/ανακοινώσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (στο εξής: «ΠΟΥ»). Καθ' όλη τη διάρκεια του 2022, ο ΠΟΥ υλοποίησε πολλά έργα και υπηρεσίες στο κυβερνείο Duhok για τη βελτίωση των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης για τις κοινότητες, συμπεριλαμβανομένων των εκτοπισμένων και των προσφύγων.[40] Ο ΠΟΥ συνέχισε να παρέχει φάρμακα, ιατρικές προμήθειες και εξοπλισμό σε διάφορες εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης, όπως το παιδιατρικό νοσοκομείο της Akre, το κεντρικό εργαστήριο του Duhok, με προϋπολογισμό 1.255.000 USD.

Ειδικότερα σύμφωνα με τον ΠΟΥ, ο  Οργανισμός διαδραμάτισε ζωτικό ρόλο στην ίδρυση του Παιδιατρικού Τμήματος στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο και Μαιευτήριο της Akre, προϋπολογισμού ύψους 376.000 USD. Η ίδρυση του τμήματος κατέστη δυνατή μέσω της συνεργασίας με το Γραφείο Πληθυσμού, Προσφύγων και Μετανάστευσης (PRM) του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ και με τη τεχνική συνεργασία με την AISPO (Ιταλική Ένωση για την Αλληλεγγύη μεταξύ των Ανθρώπων). Επιπρόσθετα τον Αύγουστο του 2022, ο ΠΟΥ, σε συνεργασία με τις διευθύνσεις υγείας των κυβερνείων των Ninawa και Duhok, εγκαινίασε μια μονάδα καρδιακής φροντίδας στο νοσοκομείο του Shaikhan στο κυβερνείο της Ninawa, η οποία εξοπλίστηκε με τις τελευταίες ιατρικές τεχνολογίες και εξοπλισμό που απαιτείται για τις μονάδες εντατικής θεραπείας. Η μονάδα λειτουργεί από ειδικευμένους γιατρούς εκπαιδευμένους στη διαχείριση καρδιακών περιστατικών.[41]

Με βάση τις πιο πάνω πληροφορίες και στοιχεία, συμφωνώ με την αξιολόγηση της EUAA στο καθοδηγητικό στης σημείωμα ότι, το ιρακινό κράτος μπορεί, ανάλογα με τις ατομικές περιστάσεις της υπόθεσης, να θεωρηθεί ότι είναι σε θέση και επιθυμεί να παράσχει την προστασία που πληροί τα κριτήρια του άρθρου 7 της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας, στη Βαγδάτη και στο νότιο Ιράκ. Ίδιο είναι το συμπέρασμά μου αναφορικά με την KRI, καθώς συμφωνώ ότι εν γένει, η περιοχή μπορεί να θεωρηθεί «φορέας προστασίας» που πληροί τα κριτήρια του άρθρου 7 της Οδηγίας.[42] Ωστόσο, η KRI μπορεί να μην επιθυμεί να παράσχει προστασία υπό την έννοια του άρθρου 7 της Οδηγίας, εάν ένα πρόσωπο θεωρηθεί ότι έχει διασυνδέσεις με το ΙΚΙΛ, πολιτικούς αντίπαλους και ΛΟΑΤΚΙ, σε σχέση με ό,τι αφορά επιβλαβείς παραδοσιακές πρακτικές, την άσκηση βίας για λόγους τιμής και την ενδοοικογενειακή βία.[43]

Σημειώνω ότι, ειδικότερα σε σχέση με το κυβερνείο της Dohuk (εκτός των επαρχιών Amedeye και Zakho), η EUAA σε πρόσφατη αξιολόγησή της για το εν λόγω κυβερνείο έκρινε ότι αυτό αποτελεί περιοχή στην οποία εν γένει οι άμαχοι δεν διατρέχουν πραγματικό κίνδυνο να θιγούν προσωπικά κατά την έννοια του άρθρου 15 στοιχείο γ) της Οδηγίας. Αλλά ούτε και οι επαρχίες Amedeye και Zakho του Dohuk, ανήκουν στις περιοχές στις οποίες «η παρουσία και μόνο» των αμάχων είναι αρκετή για να στοιχειοθετηθεί πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης βάσει του άρθρου 15 στοιχείο γ) της Οδηγίας, παρά το γεγονός ότι τα επίπεδα της αδιακρίτως ασκούμενης βίας είναι υψηλά. Από την άλλη, σχετικά με το κυβερνείο της Ninewa σημείωσε ότι παρατηρείται το φαινόμενο της αδιακρίτως ασκούμενης βίας, αλλά όχι σε μεγάλο βαθμό και απαιτούνται περισσότερα προσωπικά στοιχεία για να καταδειχθεί ότι υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να πιστεύεται πως κάποιος άμαχος θα διατρέξει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης υπό την έννοια του άρθρου 15 στοιχείο γ) της Οδηγίας εάν επιστρέψει σε αυτή την περιοχή.[44] Ίδιο είναι το εύρημα του Υπουργείου Εσωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου (UK Home Office) το οποίο σε σχετικό σημείωμα του, αναφέρει ότι γενικά, ένα άτομο δεν είναι πιθανό να αντιμετωπίσει σοβαρή και ατομική απειλή σοβαρής βλάβης ως αποτέλεσμα αδιάκριτης βίας σε ολόκληρο το Ιράκ, εξαιρέσει της ορεινής περιοχής βόρεια του Baiji στο κυβερνείο Sahal al-Din.[45]

Συμπληρώνω ότι, η πρακτική της αναζήτησης ασύλου και στη συνέχεια της επιστροφής στο Ιράκ όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες είναι καλά αποδεκτή μεταξύ των Ιρακινών, και μεγάλος αριθμός πηγών της DFAT εκτιμά ότι είναι πολύ απίθανο ένας αποτυχημένος αιτούντας άσυλο να αντιμετωπίσει κακομεταχείριση όταν επιστρέψει στο Ιράκ, αποκλειστικά βάσει του ότι έχει ζητήσει άσυλο στο εξωτερικό.[46] Η επαρχία Dohuk είναι μια από τις πέντε κύριες επαρχίες που φιλοξενούν περίπου 1,2 εκατομμύρια εκτοπισμένων, σύμφωνα με δεδομένα της UNHCR που καλύπτουν την περίοδο μέχρι την 30/09/2022.[47] Σύμφωνα δε με δεδομένα του Κοινού Κέντρου Συντονισμού Κρίσεων της Περιφερειακής Κυβέρνησης του Κουρδιστάν (KRG’s Joint Crisis Coordination Center), από τον Νοέμβριο του 2022 στην KRI υπάρχουν περίπου 664.996 εκτοπισμένοι, σε σύγκριση με το 2021 που ο αριθμός των εκτοπισμένων ανερχόταν στους 664.909. Από αυτούς, το 13% είναι Κούρδοι (πολλών θρησκευτικών πεποιθήσεων) και το 7% είναι Χριστιανοί.[48]  Σχετικά με το κυβερνείο της Ninewa, αναφέρεται ότι από το Σεπτέμβριο του 2021, καταγράφηκαν 256.034 εκτοπισμένοι, οι περισσότεροι εκ των οποίων εκτοπίστηκαν εντός του κυβερνείου, ενώ με αριθμό 1.922.496 παλιννοστούντων είχε τον υψηλότερο αριθμό παλιννοστούντων που σημειώθηκαν από το Σεπτέμβριο του 2021.[49]

Συμπερασματικά, από τα πιο πάνω, δεν προκύπτει οτιδήποτε που να δημιουργεί τέτοιες προϋποθέσεις ώστε, σε περίπτωση επιστροφής των Αιτητών στην περιοχή συνήθους διαμονής τους, στην επαρχία Akre, να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτοί θα υποστούν σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω της παρουσίας τους και μόνο στην εν λόγω περιοχή, αφού πρόκειται για άμαχους πολίτες, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος να υποστούν θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία στη χώρα καταγωγής τους.

Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις των Αιτητών, παρατηρώ ότι αυτοί είναι οικογένεια χωρίς άτομα μεγάλης ηλικίας στα μέλη αυτής, επαρκούς μορφωτικού επιπέδου, ικανοί προς εργασία, τα παιδιά της οικογένειας θα μπορούν να έχουν πρόσβαση στο εκπαιδευτικό τους σύστημα και η χώρα των Αιτητών μπορεί να παράσχει επαρκή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στην Αιτήτρια αρ.4. Άλλωστε όπως προκύπτει από τις ιατρικές εκθέσεις που τέθηκαν ενώπιον μου η κατάσταση υγείας της έχει πλέον βελτιωθεί και παρουσιάζει σταθερή τάση βελτίωσης.  Παρατηρώ ακόμη ότι στο κυβερνείο Dohuk οι Αιτητές διαθέτουν υποστηρικτικό δίκτυο, ήτοι αδέλφια με τις οικογένειές τους. Επομένως, λαμβάνοντας υπόψιν και τις ιδιαίτερες περιστάσεις των Αιτητών, οι οποίες δεν παρουσιάζουν δείκτες ευαλωτότητας, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτοί θα διατρέξουν κίνδυνο να υποστούν σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής τους στη χώρα καταγωγής τους.

Στη βάση των παραπάνω δεν προκύπτει ότι με την επιστροφή τους στο Ιράκ οι Αιτητές θα έλθουν αντιμέτωποι με σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας τους, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης βάσει του άρθρου 19(2)(γ).

Επί τη βάσει όλων όσων παρατέθηκαν στην παρούσα απόφαση, το Δικαστήριο κρίνει ότι ορθά η Υπηρεσία Ασύλου, κατέληξε ότι τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης δεν πληρούν τις αναγκαίες προϋποθέσεις για να αναγνωριστεί στους Αιτητές το καθεστώς του πρόσφυγα, ως προβλέπεται στα άρθρα 3-3Δ του περί Προσφύγων Νόμου, αφού δεν τεκμηριώθηκε βάσιμος φόβος δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων.

Βάσει δε της επικαιροποιημένης έρευνας του Δικαστηρίου, κρίνεται ότι το ενδεχόμενο χορήγησης συμπληρωματικής προστασίας στους Αιτητές σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου απορρίπτεται, λόγω του ότι δεν πληρούνται οι προβλεπόμενες εκ του Νόμου προϋποθέσεις ούτε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου, αφού οι Αιτητές «δεν κατάφεραν να αποδείξουν βάσιμο φόβο ότι θα υποστούν σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη, ως καθορίζεται στο άρθρο 19(2)».

Υπό το φως των πιο πάνω η  προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη με €1000 έξοδα εναντίον των Αιτητών και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.

 

 

                                          

 

 

                                                      Βούλα Κουρουζίδου - Καρλεττίδου Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 

 

 

 

 



[1] Βλ. άρθρο 2 του Περί Προσφύγων Νόμου, ως προς τους ορισμούς της «μεταγενέστερης αίτησης» και «τελικής απόφασης»:

“μεταγενέστερη αίτηση” σημαίνει την περαιτέρω αίτηση διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται δυνάμει του άρθρου 16Δ μετά τη λήψη τελικής απόφασης επί προηγούμενης αίτησης, περιλαμβανομένων περιπτώσεων όπου ο Προϊστάμενος έλαβε απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 16Β ή 16Γ·

"τελική απόφαση" σημαίνει απόφαση η οποία ορίζει κατά πόσον ο υπήκοος τρίτης χώρας ή ο ανιθαγενής αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή ως πρόσωπο στο οποίο παραχωρείται καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του παρόντος Νόμου και -

(α) έχει παρέλθει άπρακτη η προθεσμία για άσκηση προσφυγής δυνάμει του Άρθρου 146 του Συντάγματος κατά της εν λόγω απόφασης, ή

(β) ασκήθηκε η προαναφερόμενη προσφυγή και εκδόθηκε πρωτόδικη απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου επ' αυτής, ανεξάρτητα από το αν μέσω της άσκησης τέτοιας προσφυγής ο αιτητής αποκτά τη δυνατότητα να παραμένει στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές μέχρις ότου εκδοθεί η σχετική δικαστική απόφαση·

 

[2] Βλ. επίσης ECHR, Sufi and Elmi v. The United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/06/2011 (final 28/11/2011), p. 51, §218 (https://www.refworld.org/cases,ECHR,4e09d29d2.html, ): «However, it is clear that not every situation of general violence will give rise to such a risk. On the contrary, the Court has made it clear that a general situation of violence would only be of sufficient intensity to create such a risk "in the most extreme cases" where there was a real risk of ill-treatment simply by virtue of an individual being exposed to such violence on return (ibid., § 115).»

[3] EASO, ‘Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) - Δικαστική Ανάλυση’, Δεκέμβριος 2014, σελ. 29 - σημείο 1.8. Γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής: χώρα / περιοχή / περιφέρεια, και σελ. 30 - σημείο 1.8.1. Προσδιορισμός της περιοχής καταγωγής, διαθέσιμο σε https://easo.europa.eu/sites/default/files/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[4] EUAA, ‘Ninewa’, last update: June 2022, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/country-guidance-iraq-2022/ninewa (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[5] EUAA, ‘Dahuk/Dohuk’, last update: June 2022, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/country-guidance-iraq-2022/dahukdohuk (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[6] Reliefweb, ‘Household Assessments and Focus Group Discussions: Akre, Kurdistan Region of Iraq, March-April 2023’, 23/06/2023, διαθέσιμο σε https://reliefweb.int/report/iraq/household-assessments-and-focus-group-discussions-akre-kurdistan-region-iraq-march-april-2023 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[7] EUAA, ‘Dahuk/Dohuk’, last update: June 2022, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/country-guidance-iraq-2022/dahukdohuk (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[8] UNHCR, ‘GOVERNORATE ASSESSMENT - REPORT DAHUK GOVERNORATE’, September 2007, διαθέσιμο σε: https://www.refworld.org/pdfid/471f4c9ba.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[9]  EUAA, ‘Ninewa’, last update: June 2022, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/country-guidance-iraq-2022/ninewa (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[10] ecoi.net, ‘Country Briefing’, 27/09/2022, διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/countries/iraq/briefing/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[11] Australian Government, Department of Foreign Affairs and Trade, ‘DFAT Country Information Report – Iraq’, 16/01/2023, p.10, para. 2.17, διαθέσιμο σε https://www.dfat.gov.au/sites/default/files/country-information-report-iraq.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[12] EUAA, «Σημείωμα καθοδήγησης: Ιράκ», Ιούνιος 2022, σελ.14, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/el/publications/simeioma-kathodigisis-irak (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[13] Australian Government, Department of Foreign Affairs and Trade, ‘DFAT Country Information Report – Iraq’, 16/01/2023, p.10, para. 2.17, διαθέσιμο σε https://www.dfat.gov.au/sites/default/files/country-information-report-iraq.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[14] ecoi.net, ‘Country Briefing’, 27/09/2022, διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/countries/iraq/briefing/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[15] Το Ισλαμικό Κράτος (IS) είναι επίσης γνωστό ως Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και του Λεβάντε, γνωστό και ως Ισλαμικό Κράτος του Ιράκ και της Συρίας (ISIS), ή Νταές. Βλ. EUAA, «Σημείωμα καθοδήγησης: Ιράκ», Ιούνιος 2022, σελ.64, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/el/publications/simeioma-kathodigisis-irak (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[16] ecoi.net, ‘Country Briefing’, 27/09/2022, διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/countries/iraq/briefing/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[17] Ibid.

[18] Australian Government, Department of Foreign Affairs and Trade, ‘DFAT Country Information Report – Iraq’, 16/01/2023, p.11, para. 2.26, διαθέσιμο σε https://www.dfat.gov.au/sites/default/files/country-information-report-iraq.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[19] GOV.UK, ‘Guidance, Country policy and information note: security situation, Iraq’, November 2022 (accessible), last update: 1/11/2023, para. 2.4.5, διαθέσιμο σε https://www.gov.uk/government/publications/iraq-country-policy-and-information-notes/country-policy-and-information-note-security-situation-iraq-november-2022-accessible#history-of-recent-conflicts-in-iraq (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[20] U.S. Department of State, ‘2022 Country Reports on Human Rights Practices: Iraq’, n.d., διαθέσιμο σε https://www.state.gov/reports/2022-country-reports-on-human-rights-practices/iraq/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[21] Australian Government, Department of Foreign Affairs and Trade, ‘DFAT Country Information Report – Iraq’, 16/01/2023, p.11, para. 2.27, διαθέσιμο σε https://www.dfat.gov.au/sites/default/files/country-information-report-iraq.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[22] GOV.UK, ‘Guidance, Country policy and information note: security situation, Iraq’, November 2022 (accessible), last update: 1/11/2023, para. 2.4.6, διαθέσιμο σε https://www.gov.uk/government/publications/iraq-country-policy-and-information-notes/country-policy-and-information-note-security-situation-iraq-november-2022-accessible#history-of-recent-conflicts-in-iraq (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[23] Amnesty International, ‘Iraq 2022’, n.d., διαθέσιμο σε https://www.amnesty.org/en/location/middle-east-and-north-africa/iraq/report-iraq/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[24] EUAA, «Σημείωμα καθοδήγησης: Ιράκ», Ιούνιος 2022, σελ.15, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/el/publications/simeioma-kathodigisis-irak (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[25] U.S. Department of State, ‘2022 Report on International Religious Freedom: Iraq’, n.d., διαθέσιμο σε https://www.state.gov/reports/2022-report-on-international-religious-freedom/iraq/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[26] Human Rights Watch, ‘Iraq: Security Forces Open Fire on Kirkuk Protesters – Mounting Ethnic Tensions in Disputed Territory’, 08/09/2023, διαθέσιμο σε https://www.hrw.org/news/2023/09/08/iraq-security-forces-open-fire-kirkuk-protesters (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).  

[27] Australian Government, Department of Foreign Affairs and Trade, ‘DFAT Country Information Report – Iraq’, 16/01/2023, p.11, para. 2.25, διαθέσιμο σε https://www.dfat.gov.au/sites/default/files/country-information-report-iraq.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[28] EUAA, «Σημείωμα καθοδήγησης: Ιράκ», Ιούνιος 2022, σελ.28, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/el/publications/simeioma-kathodigisis-irak (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[29] Ibid.

[30] Ibid.

[31] ACLED -DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (βλ. Πλατφόρμα Dashboard, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: 12/01/2023-12/01/2024, ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Battles / Violence against civilians / Explosions / Remote violence/ Riots / Protests και ΠΕΡΙΟΧΗ: Middle East - Iraq – Duhok / Ninewa.

[32] EUAA, ‘Ninewa’, last update: June 2022, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/country-guidance-iraq-2022/ninewa (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[33] EUAA, ‘Dahuk/Dohuk’, last update: June 2022, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/country-guidance-iraq-2022/dahukdohuk (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[34]  U.S. Department of State, ‘2022 Report on International Religious Freedom: Iraq’, n.d., διαθέσιμο σε https://www.state.gov/reports/2022-report-on-international-religious-freedom/iraq/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[35] U.S. Department of State, ‘2022 Country Reports on Human Rights Practices: Iraq’, n.d., διαθέσιμο σε https://www.state.gov/reports/2022-country-reports-on-human-rights-practices/iraq/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[36] Australian Government, Department of Foreign Affairs and Trade, ‘DFAT Country Information Report – Iraq’, 16/01/2023, p.10, para. 2.14, διαθέσιμο σε https://www.dfat.gov.au/sites/default/files/country-information-report-iraq.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[37] GOV.KRD, ‘KRG Prime Minister announces several projects in Akre and Bardarash’, 22/05/2023, διαθέσιμο σε https://gov.krd/english/government/the-prime-minister/activities/posts/2023/may/krg-prime-minister-announces-several-projects-in-akre-and-bardarash/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[38] GOV.UK, ‘Country policy and information note: humanitarian situation, Iraq, May 2023 (accessible)’, updated 1/11/2023, para. 9.10.6, διαθέσιμο σε https://www.gov.uk/government/publications/iraq-country-policy-and-information-notes/country-policy-and-information-note-humanitarian-situation-iraq-august-2022-accessible#fn:68 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[39] GOV.KRD, ‘A new hospital in Kurdistan provides free care’, διαθέσιμο σε https://gov.krd/dmi-en/activities/news-and-press-releases/2023/february/a-new-hospital-in-kurdistan-provides-free-care/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[40] World Health Organization, ‘Iraq Annual Report 2022’, 2023, p. 37-38, διαθέσιμο σε https://www.emro.who.int/images/stories/iraq/Iraq-Annual_Report_2022_FINAL_13-Jul_2023.pdf?ua=1 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[41] World Health Organization, ‘Iraq Annual Report 2022’, 2023, p. 40, διαθέσιμο σε https://www.emro.who.int/images/stories/iraq/Iraq-Annual_Report_2022_FINAL_13-Jul_2023.pdf?ua=1 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[42] EUAA, «Σημείωμα καθοδήγησης: Ιράκ», Ιούνιος 2022, σελ.50-51, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/el/publications/simeioma-kathodigisis-irak (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[43] Ibid, σελ. 51.

[44] Ibid, σελ. 46-47.

[45] GOV.UK, ‘Guidance, Country policy and information note: security situation, Iraq’, November 2022 (accessible), last update: 1/11/2023, para. 2.4.1, διαθέσιμο σε https://www.gov.uk/government/publications/iraq-country-policy-and-information-notes/country-policy-and-information-note-security-situation-iraq-november-2022-accessible#history-of-recent-conflicts-in-iraq (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[46] Australian Government, Department of Foreign Affairs and Trade, ‘DFAT Country Information Report – Iraq’, 16/01/2023, p.41, para. 5.25, διαθέσιμο σε https://www.dfat.gov.au/sites/default/files/country-information-report-iraq.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[47] U.S. Department of State, ‘2022 Report on International Religious Freedom: Iraq’, n.d., διαθέσιμο σε https://www.state.gov/reports/2022-report-on-international-religious-freedom/iraq/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024).

[48] Ibid.  

[49]  EUAA, ‘Ninewa’, last update: June 2022, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/country-guidance-iraq-2022/ninewa (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/01/2024). 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο