ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υποθ. Αρ.: 2420/2023
27 ΜΑΡΤΙΟΥ 2024
[Β. ΚΟΥΡΟΥΖΙΔΟΥ-KΑΡΛΕΤΤΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με τo άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
C.J.A. από τη Νιγηρία
Αιτητής
-και-
ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
M. Χριστοφορίδου (κα) για Δημήτριος Α. Παυλίδης & Συνεργάτες ΔΕΠΕ (κος), Δικηγόροι για τον Αιτητή.
Χριστίνα Δημητρίου (κα) για K.N. Ιερωνυμίδη (κο), Δικηγόροι για τους Καθ' ων η Αίτηση.
[Παρών ο κος Ραφαήλ Ευαγγέλου για πιστή μετάφραση από τα Αγγλικά στα Ελληνικά και αντίστροφα]
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Δήλωση και/ή απόφαση και/ή διακήρυξη του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερομηνίας 27/06/2023, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 12/07/2023 και με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παροχή Διεθνούς προστασίας καθότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του περί Προσφύγων Νόμου 6(Ι)/2000 είναι παράνομη, άκυρη και στερείται κάθε νόμιμου αποτελέσματος.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Σύμφωνα με τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου που βρίσκονται ενώπιόν μου, ο Αιτητής είναι υπήκοος Νιγηρίας και στις 17/11/2021 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας, αφού προηγουμένως εισήλθε παράτυπα στη Δημοκρατία, μέσω των κατεχόμενων εδαφών. Στις 13/06/2023 διεξήχθη συνέντευξη στον Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος στις 22/06/2023 υπέβαλε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου με την εισήγηση όπως απορριφθεί το αίτημα του Αιτητή. Στις 27/06/2023 ο δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, ενέκρινε την πιο πάνω Έκθεση-Εισήγηση αποφασίζοντας την απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή και εξέδωσε απόφαση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του. Την 12/07/2023 εκδόθηκε απορριπτική του αιτήματος του Αιτητή επιστολή από την Υπηρεσία Ασύλου συνοδευόμενη από αιτιολόγηση της απόφασής της, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή αυθημερόν. Στις 27/07/2023 ο Αιτητής καταχώρισε την παρούσα προσφυγή με την οποία ζητά την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Ο Αιτητής, δια του δικηγόρου του, προβάλει διάφορους νομικούς ισχυρισμούς προς υποστήριξη του αιτήματος για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, οι οποίοι τίθενται με γενικότητα και χωρίς να συναρτώνται με τα επίδικα γεγονότα, και οι περισσότεροι εκ των οποίων δεν προωθούνται με τη Γραπτή Αγόρευση. Κατά τη Γραπτή και την Απαντητική του Αγόρευση, ο συνήγορος του Αιτητή προβάλλει ότι η προσβαλλόμενη πράξη ελήφθη χωρίς δέουσα έρευνα, υπό καθεστώς πλάνης και ότι είναι αναιτιολόγητη.
Η δικηγόρος των Καθ' ων η Αίτηση, με τη Γραπτή της Αγόρευση, αιτείται την απόρριψη του συνόλου των ισχυρισμών του Αιτητή και αντιτείνει ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και σωστή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη.
Κατά το στάδιο των Διευκρινίσεων, ημερομηνίας 15/01/2024 η συνήγορος του Αιτητή δήλωσε ότι υιοθετεί τα όσα προέβαλε με την γραπτή αγόρευση και η συνήγορος των Καθ' ων η αίτηση δήλωσε ότι υιοθετεί τα όσα επικαλέστηκε με την Ένσταση και τη Γραπτή της Αγόρευση.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Καταρχάς πρέπει να λεχθεί ότι οι λόγοι ακύρωσης είναι με γενικότητα και αοριστία που εγείρονται στην παρούσα αίτηση. Η απλή καταγραφή κατά ιδιαίτερο συνοπτικό τρόπο στους λόγους ακύρωσης της νομικής βάσης της προσφυγής δεν ικανοποιεί την επιτακτική ανάγκη του Καν. 7 του Ανωτάτου Συνταγματικού Διαδικαστικού Κανονισμού του 1962, όπως οι νομικοί λόγοι αναφέρονται πλήρως.
Οι ισχυρισμοί για την ακύρωση μιας διοικητικής απόφασης πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και να εξειδικεύουν ποια νομοθετική πρόνοια ή αρχή διοικητικού δικαίου παραβιάζεται. Όπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Latomia Estate Ltd. v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672: «Η αιτιολόγηση των νομικών σημείων πάνω στα οποία βασίζεται μια προσφυγή είναι απαραίτητη για την εξέταση από ένα Διοικητικό Δικαστήριο των λόγων που προσβάλλουν τη νομιμότητα μιας διοικητικής πράξης».
Περαιτέρω δεν αρκεί η παράθεση των συγκεκριμένων διατάξεων της νομοθεσίας που κατ' ισχυρισμόν παραβιάζει η προσβαλλόμενη πράξη, αλλά θα πρέπει επίσης τα επικαλούμενα νομικά σημεία να αιτιολογούνται πλήρως. Οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια σε σχέση με αυτά μπορεί να έχει ως συνέπεια την απόρριψη της προσφυγής. (βλ. Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 AAΔ.598).
Επίσης είναι πλειστάκις νομολογημένο ότι, λόγοι ακύρωσης που δεν εγείρονται στο δικόγραφο της προσφυγής δεν μπορούν να εξεταστούν με το να εγείρονται για πρώτη φορά στις γραπτές αγορεύσεις. Σχετικό είναι και το ακόλουθο απόσπασμα από την πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας στη Φλωρεντία Πετρίδου ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, (2004) 3 Α.Α.Δ. 636: «Παρατηρούμε ότι στο κείμενο της προσφυγής δεν εγείρεται τέτοιος λόγος ακύρωσης, αν και σχετική επιχειρηματολογία πράγματι προβάλλεται στη γραπτή αγόρευση της εφεσείουσας. Έχει επανειλημμένα λεχθεί πως λόγος ακύρωσης που δεν εγείρεται στην προσφυγή δεν μπορεί να εξεταστεί σε μεταγενέστερο στάδιο, αφού οι γραπτές αγορεύσεις αποτελούν απλώς επιχειρηματολογία».
Σχετική είναι και η υπόθεση Σπύρου και Άλλων ν. Δημοκρατίας, Προσφ. 571/94 κ.α., ημερ. 22.11.1995, στη σελ. 4. «Το γεγονός ότι το άρθρο 146.1. του Συντάγματος καταγράφει ως αιτίες ακυρότητας την αντίθεση προς τις διατάξεις του Συντάγματος, ή του Νόμου και την υπέρβαση ή κατάχρηση εξουσίας, δεν σημαίνει ότι αρκεί η γενική επίκληση κάποιας από αυτές χωρίς άλλο. Η ταξινόμηση κάποιου νομικού λόγου ως υπαγόμενου στα πιο πάνω, είναι εγχείρημα ουσίας που προϋποθέτει την έγερσή του σύμφωνα με τις δικονομικές διατάξεις».
Οι αγορεύσεις αποτελούν τη μόνη μέθοδο ανάπτυξης των λόγων ακύρωσης ή ισχυρισμών που ήδη προσβλήθηκαν με το δικόγραφο της προσφυγής.
Σύμφωνα με την Μαραγκός ν. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 671 : «Για να καταστεί το θέμα επίδικο, πρέπει αυτό να εγείρεται σύμφωνα με τις δικονομικές διατάξεις και να αποφασίζεται ύστερα από εξαντλητική επιχειρηματολογία.»
«Η αγόρευση αποτελεί το μέσο για την έκθεση της επιχειρηματολογίας υπέρ της αποδοχής των λόγων ακύρωσης και όχι υποκατάστατο της στοιχειοθέτησής τους. Βλ. Παπαδοπούλας ν. Ιωσηφίδη κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 601 και Λεωφορεία Λευκωσίας Λτδ ν. Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 56.»
Ο συνήγορος του Αιτητή γενικά και αόριστα παραθέτει τα νομικά σημεία στην αγόρευσή του και επικαλείται παραβιάσεις του περί Προσφύγων Νόμου και των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου ωστόσο ελλείπει οποιαδήποτε επιχειρηματολογία υπέρ της αποδοχής των λόγων ακύρωσης. Εκλείπει δε η υπαγωγή των πραγματικών γεγονότων στους λόγους ακύρωσης που κατ' ισχυρισμό παραβιάζονται.
Τα όσα επομένως πιο κάτω εξετάζονται και αποφασίζονται τελούν υπό την πιο πάνω τοποθέτηση.
Αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι δεν έγινε επαρκής ή δέουσα έρευνα κρίνω ότι δεν ευσταθεί και απορρίπτεται για τους λόγους που αναφέρονται πιο κάτω.
Όπως έχει πλειστάκις νομολογηθεί η έκταση, ο τρόπος και η διαδικασία που ακολουθείται κατά τη διενέργεια της έρευνας, ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης.
Περαιτέρω, η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται. Το κριτήριο για την πληρότητα της έρευνας έγκειται στη συλλογή και τη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων τα οποία παρέχουν ασφαλή συμπεράσματα (Βλ. Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.α., Α.Ε. 1518/1.11.96, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου, Α.Ε. 1575/14.7.97, A.Ε.2371, Motorways Ltd ν Δημοκρατίας ημερ. 25/6/99).
Το Δικαστήριο στα πλαίσια ελέγχου της επίδικης προσβαλλόμενης απόφασης εξετάζει κατά πόσο το αρμόδιο όργανο ερεύνησε όλα εκείνα τα στοιχεία που όφειλε να ερευνήσει και να συνεκτιμήσει για να καταλήξει στην απόφασή του σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου. Η έρευνα θεωρείται πλήρης όταν το διοικητικό όργανο συλλέξει και εξετάσει όλα τα ουσιώδη στοιχεία μιας υπόθεσης ώστε να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα. Το είδος και η έκταση της έρευνας εναπόκεινται στη διακριτική ευχέρεια του εν λόγω αποφασίζοντος διοικητικού οργάνου και διαφέρουν κατά περίπτωση (Βλ. απόφαση αρ. 128/2008 JAMAL KAROU v Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 1 Φεβρουάριου 2010).
Περαιτέρω, όπως εξηγήθηκε στην υπόθεση Πολυξένη Γεωργίου ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 606/91, ημερομηνίας 22.9.92, στις σελ. 2-3: «Το τι αποτελεί επαρκή έρευνα, εξαρτάται από τα γεγονότα και περιστατικά της κάθε υπόθεσης (KNAI ν. THE REPUBLIC OF CYPRUS (1987) 3 CLR 1534). Η έκταση της έρευνας που ένα διοικητικό όργανο διεξάγει για τη λήψη απόφασης εξαρτάται από τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης (Κυπριακή Δημοκρατία ν. Ανδρέα Γιαλλουρίδη κ.α., Αναθεωρητικές Εφέσεις 868 και 869, ημερομηνίας 13.12.90).».
Όπως καταδεικνύεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, οι Καθ' ων η αίτηση ενήργησαν σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου και εξέτασαν όλα τα ουσιώδη στοιχεία που είχαν ενώπιον τους. Ειδικότερα, στην αρχή της συνέντευξής του, ο Αιτητής, αφού ενημερώθηκε για τη διαδικασία και τα δικαιώματά του, επιβεβαίωσε ότι βρίσκεται σε καλή κατάσταση και ότι μπορεί να απαντήσει, ως επίσης ότι δεν έχει οποιεσδήποτε απορίες σχετικά με τη διαδικασία.
Όπως διαφαίνεται από τα στοιχεία τα οποία εμπεριέχονται στον διοικητικό φάκελο, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε ενδελεχή εξέταση του αιτήματος του Αιτητή για παροχή διεθνούς προστασίας, καθώς και όλων των στοιχείων που είχε ενώπιον του, ενώ εξάντλησε κατά τη συνέντευξη με τον Αιτητή όλες τις πτυχές των ισχυρισμών του και εν τέλει εκεί όπου θεώρησε σκόπιμο προέβη σε περαιτέρω ανάλυση των δεδομένων μέσω έρευνας σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.
Αναφορικά με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι η απόφαση λήφθηκε υπό πλάνη, οι Καθ' ων αντιτάσσουν ότι η Υπηρεσία Ασύλου βασίστηκε σε όλα τα ουσιώδη γεγονότα όπως αυτά αναλύθηκαν και επεξηγήθηκαν από τον Αιτητή. Από την προσβαλλόμενη απόφαση προκύπτει ότι οι Καθ' ων η αίτηση εξέτασαν ουσιαστικά την αίτηση του Αιτητή και όλα όσα είχε θέσει ο Αιτητής με τους ισχυρισμούς του και στάθμισαν και αξιολόγησαν πλήρως τα ενώπιον τους δεδομένα και ουδέποτε ενήργησαν υπό πλάνη.
Έχει νομολογηθεί ότι δεν υφίσταται πλάνη περί τα πράγματα όταν η Διοίκηση σταθμίζει και αξιολογεί στοιχεία και γεγονότα όπως αυτά τίθενται ενώπιον της προς κρίση. Πλάνη περί τα πράγματα στοιχειοθετείται όταν αποδεικνύεται η αντικειμενική ανυπαρξία γεγονότων που έλαβε υπόψη του το αρμόδιο όργανο για να εκδώσει την προσβαλλόμενη απόφαση. Όταν η πλάνη του αρμόδιου οργάνου έγκειται στην λανθασμένη ερμηνεία του Νόμου, τότε η απόφαση του αρμόδιου οργάνου πάσχει διότι η πλάνη του αυτή οδήγησε σε εσφαλμένη εφαρμογή του Νόμου και κατά συνέπεια με αυτό τον τρόπο συντρέχει πλάνη περί το Νόμο.
Περαιτέρω θα πρέπει να αναφερθεί ότι το βάρος απόδειξης του ισχυρισμού για ύπαρξη πλάνης το έχει ο Αιτητής (βλ. Παπαδόπουλος v. Διευθυντή Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων (1190) 3ΑΑΔ 262, 267). Η υπό κρίση απόφαση λήφθηκε στα πλαίσια της άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του αρμοδίου διοικητικού οργάνου, ήτοι της Υπηρεσίας Ασύλου, κατόπιν συνεκτίμησης των πραγματικών στοιχείων και δεδομένων, στηριζόμενη στο ορθό νομικό υπόβαθρο όπως έχει αναφερθεί πιο πάνω στην απόφαση μου. Συνεπώς, ο ισχυρισμός περί νομικής και πραγματικής πλάνης ή ότι η απόφαση λήφθηκε υπό πεπλανημένα κριτήρια απορρίπτεται.
Όσον αφορά τον ισχυρισμό του συνηγόρου του Αιτητή ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι δεόντως αιτιολογημένη, αυτός απορρίπτεται αφού η αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης εμφαίνεται στο κείμενο της απόφασης των Καθ' ων η Αίτηση, το οποίο κοινοποιήθηκε στον Αιτητή, μαζί με την απορριπτική επιστολή της Υπηρεσίας Ασύλου και συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου. Στο κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης αναφέρονται με λεπτομέρεια οι ισχυρισμοί του Αιτητή και αξιολογείται όλη η διαδικασία που ακολουθήθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου και καταγράφονται εκτενώς οι λόγοι που οδήγησαν τους Καθ' ων η Αίτηση στην απόρριψη του αιτήματός του.
Όπως έχει διατυπωθεί και νομολογιακά, η αιτιολόγηση των αποφάσεων της διοίκησης είναι επιβεβλημένη ώστε να επιτρέπεται ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητάς τους, αλλά και για να παρέχεται η δυνατότητα να αντιληφθεί το Δικαστήριο σε ποια στοιχεία στηρίχθηκε το αρμόδιο όργανο για να καταλήξει στην απόφασή του (Γρηγορόπουλος κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, (1997) 4 ΑΑΔ 1414). Μέσα από την αιτιολογία του οργάνου θα πρέπει να διαφαίνεται ο συλλογισμός του, ο οποίος οδήγησε στην προσβαλλόμενη απόφαση ή τουλάχιστον να υπάρχουν στοιχεία στον φάκελο της υπόθεσης που να μπορούν να συμπληρώσουν την αιτιολογία της απόφασης του αρμόδιου οργάνου (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371 Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, (1998) 3 ΑΑΔ 270).»
Έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, κυρίως των όσων ο Αιτητής δήλωσε τόσο με την υποβολή της αίτησης διεθνούς προστασίας, όσο και κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, αλλά και όσων προβάλλει με την παρούσα προσφυγή.
Ειδικότερα, ο Αιτητής είναι ενήλικος υπήκοος Νιγηρίας. Υπέβαλλε αίτηση διεθνούς προστασίας στις 17/11/2021 και παρέλαβε βεβαίωση υποβολής της αίτησής του στις 18/11/2021. Κατά την υποβολή της αίτησής του για παραχώρηση διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής δήλωσε πως κατάγεται από την πολιτεία Enugu, Τοπική Διοικητική Περιφέρεια Ezeagu της Νιγηρίας και ειδικότερα την πόλη Agba Umana της Τοπικής Διοικητικής Περιφέρειας Ezeagu, είναι άγαμος, χριστιανός, απόφοιτος δημοτικού με τριετή δευτεροβάθμια εκπαίδευση, μιλά αγγλικά και Igbο και εργαζόμενος ως ζωγράφος και καλλιτέχνης, είχε ,δε, τόπο μόνιμης τελευταίας διαμονής μέχρι και την αναχώρησή του την Πολιτεία Enugu, Τοπική Διοικητική Περιφέρεια Ezeagu της Νιγηρίας,Τοπικής Διοικητική Περιφέρεια Ezeagu.
Ανέφερε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του στις 07/10/2021 και αφίχθηκε στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές της Κύπρου κι έπειτα, εισήλθε παράνομα με αυτοκίνητο στις ελεγχόμενες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας στις 23/10/2021.
Στην αίτησή του δήλωσε πως ήρθε στη Δημοκρατία για ασφάλεια και προστασία επειδή η ζωή του κινδυνεύει από τον θείο του. Ειδικότερα ότι ως μοναχογιός, μετά τον θάνατο του πατέρα του, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του επειδή o θείος και αδερφός του πατέρα του απειλούσε να τον σκοτώσει.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι έφυγε από τη χώρα καταγωγής του επειδή, μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο πατρικός του θείος απειλούσε να τον σκοτώσει για να υφαρπάξει την πατρική του περιουσία. Ο τελευταίος έστειλε ανθρώπους να τον δολοφονήσουν, ένας εκ των οποίων, με τη βοήθεια του Θεού, όπως δήλωσε, δίχως να τον γνωρίζει προσωπικώς, τον ενημέρωσε σχετικώς. Τέλος δήλωσε ότι πέραν των ανωτέρω, ουδείς άλλος λόγος υπάρχει και δεν θα αντιμετωπίσει κανέναν κίνδυνο αν επιστρέψει στην χώρα καταγωγής του.
Στην εισήγηση του ο αρμόδιος λειτουργός διέκρινε συνολικά δυο ισχυρισμούς. Ο πρώτος ισχυρισμός αφορούσε την ταυτότητα, την περιοχή καταγωγής και τελευταίας διαμονής και τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή, ο δεύτερος ισχυρισμός ότι αναχώρησε από τη Νιγηρία επειδή κινδυνεύει από τον πατρικό του θείο για περιουσιακές διαφορές μετά τον θάνατο του πατρός του το έτος 2012.
Ο πρώτος εξ' αυτών, ο οποίος αφορά την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή έγινε δεκτός, καθώς ο Αιτητής προσκόμισε πρωτότυπο έγγραφο διαβατηρίου με αριθμό Α1205ΧΧΧΧΧ, το οποίο αποδεικνύει την εθνικότητα του και τον τόπο γέννησης του και οι δηλώσεις του διασταυρώθηκαν και/ή εντοπίστηκαν σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ενώ δεν προέκυψαν στοιχεία περί του αντιθέτου.
Ο δεύτερος ωστόσο ισχυρισμός του Αιτητή ότι αναχώρησε από τη Νιγηρία επειδή κινδυνεύει από τον πατρικό του θείο για περιουσιακές διαφορές μετά τον θάνατο του πατρός του το έτος 2012 και εξ αυτού του λόγου αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα του, δεν έγινε αποδεκτός. Ο λειτουργός έκρινε πως ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκώς λεπτομερείς πληροφορίες. Ειδικότερα, ενώ ζητήθηκε από τον Αιτητή πολλές φορές να επεξηγήσει με λεπτομέρειες τί ακριβώς συνέβη μεταξύ του ιδίου και του θείου του, επαναλάμβανε διαρκώς ότι ο θείος του τον απειλούσε, δίχως να μπορεί να παράσχει οποιαδήποτε άλλη πληροφορία τόσο για τις μεταξύ τους σχέσεις όσο και για τους ανθρώπους που, κατά τον ισχυρισμό του, έστειλε να τον δολοφονήσουν. Ειδικότερα, ισχυρίστηκε πως κάποιος εξ αυτών, τον οποίο δεν γνώριζε προσωπικώς, τον ενημέρωσε για τις προθέσεις του θείου. Όταν ρωτήθηκε πως είναι δυνατόν αυτό, αφού του ήταν άγνωστος και ήρθε με σκοπό να δολοφονήσει τον Αιτητή, ο Αιτητής απάντησε πως ίσως το έπραξε από αγάπη για τον ίδιο. Ακόμη, απάντησε πως ο θείος ποτέ δεν τον απείλησε ή ενόχλησε προσωπικώς. Όταν ρωτήθηκε γιατί αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα εννιά έτη μετά το επικαλούμενο περιστατικό, ο Αιτητής απάντησε ασυνάρτητα ότι αποφάσισε να το πράξει επειδή η ζωή του βρισκόταν σε κίνδυνο, χωρίς να μπορεί να παράσχει κάποιο άλλο στοιχείο ή πληροφορία που θα ενίσχυε τον ισχυρισμό του. Τέλος, υπέπεσε σε αντιφάσεις σχετικώς με την ημεροχρονολογία θανάτου του πατέρα του, ισχυριζόμενος αρχικώς πως απεβίωσε το 2012 και μετέπειτα το 2014 και πρόσθεσε ότι δεν ανέφερε το γεγονός στις αστυνομικές αρχές. Σε σχετική επισήμανση του λειτουργού για την αντίφαση, απάντησε πως δεν υπολόγισε σωστά. Σε έρευνα της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο λειτουργός κατέληξε πως οι ενδοοικογενειακές διαφορές είναι συχνό φαινόμενο στη Νιγηρία και επηρεάζουν τόσο τα άτομα όσο και τις κοινότητες.
Συνεκτιμώντας την αξιολόγηση τόσο της εσωτερικής, όσο και της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο ισχυρισμός του Αιτητή που αφορά φόβο για τη ζωή του από τον πατρικό θείο του εξαιτίας περιουσιακών διαφορών δεν γίνεται αποδεκτός, καθότι τα ευρήματα της έρευνας δεν επιβεβαιώνουν τα όσα ισχυρίζεται ο Αιτητής, ενώ οι δηλώσεις του ιδίου είναι γενικόλογες και χωρίς λεπτομέρειες και πάσχουν από έλλειψη επαρκών πληροφοριών.
Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός συνήγαγε ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης ή κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής. Ειδικότερα έλαβε υπόψη ότι πρόκειται για νεαρό άντρα (ημ. γέννησης 05/05/1991), αυτόνομο, ικανό, που δεν παρουσιάζει θέματα υγείας ή ευαλωτότητας και εργαζόταν στη χώρα του.
Αναφορικά με τον κίνδυνο που δύναται να προκύψει για τον Αιτητή εξαιτίας της γενικής κατάστασης ασφαλείας στην Πολιτεία Enugu, Τοπική Διοικητική Περιφέρεια Ezeagu, η οποία ήταν ο τελευταίος τόπος κατοικίας του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του κι όπου αναμένεται να επιστρέφει σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, παρατηρήθηκε από τον λειτουργό ότι σύμφωνα με το Country Guidance Nigeria (October 2021) της EUAA, γενικά για το μέσο πολίτη στην Πολιτεία Enugu, Τοπική Διοικητική Περιφέρεια Ezeagu, δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος βλάβης που να εμπίπτει στις πρόνοιες του άρθρου 15c του Qualification Directive.
Ο λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη πληροφορίες αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση ασφάλειας στην Πολιτεία Enugu, Τοπική Διοικητική Περιφέρεια Ezeagu, διαπίστωσε ότι δεν παρατηρούνται περιστατικά ασφάλειας κι ο βαθμός άσκησης αδιάκριτης βίας δεν φθάνει σε τόσο ψηλό επίπεδο έτσι ώστε να γίνει αποδεκτό ότι υπάρχουν εύλογοι λόγοι ο Αιτητής να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητάς του, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της εν λόγω περιοχής.
Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, και ως προς το ενδεχόμενο υπαγωγής του Αιτητή σε προσφυγικό καθεστώς υπό την έννοια του Άρθρου 3 του Περί Προσφύγων Νόμου, ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου συνήγαγε ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για έναν από τους πέντε λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο ανωτέρω άρθρο, αφού οι συνδεόμενοι ισχυρισμοί απορρίφθηκαν στο σύνολό τους. Ως εκ τούτου, το ενδεχόμενο εκχώρησης προσφυγικού καθεστώτος στο πρόσωπό του απορρίφθηκε. Περαιτέρω καμία αναφορά δεν έκανε σχετικά με τις αρχές της χώρας του ήτοι ότι διατρέχει οποιοδήποτε κίνδυνο προερχόμενο από αυτές.
Σε σχέση με το ενδεχόμενο υπαγωγής του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε, αρχικά, ότι βάσει του μοναδικού ισχυρισμού που έγινε δεκτός, ήτοι η ταυτότητα και η καταγωγή του, δεν προκύπτουν λόγοι εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία, πιθανολογείται ότι ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει κίνδυνο σοβαρής βλάβης υπό την έννοια των Άρθρων 19 (2) (α) και (β), καθώς δεν έγινε δεκτός οποιοσδήποτε ισχυρισμός που θα δικαιολογούσε την υπαγωγή του στα ανωτέρω άρθρα.
Αναφορικά δε με το ενδεχόμενο υπαγωγής του Αιτητή στο Άρθρο 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο αρμόδιος λειτουργός προχώρησε σε σχετική έρευνα αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση ασφαλείας στον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, με βάση τον αποδεκτό ουσιώδη ισχυρισμό, ήτοι την πολιτεία Enugu, Τοπική Διοικητική Περιφέρεια Ezeagu. Επί τούτου, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε έρευνα κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι ο Αιτητής δεν θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί μεταχείριση που ισοδυναμεί με δίωξη ή σοβαρή βλάβη λόγω αδιάκριτης βίας. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν μπόρεσε να θεμελιώσει κίνδυνο σοβαρής βλάβης υπό την έννοια του Άρθρου 19 (2) (γ) και συνεπώς το αίτημά του απορρίφθηκε και ως προς την πιθανότητα υπαγωγής του σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Όπως διαφαίνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου οι Καθ' ων η αίτηση ενήργησαν σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου και εξέτασαν όλα τα ουσιώδη στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους.
Έχω εξετάσει με προσοχή τις απαντήσεις που ο Αιτητής έδωσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου και έχω διαπιστώσει ότι ο αρμόδιος λειτουργός έκανε επαρκείς ερωτήσεις για να καλύψει, τόσο τον πυρήνα του αιτήματος, όσο και τα επιμέρους θέματα, ενώ ακολούθησε την ορθή διερευνητική διαδικασία.
Καταρχάς κρίνω ότι, ορθά ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου διαπίστωσε και κατέγραψε στην εισηγητική του έκθεση, η οποία υιοθετήθηκε από τoν εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή δεν εμπίπτουν στους λόγους του Άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, ούτε στο άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου.
Συγκεκριμένα, ορθά η Υπηρεσία Ασύλου έκανε αποδεκτό τον ισχυρισμό αναφορικά με τη χώρα καταγωγής και τον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, αφού δεν προέκυψε κανένα στοιχείο περί του αντιθέτου και προς επίρρωση των ισχυρισμών του, ο Αιτητής προσκόμισε επίσημο ταυτοποιητικό έγγραφο από τη χώρα καταγωγής του (διαβατήριο), στο οποίο αναγράφεται ως τόπος γεννήσεως η πόλη Agba Umuna της Νιγηρίας.
Σε σχέση με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι αναχώρησε από τη χώρα καταγωγής του λόγω φόβου για τη ζωή του εξαιτίας περιουσιακών διαφορών με τον πατρικό θείο του, ορθά οι δηλώσεις του Αιτητή αξιολογήθηκαν ως ασυνεπείς, αόριστες, ασαφείς και μη ευλογοφανείς για τους λόγους που αναλύθηκαν εκτενώς στην προσβαλλόμενη. Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση σε να παραθέσει σαφείς και λεπτομερείς περιγραφές και στην ουσία περιορίστηκε σε ένα αόριστο αφήγημα.
Βάσει της αξιολόγησης τόσο της εσωτερικής, όσο και της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού, το Δικαστήριο καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα με τον λειτουργό και ο υπό εξέταση ισχυρισμός απορρίπτεται στο σύνολό του ως μη αξιόπιστος.
Στο σημείο αυτό κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι σε κάθε περίπτωση και σύμφωνα με το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, εναπόκειται στον εκάστοτε Αιτητή/Αιτήτρια να τεκμηριώσει την αίτησή του για διεθνή προστασία. Στην υπό κρίση περίπτωση, για τους λόγους που αναλύθηκαν ανωτέρω, ο Αιτητής δεν κατάφερε τεκμηριώσει κάποια παρελθούσα πράξη δίωξης σε βάρος του ούτε κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης, αλλά ούτε κατά την ενώπιόν μου διαδικασία.
Εν πάση περιπτώσει κρίνω ότι ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, στην έκθεση-εισήγηση, αξιολόγησε κάθε έκαστο ισχυρισμό του Αιτητή και για τους λόγους που εκτενώς καταγράφηκαν στην εισήγησή του, εύλογα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αξιοπιστία του δεν κρίνεται ως ικανοποιητική και ως εκ τούτου ορθά δεν παραχωρήθηκε το ευεργέτημα της αμφιβολίας, όπως αυτό καθορίζεται στην παράγραφο 204 του Εγχειριδίου για τις διαδικασίες και τα κριτήρια καθορισμού του καθεστώτος των προσφύγων.
Έχει, πολλάκις, νομολογηθεί ότι κρίση επί της αξιοπιστίας του αιτητή και έγκριση κωλύματος έγκρισης αίτησης για το λόγο αναξιοπιστίας ως προς τα προβαλλόμενα από τον αιτητή είναι επιτρεπτή (AMIRI ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Κ.Α. (2009 3 Α.Α.Δ. 358).
Στην παράγραφο 204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, "Το ευεργέτημα της αμφιβολίας πρέπει να δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί και εξετασθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντος. Οι ισχυρισμοί του αιτούντος πρέπει να παρουσιάζουν συνοχή και αληθοφάνεια και να μην έρχονται σε αντίφαση με γεγονότα που είναι γενικά γνωστά σε όλους".
Επομένως, ορθά δεν παραχωρήθηκε σε αυτόν το ευεργέτημα της αμφιβολίας και ορθά ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του για διεθνή προστασία.
Περαιτέρω, συμφωνώ με την αξιολόγηση κινδύνου στην οποία προέβη ο λειτουργός στη βάση του αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού, καθώς και με το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε αναφορικά με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων αναγνώρισης προσφυγικού καθεστώτος καθώς ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για ένα από τους πέντε λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο Άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και του Άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων.
Σημειώνεται πως λόγω του ότι ο ισχυρισμός του Αιτητή αναφορικά με τον λόγο που φέρεται να εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του απορρίφθηκε ως μη αξιόπιστος, δεν πληρούνται και οι προϋποθέσεις υπαγωγής του Αιτητή στα άρθρα 19 (2) (α) και (β) περί συμπληρωματικής προστασίας, καθώς δεν προέκυψαν στοιχεία εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κινδυνεύει να αντιμετωπίσει θανατική ποινή ή εκτέλεση κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (α), ή άλλως βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (β).
Αναφορικά δε με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων παροχής συμπληρωματικής προστασίας προς το πρόσωπο του Αιτητή υπό την έννοια του άρθρου 19 (2) (γ) του Περί Προσφύγων Νόμου ή άλλως του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, κρίνω σκόπιμο να παρατεθούν αρχικά τα κάτωθι:
Το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015) όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της «αδιακρίτως ασκούμενης βίας» και της «ένοπλης σύρραξης» και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.
Στην υπόθεση Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staats-secretarisvan Justitie παρ. 35, το ΔΕΕ αναφέρει ότι «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας[1]» ενώ στην παρ. 37 αναφέρει ότι «η απλή αντικειμενική διαπίστωση κινδύνου απορρέοντος από τη γενική κατάσταση μιας χώρας δεν αρκεί, καταρχήν, για να γίνει δεκτό ότι οι προϋποθέσεις του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, συντρέχουν ως προς συγκεκριμένο πρόσωπο, εντούτοις, καθόσον η αιτιολογική αυτή σκέψη χρησιμοποιεί τον όρο «συνήθως», αναγνωρίζει το ενδεχόμενο υπάρξεως μιας εξαιρετικής καταστάσεως, χαρακτηριζομένης από έναν τόσο υψηλό βαθμό κινδύνου, ώστε να υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι το πρόσωπο αυτό θα εκτεθεί ατομικώς στον επίμαχο κίνδυνο.» (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου). Περαιτέρω το ΔΕΕ στην εν λόγω υπόθεση αποφάσισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών την καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας» (παρ. 39).
Επιπλέον, σύμφωνα με το Εγχειρίδιο της ΕΥΥΑ σχετικά με τη δικαστική ανάλυση του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ακόμη και αν ο αιτητής μπορεί να αποδείξει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης στην περιοχή καταγωγής του (ή καθ' οδόν προς τη συγκεκριμένη περιοχή καταγωγής), το δικαίωμα επικουρικής προστασίας μπορεί να κατοχυρωθεί μόνο εάν ο αιτητής δεν μπορεί να επιτύχει εγχώρια προστασία σε άλλο τμήμα της χώρας, καθώς επίσης, όταν αποφασίζεται η τοποθεσία της περιοχής καταγωγής ενός αιτητή ως προορισμός επιστροφής, απαιτείται η εφαρμογή προσέγγισης βασισμένης στα πραγματικά περιστατικά όσον αφορά την περιοχή του τελευταίου τόπου διαμονής και την περιοχή συνήθους διαμονής.[7]
Εν προκειμένω, αναφορικά με τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι την Πολιτεία Enugu, Τοπική Διοικητική Περιφέρεια Ezeagu, το Δικαστήριο προχώρησε σε επικαιροποιημένη έρευνα αναφορικά με τις επικρατούσες εκεί συνθήκες.
Στην τελευταία έκδοση καθοδηγητικής έκθεσης (Country Guidance) για τη Νιγηρία διαπιστώνεται ότι στην πολιτεία Enugu, Τοπική Διοικητική Περιφέρεια Ezeagu, ως έχει κατηγοριοποιηθεί, δεν υφίσταται πραγματικός κίνδυνος για έναν πολίτη να επηρεαστεί προσωπικά από περιστατικά που συνιστούν απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας του, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.[1]
Κατόπιν επισκόπησης εξωτερικών πηγών πληροφόρησης προκύπτει ότι το βασικό ζήτημα στην πολιτεία Enugu, και γενικότερα στην Νοτιοανατολική Νιγηρία (Southeast Nigeria), από άποψη κατάστασης ασφαλείας είναι η δράση της οργάνωσης Indigenous People of Biafra (IPOB). Η οργάνωση, στην ιστοσελίδα της αυτοπροσδιορίζεται ως μη – βίαιη,[2] ωστόσο έχει χαρακτηριστεί ως «τρομοκρατική οργάνωση» από το Νιγηριανό κράτος.[3] Eντατικοποίηση της βίας τοποθετείται στο έτος 2021.[4] Μάλιστα, η πιο πρόσφατη έκθεση του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ για την Τρομοκρατία που δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο του 2023 και αναφέρεται στο έτος 2021, επιβεβαιώνει ότι οι Ιθαγενείς της Μπιάφρα (IPOB), αυτονομιστές που χαρακτηρίστηκαν από την κυβέρνηση της Νιγηρίας ως απαγορευμένη τρομοκρατική ομάδα το 2017, φέρεται να διεξήγαγαν βίαιες επιθέσεις στα νοτιοανατολικά.[5] Αξίζει να σημειωθεί ότι το Δεκέμβριο του 2020 ο αρχηγός της οργάνωσης IPOB, Nnambi Kanu, ανακοίνωσε την ίδρυση του Eastern Security Network (ESN), παραστρατιωτικού σκέλους της οργάνωσης, με σκοπό -κατ’ ισχυρισμόν του- την προστασία των Igbo απέναντι στους Fulani.[6]
Γενικά στις εξωτερικές πηγές καταγράφονται αρκετά περιστατικά συγκρούσεων μεταξύ IPOB/ESN ή ενόπλων ανδρών που φέρονται σύμφωνα με τις αρχές να συνδέονται με την IPOB/ESN[7] και των κρατικών δυνάμεων ασφαλείας στην Southeast Region.[8] Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιούνιο η τοπική κυβέρνηση της πολιτείας Enugu πραγματοποίησε μια επείγουσα συνάντηση για το ζήτημα της ασφάλειας, καθώς σύμφωνα με το άρθρο που καταγράφει την είδηση έχουν αυξηθεί τα θανατηφόρα περιστατικά το τελευταίο διάστημα.[9] Σύμφωνα με το ίδιο άρθρο, πρόκειται κατά βάση για επιθέσεις κατά προσωπικού των δυνάμεων ασφαλείας και κυβερνητικών δομών εκ μέρους της οργάνωσης IPOB.
Σύμφωνα με ενημερωτικές σημειώσεις του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Γραφείου για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες (BAMF – Federal Office for Migration and Refugees) του Ιανουαρίου 2023 αναφέρεται ότι « […]πρόσφατα (Ιανουάριος)ο αριθμός των θανατηφόρων επιθέσεων που πραγματοποιήθηκαν κατά δυνάμεων ασφαλείας, αστυνομικών τμημάτων και άλλων κρατικών εγκαταστάσεων στα νοτιοανατολικά από άγνωστα άτομα βρίσκεται σε αύξηση. Οι αρχές κατηγορούν συνήθως τους Ιθαγενείς της Μπιάφρα (IPOB), οργάνωση που έχει απαγορευτεί από το 2017, ή μέλη της ένοπλης πτέρυγας της, το Ανατολικό Δίκτυο Ασφαλείας (ESN), ότι ευθύνονται για τα βίαια επεισόδια που συμβαίνουν στη νοτιοανατολική Νιγηρία».[10]
Μάλιστα, η ίδια ως άνω έκθεση σημειώνει ότι άγνωστοι ένοπλοι πυροβόλησαν και σκότωσαν τουλάχιστον τρεις αστυνομικούς και τραυμάτισαν έναν άλλο σε σημείο ελέγχου στον αυτοκινητόδρομο Enugu/Abakaliki στη νοτιοανατολική Νιγηρία στις 28.01.2023. Σύμφωνα με δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης, οι δράστες άνοιξαν πυρ όταν έφτασαν με δύο οχήματα στο σημείο ελέγχου που βρίσκεται στη συνοριακή περιοχή μεταξύ των πολιτειών Enugu και Ebonyi.[11]
Τέλος, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύτηκε στο ReliefWeb το 2022 για το έτος 2021 από τη Nextier Violent Conflict Database, η πολιτεία Enugu βρέθηκε στην 4η θέση κατά σειρά με τις πολιτείες με το υψηλότερο ποσοστό θανάτων εξαιτίας των αποσχιστικών αγώνων (Ιανουάριος 2021 - Δεκέμβριος 2021).[12]
Προκειμένου να ολοκληρωθεί η εικόνα αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας, κρίνεται σκόπιμο να παρατεθούν και ορισμένα αριθμητικά δεδομένα. Κατόπιν αναζήτησης στη βάση δεδομένων ACLED προέκυψε ότι στη διάρκεια ενός έτους και συγκεκριμένα το διάστημα από 01/03/2023 έως 01/03/2024, καταγράφηκαν στην Πολιτεία Enugu 106 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα το θάνατο 69 ανθρώπων. Αναλυτικότερα, έχουν καταγραφεί, 54 περιστατικά βίας κατά πολιτών με 33 απώλειες ανθρώπινων ζωών, 0 εκρήξεις/περιστατικά απομακρυσμένης βίας με καμία απώλεια, 2 εξεγέρσεις/ταραχές (riots) με καμία απώλεια ανθρώπινης ζωής, 27 διαμαρτυρίες (protests) με 1 απώλεια ανθρώπινης ζωής και 23 μάχες (battles) με 35 απώλειες ανθρώπινων ζωών.[13] Δεδομένου δε ότι ο πληθυσμός της πoλιτείας Enugu, Τοπική Διοικητική Περιφέρεια Ezeagu ανέρχεται στα 4,690,100 (2022)[14], καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή (69 ανθρώπινες απώλειες) δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε να μπορεί να συναχθεί ότι ο Αιτητής θα εκτεθεί σε κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας εάν επιστρέψει στον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του.
Τα εν λόγω στοιχεία καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν συνθήκες αδιάκριτης βίας και γενικά δεν υφίσταται πραγματικός κίνδυνος για έναν πολίτη να επηρεαστεί προσωπικά μόνο από την παρουσία του στην εν λόγω πολιτεία, υπό την έννοια του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.
Από τα πιο πάνω, δεν προκύπτει οτιδήποτε που να δημιουργεί τέτοιες προϋποθέσεις ώστε, σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στην περιοχή συνήθους διαμονής του στην Πολιτεία Enugu, Τοπική Διοικητική Περιφέρεια Ezeagu της Νιγηρίας, να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτός θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω της παρουσίας του και μόνο στην εν λόγω περιοχή, αφού πρόκειται για άμαχο πολίτη, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος να υποστεί θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του στη χώρα καταγωγής του.
Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας νεαρής ηλικίας, υγιής, υψηλού μορφωτικού επιπέδου, με υποστηρικτικό δίκτυο στον τόπο γέννησης και συνήθους διαμονής του και ικανός προς εργασία. Επομένως, λαμβάνοντας υπόψιν επίσης και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή, οι οποίες δεν παρουσιάζουν δείκτες ευαλωτότητας, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτός θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του.
Στη βάση των παραπάνω δεν προκύπτει ότι με την επιστροφή του στη Νιγηρία ο Αιτητής θα έλθει αντιμέτωπος με σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας του, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης βάσει του άρθρου 19 (2) (γ).
Επί τη βάσει όλων όσων παρατέθηκαν στην παρούσα απόφαση, το Δικαστήριο κρίνει ότι το αίτημα του Αιτητή για διεθνή προστασία εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ήταν το αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής αξιολόγησης όλων των στοιχείων και δεδομένων, είναι επαρκώς αιτιολογημένη και λήφθηκε σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου, το Σύνταγμα και τις Γενικές Αρχές του Διοικητικού Δικαίου.
Συνεπώς, κρίνω, με βάση τα ανωτέρω, ότι οι λόγοι ακυρώσεως της προσβαλλόμενης απόφασης δεν ευσταθούν.
Τέλος, λαμβάνω υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών, στα πλαίσια των εξουσιών του άρθρου 12Βτρις του περί Προσφύγων Νόμου, καθόρισε με την Κ.Δ.Π. 166/2023 τη χώρα καταγωγής του Αιτητή (Νιγηρία) ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας.
Υπό το φως των πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη με €1200 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.
Βούλα Κουρουζίδου - Καρλεττίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] EUAA, Country Guidance: Nigeria, October 2021, p. 112, available at: https://euaa.europa.eu/sites/default/files/Country_Guidance_Nigeria_2021.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 08.03.2024
[2] IPOB, Our Mission, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.ipobgovernment.org/our-mission/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 08.03.2024)
[3] Newsweek, Nigeria Declares Biafra Group a ‘Terrorist’ Organization as Civil War Fears Grow, 15 September 2017, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.newsweek.com/nigeria-biafra-ipob-nnamdi-kanu-665943 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 08.03.2024)
[4] Nextier SPD, Peace without guns, 8 December 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://nextierspd.com/peace-without-guns/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 08.03.2024)
[5] USDOS – US Department of State: Country Report on Terrorism 2021 - Chapter 1 - Nigeria, 27 February 2023
https://www.ecoi.net/en/document/2087859.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13/03/2024)
[6] Council on Foreign Relations, John Campbell, Security Deteriorating in Nigeria’s Former “Biafra”, 09 Φεβρουαρίου 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.cfr.org/blog/security-deteriorating-nigerias-former-biafra (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13/03/2024
[7] Βλ. Ενδεικτικά: Premium Times, Chinagorom Ugwu, Sit-at-home: Hoodlums raze truck in Enugu, 06 June 2022, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.premiumtimesng.com/regional/ssouth-east/535243-sit-at-home-hoodlums-raze-truck-in-enugu.html(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13/03/2024)
[8] Βλ. ενδεικτικά: Vanguard, IPOB faults police report, says 21 members killed, 47 arrested, 23 August 2020, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.vanguardngr.com/2020/08/ipob-faults-police-report-says-21-members-killed-47-arrested/, France24 The Observer - Nigeria: New clashes after security forces break up meeting of Biafran separatists, 26 August 2020, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://observers.france24.com/en/20200826-nigeria-clashes-security-forces-biafra-separatists, The Guardian Nigeria, NAN, Men of IPOB’s Eastern Security Network kill two soldiers in Enugu, 14 July 2021, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://guardian.ng/news/men-of-ipobs-eastern-security-network-kill-two-soldiers-in-enugu/(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 04/04/2023)
[9] Premium Times, Enugu govt holds emergency security meeting, 8 June 2022, διαθέσιμο στη διεύθυνση: https://www.premiumtimesng.com/regional/ssouth-east/535519-enugu-govt-holds-emergency-security-meeting.html(ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13/03/2024)
[10] BAMF – Federal Office for Migration and Refugees (Germany) (Author): Briefing Notes, 30 January 2023 https://www.bamf.de/SharedDocs/Anlagen/EN/Behoerde/Informationszentrum/BriefingNotes/2023/briefingnotes-kw05-2023.pdf?__blob=publicationFile&v=3 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13/03/2024)
[11] Όπ. Π.
[12] Nextier (Author), published by ReliefWeb: Nigeria Security Situation Analysis Report, 2022
https://reliefweb.int/attachments/47f12461-0250-4516-812d-7146ca0e084a/Nigerias-Security-Situation-Analysis-1.pdf σελ. 35 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 13/03/2024)
[13] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2024, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ - 01/03/2023 – 01/03/2024 ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ - Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests και ΠΕΡΙΟΧΗ - West Africa – Nigeria – Enugu, [ημερ. πρόσβασης 13/03/2024]