ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ.: Τ1743/2023
20 Μαρτίου, 2024
[Ε. ΡΗΓΑ, ΔΙΚΑΣΤΗΣ Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
D.C.A.,
από Νιγηρία
Αιτητής
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας,
μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Δικηγόρος για Αιτητή: Κ. Κουπαρή (κα)
Η παρουσία των Καθ' ων η αίτηση δεν κρίθηκε απαραίτητη και συνεπώς δεν κλήθηκαν να παραστούν στη διαδικασία[1]
Αιτητής παρών
Ρ. Ευαγγέλου (κος) Διερμηνέας, για διερμηνεία από την αγγλική στην ελληνική και αντίστροφα]
ΑΠΟΦΑΣΗ
Ε. ΡΗΓΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Αντικείμενο της υπό κρίση προσφυγής αποτελεί η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερ. 01.06.2023, με την οποίαν απορρίφθηκε η αίτησή του Αιτητή για διεθνή προστασία ως προδήλως αβάσιμη δυνάμει των άρθρων 12Βτρις και 12ΣΤ του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, Ν. 6(Ι)/2000, ως έχει τροποποιηθεί (στο εξής αναφερόμενος ως «ο περί Προσφύγων Νόμος»).
Η παρούσα εμπίπτει στις πρόνοιες του εδαφίου (ε) του άρθρου 3 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 (3/2019), ως αυτοί έχουν προσφάτως τροποποιηθεί[2] και συνεπώς η υπόθεση ορίστηκε απευθείας για Ακρόαση από το Πρωτοκολλητείο. Σχετικό Υπόμνημα ως προβλέπει το εδάφιο (ε) του άρθρου 3, καταχωρίστηκε από τους Καθ' ων η αίτηση, συνοδευόμενο και από τον σχετικό διοικητικό φάκελο. Το Δικαστήριο, έχοντας διακριτική ευχέρεια δυνάμει της πρώτης επιφύλαξης του εδαφίου (ε) του άρθρου 3, δεν έκρινε σκόπιμη την παρουσία των Καθ' ων η αίτηση και η διαδικασία διεξήχθη με μόνη την παρουσία του Αιτητή και της συνηγόρου αυτού.
Τα γεγονότα της υπόθεσης ως προκύπτουν από τον διοικητικό φάκελο έχουν ως ακολούθως:
Ο Αιτητής κατάγεται από τη Νιγηρία και στις 15.02.2023 εισήλθε στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές μέσω των μη ελεγχόμενων περιοχών, χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα. Υπέβαλε αίτηση ασύλου στις 23.02.2023, στα πλαίσια της οποίας προσήλθε σε συνέντευξη με λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου στις 13.03.2023 προς την επί της ουσίας εξέταση της αίτησής του. Ακολούθως, στις 14.03.2023, με σχετική Εισηγητική του Έκθεση ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου εισηγήθηκε όπως η αίτησή του Αιτητή απορριφθεί, εισήγηση η οποία έγινε αυθημερόν αποδεκτή από τον ασκούντα καθήκοντα Προϊσταμένου λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, οπόταν και η αίτησή του απορρίφθηκε. Την απόφαση αυτή της Υπηρεσίας Ασύλου αμφισβητεί ο Αιτητής με την υπό κρίση προσφυγή.
Με την προσφυγή του ο Αιτητής, διά της συνηγόρου του, επιζητά απόφαση του Δικαστηρίου με την οποίαν η προσβαλλόμενη απόφαση να κηρύσσεται άκυρη, αντισυνταγματική, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νόμιμου αποτελέσματος.
Περαιτέρω, ο Αιτητής δια της συνηγόρου του καταχώρισε μονομερή αίτηση, με την οποία αιτείται διάταγμα για παραμονή του στη Δημοκρατία μέχρι την τελική έκδοση της απόφασης επί της προσφυγής του. Η μονομερής αυτή αίτηση δεν δικάστηκε τελικώς, κατόπιν επισήμανσης του Δικαστηρίου ότι εφόσον πρόκειται για υπόθεση ταχείας εκδίκασης, η υπόθεση θα δικαστεί κατά προτεραιότητα. Παρά ταύτα, η κα Κουπαρή, υιοθέτησε το περιεχόμενο αιτήσεως αυτής και ειδικότερα της ένορκης δήλωσης που συνοδεύει αυτήν και τα προσκομισθέντα με αυτήν έγγραφα, ωσάν να επρόκειτο για προσαγωγή μαρτυρίας. Στην ένορκη δήλωση που υποστηρίζει την αίτησή του, ο Αιτητής καταγράφει ότι δεν μπορεί να επιστρέψει πίσω στη χώρα καταγωγής του, αφού η ζωή του κινδυνεύει από την κοινότητα Etche, η οποία θέλει να τον σκοτώσει ένεκα του ότι βρέθηκε πετρέλαιο στη γη όπου κτίστηκε το σπίτι της οικογένειάς του. Αναφέρει, ακόμη, ότι μέλη της κοινότητας αυτής, σκότωσαν τον πατέρα του και ότι μετά τη συνέντευξη που διεξήχθη από την Υπηρεσία Ασύλου πληροφορήθηκε ότι έκαψαν το οικογενειακό του σπίτι. Επισυνάπτει δε αντίγραφο μιας ασπρόμαυρης φωτογραφίας που απεικονίζει μια καμένη κατοικία, η οποία είναι κατ’ ισχυρισμόν η κατοικία του η οποία κάηκε μία εβδομάδα πριν από την καταχώριση της ένορκης αυτής δήλωσης (η οποία καταχωρίστηκε στις 08.06.2023). Πρόσθετα, επισυνάπτει φωτοαντίγραφο πιστοποιητικού θανάτου, ημερ. 26.01.2023, το οποίο πιστοποιεί, κατά τον ισχυρισμό του, τον θάνατό του πατέρα του, ο οποίος απεβίωσε στις 20.01.2023 μετά από πολλαπλά τραύματα από μαχαίρι.
Τα έγγραφα αυτά δεν υποβλήθηκαν στην Υπηρεσία Ασύλου (βλ. ερυθρό 23 1χ του δ.φ.)
Ο Αιτητής, διά της συνηγόρου του, πρόβαλε στα πλαίσια του εισαγωγικού δικογράφου της διαδικασίας πλείονες λόγους ακυρώσεως, από τους οποίους προώθησε κατά την ακροαματική διαδικασία τον ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας ενώ επί της ουσίας, προέβαλε ότι υπάρχει πραγματικός φόβου δίωξης του Αιτητή σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία λόγω του ότι είναι διάδοχος κληρονομίας γης στην οποία εντοπίστηκε πετρέλαιο και την οποία γη διεκδικεί, λόγω αυτού του γεγονότος, η κοινότητα Etche και ότι λόγω τούτου κινδυνεύει η ζωή του. Τα όσα περαιτέρω εκτέθηκαν από τον Αιτητή, αναφέρονται στη συνέχεια.
Οι Καθ' ων η αίτηση- δια του υπομνήματός τους-υπεραμύνθηκαν της νομιμότητας της επίδικης πράξης, υποβάλοντας ότι η απόφαση έχει ληφθεί νόμιμα και ορθά.
Επί της ουσίας της υπόθεσης
Εξετάζοντας την ουσία της υπόθεσης σε συνάρτηση και με τον λόγο ακυρώσεως περί έλλειψης δέουσας έρευνας που προώθησε η συνήγορος του Αιτητή με την προφορική της αγόρευση κατά το στάδιο της ακροαματικής διαδικασίας αναφέρονται τα εξής.
Επισημαίνεται πρωτίστως ότι οι Καθ' ων η αίτηση, κατ' εφαρμογή του άρθρου 12Δ(4)(β) του περί Προσφύγων Νόμου, αποφάσισαν όπως η αίτησή του Αιτητή εξεταστεί με τη ταχύρρυθμη διαδικασία, εφόσον ο Αιτητής προέρχεται από ασφαλή χώρα ιθαγένειας σύμφωνα με το άρθρο 12Βτρις. Ειδικότερα, το εδάφιο (7) του εν λόγω άρθρου παρέχει τη δυνατότητα όταν η αίτηση υποβλήθηκε από πρόσωπο που κατέχει την ιθαγένεια χώρας που έχει οριστεί ως ασφαλής χώρα ιθαγένειας, σύμφωνα με τις διατάξεις του ίδιου άρθρου, να εξεταστεί, κατά την κρίση του αρμόδιου λειτουργού με την ταχύρρυθμη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 12Δ, εκτός αν ο αιτητής προβάλει βάσιμους λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι η χώρα αυτή δεν είναι ασφαλής χώρα ιθαγένειας στη συγκεκριμένη περίπτωση, οπότε η αίτηση εξετάζεται σύμφωνα με την κανονική διαδικασία του άρθρου 13.
Περαιτέρω, το εδάφιο (8) του ίδιου άρθρου διαλαμβάνει ότι:
«Για σκοπούς εφαρμογής του παρόντος άρθρου, η Υπηρεσία Ασύλου παρέχει την ευκαιρία στον αιτητή να προβάλει λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι η ασφαλής χώρα ιθαγένειας δεν είναι ασφαλής χώρα ιθαγένειας στη συγκεκριμένη περίπτωσή του».
Παρατηρώ ότι στην υπό κρίση περίπτωση, ο αρμόδιος λειτουργός ενημέρωσε τον Αιτητή ότι «σύμφωνα με υπουργική απόφαση [αριθ. 202/2022] που εκδόθηκε στις 27.05.2022, η χώρα καταγωγής σας χαρακτηρίζεται ως "ασφαλής χώρα καταγωγής", με βάση το γεγονός ότι γίνονται σεβαστά τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και ελευθερίες, ισχύει το κράτος δικαίου μέσω ενός δημοκρατικού συστήματος και οι υπήκοοί της δεν διατρέχουν κίνδυνο σοβαρής βλάβης» (βλ. ερυθρό 24 του δ.φ.). Ακολούθως του έδωσε την ευκαιρία να σχολιάσει αν επιθυμούσε, το γεγονός ότι με βάση την υπουργική απόφαση [αριθ. 202/2022] η χώρα του θεωρείται ασφαλής χώρα καταγωγής για τον ίδιο με τον Αιτητή να απαντά: «some parts are safe, some are not». Ερωτηθείς ακολούθως ως προς το κατά πόσο το μέρος στο οποίο ο ίδιος ζει είναι εμπίπτει στα ασφαλή ή στα μη ασφαλή μέρη ο Αιτητής απάντησε: «It is one of the safe parts.»
Φρονώ συνεπώς ότι η Υπηρεσία Ασύλου, συμμορφούμενη προς τις απαιτήσεις του εδαφίου 8 (ανωτέρω) παρείχε την ευκαιρία στον Αιτητή να προβάλει λόγους για τους οποίους θεωρεί ότι η ασφαλής χώρα ιθαγένειας δεν είναι ασφαλής χώρα ιθαγένειας στη συγκεκριμένη περίπτωσή του.
Δεδομένης της υποχρέωσης που έχει το παρόν Δικαστήριο να προβαίνει σε έλεγχο τόσο της νομιμότητας όσο και της ορθότητας κάθε προσβαλλόμενης απόφασης, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής (ex nunc) τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν, θα προχωρήσω να εξετάσω την ουσία της υπόθεσης αυτής, σε συνάρτηση και με τον ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας.
Εξετάζοντας τους ισχυρισμούς που προωθήθηκαν από τον Αιτητή, διαφαίνεται μέσα από τα όσα ο ίδιος κατέγραψε στην αίτησή του ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του λόγω κτηματικής διαφοράς. Ανέφερε, ακόμη, ότι η κοινότητα που σκότωσε τον πατέρα του, τον απειλούσε ότι θα σκότωνε και τον ίδιο.
Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξής του, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, αφού η ζωή του κινδύνευε από την κοινότητα Etche, η οποία επιδίωκε το θάνατό του εξαιτίας κτηματικών διαφορών. Ως ο ίδιος ανέφερε, εντοπίστηκε πετρέλαιο στο κτήμα του πατέρα του, το οποίο συνόρευε μεταξύ των δυο κοινοτήτων, με συνεπεία να δημιουργηθούν διαφορές μεταξύ της κοινότητας Etche και της κοινότητας στην οποία ανήκε ο πατέρας του. Δήλωσε ότι οι διαφορές αυτές ήταν και ο λόγος που μέλη της κοινότητας Etche, τον Ιανουάριο του 2023, δολοφόνησαν τον πατέρα του και επιτέθηκαν τόσο στον ίδιο όσο και στην αδελφή και τη μητέρα του. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι μετά τη δολοφονία του πατέρα του, μέλη της κοινότητας Etche, πραγματοποίησαν δυο επιθέσεις στο οικογενειακό του σπίτι. Κατά τη διάρκεια της πρώτης επίθεσης, η οποία έγινε περί τα μέσα Ιανουαρίου, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι ρώτησαν τη μητέρα του που βρισκόταν ο ίδιος, με την ίδια να απαντά ότι δεν γνωρίζει και ότι λόγω τούτου τη χαστούκισαν και κατέστρεψαν το κατάστημά της. Η δεύτερη επίθεση, ισχυρίστηκε ότι συνέβη και πάλι τον Ιανουάριο του 2023, χωρίς ωστόσο να θυμάται ακριβή ημερομηνία. Ανέφερε, ακόμη, ότι την δεύτερη αυτή φορά, δεν άσκησαν βία και ούτε ρώτησαν που βρισκόταν ο ίδιος, ενώ δήλωσε ότι ενόσω διήρκησε η επίθεση, ο ίδιος βρισκόταν σε άλλο δωμάτιο του σπιτιού. Λόγω των απειλών, έφυγε από το σπίτι του και διέμενε με κάποιο φίλο του. Περαιτέρω, ισχυρίστηκε ότι κατήγγειλαν τη δολοφονία του πατέρα του και η αστυνομία τους πληροφόρησε ότι θα ερευνούσε το περιστατικό, εντούτοις, σύμφωνα με τις δηλώσεις του, όταν μέλη της κοινότητας Etche, ενημερώθηκαν για την καταγγελία αυτή, δωροδόκησαν την αστυνομία. Πρόσθεσε, ακόμη, ότι αναχώρησε νόμιμα και χωρίς να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα κατά την έξοδό του από τη χώρα καταγωγής του, ούτε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του, ενώ ως δήλωσε, ουδέποτε είχε συλληφθεί ή κρατηθεί σε αυτήν καθώς και ότι οι αρχές της χώρας του, θα του επέτρεπαν την είσοδο σε αυτήν.
Κατά το στάδιο της ακροαματικής διαδικασίας ενώπιόν του παρόντος Δικαστηρίου, η συνήγορος του Αιτητή υποστήριξε ότι ο ίδιος αντιμετωπίζει φόβο δίωξης από την κοινότητα Etche, αφού πρόκειται για τον κληρονόμο της ακίνητης ιδιοκτησίας, στην οποία βρέθηκε το πετρέλαιο. Ανέφερε, ακόμη, ότι μέλη της κοινότητας Etche, δολοφόνησαν τον πατέρα του και έκαψαν το οικογενειακό του σπίτι και πως η αλήθεια των λεγομένων του όσον αφορά το θάνατο του πατέρα του διαφαίνεται από το πιστοποιητικό θανάτου που επισυνάφθηκε στην ένορκη δήλωση που συνοδεύει τη μονομερή του αίτηση. Πρόσθετα, η συνήγορος του Αιτητή, υπέβαλε ότι παρότι έγινε καταγγελία στην αστυνομία, εντούτοις, η τελευταία δεν παρενέβη για την προστασία του Αιτητή, αφού η κοινότητα είχε μεγάλη οικονομική δύναμη και επομένως, η αστυνομία δεν μπορούσε να στραφεί εναντίον της. Στη συνέχεια, ανέφερε ότι παρόλο που η χώρα καταγωγής του Αιτητή χαρακτηρίζεται ως ασφαλής χώρα καταγωγής, ο Αιτητής αντιμετωπίζει εύλογο κίνδυνο για το λόγο ότι γνωρίζουν στην κοινότητα για την ύπαρξη πετρελαίου στην περιουσία του. Τέλος, η συνήγορος του Αιτητή, υποστήριξε ότι υπάρχουν πηγές πληροφόρησης που αναφέρουν ότι το κράτος αδυνατεί να προστατέψει τους πολίτες σε θέματα κληρονομικού δικαίου και ότι θα τις απέστελλε ηλεκτρονικά, ωστόσο αυτό που προσκόμισε, ήταν γενική έρευνα σε μηχανή αναζήτησης (google) για την κοινότητα Eche και τα αποτελέσματα αυτής, χωρίς να είναι εφικτό να εντοπιστεί κάτι συγκεκριμένο.
Έχοντας εξετάσει με προσοχή τις απαντήσεις που ο Αιτητής έδωσε κατά την διάρκεια της συνέντευξής του ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, διαπιστώνω τα ακόλουθα:
Όπως διαφαίνεται από τα ερυθρά 20 – 18 του διοικητικού φακέλου (στο εξής αναφερόμενος και ως «δ.φ».), ο αρμόδιος λειτουργός έκανε επαρκείς ερωτήσεις, για να διερευνήσει το θέμα της περιουσιακής διαφοράς, ωστόσο ο Αιτητής απαντούσε με γενικό και αόριστο τρόπο σε βασικά θέματα που άπτονταν του αιτήματος του. Συγκεκριμένα, ερωτηθείς για τους λόγους που θα ήθελε η συγκεκριμένη κοινότητα να τον βλάψει, εφόσον ως ισχυρίστηκε πλέον έχουν την κατοχή της γης, απάντησε, αορίστως, ότι με αυτόν τον τρόπο συμπεριφέρονται (ερυθρό 20 – 9Χ δ.φ.). Ακολούθως, κληθείς να απαντήσει πώς γνώριζε ότι η Αστυνομία δωροδοκήθηκε από τους Etche, έδωσε αόριστες απαντήσεις για έναν φίλο του ο οποίος ήταν σε θέση να γνωρίζει αυτό το γεγονός ρωτώντας άλλους γνωστούς του (ερυθρό 20 – 12Χ, 13Χ, ερυθρό 19 – 1Χ, 2Χ δ.φ.) χωρίς συγκεκριμένες λεπτομέρειες. Ακολούθως, σε ερωτήσεις του αρμοδίου λειτουργού κατά πόσο ο ίδιος μπορεί να μετακομίσει σε άλλη επαρχία και εάν υπάρχει πιθανότητα η κοινότητα Etche να τον εντοπίσει σε μία τέτοια περίπτωση, απάντησε ότι αυτό δεν είναι εφικτό καθώς οι Etche θα χρησιμοποιήσουν πνευματικές δυνάμεις για να τον εντοπίσουν, χωρίς να προσδιορίσει σε τι αναφέρεται επακριβώς (ερυθρό 18 – 3Χ, 4Χ, 5Χ). Το συγκεκριμένο σημείο έρχεται επίσης σε αντίθεση με τον ισχυρισμό του ότι μετέβη στο σπίτι ενός φίλου του για να κρυφτεί, χωρίς να τον εντοπίσει η συγκεκριμένη κοινότητα (ερυθρό 18 δ.φ.). Τέλος, δεν ήταν σε θέση να επεξηγήσει το παράδοξο ως προς το γιατί ενώ, κατ’ ισχυρισμόν, η κοινότητα είχε επιτεθεί στην μητέρα και την αδερφή του, και μάλιστα περισσότερες από μια φορές, αυτές δεν άλλαξαν τόπο διαμονής (ερυθρό 18 – 7Χ, 8Χ, ερυθρό 17 – 1Χ, 2Χ). Συνεπώς, συντάσσομαι με το συμπέρασμα του αρμοδίου λειτουργού ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες στα ερωτήματα που του τέθηκαν.
Ακολούθως, προχωρώντας στην αξιολόγηση του περιεχομένου της ένορκης δήλωσης και τα επισυνημμένα σε αυτήν έγγραφα διαπιστώνω ότι ο Αιτητής καταγράφει πως μετά τη συνέντευξή του στην Υπηρεσία Ασύλου, πληροφορήθηκε ότι το σπίτι του κάηκε από την κοινότητα Etche. Παρ’ όλα αυτά, δεν παρέχει πληροφορίες αναφορικά με τον τρόπο που περιήλθε εις γνώση του αυτό το γεγονός, ούτε τι απέγιναν η αδερφή και η μητέρα του οι οποίες ζούσαν σε αυτό το σπίτι, ή εάν αυτό το περιστατικό καταγγέλθηκε ποτέ στην Αστυνομία. Ούτε αναφέρει ποιος τράβηξε την επισυναπτόμενη φωτογραφία και πως ο ίδιος την έλαβε. Εν τη απουσία αυτών των πληροφοριών, δεν μπορεί παρά να συναχθεί το συμπέρασμα ότι πρόκειται περί γενικών και αορίστων ισχυρισμών που αφαιρούν από την συνολική αξιοπιστία του Αιτητή. Σχετικά δε με τον ισχυρισμό του για τη δολοφονία του πατέρα του, o Αιτητής παρουσίασε αντίγραφο πιστοποιητικού θανάτου του πατέρα του. Το συγκεκριμένο έγγραφο φέρεται να εκδόθηκε από το «University of Port Harcourt teaching Hospital» και δεν περιέχει σφραγίδες. Κατόπιν σχετικής έρευνας του Δικαστηρίου διαφάνηκε ότι το εν λόγω ίδρυμα διαθέτει συγκεκριμένη διαδικτυακή ιστοσελίδα[3]. Εντούτοις, σύμφωνα με πληροφορίες από εξωτερικές πηγές, για την έκδοση πιστοποιητικού θανάτου στη Νιγηρία, όταν ο θάνατος επέρχεται σε νοσοκομείο, το τελευταίο δρα ως ο ‘νόμιμος πληροφοριοδότης’ παρέχοντας ιατρικό πιστοποιητικό προς τo ληξιαρχείο για την καταγραφή του θανάτου[4]. Σε κάθε περίπτωση, το τελικό πιστοποιητικό θανάτου εκδίδεται από την Εθνική Επιτροπή Πληθυσμού (National Population Commission), σε τυποποιημένο έγγραφο όπου καταγράφονται ο αριθμός πιστοποιητικού θανάτου και άλλες ταυτοποιητικές πληροφορίες για γραφειοκρατικούς σκοπούς, καθώς και το όνομα, τελευταίας διεύθυνσης, ηλικία, εθνικότητα, προσωπικό καθεστώς[5]. Αξιολογώντας το έγγραφο που κατατέθηκε από τον Αιτητή, διαπιστώνω ότι αυτό δε συνάδει με τις πληροφορίες που λήφθηκαν από εξωτερικές πηγές, ως αυτές προαναφέρθηκαν. Παράλληλα, στη συνέντευξη ανέφερε ότι η δολοφονία έλαβε χώρα στις αρχές Ιανουαρίου του 2023, στη συνέχεια έγιναν δυο επιθέσεις στην κατοικία τους, εκ των οποίων η πρώτη συνέβη στα μέσα Ιανουαρίου. Παρατηρώ ωστόσο ότι το έγγραφο που προσκόμισε, αναγράφει ως ημερομηνία θανάτου 23.01.2023, ημερομηνία που δεν συνάδει με τον προβαλλόμενο του ισχυρισμό. Ωστόσο, ακόμη και στην περίπτωση που δοθεί στον Αιτητή το ευεργέτημα της αμφιβολίας αναφορικά με την ασυνέπεια των ημερομηνιών, εντούτοις, κατά τα λοιπά, το εν λόγω έγγραφο δεν τεκμηριώνει κάποιον εκ των ισχυρισμών του εξαιτίας των συνολικών ελλιπών και ανεπαρκών πληροφοριών που παρείχε. Επομένως, φρονώ ότι η υπό κρίση ένορκη δήλωση δεν θα μπορούσε να εκθεμελιώσει το εύρημα εσωτερικής αναξιοπιστίας του Αιτητή, στο οποίο και καταλήγω.
Σε σχέση δε με την εξωτερική αξιοπιστία του Αιτητή, αλλά και τους ισχυρισμούς της συνηγόρου του Αιτητή σε σχέση με την αδυναμία του κράτους της Νιγηρίας να προστατεύσει τους πολίτες της στο θέμα των περιουσιακών διαφορών, κατόπιν σχετικής έρευνας στην οποία το παρόν Δικαστήριο προχώρησε προκύπτουν τα ακόλουθα:
Κατ’ αρχάς, ως προς την κοινότητα Etche, τόσο αυτή όσο και η κοινότητα του Αιτητή, οι Ikwerre[6], αποτελούν δύο εκ των εθνoτικών ομάδων του Δέλτα του Νίγηρα[7]. Η εν λόγω περιοχή αποτελεί την κύρια πηγή της βιομηχανίας του πετρελαίου και του φυσικού αερίου της Νιγηρίας, προκαλώντας διαμάχες για τον έλεγχο των πόρων, περιβαλλοντικές καταστροφές και την πολιτική περιθωριοποίηση των πολιτών[8]. Η εθνοτική ομάδα Etche η οποία αποτελεί και μειονότητα στην περιοχή, το 1990 διαμαρτυρήθηκε ενάντια στην εκμετάλλευση των πόρων τους από πετρελαϊκές εταιρείες, με αποτέλεσμα μια ειρηνική διαδήλωση να καταλήγει στον θάνατο 80 ανθρώπων και την καταστροφή 495 σπιτιών από τις αστυνομικές δυνάμεις που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα των εταιρειών για τη προστασία τους από τις διαδηλώσεις[9]. Σημειώνεται ότι στην περιοχή του Δέλτα του Νίγηρα δραστηριοποιούνται διάφορες ομάδες, που απαιτούν τον έλεγχο των πόρων από τον τοπικό πληθυσμό με πολλές εξ αυτών ήταν ένοπλες – παραστρατιωτικές με αποτέλεσμα το 2006 – 2009 τα επίπεδα βίας να είναι πολύ υψηλά στην περιοχή[10]. Η κυβέρνηση αντιμετώπισε το πρόβλημα παρέχοντας αμνηστία, κοινωνική ένταξη και επαγγελματικές ευκαιρίες στα μέλη των ομάδων αυτών[11]. Παρ’ όλα αυτά, εξαιτίας προβλημάτων με την λειτουργία του προαναφερόμενου προγράμματος,[12] νέες και διαφορετικές παραστρατιωτικές ομάδες, απαρτιζόμενες από μέλη διαφορετικών κοινοτήτων δραστηριοποιήθηκαν μετά το 2009[13]. Σύμφωνα με το United States Department of State, τέτοιες ομάδες χρησιμοποιούν μεθόδους απαγωγής για λύτρα[14], ενώ εκ των πιο διαβόητων τέτοιων παραστρατιωτικών ομάδων επιτίθενται στους αγωγούς και απαγάγουν εργάτες[15].
Παρ’ όλα αυτά, από την συνολική έρευνα του Δικαστηρίου δεν έχει εντοπιστεί ειδικά η κοινότητα Etche να δραστηριοποιείται ως παραστρατιωτική ομάδα που αποσκοπεί στον έλεγχο περιουσιών που εμπίπτουν επί πετρελαϊκών κοιτασμάτων. Αναφορικά δε με την προστασία που θα μπορούσε ο Αιτητής να λάβει στην περίπτωση περιουσιακών διαφορών, αναφέρεται ότι οι παραδοσιακοί μηχανισμοί επίλυσης τέτοιων διαφορών έχουν αποδυναμωθεί, ενώ η εμπιστοσύνη προς τις αρχές βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα εξαιτίας της αδράνειας και των προκαταλήψεων τους[16]. Εντούτοις, υπήρξαν αναφορές κρατικής παρέμβασης σε τέτοιες διαφορές, όπως με απαλλοτριώσεις περιουσιών καθότι κρίθηκε προς το δημόσιο συμφέρον τον Ιούνιο του 2022,[17] ενώ σε άλλη περίπτωση υπήρχε παρουσία στρατού και αστυνομίας σε συνάντηση μεταξύ κοινοτήτων.[18]
Ως εκ των ανωτέρω, καταλήγω στο συμπέρασμα πως στο πλαίσιο της συνολικής κατάστασης αναφορικά με την εκμετάλλευση των πετρελαϊκών πόρων στην περιοχή του Αιτητή από παραστρατιωτικές ομάδες, υφίσταται η πιθανότητα τέτοια περιστατικά να λαμβάνουν χώρα, παρά την έλλειψη πληροφοριών αναφορικά με την παραστρατιωτική δράση της κοινότητας Etche. Εντούτοις, επειδή ο Αιτητής παρείχε ελλιπείς και γενικές πληροφορίες κατά την αφήγηση του ως αναλύθηκε ανωτέρω, οδηγούμαι στο συμπέρασμα ότι δεν πρόκειται για προσωπικά βιώματα του ιδίου. Συνεπώς, η οποιαδήποτε συνάρτηση των εξωτερικών πηγών πληροφόρησης με τους ισχυρισμούς του δεν μπορεί να ανατρέψει το εύρημα εσωτερικής αναξιοπιστίας και ως εκ τούτου ο ισχυρισμός του απορρίπτεται.
Υπενθυμίζεται ότι δυνάμει του άρθρου 18 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα του εδαφίου (5) αυτού, απορρέει καταρχάς η υποχρέωση του αιτητή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησής ασύλου του καταβάλλοντας προς τούτο πραγματική προσπάθεια και υποβάλλοντας όλα τα συναφή στοιχεία που έχει στη διάθεσή του. Παρατηρείται ωστόσο ότι εν προκειμένω ο Αιτητής δεν έχει προβάλει κανέναν ευλογοφανή ισχυρισμό αναφορικά με το λόγο που τον ώθησε να αναζητεί διεθνή προστασία από την Κυπριακή Δημοκρατία και ο οποίος να στοιχειοθετεί φόβο δίωξης ή κίνδυνο σοβαρής βλάβης, παρά το γεγονός ότι είχε την ευκαιρία να το πράξει ακόμα και στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου[19] αποτελεί υποχρέωση του αιτούντα άσυλο να επικαλεστεί έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για έναν από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου[20].
Ως εκ τούτου, απομένει να εξεταστεί το κατά πόσο υπάρχει δυνατότητα να υπαχθεί ο Αιτητής στο καθεστώς της επικουρικής προστασίας, ή αλλιώς συμπληρωματικής προστασίας, ως αυτό καθορίζεται στην εθνική μας νομοθεσία. Ειδικότερα, το άρθρο 19(1) του περί Προσφύγων Νόμου διαλαμβάνει ότι:
«το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, αναγνωρίζεται σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δεν βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής.»
Ο ορισμός της «σοβαρής» ή «σοβαρής και αδικαιολόγητης βλάβης» καλύπτει δυνάμει του άρθρου 19(2) εξαντλητικά, τρεις διαφορετικές καταστάσεις, ήτοι :
(α) θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή
(β) βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του αιτητή στη χώρα καταγωγής του, ή
(γ) σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.
Έχοντας υπόψη τις περιστάσεις που διαλαμβάνονται στην υπό κρίση υπόθεση, ο Αιτητής δεν μπορεί να ενταχθεί στα υπό (α) και (β) ανωτέρω εδάφια. Εξέτασης συνεπώς χρήζει το εδάφιο (γ) του άρθρου 19(2).
Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν αναφορικά με την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επεσήμανε στην απόφαση του CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland[21] ότι συνιστούν:
«(...) μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.»
(βλ. σκέψη 43 της απόφασης)
Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην απόφασή του Sufi and Elmι[22], αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
Περαιτέρω, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ στην υπόθεση Meki Elgafaji, Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie[23]:
«33. Αντιθέτως, η κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας βλάβη, καθόσον συνίσταται σε «σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας» του αιτούντος, αναφέρεται σε ένα γενικότερο κίνδυνο βλάβης.
34. Συγκεκριμένα, η βλάβη αυτή αφορά, ευρύτερα, «απειλή [.]κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας» αμάχου και όχι συγκεκριμένες πράξεις βίας. Επιπροσθέτως, η απειλή αυτή είναι συμφυής με μια γενική κατάσταση «διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης». Τέλος, η βία από την οποία προέρχεται η εν λόγω απειλή χαρακτηρίζεται ως «αδιακρίτως» ασκούμενη, όρος που σημαίνει ότι μπορεί να επεκταθεί σε άτομα ανεξαρτήτως των προσωπικών περιστάσεών τους.
35. Στο πλαίσιο αυτό, ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.
36. Η ερμηνεία αυτή, η οποία δύναται να διασφαλίσει ένα αυτοτελές πεδίο εφαρμογής στο άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, δεν αναιρείται από το γράμμα της εικοστής έκτης αιτιολογικής σκέψης, κατά το οποίο «οι κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται εν γένει ο πληθυσμός ή τμήμα του πληθυσμού μιας χώρας δεν συνιστούν συνήθως, αυτοί καθαυτοί, προσωπική απειλή που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως σοβαρή βλάβη».
37.Συγκεκριμένα, μολονότι η αιτιολογική αυτή σκέψη σημαίνει ότι η απλή αντικειμενική διαπίστωση κινδύνου απορρέοντος από τη γενική κατάσταση μιας χώρας δεν αρκεί, καταρχήν, για να γίνει δεκτό ότι οι προϋποθέσεις του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, συντρέχουν ως προς συγκεκριμένο πρόσωπο, εντούτοις, καθόσον η αιτιολογική αυτή σκέψη χρησιμοποιεί τον όρο «συνήθως», αναγνωρίζει το ενδεχόμενο υπάρξεως μιας εξαιρετικής καταστάσεως, χαρακτηριζομένης από έναν τόσο υψηλό βαθμό κινδύνου, ώστε να υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι το πρόσωπο αυτό θα εκτεθεί ατομικώς στον επίμαχο κίνδυνο.
38. Ο εξαιρετικός χαρακτήρας της καταστάσεως αυτής επιρρωννύεται, επίσης, από το γεγονός ότι η οικεία προστασία είναι επικουρική, καθώς και από την οικονομία του άρθρου 15 της οδηγίας, καθόσον η βλάβη, της οποίας τον ορισμό δίνει το άρθρο αυτό υπό τα στοιχεία α΄ και β΄, πρέπει να εξατομικεύεται σαφώς. Μολονότι είναι αληθές ότι στοιχεία που αφορούν το σύνολο του πληθυσμού αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την εφαρμογή του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, υπό την έννοια ότι σε περίπτωση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης ο ενδιαφερόμενος, όπως και άλλα πρόσωπα, εντάσσεται στον κύκλο των δυνητικών θυμάτων μιας αδιακρίτως ασκούμενης βίας, εντούτοις, η ερμηνεία της εν λόγω διατάξεως πρέπει να γίνεται λαμβανομένου υπόψη του συστήματος στο οποίο εντάσσεται, δηλαδή σε σχέση με τις λοιπές δύο περιπτώσεις που προβλέπει το άρθρο 15 και, επομένως, να ερμηνεύεται σε στενή συνάρτηση με την εξατομίκευση αυτή.
39. Συναφώς, πρέπει να διευκρινισθεί ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».
Εξετάζοντας σήμερα την τρέχουσα κατάσταση ασφαλείας που επικρατεί στον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή (River State), όπου δηλαδή ευλόγως αναμένεται ότι θα επιστρέψει, και καθώς τα συμπεράσματά μου επί της αξιοπιστίας του Αιτητή συνάδουν με αυτά της λειτουργού της Υπηρεσίας Ασύλου κατά την πρωτοβάθμια εξέταση της αίτησής του, αναφέρω τα εξής, τα οποία προκύπτουν από επικαιροποιημένες διεθνείς πηγές:
· Ως συγκεκριμένα καταγράφεται στις πηγές που ανέτρεξε το Δικαστήριο: ως προς τον αριθμό των περιστατικών ασφαλείας από την βάση δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project) κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 08.03.2023 - 08.03.2024 στην πολιτεία Rivers καταγράφηκαν από την εν λόγω βάση δεδομένων συνολικά 131 περιστατικά ασφαλείας εκ των οποίων προέκυψαν 140 απώλειες. Πιο αναλυτικά, 64 εξ αυτών καταγράφηκαν ως βία κατά πολιτών (με 56 απώλειες), 33 ως μάχες (με 83 απώλειες), 7 ως εξεγέρσεις (με 1 απώλεια) και 23 ως απομακρυσμένη βία/έκρηξη (με 0 απώλειες)[24]. O συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Rivers ανέρχεται σε 7.476.800 κατοίκους[25].
· Σύμφωνα με έκθεση του Φεβρουαρίου 2023 της ACLED, τον Αύγουστο του 2022, ο Κυβερνήτης της πολιτείας Rivers, Nyesom Wike, προκάλεσε διαμάχες όταν προειδοποίησε ότι πολιτικά κόμματα και υποψήφιοι στρατολογούσαν μισθωμένα όπλα για να προκαλέσουν «χάος, κακοποίηση ή βία» πριν από τις
εκλογές στην πολιτεία του[26].
· Ως προς την εγκληματικότητα, στην πόλη Port Harcourt, στην πολιτεία Rivers, ληστές οπλισμένοι με όπλα και μαχαίρια εισέβαλαν σε γυναικεία Hostels D και C του Rivers State University στις 24 Αυγούστου 2023, έκλεψαν κινητά τηλέφωνα, μετρητά και άλλα τιμαλφή. Τέσσερις μαθητές τραυματίστηκαν και ένας απροσδιόριστος αριθμός άλλων υπέστησαν σεξουαλική επίθεση[27].
· Τμήματα της ζώνης του Νότου είναι ανασφαλή, σύμφωνα με την International Crisis Group τον Φεβρουάριο 2023. Μεταξύ Ιανουαρίου 2019 και Σεπτεμβρίου 2022, η θρησκευτική βία και οι συμμορίες στην πολιτεία Rivers σκότωσαν τουλάχιστον 424 ανθρώπους[28].
· Αναφορικά με την κρατική προστασία, υπάρχουν αναφορές περί μη επάρκειας της από τις επιθέσεις συμμοριών στην πολιτεία Rivers ενώ οι πολιτικοί της περιοχής φέρεται να έχουν χρησιμοποιήσει τις αιρέσεις (cult groups) για πράξεις βίας κατά των πολιτικών τους αντιπάλων κατά τις προεκλογικές περιόδους[29].
· Ως προς τη διαφθορά, σύμφωνα με έκθεση του Οκτωβρίου 2023 στην πολιτεία Rivers, μόλις ολοκληρωθούν οι εκλογές, οι συμμορίες φέρεται να ξαναρχίζουν τις εγκληματικές τους δραστηριότερες και εάν συλληφθούν για εγκληματικές δραστηριότητες όπως η ανεφοδιασμός πετρελαίου, συχνά απελευθερώνονται λόγω πολιτικής παρέμβασης. Η προστασία είναι μεγαλύτερη για τον ανεφοδιασμό πετρελαίου παρά για την πειρατεία, η οποία συγκεντρώνει μεγαλύτερη διεθνή προσοχή και καταδίκη[30].
· Οι συμμορίες ασκούν ουσιαστική επιρροή στην τοπική πολιτική λόγω των βίαιων ρόλων που διαδραματίζουν στη διαμόρφωση των εκλογικών διαδικασιών και των αποτελεσμάτων. Η υποστήριξη ηγετών συμμοριών με επιρροή μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τις εκλογικές νίκες, καθορίζοντας έτσι ποιος θα αναλάβει θέσεις στην κυβέρνηση. Αναγνωρίζοντας την επιρροή τους, ορισμένοι πολιτικοί δίνουν προτεραιότητα στην ευθυγράμμιση με ισχυρούς αρχηγούς συμμοριών για να εξασφαλίσουν την εκλογική επιτυχία[31].
· Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την έκθεση της DFAT του Δεκεμβρίου 2020, στην οποία κάνει αναφορά η έκθεση για το 2019-2021 του Καναδικού Συμβουλίου για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες, παρόλο που η εθνική αστυνομία της Νιγηρίας (NPF) είναι «μία από τις μεγαλύτερες αστυνομικές δυνάμεις στον κόσμο», στερείται 155.000 αξιωματικών που πληρούν τα προτεινόμενα από τον ΟΗΕ πρότυπα, σύμφωνα με τα οποία ένας αστυνομικός πρέπει να αντιστοιχεί σε 400 κατοίκους και οι «περιορισμοί ικανότητας» έχουν εμποδίσει την ικανότητα αντιμετώπισης της βίας. Η έκθεση της αυστραλιανής DFAT αναφέρει επίσης ότι η επιβολή του νόμου της Νιγηρίας, συμπεριλαμβανομένου του NPF, των Ενόπλων Δυνάμεων της Νιγηρίας (NAF) και του Υπουργείου Πολιτικών Υπηρεσιών (DSS) διοικείται σε ομοσπονδιακό επίπεδο και ότι η κοινοτική αστυνόμευση σε περιοχές υψηλής βίας διεξάγεται "συνήθως" από τον στρατό. Ανεξάρτητα από το πολιτικό τους κόμμα, όλοι οι πολιτικοί λαμβάνουν προστασία από το NPF[32].
· Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «φαίνεται να ήταν ελάχιστη ή μηδενική η αστυνομική απόκριση σε αναφορές για απειλές και πράξεις βίας από μισθωμένους πολιτικούς τραμπούκους και στρατιώτες εναντίον ψηφοφόρων και εκλογικών αξιωματούχων». Η ίδια πηγή αναφέρει επίσης ότι στην Abonnema της πολιτείας Rivers, έπειτα από τη δολοφονία ενός στρατιώτη την ημέρα των εκλογών, στρατιώτες άρχισαν να κρατούν, να συλλαμβάνουν και να πυροβολούν κατοίκους[33].
· Η επιχείρηση Crocodile Smile IV λειτούργησε το 2020 στην πολιτεία Rivers. Μια έκθεση του 2020 από τη Διεθνή Αμνηστία διαπίστωσε ότι η απάντηση της κυβέρνησης της πολιτείας Rivers για την προστασία των κοινοτήτων από επιθέσεις συμμοριών που δρούσαν σε όλη την πολιτεία ήταν ανεπαρκής. Η έκθεση ανέφερε: «Οι δολοφόνοι δεν λογοδοτούν για τις δολοφονίες, ενώ κανείς δεν συλλαμβάνεται ή τιμωρείται για αυτά τα εγκλήματα. Οι αρχές απέτυχαν να φέρουν τους υπεύθυνους για αυτά τα φρικτά εγκλήματα ενώπιον της δικαιοσύνης και επέτρεψαν ένα κλίμα ατιμωρησίας να πυροδοτήσει περαιτέρω βία». Οι πολιτικοί στην πολιτεία Rivers λέγεται ότι ζήτησαν την υποστήριξη ομάδων λατρείας κατά τη διάρκεια των εκλογών και επιδίωξαν την εξουσία, χρηματοδοτώντας και εξοπλίζοντας ορισμένες από αυτές τις ομάδες για να εξαπολύσουν βία κατά των αντιπάλων. Το 2016, ο κυβερνήτης της πολιτείας Rivers ξεκίνησε να δίνει αμνηστία σε όσα μέλη συμμοριών στην πολιτεία ήταν πρόθυμα να παραδώσουν τα όπλα τους. Η χορήγηση αμνηστίας σταμάτησε τον Ιούνιο του 2019, καθώς πολλοί στους οποίους είχε χορηγηθεί αμνηστία είχαν επιστρέψει σε εγκληματικές δραστηριότητες[34].
Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω δεδομένα, δε διακρίνω την ύπαρξη κατάστασης αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης στην πολιτεία Rivers, ή έστω αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης η οποία να εξικνείται σε τέτοιο βαθμό ώστε ο Αιτητής λόγω της παρουσίας του και μόνο στο έδαφος της περιοχής αυτής να έρχεται αντιμέτωπος με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής απειλής κατά το άρθρο 19 στοιχείο (2)(γ). Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας, νεαρής ηλικίας, υγιής, ικανοποιητικού μορφωτικού επιπέδου και ικανός προς εργασία. Επισημαίνω τέλος, ότι δεν έχουν εγερθεί ή/και αναδειχθεί ατομικά χαρακτηριστικά ή στοιχεία του Αιτητή που να υποδηλώνουν και να δείχνουν ειδικώς ότι θα τεθεί σε κατάσταση που αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρής βλάβης και δυνατόν να μπορούσε να αντισταθμίσει το επίπεδο αδιάκριτης βίας βάσει της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Λαμβάνοντας υπόψη τα όσα έχω αναφέρει, είναι η κατάληξη μου ότι ορθώς κρίθηκε και επί της ουσίας ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο δίωξης για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων και, περαιτέρω, ορθώς θεωρήθηκε ότι δεν κατάφερε να τεκμηριώσει ότι υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, ως αμφότερες αυτές οι έννοιες ορίζονται από την οικεία νομοθεσία (άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου).
Καταληκτικά, λαμβάνω υπόψη μου ότι η χώρα καταγωγής του Αιτητή, συμπεριλαμβάνεται στις χώρες που έχουν ορισθεί ως ασφαλείς χώρες ιθαγένειας σύμφωνα με το Διάταγμα του Υπουργού Εσωτερικών ημερ. 26.05.2023 (Κ.Δ.Π. 166/2023), χωρίς εν προκειμένω ο Αιτητής να προβάλει οποιουσδήποτε ισχυρισμούς ή στοιχεία που αφορούν προσωπικά στον ίδιο και οι οποίοι να ανατρέπουν το τεκμήριο περί ασφαλούς χώρας ιθαγένειας. Ο κατάλογος των ασφαλών χωρών ιθαγένειας καθορίζεται από τον Υπουργό Εσωτερικών όταν ικανοποιηθεί βάσει της νομικής κατάστασης, της εφαρμογής του δικαίου στο πλαίσιο δημοκρατικού συστήματος και των γενικών πολιτικών συνθηκών ότι στις οριζόμενες χώρες, γενικά και μόνιμα, δεν υφίστανται πράξεις δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3Γ του περί Προσφύγων Νόμου, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή η οποία προκύπτει από την χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης.
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με €500 έξοδα υπέρ των Καθ' ων η αίτηση και εναντίον του Αιτητή.
Ε. Ρήγα, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Δυνάμει του εδαφίου (ε) του άρθρου 3 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 (3/2019).
[2] Με τον περί Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας (Τροποποιητικός) (Αρ. 4) Διαδικαστικός Κανονισμός του 2022, 31/2022.
[4] Immigration and Refugee Board of Canada, ‘Nigeria: Birth and death certificates, including appearance and security features; requirements and procedures to obtain them from within the country or from abroad; prevalence of fraudulent documents (2018–October 2020)’, https://irb-cisr.gc.ca/en/country-information/rir/Pages/index.aspx?doc=458223&pls=1, σελ. 6, ημερ. πρόσβασης 14/03/2024 / Foreign Commonwealth & Development Office, ‘Guidance: Nigeria: bereavement information’, 1 December 2023, https://www.gov.uk/government/publications/nigeria-bereavement-death-abroad/nigeria-bereavement-information, ημερ. πρόσβασης 14/03/2023
[5] Immigration and Refugee Board of Canada, ‘Nigeria: Birth and death certificates, including appearance and security features; requirements and procedures to obtain them from within the country or from abroad; prevalence of fraudulent documents (2018–October 2020)’, https://irb-cisr.gc.ca/en/country-information/rir/Pages/index.aspx?doc=458223&pls=1, ημερ. πρόσβασης 14.03.2024
[6] EASO. ‘Country of Origin Information Report ,Nigeria , Targeting of individuals’, November 2018, σελ. 35, https://www.ecoi.net/en/file/local/2001375/2018_EASO_COI_Nigeria_TargetingIndividuals.pdf, ημερ. πρόσβασης 13.03.2024
[7] Minority Rights Group, ‘Delta Minorities in Nigeria’, January 2018, https://minorityrights.org/communities/delta-minorities/, ημερ. πρόσβασης 13.03.2024
[8] Nigerian Infopedia, ‘Full List of Niger – Delta States in Nigeria’, https://nigerianinfopedia.com/list-of-9-states-that-make-up-nigerias-niger-delta-region/#ENVIRONMENTAL_CHALLENGES, ημερ. πρόσβασης 13/03/2024;
[9] Minority Rights Group, ‘Delta Minorities in Nigeria’, January 2018, https://minorityrights.org/communities/delta-minorities/, ημερ. πρόσβασης 13.03.2024
[10] International Crisis Group, Nigeria: Seizing the Moment in the Niger Delta, 30 April 2009, https://www.crisisgroup.org/africa/west-africa/nigeria/nigeria-seizing-moment-niger-delta, ημερ. πρόσβασης 13/03/2024 ; Ebiede, Tarila Marclint, Beyond the Rebellion: Alternative Narratives of Violent Conflicts and the Implications for Peacebuilding in the Niger Delta, February 2016, https://webarchive.ssrc.org/working-papers/APN_WorkingPapers05_Ebiede.pdf, ημερ. πρόσβασης 13.03.2024
[11] International Crisis Group, Nigeria: Seizing the Moment in the Niger Delta, 30 April 2009, https://www.crisisgroup.org/africa/west-africa/nigeria/nigeria-seizing-moment-niger-delta, ημερ. πρόσβασης 13/03/2024 ; Ebiede, Tarila Marclint, Beyond the Rebellion: Alternative Narratives of Violent Conflicts and the Implications for Peacebuilding in the Niger Delta, February 2016, https://webarchive.ssrc.org/working-papers/APN_WorkingPapers05_Ebiede.pdf, ημερ. πρόσβασης 13.03.2024
[12] Rebecca Golden-Timsar, Amnesty And New Violence In The Niger Delta, Forbes, 20 March 2018, https://www.forbes.com/sites/uhenergy/2018/03/20/amnesty-and-new-violence-in-the-niger-delta/#7cf5efa6263f, ημερ. Πρόσβασης 13.03.2024
[13] ACCORD, Towards ending conflict and insecurity in the Niger Delta region, 12 September 2017, url; Washington Post, Militants are devastating Nigeria’s oil industry again, 11 July, https://www.accord.org.za/ajcr-issues/towards-ending-conflict-insecurity-niger-delta-region/, ημερ. πρόσβασης 13.03.2024; amestown Foundation, Nigeria Expands Its 'War on Terrorism' to the Niger Delta, 16 September 2016, https://jamestown.org/program/nigeria-expands-its-war-on-terrorism-to-the-niger-delta/, ημερ. πρόσβασης 13.03.2024
[14] US DoS, 2017 Country Reports on Human Rights Practices, 20 April 2018, https://www.state.gov/reports/2017-country-reports-on-human-rights-practices/, ημερ. πρόσβασης 13.03.2024
[15] Global Security, Movement for the Emancipation of the Niger Delta (MEND), 6 May 2016, https://www.globalsecurity.org/military/world/para/mend.html, hmer. Pr;osbashw 13/03/2024; Jamestown Foundation, Nigeria Expands Its 'War on Terrorism' to the Niger Delta, 16 September 2016, https://jamestown.org/program/nigeria-expands-its-war-on-terrorism-to-the-niger-delta/, ημερ. πρόσβασης 13.03.2024
[16] IOM, Nigeria Crisis Response Plan 2023, 30 January 2023, https://crisisresponse.iom.int/sites/g/files/tmzbdl1481/files/appeal/pdf/2023_Nigeria_Crisis_Response_Plan_2023.pdf, ημερ. πρόσβασης 13.03.2024
[17] Punch Nigeria, Communal clashes: Cross River govt sacks monarchs, takes over land, 28 June 2022, https://punchng.com/communal-clashes-%EF%BB%BFcross-river-govt-sacks-monarchs-takes-over-land/, ημερ.πρόσβασης 13.03.2024
[18] Vanguard, Land dispute: Pastor, 2 others, killed as Delta communities renew hostilities, 12 October 2022, https://www.vanguardngr.com/2022/10/land-dispute-pastor-2-others-killed-as-delta-communities-renew-hostilities/, ημερ. πρόσβασης 13.03.2024
[19] Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie v. Aναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.06.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320.
[20] Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010.
[21] ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.06.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.06.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland
[23] Απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.02.2009
[24] ACLED dashboard, Nigeria, River State, 08/03/2023-08/12/2024, https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard
[25] City Population, Nigeria, Rivers State, https://www.citypopulation.de/en/nigeria/cities/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.03.2024)
[26] ACLED – Armed Conflict Location & Event Data Project (Author), published by ReliefWeb: Election Watch; Political Violence and the 2023 Nigerian Election, 22 February 2023 https://reliefweb.int/attachments/98aea690-853c-46bb-8a2e-9b46e5e51865/Political%20Violence%20and%20the%202023%20Nigerian%20Election.pdf (ημερ. τελευταίας πρόσβασης 14.03.2024)
[27] Insecurity Insight (Author), published by ReliefWeb: Education in Danger Monthly News Brief, August 2023, 12 October 2023
https://reliefweb.int/attachments/009e152f-57b5-4aeb-9c47-e2b49c47dc16/August-2023-Education-in-Danger-Monthly-News-Brief.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14/03/2024)
[28] ICG – International Crisis Group: Mitigating Risks of Violence in Nigeria’s 2023 Elections, 10 February 2023
https://www.ecoi.net/en/file/local/2087024/311-nigeria-elections.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.03.2024)
[29] EASO, Nigeria, Security Situation, June 2021, p. 259, available at: https://coi.easo.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_06_EASO_COI_Report_Nigeria_Security_situation.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.03.2024)
[30] GITOC - Global Initiative Against Transnational Organized Crime (Author), published by ReliefWeb: 'Do not come out to vote'; Gangs, elections, political violence and criminality in Kano and Rivers, Nigeria, 10 October 2023
https://reliefweb.int/attachments/7944edca-9acc-435c-8f4a-419b28a52348/Kingsley-Madueke-et-al-Do-not-come-out-to-vote-political-violence-and-criminality-in-Kano-and-Rivers-Nigeria-GI-TOC-October-2023.pdf σελ. 32 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.03.2024)
[31] GITOC - Global Initiative Against Transnational Organized Crime (Author), published by ReliefWeb: 'Do not come out to vote'; Gangs, elections, political violence and criminality in Kano and Rivers, Nigeria, 10 October 2023
https://reliefweb.int/attachments/7944edca-9acc-435c-8f4a-419b28a52348/Kingsley-Madueke-et-al-Do-not-come-out-to-vote-political-violence-and-criminality-in-Kano-and-Rivers-Nigeria-GI-TOC-October-2023.pdf σελ. 33 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.03.2024)
[32] Australia. 3 December 2020. Department of Foreign Affairs and Trade (DFAT). DFAT Country Information Report: Nigeria, https://www.dfat.gov.au/sites/default/files/dfat-country-information-report-nigeria-3-december-2020.pdf ; IRB – Immigration and Refugee Board of Canada: Nigeria: The situation and treatment of political opponents, including the People's Democratic Party (PDP), by the authorities and society; state protection (2019–October 2021) [NGA200796.E], 3 November 2021 https://www.ecoi.net/en/document/2066771.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14/03/2024)
[33] Human Rights Watch (HRW). 10 June 2019. "Nigeria: Widespread Violence Ushers in President's New Term”, https://www.hrw.org/news/2019/06/10/nigeria-widespread-violence-ushers-presidents-new-term (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.03.2024)
[34] EUAA, Nigeria Security situation, June 2021, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_06_EASO_COI_Report_Nigeria_Security_situation.pdf, p. 259 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 14.03.2024)