ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

                                                                   

Νομική Αρωγή Αρ.: 111/2023

 

01 Μαρτίου 2024

 

[Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΑΡ.1 ΤΟΥ 2003, ΩΣ ΕΧΕΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΕΙ ΚΑΙ ΤΟΥΣ

ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟΥΣ ΤΟΥ 2002 ΜΕΧΡΙ 2019

 

 

ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ:

 

C.C.Ε. και τα τέκνα της

                                                                                                       Αιτήτρια

 

......................

 

 

Η Αιτήτρια εμφανίζεται προσωπικά

 

Α. Ρούσου (κα), για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας

 

(Ε. Ηρακλέους (κα) μεταφραστής για πιστή μετάφραση από Αγγλικά σε Ελληνικά και αντίστροφα)                             

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

 

Χ. Πλαστήρα, ΔΔΔΔΠ.:  Η Αιτήτρια και τα ανήλικα τέκνα της με την αίτησή τους ημερομηνίας 08/08/2023, αιτούνται την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής προκειμένου να χειριστούν την προσφυγή την οποία ήδη έχουν καταχωρήσει, εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 17/07/2023, η οποία παραλήφθηκε και υπογράφτηκε ιδιοχείρως από την Αιτήτρια στις 01/08/2023 και με την οποία απορρίπτεται η αίτησή τους για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Τα γεγονότα της υπόθεσης όπως προκύπτουν από το γραπτό σημείωμα που καταχώρισε η συνήγορος που εμφανίζεται για το Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας έχουν ως ακολούθως: Η Αιτήτρια και τα ανήλικα τέκνα της κατάγονται από τη Νιγηρία. Η Αιτήτρια μαζί με τα τέκνα της συμπλήρωσε και καταχώρησε αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας στις 16/03/2022. Στις 10/07/2023 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της Αιτήτριας από λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: λειτουργός της Y.A.). Στις 17/07/2023, ο λειτουργός της Y.A., ετοίμασε έκθεση-εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου, σχετικά με την συνέντευξη της Αιτήτριας. Στη συνέχεια στις 17/07/23, ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός να εκτελεί καθήκοντα προϊσταμένου, αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης ασύλου της Αιτήτριας. Στις 01/08/2023, η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε επιστολή ενημέρωσης περί της απόρριψης του αιτήματος της αιτήτριας και των τέκνων της, η οποία παραλήφθηκε και υπογράφτηκε ιδιοχείρως από την Αιτήτρια αυθημερόν. Ακολούθως, καταχωρήθηκε προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας με αρ. 2590/23 κατά της πιο πάνω απορριπτικής απόφασης.

 

Στο πλαίσιο του έντυπου της αίτησής της για άσυλο, η Αιτήτρια ανέφερε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της καθότι δεχόταν απειλές από το μικρότερο αδελφό του συζύγου της, μιας και ο ίδιος είχε αρνηθεί να αναλάβει τη θέση του ηγέτη στο χωριό του. Μάλιστα, ανέφερε ότι οι απειλές συνεχίστηκαν και αφότου είχε φύγει ο σύζυγός της (βλ. ερυθρό 1 του διοικητικού φακέλου).

 

Σύμφωνα με τις δηλώσεις της κατά τη διάρκεια της συνέντευξής της, η Αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι οι κάτοικοι του χωριού και ο μικρότερος αδελφός του συζύγου της απειλούν την ίδια και τα παιδιά της. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι αφού ο σύζυγός της αρνήθηκε να αναλάβει τη θέση αρχιερέα και εγκατέλειψε την περιοχή για να τους αποφύγει, η ίδια μετακόμισε στην κατοικία του πατέρα της, ωστόσο οι προαναφερόμενοι απειλούσαν την ίδια και τα τέκνα της για να τους αποκαλύψει που βρισκόταν ο σύζυγός της. Ως εκ τούτου ζήτησε βοήθεια από την εκκλησία όπου την συμβούλευσαν να εγκαταλείψει τη χώρα και να ζητήσει διεθνή προστασία. Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις σχετικά με τις ισχυριζόμενες απειλές, η Αιτήτρια ανέφερε ότι ο αδελφός του συζύγου της, τον κάλεσε να επιστρέψει στο χωριό μετά το πέρας της κηδείας του πατέρα τους, για να αναλάβει τη θέση του αρχιερέα, και όταν αυτός  αρνήθηκε, ξεκίνησαν οι απειλές. Ο σύζυγός της Αιτήτριας τη συμβούλεψε να εγκαταλείψει το Lagos State και να μεταβεί στο πατρικό της σπίτι, όπως και έπραξε, ωστόσο δεχόταν απειλές ώστε να αποκαλύψει που βρίσκεται ο σύζυγός της. Σχετικά με το είδος των απειλών, η αιτήτρια δήλωσε ότι ήταν μόνο λεκτικές, ότι ξεκίνησαν τον Δεκέμβριο του 2021 αφού είχε μεταβεί στο σπίτι  του πατέρα της και ότι προέρχονταν από τα μέλη της κοινότητας και τον αδελφό του συζύγου τους. Η ίδια ανάφερε ότι  μόνο ένα περιστατικό έλαβε χώρα κατά το οποίο την απείλησαν στην πατρική της οικία με απώτερο στόχο πάντα να μάθουν που ευρισκόταν ο σύζυγος της. Όσον αφορά τη ζωή της στο Lagos State η Αιτήτρια ανέφερε ότι εκεί διέμενε με ασφάλεια και δεν είχε δεχθεί απειλές, ωστόσο έπρεπε να μεταβεί στην πατρική της οικία καθότι είχαν οικονομικά προβλήματα και δυσκολίες επιβίωσης στην εν λόγω πολιτεία. Όσον αφορά την αναχώρησή της από τη χώρα καταγωγής της η Αιτήτρια ανέφερε ότι, μετέβη σε μία συγκεκριμένη εκκλησία της περιοχής όπου διέμεινε έως τον Φεβρουάριο του 2022 όπου εγκατέλειψε την χώρα της. Τέλος, η αιτήτρια επανέλαβε ότι ο λόγος για τον οποίο εγκατέλειψε το Lagos State και μετέβη στο πατρικό της σπίτι ήταν οικονομικός αφού ο σύζυγός της είχε ήδη εγκαταλείψει την χώρα.  

 

Αξιολογώντας τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας, ο αρμόδιος λειτουργός διέκρινε δύο (2) ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος ισχυρισμός σχετικά με την ταυτότητα και τη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας έγινε αποδεκτός, καθώς στοιχειοθετήθηκαν τόσο η εσωτερική όσο και η εξωτερική αξιοπιστία των λεγομένων της. Ο δεύτερος ισχυρισμός της Αιτήτριας, ο οποίος αφορούσε τον ισχυριζόμενο φόβο δίωξης της Αιτήτριας υπό μορφή απειλών κατά της ζωή της από τον αδελφό του συζύγου της και τα μέλη της κοινότητας, οι οποίοι επιδίωκαν να τους υποδείξει που ευρισκόταν ο σύζυγος της, έτυχε απόρριψης καθώς κρίθηκε ως αναξιόπιστος. Συγκεκριμένα, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε πως οι δηλώσεις της Αιτήτριας στερούνταν ευλογοφάνειας, συνέπειας και σαφήνειας, ενώ υπέπεσε και σε αντιφάσεις ως προς βασικά στοιχεία της αφήγησής της και τα οποία αφορούσαν ως επι το πλείστον τις απειλές και το λόγο που εγκατέλειψε την χώρα της. Παράλληλα, η εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού δε δύνατον να εξετασθεί καθότι ο ισχυρισμός της αιτήτριας ήταν υποκειμενικής φύσεως και δεν μπορούσε να αναλυθεί μέσω εξωτερικών πηγών πληροφόρησης.

 

Παρατηρώ ότι η αρμόδια αρχή εξέτασε το ενδεχόμενο της υπαγωγής της αιτήτριας στο καθεστώς διεθνούς προστασίας κρίνοντας ότι οι ισχυρισμοί της Αιτήτριας δεν στοιχειοθετούν βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης σε περίπτωση επιστροφή στη χώρα καταγωγής της  όπως προνοείται στο άρθρο 3(1) του Περί Προσφύγων Νόμου όπως επίσης δεν συντρέχει κανένας λόγος παραχώρησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19 (1) καθότι δεν αποδείχθηκε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 19(2), (α), (β), (γ), του Περί Προσφύγων Νόμου.

 

Το Γραπτό σημείωμα με τα επισυνημμένα έγγραφα μεταφράστηκαν στην Αιτήτρια και της δόθηκε χρόνος για να τοποθετηθεί επί του σημειώματος. Κατά την ακροαματική διαδικασία της παρούσας αίτησης, η Αιτήτρια επανέλαβε ότι η ζωή τόσο της ίδιας όσο και των τέκνων της βρίσκεται σε κίνδυνο επειδή ο σύζυγός της αρνήθηκε τη θέση του αρχιερέα και αναζητείται από την κοινότητα και τον αδελφό του.

 

Η ευπαίδευτη συνήγορος των Καθ’ ων η αίτηση μέσω του Γραπτού της σημειώματος αναφέρει πως το αίτημα της αιτήτριας εξετάστηκε από το αρμόδιο όργανο επιμελώς σε κάθε στάδιο της προβλεπόμενης από το νόμο διαδικασίας και η απόφαση την οποία αμφισβητεί η αιτήτρια κατά την εισήγησή της ήταν αποτέλεσμα ενδελεχούς έρευνας, ορθής αξιολόγησης των στοιχείων και ορθής εφαρμογής του Νόμου.

 

Θα πρέπει να αναφερθεί πως η περίπτωση της Αιτήτριας υπάγεται στις διατάξεις του άρθρου 6Β(2)(α) και 6Β(2)(ββ) του σχετικού Νόμου. To άρθρο 6Β του περί Νομικής Αρωγής Νόμου προβλέπει τα εξής (η υπογράμμιση είναι δική μου):

 

«Νομική Αρωγή σε αιτητές και δικαιούχους διεθνούς προστασίας

6Β. (1) [...]

 

(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε αιτητή διεθνούς προστασίας, ο οποίος ασκεί προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος -

 

(α) Kατά δυσμενούς απόφασης του Προϊσταμένου επί της αίτησης διεθνούς προστασίας του εν λόγω αιτητή, την οποία απόφαση ο Προϊστάμενος έλαβε δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 5, 12Βδις, 12Βτετράκις, 12Δ ή 13 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, ή

 

(β) [.]

 

υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

 

(αα) Η δωρεάν νομική αρωγή αφορά μόνο την πρωτοβάθμια εκδίκαση της προσφυγής ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος, και όχι την εκδίκαση έφεσης ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου κατά της δικαστικής απόφασης η οποία εκδίδεται στα πλαίσια της εν λόγω πρωτοβάθμιας εκδίκασης, ούτε άλλο ένδικο μέσο∙ και

 

(ββ) κατά την κρίση του Διοικητικού Δικαστηρίου, η προσφυγή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας:

 

Νοείται ότι οι διατάξεις της παραγράφου (ββ) εφαρμόζονται χωρίς να περιορίζουν αυθαίρετα την παροχή της δωρεάν νομικής αρωγής και χωρίς να εμποδίζεται η ουσιαστική πρόσβαση του αιτητή διεθνούς προστασίας στη δικαιοσύνη.».

  

Στη βάση των προαναφερόμενων προνοιών της σχετικής νομοθεσίας, δίδεται ευρεία διακριτική ευχέρεια στο Δικαστήριο να αποφασίσει κατά πόσον, με βάση τα ενώπιον του στοιχεία, η προσφυγή του αιτητή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας (Νομική Αρωγή αρ. 23/2010, Farshad Khamsen, ημερομηνίας 14/10/2010).

 

Το Δικαστήριο θα πρέπει να λάβει υπόψη του το δικαίωμα της Αιτήτριας να ακουστεί στη βάση του άρθρου 146 του Συντάγματος, αλλά θα πρέπει περαιτέρω να εξετάσει το Δικαστήριο την αίτηση με βάση το υλικό που έχει ενώπιον του χωρίς να δίδονται νομικές αρωγές ανεξέλεγκτα σε υποθέσεις που δεν έχουν πιθανότητες επιτυχίας (Νομική Αρωγή αρ. 10/2010 ALALI ABDULHAMID, ημερομηνίας 06/05/2010 και Νομική Αρωγή υπ’ αρ. 25/2010, ANTHONIA IDAHOR, ημερομηνίας 13/12/2010)

 

Κατά την εξέταση των εκατέρωθεν ισχυρισμών το Δικαστήριο προβαίνει σε εκ πρώτης όψεως εξέταση της υπόθεσης, χωρίς βεβαίως το Δικαστήριο να καλείται να αποφασίσει επί της οριστικής τύχης της προσφυγής που πιθανόν να καταχωρήσει η Αιτήτρια.  Σημειώνεται, πως το αποτέλεσμα της παρούσας αίτησης για νομική αρωγή, δεν θα επηρεάσει την τελική έκβαση της προσφυγής που πιθανόν να καταχωρηθεί από την Αιτήτρια εφόσον το Δικαστήριο στην παρούσα διαδικασία δεν αποφασίζει επί της οριστικής τύχης της προσφυγής (Durgo Man v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 278/09, ημερομηνίας 15.7.2009Baghour και Roud Gadυπόθ. αρ.7/11 και 8/11, ημερομηνίας 28.3.2011 ).

Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόνοιες της νομοθεσίας αλλά και όλα τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιον μου, δεν διακρίνω συνέπεια στα όσα η ίδια δήλωσε στην συνέντευξη της όπως και στα όσα δήλωσε στην ακροαματική διαδικασία. Κρίνω αναγκαίο επίσης να αναφέρω ότι σχετικά με τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας, η αρμόδια αρχή προέβη στη δέουσα έρευνα προς εξέταση της αξιοπιστίας της. Από τα ενώπιον μου δεδομένα διαπιστώνω ότι το ιστορικό όπως η ίδια η Αιτήτρια το ανέφερε δεν παρουσιάζει την απαιτούμενη συνοχή και πειστικότητα και ότι ορθώς ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι η Αιτήτρια δεν κατάφερε να παράσχει λεπτομέρειες σχετικά με το αίτημα της, υπέπεσε σε αντιφάσεις και έδιδε μη ευλογοφανείς και ασυνεπείς απαντήσεις.

Επιπλέον, κατά την ακροαματική διαδικασία, η Αιτήτρια δεν ανέφερε οτιδήποτε καινούργιο το οποίο ενδεχομένως να αποσαφήνιζε και τις προαναφερόμενες αντιφάσεις, ασυνέπειες και μη ευλογοφανείς απαντήσεις της.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, ορθώς ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι η αξιοπιστία της αιτήτριας δεν μπόρεσε να τεκμηριωθεί. Από τα όσα η αιτήτρια παρουσίασε ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου αλλά και στην ενώπιον μου δικαστική διαδικασία δεν αποδεικνύεται αληθοφάνεια των ισχυρισμών της που συνδέονται με τον πυρήνα του αιτήματος της, ενόψει των ουσιωδών αντιφάσεων στην περιγραφή της ιστορίας της, αλλά κυρίως των αδυναμιών της να στοιχειοθετήσει κατά τρόπο επαρκή τον πυρήνα του αιτήματος της.

Η ορθή κρίση του αρμόδιου λειτουργού επί της αξιοπιστίας της αιτήτριας αποτελεί βασικό στοιχείο για την έγκριση του αιτήματος ασύλου όπως υπαγορεύεται και από την παράγραφο 197 του Εγχειριδίου για τις διαδικασίες και τα κριτήρια καθορισμού του καθεστώτος των Προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών. Συνεπώς, τα σημεία αντιφάσεων που διαπιστώθηκαν από τον αρμόδιο λειτουργό και όσα διαπιστώνονται και την ενώπιον μου διαδικασία πλήττουν σοβαρά την αξιοπιστία των ισχυρισμών της αιτήτριας και τον πυρήνα του αιτήματος της, με αποτέλεσμα να υπάρχει κώλυμα έγκρισης της παρούσας νομικής αρωγής (Amiri Mohammad ν. Aναθεωρητικής Aρχής Προσφύγων και Άλλης (2009) 3 ΑΑΔ 358, EDWARD ESKANDAZ ν. ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ κ.α., Υπόθεση Αρ. 1673/2010, 4/7/2013, JAFAR KALASH ν. ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ κ.α., Υπόθεση Αρ. 626/2010, 8/10/2013).

Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, όπως τα έχω αναφέρει και πιο πάνω, καταλήγω εκ πρώτης όψεως ότι το αίτημα της Αιτήτριας εξετάστηκε επιμελώς από την Υπηρεσία Ασύλου και δεν διαπιστώνω οποιαδήποτε πλημμέλεια εκ μέρους της. Η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου κρίνω εκ πρώτης όψεως πως υπήρξε επαρκώς αιτιολογημένη, περιέχουσα ξεκάθαρα το σκεπτικό και τους λόγους που οδήγησαν σε αυτήν, είναι δε προϊόν επαρκούς έρευνας και ορθής αξιολόγησης των δεδομένων και στοιχείων, που τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας.

Όπως  έχει αποφασιστεί  σε διάφορες υποθέσεις (Tamaga Durgo Man v. Δημοκρατίας, υπόθ. αρ. 278/09, ημερ. 15.7.2009Nacira Baghour και Maged Amin Roud Gad, υπόθαρ. 7/11 και 8/11, ημερ28.3.2011 και Yahya Ali Ahmad Odeh, υπόθ. αρ. 10/12, ημερ. 28.3.2012) το Δικαστήριο εξετάζοντας τέτοια αίτηση έχει αφενός διακριτική ευχέρεια για την έγκριση ή απόρριψη της, και αφετέρου δεν προβαίνει σε οριστικά συμπεράσματα για την τύχη της ίδιας της προσφυγής μιας και αυτό που εξετάζει είναι αν έχει πραγματικές πιθανότητες να εκδοθεί δικαστική απόφαση υπέρ της.

Επομένως, για τους λόγους που έχουν εκτεθεί, κρίνω στη βάση των ενώπιον μου στοιχείων πως δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι η προσφυγή που έχει καταχωρηθεί από την αιτήτρια έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας.

Με δεδομένη την μη ικανοποίηση της απαραίτητης εκ του Νόμου προϋπόθεσης, η αίτηση αναπόφευκτα απορρίπτεται χωρίς έξοδα.

Τα έξοδα του μεταφραστή να καταβληθούν από τη Δημοκρατία.

 

 

                                                                                      Χ. ΠΛΑΣΤΗΡΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π

 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο