ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

                                                                               Υπόθεση Αρ.:  3630/23

  16 Απριλίου 2024

                   

                      [Β.ΚΟΥΡΟΥΖΙΔΟΥ ΚΑΡΛΕΤΤΙΔΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]

                     Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

I.J.M., {….} 21, {…..} Λευκωσία

                                                                                                  Aιτητής

και

                   Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπηρεσία Ασύλου

                                                                                        Καθ' ων η Αίτηση

 

Μ. Χατζηδάκης (κος), Δικηγόρος για τον Αιτητή

Μ. Παραδεισιώτη (κα), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

Με την υπό εξέταση προσφυγή, ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερ. 08/08/2023, η οποία κοινοποιήθηκε στον Ατητή στις 08/09/2023, με την οποία τον πληροφορούν ότι το αίτημα του για διεθνή προστασία ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου απορρίπτεται καθότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμο και ότι ο Αιτητής δεν απέδειξε οποιονδήποτε λόγο για να του παραχωρηθεί το καθεστώς πρόσφυγα ή της συμπληρωματικής προστασίας. Περαιτέρω αιτείται να του αποδοθεί καθεστώς διεθνούς προστασίας.

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Σύμφωνα με τα στοιχεία του φακέλου, ο Αιτητής, υπήκοος της  Νιγηρίας, εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του στις 26/06/2022 και στις 28/06/2022, εισήλθε πεζός και παράνομα στην Κυπριακή Δημοκρατία μέσω των  κατεχομένων  από την Τουρκία και μη ελεγχόμενων από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχών, όπου αργότερα, στις 12/07/2022 υπέβαλε αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας. Στις 19/07/2023 διεξήχθη συνέντευξη στον Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό του οργανισμού European Union Agency for Asylum (EUAA) και στις 31/07/2023 o αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε έκθεση-εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας και εισηγήθηκε την απόρριψη της αίτηση του  Αιτητή, η οποία στις 08/08/2023 εγκρίθηκε από εξουσιοδοτημένο από τον αρμόδιο Υπουργό λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου, διατάσσοντας παράλληλα την επιστροφή του στη Νιγηρία. Στις 08/09/2023, ετοιμάστηκε επιστολή από την Υπηρεσία Ασύλου προς τον Αιτητή σχετικά με την απόρριψη της αίτησης και αιτιολόγηση της απόφασης, η οποία επιδόθηκε αυθημερόν στον Αιτητή σε γλώσσα πλήρως κατανοητή από τον ίδιο (Αγγλικά). Ακολούθως, στις 04/10/2023, ο Αιτητής προχώρησε στην καταχώρηση της παρούσας προσφυγής.

 

ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ ΑΙΤΗΤΗ

Ο Αιτητής, δια του δικηγόρου του, προβάλει διάφορους νομικούς ισχυρισμούς προς υποστήριξη του αιτήματος του για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, οι οποίοι τίθενται με γενικότητα και χωρίς να συναρτώνται με τα επίδικα γεγονότα, και οι περισσότεροι εκ των οποίων δεν προωθούνται με την Γραπτή Αγόρευση.

Ο συνήγορος του Αιτητή δια της αγόρευσης προβάλλει, ως λόγους ακύρωσης, την μη δέουσα έρευνα και εσφαλμένη αξιολόγηση της αξιοπιστίας του Αιτητή, την υπό πλάνη και/ή υπό πεπλανημένα κριτήρια και/ή με κατάχρηση εξουσίας και/ή κατ’ αντίθεση με τον νόμο πράξη, η απόφαση είναι αναιτιολόγητη και/η μη δεόντως αιτιολογημένη.

Οι Καθ' ων η αίτηση υποβάλλουν ότι οι λόγοι ακύρωσης του Αιτητή προβάλλονται χωρίς εξειδίκευση και τεκμηρίωση κατά παράβαση του Καν. 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962. Επίσης, σύμφωνα με την γραπτή αγόρευση των Καθ’ ων η αίτηση η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και ορθή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης, είναι δε επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη.

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Καταρχάς πρέπει να λεχθεί ότι οι λόγοι ακύρωσης είναι με γενικότητα και αοριστία που εγείρονται στην παρούσα αίτηση.  Η απλή καταγραφή κατά ιδιαίτερα συνοπτικό τρόπο στους λόγους ακύρωσης της νομικής βάσης της προσφυγής δεν ικανοποιεί την επιτακτική ανάγκη του Καν. 7 του Ανωτάτου Συνταγματικού Διαδικαστικού Κανονισμού του 1962, όπως οι νομικοί λόγοι αναφέρονται πλήρως. 

«Η αναφορά, για παράδειγμα, ότι «Η απόφαση πάσχει γιατί λήφθηκε χωρίς την δέουσα έρευνα» (το ίδιο αοριστόλογοι είναι και οι υπόλοιποι λόγοι ακύρωσης), δεν εξηγεί καθόλου, ούτε παραπέμπει σε συγκεκριμένα κατ' ισχυρισμόν δεδομένα που οδήγησαν σε μη έρευνα, ή σε πλάνη, ή καταπάτηση των αρχών της ίσης μεταχείρισης κλπ.  Η προσφυγή θα μπορούσε να απορριφθεί για τους πιο πάνω διαδικαστικούς λόγους οι οποίοι αντανακλούν βεβαίως και επί της ουσίας.  Αυστηρώς ομιλούντες τα όσα αναφέρονται στην αγόρευση της δικηγόρου του αιτητή δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη, εφόσον παγίως αναγνωρίζεται ότι οι αγορεύσεις δεν αποτελούν μέσο για τη θεμελίωση γεγονότων. (δέστε Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Ελισσαίου ν. Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (2004) 3 Α.Α.Δ. 412 και Κωνσταντίνου ν. Δημοκρατίας (2009) 3 Α.Α.Δ. 384) (δέστε Υπόθεση Αρ. 1119/2009  ημερ. 31 Ιανουαρίου 2012 FARHAN KHALIL, και   Κυπριακής Δημοκρατίας).

Οι ισχυρισμοί για την ακύρωση μιας διοικητικής απόφασης πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και να εξειδικεύουν ποια νομοθετική πρόνοια ή αρχή διοικητικού δικαίου παραβιάζεται. Όπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Latomia Estate Ltd. v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672:

Η αιτιολόγηση των νομικών σημείων πάνω στα οποία βασίζεται μια προσφυγή είναι απαραίτητη για την εξέταση από ένα Διοικητικό Δικαστήριο των λόγων που προσβάλλουν τη νομιμότητα μιας διοικητικής πράξης.

Περαιτέρω, δεν αρκεί η παράθεση των συγκεκριμένων διατάξεων της νομοθεσίας που κατ' ισχυρισμόν παραβιάζει η προσβαλλόμενη πράξη, αλλά θα πρέπει επίσης τα επικαλούμενα νομικά σημεία να αιτιολογούνται πλήρως.  Οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια σε σχέση με αυτά μπορεί να έχει ως συνέπεια την απόρριψη της προσφυγής. (βλ. Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 AAΔ.598).

Ο συνήγορος του Αιτητή παραθέτει γενικά και αόριστα τα νομικά σημεία στην προσφυγή και επικαλείται παραβιάσεις  του  περί Προσφύγων Νόμου και των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου χωρίς ωστόσο την παράθεση των συγκεκριμένων διατάξεων της νομοθεσίας που κατ' ισχυρισμό παραβιάζει η προσβαλλόμενη πράξη, αλλά  επίσης  ελλείπει οποιαδήποτε επιχειρηματολογία υπέρ της αποδοχής των λόγων ακύρωσης. Επίσης είναι πλειστάκις νομολογημένο ότι, λόγοι ακύρωσης που δεν εγείρονται στο δικόγραφο της προσφυγής δεν μπορούν να εξεταστούν με το να εγείρονται για πρώτη φορά στις γραπτές αγορεύσεις. (Βλ. απόφαση της Ολομέλειας στη Φλωρεντία Πετρίδου ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, (2004) 3 Α.Α.Δ. 636) .Σχετική είναι και  η υπόθεση Σπύρου και Άλλων ν. Δημοκρατίας, Προσφ. 571/94 κ.α., ημερ. 22.11.1995, στη σελ. 4.

Τα όσα επομένως πιο κάτω εξετάζονται και  αποφασίζονται τελούν υπό την πιο πάνω τοποθέτηση.

Αναφορικά με το ισχυρισμό του Αιτητή περί έλλειψης δέουσας έρευνας  έχει πλειστάκις νομολογηθεί ότι η έκταση, ο τρόπος και η διαδικασία που ακολουθείται ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης.

Περαιτέρω η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται. Το  κριτήριο για την πληρότητα της έρευνας έγκειται στη συλλογή και τη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων τα οποία παρέχουν ασφαλή συμπέρασμα. (Βλέπε Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.α., Α.Ε. 1518/1.11.96, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου, Α.Ε. 1575/14.7.97, Α.Ε.2371, Motorways Ltd v Δημοκρατίας ημερ. 25/6/99).

Το Δικαστήριο στα πλαίσια ελέγχου της προσβαλλόμενης απόφασης εξετάζει κατά πόσον το αρμόδιο όργανο ερεύνησε όλα εκείνα τα στοιχεία που όφειλε να ερευνήσει και να συνεκτιμήσει για να καταλήξει στην απόφασή του σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου. Η έρευνα θεωρείται πλήρης όταν το διοικητικό όργανο συλλέξει και εξετάσει όλα τα ουσιώδη στοιχεία μιας υπόθεσης ώστε να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα

Περαιτέρω  όπως εξηγήθηκε στην υπόθεση Πολυξένη Γεωργίου ν. Δημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 606/91, ημερομηνίας 22.9.92, στις σελ. 2-3: «Το τι αποτελεί επαρκή έρευνα, εξαρτάται από τα γεγονότα και περιστατικά της κάθε υπόθεσης (Κηαi ν. Τhe Republic (1987) 3 CLR 1534). Η έκταση της έρευνας που ένα διοικητικό όργανο διεξάγει για τη λήψη απόφασης εξαρτάται από τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης (Δημοκρατίας ν. Γιαλλουρίδη και Άλλων), Αναθεωρητικές Εφέσεις 868, 868, ημερομηνίας 13.12.90)».

Όπως καταδεικνύεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου οι Καθ΄ ων η αίτηση ενήργησαν σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου και εξέτασαν όλα τα ουσιώδη στοιχεία που είχαν ενώπιον τους. 

Έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, κυρίως των όσων ο Αιτητής δήλωσε κατά την διάρκεια της συνέντευξης, όσο και όσα προβάλλει με την παρούσα  προσφυγή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία στον φάκελο του Αιτητή, αυτός είναι ενήλικος από τη Νιγηρία. Δήλωσε ότι γεννήθηκε στη περιοχή Benin City στο Edo State στη Νιγηρία, όπου και παρέμεινε μέχρι την αναχώρησή του από τη χώρα καταγωγής του (ερυθρό 41 του διοικητικού φακέλου) και ανήκει στην εθνική ομάδα Agbo (ερυθρό 43 του διοικητικού φακέλου). Επίσης, δήλωσε ότι είναι  χριστιανός του δόγματος των Ευαγγελιστών και μιλά Αγγλικά και Agbo και δεν ολοκλήρωσε την δευτεροβάθμια εκπαίδευση (ερυθρό 43 του διοικητικού φακέλου). Πρόσθεσε, επιπλέον, ότι ο πατέρας του απεβίωσε όταν ο Αιτητής ήταν 15 ετών, η μητέρα του διαμένει στο Delta State και οι δύο αδελφές του διαμένουν στο Edo State (ερυθρό 42 του διοικητικού φακέλου). Αναφορικά με το επάγγελμά του ανέφερε ότι κατά την περίοδο 2021 έως 2022 εργάστηκε ως ηλεκτρολόγος (ερυθρό 42 του διοικητικού φακέλου). Όσον αφορά το ταξίδι του ο Αιτητής δήλωσε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του στις 26/06/2022, αφίχθηκε στο αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης με τελικό προορισμό το Ercan Airport στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές όπου αφίχθηκε στις 27/06/2022 (ερυθρό 41 του διοικητικού φακέλου). Έπειτα εισήλθε παράνομα στις ελεύθερες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατία στις 28/06/2022 πεζός (ερυθρά 41 του διοικητικού φακέλου).

Κατά την  καταγραφή της αίτησης για διεθνή προστασία ο Αιτητής ισχυρίστηκε  ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του επειδή η ζωή του απειλούνταν. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι σύμφωνα με την κουλτούρα της περιοχής του ο πρωτότοκος υιός οφείλει να υπηρετεί ένα ιερό (“shrine”) και προς τούτο σημαδεύεται με ένα διαβολικό μαχαίρι κατά τη γέννησή του και άλλες διαβολικές τελετουργίες ώστε μόλις συμπληρώσει το 25ο έτος της ηλικίας του να αναλάβει τα καθήκοντά του. Τέλος, ανέφερε ότι ο πατέρας του Αιτητή υπηρέτησε αυτό το ιερό (“shrine”) και μετά το θάνατό του θέλουν ο Αιτητής να τον διαδεχθεί (ερυθρό 1 του διοικητικού φακέλου).

Κατά τη διάρκεια της ελεύθερης αφήγησής του στη συνέντευξή του ο Αιτητής επανέλαβε ότι ο απειλείται από μία διαβολική αδελφότητα (“cult”) για να διαδεχθεί τον πατέρα του όπως ορίζεται από την παράδοση της περιοχής ως πρωτότοκος που φέρει το σχετικό σημάδι στο στομάχι. Ο Αιτητής αρνήθηκε τη διαδοχή στη μητέρα του και ζήτησε βοήθεια από την αδελφή του η οποία του πρότεινε να πουλήσει ένα τμήμα γης που κατείχαν ώστε να μπορέσει να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του. Τέλος, ο Αιτητής ανέφερε πως ενημερώθηκε από την αδελφή του ότι το προαναφερθέν ιερό το οποίο έχει την υποχρέωση να υπηρετήσει έχει πάρει τη μητέρα του και η μητέρα του του ζήτησε τηλεφωνικά να επιστρέψει για να αναλάβει τα καθήκοντά του (ερυθρό 40 του διοικητικού φακέλου).

Στο πλαίσιο των διευκρινιστικών ερωτήσεων ο Αιτητής ανέφερε ότι έχει δεχθεί ενοχλήσεις από το πνεύμα το οποίο ευρίσκεται στο εν λόγω ιερό και πως ένας από τους πάστορες του προσεύχεται εναντίον αυτού του πνεύματος (ερυθρό 40 του διοικητικού φακέλου). Ο Αιτητής θεωρεί ότι εάν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του ενδέχεται να δολοφονηθεί από το διαβολικό πνεύμα (ερυθρό 39 του διοικητικού φακέλου). Αυτό που ώθησε τον Αιτητή να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του είναι το ότι ένας φίλος του πατέρα του ενημέρωσε τη μητέρα του ώστε ο Αιτητής να διαδεχθεί τον πατέρα του διαφορετικά θα στείλουν το προαναφερθέν πνεύμα ώστε να τον σκοτώσει. Έπειτα, ο Αιτητής δήλωσε ότι ο πατέρας του είχε κληρονομήσει την εν λόγω θέση από τον δικό του πατέρα αλλά δεν ήταν μέλος της συγκεκριμένης ομάδας, η οποία αφορά αυτό το πνεύμα, και πως ο φίλος του πατέρα του επίσης δεν ήταν μέλος αυτής της ομάδας και απλώς έδινε συμβουλές στη μητέρα του Αιτητή (ερυθρό 39 του διοικητικού φακέλου). Σύμφωνα με τον ισχυρισμό του Αιτητή το πνεύμα αυτοβούλως θα «πήγαινε» στον τελευταίο ώστε να τον βλάψε επειδή γνωρίζει ποιος είναι ο επόμενος στη σειρά διαδοχής (ερυθρό 39 του διοικητικού φακέλου). Ο Αιτητής δε γνώριζε πως το πνεύμα γνωρίζει τη σειρά διαδοχής ενώ ανέφερε ότι λόγω της άρνησής του να διαδεχθεί τη θέση και με απώτερο σκοπό να τον εξαναγκάσει προς τούτο το πνεύμα έχει στοιχειώσει τη μητέρα του (ερυθρό 39 του διοικητικού φακέλου). Σε σχετική ερώτηση του λειτουργού ο Αιτητής δήλωσε πως γνωρίζει ότι η μητέρα του είναι στοιχειωμένη επειδή του ζητάει να πραγματοποιήσει ένα ξόρκι για να τη σώσει (ερυθρό 39 του διοικητικού φακέλου). Εν συνεχεία, ο Αιτητής παρουσιάζει το ιερό (“shrine”) ως ένα διαβολικό πνευματικό θεό ωστόσο δεν γνώριζε ποια ήταν τα καθήκοντα του πατέρα του όσο κατείχε τη συγκεκριμένη θέση στο Delta State.

Όταν ζητήθηκε από τον Αιτητή να διευκρινίσει γιατί αρχικά ανέφερε πως όλη η οικογένεια του έχει την ίδια θρησκεία, ήτοι χριστιανοί, και έπειτα ανέφερε ότι ο πατέρας του υπηρετούσε το προαναφερθέν διαβολικό πνεύμα, ο ίδιος απάντησε ότι όλοι είναι χριστιανοί εκτός από τον πατέρα του (ερυθρό 38 του διοικητικού φακέλου). Ειδικότερα, σε σχετική ερώτηση ο Αιτητής δήλωσε πως καμία φορά στα πλαίσια των καθηκόντων του πατέρα του ο τελευταίος θυσίαζε κάποιο κοτόπουλο και περιέχυνε το αίμα πάνω στο εν λόγω ιερό (“shrine”), το οποίο παρομοιάζει με τη διαδικασία της προσευχής που κάνουν οι χριστιανοί (ερυθρό 38 του διοικητικού φακέλου). Σύμφωνα με τον Αιτητή ο πατέρας του τον ενημέρωσε για τη θέση που κατείχε, την υποχρέωσή του Αιτητή να τον διαδεχθεί και τι θα έπρεπε να κάνει, παρ’ όλα αυτά δε γνώριζε το όνομα του θεού αυτού (ερυθρό 38 του διοικητικού φακέλου). Ο Αιτητής δήλωσε ότι έκτοτε είχε αρνηθεί τη διαδοχή και ως αποτέλεσμα αρρωσταίνει ξαφνικά επειδή το εν λόγω πνεύμα τον κυριεύει κάτι το οποίο συνέβη περί τις 6 φορές από το 2016 έως το 2021. Μάλιστα, επισκέπτεται το νοσοκομείο και παρά το γεγονός ότι ο ίδιος νιώθει ότι δεν είναι καλά οι ιατροί αδυνατούν να εντοπίσουν κάποιο παθολογικό αίτιο (ερυθρό 37 του διοικητικού φακέλου). Ο Αιτητής δήλωσε ότι παρά το γεγονός πως από την τελευταία «επίθεση» από το πνεύμα έως την αναχώρησή του από τη χώρα καταγωγής του παρήλθαν κάποιοι μήνες (Φεβρουάριος 2021 – Ιούνιος 2021) χωρίς να του συμβεί οτιδήποτε αποφάσισε να εγκαταλείψει τη Νιγηρία διότι το πνεύμα να φεύγει και επανέρχεται ανά διαστήματα (ερυθρό 37  του διοικητικού φακέλου).

Αναφορικά με το ενδεχόμενο μετεγκατάστασής του στη χώρα καταγωγής του ο Αιτητής ανέφερε ότι το πνεύμα εντός της Νιγηρίας έχει τη δυνατότητα να τον εντοπίσει οπουδήποτε αλλά δε λειτουργεί εκτός της χώρας (ερυθρό 36 του διοικητικού φακέλου).    

Στα πλαίσια της Έκθεσης-Εισήγησης ο λειτουργός διέκρινε 2 ουσιώδεις ισχυρισμούς. Αναφορικά με τον πρώτο ουσιώδη ισχυρισμό που αφορά στον τόπο καταγωγής του, ήτοι ότι είναι Νιγηριανός υπήκοος και ότι περιοχή καταγωγής του, αλλά και συνήθης διαμονής του είναι η  Benin City, στο Edo state, στην ταυτότητα και στο προφίλ του έγινε αποδεκτός από τον  αρμόδιο λειτουργό ως αξιόπιστος, εφόσον πηγές πληροφόρησης επικυρώνουν τις ονομασίες και την ύπαρξη των όσων ανέφερε πιο πάνω ο Αιτητής σχετικά με την περιοχή καταγωγής και διαμονής του (ερυθρά 49-47 του διοικητικού φακέλου).

Αναφορικά με τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή, ήτοι την ισχυριζόμενη απειλή της ζωής του από το διαβολικό πνεύμα ενός ιερού, το οποίο υπηρετούσε ο πατέρας του και μετά το θάνατό του οφείλει να τον διαδεχθεί, κατά την αξιολόγηση και  εκτίμηση της εσωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή, ο αρμόδιος λειτουργός καταλήγει ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματος του. Κλήθηκε να δώσει περισσότερες πληροφορίες για τα πιο πάνω γεγονότα ωστόσο ο ίδιος τοποθετήθηκε με γενικό τρόπο και χωρίς συνέπεια και συνάρτηση. Συγκεκριμένα, καταγράφει στην έκθεση εισήγηση του η οποία υιοθετήθηκε από τον αρμόδιο να αποφασίζει λειτουργό τα εξής:

Ο Αιτητής τοποθετήθηκε με γενικότητα αναφορικά με το διαβολικό πνεύμα που υπηρετούσε ο πατέρας του και το οποίο όφειλε να υπηρετήσει και ο ίδιος μετά το θάνατο του πατέρα του. Όταν ο Αιτητής ερωτήθηκε ποιος στέλνει το πνεύμα για να του κάνει κακό δήλωσε ασυνάρτητα ότι το πνεύμα αυτοβούλως «πηγαίνει» σε αυτόν επειδή γνωρίζει ότι ο Αιτητής είναι ο επόμενος στη σειρά διαδοχής. Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να αναφέρει το όνομα του θεού στον οποίο αναφερόταν συνεχώς κατά τη διάρκεια της συνέντευξης. Επίσης, ο Αιτητής ήταν ασυνεπής στις δηλώσεις του αναφορικά με την θρησκεία της οικογένειάς του, αφού αρχικά είχε δηλώσει ότι όλοι είναι χριστιανοί και έπειτα ανέφερε ότι ο πατέρας του υπηρετούσε τον εν λόγω διαβολικό θεό. Όταν επισημάνθηκε από το λειτουργό η συγκεκριμένη αντίφαση ο Αιτητής δήλωσε ότι με γενικό τρόπο ότι όλοι είναι χριστιανοί εκτός από τον πατέρα του. Επίσης, ο Αιτητής τοποθετήθηκε γενικώς, όταν του ζητήθηκε, αναφορικά με τις φορές που το πνεύμα του «επιτέθηκε» αναφέροντας πως ο ίδιος ένιωθε ξαφνικά άρρωστος μετέβαινε στο νοσοκομείο αλλά οι ιατροί δεν εντόπιζαν κανένα παθολογικό αίτιο της αδιαθεσίας, την οποία ισχυριζόταν. Τέλος, όταν κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ο λειτουργός του ζήτησε να διευκρινίσει για ποιο λόγο αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του αφού δεν του συνέβη οτιδήποτε από την τελευταία «επίθεση» του πνεύματος έως την αναχώρησή του, ο Αιτητής τοποθετήθηκε με γενικό τρόπο αναφερόμενος στο φόβο του προς το πνεύμα.

Σχετικά με την εξωτερική αξιοπιστία ο λειτουργός εντόπισε ότι έχουν ανά διαστήματα καταγραφεί τελετουργικοί θάνατοι, αλλά ένεκα της έλλειψης της εσωτερικής αξιοπιστίας ο ισχυρισμός απορρίφθηκε.

Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου επί τη βάση του μόνου αποδεκτού ισχυρισμού, ήτοι του ισχυρισμού αναφορικά με την ταυτότητα και την καταγωγή του Αιτητή, ο λειτουργός κατέληξε ότι με βάση τις πληροφορίες και τα δεδομένα που αφορούν τα αποδεκτά πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν στο αίτημα και λαμβάνοντας υπόψη, μετά από εξατομικευμένη εξέταση του αιτήματος, το προσωπικό προφίλ του Αιτητή, καθώς και το γεγονός ότι δεν διαπιστώθηκε ότι ο τελευταίος είχε υποστεί στη χώρα καταγωγής του οποιασδήποτε μορφής δίωξη ή σοβαρή βλάβη, κρίνεται ότι δεν υπάρχουν εύλογοι/βάσιμοι λόγοι σε περίπτωση που επιστρέφει στη χώρα καταγωγής του, Νιγηρία, να αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης.

Εν συνεχεία, κατά τη νομική ανάλυση του λειτουργού ο τελευταίος κατέληξε, παραθέτοντας πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του Αιτητή ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας δυνάμει του άρθρου 19 του ίδιου νόμου. Ως συνέπεια, η αίτηση διεθνούς προστασίας του Αιτητή απορρίφθηκε.

Έπειτα από ενδελεχή εξέταση του διοικητικού φακέλου και όπως προκύπτει από τα στοιχεία που βρίσκονται σε αυτόν, δέον να αναφερθούν τα παρακάτω:

Κρίνω ως ορθή από τους Καθ' ων η αίτηση την αποδοχή του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού ο οποίος και αφορά την ταυτότητα, τα στοιχεία του προφίλ, τη χώρα καταγωγής και την περιοχή συνήθους διαμονής του Αιτητή.

Προχωρώντας στην εξέταση του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, περί του ότι ο Αιτητής ισχυρίζεται πως απειλείται η ζωή του από κάποιο διαβολικό πνεύμα το οποίο υπηρετούσε ο πατέρας του και μετά το θάνατό του οφείλει να τον διαδεχθεί, κρίνω πως ορθά οι Καθ’ ων η αίτηση τον απέρριψαν λόγω έλλειψης εσωτερικής αξιοπιστίας. Πιο συγκεκριμένα,  στα λεγόμενα του Αιτητή παρατηρείται γενικός τρόπος απαντήσεων στις ερωτήσεις που του τέθηκαν, αδυναμία να προωθήσει λεπτομέρειες αναφορικά με τον πυρήνα του αιτήματός του και τέλος οι απαντήσεις του δεν είχαν συνοχή και συνέπεια. Όπως έχει και ανωτέρω αναλυθεί ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει πως το πνεύμα τον εντόπιζε και του «επιτίθονταν» αναφέροντας χωρίς συνοχή ότι το πνεύμα αυτοβούλως «πηγαίνει» σε αυτόν επειδή γνωρίζει ότι ο Αιτητής είναι ο επόμενος στη σειρά διαδοχής. Παράλληλα, ο Αιτητής δε γνώριζε το όνομα αυτού του διαβολικού πνεύματος/θεού το οποίο υπηρετούσε ο πατέρας του. Επίσης, ο Αιτητής δεν ήταν συνεπής στις δηλώσεις του αναφορικά με την θρησκεία της οικογένειάς του. Αρχικά είχε δηλώσει ότι όλοι είναι χριστιανοί και έπειτα ανέφερε ότι ο πατέρας του υπηρετούσε τον εν λόγω διαβολικό θεό, ενώ όταν επισημάνθηκε από το λειτουργό η συγκεκριμένη αντίφαση ο Αιτητής δήλωσε με γενικό τρόπο ότι όλοι είναι χριστιανοί εκτός από τον πατέρα του. Επιπλέον, ο Αιτητής γενικώς ανέφερε ότι τις φορές που το πνεύμα του «επιτέθηκε» ο ίδιος ένιωθε ξαφνικά άρρωστος, μετέβαινε στο νοσοκομείο αλλά οι ιατροί δεν εντόπιζαν κανένα παθολογικό αίτιο της αδιαθεσίας, την οποία ισχυριζόταν. Σε διευκρινιστική ερώτηση του λειτουργού για ποιο λόγο αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του αφού δεν του συνέβη οτιδήποτε από την τελευταία «επίθεση» του πνεύματος έως την αναχώρησή του, ο Αιτητής τοποθετήθηκε με γενικό τρόπο αναφερόμενος στο φόβο του προς το πνεύμα καθώς το πνεύμα μπορεί να έλθει και να φύγει πολλές φορές από το σώμα του.

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού του Αιτητή, το Δικαστήριο προέβη σε αυτοτελή έρευνα εξωτερικών πηγών πληροφόρησης, επιβεβαιώνοντας το γεγονός τελούνται τελετουργικές δολοφονίες όπως και ο αρμόδιος λειτουργός, ωστόσο κρίνεται ανά περίπτωση κατά πόσον υφίσταται η δίωξη και ο κίνδυνος  φτάνει σε τέτοιο βαθμό όπου το άτομο  αντιμετωπίζει κίνδυνο.[1] Ωστόσο στην παρούσα ο Αιτητής αναφέρεται σε προσωπικές επιθέσεις που δέχθηκε από το ίδιο το πνεύμα. Οι ενλογω ισχυρισμοί  δεν είναι αδύνατο να διασταυρωθούν από οποιαδήποτε εξωτερική πηγή.

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για ένα από τους πέντε λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο Άρθρο 3 (1) του περί Προσφύγων Νόμου και του Άρθρου 1Α (2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων.

Σημειώνεται ότι λόγω του ότι ο ισχυρισμός του Αιτητή  αναφορικά με τους λόγους που φέρεται να εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της απορρίφθηκε στο σύνολό του ως μη αξιόπιστος, δεν πληρούνται ούτε οι προϋποθέσεις υπαγωγής του στα άρθρα 19 (2) (α) και (β) περί συμπληρωματικής προστασίας, καθώς δεν προέκυψαν στοιχεία εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του  κινδυνεύει να αντιμετωπίσει θανατική ποινή ή εκτέλεση κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (α), ή άλλως βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (β). Ως εκ τούτου, ο σχετικός ισχυρισμός που προέβαλε ο συνήγορός του  στη γραπτή του αγόρευσης  απορρίπτεται ως αβάσιμος.

Αναφορικά δε με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων παροχής συμπληρωματικής προστασίας προς το πρόσωπο της Αιτητή υπό την έννοια του άρθρου 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου ήτοι του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, κρίνω σκόπιμο να παρατεθούν αρχικά τα κάτωθι:

Το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλK.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της «αδιακρίτως ασκούμενης βίας» και της «ένοπλης σύρραξης» και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 Αναφορικά με  την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Edo Νιγηρίας, όπου ευρίσκεται και ο τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, Benin City, σύμφωνα με τον οδηγό καθοδήγησης της EUAA στην πολιτεία Edo η σύγκρουση μεταξύ βοσκών και αγροτών έχει επίσης εξαπλωθεί από το 2015, ωστόσο καταλήγει ότι εξετάζοντας τους δείκτες, μπορεί να συναχθεί το συμπέρασμα ότι στην πολιτεία Edo δεν υπάρχει, σε γενικές γραμμές, πραγματικός κίνδυνος να πληγεί προσωπικά ένας πολίτης κατά την έννοια του άρθρου 15(γ) της Οδηγίας.[2]

Σύμφωνα δε με τη βάση δεδομένων ACLED, κατά το διάστημα 05/04/2023 - 05/04/2024 στην πολιτεία Edo της Νιγηρίας καταγράφηκαν συνολικά 58 περιστατικά ασφαλείας από τα οποία υπήρξαν 49 απώλειες ανθρώπινων ζωών. Πρόκειται συγκεκριμένα για 14 μάχες (με 24 απώλειες ανθρώπινων ζωών), 36 περιστατικά βίας κατά αμάχων (με 23 απώλειες ανθρώπινων ζωών) και 8 εξεγέρσεις (με 2 απώλειες ανθρώπινων ζωών).[3]

Ως εκ των ανωτέρω, συμπεραίνεται ότι οι ένοπλες συγκρούσεις στην πολιτεία Edo της Νιγηρίας δεν έχουν φτάσει σε σημείο που να στοχοποιούνται αδιακρίτως άμαχοι πολίτες μόνο και μόνο λόγω της παρουσίας τους. O πληθυσμός δε της εν λόγω πόλης καταγράφεται στους 4.777.000 κατοίκους, σύμφωνα με την πιο πρόσφατη επίσημη καταμέτρηση τοy 2022.[4] Λαμβάνοντας υπόψη την απουσία προσωπικών υποκειμενικών εξατομικευμένων στοιχείων στο προφίλ του Αιτητή, η αξιολόγηση του κινδύνου επιστροφής της στη χώρα καταγωγής του, γίνεται στη βάση της κατάστασης ασφαλείας στην περιοχή όπου αναμένεται να επιστρέψει. Λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερθέντα δεδομένα όσον αφορά την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Edo της Νιγηρίας, συνάγεται εύλογα και με ασφάλεια το συμπέρασμα ότι η κατάσταση ασφαλείας μαζί με το ατομικό προφίλ του Αιτητή, το οποίο συνίσταται στο ότι είναι ενήλικας, άνδρας, υγιής, κατέχει τη στοιχειώδη εκπαίδευση, είναι ικανός προς εργασία και έχει υποστηρικτικό περιβάλλον στη χώρα καταγωγής του, δεν συνεπάγονται την ύπαρξη ουσιωδών λόγων να πιστεύεται ότι θα κινδυνεύσει ως άμαχος πολίτης, σε περίπτωση επιστροφής στην περιοχή της, η κατάσταση της οποίας δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως κατάσταση αδιάκριτης βίας, κατά την έννοια του άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.

Υπενθυμίζεται συναφώς ότι, σύμφωνα με το άρθρο 18(5) του Νόμου, εναπόκειται στον αιτητή να τεκμηριώσει την αίτηση του για διεθνή προστασία και εν προκειμένω ο Αιτητής με  τα όσα δήλωσε στη  συνέντευξη της και που αναφέρθηκαν πιο πάνω και καταγράφονται στην έκθεση του αρμόδιου λειτουργού, ουδόλως την ενέτασσαν στις περιπτώσεις της αναγκαιότητας παροχής του καθεστώτος της συμπληρωματικής προστασίας. Εν προκειμένω, ορθά κρίθηκε ότι  δεν έχει αποδειχθεί οτιδήποτε εκ μέρους του Αιτητή που να στοιχειοθετεί τον ισχυρισμό του για βάσιμο φόβο ότι αυτός θα υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη.

Ως εκ τούτου ορθά δεν του χορηγήθηκε το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του Νόμου, αφού αυτός δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο φόβο ότι θα υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη, ως καθορίζεται στο άρθρο 19(2).

Κρίσιμο, επίσης, να αναφερθεί είναι και το γεγονός ότι ο Υπουργός Εσωτερικών, στα πλαίσια των εξουσιών του άρθρου 12Βτρις του περί Προσφύγων Νόμου, καθόρισε με την Κ.Δ.Π. 166/2023 ημερ. 26/05/2023 τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, ήτοι τη Νιγηρία, ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας.

Υπό το φως των ανωτέρω, κρίνω ότι το αίτημα του Αιτητή για διεθνή προστασία εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ήταν το αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής αξιολόγησης όλων των στοιχείων και δεδομένων, είναι επαρκώς αιτιολογημένη και λήφθηκε σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου, το Σύνταγμα και τις Γενικές Αρχές του Διοικητικού Δικαίου. 

Περαιτέρω  όλοι οι λόγοι που προβάλλονται και αφορούν στην νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης απορρίπτονται ως αλυσιτελείς .

Συνεπώς, η προσφυγή απορρίπτεται με €1200 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ΄ ων η Αίτηση.

  

                                       Βούλα Κουρουζίδου - Καρλεττίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.



[1] European Union Agency for Asylum (EUAA), Country Guidance: Nigeria: Individuals fearing ritual killing, p. 75 – 76,  https://euaa.europa.eu/publications/country-guidance-nigeria-october-2021 (assessed on 09/04/2024)

[2] European Union Agency for Asylum (EUAA), Country Guidance: Nigeria: 3.3.3 Indiscriminate violence: Edo, p. 123 – 124,  https://euaa.europa.eu/publications/country-guidance-nigeria-october-2021 (assessed on 09/04/2024)

[3] Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), Εφαρμοζόμενες παράμετροι: Western Africa: Nigeria: Edo State, 05/04/2023 – 05/04/2024, https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (assessed on 09/04/2024)

[4] City Population, Africa: Nigeria: Edo, https://www.citypopulation.de/en/nigeria/admin/NGA012__edo/  (assessed on 09/04/24)


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο