ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ: A.S. ν. -, Νομική Αρωγή αρ. 133/2023, 7/3/2024

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Νομική Αρωγή αρ. 133/2023

07 Μαρτίου, 2024

[Ε. ΡΗΓΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002,

Ν. 168(Ι)/2002 ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ

ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΑΡ.1) ΤΟΥ 2003

ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ:

A.S.

από Αφγανιστάν

Αιτητής

Ο Αιτητής εμφανίσθηκε αυτοπροσώπως

Για τους Καθ' ων η αίτηση : Μ. Τρεμούρη (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας,

[Rahmanollah Khan Zada (κος), Διερμηνέας για διερμηνεία από τα φαρσί στην ελληνική και αντίστροφα]

Α Π Ο Φ Α Σ Η

E. Ρήγα, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Aιτητής με την αίτησή του ημερομηνίας 02.10.2023, αιτείται την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής, έτσι ώστε να του δοθεί η δυνατότητα να διορίσει δικηγόρο, προκειμένου να χειριστεί την προσφυγή που έχει ήδη καταχωρίσει εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, ημερ. 14.07.2023, με την οποίαν απορρίπτεται η αίτησή του για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, Ν. 6(Ι)/2000, ως έχει τροποποιηθεί (στο εξής αναφερόμενος ως «ο περί Προσφύγων Νόμος»).

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Ως προκύπτει από το γραπτό σημείωμα που κατατέθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα, καθώς και από τα τεκμήρια που επισυνάπτονται σε αυτό, τα γεγονότα που περιβάλλουν την υπό κρίση υπόθεση σκιαγραφούνται ως ακολούθως:

Ο Αιτητής κατάγεται από το Αφγανιστάν το οποίο εγκατέλειψε στις 06.03.2022 και εισήλθε στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές δια μέσου των οποίων διήλθε στις 02.04.2023 στις περιοχές χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα, υποβάλλοντας αίτηση ασύλου στις 21.04.2023. Στις 10.05.2023 διενεργήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (στο εξής αναφερόμενη ως «η EUAA»), ο οποίος στις 23.06.2023 συνέταξε εισηγητική έκθεση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη της υποβληθείσας αίτησης. Η εν λόγω εισήγηση εγκρίθηκε στις 27.06.2023 από τον ασκούντα καθήκοντα Προϊσταμένου λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου με αποτέλεσμα την απόρριψη της αίτησής του Αιτητή, απόφαση η οποία κοινοποιήθηκε σε αυτόν στις 14.07.2023 με επιστολή της Υπηρεσίας Ασύλου ίδιας ημερομηνίας.

Εναντίον της απόφασης αυτής, ο Αιτητής καταχώρισε την προσφυγή υπ' αρ. 2306/2023 για την προώθηση της οποίας, επιθυμεί να λάβει δωρεάν νομική αρωγή, μέσω της υπό εξέταση αίτησης.

Στο έντυπο της αίτησής του για άσυλο, ο Αιτητής δήλωσε πως εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του διότι φοβόταν για τη ζωή του, αναφέροντας ότι εκεί «they stop us and ask us why we do not leave our beards» τον σταματούσαν προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει ισότητα δικαιωμάτων. Ως επίσης καταγράφει, δεν μπορούσε να συνεχίσει τις σπουδές του, ενώ προσθέτει ως τρίτο λόγο (ως ο ίδιος καταγράφει) ότι για ένα μικρό διάστημα εργαζόταν για ένα τηλεοπτικό σταθμό.

Κατά την συνέντευξη του, ο Αιτητής δήλωσε Pashtun εθνοτικής καταγωγής, σουνίτης μουσουλμάνος, άγαμος, χωρίς τέκνα. Έχει λάβει 12 χρόνια εκπαίδευσης και η πατρική του οικογένεια αποτελείται από τον ίδιο, τους γονείς του, επτά (7) αδελφούς και επτά (3) αδελφές, δηλώνοντας ότι βρίσκεται σε επικοινωνία με τα μέλη της οικογενείας του.

Ως προς τους λόγους που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής δήλωσε ότι ήθελε να συνεχίσει τις σπουδές του, δεν είχε δικαιώματα και ελευθερίες ενώ υφίσταται κίνδυνος για τους δημοσιογράφους και σε περίπτωση που γίνει γνωστό ότι εργαζόταν με αυτούς (τους δημοσιογράφους) θα τον οδηγούσαν στη φυλακή ή θα τον συλλάμβαναν. Πρόσθεσε περαιτέρω πως μετά την πτώση της προηγούμενης Κυβέρνησης τα Πανεπιστήμια έκλεισαν και για μία σύντομη περίοδο κανείς δεν επιτρεπόταν να πάει εκεί και λόγω τούτου ο Αιτητής δεν έβλεπε μέλλον εφόσον δεν γνώριζε κατά πόσο τα Πανεπιστήμια θα άνοιγαν ξανά ή θα τα έκλειναν οριστικά. Αναφερόμενος στον περιορισμό των δικαιωμάτων τους, ο Αιτητής δήλωσε ότι για παράδειγμα δεν θα τους αφήσουν να κάνουν ότι επιθυμούν και να φορέσουν ρούχα της επιλογής τους, να φορέσουν για παράδειγμα τζιν ή κοντό παντελόνι, ενώ θα τους έλεγαν να μην ξυρίσουν τα γένια τους. Όταν οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την εξουσία βασάνισαν και ξυλοκόπησαν πολλούς δημοσιογράφους, τους συναδέλφους του Αιτητή, ενώ κάποιοι επίσης συνελήφθησαν. Σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής δήλωσε πως δεν θα έχει μέλλον, δεν θα μπορεί να σπουδάσει αλλά ούτε και να έχει δικαιώματα.

Κατά το στάδιο των διευκρινιστικών ερωτήσεων δήλωσε ότι ενώ φοιτούσε στο πανεπιστήμιο Balkh δημοσιογραφία, η φοίτησή του διακόπηκε εξαιτίας του covid, ενώ μετά την πτώση της Κυβέρνησης, τα Πανεπιστήμια δεν άνοιξαν χωρίς να γνωρίζει αν και πότε επαναλειτούργησαν σε μεταγενέστερο χρόνο.

Ερωτώμενος αν συνέβη οτιδήποτε από τότε που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του το οποίο να του δημιουργεί την πεποίθηση ότι η ζωή του κινδυνεύει, απάντησε αρνητικά ωστόσο επανέλαβε ότι δεν βλέπει να έχει μέλλον στη χώρα του. Οι φίλοι του επιδιώκουν να φύγουν στο εξωτερικό εξαιτίας των πολλών περιορισμών που υφίστανται καθώς δεν μπορούν να επιλέξουν τα ρούχα που θα φορέσουν και δημιουργείται πρόβλημα αν ξυρίζουν τα γένια τους ή δεν προσέρχονται την ώρα της προσευχής. Σε ό,τι αφορά τα δικαιώματά του, ο Αιτητής σημείωσε ότι απώλεσε την εργασία του, το κανάλι στο οποίο εργαζόταν έκλεισε χωρίς να ειδοποιηθούν οι υπάλληλοι και ότι πληροφορήθηκε από συνάδελφό του ότι ένας άλλος συνάδελφος του ξυλοκοπήθηκε από τους Ταλιμπάν όταν προσήλθε στην εργασία του στο κανάλι και το βρήκε κλειστό. Ο ίδιος ωστόσο δεν αντιμετώπισε κάποια απειλή από τους Ταλιμπάν.

Αναφορικά με την αντιμετώπιση των Αφγανών οι οποίοι επιστρέφουν από το εξωτερικό δήλωσε ότι κάποιοι φυλακίζονται και κάποιοι ξυλοκοπούνται επειδή εργάζονται για την πρώην Κυβέρνηση. Τέλος, ερωτηθείς αν θα μπορούσε να εγκατασταθεί στη Herat όπου θα μπορούσε να ζήσει μία πιο ήρεμη ζωή απάντησε αρνητικά καθότι η αντιμετώπιση είναι ίδια παντού, όπως και ο κίνδυνος. Αρνητικά απάντησε κι όταν ερωτήθηκε αν θα μπορούσε να ζήσει σε κάποια άλλη περιοχή στο Αφγανιστάν διότι μεγάλωσε στη Mazar. Αν έβρισκε εργασία θα πήγαινε αλλά δεν θα ήθελε να ζήσει για πάντα σε άλλη επαρχία.

Η προϋπόθεση της πραγματικής πιθανότητας επιτυχίας της προσφυγής

Ο Αιτητής έχει καταχωρίσει προσφυγή κατά της δυσμενούς απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου η οποία εκδόθηκε δυνάμει του άρθρου 33 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 και συνεπώς η εξεταζόμενη περίπτωση εμπίπτει στο άρθρο 6Β(2)(α) του περί Νομικής Αρωγής Νόμου.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπό κρίση αίτηση αφορά στην πρωτοβάθμια εκδίκαση της προσφυγής και ότι συνεπώς πληρείται η πρώτη προϋπόθεση παραχώρησης δωρεάν νομικής αρωγής ως αυτή θεσπίζεται με το εδάφιο (αα) του άρθρου 6Β(2) (ανωτέρω), κρίσιμη καθίσταται η εξέταση της δεύτερης προϋπόθεσης, θεσπιζόμενης διά του εδαφίου (ββ) της ίδιας διάταξης, την ύπαρξη δηλαδή, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, πραγματικής πιθανότητας επιτυχίας της σκοπούμενης προσφυγής.

Σύμφωνα με τη διαμορφωθείσα νομολογία, δίδεται ευρεία διακριτική ευχέρεια στο Δικαστήριο να αποφασίσει κατά πόσον, με βάση τα ενώπιον του στοιχεία, η προσφυγή του αιτητή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας[1].

Οι πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας θα πρέπει να εξετάζονται και υπό το φως της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου χωρίς να περιορίζεται αυθαίρετα η παροχή της δωρεάν νομικής αρωγής και χωρίς να εμποδίζεται η ουσιαστική πρόσβαση του αιτητή διεθνούς προστασίας στη δικαιοσύνη. Περαιτέρω όμως το Δικαστήριο, θα πρέπει να εξετάσει την αίτηση με βάση το υλικό που έχει ενώπιόν του χωρίς να δίδονται νομικές αρωγές ανεξέλεγκτα σε υποθέσεις που δεν έχουν πιθανότητες επιτυχίας^{^[2]}.

Σημειώνεται δε, πως το αποτέλεσμα της παρούσας αίτησης για νομική αρωγή, δεν θα επηρεάσει την τελική έκβαση της προσφυγής που έχει ήδη καταχωρηθεί από τον Αιτητή, εφόσον το Δικαστήριο στην παρούσα διαδικασία δεν αποφασίζει επί της οριστικής τύχης της προσφυγής[3].

Σημειώνεται εξάλλου ότι, το Δικαστήριο προβαίνει στην αξιολόγηση της βασιμότητας της αίτησης παροχής νομικής αρωγής, στη βάση του υλικού που τίθεται ενώπιον του[4].

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΙΣΧΥΡΙΣΜΩΝ ΤΟΥ ΑΙΤΗΤΉ ΚΑΙ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΩΝ Η ΑΙΤΗΣΗ

Προς αξιολόγηση των ισχυρισμών του Αιτητή, ο λειτουργός της EUAA διέκρινε τρεις (3) ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο μεν πρώτος, αναφορικά με τα προσωπικά στοιχεία, το προφίλ και τον τόπο καταγωγής του Αιτητή, ο δεύτερος αναφορικά με τις δηλώσεις του ότι επιθυμούσε να συνεχίσει τις σπουδές του και ο τρίτος αναφορικά με τις δηλώσεις του ότι δεν είχε δικαιώματα στη χώρα καταγωγής του και δεν αισθάνεται ασφαλής.

Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, καθώς στοιχειοθετήθηκαν τόσο η εσωτερική όσο και η εξωτερική αξιοπιστία του Αιτητή. Αναφορικά με τον δεύτερο κρίσιμο ισχυρισμό, ήτοι ότι ο Αιτητής ήθελε να συνεχίσει τις σπουδές του, ο λειτουργός της EUAA έκρινε πως τα λεγόμενα του Αιτητή ήταν αόριστα, ενώ προχωρώντας στην αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας, παρέθεσε πληροφορίες που αφορούν την επαναλειτουργία των Πανεπιστημίων στο Αφγανιστάν για τους άρρενες φοιτητές. Ο ισχυρισμός του Αιτητή απορρίφθηκε τελικώς λόγω ελλιπούς εσωτερικής αξιοπιστίας εξαιτίας της μη συνεκτικής αφήγησης του.

Όσον αφορά τον τρίτο κρίσιμο ισχυρισμό, αναφορικά με το ότι ο Αιτητής δεν έχει δικαιώματα στη χώρα καταγωγής και για τον λόγο αυτό δεν αισθάνεται ασφαλής, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι οι δηλώσεις του ήταν αόριστες και γενικόλογες. Δεν παρείχε πληροφορίες και λεπτομέρειες σχετικά με τους περιορισμούς τους οποίους επιβάλουν οι Ταλιμπάν και τις συνέπειες σε περίπτωση μη συμμόρφωσης ούτε και λεπτομέρειες σχετικά με το κλείσιμο του καναλιού στο οποίο εργαζόταν, ενώ αναμενόταν ευλόγως να παρέχει λεπτομέρειες σχετικά με την οικογένεια, την εργασία και τις αλλαγές τις οποίες βίωσε εξαιτίας των οποίων δεν αισθανόταν ασφάλεια.

Σε ό,τι αφορά την εξωτερική αξιοπιστία, ο λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες σχετικά με την ύπαρξη του καναλιού mitra όπου δήλωσε ότι εργαζόταν ο Αιτητής ως εικονολήπτης και για την κατάσταση ασφαλείας εξ αιτίας των Ταλιμπάν το έτος 2019. Ο λειτουργός απέρριψε τον ισχυρισμό λόγω ελλιπούς εσωτερικής αξιοπιστίας εξαιτίας της μη συνεκτικής αφήγησης του Αιτητή αν και οι δηλώσεις του υποστηρίζονταν εν μέρει από τις πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής.

Στα πλαίσια των ισχυρισμού που έγινε δεκτός, ο λειτουργός κατά την αξιολόγηση κινδύνου έκρινε ότι βάση των πληροφοριών τις οποίες παρέθεσε, προκύπτει εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής να εκτεθεί σε συνθήκες οι οποίες ισοδυναμούν με δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη Mazar e Sharif.

Κατά τη νομική ανάλυση λαμβάνοντας υπόψη την αφγανική καταγωγή του αιτητή, τα προσωπικά του χαρακτηριστικά και την κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής και πιο συγκεκριμένα στην επαρχία Μazar e Sharif για την οποία παραθέτει πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στη Mazar e Sharif και την ανθρωπιστική κρίση στη χώρα καταλήγει ότι ο Αιτητής δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως πρόσφυγας.

Προχωρώντας στην εξέταση της δυνατότητας απόδοσης επικουρικής προστασίας ο λειτουργός καταλήγει ότι δεν προκύπτει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας ως αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας και μόνο με την παρουσία του στην περιοχή καταγωγής, ενώ δεν εντοπίζονται προσωπικές περιστάσεις που να επιτείνουν τον κίνδυνο ο Αιτητής να αντιμετωπίσει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας ως αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.

Στο πλαίσιο της προσφυγής που καταχώρισε εναντίον της απορριπτικής του αιτήματός του απόφασης, ο Αιτητής καταγράφει ότι η ζωή του στο Αφγανιστάν κινδυνεύει λόγω της εργασίας του ως δημοσιογράφος με την προηγούμενη Κυβέρνηση και υποστήριζε την ελευθερία του λόγου και τη δημοκρατία. Αρθρογραφούσε και ήταν ενεργός δημοσιογράφος κατά των Ταλιμπάν και της ιδεολογίας τους γι’ αυτό τράπηκε σε φυγή από τη χώρα.

Κατά την επ’ ακροατηρίω διαδικασία ο Αιτητής επανέλαβε τα όσα ανέφερε στη συνέντευξή του διορθώνοντας το έτος αποφοίτησής του από το σχολείο, η οποία έλαβε χώρα το 2019 και όχι το 2018, ως ανέφερε στη συνέντευξή του. Πρόσθεσε ότι τόσο το κανάλι όσο και ο ίδιος είχε δεχθεί απειλές.

Σημειώνεται ότι η ευπαίδευτη εκπρόσωπος του Γενικού Εισαγγελέα, εισηγήθηκε, τόσο μέσω του Γραπτού της Σημειώματος όσο και προφορικώς, ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτει ο περί Νομικής Αρωγής Νόμος για την παραχώρηση του ευεργετήματος της νομικής αρωγής στον Αιτητή.

Έχω μελετήσει προσεκτικά το Γραπτό Σημείωμα του Γενικού Εισαγγελέα, τα έγγραφα του διοικητικού φακέλου, τη συνέντευξη του Αιτητή ενώπιόν των αρμόδιων λειτουργών, την εισηγητική έκθεση και την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, τους ισχυρισμούς του Αιτητή ενώπιόν του Δικαστηρίου και γενικά το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιόν μου. Από τα όσα λοιπόν τέθηκαν ενώπιόν μου, αυτό που εκ πρώτης όψεως διαπιστώνω, είναι πως ο αρμόδιος λειτουργός κατά την αξιολόγηση των κρίσιμων ισχυρισμών τους οποίους διέκρινε και ταξινόμησε ως δεύτερο και τρίτο ισχυρισμό, προέβη σε απλή παράθεση των δηλώσεων του Αιτητή κατά κύριο λόγο, χωρίς να προχωρά σε αξιολόγηση αυτών. Πιο συγκεκριμένα ως προς τον δεύτερο ισχυρισμό, ο λειτουργός αναφέρει ότι ο Αιτητής υπήρξε αντιφατικός και μη συνεκτικός, ωστόσο το Δικαστήριο δεν εντοπίζει αντίφαση στις δηλώσεις του Αιτητή που αφορούν την προσπάθειά του να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο. Η αρχική δήλωση του Αιτητή ότι ήθελε να σπουδάσει στο εξωτερικό αλλά δεν μπορούσε να αποκτήσει θεώρηση εισόδου (visa) κι ότι ένα χρόνο αργότερα η Κυβέρνηση κατέρρευσε, δεν έρχεται φρονώ σε αντίφαση με το ότι εισήχθη στη σχολή δημοσιογραφίας το 2020 αλλά η φοίτηση διεκόπη λόγω του covid, παρά μόνο περιγράφει απλώς την προσπάθεια του Αιτητή ακολουθήσει σπουδές στο Πανεπιστήμιο. Όταν η προσπάθειά του να φοιτήσει στο εξωτερικό δεν ευδοκίμησε, επιδίωξε σπουδές στη χώρα καταγωγής οι οποίες διακόπηκαν λόγω covid. Άλλωστε η μετέπειτα εγγραφή και φοίτησή του σε Πανεπιστήμιο στις μη ελεγχόμενες από την Δημοκρατία περιοχές ενισχύει τον ισχυρισμό του Αιτητή για την προσπάθεια του να επιδιώξει σπουδές στο εξωτερικό όπως αρχικώς είχε κατά νου.

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του δεύτερου ισχυρισμού παρατηρείται ότι πέραν των πληροφοριών που επιβεβαιώνουν την επιστροφή των αρρένων φοιτητών στα Πανεπιστήμια μετά από το προσωρινό κλείσιμό τους εξαιτίας της ανάληψης της εξουσίας των Ταλιμπάν τον Αύγουστο του 2021, οι πληροφορίες που παρατίθενται αφορούν την παύση της φοίτησης στα Πανεπιστήμια για τις γυναίκες κατά την αντίστοιχη χρονική περίοδο, πληροφορία η οποία δεν εμφανίζει κάποια σύνδεση με τις δηλώσεις του Αιτητή. Αναφορικά με την αδυναμία του Αιτητή να παρέχει πληροφορίες σχετικά με την παρούσα κατάσταση του εκπαιδευτικού συστήματος στο Αφγανιστάν, φρονώ πως αυτή δικαιολογείται στο βαθμό κατά τον οποίο λαμβάνεται υπόψη ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του στις 06.03.2022 λίγους μήνες μετά την ανάληψη εξουσίας από τους Ταλιμπάν τον Αύγουστο του 2021. Λαμβάνοντας υπόψη τις δυσκολίες που αντιμετώπισε ο Αιτητής να ακολουθήσει σπουδές στο εξωτερικό, τη διακοπή των σπουδών στο πανεπιστήμιο εξαιτίας του covid το έτος 2020, τις σπουδές του στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές σε συνδυασμό με τις πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής[5] οι οποίες υποστηρίζουν τις δηλώσεις του σχετικά με το κλείσιμο των Πανεπιστημίων λόγω covid και το κλείσιμο των Πανεπιστημίων στη συνέχεια από τους Ταλιμπάν, ο σχετικός ισχυρισμός που αφορά την επιθυμία του Αιτητή να συνεχίσει τις σπουδές του φρονώ πως θα έπρεπε να γίνει αποδεκτός. Σημειώνεται ωστόσο ότι βάσει των πληροφοριών που παρέθεσαν οι Καθ’ων η αίτηση φαίνεται ότι είναι εφικτή η συνέχιση των σπουδών του στη χώρα καταγωγής.

Αναφορικά με τον τρίτο ισχυρισμό, ήτοι την έλλειψη δικαιωμάτων και την ανασφάλεια που νιώθει συνεπεία αυτού στη χώρα καταγωγής του, επισημαίνεται ότι ο Αιτητής αναφέρθηκε στη γενικότερη κατάσταση που επικρατεί στη χώρα καταγωγής του χωρίς να εξειδικεύει κάποιο περιστατικό παραβίασης των δικαιωμάτων του προσωπικά. Επισημαίνω στο σημείο αυτό ότι δε συμφωνώ, εκ πρώτης όψεως, με την απόφαση του λειτουργού της EUAA να συμπεριλάβει στο πλαίσιο εξέτασης του ισχυρισμού αυτού, την εξέταση των δηλώσεων του Αιτητή σε σχέση με την εργασία του σε τηλεοπτικό σταθμό. Η εργασία του Αιτητή στον τηλεοπτικό σταθμό ως εικονολήπτη θα έπρεπε να απομονωθεί ως ξεχωριστός ουσιώδης ισχυρισμός και να τύχει αυτοτελούς αξιολόγησης καθώς αποτελεί στοιχείο του προφίλ του το οποίο μπορεί να αποδειχθεί κρίσιμο για την υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας. Από πηγές τις οποίες εξέτασε το Δικαστήριο αν και δεν βρέθηκαν στοιχεία σχετικά με την αντιμετώπιση την οποία τυγχάνουν οι πρώην εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης, ωστόσο από πρόσφατες πληροφορίες προκύπτει ότι οι εργαζόμενοι σε μέσα ενημέρωσης στοχοποιούνται από την de facto κυβέρνηση των Ταλιμπάν ιδιαίτερα σε περιπτώσεις που θεωρείται ότι δέχονται ασεβή κριτική[6]. Τα αρχεία της UNAMA κατέδειξαν 163 παραβιάσεις κατά δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης που πραγματοποιήθηκαν από τις de factο αρχές[7]. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αυθαίρετες κρατήσεις χρησιμοποιήθηκαν για να παραμείνουν τα μέσα ενημέρωσης εντός των αποδεκτών γραμμών[8] ενώ μια «ανησυχητική τάση» συλλήψεων και επιθέσεων κατά δημοσιογράφων και εργαζομένων στα μέσα ενημέρωσης συνέχισε να αυξάνεται υπό τους Ταλιμπάν[9]. Συνυπολογίζοντας την δήλωση του Αιτητή ότι δεν ξέρει αν γνωρίζουν για εκείνον (ερ. 26 2χ) η οποία δεν διερευνήθηκε περαιτέρω ούτως ώστε να διαπιστωθεί αν συνδέεται με την πρώην εργασία του και τον πιθανό κίνδυνο που ενδέχεται να αντιμετωπίσει εξαιτίας αυτής, φρονώ πως εντοπίζεται εκ πρώτης όψεως έλλειψη της δέουσας υπό τις περιστάσεις έρευνας.

Σε ό,τι αφορά την ανάλυση του τρίτου ισχυρισμού, είναι και δική μου παρατήρηση ότι πράγματι οι δηλώσεις του Αιτητή υπήρξαν ελλιπείς αναφορικά με τον περιορισμό των δικαιωμάτων που υπέστη με την επικράτηση των Ταλιμπάν αναφερόμενος κυρίως στις συστάσεις να αποφεύγονται κάποιοι τύποι ενδυμασίας όπως το τζιν και το κοντό παντελόνι, η υιοθέτηση της γενειάδας και η τήρηση της προσευχής. Ως προς τις συνέπειες μη τήρησης των συστάσεων αυτών, ο Αιτητής ανέφερε ότι οι Ταλιμπάν χαστουκίζουν όσους δεν συμμορφώνονται χωρίς ωστόσο να αναφερθεί σε κάποια σχετική προσωπική του εμπειρία. Προχωρώντας στην εξέταση της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού, οι πληροφορίες οι οποίες παρατίθενται από το λειτουργό της EUAA αφορούν στην κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή ενώ δεν συνδέονται με την εξέταση της ύπαρξης περιορισμού των δικαιωμάτων εξαιτίας των Ταλιμπάν αλλά με περιστατικά θανάτων αμάχων.

Το Δικαστήριο ωστόσο εντόπισε πληροφορίες που επιβεβαιώνουν την παραβίαση των ολοένα και περισσότερο των θεμελιωδών ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων της ειρηνικής συνάθροισης και του συνεταιρίζεσθαι, της έκφρασης και των δικαιωμάτων στη ζωή και την προστασία από την κακομεταχείριση και η διακυβέρνηση του Αφγανιστάν γίνεται με τη χρήση φόβου και κατασταλτικών πολιτικών[10]. Σε ό,τι αφορά την ενδεδειγμένη κατά τους Ταλιμπάν ενδυμασία στην οποία αναφέρθηκε ο Αιτητής, σύμφωνα με πηγές, διαφαίνεται ότι υπήρξαν αναφορές ανδρών οι οποίοι ξυλοκοπήθηκαν από μαχητές εξαιτίας του δυτικού τρόπου ντυσίματός τους[11] καθώς θεωρήθηκε ότι δεν σέβονται το Ισλάμ[12] το ξύρισμα των γενειάδων απαγορεύτηκε[13] ενώ πρέπει να αναφέρονται όσοι δεν ακολουθούν τους κανόνες για προσευχή και νηστεία όπως προβλέπονται από τη θρησκεία[14]. Σε επαρχιακό επίπεδο, τα επαρχιακά de facto τμήματα για την προώθηση της αρετής και την πρόληψη της ανηθικότητας εξέδωσαν περαιτέρω οδηγίες πολιτικής σχετικά με τους κώδικες ενδυμασίας, τις προσευχές και τον διαχωρισμό φύλου σε δημόσιους χώρους[15].

Φαίνεται πως, εκ πρώτης όψεως, οι Καθ’ ων η αίτηση δεν προχώρησαν σε περαιτέρω εξέταση των ισχυρισμών του Αιτητή που αφορούσαν τον τρόπο ζωής και καθημερινότητας ο οποίος επιβλήθηκε από τους Ταλιμπάν, ούτε αν εκείνος προσωπικά κατά το σύντομο χρονικό διάστημα κατά το οποίο παρέμεινε στη χώρα του μετά την ανάληψη της εξουσίας από αυτούς είχε βιώσει κάποιο παρόμοιο περιστατικό εις βάρος του. Αν και ο Αιτητής ανέφερε ότι δεν θα έχει το δικαίωμα να ζήσει τη ζωή του όπως εκείνος θέλει και όχι όπως εκείνοι θέλουν να τη ζήσει (ερ. 23 1χ), αναφερόμενος περαιτέρω και στην άσκηση βίας εκ μέρους των Ταλιμπάν σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις επιταγές τους περί ένδυσης και εμφάνισης, εντούτοις οι δηλώσεις του αυτές δεν φαίνεται να έτυχαν εξέτασης και αξιολόγησης από τους Καθ’ ων η αίτηση. Επιπλέον εντοπίζω, ως προς το προφίλ του Αιτητή, ότι πρόκειται για έναν άνδρα ο οποίος έχει εγκαταλείψει το Αφγανιστάν και διαμένει από τον Μάρτιο του 2022 σε ευρωπαϊκή χώρα οι νόρμες της οποίας δεν συμβαδίζουν με εκείνες της χώρας καταγωγής του και αποδοκιμάζονται από την de facto Κυβέρνηση των Ταλιμπάν, στοιχείο στο οποίο αναφέρθηκε ο Αιτητής.

Πηγές σημείωσαν ότι άτομα που θεωρούνται «δυτικοποιημένα» μπορεί να απειληθούν από τους Ταλιμπάν, συγγενείς ή γείτονες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, άντρες φέρεται να παρενοχλήθηκαν από μαχητές Ταλιμπάν επειδή φορούσαν ρούχα δυτικού τύπου ή δέχθηκαν επίθεση δημόσια επειδή θεωρήθηκαν «προδότες» ή «άπιστοι»[16]. Συνεπώς, το στοιχείο αυτό του προφίλ του Αιτητή όφειλε να είχε διερευνηθεί περαιτέρω.

Επισημαίνεται ότι στο στάδιο της αξιολόγησης κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε ότι δεν υπάρχει εύλογη πιθανότητα ο Αιτητής να υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη άμα τη επιστροφή του στη Mazar e Sharif της επαρχίας Balkh του Αφγανιστάν. Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρισμούς που δεν αξιολογήθηκαν και αφορούσαν την επαγγελματική ενασχόληση του Αιτητή ως εικονολήπτη σε τηλεοπτικό κανάλι από τον Μάιο του 2021 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2021, την διαμονή του στην Κύπρο από τον Μάρτιο του 2022 και ιδιαιτέρως τη διαμονή του στη Δημοκρατία από τον Απρίλιο του 2023, η οποία δεν είναι μουσουλμανική χώρα, θεωρώ ότι όφειλε η αρμόδια αρχή να εξετάσει περαιτέρω την πιθανότητα να υπάρχει εύλογη πιθανότητα βάσιμου και δικαιολογημένου φόβου δίωξης ή πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης.

Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκε ενώπιον μου, όπως τα έχω αναφέρει και πιο πάνω, καταλήγω - στο βαθμό που απαιτείται στην παρούσα, η οποία δεν απαιτεί εις βάθος εξέταση της ουσίας της αιτήσεως διεθνούς προστασίας - ότι το αίτημα του Αιτητή για παροχή διεθνούς προστασίας δεν εξετάστηκε επιμελώς ούτε ερευνήθηκε δεόντως από την Υπηρεσία Ασύλου. Για τους λόγους που έχουν εκτεθεί καταλήγω ότι, βάσει των προνοιών της σχετικής νομοθεσίας, και λαμβανομένων υπόψη των ενώπιον μου στοιχείων, μπορεί να θεωρηθεί ότι η προσφυγή εναντίον της επίδικης απόφασης έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας, χωρίς βεβαίως σε καμία περίπτωση να προδικάζεται το αποτέλεσμα της προσφυγής που έχει ήδη καταχωρίσει ο Αιτητής. Υπό το φως των ανωτέρω, κρίνω ότι υπάρχουν εκ πρώτης όψεως πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας της προσφυγής που έχει καταχωρίσει ο Αιτητής, καθώς, διαπιστώνεται η ύπαρξη κρίσιμων στοιχείων, των οποίων αρμόζει περαιτέρω εξέταση και αποκρυστάλλωση στο πλαίσιο της δικαστικής διαδικασίας, δεδομένης και της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου.

Περαιτέρω, δυνάμει του άρθρου 7 του περί Νομικής Αρωγής Νόμου, το Δικαστήριο προτού προχωρήσει στην έκδοση πιστοποιητικού για παροχή δωρεάν νομικής αρωγής, συνεκτιμά την κοινωνικοοικονομική κατάσταση του εκάστοτε αιτητή καθώς επίσης και τη σοβαρότητα της υπόθεσης ή άλλων περιστάσεων της υπόθεσης προκειμένου να αξιολογήσει κατά πόσον είναι επιθυμητό για το συμφέρον της δικαιοσύνης ο εκάστοτε αιτητής να τύχει δωρεάν νομικής αρωγής για την προετοιμασία και το χειρισμό της υπόθεσής του.

Ενόψει των όσων ανωτέρω αναφέρονται, η αίτηση δυνατόν να γίνει δεκτή υπό την αίρεση εξέτασης της κοινωνικοοικονομικής έκθεσης από το Δικαστήριο. Διατάσσεται, συνεπώς, η κατάθεση στο Πρωτοκολλητείο, Κοινωνικοοικονομικής Έκθεσης του Γραφείου Ευημερίας για τους σκοπούς των άρθρων 7(1)(α) και 8 του ίδιου Νόμου, μέχρι τις 14.03.2024. Η Πρωτοκολλητής να ενημερώσει το Γραφείο Ευημερίας για την σημερινή απόφαση του Δικαστηρίου.

Τηρουμένων των πιο πάνω οδηγιών του Δικαστηρίου, η αίτηση ορίζεται για εξέταση στις 15.03.2024 και ώρα 10:30 π.μ.

Τα έξοδα του Διερμηνέα καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, να καταβληθούν από τη Δημοκρατία.

Ε. Ρήγα, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

[1]Απόφαση στην Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ. 23/2010, Farshad Khamsen, ημερ. 14.10.2010

[2]Αποφάσεις στην Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ. 10/2010, Αlali Abdulhamid, ημερ. 06.05.2010 και στην Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ. 25/2010, Antonia Adahor, ημερ. 13.12.2010

[3]Αποφάσεις στις Yπoθ. αρ. 278/09, Durgo Man v. Δημοκρατίας, ημερ. 15.07.2009, και Yπoθ. αρ. 7/11 και 8/11, Nacira Baghour και Roud Gad, ημερ. 28.03.2011

[4]Απόφαση στην Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 31/2013, Singh Khushwant, ημερ. 23.12.2013

[5] Sayeed Asif Akramy (2022) Shocks and aftershocks of the COVID-19 pandemic in Afghanistan higher education institutions, Cogent Arts & Humanities, 9:1, DOI: 10.1080/23311983.2022.2029802 διαθέσιμο σε: https://www.tandfonline.com/doi/epdf/10.1080/23311983.2022.2029802?needAccess=true,ημερ. πρόσβασης 14.02.2024

[6] Radio Free Europe Radio Liberty, The Azadi Briefing: Afghan Journalists Face 'Terrifying' Conditions Under Taliban Rule, 05/05/2023, https://www.rferl.org/a/taliban-media-clampdown-journalists/32397637.html

[7]UNAMA, Human Rights in Afghanistan, 15 August 2021–15 June 2022, July 2022, https://unama.unmissions.org/human-rights-monitoring-and-reporting, p. 26

[8] Qaane, E., Regime Change, Economic Decline and No Legal Protection: What has happened to the Afghan

media?, AAN, 7 March 2022, https://www.afghanistan-analysts.org/en/reports/rights-freedom/regime-change-economic-decline-and-no-legal-protection-what-has-happened-to-the-afghan-media/; AI, Afghanistan: Taliban Must Immediately Stop Arbitrary Arrests of Journalists,

Civil Society Activists, Former Government Officials and Those Who Dissent, 21 March 2022, https://www.amnesty.org/en/wp-content/uploads/2022/03/ASA1153692022ENGLISH.pdf, p. 1

[10] CIVICUS, A year of Taliban rule leaves civic space decimated in Afghanistan, 8 September 2022, https://monitor.civicus.org/updates/2022/09/08/year-taliban-rule-leaves-civic-space-decimated-afghanistan/; UN Human

Rights Council, Situation of human rights in Afghanistan, 6 September 2022, https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fwww.ohchr.org%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Fdocuments%2Fhrbodies%2Fhrcouncil%2Fregularsession%2Fsession51%2F2022-09-06%2FA_HRC_51_6_AdvanceUneditedVersion.docx&wdOrigin=BROWSELINK, para. 80, 85, AW, Two years of Taliban rule: documenting human rights abuses using open source, 15 August 2023, https://www.afghanwitness.org/reports/two-years-of-taliban-rule%3A-documenting-human-rights-abuses-using-open-source, p. 3, June 2023, https://www.ecoi.net/en/file/local/2095410/N2317030.pdf, para. 34,

[11] CNN, The Taliban have Afghanistan's justice system in their hands. CNN shows what it's like, 11 October 2021, https://edition.cnn.com/videos/world/2021/10/11/afghanistan-brutal-justice-ghazni-clarissa-ward-pkg-intl-ldn-vpx.cnn; Telegraph (The), Taliban 'flog young Afghans for wearing jeans', 22 August 2021, https://www.telegraph.co.uk/world-news/2021/08/22/taliban-flog-young-afghans-wearing-jeans/

[15]UNSG, The situation in Afghanistan and its implications for international peace and security, A/76/862-

S/2022/485, 15 June 2022, https://digitallibrary.un.org/record/3977808/files/A_76_862--S_2022_485-EN.pdf?ln=en, para. 9

[16] EUAA, Afghanistan – Security Situation Country of Origin Information Report, August 2022, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2022_08_EUAA_COI_Report_Afghanistan_Security_situation.pdf, σ.31, EUAA, Afghanistan Targeting of Individuals, August 2022, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2022_08_EUAA_COI_Report_Afghanistan_Targeting_of_individuals.pdf, σ.50-53