ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 4344/2023
22 Μαρτίου, 2024
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
E.M.M
Αιτήτρια
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Η Αιτήτρια παρούσα
Χ. Δημητρίου (κα) για Μ. Φιλίππου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.
Η. Φασουλής (κος) για πιστή μετάφραση από τα Lingala στα Ελληνικά και αντίστροφα.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή η Αιτήτρια προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 25/10/23, η οποία της κοινοποιήθηκε αυθημερόν, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα της για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Η Αιτήτρια υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 30/05/22, στις 20/09/23 πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη της, ακολούθησε έκθεση/εισήγηση λειτουργού ημερ.03/10/23 και ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιος λειτουργός αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης την ίδια μέρα, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
Η Αιτήτρια κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία υιοθέτησε τους λόγους που ανέφερε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης της ήτοι ότι εγκατέλειψε την χώρα της, λόγω των απειλών που δεχόταν από πρώην εργοδότρια της η οποία λανθασμένα την κατηγόρησε ότι της έκλεψε από το σπίτι της στο οποίο εργαζόταν ως υπηρέτρια 15000 δολάρια, καθότι πίστευε ότι είχε ερωτική σχέση με το σύζυγο της.
Οι Καθ' ων η αίτηση παρέπεμψαν στα στοιχεία της Ένστασης και στο περιεχόμενο της έκθεσης/εισήγησης του λειτουργού και ανέφεραν ότι ο βασικός ισχυρισμός της Αιτήτριας δεν έχει γίνει αποδεκτός λόγω μη ευλογοφάνειας. Είναι η θέση τους ότι οι ισχυρισμοί της αφορούν ιδιωτικές διαφορές και δεν εμπίπτουν στο καθεστώς πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τα όσα υποστηρίζονται από την Αιτήτρια, αυτά που απάντησαν οι Καθ΄ ων η αίτηση, του περιεχομένου του διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ») και αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018), προχωρεί να εξετάσει την ουσία του αιτήματος της.
Με την αίτηση ασύλου της Αιτήτριας ημερομηνίας 02/06/22 κατέγραψε ότι εγκατέλειψε τη χώρα της καθότι αντιμετώπιζε πορνεία, διάκριση και ανασφάλεια στο σπίτι ενός στρατηγού στο οποίο εργαζόταν ως υπηρέτρια. Κατά την ενώπιον μου διαδικασία, παρ’ όλα αυτά, επανέλαβε τους ίδιους λόγους που είχε αναφέρει και κατά τη διάρκεια της συνέντευξης της, ήτοι ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της λόγω λανθασμένων κατηγοριών από την προηγούμενη εργοδότρια της ότι έκλεψε από το σπίτι της στο οποίο εργαζόταν 15000 δολάρια επειδή η εργοδότρια της πίστευε ότι είχε ερωτική σχέση με το σύζυγο της. (ερυθρό 77 ΔΦ).
Μετά από αξιολόγηση των πρακτικών της συνέντευξης διαπιστώνεται ότι ο εξεταστής της υπόθεσης – λειτουργός ενημέρωσε την Αιτήτρια για τα δικαιώματα και υποχρεώσεις της (ερυθρά 54-52 ΔΦ) και κατά την διάρκεια της συνέντευξης της έθεσε διάφορα ερωτήματα για να καλύψει τους λόγους που την οδήγησαν να εγκαταλείψει την χώρα της και να υποβάλει αίτηση ασύλου. Της παρασχέθηκε δωρεάν διερμηνέας, της διαβάστηκαν όσα καταγράφηκαν στη συνέντευξη και επιβεβαίωσε πως όσα καταγράφηκαν αντικατοπτρίζουν επακριβώς τις δηλώσεις της (ερυθρό 44 ΔΦ). Από τις απαντήσεις της έγινε αποδεκτό ότι είναι υπήκοος Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό με περιοχή διαμονής Κινσάσα (ερυθρά 79-78 ΔΦ). Απορρίφθηκε, όμως ο ισχυρισμός της για φόβο δίωξης υπό την μορφή απειλών κατά της ζωής της λόγω λανθασμένων κατηγοριών από πρώην εργοδότρια της. Σύμφωνα με τις περιγραφές της Αιτήτριας κατά τη διάρκεια του έτους 2020 εργαζόταν ως υπηρέτρια στο σπίτι ενός ζευγαριού με 3 παιδιά στη Κινσάσα. Τον Οκτώβριο του 2020 ισχυρίστηκε ότι παραιτήθηκε από την εργασία της, παρ’ όλα αυτά τον Νοέμβριο του 2020 ενημερώθηκε από την Αστυνομία να παρουσιαστεί σε τοπικό αστυνομικό σταθμό, καθότι η εργοδότρια της την κατηγόρησε ότι έκλεψε από το σπίτι της 15000 δολάρια. Η Αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι φοβήθηκε για τη ζωή της, καθότι η εργοδότρια την απείλησε έξω από τον αστυνομικό σταθμό ότι δεν θα σταματήσει μέχρι να την καταστρέψει και πίστευε ότι η εργοδότρια της διέφθειρε τις αστυνομικές αρχές (ερυθρά 50-49 ΔΦ).
Ο λειτουργός στην εισήγηση/έκθεση απέρριψε το αίτημα της Αιτήριας ως εσωτερικά αναξιόπιστο, καθότι οι απαντήσεις της δεν ήταν επαρκείς και λεπτομερείς και παρουσίαζε ασάφειες, ασυνέπειες και έλλειψη πληροφοριών (ερυθρά 76 -74 ΔΦ). Ειδικότερα η Αιτήτρια:
- δεν μπορούσε να παρέχει ικανοποιητικές απαντήσεις και πληροφορίες για ποιο λόγο πίστευε ότι η πρώην εργοδότρια της διέφθειρε τις αστυνομικές αρχές και για ποιο λόγο δεν ακολουθήθηκε η νενομισμένη διαδικασία εξέταση της υπόθεσης της (ερυθρό 48 ΔΦ),
- δεν ήταν σε θέση να παρέχει επαρκείς και λεπτομερείς πληροφορίες ως προς τους λόγους που δεν παρουσιάστηκε στον αστυνομικό σταθμό για συνέχιση της εξέτασης της υπόθεσης της όπως της είχε ζητηθεί από τις αρχές δεδομένου ότι δεν υπήρχαν οποιαδήποτε στοιχεία εναντίον της (ερυθρό 47 ΔΦ),
- δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους οι αστυνομικές αρχές δεν μπορούσαν να την εντοπίσουν από τον Νοέμβριο του 2020, κατά τον οποίο άρχισε να κρύβεται μέχρι και τον Μάρτιο του 2022 που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της, ισχυριζόμενη ότι η αστυνομία δεν μπορούσε να την εντοπίσει επειδή ενεργούν στη βάση χρημάτων που δωροδοκούνται (ερυθρό 46 ΔΦ),
- σε ερώτημα με ποιο τρόπο κατάφερε να εκδώσει διαβατήριο εφόσον την καταζητούσε η αστυνομία, με ασυνεπή και μη λεπτομερή τρόπο, ισχυρίστηκε ότι πρόκειται για δυο διαφορετικά ζητήματα.
- ήταν ασυνεπής και μη λεπτομερής στους ισχυρισμούς της ότι κατάφερε να διαφύγει από το αεροδρόμιο της χώρας καταγωγής της χωρίς να την εντοπίσουν οι αρχές καθότι φορούσε μπούρκα (ερυθρό 47 - 46 ΔΦ),
Το Δικαστήριο αφού διεξήλθε των λεπτομερειών της συνέντευξης διαπιστώνει, όπως και η εισήγηση του λειτουργού, ότι δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό αυτό το μέρος της ιστορίας της. Οι προβαλλόμενοι ισχυρισμοί της δεν παρουσιάζουν συνέπεια, επαρκείς πληροφορίες και λεπτομέρειες που να παραπέμπουν σε βιωματικό περιστατικό. Υποχρεούτο δε να παρέχει κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής της και να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς της με επαρκή λεπτομέρεια (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, βλέπε επίσης Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131). Σύμφωνα και με την § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, θα πρέπει, μεταξύ άλλων, ο αιτών να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του, να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο μέσο, να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων και να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Λαμβάνοντας υπόψη και το μορφωτικό επίπεδο της Αιτήτριας θα αναμενόταν να είναι σε θέση να παραθέσει ένα συμπαγές αφήγημα το οποίο θα εμπεριείχε συνεκτικές και συνεπείς μεταξύ τους πληροφορίες.
Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία της Αιτήτριας. (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Τα γεγονότα της περίπτωσης της Αιτήτριας σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις της δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο της εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής της και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Δεν έχει τεκμηριώσει ότι σε περίπτωση επιστροφής του θα αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα από τις αρχές της χώρας του και δεν έχει ούτε καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται και δεν έχει κακοποιηθεί ή διωχθεί. Επομένως, η κατάληξη της Υπηρεσίας Ασύλου είναι αιτιολογημένη, λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα και στα πλαίσια του Νόμου καθότι από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον της και από τις παραστάσεις της Αιτήτριας δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).
Ως προς το εάν η περίπτωση της Αιτήτριας εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και κατέληξε ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται (ερυθρά 72 -71 ΔΦ). Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι η ίδια προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[1] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημειώνει ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνεται ότι στην περιοχή της Αιτήτριας δεν παρατηρούνται συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων. Σημειώνεται ότι, η ίδια σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησης της ανέφερε ότι κινδυνεύει λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα της, ενώ από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου από τη βάση δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project) τα περιστατικά βίας που αφορούν συνολικά την επαρχία της Κινσάσα, πόλη Κινσάσα για το χρονικό διάστημα από 01/03/23 έως 01/03/24 έχουν καταγραφεί συνολικά μόνο 55 περιστατικά χρήσης βίας που έχουν μετρήσει συνολικά 69 θύματα. Πιο συγκεκριμένα, από τα 45 περιστατικά τα 7 είναι μάχες (με 20 θύματα), τα 22 είναι περιστατικά χρήσης βίας κατά αμάχων (με 48 θύματα) και τα 26 είναι εξεγέρσεις (με 1 θύμα).[2] Σύμφωνα με το ACLED, υπάρχει μείωση της τάξεως του 55.9% στα περιστατικά ασφαλείας του Μαρτίου του 2024 και μείωση της τάξεως του 100% στα θύματα κατά τον εν λόγω μήνα, συγκριτικά με έναν μέσο μήνα του προηγούμενου έτους. Δεδομένου δε ότι ο συνολικός πληθυσμός της επαρχίας της Κινσάσα ανέρχεται το 2023 σε περίπου 14.565.700 κατοίκους[3], καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή από περιστατικά ασφαλείας δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε η κατάσταση στην εν λόγω περιοχή να μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένοπλη σύρραξη επιφέρουσα συνθήκες αδιακρίτως ασκούμενης βίας. Βάσει των ανωτέρω ποσοτικών και ποιοτικών πληροφοριών, δεν προκύπτει ότι στον τόπο τελευταίας διαμονής της Αιτήτριας λαμβάνει χώρα διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη εντός του πλαισίου του Άρθρου 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000) και ως εκ τούτου, παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών της περιστάσεων του για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοσμένης κλίμακας» όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης[4].
Με βάση όλα τα πιο πάνω καταλήγω ότι η Υπηρεσία Ασύλου μετά από ενδελεχή έρευνα, αιτιολογημένα απέρριψε την αίτηση της Αιτήτριας για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Δεν ικανοποιεί τις προϋποθέσεις για να της αναγνωρισθεί η ιδιότητα πρόσφυγα και/ή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας και δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του δικαιολογημένου φόβου δίωξης και/ή να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σύμφωνα με τα Άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 (Ν.6(Ι)/2000).
Ως εκ των ανωτέρω, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €800 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1]του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας
[2] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2024, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (βλ. πλατφόρμα Dashboard, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: COUNTRY VIEW- EVENT DATE – 01/03/23 – 01/03/24, EVENT TYPE - Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots και REGION - Middle Africa – DRC- Kinshasa)
[3] Macrotrends, Kinshasa Population, 2023, διαθέσιμο σε https://www.macrotrends.net/cities/20853/kinshasa/population,
[4] EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική Ανάλυση, Νοέμβριος 2014, σελ. 26 – 1.6.2. έννοια της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» (https://easo.europa.eu/sites/default/files/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf)