ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

Υπόθεση Αρ.: 156/23

 

29 Μαρτίου, 2024

 

[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

 

 

A.K.

Αιτητή

και

 

Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ’ ων η αίτηση

…………………….

Ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά

 

Π. Δημητρίου (κα) για Κ. Χριστοφορίδη (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

 

Ρ. Ευαγγέλου (κος) για πιστή μετάφραση από Αγγλικά σε Ελληνικά και αντίστροφα

 

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 21.9.2022, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2022 (στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος).

Γεγονότα

1.             Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από τη Σιέρρα Λεόνε και είναι κάτοχος διαβατηρίου της χώρας καταγωγής του. Περί τις 9.6.2021 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 1.9.2022, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία υπέβαλε σχετική Έκθεση – Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) στις 13.9.2022 για απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή. Στις 21.9.2022, ο Προϊστάμενος ενέκρινε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 9.1.2023, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

Νομικοί Ισχυρισμοί

2.             Ο Αιτητής στο εισαγωγικό δικόγραφο της παρούσας διαδικασίας αναφέρει ότι διαφωνεί με την επίδικη απόφαση λόγω του ότι είναι ομοφυλόφιλος και κινδυνεύει η ζωή του από την κοινωνία στη χώρα καταγωγής του.  

3.             Στο πλαίσιο της γραπτής του αγόρευσης, ο Αιτητής αναφέρει ότι εάν επιστρέψει πίσω κινδυνεύει από τους νεαρούς της κοινότητας, ενώ θα καταλήξει φυλακή λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού. Αναφέρει επίσης τα προβλήματα υγείας που προέκυψαν από τον τραυματισμό του κατά τη διάρκεια επίθεσης που δέχθηκε, και την ανησυχία του ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη Σιέρρα Λεόνε και φυλάκισης του, δεν θα έχει την ευκαιρία να λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή και εξέταση της επέμβασης στο ισχίο στην οποία υποβλήθηκε.  

4.              Κατά την ακροαματική διαδικασία της παρούσας προσφυγής, ο Αιτητής ανέφερε αρχικά ότι κατάγεται από την πόλη Freetown, όπου ζούσε προτού εγκαταλείψει τη χώρα του. Ως περαιτέρω ανέφερε, στη Σιέρρα Λεόνε ζει ο μικρότερος αδερφός του και η γιαγιά του, η οποία τον μεγάλωσε. Ως επίσης δήλωσε, ο σύντροφος του τον βοήθησε οικονομικά για να έρθει στην Κύπρο. Ερωτηθείς για το πρόβλημα που αντιμετωπίζει στο πόδι του, ο Αιτητής ανέφερε ότι τραυματίστηκε στο γόνατο μετά από ξυλοδαρμό που δέχθηκε μεταξύ Δεκεμβρίου και Ιανουαρίου του 2021, και αυτό του δημιούργησε ζημιά στη λεκάνη. Κληθείς να δώσει περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με τη συνειδητοποίηση της σεξουαλικής του ταυτότητας, ο Αιτητής ανέφερε ότι το συνειδητοποίησε στο γυμνάσιο. Τότε ξεκίνησαν οι διακρίσεις και η παρενόχληση. Ερωτηθείς τι συνέβη τον Δεκέμβριο του 2020, ο Αιτητής ανέφερε ότι κάλεσε τον σύντροφο του στο σπίτι που διέμενε και κατά τη διάρκεια της ερωτική πράξης εισέβαλαν στο σπίτι άτομα και άρχισαν να τους χτυπούν. Ο σύντροφος του κατάφερε να διαφύγει επειδή μπορούσε να τρέξει, ενώ ο ίδιος δεν μπορούσε με αποτέλεσμα να υποστεί σοβαρή σωματική βλάβη. Ερωτηθείς πως κατάφεραν να μπουν στο σπίτι, απάντησε ότι έσπασαν την πόρτα. Κληθείς να δώσει πληροφορίες για τα άτομα που τους επιτέθηκαν, ο Αιτητής δήλωσε ότι ήταν άτομα της κοινότητας, τα οποία μπορεί να αναγνωρίσει καθώς προηγουμένως τον είχαν απειλήσει. Ως επίσης δήλωσε ο Αιτητής, μετά τον ξυλοδαρμό κρατήθηκε για 72 ώρες σε αστυνομικό σταθμό και ένας από τους φίλους του υπέγραψε για να ελευθερωθεί. Με την πάροδο μερικών ημερών, η αστυνομία τον ξανακάλεσε γιατί η υπόθεση του αφορούσε ομοφυλοφιλία και η ομοφυλοφιλία απαγορεύεται στη χώρα του και έτσι διέφυγε στην ύπαιθρο όπου και παρέμεινε για 2-3 μέρες. Ο σύντροφος του τον προμήθευε με φαγητό και τον βοήθησε να διαφύγει από τη χώρα. Κληθείς να εξηγήσει γιατί ο σύντροφος του δεν διώκεται, ο Αιτητής ανέφερε ότι δεν διαμένει στην κοινότητα που μένει ο ίδιος, ενώ ως περαιτέρω εξηγεί, αν ο ίδιος μετακόμιζε στην περιοχή που διαμένει ο σύντροφος του θα διωκόταν από τον πατέρα του (συντρόφου του) ή από την κυβέρνηση. Ερωτηθείς αν διατηρεί σχέση με τον σύντροφο του, ο Αιτητής απάντησε θετικά και ότι τον ενημέρωσε ότι η κατάσταση έχει επιδεινωθεί και ότι η κυβέρνηση τον αναζητά, και ως αποδεικτικά υπάρχουν τα άρθρα σε εφημερίδες. Κληθείς να εξηγήσει πως κατάφερε να ταξιδέψει, ο Αιτητής υποστήριξε ότι μεταμφιέστηκε σε ηλικιωμένο άντρα, και ο σύντροφος του δωροδόκησε άτομα που βρίσκονταν στον έλεγχο του αεροδρομίου και το διευθέτησαν. Τέλος, ζητήθηκε από τον Αιτητή να προσκομίσει οποιαδήποτε σχετικά αποδεικτικά έγγραφα τεκμηριώνουν τον ισχυρισμό του. Στη συνέχεια της ακροαματικής διαδικασίας, ο Αιτητής προσκόμισε ιατρική βεβαίωση όπου φαίνεται ότι ο Αιτητής πάσχει από χρόνια οστεομυελίτιδα, ενώ προσκόμισε και αντίγραφο από εφημερίδα το οποίο αναφέρει ότι ο Αιτητής αναζητείται ως ομοφυλόφιλο άτομο. Κληθείς να δώσει πληροφορίες για το συγκεκριμένο άρθρο, ο Αιτητής ανέφερε ότι του το έστειλε ο συγκάτοικος του από την πόλη Freetown, ενώ είναι διαθέσιμο και διαδικτυακά. Ερωτηθείς να διευκρινίσει τον λόγο που δεν προσκόμισε το εν λόγω έγγραφο κατά το στάδιο της συνέντευξης ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, ο Αιτητής υποστήριξε ότι δεν του ζητήθηκε. Εδώ σημειώνεται, ότι οι Καθ’ ων η αίτηση αντέκρουσαν τη συγκεκριμένη δήλωση παραπέμποντας σε ερυθρό της συνέντευξης. Τέλος, σε ερώτηση αναφορικά με το μέρος της διαμονής του από τον Ιανουάριο που τον καταζητούσαν μέχρι και τον Απρίλιο που έφυγε, ο Αιτητής ανέφερε ότι έφτιαξε μια σκηνή και διέμενε σε θάμνους όπου οι φίλοι του τον προμήθευαν με φαγητό και φάρμακα.   

5.             Από την πλευρά τους οι Καθ΄ ων η αίτηση υπεραμύνονται της επίδικης πράξης και, υποβάλλουν ότι ο Αιτητής δεν κατόρθωσε να αποσείσει το βάρος απόδειξης των ισχυρισμών του. Παραπέμποντας στην εισηγητική έκθεση της αρμόδιας λειτουργού, υποβάλλουν ότι τα σημεία που εντοπίστηκαν κατά την εξέταση του αιτήματος του Αιτητή, πλήττουν σοβαρά την αξιοπιστία των ισχυρισμών που συνθέτουν τον πυρήνα του αιτήματός του. Περαιτέρω, η αρμόδια λειτουργός διαμόρφωσε τη συνέντευξη σύμφωνα με το μοντέλο DSSH (Difference Stigma Shame Harm), δίνοντας την ευκαιρία στον Αιτητή να εκφράσει και να περιγράψει τα συναισθήματα διαφορετικότητας, στιγματισμού και ντροπής που ενδεχομένως να βίωσε με τη συνειδητοποίηση της ομοφυλοφιλίας του. Ωστόσο, οι δηλώσεις του στερούνται ευλογοφάνειας και βιωματικού στοιχείου∙ ενώ ο ισχυρισμός περί ύπαρξης κινδύνου για τη ζωή του παρέμεινε ατεκμηρίωτος. Παράλληλα, υποβάλλουν ότι εξετάστηκαν ενδελεχώς όλα τα στοιχεία που βρίσκονταν ενώπιον της διοικητικής αρχής, συμφώνως προς τις κατά τον νόμο προβλεπόμενες διαδικασίες.

Νομικό πλαίσιο

6.             Η Σύμβαση περί του καθεστώτος των προσφύγων, η οποία υπογράφηκε στη Γενεύη στις 28 Ιουλίου 1951 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1954 [Recueil des traités des Nations unies, τόμος 189, σ. 150, αριθ. 2545 (1954)], όπως συμπληρώθηκε με το Πρωτόκολλο περί του καθεστώτος των προσφύγων, το οποίο συνήφθη στη Νέα Υόρκη στις 31 Ιανουαρίου 1967 και τέθηκε σε ισχύ στις 4 Οκτωβρίου 1967 (στο εξής: Σύμβαση της Γενεύης), ορίζει, στο άρθρο 1, τμήμα Α, σημείο 2, πρώτο εδάφιο, ότι ο όρος «πρόσφυγας» εφαρμόζεται επί παντός προσώπου το οποίο, «συνεπεία δικαιολογημένου φόβου διώξεως λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητος, κοινωνικής τάξεως ή πολιτικών πεποιθήσεων, ευρίσκεται εκτός της χώρας της οποίας έχει την ιθαγένεια και δεν δύναται ή, λόγω του φόβου τούτου, δεν επιθυμεί να απολαύη της προστασίας της χώρας ταύτης».

7.             Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022 έχει ως ακολούθως (η υπογράμμιση είναι δική μου):

«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικοί Κανονισμοί (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής τηρουμένων των αναλογιών σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις/προσθήκες που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.»

8.             Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (στο εξής: ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.

9.             Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει την έννοια του όρου πρόσφυγας και τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτόν τον ορισμό.

 

10.          Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τις περιπτώσεις, όπου χορηγείται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Κατάληξη

11.          Είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό εκ προοιμίου ότι, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει και την ουσιαστική ορθότητά της (στο πλαίσιο πάντα που καθορίζουν οι ισχυρισμοί του εκάστοτε αιτητή). Ο Αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας.

12.          Παρατηρώ συναφώς, ότι στο έντυπο της αίτησής του για διεθνή προστασία ο Αιτητής ανέφερε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω του ξυλοδαρμού και της σύλληψης του εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού, καθώς δηλώνει ομοφυλόφιλος. Ως υποστηρίζει πέρασε 72 ώρες κρατούμενος πριν αφεθεί ελεύθερος με εγγύηση, ενώ του ζητήθηκε να εμφανιστεί σε δικαστήριο. Καθώς δεν ήθελε να εμφανιστεί στο δικαστήριο εγκατέλειψε τη χώρα του, ενώ η κυβέρνηση τον ψάχνει για να τον φυλακίσει (ερυθρό 1, του διοικητικού φακέλου).  

13.          Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε αρχικά ότι γεννήθηκε και μεγάλωσε στην πόλη Freetown. Η μητέρα του απεβίωσε όταν ήταν μικρός και δεν γνώρισε πατέρα. Μεγάλωσε με τη γιαγιά του και τον μικρότερο αδερφό του. Το 2016 έφυγε από το χωριό όπου έμενε με τη γιαγιά του και πήγε στην πόλη Freetown για να συνεχίσει την εκπαίδευση του, εκεί ζούσε με ένα φίλο του μέχρι την μέρα που εγκατέλειψε τη χώρα του. Ο Αιτητής ολοκλήρωσε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αλλά δεν ήταν σε θέση να συνεχίσει τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο λόγω προβλημάτων. Ερωτηθείς σχετικά με το ταξίδι του, ο Αιτητής δήλωσε ότι δεν αντιμετώπισε οποιαδήποτε ζητήματα κατά την έξοδο του από τη χώρα καταγωγής του.

14.          Ακολούθως, κληθείς να αναφέρει τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του ο Αιτητής ανέφερε ότι έφυγε λόγω του ξυλοδαρμού και της σύλληψης του εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού, καθώς δηλώνει ομοφυλόφιλος. Υπάρχει δικαστική διαδικασία η οποία εκκρεμεί, ενώ η νεολαία τον απείλησε ότι θα τον σκοτώσει όταν τον δει. Το δικαστήριο τον ψάχνει γιατί δεν ανταποκρίθηκε στην κλήση του, ενώ ο ίδιος δεν θέλει να εμφανιστεί ενώπιον του δικαστηρίου και αυτός είναι ο λόγος που εγκατέλειψε τη χώρα του. Έκτοτε, έχει επικηρυχθεί με αμοιβή 5 εκατομμύρια λεόνε για εμφάνιση του στο δικαστήριο (ερυθρό 29, 1Χ του διοικητικού φακέλου).

15.          Στη συνέχεια, ο Αιτητής κλήθηκε να απαντήσει σε σειρά ερωτημάτων σχετικά με τον ξυλοδαρμό και τη σύλληψη του. Ως υποστήριξε, βρισκόταν με τον σύντροφο του στο σπίτι του στην πόλη Freetown, όπου δέχθηκαν επίθεση από νεαρά άτομα κατά τη διάρκεια ερωτικής επαφής. Ο σύντροφος του κατάφερε να δραπετεύσει ενώ ο ίδιος δέχθηκε σοβαρή επίθεση με αποτέλεσμα να τραυματιστεί στο γόνατο. Σημειώνεται ότι ο Αιτητής ανέφερε προϋπάρχον ιατρικό πρόβλημα στο γοφό του για το οποίο θα πήγαινε για θεραπεία στην Γκάνα το 2018 αλλά δεν πήγε λόγω οικονομικών προβλημάτων (ερυθρό 29, 2Χ του διοικητικού φακέλου). Μετά τον ξυλοδαρμό του συνελήφθη και οδηγήθηκε σε αστυνομικό σταθμό όπου πέρασε 72 ώρες. Ο συγκάτοικος του πλήρωσε την εγγύηση και αφέθηκε ελεύθερος. Ωστόσο, η αστυνομία τον έψαχνε για να εμφανιστεί στο δικαστήριο, και οι νέοι απειλούσαν να τον σκοτώσουν όταν τον ξαναδούν, έτσι αποφάσισε να φύγει από τη χώρα αφού μίλησε με τον Λιβανέζο σύντροφό του (ερυθρό 29, 3Χ του διοικητικού φακέλου). Όταν αφέθηκε ελεύθερος πήγε πίσω στο χωριό Tokeh στην πόλη Freetown όπου διέμενε στην ύπαιθρο (bush) καθώς κρυβόταν από τους νέους. Εκεί έκτισε μα καλύβα με ξύλα και φοινικόδεντρα, και έμεινε από τον Ιανουάριο – Μάρτιο του 2021. Ο Λιβανέζος σύντροφός του, τού έπαιρνε φαγητό και κανόνισε το ταξίδι του για να φύγει από τη χώρα. Μεταμφιέστηκε σε ηλικιωμένο και πήγε απευθείας στο αεροδρόμιο, με τον φόβο μήπως τον δουν οι νέοι ή τα άτομα του τμήματος μετανάστευσης και τον οδηγήσουν στο δικαστήριο (ερυθρό 28, 2Χ, 3Χ, και 4Χ του διοικητικού φακέλου). Κληθείς να εξηγήσει τι εννοεί με τη φράση «να τον δουν τα άτομα του τμήματος μετανάστευσης», ο Αιτητής ανέφερε ότι είναι καταζητούμενος από την αστυνομία μετά το συμβάν, και εκκρεμεί δικαστική διαδικασία, η φωτογραφία του βρίσκεται παντού στην πόλη Freetown, και σε ολόκληρη τη χώρα, ενώ το όνομα του βρίσκεται σε λίστα και στα συστήματα της αστυνομίας και της κυβέρνησης (“… my name is in a black list and in the systems of police and government”, ερυθρό 28, 4Χ του διοικητικού φακέλου). Σε ερώτηση πως οι νέοι γνώριζαν για τον ίδιο, ο Αιτητής απάντησε ότι τους είδαν μαζί με τον σύντροφο του στο σχολείο και εκτός. Μερικές φορές αντάλλασσαν φιλιά δημόσια και έδειχναν ανοιχτά τη σχέση τους, έτσι το έμαθαν και τους παρενοχλούσαν. Όλοι γνώριζαν ότι ήταν ομοφυλόφιλος από τότε που ήταν μαθητής, δεν το έκρυβε δήλωνε ανοιχτά την ταυτότητα του και όλοι το γνώριζαν (ερυθρό 28, 5Χ του διοικητικού φακέλου). Σε ερώτηση αν δεν φοβόταν να αποκαλύψει την ταυτότητα του, απάντησε ότι δεν φοβόταν, είχε τον φίλο του και κυκλοφορούσαν μαζί∙ ενώ ερωτηθείς γιατί φοβάται να παρουσιαστεί στο δικαστήριο, απάντησε ότι δεν θέλει να τον φυλακίσουν, αν πάει φυλακή δεν θα παίρνει την φαρμακευτική του αγωγή (ερυθρό 28, 6Χ και 7Χ του διοικητικού φακέλου).  

16.          Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια της συνέντευξης έγινε χρήση του μοντέλου συνέντευξης και αξιολόγησης DSSH («Difference, Stigma, Shame, Harm» - «Διαφορετικότητα, Ντροπή, Στίγμα, Βλάβη») το οποίο βασίζεται στην αντίληψη ότι υπάρχουν ορισμένα βασικά χαρακτηριστικά ή στοιχεία τα οποία είναι πιθανό να είναι κοινά σε άτομα που αναγνωρίζουν ένα φύλο ή μια σεξουαλική ταυτότητα που δεν συνάδει με τις ετεροκανονικές κοινωνίες στις οποίες ζουν (όπου ο κανόνας είναι η ταύτιση του βιολογικού και του κοινωνικού φύλου και η ετεροφυλοφιλία). Το μοντέλο προτείνει μια διαρθρωμένη μεθοδολογία για την αξιολόγηση αιτήσεων η οποία βασίζεται στο φύλο και στη σεξουαλική ταυτότητα.[1]   

17.          Αξιολογώντας τους πιο πάνω ισχυρισμούς του Αιτητή, οι Καθ’ ων η αίτηση σχημάτισαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο μεν πρώτος αναφορικά με τη χώρα και την περιοχή καταγωγής, και τόπο τελευταίας διαμονής του Αιτητή, και ο δεύτερος αναφορικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό του Αιτητή ως ομοφυλόφιλο άτομο. Ο πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός του Αιτητή κρίθηκε ως αξιόπιστος. Ειδικότερα, έγινε δεκτό ότι πρόκειται για άντρα ο οποίος κατάγεται από τη Σιέρρα Λεόνε, με τόπο τελευταίας διαμονής την πόλη Freetown.

18.          Ωστόσο, ο δεύτερος ισχυρισμός του δεν έγινε αποδεκτός και απορρίφθηκε ως αναξιόπιστος. Συγκεκριμένα, εφαρμόζοντάς το μοντέλο αξιολόγησης DSSH («Difference, Stigma, Shame, Harm» - «Διαφορετικότητα, Ντροπή, Στίγμα, Βλάβη»), οι Καθ' ων η αίτηση έκριναν ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να εκφράσει και δεν παρέθεσε τα συναισθήματα και τις εμπειρίες της διαφορετικότητας, του στίγματος, της ντροπής και της βλάβης. Ειδικότερα, όσον αφορά τη διαφορετικότητα, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει τη συναισθηματική, ψυχολογική και πνευματική κατάσταση στην οποία βρισκόταν όταν συνειδητοποίησε την σεξουαλικότητα του. Ως αναφέρεται στην Έκθεση/Εισήγηση δεν ήταν σε θέση να εκφράσει τυχόν συναισθήματα, σκέψεις ή προβληματισμούς που είχε ή βίωνε κατά την περίοδο της αναγνώρισης της διαφορετικότητας, ενώ περισσότερο επικεντρώνεται στο σεξουαλικό στοιχείο. Ο Αιτητής δεν ήταν ακριβής σχετικά με την ταυτότητα του, και την θεωρεί ως μια σποραδική, στιγμιαία συναισθηματική ενέργεια και αλλαγή, στοιχείο το οποίο δεν συνάδει με το μοντέλο DSSH. Αναφορικά με το στοιχείο της ντροπής, ως αναφέρεται στην Έκθεση/Εισήγηση, ο Αιτητής δεν φάνηκε να νιώθει ντροπή σε σχέση με την ταυτότητα του. Ως ανέφερε εκδήλωνε ανοιχτά την ταυτότητα του χωρίς φόβο σε σημείο που να μην κρίνεται ευλογοφανές αν ληφθεί υπόψιν το στίγμα και η κατάσταση στη χώρα του. Τέλος, όσον αφορά στη βλάβη, οι ισχυρισμοί του Αιτητή κρίθηκαν ως μη ευλογοφανείς. Ενώ ως υποστηρίζει ξυλοκοπήθηκε βάναυσα κατά τη διάρκεια επίθεσης, δεν νοσηλεύτηκε και έφυγε απευθείας προς την ύπαιθρο. Περαιτέρω, στις δηλώσεις του αναφορικά με τα θέματα υγείας που αντιμετωπίζει υπέπεσε σε αντιφάσεις. Συγκεκριμένα, ενώ αρχικά ανέφερε ότι είχε πρόβλημα στο γόνατο και θα πήγαινε στο εξωτερικό για θεραπεία, σε μεταγενέστερο στάδιο της συνέντευξης ανέφερε ότι τα προβλήματα στο γόνατο και το γοφό προέκυψαν από τον ξυλοδαρμό που υπέστη.     

19.          Προχωρώντας στην αξιολόγηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού, οι Καθ΄ων η αίτηση δεν προέβησαν σε οποιαδήποτε έρευνα. Ως αναφέρεται στην Έκθεση/Εισήγηση τα όσα ανέφερε ο Αιτητής κατά τη διάρκεια της συνέντευξης αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματος του και δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι που να δικαιολογούν την οποιαδήποτε ανάλυση των εν λόγω δεδομένων μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης λόγω των αντιφάσεων και ασαφειών στις οποίες υπέπεσε ο Αιτητής. Περαιτέρω, γίνεται αναφορά στην ιατρική βεβαίωση που προσκόμισε ο Αιτητής, όπου βεβαιώνεται ότι υποβλήθηκε σε χειρουργική αποκατάσταση ολικής ορθοπλαστικής ισχίου. Επίσης, αναγράφεται η διάγνωση χρόνιας οστεομυελίτιδας στο γόνατο από παλιότερο τραυματισμό. Ωστόσο, τα προαναφερθέντα προβλήματα υγείας δεν μπορούν να συνδεθούν με τη δίωξη του ως ομοφυλόφιλο άτομο λόγω των αντιφάσεων και ασαφειών που εντοπίστηκαν κατά τη διάρκεια της εξέτασης του αιτήματος του.

20.          Με βάση τον μόνο ισχυρισμό που έγινε αποδεκτός, ήτοι τη χώρα καταγωγής και τόπο τελευταίας διαμονής, αξιολογήθηκε ότι δεν συντρέχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται πως ο Αιτητής, σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής του, θα αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Ως εκ τούτου, διαπιστώθηκε ότι δεν προκύπτει δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητού δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης αυτού ενόψει δυνάμει του άρθρου 19(2)(α) (β) και (γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

21.          Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, ο Αιτητής επανέλαβε τον ισχυρισμό ότι κινδυνεύει στη χώρα καταγωγής του λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού, ενώ αναφέρεται στην επίθεση που δέχθηκε και στα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζει. Κατόπιν οδηγιών ο Αιτητής προσκόμισε ιατρική βεβαίωση όπου φαίνεται ότι πάσχει από χρόνια οστεομυελίτιδα, ενώ προσκόμισε και αντίγραφο από εφημερίδα το οποίο αναφέρει ότι ο Αιτητής αναζητείται ως ομοφυλόφιλο άτομο.

Αξιολόγηση ισχυρισμών

22.          Προχωρώντας στην εξ υπαρχής και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, κατ’ αρχάς, συντάσσομαι με τους Καθ’ ων η αίτηση ως προς την αξιολόγηση και αποδοχή του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού. Είναι δεκτό ειδικότερα ότι ο Αιτητής κατάγεται από τη Σιέρρα Λεόνε και είχε την πόλη Freetown ως τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής του. Σημειώνεται εξάλλου ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του χρησιμοποιώντας διαβατήριο (το οποίο εξασφάλισε χωρίς να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα)∙ ενώ έφυγε από τη χώρα καταγωγής του χωρίς να αντιμετωπίσει οποιεσδήποτε δυσκολίες, και εισήλθε παράτυπα στη Δημοκρατία.

23.          Αναφορικά με το δεύτερο σχηματισθέντα ουσιώδη ισχυρισμό ως προς τον σεξουαλικό προσανατολισμό του ως ομοφυλόφιλο άτομο, αρχικώς, παρατηρώ πως κατά τη συνέντευξη του ο Αιτητής υπεβλήθη σε πλήθος ερωτήσεων ανοικτού τύπου αλλά και σε μεγάλο αριθμό διευκρινιστικών και κλειστού τύπου ερωτήσεων, ώστε να μπορέσει ο ίδιος να μοιραστεί αναλυτικά τόσο τις εμπειρίες και τα βιώματά του, όσο και τις σκέψεις και τα συναισθήματά του και να αποσαφηνίσει τους ισχυρισμούς του περαιτέρω. Επίσης, παρατηρώ, ότι οι Καθ’ ων η αίτηση εφάρμοσαν το μοντέλο αξιολογησης DSSH [Difference, Stigma, Shame, Harm (Διαφορά, Στίγμα, Ντροπή, Βλάβη)]. Αξίζει να σημειωθεί ότι επικρατεί σκεπτικισμός γύρω από τη χρήση του εν λόγω εργαλείου, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να δημιουργηθούν στερεότυπα και να καταλήξει η αξιολόγηση αξιοπιστίας του Αιτητή σε ένα κατάλογο τυποποιημένων στοιχείων που ένας αιτών θα πρέπει ή όχι να πληροί, εις βάρος της εξατομικευμένης εξέτασης.[2] Χωρίς το εν λόγω μοντέλο να αποκλείεται ως μέθοδος καθοδηγητική για την αξιολόγηση της αξιοπιστία του Αιτητή, εν προκειμένω, το παρόν Δικαστήριο αξιολογεί τον εν λόγω ισχυρισμό στη βάση των κοινώς αποδεκτών δεικτών αξιοπιστίας χωρίς να γίνεται ειδική αναφορά στον εν λόγω μοντέλο για τους λόγους που εξηγήθηκαν ανωτέρω. Προς τούτο επισημαίνονται τα κάτωθι. Αρχικώς, παρατηρώ πως κατά την συνέντευξη του ο Αιτητής υπεβλήθη σε πλήθος ερωτήσεων ανοικτού τύπου αλλά και σε μεγάλο αριθμό διευκρινιστικών και κλειστού τύπου ερωτήσεων, ώστε να μπορέσει ο ίδιος να  μοιραστεί αναλυτικά τόσο τις εμπειρίες και τα βιώματά του, όσο και τις σκέψεις και τα συναισθήματά του και  να αποσαφηνίσει τους ισχυρισμούς του περαιτέρω. Επίσης, ορθώς δεν τέθηκαν ερωτήσεις παρεμβατικές στην ιδιωτική ζωή του Αιτητή (βλ. σχετικά την απόφαση του ΔΕΕ της 2ας Δεκεμβρίου 2014, C-148/13 έως C-150/13, ABC, A B and C, ECLI:EU:C:2014:2406). Επιπλέον, από το σύνολο των δηλώσεων του Αιτητού επισημαίνεται πως δεν ήταν σε θέση να στοιχειοθετήσει με συνεκτικότητα, σαφήνεια και λεπτομέρεια[3] τον ισχυρισμό του περί του σεξουαλικού του προσανατολισμού, ώστε να προκύπτει ο βιωματικός χαρακτήρας αυτού. Ειδικότερα,  ο Αιτητής δεν κατάφερε να παράσχει επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώθηκε και εξελίχθηκε η σεξουαλική του ταυτότητα και να περιγράψει την εσωτερική διεργασία που ακολουθήθηκε από τον ίδιο προκειμένου να οδηγηθεί σε αυτή την διαπίστωση. Κληθείς να περιγράψει τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, ο Αιτητής ανέφερε ότι θα περιέγραφε τον εαυτό του ως γυναίκα, δηλώνοντας ότι είναι η θηλυκή ομοφυλόφιλη (“I describe myself as a female. I am the female gay”, ερυθρό 27, 1Χ του διοικητικού φακέλου). Σε ερώτηση πως εξέφραζε την ταυτότητα του στη Σιέρρα Λεόνε, ο Αιτητής απάντησε ότι κάποτε φορούσε κραγιόν όταν έβγαινε, έφτιαχνε τα μαλλιά του, και εκδηλωνόταν ανοιχτά με τον σύντροφο του (ερυθρό 27, 10Χ του διοικητικού φακέλου). Σημειώνεια εξάλλου, χωρίς να είναι βαρύνουσα για την αξιολόγηση της αξιοπιστίας του, η αδυναμία του Αιτητή να απαντήσει τι σημαίνει το ακρωνύμιο LGBTI, όπου λακωνικά απάντησε ότι σημαίνει το ίδιο φύλο, ενώ σε πλήθος ερωτήσεων που αφορούσαν δίκτυα, εκδηλώσεις, μέσα κοινωνικοποίησης της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ δεν ήταν σε θέση να δώσει απαντήσεις (ερυθρό 26, 2Χ του διοικητικού φακέλου). Όσον αφορά στην εκδήλωση της ταυτότητας του ως ομοφυλόφιλο άτομο, ο Αιτητής δήλωσε ότι όλοι το γνώριζαν (οικογένεια, σχολικό περιβάλλον, κοινότητα) και τον αποδέχτηκαν, μόνο ορισμένοι νεαροί της κοινότητας του είχαν πρόβλημα μαζί του (ερυθρό 26, 3Χ, 4Χ, και 5Χ του διοικητικού φακέλου).

24.          Όσον αφορά στην επίθεση που δέχθηκε για την σεξουαλική του ταυτότητα και την μετέπειτα σύλληψη του από την αστυνομία, ο Αιτητής κατά την ακροαματική διαδικασία ουσιαστικά επανέλαβε όσα δήλωσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του. Ως ανέφερε, νεαρά άτομα εισέβαλαν στο σπίτι όπου διέμενε, και κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης με το σύντροφο του, άρχισαν να τους κτυπούν. Ο σύντροφος του κατάφερε να διαφύγει ενώ ο ίδιος χτυπήθηκε βάναυσα με αποτέλεσμα το σοβαρό τραυματισμό του. Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις του Δικαστηρίου ως προς τον αριθμό και την ταυτότητα των ατόμων που τον χτύπησαν, ο Αιτητής απάντησε αόριστα και γενικά ότι ήταν πάρα πολλά, και ότι είναι η νεολαία της κοινότητας, χωρίς να είναι σε θέση να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες. Επιπρόσθετα, κληθείς να περιγράψει τη διαφυγή του συντρόφου του, ο Αιτητής ανέφερε ότι κατάφερε να τον προστατέψει και καθώς τον σκουντούσαν κατάφερε να διαφύγει. Αναφορικά με τη σύλληψη και κράτηση του από την αστυνομία, κατά την ακροαματική διαδικασία επανέλαβε ότι μετά τον ξυλοδαρμό συνελήφθη από την αστυνομία και κρατήθηκε στον αστυνομικό σταθμό για 72. Ένας από τους φίλους του κατάφερε να τον ελευθερώσει, ωστόσο, μετά από μερικές μέρες η αστυνομία τον κάλεσε εκ νέου λόγω της ομοφυλοφιλίας του, και τότε αποφάσισε να διαφύγει στην ύπαιθρο καθώς η ομοφυλοφιλία απαγορεύεται στη χώρα του. Παρέμεινε εκεί όπου ο σύντροφος του τον προμήθευε με φαγητό και τον βοήθησε να φύγει από τη χώρα. Κληθείς να εξηγήσει το λόγο που ο σύντροφός του δεν αντιμετώπισε οποιοδήποτε πρόβλημα, ο Αιτητής ανέφερε γιατί ο πατέρας του είναι επιχειρηματίας και μπορεί να διαπραγματευτεί με την κυβέρνηση. Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο μετακόμισης στην περιοχή που διαμένει ο σύντροφος του, ο Αιτητής απάντησε ότι ίσως να διωχθεί από τον πατέρα (του συντρόφου του) ή την κυβέρνηση. Η αδυναμία του Αιτητή να δώσει επαρκείς και συνεκτικές απαντήσεις, σε συνδυασμό με τις αντιφάσεις στις οποίες υπέπεσε δεν δύναται να τεκμηριώσουν την αξιοπιστία του.

25.          Ως προς τα έγγραφα που προσκόμισε ο Αιτητής, ήτοι δυο φωτοτυπίες εφημερίδας στις οποίες αναφέρεται η επικήρυξη του Αιτητή για 10 εκατομμύρια λεόνε ως ομοφυλόφιλςο φυγάς, τίθενται υπό αμφισβήτηση ως προς την αυθεντικότητα τους. Στα εν λόγω έγγραφα δεν δύνανται να εξαχθούν πληροφορίες ένεκα της θολής αποτύπωσης αυτών και της χαμηλής ποιότητας των προσκομισθέντων εγγράφων. Συνεπώς δεν μπορούν να έχουν οποιαδήποτε αποδεικτική αξία σε σχέση με τις δηλώσεις του Αιτητή. Ειδικότερα, δεν προσδιορίζεται ο συντάκτης του κειμένου, ούτε εάν αποτελούν συνέχεια του ίδιου εντύπου και δεν δύναται να εξαχθούν συμπεράσματα από το κείμενο του εγγράφου λόγω της θολής αποτύπωσης. Παρατηρείται ότι το εν λόγω δημοσίευμα αφορά την επικήρυξη του Αιτητή για 10 εκατομμύρια λεόνε ως  φυγάς. Ωστόσο, ανακύπτουν σοβαρές υπόνοιες ως προς την γνησιότητα του εγγράφου καθώς παρατηρείται ότι, σύμφωνα με το άρθρο, ο σύντροφος του Αιτητή κατά τη διάρκεια της επίθεσης που δέχθηκαν κατάφερε να διαφύγει από το παράθυρο ενώ ο Αιτητής κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας ανέφερε ότι δεν υπήρχε παράθυρο αλλά κατάφερε να διαφύγει από την σπασμένη πόρτα. Επιπρόσθετα, αντίφαση εντοπίζεται και στο ποσό της επικήρυξης, καθώς στο άρθρο αναφέρεται το ποσό των 10 εκατομμυρίων λεόνε, ενώ ο ίδιος ο Αιτητής κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του ανέφερε ότι καταζητείται για 5 εκατομμύρια λεόνε. Επιπλέον, κατά τη συνέντευξή το ο Αιτητής ανέφερε ότι η οικογένειά του γενικά αποδέχεται την ταυτότητά του σε αντίθεση με όσα καταγράφονται στο εν λόγω άρθρο. Όλα αυτά τα στοιχεία, δημιουργούν σοβαρές αμφιβολίες ως προς την αυθεντικότητα των εν λόγω εγγράφων και εγείρουν ταυτόχρονα περαιτέρω αμφιβολίες ως προς την αξιοπιστία του Αιτητή. Ερωτήματα δημιουργούνται και ως προς την πηγή πληροφόρησης του συντάκτη του εν λόγω άρθρου, καθώς καταγράφει βιωματικής φύσεως λεπτομέρειες τις οποίες δεν μπορούσε ευλόγως να γνωρίζει άλλο άτομο πέραν του Αιτητή. Επίσης δεν παρίσταται εύλογο το γεγονός ότι καίτοι ο συντάκτης φαίνεται να είναι υπέρ της εν λόγω κοινωνικής ομάδας παρά ταύτα εκθέτει τον Αιτητή μέσω του εν λόγω άρθρου.     

26.          Επισημαίνεται εκ νέου ότι οι Καθ΄ ων η αίτηση δεν προέβησαν σε οποιαδήποτε έρευνα αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού. Σε κάθε περίπτωση, το Δικαστήριο στα πλαίσια της de novo και ex nunc εξέτασης των ενώπιόν του δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, προβαίνει σε αυτοτελή έρευνα σε σχέση με τους εν λόγω ισχυρισμούς. Αναφορικά με το νομικό πλαίσιο όσον αφορά τον σεξουαλικό προσανατολισμό σε Έκθεση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, για το 2022 του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (U.S. Department of State)[4], η εθνική νομοθεσία ποινικοποιεί την ομοφυλοφιλική σεξουαλική δραστηριότητα ανάμεσα σε άντρες.[5] Ως περαιτέρω αναφέρει η προαναφερθείσα έκθεση, το 2021 δεν προέκυψαν πληροφορίες αναφορικά με διερεύνηση ή τιμωρία από τις κυβερνητικές αρχές ατόμων που εμπλέκονται σε κακοποιήσεις μελών της κοινότητας LGBTQI+.[6] Επιπρόσθετα σημειώνεται, ότι σύμφωνα με την πιο πάνω έκθεση, ομάδες προάσπισης των δικαιωμάτων της κοινότητας LGBTQI+ ανέφεραν ότι αν και η αστυνομία εξακολουθεί να προβαίνει σε διακρίσεις εναντίον των μελών της κοινότητας LGBTQI+, σημειώνεται αξιοσημείωτη αύξηση της κατανόησης που επιδεικνύεται πλέον εκ μέρους των αρχών στη μεταχείριση των εν λόγω ατόμων.[7]   

27.          Υπό το φως των ανωτέρω, το Δικαστήριο απορρίπτει τον υπό εξέταση ισχυρισμό ως μη αξιόπιστο καθώς ο Αιτητής δεν επέδειξε ούτε στοιχεία συνειδητότητας της σεξουαλικής του ταυτότητας  αλλά ούτε και χρήση βιωματικών περιγραφών όπως η αναφορά στις σκέψεις και στα συναισθήματα του. Συντάσσομαι πράγματι με τους Καθ’ ων η αίτηση, ότι η εκδήλωση και έκφραση της σεξουαλικής του ταυτότητας τόσο ανοιχτά και τόσο πρόθυμα χωρίς φόβο δίωξης, στιγματισμού και ντροπής, σε μια χώρα όπου οι σεξουαλικές πράξεις μεταξύ αντρών ποινικοποιούνται κρίνεται ως μη ευλογοφανής καίτοι αναγνωρίζεται το δικαίωμα του Αιτητή προς τούτο (βλ. απόφαση του ΔΕΕ της 11ης Ιουλίου 2013, C-199/12 έως C-201/12,  X, Y και Z κατά Minister voor Immigratie, Integratie en Asiel, σκέψεις 70 έως 76 ).

28.          Βάσει των ανωτέρω, ο συναφής ισχυρισμός του Αιτητή περί δίωξής του από τις αρχές της χώρας καταγωγής του δεν στοιχειοθετείται και απορρίπτεται.

29.          Αναφορικά δε με τον τραυματισμό του, και τα προβλήματα υγείας που ως ισχυρίζεται προέκυψαν από την επίθεση που δέχθηκε, συντάσσομαι και πάλι με τους Καθ’ ων η αίτηση. Τα συγκεκριμένα προβλήματα υγείας δεν δύναται να συνδεθούν με τη δίωξη του ως ομοφυλόφιλο άτομο. Η ιατρική βεβαίωση που προσκόμισε ο Αιτητής ενώπιον του δικαστηρίου αναφέρεται σε επέμβαση στην οποία υπεβλήθη ο Αιτητής τον Νοέμβριο 2021 για ολική αρθροπλαστική ισχίου. Περαιτέρω γίνεται αναφορά σε χρόνια οστεομυελίτιδα μηριαίου. Καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέτασης του αιτήματος του ο Αιτητής δεν ανέφερε σε κανένα σημείο να έχει νοσηλευτεί μετά τον ξυλοδαρμό του. Τουναντίον, ως αναφέρει συνελήφθη και παρέμεινε κρατούμενος για 72 ώρες ενώ με την απελευθέρωση του διέφυγε στην ύπαιθρο χωρίς να αναζητήσει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μέχρι και την αναχώρηση του από την χώρα καταγωγής του. Κατά την αξιολόγηση του εν λόγω ισχυρισμού λαμβάνεται βεβαίως υπόψη και η αξιολόγηση των υπόλοιπων ισχυρισμών, ήτοι η γενικότερη αξιοπιστία του Αιτητή, καθώς οι περιστάσεις του τραυματισμού του είναι άμεσα συνιφασμένες με την αποδοχή των λοιπών ισχυρισμών του.

30.          Ως προς την γενική αξιοπιστία του Αιτητή παρατηρείται ότι ναι μεν οι εξωτερικές πηγές επιβεβαιώνουν την ποινικοποίησή και κοινωνικό στιγματισμό των ομοφυλοφίλων στη χώρα καταγωγής του, εντούτοις, αναφορικά με τον ίδιο συγκεκριμένα, οι δηλώσεις και τα αποδεικτικά έγγραφα που προσκόμισε προς υποστήριξη της αίτησής του, παρουσιάζουν έντονη έλλειψη ευλογοφάνειας, συνοχής και λεπτομερειών. Ιδίως τα έγγραφα που προσκόμισε μάλλον θίγουν παρά να ενισχύουν τα λεγόμενά του καθώς φαίνεται να πρόκειται περί μη αυθεντικών εγγράφων, το περιεχόμενο μάλιστα των οποίων έρχεται σε κάποια σημεία σε αντίθεση με τις αναφορές του Αιτητή.[8]

31.          Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που διατρέχει ο Αιτητής, στη βάση του ισχυρισμού περί προσωπικών στοιχείων του που έγινε αποδεκτός, έχοντας ενώπιόν μου τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης καθώς και την ίδια την επίδικη απόφαση, καταλήγω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Φόβος δίωξης δεν προκύπτει καθαυτός από τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή τα οποία και έχουν γίνει αποδεκτά.

32.          Ούτε επίσης τεκμηριώνεται, επικουρικώς, η υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν τεκμηριώνει αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

33.          Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό της Αιτήτριας δεν προκύπτει, ότι ενόψει των προσωπικών της περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)] ότι αυτή διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)]. Παρατηρείται ότι ο Αιτητής, δεν έθεσε υπόψη των Καθ’ ων η αίτηση τα πραγματικά περιστατικά εκείνα που θα επέτρεπαν να αντληθούν τέτοια συμπεράσματα.

34.          Ούτε εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή, ο βαθμός της οποίας να είναι τόσο υψηλός, ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμηθεί ότι ο Αιτητής, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].

35.          Επισημαίνεται ότι «το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε Αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε Αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δε βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής». Ως  «σοβαρή» ή «σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη» ορίζεται δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) ως «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης».

36.           Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν ως προς την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι συνιστούν «[…]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

37.          Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών  8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών, οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

 

38.          Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ, «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές, οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας» (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας».

39.          Εν προκειμένω, ως προς τον κίνδυνο που ενδέχεται να αντιμετωπίσει ο Αιτητής  λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, το Δικαστήριο ανέτρεξε σε πρόσφατες και έγκυρες πληροφορίες από εξωτερικές πηγές αναφορικά με την γενική κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), μιας πρωτοβουλίας της Ακαδημίας της Γενεύης που καταγράφει τις συρράξεις σε παγκόσμιο επίπεδο, η Σιέρα Λεόνε δεν εντοπίζεται ανάμεσα στις χώρες που εμπλέκονται σε κάποια εσωτερική ή διεθνή ένοπλη σύρραξη.[9] Το ανωτέρω επιβεβαιώνεται και από τη βάση δεδομένων ACLED, η οποία προβαίνει σε καταγραφή των περιστατικών ασφαλείας σε παγκόσμιο επίπεδο. Με βάση τα δεδομένα του ACLED, κατά την περίοδο 22.3.2023 – 22.3.2024 σημειώθηκαν στη Δυτική περιοχή της Σιέρα Λεόνε, όπου βρίσκεται η πόλη Freetown, τελευταίος τόπος διαμονής του Αιτητή, συνολικά 27 περιστατικά ασφαλείας που είχαν ως αποτέλεσμα με 28 ανθρώπινες απώλειες. Τα 27 περιστατικά κατηγοριοποιήθηκαν ως ακολούθως: 1 μάχη (battle), η οποία είχε ως αποτέλεσμα 28 ανθρώπινες απώλειες, 8 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) που είχαν ως αποτέλεσμα 19 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, 10 ταραχές (riots) που είχαν ως αποτέλεσμα 6 ανθρώπινες απώλειες, και 8 διαμαρτυρίες (protests) που είχαν ως αποτέλεσμα 2 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές.[10] Ο μικρός αριθμός των περιστατικών συνδυαστικά με τον μικρό αριθμό θυμάτων και τον μικρό αριθμό περιστατικών κωδικοποιημένων ως μαχών ή/και ως βία κατά αμάχων, συνηγορούν στο ότι η Σιέρα Λεόνε δε βρίσκεται σε εσωτερική ή διεθνή ένοπλη σύρραξη. Σημειώνεται δε, ότι ο πληθυσμός της Freetown εκτιμάται ότι ανέρχεται σε περί τα 1.348.000 (2024) κατοίκους.[11]

40.          Επί τη βάσει των πληροφοριών από τις εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ως αυτές παρατέθηκαν ανωτέρω κατά την αξιολόγηση του κινδύνου σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην Freetown, τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, προκύπτει πως η Σιέρα Λεόνε δεν επηρεάζεται από κάποια εσωτερική ή διεθνή ένοπλη σύρραξη (Απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση, Diakite, C‑285/12, ημερ. 30.1.2014, σκ.19). Λαμβάνοντας δε υπόψιν τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας σε σχέση και με το συνολικό πληθυσμό στις εν λόγω περιοχές, συνδυαστικά με τη φύση των εν λόγω περιστατικών, δεν προκύπτει ότι ασκείται αδιάκριτη βία ούτως ώστε η Αιτήτρια να αντιμετωπίζει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής απειλής κατά το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων νόμου.

41.          Βάσει των ανωτέρω ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων, δεν προκύπτει ότι στον τόπο τελευταίας διαμονής  του Αιτητή λαμβάνει χώρα διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη εντός του πλαισίου του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου. Καμιά δε από τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή δεν επιτείνει με οποιοδήποτε τρόπο τον κίνδυνο που αυτός διατρέχει δεδομένης της κατάστασης ασφαλείας στον τελευταίο τόπο διαμονής του.

42.          Υπό το φως των ανωτέρω, κρίνω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν καταδεικνύεται ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

 

Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση.

 

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] EASO, Αξιολόγηση Αποδεικτικών Στοιχείων και Αξιοπιστίας στο Πλαίσιο του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου, Δικαστική Ανάλυση, 2018, σελ.207, EASO-Evidence-and-Credibility-Assessment-JA-EL.pdf

[2] EUAA, Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System Judicial analysis Second edition, Φεβρουάριος 2023, σελ. 263-267, Evidence_credibility_judicial_analysis_second_edition.pdf.

[3] EUAA, Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System Judicial analysis Second edition, Φεβρουάριος 2023, σελ. 120-134, Evidence_credibility_judicial_analysis_second_edition.pdf

[4] U.S. Department of State, Sierra Leone 2022 Human Rights Report, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2023/03/415610_SIERRA-LEONE-2022-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf

[5] U.S. Department of State, Sierra Leone 2022 Human Rights Report, σελ. 20, https://www.state.gov/wp-content/uploads/2023/03/415610_SIERRA-LEONE-2022-HUMAN-RIGHTS-REPORT.pdf

[6] Ibid

[7] Ibid

[8] EASO, Δικαστική Ανάλυση, Αξιολόγηση αποδεικτικών στοιχείων και αξιοπιστίας στο πλαίσιο του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, 2018, σελ. 21, 85, EASO-Evidence-and-Credibility-Assessment-JA-EL.pdf)

[9] RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), Ακαδημία Γενεύης,  Browse Map | Rulac [Ημερομηνία Πρόσβασης: 27/03/2024]

[10] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2023, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (βλ. πλατφόρμα Dashboard, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: COUNTRY VIEW- EVENT DATE - 22.3.2023 - 22.3.2024, EVENT TYPE - Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests και REGION - Western Africa- Sierra Leone- Western) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 27/3/2024]

[11] Freetown, Sierra Leone Metro Area Population 1950-2023 | MacroTrends [Ημερομηνία Πρόσβασης: 27/3/2024]


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο