ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ.Αρ.: 34/2024
22 Μαρτίου, 2024
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
J.M.L.
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Ο Αιτητής παρών
Α. Αναστασιάδη (κα) για M.Kαρπούζη (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η αίτηση.
Η. Φασουλής (κος) παρών για πιστή μετάφραση από τα Lingala στα Ελληνικά και αντίστροφα.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 06/12/23 η οποία του κοινοποιήθηκε την ίδια μέρα, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 31/05/22 και στις 02/11/23 πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη του. Ακολούθησε η έκθεση/εισήγηση του λειτουργού στις 24/11/23 και την ίδια μέρα ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιος λειτουργός ενέκρινε την έκθεση/εισήγηση και αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Ο Αιτητής κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία υιοθέτησε τους λόγους ασύλου που πρόβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου και ισχυρίστηκε ότι εγκατέλειψε την χώρα του, λόγω των απειλών που δεχόταν από την μητριά του και ότι θα τον σκοτώσει επειδή ήθελε να πάρει την περιουσία του πατέρα του.
Οι Καθ' ων η αίτηση παρέπεμψαν στα στοιχεία της Ένστασης και στο περιεχόμενο της έκθεσης/εισήγησης του λειτουργού και ανέφεραν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, μετά από δέουσα έρευνα και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, είναι δε επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη. Πρόβαλαν ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή είναι γενικοί και αόριστοι, υπέπεσε σε αντιφάσεις και ότι οι ισχυρισμοί του αφορούν ιδιωτικές διαφορές και θα μπορούσε να απευθυνθεί στις Αρχές της χώρας του.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα όσα υποστηρίζονται από τον Αιτητή, αυτά που απάντησαν οι Καθ΄ ων η αίτηση, του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου (στο εξής «Δ.Φ.») και αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018), προχωρεί να εξετάσει την ουσία του αιτήματος του.
Με την αίτηση ασύλου του Αιτητή ημερομηνίας 31/05/22 καταγράφονται οι ίδιοι λόγοι που ανέφερε και κατά την ενώπιον μου διαδικασία ήτοι ότι εγκατέλειψε το σπίτι που διέμενε με τον πατέρα του και τη μητριά του, λόγω κακομεταχείρισης που υφίστατο από τη μητριά του, λόγω απειλών ότι θα τον σκοτώσει και ότι η ίδια ήθελε να πάρει την περιουσία του πατέρα του (ερυθρό 57 ΔΦ).
Μετά από αξιολόγηση των πρακτικών της συνέντευξης διαπιστώνεται ότι ο εξεταστής της υπόθεσης – λειτουργός ενημέρωσε τον Αιτητή για τα δικαιώματα και υποχρεώσεις του (ερυθρά 44-34 ΔΦ) και κατά την διάρκεια της συνέντευξης του έθεσε διάφορα ερωτήματα για να καλύψει τους λόγους που τον οδήγησαν να εγκαταλείψει την χώρα του και να υποβάλει αίτηση ασύλου. Του παρασχέθηκε δωρεάν διερμηνέας, του διαβάστηκαν όσα καταγράφηκαν στη συνέντευξη και επιβεβαίωσε πως όσα καταγράφηκαν αντικατοπτρίζουν επακριβώς τις δηλώσεις του (ερυθρό 34 ΔΦ) Από τις απαντήσεις του έγινε αποδεκτό ότι είναι υπήκοος Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό με περιοχή διαμονής Κινσάσα. (ερυθρά 58-57 ΔΦ). Απορρίφθηκε, όμως, ο λόγος υποβολής αιτήματος ασύλου - ότι δηλαδή εγκατέλειψε τη χώρα του λόγω των απειλών που δεχόταν από τη μητριά του. Σύμφωνα με τις περιγραφές του Αιτητή τον Νοέμβριο του 2018 μετά τον θάνατο της μητέρας του, ο πατέρας του παντρεύτηκε μια άλλη γυναίκα και ζούσαν όλοι μαζί στο πατρικό του σπίτι. Ενώ στην αρχή η μητριά του του συμπεριφερόταν καλά, από τον Ιούνιο του 2021 άρχισε να είναι αγενής απέναντι του και να τον απειλεί ότι θα τον σκοτώσει επειδή ήθελε να τον διώξει από το πατρικό του σπίτι (ερυθρό 40/1χ ΔΦ).
Ο λειτουργός στην εισήγηση/έκθεση απέρριψε το αίτημα του Αιτητή ως εσωτερικά αναξιόπιστο, καθότι οι απαντήσεις του δεν ήταν επαρκείς και λεπτομερείς και παρουσίαζε ασάφειες, ασυνέπειες και έλλειψη πληροφοριών. Λαμβανομένου υπόψη ότι ο Αιτητής είναι νεαρός υγιής άνδρας με μορφωτικό επίπεδο, θα έπρεπε να είναι σε θέση να παρέχει λεπτομερείς και συγκεκριμένες απαντήσεις που να παρουσιάζουν συνοχή και αληθοφάνεια και να μην προκύπτουν αντιφάσεις και ανακρίβειες (ερυθρά 57-56 ΔΦ), τουναντίον ο Αιτητής:
- δεν μπορούσε να εξηγήσει για ποιο λόγο η μητριά του άλλαξε συμπεριφορά απέναντι του το 2021 αφού την γνώριζε από το 2018. Επίσης, ενώ θα αναμενόταν να ήτο σε θέση να προσφέρει με συνέπεια την χρονική σειρά των γεγονότων, δεν μπορούσε να προσδιορίσει τον χρόνο κατά τον οποίο η μητριά του τον απείλησε ότι θα τον σκοτώσει, απλά ισχυρίστηκε ότι ήταν στα μέσα του 2021. Πρόσθετα, ενώ αρχικά δεν αναφέρθηκε σε οποιεσδήποτε απειλές από τη μητριά του αναφέροντας μόνο ότι δεν του απαντούσε όταν την χαιρετούσε και ήταν αγενής απέναντι του, σε άλλο σημείο πρόσθεσε ότι δεχόταν απειλές ότι θα τον σκοτώσει (ερυθρό 39/2Χ ΔΦ),
- δεν μπορούσε να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις σε σχέση με τις απειλές που δεχόταν, ισχυριζόταν μόνο ότι η μητριά του ήθελε να τον διώξει από το σπίτι και έλεγε στον πατέρα του ότι έκλεβε χρήματα από αυτόν. Λαμβανομένου υπόψη το χρονικό πλαίσιο που υπήρξε από το 2021- ημερομηνία κατά την οποία η μητριά του άρχισε να του συμπεριφέρεται άσχημα - μέχρι και τον Απρίλιο του 2022 που ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής, αναμενόταν να είναι σε θέση να παρέχει συγκεκριμένη πληροφόρηση σε σχέση με τις απειλές που δέχτηκε από τη μητριά του (ερυθρά 39/4χ, 38/1χ-3χ ΔΦ),
- δεν ήταν σε θέση να υποστηρίξει τον ισχυρισμό του με ποιον τρόπο η μητριά του με σκοπό να τον αναγκάσει να εγκαταλείψει το πατρικό του σπίτι τον κατηγόρησε ότι παρενοχλούσε την κόρη του γείτονα. Επίσης, σε άλλη ερώτηση με ασάφεια ισχυρίστηκε ότι η μητριά του τοποθέτησε χρήματα στο δωμάτιο του για να τον κατηγορήσει ότι τα έκλεψε από τον πατέρα του. (ερυθρό 36/2χ ΔΦ),
Το Δικαστήριο αφού διεξήλθε των λεπτομερειών της συνέντευξης διαπιστώνει, όπως και η εισήγηση του λειτουργού, ότι δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό αυτό το μέρος της ιστορίας του. Οι προβαλλόμενοι ισχυρισμοί του δεν παρουσιάζουν συνέπεια, επαρκείς πληροφορίες και λεπτομέρειες που να παραπέμπουν σε βιωματικό περιστατικό. Υποχρεούτο δε να παρέχει κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του και να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του με επαρκή λεπτομέρεια (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, βλέπε επίσης Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131). Σύμφωνα και με την § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, θα πρέπει, μεταξύ άλλων, ο αιτών να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του, να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο μέσο, να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων και να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Λαμβάνοντας υπόψη και το μορφωτικό επίπεδο του Αιτητή θα αναμενόταν να είναι σε θέση να παραθέσει ένα συμπαγές αφήγημα το οποίο θα εμπεριείχε συνεκτικές και συνεπείς μεταξύ τους πληροφορίες.
Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του Αιτητή. (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Τα γεγονότα της περίπτωσης του Αιτητή σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ούτε οι αδιευκρίνιστες απειλές από ιδιώτες ή από αόριστες μη οριζόμενες ομάδες (που δεν εμπίπτουν σε ομάδες ή οργανώσεις[1]) χωρίς να γίνεται οποιαδήποτε αναφορά για αναζήτηση προστασίας από τις αρχές τις χώρας καταγωγής – εμπίπτουν στον ορισμό των φορέων δίωξης για να αξιολογηθεί στη συνέχεια κατά πόσο η περίπτωση του Αιτητή εμπίπτει στο καθεστώς πρόσφυγα. Δεν έχει τεκμηριώσει ότι σε περίπτωση επιστροφής του θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας του και δεν έχει ούτε καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται και δεν έχει κακοποιηθεί ή διωχθεί. Επομένως, η κατάληξη της Υπηρεσίας Ασύλου είναι αιτιολογημένη, λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα και στα πλαίσια του Νόμου καθότι από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον της και από τις παραστάσεις του Αιτητή δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2022, (Ν.6(Ι)/2000).
Ως προς το εάν η περίπτωση του Αιτητή εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και κατέληξε ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται (ερυθρά 45-42 ΔΦ). Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[2] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημειώνει ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνεται ότι στην περιοχή του Αιτητή δεν παρατηρούνται συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων. Σημειώνεται ότι, ο ίδιος σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησης του ανέφερε ότι κινδυνεύει λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα του, ενώ από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου από τη βάση δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project) τα περιστατικά βίας που αφορούν συνολικά την επαρχία της Κινσάσα, πόλη Κινσάσα για το χρονικό διάστημα από 01/03/23 έως 01/03/24 έχουν καταγραφεί συνολικά μόνο 55 περιστατικά χρήσης βίας που έχουν μετρήσει συνολικά 69 θύματα. Πιο συγκεκριμένα, από τα 45 περιστατικά τα 7 είναι μάχες (με 20 θύματα), τα 22 είναι περιστατικά χρήσης βίας κατά αμάχων (με 48 θύματα) και τα 26 είναι εξεγέρσεις (με 1 θύμα).[3] Σύμφωνα με το ACLED, υπάρχει μείωση της τάξεως του 55.9% στα περιστατικά ασφαλείας του Μαρτίου του 2024 και μείωση της τάξεως του 100% στα θύματα κατά τον εν λόγω μήνα, συγκριτικά με έναν μέσο μήνα του προηγούμενου έτους. Δεδομένου δε ότι ο συνολικός πληθυσμός της επαρχίας της Κινσάσα ανέρχεται το 2023 σε περίπου 14.565.700 κατοίκους[4], καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή από περιστατικά ασφαλείας δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή να μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας. Βάσει των ανωτέρω ποσοτικών και ποιοτικών πληροφοριών, δεν προκύπτει ότι στον τόπο τελευταίας διαμονής του Αιτητή λαμβάνει χώρα διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη εντός του πλαισίου του Άρθρου 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και ως εκ τούτου, παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών της περιστάσεων του για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοσμένης κλίμακας» όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης[5].
Με βάση όλα τα πιο πάνω καταλήγω ότι η Υπηρεσία Ασύλου μετά από ενδελεχή έρευνα, αιτιολογημένα απέρριψε την αίτηση του Αιτητή για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Δεν ικανοποιεί τις προϋποθέσεις για να του αναγνωρισθεί η ιδιότητα πρόσφυγα και/ή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του δικαιολογημένου φόβου δίωξης και/ή να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σύμφωνα με τα Άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 (Ν.6(Ι)/2000).
Ως εκ των ανωτέρω, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] 3Α του περί Προσφύγων Νόμος του 2000 έως 2020 (Ν.6(I)/2000)
Στους φορείς δίωξης ή σοβαρής βλάβης συμπεριλαμβάνονται:
(α) το κράτος,
(β) ομάδες ή οργανώσεις που ελέγχουν το κράτος ή ουσιώδες μέρος του εδάφους του κράτους,
(γ) μη κρατικοί φορείς, εάν μπορεί να καταδειχθεί ότι οι φορείς που αναφέρονται στις παραγράφους (α) και (β), περιλαμβανομένων των διεθνών οργανισμών, δεν είναι σε θέση ή δεν επιθυμούν να παράσχουν προστασία κατά της δίωξης ή της σοβαρής βλάβης, όπως ορίζεται στο άρθρο 3Β.
[2]του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας
[3] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2024, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (βλ. πλατφόρμα Dashboard, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: COUNTRY VIEW- EVENT DATE – 01/03/23 – 01/03/24, EVENT TYPE - Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots και REGION - Middle Africa – DRC- Kinshasa)
[4] Macrotrends, Kinshasa Population, 2023, διαθέσιμο σε https://www.macrotrends.net/cities/20853/kinshasa/population,
[5] EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική Ανάλυση, Νοέμβριος 2014, σελ. 26 – 1.6.2. έννοια της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» (https://easo.europa.eu/sites/default/files/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf)