ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 2384/23
22 Μαρτίου, 2024
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Κ.Μ.N. από την Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό και τώρα στη Πάφο
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Ο Αιτητής παρών
Ε. Χαραλάμπους (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή.
Σ. Πιτσιλλίδου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.
ΑΠΟΦΑΣΗ
Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 13/07/23, η οποία του κοινοποιήθηκε αυθημερόν, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας ως άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε έννομου αποτελέσματος.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 26/03/19, στις 19/05/23 διενεργήθηκε η συνέντευξη του, στις 30/05/23 ετοιμάστηκε έκθεση/εισήγηση και ακολούθησε απορριπτική απόφαση επί του αιτήματος ασύλου του ημερομηνίας 08/06/23 που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Ο Αιτητής μέσω της συνηγόρου του αμφισβητεί τα ευρήματα των Καθ΄ ων η αίτηση αναφορικά με την εσωτερική αξιοπιστία επί του λόγου που τον οδήγησε να εγκαταλείψει την χώρα του. Ειδικότερα, υποστηρίζει, ότι δεν έγινε εξατομικευμένη αξιολόγηση της περίπτωσης του στη βάση του Άρθρου 18 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 (Ν.6(Ι)/2000), δεν ακολουθήθηκαν σχετικά καθοδηγητικά εγχειρίδια της EASO και ούτε η έλλειψη κάποιων λεπτομερειών του αφηγήματος του μπορεί να οδηγήσει σε αναξιοπιστία του. Υποδεικνύει συγκεκριμένα σημεία της συνέντευξης του και ισχυρίζεται ότι δόθηκαν επαρκείς πληροφορίες για τεκμηρίωση της αίτησης του, με αποτέλεσμα η εισήγηση του λειτουργού να είναι γενική, αόριστη και ατεκμηρίωτη. Παρόλο που αποτελούσε προσωπικό βίωμα του Αιτητή και δεν ανευρίσκονταν συγκεκριμένες εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ο λειτουργός όφειλε να ερευνήσει τους ισχυρισμούς του μέσω άλλων ενεργειών και/ή μέσω άλλων πηγών. Προβάλλει ότι λόγω των περιστάσεων του (μουσουλμάνος, οι γονείς της αποβιώσασας ήταν αντίθετοι με την φιλική τους σχέση, κατηγορήθηκε, διώχθηκε και εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης εναντίον του, θα υποστεί βασανιστήρια σε περίπτωση επιστροφής του) εμπίπτει στο καθεστώς πρόσφυγα ή τουλάχιστον στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Οι Καθ' ων η αίτηση απαντώντας στα επιχειρήματα του Αιτητή υπεραμύνονται της προσβαλλόμενης απόφασης και ισχυρίζονται ότι η απορριπτική απόφαση επί της αίτησης ασύλου έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, μετά από δέουσα έρευνα και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα ουσιώδη στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Υποστηρίζουν, ότι ο Αιτητής κρίθηκε αναξιόπιστος καθώς δεν ήταν σε θέση να θεμελιώσει την αξιοπιστία των ισχυρισμών του και δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για υπαγωγή του είτε στο καθεστώς πρόσφυγα ή της συμπληρωματικής προστασίας.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Οι ισχυρισμοί του Αιτητή που προβάλλονται μέσω της συνηγόρου του στο δικόγραφο της προσφυγής του δεν αναπτύσσονται επαρκώς στην Γραπτή του Αγόρευση, ένα μεγάλο μέρος αυτών περιορίζονται μόνο στην επανάληψη νομικών ισχυρισμών με σχετικές παραπομπές χωρίς να γίνεται υπαγωγή τους σε πραγματικά γεγονότα και νομικά δεδομένα με αποτέλεσμα να καθίστανται ανεπαρκούς αιτιολόγησης. Απλή επίκληση παραβίασης Νόμων και γενικών αρχών που εφαρμόζονται στο προσφυγικό δίκαιο, χωρίς οποιαδήποτε συγκεκριμενοποίηση δεν είναι αρκετή. Η αιτιολόγηση νομικών σημείων είναι απαραίτητη για την εξέταση λόγων ακύρωσης από το Δικαστήριο, οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια ή γενικές αναφορές αναπόφευκτα επηρεάζουν τη νομική τους βάση με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να κριθούν αναιτιολόγητοι και ανεπίδεκτοι δικαστικής εκτίμησης. Ούτε μπορούν να γίνουν αποδεκτοί ισχυρισμοί που δεν εξειδικεύονται ή δεν αιτιολογούνται, διότι με αυτό τον τρόπο το Δικαστήριο, παρόλο που ασκεί και έλεγχο ουσίας, θα οδηγείτο σε συζήτηση σχεδόν οιουδήποτε θέματος κατά παράβαση των δικονομικών διατάξεων και του ρόλου που διαδραματίζουν στον καθορισμό των επίδικων θεμάτων και της διεξαγωγής της διοικητικής δίκης. (Βλέπε Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, που εφαρμόζεται κατ΄ αναλογία και από το παρόν Δικαστήριο - Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022 (3/2019), και των λεχθέντων στη Δημοκρατία ν. Κουκκουρή(1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Latomia Estate Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672, Δημοκρατία ν. Σπύρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 533, Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 Α.Α.Δ. 598, επίσης - Ιωσηφίδης ν. Γενικού Εισαγγελέα (1990) 3 Α.Α.Δ. 4599, Kadivari ν. Δημοκρατίας (αρ. 2) (1992) 4 Α.Α.Δ. 2924).
Ανεξάρτητα, της πιο πάνω διαπίστωσης αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν.73(Ι)/2018), προχωρώ σε αξιολόγηση των λόγων ακύρωσης που καλύπτονται επαρκώς από τους νομικούς ισχυρισμούς του δικογράφου της προσφυγής και πληρούν τις προϋποθέσεις αιτιολόγησης. Οι λόγοι αυτοί συναρτώνται άμεσα με ζητήματα ουσίας του αιτήματος του Αιτητή και με ισχυρισμούς που αφορούν έλλειψη δέουσας έρευνας, μη εξατομικευμένης αξιολόγησης της περίπτωσης του, καθώς και λόγων που αφορούν αιτιολογία και πλάνη της προσβαλλόμενης πράξης.
Από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ») διαπιστώνεται ότι ο Αιτητής ενημερώθηκε πλήρως από τον λειτουργό για τη διαδικασία της συνέντευξης και του έγιναν επαρκείς ερωτήσεις (κλειστού και ανοικτού τύπου) για να περιγράψει τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του, ακολουθήθηκε δε η ορθή διερευνητική διαδικασία. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης δεν ασκήθηκε οποιαδήποτε πίεση και του παραχωρήθηκε το δικαίωμα της δωρεάν βοήθειας διερμηνέα στη γλώσσα Lingala, την οποία δήλωσε ότι αποτελεί τη μητρική του γλώσσα (ερυθρά 43, 31-30, 2 ΔΦ). Υπάρχει δε υπογραφή του Αιτητή, του εξεταστή-λειτουργού και του διερμηνέα σε κάθε σελίδα της συνέντευξης, ενώ και στο τέλος των αντίστοιχων πρακτικών ο Αιτητής πιστοποίησε με την υπογραφή του ότι οι πληροφορίες και απαντήσεις του καταγράφηκαν ορθώς και ότι έλαβε γνώση του περιεχομένου τους (ερυθρά 31-30 ΔΦ). Σε περίπτωση δε που ο Αιτητής δεν αντιλαμβανόταν την διαδικασία ή την οποιαδήποτε ερώτηση θα μπορούσε να ζητήσει διευκρινίσεις από τον διερμηνέα (Βλέπε Abul Kalam Kalam ν. Κυπριακής Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 585), δεν το έπραξε όμως. Συνεπώς, δεν εντοπίζω οτιδήποτε παράτυπο, παράνομο και μεμπτό στην διαδικασία που ακολουθήθηκε που μπορεί να οδηγήσει σε ακύρωση της προσβαλλόμενης απόφασης και ήτο σε πλήρη συμμόρφωση με τις πρόνοιες του Άρθρου 13 και 13Α του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν.6(Ι)/2000).
Κατά την καταγραφή του αιτήματός του για διεθνή προστασία ο Αιτητής ισχυρίστηκε μόνο ότι έφυγε από τη χώρα καταγωγής του, διότι δεν ένιωθε ασφαλής (ερυθρό 1 & 10 ΔΦ) χωρίς να παραθέτει οποιαδήποτε άλλα στοιχεία. Από τα πρακτικά στης συνέντευξης προκύπτει ότι διαβιούσε στο Matadi, ωστόσο κατά τους τελευταίους μήνες πριν αναχωρήσει διέμενε στην Κινσάσα. Είναι μουσουλμάνος, ανήκει στην εθνοτική ομάδα των Muyombe, άγαμος/άτεκνος και η πατρική του οικογένεια διαμένει στην Κινσάσα. Ανάφερε ότι είναι απόφοιτος πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και ήταν σε ποδοσφαιρική ομάδα της Κινσάσα (Miki Sport).
Αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του ισχυρίστηκε κατά την ελεύθερη αφήγησή του πως όταν ξεκίνησε να παίζει ποδόσφαιρο, έπειτα από τη μετοίκηση της οικογένειάς του στην Κινσάσα, μία νεαρή κοπέλα επιθυμούσε να τον στηρίζει με ζητήματα ποδοσφαιρικού εξοπλισμού. Ωστόσο, όταν μαθεύτηκε η βοήθεια που η συγκεκριμένη κοπέλα του προσέφερε, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι η οικογένειά της έφερε αντιρρήσεις λόγω της θρησκείας του (Μουσουλμάνος). Ανέφερε ότι παρά τις διαφωνίες της οικογένειας της κοπέλας, εκείνη συνέχισε να τον υποστηρίζει. Στις 16/03/19 η εν λόγω κοπέλα πήγε να παρακολουθήσει έναν ποδοσφαιρικό αγώνα στην περιοχή Ligwala στον οποίο θα συμμετείχε ο Αιτητής. Μετά τη λήξη του αγώνα, ο Αιτητής επέστρεφε μαζί με την κοπέλα όπου βρέθηκαν αντιμέτωποι με αναταραχές λόγω μιας διαμαρτυρίας. Υπήρχαν πυροβολισμοί και ξεκίνησαν να τρέχουν, ωστόσο μία σφαίρα χτύπησε την κοπέλα. Κατέφυγε στα κεντρικά της ομάδας του, στην Itaqa και ενημερώθηκε ότι λόγω των αναταραχών όλη η ομάδα θα παρέμενε εκεί. Περί τις 2 τη νύχτα, ο γραμματέας της ομάδας ήρθε στο δωμάτιό τους και τους είπε ότι υπάρχουν στρατιώτες έξω οι οποίοι τον αναζητούν. Ο Αιτητής εξιστόρησε το τι είχε συμβεί, ήτοι ότι η κοπέλα που τον βοηθούσε χτυπήθηκε από μία σφαίρα. Καθώς η συγκεκριμένη ήταν η κόρη ενός προσώπου με επιρροή και ο Αιτητής ήταν Μουσουλμάνος, ο γραμματέας της ομάδας του είπε ότι δεν υπάρχει εναλλακτική από το να τον παραδώσει στις αρχές. Ωστόσο, ένας άλλος γραμματέας της ομάδας αποφάσισε εν τέλει ότι δε γινόταν να τον παραδώσουν στις αρχές και πως μπορούσε να διαφύγει από το παράθυρο. Προσέθεσε πως, αφού διέφυγε μέσω του παραθύρου, μετέβη στο τζαμί της περιοχής Kitega, όπου και ζήτησε να περάσει τη βραδιά. Κατέληξε ότι έφυγε από τη χώρα επειδή έγινε καταζητούμενος και η αστυνομία τον έψαχνε, τονίζοντας ότι παίζει ρόλο και η θρησκεία του καθώς στους Χριστιανούς δεν αρέσουν οι Μουσουλμάνοι (ερυθρά 37 2Χ, 3Χ, 36 1Χ ΔΦ). Υποστήριξε, ότι σε περίπτωση επιστροφής του η ζωή του θα βρεθεί σε κίνδυνο και θα πεθάνει, καθώς ο φερόμενος διώκτης του είναι άτομο με μεγάλη επιρροή στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κογκό, κατονομάζοντας τον ως τον στρατηγό Kanyama που τον θεωρεί υπεύθυνο για τον θάνατο της κόρης του (ερυθρά 2Χ, 3Χ ΔΦ).
Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις που τέθηκαν στον Αιτητή, δήλωσε ότι η κοπέλα ονομαζόταν Noella και φοιτούσε στο Isipa Kinshasa, χωρίς ωστόσο να γνωρίζει το περιεχόμενο των σπουδών της. Προσέθεσε ότι η κοπέλα αυτή παρακολουθούσε τις προπονήσεις του και έτσι άρχισε η μεταξύ τους επικοινωνία (ερυθρά 36/3Χ ΔΦ). Περιέγραψε τη σχέση τους φιλική και δήλωσε πως η γνωριμία τους έγινε όταν ήταν 17 ετών και η Noella 22. Η μεταξύ τους γνωριμία, κράτησε για δύο μήνες και ως προς την βοήθεια που του προσέφερε δήλωσε ότι ήταν οικονομική για αθλητικό εξοπλισμό (αθλητικά παπούτσια), ενώ αναφορικά με τον λόγο που τον βοηθούσε πρόβαλε ότι της άρεσε ο τρόπος που έπαιζε ποδόσφαιρο. Δήλωσε ότι η Noelle διέμενε στο Gombe, χωρίς να ξέρει ακριβή τοποθεσία, ενώ οι συναντήσεις τους λάμβαναν χώρα μετά την προπόνηση του (ερυθρά 35/1Χ,2Χ ΔΦ). Την ημέρα που η Noelle έχασε τη ζωή της, ο Αιτητής δήλωσε πως δεν γνωρίζει πότε ακριβώς έχασε τη ζωή της, αλλά η ημέρα που χτυπήθηκε από σφαίρα ήταν η 16η Μαρτίου και ότι το ίδιο βράδυ οι αρχές τον αναζητούσαν (ερυθρά 35/3Χ ΔΦ). Έπειτα από επιπλέον ερωτήσεις αναφορικά με το τι ακριβώς συνέβη τη συγκεκριμένη ημέρα, ισχυρίστηκε ότι δεν είχε σκοπό να παρευρεθεί στη συγκέντρωση, αλλά πως βρέθηκε εκεί τυχαία, επιστρέφοντας μαζί με τη Noelle από τον ποδοσφαιρικό αγώνα. Ως προς το σημείο της συγκέντρωσης, το προσδιόρισε ως πλησίον του Palais du people στην Ligwala, ενώ ως προς την ακριβή ώρα δήλωσε ότι ο ποδοσφαιρικός αγώνας ξεκίνησε στις 11 το πρωί και οι αναταραχές περί τη 1 το μεσημέρι, όταν είχαν πάει τον δρόμο της επιστροφής. Ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι η σφαίρα που χτύπησε τη Noelle δεν προοριζόταν για εκείνη, αλλά τραυματίστηκε τυχαία. Προσέθεσε ότι δε γνωρίζει ποιος την πυροβόλησε και πως ίσως την πυροβόλησε η αστυνομία, ενώ μετά τον πυροβολισμό της ο ίδιος τράπηκε σε φυγή. Ερωτηθείς ως προς τον λόγο που ο πατέρας της Noelle της επέτρεψε να παρευρεθεί στον ποδοσφαιρικό αγώνα από τη στιγμή που θα υπήρχαν αναταραχές, ο Αιτητής αποκρίθηκε ότι η κοπέλα ήθελε να δει τον ποδοσφαιρικό αγώνα (ερυθρά 34 1Χ – 3Χ ΔΦ).
Σε σχέση με την αναζήτηση του από την αστυνομία δήλωσε πως καταζητείται λόγω του περιστατικού που είχε συμβεί (ερυθρά 34/4Χ ΔΦ), πως σύμφωνα με τις αρχές ευθυνόταν ο ίδιος για τον θάνατο της κοπέλας και ως προς το με ποια νομική βάση ευθυνόταν απάντησε για «συμμετοχή στον θάνατο πολίτη». Σε ερώτηση του λειτουργού για το πως είναι εφικτό να ευθύνεται για σφαίρα που ήταν αδέσποτη, αποκρίθηκε τη στιγμή που η Noelle πήγε να παρακολουθήσει τον ποδοσφαιρικό αγώνα αυτός ήταν και η αιτία θανάτου της. Προσέθεσε δε ότι η οικογένειά της τής είχε απαγορεύσει να τον στηρίζει και πως ο Αιτητής είναι μουσουλμάνος ως προς το θρήσκευμα. Σε επαναληπτική ερώτηση υποστήριξε ότι ο πατέρας της έχει μεγάλη επιρροή στη χώρα. Ως προς το τι στοιχεία έχει η αστυνομία σε βάρος του, δήλωσε πως το στοιχείο είναι το ότι η Noelle ήρθε να παρακολουθήσει τον ποδοσφαιρικό αγώνα. Αναφορικά με το πως οι αρχές έμαθαν ότι η Noelle βρισκόταν μαζί του αποκρίθηκε ότι ρώτησαν και έμαθαν. Σε ερωτήσεις που περιστρέφονταν γύρω από την απόπειρα σύλληψης του, δήλωσε ότι δεν είδε ποτέ πόσοι αστυνομικοί ήρθαν να τον συλλάβουν, ωστόσο τους άκουσε να απειλούν ότι θα έμπαιναν δια της βίας μέσα στον χώρο (ερυθρά 33/1Χ, 2Χ ΔΦ).
Αναφορικά με την ύπαρξη εντάλματος σύλληψης εις βάρος του, ισχυρίστηκε ότι όταν επέστρεψε στην οικία του την επόμενη ημέρα δέχτηκε απειλές, ενώ τον έκρυψαν μέσα σε ένα ψυγείο προκειμένου να μην εντοπιστεί. Η μητέρα του την επόμενη ημέρα, αφού τον είχε φυγαδεύσει στον Ιμάμη, είπε ότι υπάρχει ένταλμα σύλληψης εις βάρος του. Ερωτηθείς περαιτέρω ως προς το προαναφερθέν περιστατικό απάντησε πως απειλήθηκε ότι θα συλληφθεί (ερυθρά 36/3Χ ΔΦ). Δήλωσε ότι δεν έχει δει ο ίδιος το ένταλμα σύλληψης και πως του απεστάλη αργότερα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ότι έχει ημερομηνία έκδοσης την 20/03/19 και πως του απεστάλη από τον Narxin Camara, ο οποίος είναι φίλος του ατόμου που τον βοήθησε να φύγει από τη χώρα (ερυθρά 32/2Χ ΔΦ). Αναφορικά με τη θρησκεία του, δήλωσε ότι έχει βρεθεί σε μειονεκτική θέση. Εξήγησε πως όταν σε μία κατάσταση βρεθεί ένας Χριστιανός με έναν Μουσουλμάνο, τότε θα δοθεί προτεραιότητα στον Χριστιανό. Ζητήθηκε από τον Αιτητή να εξειδικεύσει περαιτέρω τα λεγόμενά του και πρόβαλε πως δεν υπάρχει περίπτωση να γλιτώσει λόγω του ότι είναι Μουσουλμάνος (ερυθρά 31/1Χ ΔΦ).
Ο λειτουργός αφού αξιολόγησε τα όσα καταγράφηκαν κατά την συνέντευξη αποδέχθηκε τον ισχυρισμό του Αιτητή σε σχέση με την ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του, αλλά δεν έκανε αποδεκτό το αφήγημα του που συνδέεται με τον πυρήνα του αιτήματος του. Κρίθηκε ότι δεν ήταν σε θέση να προβάλει λεπτομερείς και συγκεκριμένες πληροφορίες επί των ισχυρισμών του (ερυθρά 76-75 ΔΦ). Ειδικότερα, από την έκθεση/εισήγηση προκύπτουν τα εξής:
• Αναφορικά με τη φιλία του Αιτητή με την κόρη του στρατηγού Kanyama, κρίθηκε ότι οι πληροφορίες που εισέφερε δεν ήταν ακριβείς και λεπτομερείς, με αποτέλεσμα να μη μπορεί να δημιουργηθεί μία σαφής εικόνα για το προφίλ του συγκεκριμένου ατόμου αλλά και για την κατ’ ισχυρισμό φιλία τους. Τονίστηκε ότι, δεν κατάφερε να απαντήσει σε ερωτήσεις όπως το αντικείμενο των σπουδών της και το εάν έχει αδέρφια (ερυθρά 35 1Χ – 2Χ ΔΦ). Ως προς τις δραστηριότητες που ο Αιτητής έκανε μαζί με την εν λόγω κοπέλα, τονίστηκε ότι υπήρξε αόριστος λέγοντας ότι πήγαιναν να φάνε μαζί (ερυθρά 35/4Χ ΔΦ).
• Σχετικά με το τι διαδραματίστηκε κατά την ημέρα που η Noelle Kanyama έχασε τη ζωή της, επισημάνθηκε ότι ο Αιτητής δεν παρέθεσε μία ακριβή και λεπτομερή περιγραφή αναφορικά με τα όσα συνέβησαν και οι δηλώσεις του ήτο αόριστες και/ή δεν κατέστη εφικτό το να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες αναφορικά με το σκοπό της διαδήλωσης, τον αριθμό των ατόμων που παρευρίσκονταν, όπως και που ακριβώς δέχτηκε τη σφαίρα η κοπέλα. Περαιτέρω, κρίθηκε ανεπαρκής και η εξήγησή του ως προς τον λόγο που η κοπέλα πήγε να παρακολουθήσει τον ποδοσφαιρικό αγώνα, τη στιγμή που θα υπήρχαν αναταραχές εκείνη την ημέρα (ερυθρά 35 3Χ, 34 1Χ – 3Χ, 34 4Χ ΔΦ).
• Ως προς τα όσα διαδραματίστηκαν έπειτα από το περιστατικό του πυροβολισμού της κοπέλας, προέκυψε ότι το αφήγημα του ήταν επίσης αόριστο και μη συνεκτικό. Υπήρξε αδυναμία του Αιτητή να αναφερθεί στη νομική βάση της οποίας θα πραγματοποιείτο η σύλληψή του, όπως επίσης ο λόγος για τον οποίο τον θεωρούσαν υπεύθυνο για τον θάνατο της κοπέλας. Τονίστηκε, ότι δεν κατάφερε να αναφερθεί με συνέπεια στο τι στοιχεία υπήρχαν εναντίον του από τις αρχές και η απάντησή του ότι η κοπέλα «είχε έρθει να παρακολουθήσει τον αγώνα» κρίθηκε ανεπαρκής (ερυθρά 33 1Χ, 2Χ ΔΦ).
• Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο λειτουργός παρέθεσε πληροφορίες σχετικά με τον στρατηγό Kanyama ο οποίος υπήρξε επικεφαλής των αστυνομικών δυνάμεων της Κινσάσα, ωστόσο έχει αντικατασταθεί από το 2017. Το συγκεκριμένο στοιχείο επισημάνθηκε ότι έρχεται σε αντίφαση με τον ισχυρισμό του Αιτητή περί του ότι ο στρατηγός Kanyama υπήρξε επικεφαλής των αστυνομικών δυνάμεων το 2019. Περαιτέρω, μετά από έρευνα σε διεθνείς πηγές ο λειτουργός δεν εντόπισε πληροφορίες αναφορικά με τα μέλη της οικογένειας του στρατηγού, ούτε και για διαδήλωση, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του Αιτητή, που έλαβε χώρα στις 19/03/19 στην περιοχή Ligwala της Κινσάσα.
Το Δικαστήριο μετά από ενδελεχή έλεγχο των πρακτικών της συνέντευξης του Αιτητή διαπιστώνει, όπως και η εισήγηση του λειτουργού, ότι δεν θα μπορούσαν να γίνουν δεκτοί οι λόγοι που εκείνος επικαλείται για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του. Καταρχάς ο λόγος που καταγράφεται στην αίτηση ασύλου του είναι γενικός ήτοι ότι δεν ήτο ασφαλής και ουδεμία αναφορά γίνεται στα όσα πρόβαλε κατά την συνέντευξη. Οι προβαλλόμενοι ισχυρισμοί του δεν παρουσιάζουν συνέπεια, επαρκείς πληροφορίες και λεπτομέρειες που να παραπέμπουν σε βιωματικό περιστατικό. Υποχρεούτο δε να παρέχει κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του και να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του με επαρκή λεπτομέρεια (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, βλέπε επίσης Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131). Σύμφωνα και με την § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, θα πρέπει, μεταξύ άλλων, ο αιτών να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του, να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο μέσο, να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων και να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Λαμβάνοντας υπόψη και το μορφωτικό επίπεδο του Αιτητή θα αναμενόταν να είναι σε θέση να παραθέσει ένα συμπαγές αφήγημα το οποίο θα εμπεριείχε συνεκτικές και συνεπείς μεταξύ τους πληροφορίες. Ούτε στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας προσκομίστηκε στο Δικαστήριο οποιαδήποτε μαρτυρία για αξιολόγηση και για να ενισχυθεί το αίτημα του Αιτητή (Βλέπε Sportsman Betting Co Limited v. Δημοκρατίας (2000) 3 Α.Α.Δ. 591 , Ρούσος ν. Ιωαννίδης κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 549, Ζαβρός ν. Δημοκρατίας (1989) 3 Α.Α.Δ. 106). Ενώ ο Αιτητής ισχυρίστηκε ενώπιον του λειτουργού ότι έχει στην κατοχή του το ένταλμα και το ειδοποιητήριο σε ηλεκτρονική μορφή και ότι προτίθεται να τα καταθέσει έπειτα από το πέρας της συνέντευξής του (ερυθρό 41/3Χ ΔΦ) κανένα στοιχείο προσκομίστηκε που να τεκμηριώνει την ύπαρξη του. Σε κάθε περίπτωση, τέθηκαν στον Αιτητή σχετικές ερωτήσεις από τον λειτουργό αναφορικά με το κατ’ ισχυρισμό ένταλμα σύλληψης που έλαβε. Ανατρέχοντας στο πρακτικό της συνέντευξης προκύπτει να είναι ασαφής ως προς την ύπαρξη και τον τύπο του εντάλματος. Αρχικά, ερωτηθείς ως προς το από ποια αρχή εκδόθηκε το ένταλμα, ισχυρίστηκε ότι δεν είδε ποτέ το συγκεκριμένο ένταλμα. Ως προς το ποιου την υπογραφή φέρει το ένταλμα, απάντησε αόριστα ότι υπογράφεται από τη «διεύθυνση στρατού» («army administration»), χωρίς να αιτιολογεί το πως το γνωρίζει από τη στιγμή που, όπως παρατέθηκε ανωτέρω, ισχυρίστηκε ότι δεν το έχει δει. Ως προς το για τον λόγο που καταζητείται, δήλωσε ότι καταζητείται για φόνο, ασαφής και/ή ατεκμηρίωτος παρέμεινε και ο τρόπος που το ένταλμα σύλληψης περιήλθε στην κατοχή του – το οποίο ουδέποτε παρουσίασε.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, αποτελεί καθήκον της αρμόδιας αρχής να αξιολογεί σε συνεργασία με τον αιτούντα τα συναφή στοιχεία της αίτησής του και/ή ότι αυτή η ευθύνη μοιράζεται μεταξύ του λειτουργού και του αιτούντα[1], αυτό όμως δεν αναιρεί την υποχρέωση του αιτούντα να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης του, ήτοι δηλώσεις/έγγραφα που έχει στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία και/ή ότι εναπόκειται πρώτα στον ίδιο τον αιτούντα να έχει καταβάλει πραγματική προσπάθεια να τεκμηριώσει την αίτησή του[2]. Αυτά τα δεδομένα δεν ικανοποιούνται από την συμπεριφορά που υπέδειξε ο Αιτητής. Οι αναφορές της συνηγόρου του περιορίζονται μόνο στα όσα ελλιπώς περιεγράφηκαν κατά την συνέντευξη. Επιπλέον το Δικαστήριο, στα πλαίσια πραγματικού ελέγχου των γεγονότων της υπόθεσης, διαπιστώνει ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να θεμελιώσει την εσωτερική αξιοπιστία των προβληθέντων ισχυρισμών αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής κατά τρόπο που συναχθεί ότι τα εξιστορισθέντα αποτελούν βιωματικά περιστατικά. Ούτε θα μπορούσε άλλωστε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας, το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντα (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Δεν προκύπτει ότι συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω βάσιμου και δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ατεκμηρίωτος είναι και ο ισχυρισμός της συνηγόρου του Αιτητή για ελλιπή έρευνα του λειτουργού μέσω εξωτερικών πηγών πληροφόρησης καθότι από την έκθεση/εισήγηση όπως καταγράφεται ανωτέρω έγινε δεόντως έρευνα η οποία κατέδειξε και εξωτερική αναξιοπιστία του Αιτητή. Συνεπώς δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) καθώς οι σχετικοί ισχυρισμοί του απορρίφθηκαν ως μη αξιόπιστοι στο σύνολό τους και δεν κατάφερε να καταδείξει και/ή να τεκμηριώσει ότι σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής, υπάρχει κίνδυνος δίωξής της για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων.
Ως προς το εάν η περίπτωση του Αιτητή εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και κατέληξε ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται (ερυθρό 61-60 ΔΦ). Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[3] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημειώνει ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνεται ότι στην περιοχή του Αιτητή δεν παρατηρούνται συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων. Σημειώνεται ότι, ο ίδιος σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησης του ανέφερε ότι κινδυνεύει λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα του, ενώ από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου από τη βάση δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project) τα περιστατικά βίας που αφορούν συνολικά την επαρχία της Κινσάσα, πόλη Κινσάσα για το χρονικό διάστημα από 01/03/23 έως 01/03/24 έχουν καταγραφεί συνολικά μόνο 55 περιστατικά χρήσης βίας που έχουν μετρήσει συνολικά 69 θύματα. Πιο συγκεκριμένα, από τα 45 περιστατικά τα 7 είναι μάχες (με 20 θύματα), τα 22 είναι περιστατικά χρήσης βίας κατά αμάχων (με 48 θύματα) και τα 26 είναι εξεγέρσεις (με 1 θύμα).[4] Σύμφωνα με το ACLED, υπάρχει μείωση της τάξεως του 55.9% στα περιστατικά ασφαλείας του Μαρτίου του 2024 και μείωση της τάξεως του 100% στα θύματα κατά τον εν λόγω μήνα, συγκριτικά με έναν μέσο μήνα του προηγούμενου έτους. Δεδομένου δε ότι ο συνολικός πληθυσμός της επαρχίας της Κινσάσα ανέρχεται το 2023 σε περίπου 14.565.700 κατοίκους[5], καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή από περιστατικά ασφαλείας δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή να μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας. Βάσει των ανωτέρω ποσοτικών και ποιοτικών πληροφοριών, δεν προκύπτει ότι στον τόπο τελευταίας διαμονής του Αιτητή λαμβάνει χώρα διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη εντός του πλαισίου του Άρθρου 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και ως εκ τούτου, παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών της περιστάσεων του για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοσμένης κλίμακας» όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης[6].
Συνοψίζοντας, από τα ενώπιον μου στοιχεία δεν διαπιστώνεται ελλιπής έρευνα αλλά ούτε πλάνη περί το νόμο και των πραγματικών δεδομένων που λήφθηκαν από την Υπηρεσία Ασύλου κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης. (Βλέπε Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 503, Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ). Η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης περιέχει τους πραγματικούς λόγους και τη νομική βάση στην οποία υπήγαγε τα γεγονότα το αρμόδιο όργανο ώστε να καταλήξει στη συγκεκριμένη απόφαση (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270). Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων του Αιτητή, όπως αναλύεται ανωτέρω, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να του αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Οδηγία 2011/95/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011 , σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας (αναδιατύπωση)
[2] Άρθρο 16 & 18 του περί περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).
[3]του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας
[4] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2024, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (βλ. πλατφόρμα Dashboard, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: COUNTRY VIEW- EVENT DATE – 01/03/23 – 01/03/24, EVENT TYPE - Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots και REGION - Middle Africa – DRC- Kinshasa)
[5] Macrotrends, Kinshasa Population, 2023, διαθέσιμο σε https://www.macrotrends.net/cities/20853/kinshasa/population,
[6] EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική Ανάλυση, Νοέμβριος 2014, σελ. 26 – 1.6.2. έννοια της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» (https://easo.europa.eu/sites/default/files/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf)