K.C.U. ν. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου, Υποθ. Αρ.: 4320/2023, 8/4/2024

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υποθ. Αρ.: 4320/2023

8 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024

[Β. ΚΟΥΡΟΥΖΙΔΟΥ-KΑΡΛΕΤΤΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με τo άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

K.C.U. από τη Νιγηρία

Αιτητής

-και-

ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ μέσω της Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

M. Χριστοφορίδου (κα) για Δημήτριος Α. Παυλίδης & Συνεργάτες ΔΕΠΕ, Δικηγόρος για τον Αιτητή.

Μ. Καρπούζη (κα) Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Δήλωση και/ή απόφαση και/ή διακήρυξη του Δικαστηρίου ότι η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερομηνίας 31/08/2023, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 08/11/2023 και με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παροχή Διεθνούς προστασίας καθότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του περί Προσφύγων Νόμου 6(Ι)/2000 είναι παράνομη, άκυρη και στερείται κάθε νόμιμου αποτελέσματος.

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Σύμφωνα με τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου που βρίσκονται ενώπιόν μου, ο Αιτητής είναι υπήκοος Νιγηρίας και στις 25/03/2022 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας, αφού προηγουμένως εισήλθε παράτυπα στη Δημοκρατία, μέσω των κατεχόμενων εδαφών, διαθέτοντας φοιτητική βίζα. Στις 11/08/2023 διεξήχθη συνέντευξη στον Αιτητή από αρμόδιο λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος στις 26/08/2023 υπέβαλε Έκθεση-Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου με την εισήγηση όπως απορριφθεί το αίτημα του Αιτητή. Στις 31/08/2023 ο δεόντως εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός, ενέκρινε την πιο πάνω Έκθεση-Εισήγηση αποφασίζοντας την απόρριψη της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή και εξέδωσε απόφαση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του. Την 27/10/2023 εκδόθηκε απορριπτική του αιτήματος του Αιτητή επιστολή από την Υπηρεσία Ασύλου συνοδευόμενη από αιτιολόγηση της απόφασής της, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 08/11/2023. Στις 16/11/2023 ο Αιτητής καταχώρισε την παρούσα προσφυγή με την οποία ζητά την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου.

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Ο Αιτητής, δια της δικηγόρου του, προβάλει διάφορους νομικούς ισχυρισμούς προς υποστήριξη του αιτήματος για ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης, οι οποίοι τίθενται με γενικότητα και χωρίς να συναρτώνται με τα επίδικα γεγονότα, και οι περισσότεροι εκ των οποίων δεν προωθούνται με τη Γραπτή Αγόρευση. Κατά τη Γραπτή και την Απαντητική του Αγόρευση, η συνήγορος του Αιτητή προβάλλει ότι η προσβαλλόμενη πράξη ελήφθη χωρίς δέουσα έρευνα, υπό καθεστώς πλάνης και ότι είναι αναιτιολόγητη.

Η δικηγόρος των Καθ' ων η Αίτηση, με τη Γραπτή της Αγόρευση, αιτείται την απόρριψη του συνόλου των ισχυρισμών που προβάλλονται με γενικότητα λόγω παραβίασης του άρθρου 7 του Κανονισμού του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962. Παράλληλα, αντιτείνει ότι η επίδικη απόφαση έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Συντάγματος και των Νόμων, μετά από δέουσα έρευνα και σωστή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο Νόμος στους Καθ' ων η αίτηση και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης και ότι η επίδικη απόφαση είναι επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη.

Κατά το στάδιο των Διευκρινίσεων, ημερομηνίας 19/12/2023 ο συνήγορος του Αιτητή δήλωσε ότι υιοθετεί τα όσα προέβαλε με την Γραπτή Αγόρευση και η συνήγορος των Καθ' ων η αίτηση δήλωσε ότι υιοθετεί τα όσα επικαλέστηκε με την Ένσταση και τη Γραπτή της Αγόρευση.

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Καταρχάς πρέπει να λεχθεί ότι οι λόγοι ακύρωσης είναι με γενικότητα και αοριστία που εγείρονται στην παρούσα αίτηση. Η απλή καταγραφή κατά ιδιαίτερο συνοπτικό τρόπο στους λόγους ακύρωσης της νομικής βάσης της προσφυγής δεν ικανοποιεί την επιτακτική ανάγκη του Καν. 7 του Ανωτάτου Συνταγματικού Διαδικαστικού Κανονισμού του 1962, όπως οι νομικοί λόγοι αναφέρονται πλήρως.

Οι ισχυρισμοί για την ακύρωση μιας διοικητικής απόφασης πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και να εξειδικεύουν ποια νομοθετική πρόνοια ή αρχή διοικητικού δικαίου παραβιάζεται. Όπως έχει τονισθεί στην υπόθεση Latomia Estate Ltd. v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672: «Η αιτιολόγηση των νομικών σημείων πάνω στα οποία βασίζεται μια προσφυγή είναι απαραίτητη για την εξέταση από ένα Διοικητικό Δικαστήριο των λόγων που προσβάλλουν τη νομιμότητα μιας διοικητικής πράξης».

Περαιτέρω δεν αρκεί η παράθεση των συγκεκριμένων διατάξεων της νομοθεσίας που κατ' ισχυρισμόν παραβιάζει η προσβαλλόμενη πράξη, αλλά θα πρέπει επίσης τα επικαλούμενα νομικά σημεία να αιτιολογούνται πλήρως. Οποιαδήποτε αοριστία ή ασάφεια σε σχέση με αυτά μπορεί να έχει ως συνέπεια την απόρριψη της προσφυγής. (βλ. Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 AA Δ.598).

Επίσης είναι πλειστάκις νομολογημένο ότι, λόγοι ακύρωσης που δεν εγείρονται στο δικόγραφο της προσφυγής δεν μπορούν να εξεταστούν με το να εγείρονται για πρώτη φορά στις γραπτές αγορεύσεις. Σχετικό είναι και το ακόλουθο απόσπασμα από την πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας στη Φλωρεντία Πετρίδου ν. Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας, (2004) 3 Α.Α.Δ. 636: «Παρατηρούμε ότι στο κείμενο της προσφυγής δεν εγείρεται τέτοιος λόγος ακύρωσης, αν και σχετική επιχειρηματολογία πράγματι προβάλλεται στη γραπτή αγόρευση της εφεσείουσας. Έχει επανειλημμένα λεχθεί πως λόγος ακύρωσης που δεν εγείρεται στην προσφυγή δεν μπορεί να εξεταστεί σε μεταγενέστερο στάδιο, αφού οι γραπτές αγορεύσεις αποτελούν απλώς επιχειρηματολογία».

Σχετική είναι και η υπόθεση Σπύρου και Άλλων ν. Δημοκρατίας, Προσφ. 571/94 κ.α., ημερ. 22.11.1995, στη σελ. 4. «Το γεγονός ότι το άρθρο 146.1. του Συντάγματος καταγράφει ως αιτίες ακυρότητας την αντίθεση προς τις διατάξεις του Συντάγματος, ή του Νόμου και την υπέρβαση ή κατάχρηση εξουσίας, δεν σημαίνει ότι αρκεί η γενική επίκληση κάποιας από αυτές χωρίς άλλο. Η ταξινόμηση κάποιου νομικού λόγου ως υπαγόμενου στα πιο πάνω, είναι εγχείρημα ουσίας που προϋποθέτει την έγερσή του σύμφωνα με τις δικονομικές διατάξεις».

Οι αγορεύσεις αποτελούν τη μόνη μέθοδο ανάπτυξης των λόγων ακύρωσης ή ισχυρισμών που ήδη προσβλήθηκαν με το δικόγραφο της προσφυγής.

Σύμφωνα με την Μαραγκός ν. Δημοκρατίας (2006) 3 Α.Α.Δ. 671 : «Για να καταστεί το θέμα επίδικο, πρέπει αυτό να εγείρεται σύμφωνα με τις δικονομικές διατάξεις και να αποφασίζεται ύστερα από εξαντλητική επιχειρηματολογία.»

«Η αγόρευση αποτελεί το μέσο για την έκθεση της επιχειρηματολογίας υπέρ της αποδοχής των λόγων ακύρωσης και όχι υποκατάστατο της στοιχειοθέτησής τους. Βλ. Παπαδοπούλας ν. Ιωσηφίδη κ.ά. (2002) 3 Α.Α.Δ. 601 και Λεωφορεία Λευκωσίας Λτδ ν. Δημοκρατίας (1999) 3 Α.Α.Δ. 56.»

Ο συνήγορος του Αιτητή γενικά και αόριστα παραθέτει τα νομικά σημεία στην αγόρευσή του και επικαλείται παραβιάσεις του περί Προσφύγων Νόμου και των Γενικών Αρχών του Διοικητικού Δικαίου ωστόσο ελλείπει οποιαδήποτε επιχειρηματολογία υπέρ της αποδοχής των λόγων ακύρωσης. Εκλείπει δε η υπαγωγή των πραγματικών γεγονότων στους λόγους ακύρωσης που κατ' ισχυρισμό παραβιάζονται.

Τα όσα επομένως πιο κάτω εξετάζονται και αποφασίζονται τελούν υπό την πιο πάνω τοποθέτηση.

Αναφορικά με τον ισχυρισμό ότι δεν έγινε επαρκής ή δέουσα έρευνα κρίνω ότι δεν ευσταθεί και απορρίπτεται για τους λόγους που αναφέρονται πιο κάτω.

Όπως έχει πλειστάκις νομολογηθεί η έκταση, ο τρόπος και η διαδικασία που ακολουθείται κατά τη διενέργεια της έρευνας, ανάγεται στη διακριτική ευχέρεια της διοίκησης.

Περαιτέρω, η έρευνα είναι επαρκής εφόσον εκτείνεται στη διερεύνηση κάθε γεγονότος που σχετίζεται με το θέμα που εξετάζεται. Το κριτήριο για την πληρότητα της έρευνας έγκειται στη συλλογή και τη διερεύνηση των ουσιωδών στοιχείων τα οποία παρέχουν ασφαλή συμπεράσματα (Βλ. Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.α., Α.Ε. 1518/1.11.96, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου, Α.Ε. 1575/14.7.97, A.Ε.2371, Motorways Ltd ν Δημοκρατίας ημερ. 25/6/99).

Το Δικαστήριο στα πλαίσια ελέγχου της επίδικης προσβαλλόμενης απόφασης εξετάζει κατά πόσο το αρμόδιο όργανο ερεύνησε όλα εκείνα τα στοιχεία που όφειλε να ερευνήσει και να συνεκτιμήσει για να καταλήξει στην απόφασή του σύμφωνα με τις πρόνοιες του Νόμου. Η έρευνα θεωρείται πλήρης όταν το διοικητικό όργανο συλλέξει και εξετάσει όλα τα ουσιώδη στοιχεία μιας υπόθεσης ώστε να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα. Το είδος και η έκταση της έρευνας εναπόκεινται στη διακριτική ευχέρεια του εν λόγω αποφασίζοντος διοικητικού οργάνου και διαφέρουν κατά περίπτωση (Βλ. απόφαση αρ. 128/2008 JAMAL KAROU v Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 1 Φεβρουάριου 2010).

Περαιτέρω, όπως εξηγήθηκε στην υπόθεση Πολυξένη Γεωργίου ν. δεΔημοκρατίας, Υπόθεση αρ. 606/91, ημερομηνίας 22.9.92, στις σελ. 2-3: «Το τι αποτελεί επαρκή έρευνα, εξαρτάται από τα γεγονότα και περιστατικά της κάθε υπόθεσης (KNAI ν. THE REPUBLIC OF CYPRUS (1987) 3 CLR 1534). Η έκταση της έρευνας που ένα διοικητικό όργανο διεξάγει για τη λήψη απόφασης εξαρτάται από τα γεγονότα της κάθε υπόθεσης (Κυπριακή Δημοκρατία ν. Ανδρέα Γιαλλουρίδη κ.α., Αναθεωρητικές Εφέσεις 868 και 869, ημερομηνίας 13.12.90).».

Όπως καταδεικνύεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, οι Καθ' ων η αίτηση ενήργησαν σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου και εξέτασαν όλα τα ουσιώδη στοιχεία που είχαν ενώπιον τους. Ειδικότερα, στην αρχή της συνέντευξής του, ο Αιτητής, αφού ενημερώθηκε για τη διαδικασία και τα δικαιώματά του, επιβεβαίωσε ότι βρίσκεται σε καλή κατάσταση και ότι μπορεί να απαντήσει, ως επίσης ότι δεν έχει οποιεσδήποτε απορίες σχετικά με τη διαδικασία.

Επίσης όπως διαφαίνεται από τα στοιχεία τα οποία εμπεριέχονται στον διοικητικό φάκελο, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε ενδελεχή εξέταση του αιτήματος του Αιτητή για παροχή διεθνούς προστασίας, καθώς και όλων των στοιχείων που είχε ενώπιον του, ενώ εξάντλησε κατά τη συνέντευξη με τον Αιτητή όλες τις πτυχές των ισχυρισμών του και εν τέλει εκεί όπου θεώρησε σκόπιμο προέβη σε περαιτέρω ανάλυση των δεδομένων μέσω έρευνας σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.

Αναφορικά με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι η απόφαση λήφθηκε υπό πλάνη, οι Καθ' ων αντιτάσσουν ότι η Υπηρεσία Ασύλου βασίστηκε σε όλα τα ουσιώδη γεγονότα όπως αυτά αναλύθηκαν και επεξηγήθηκαν από τον Αιτητή. Από την προσβαλλόμενη απόφαση προκύπτει ότι οι Καθ' ων η αίτηση εξέτασαν ουσιαστικά την αίτηση του Αιτητή και όλα όσα είχε θέσει ο Αιτητής με τους ισχυρισμούς του και στάθμισαν και αξιολόγησαν πλήρως τα ενώπιον τους δεδομένα και ουδέποτε ενήργησαν υπό πλάνη.

Έχει νομολογηθεί ότι δεν υφίσταται πλάνη περί τα πράγματα όταν η Διοίκηση σταθμίζει και αξιολογεί στοιχεία και γεγονότα όπως αυτά τίθενται ενώπιον της προς κρίση. Πλάνη περί τα πράγματα στοιχειοθετείται όταν αποδεικνύεται η αντικειμενική ανυπαρξία γεγονότων που έλαβε υπόψη του το αρμόδιο όργανο για να εκδώσει την προσβαλλόμενη απόφαση. Όταν η πλάνη του αρμόδιου οργάνου έγκειται στην λανθασμένη ερμηνεία του Νόμου, τότε η απόφαση του αρμόδιου οργάνου πάσχει διότι η πλάνη του αυτή οδήγησε σε εσφαλμένη εφαρμογή του Νόμου και κατά συνέπεια με αυτό τον τρόπο συντρέχει πλάνη περί το Νόμο.

Περαιτέρω θα πρέπει να αναφερθεί ότι το βάρος απόδειξης του ισχυρισμού για ύπαρξη πλάνης το έχει ο Αιτητής (βλ. Παπαδόπουλος v. Διευθυντή Τμήματος Εσωτερικών Προσόδων (1190) 3ΑΑΔ 262, 267). Η υπό κρίση απόφαση λήφθηκε στα πλαίσια της άσκησης της διακριτικής ευχέρειας του αρμοδίου διοικητικού οργάνου, ήτοι της Υπηρεσίας Ασύλου, κατόπιν συνεκτίμησης των πραγματικών στοιχείων και δεδομένων, στηριζόμενη στο ορθό νομικό υπόβαθρο όπως έχει αναφερθεί πιο πάνω στην απόφαση μου. Συνεπώς, ο ισχυρισμός περί νομικής και πραγματικής πλάνης ή ότι η απόφαση λήφθηκε υπό πεπλανημένα κριτήρια απορρίπτεται.

Όσον αφορά τον ισχυρισμό του συνηγόρου του Αιτητή ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι δεόντως αιτιολογημένη, αυτός απορρίπτεται αφού η αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης εμφαίνεται στο κείμενο της απόφασης των Καθ' ων η Αίτηση, το οποίο κοινοποιήθηκε στον Αιτητή, μαζί με την απορριπτική επιστολή της Υπηρεσίας Ασύλου και συμπληρώνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου. Στο κείμενο της προσβαλλόμενης απόφασης αναφέρονται με λεπτομέρεια οι ισχυρισμοί του Αιτητή και αξιολογείται όλη η διαδικασία που ακολουθήθηκε από την Υπηρεσία Ασύλου και καταγράφονται εκτενώς οι λόγοι που οδήγησαν τους Καθ' ων η Αίτηση στην απόρριψη του αιτήματός του.

Όπως έχει διατυπωθεί και νομολογιακά, η αιτιολόγηση των αποφάσεων της διοίκησης είναι επιβεβλημένη ώστε να επιτρέπεται ο δικαστικός έλεγχος της νομιμότητάς τους, αλλά και για να παρέχεται η δυνατότητα να αντιληφθεί το Δικαστήριο σε ποια στοιχεία στηρίχθηκε το αρμόδιο όργανο για να καταλήξει στην απόφασή του (Γρηγορόπουλος κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, (1997) 4 ΑΑΔ 1414). Μέσα από την αιτιολογία του οργάνου θα πρέπει να διαφαίνεται ο συλλογισμός του, ο οποίος οδήγησε στην προσβαλλόμενη απόφαση ή τουλάχιστον να υπάρχουν στοιχεία στον φάκελο της υπόθεσης που να μπορούν να συμπληρώσουν την αιτιολογία της απόφασης του αρμόδιου οργάνου (βλ. άρθρο 29 του Ν. 158 (Ι)/1999, Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου κ.α. ν Δημοκρατίας (1990) 3 Α.Α.Δ. 1171 και Διογένους ν. Δημοκρατίας (1999) 4 Α.Α.Δ., 371 Στέφανος Φράγκου ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, (1998) 3 ΑΑΔ 270).»

Έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου, κυρίως των όσων ο Αιτητής δήλωσε τόσο με την υποβολή της αίτησης διεθνούς προστασίας, όσο και κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, αλλά και όσων προβάλλει με την παρούσα προσφυγή.

Ειδικότερα, ο Αιτητής είναι ενήλικος υπήκοος Νιγηρίας. Υπέβαλλε αίτηση διεθνούς προστασίας στις 25/03/2022 και παρέλαβε βεβαίωση υποβολής της αίτησής του στις 31/03/2022. Κατά την υποβολή της αίτησής του για παραχώρηση διεθνούς προστασίας, ο Αιτητής δήλωσε πως κατάγεται από την πόλη Umuaku Isuochi της Πολιτείας Abia της Νιγηρίας είναι άγαμος, χριστιανός και μιλά αγγλικά. Ανέφερε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του στις 25/01/2022 και αφίχθηκε στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές της Κύπρου κι έπειτα, εισήλθε παράνομα με αυτοκίνητο στις ελεγχόμενες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας την 26/01/2022.

Στην αίτησή του δήλωσε πως ήρθε στη Δημοκρατία για ασφάλεια και προστασία εξαιτίας απειλών και προσπάθειας να δολοφονηθεί από τον μεγαλύτερο ετεροθαλή αδελφό του, μέλος θρησκευτικής σέκτας, λόγω περιουσιακών διαφορών. Ειδικότερα ανέφερε ότι οι συγγενείς του, του ζήτησαν να αφήσει όλη την οικογενειακή περιουσία γιατί δεν είναι νόμιμος υιός του πατέρα του, επειδή η μητέρα του κατάγεται από οικογένεια σκλάβων. Το γεγονός αυτό δημιούργησε μεγάλο πρόβλημα μεταξύ τους και έθεσε τη ζωή του σε σοβαρό κίνδυνο ζωής και για τον λόγο αυτό έφυγε μακριά για να σώσει τη ζωή του.

Στη συνέντευξή του δήλωσε τόσο ως περιοχή καταγωγής του όσο και ως περιοχή συνήθους και τελευταίας διαμονής του μέχρι την αναχώρηση του από τη χώρα την πόλη Umuaku Isuochi της Πολιτείας Abia της Νιγηρίας, είναι άγαμος, χριστιανός, μιλά αγγλικά και Igbo. Έχει ολοκληρώσει την τετραετή τριτοβάθμια εκπαίδευση του στη διοίκηση επιχειρήσεων στη, πολιτεία Enugu της Νιγηρίας το 2015. Από το 2020 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2021 εργαζόταν μαζί με την μητέρα του στην επιχείρηση που διέθετε η τελευταία, οπότε κι εγκατέλειψε τη χώρα.

Κατά τη διάρκεια της ελεύθερης αφήγησής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι έφυγε από τη χώρα καταγωγής του επειδή τον απειλούσε και επιχειρούσε να τον δολοφονήσει ο ετεροθαλής αδερφός του. Στη συνέχεια της συνέντευξής του, ισχυρίστηκε πως μετά τον θάνατο του πατέρα του τον Αύγουστο του 2020, ο ετεροθαλής αδερφός του μαζί με τους συγγενείς, του ζήτησαν να απόσχει από την διεκδίκηση οικογενειακής περιουσίας. Τους ρώτησε αν υπήρχε πιθανότητα να διατηρήσει ένα μικρό μέρος για τα προς το ζην αλλά αρνήθηκαν. Ο ετεροθαλής αδελφός του με κάποια άλλα μέλη της σέκτας στην οποία ανήκει άρχισαν να τον κυνηγούν και τον τραυμάτισαν τον Μάρτιο του 2021. Έκτοτε δεν τον επαναπροσέγγισε ο αδερφός του αλλά άλλοι συγγενείς και τρίτα πρόσωπα. Στη συνέχεια ανέφερε πως οι απειλές ξεκίνησαν όχι τον Αύγουστο του 2020, με τον θάνατο του πατέρα του αλλά τον Νοέμβριο του 2020. Ανέφερε πως ο νόμιμος ιδιοκτήτης της περιουσίας είναι ο ετεροθαλής αδερφός του, αλλά παρά ταύτα, έχει δικαίωμα στην περιουσία. Ο λειτουργός τον ρώτησε γιατί κατά την εξέταση ευαλωτότητας στο κέντρο πρώτης υποδοχής «Πουρνάρα», ο Αιτητής ανέφερε διαφορετική ημερομηνία, ήτοι την 27/03/2020 εν αντιθέσει με τη συνέντευξη όπου ανέφερε ως χρόνο της σε βάρος του επίθεσης τον Μάρτιο του 2021. Ο Αιτητής, αιτήθηκε διάλειμμα και μετά την επανέναρξη της συνέντευξης, επαναρωτώμενος, ανέφερε πως η αρχική ημερομηνία, ήτοι τον Μάρτιο του 2020, ήταν λανθασμένη.

Στην εισήγηση του ο αρμόδιος λειτουργός διέκρινε συνολικά δυο ισχυρισμούς. Ο πρώτος ισχυρισμός αφορούσε την ταυτότητα, την περιοχή καταγωγής και τελευταίας συνήθους διαμονής και τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή, ο δεύτερος ισχυρισμός ότι αναχώρησε από τη Νιγηρία επειδή τον απειλούσε κι επιχειρούσε να τον δολοφονήσει ο ετεροθαλής αδερφός του.

Ο πρώτος εξ' αυτών, ο οποίος αφορά την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία του Αιτητή έγινε δεκτός, καθώς ο Αιτητής προσκόμισε πρωτότυπο έγγραφο διαβατηρίου με αριθμό Α1127ΧΧΧΧ, το οποίο αποδεικνύει την εθνικότητα του και τον τόπο γέννησης του και οι δηλώσεις του διασταυρώθηκαν και/ή εντοπίστηκαν σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης ενώ δεν προέκυψαν στοιχεία περί του αντιθέτου.

Ο δεύτερος ωστόσο ισχυρισμός του Αιτητή ότι αναχώρησε από τη Νιγηρία επειδή τον απειλούσε κι επιχειρούσε να τον δολοφονήσει ο ετεροθαλής αδερφός του, δεν έγινε αποδεκτός. Ο λειτουργός έκρινε πως ο Αιτητής αφενός δήλωσε πως δεν υπάρχει κάποιος άλλος λόγος που τον ώθησε να φύγει από την χώρα καταγωγής του, αφετέρου πως από τους ισχυρισμούς του Αιτητή δεν απορρέει οποιαδήποτε δυσμενής δίωξη του και τουναντίον, οι ισχυρισμοί αυτοί, υποβιβάζουν την πρόθεση του συγκεκριμένου ατόμου να του προκαλέσει οποιαδήποτε σοβαρή βλάβη. Ειδικότερα, ο Αιτητής ερωτηθείς να αναφέρει πότε είχε ξεκινήσει ο ετεροθαλής αδελφός του να τον απειλεί ανάφερε ότι είχε ξεκινήσει μετά το θάνατο του πατέρα του τον Αύγουστο του 2021. Πρόσθεσε ότι εξαιτίας του ότι η μητέρα του προέρχεται από οικογένεια σκλάβων τόσο ο αδερφός του όσο και οι συγγενείς του ανέφεραν ότι πρέπει να παραιτηθεί από τη διεκδίκηση της περιουσίας και παρόλο που ο ίδιος ρώτησε εάν είναι πιθανόν να του δώσουν ένα κομμάτι γης για να συντηρεί τον εαυτό του εκείνοι αρνήθηκαν. Από τις προαναφερθείσες δηλώσεις του, δεν απορρέει οποιαδήποτε δυσμενής δίωξη από το συγκεκριμένο άτομο προς τον Αιτητή, γεγονός που ενισχύεται και από το γεγονός ότι συνέχισε να εργάζεται κανονικά μέχρι την περίοδο αναχώρησης του από τη χώρα .

Σε ερώτηση που του είχε τεθεί σχετικώς με το πότε ήταν η τελευταία φορά που είχε δει τον ετεροθαλή αδερφό του σχολίασε ότι τον είχε δει το Μάρτιο του 2021.Τη συγκεκριμένη μέρα ο ετεροθαλής αδερφός του πήγε με κάποια άλλα άτομα όπου και είχε υποστεί τραυματισμό. Οι ισχυρισμοί του, υποβιβάζουν την πρόθεση αυτού του ατόμου να προκαλέσει στον Αιτητή οποιαδήποτε σοβαρή βλάβη αφού δεν τον είχε προσεγγίσει ποτέ ξανά κατ' ιδίαν αφού έστελνε άλλα άτομα να τον απειλήσουν παρόλο που ο ίδιος συνέχισε να διαμένει στην ίδια πόλη και να εργάζεται στην ίδια δουλειά. Εν τέλει, τέθηκε στον Αιτητή η εξής συγκριτική ερώτηση σχετικά με την αίτηση του για διεθνή προστασία καθώς επίσης και τους ισχυρισμούς του κατά τη διάρκεια της συνέντευξης. Κατά τη συμπλήρωση της αίτησης ευαλωτότητας, ο Αιτητής ανέφερε ότι στις 27/03/2020, ο ετεροθαλής αδερφός του, προσπάθησε να τον σκοτώσει ενώ κατά τη συνέντευξη ο Αιτητής σχολίασε ότι η απόπειρα εναντίον του έλαβε χώρα τον Μάρτιο του 2021. Ο Αιτητής, κρίθηκε από τον λειτουργό πως δεν ήταν σε θέση να δώσει επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τη διαφορά στα λεγόμενά του, σχολιάζοντας μετά από το διάλειμμα που ζήτησε να γίνει κατά τη διάρκεια της συνέντευξης, ότι η ημερομηνία που ανάφερε για το Μάρτιο του 2020 είναι λάθος. Μια πράξη δίωξης πρέπει να είναι αρκούντως σοβαρή λόγω της φύσης και της επανάληψης της ώστε να αποτελεί παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Αιτητής αναφέρθηκε σε ένα περιστατικό που του είχε συμβεί το οποίο έλαβε χώρα επτά μήνες περίπου πριν την αναχώρηση του κι έκτοτε τίποτε δεν του συνέβη. Τα όσα ανέφερε ο Αιτητής δεν μπορούν να θεωρηθούν δίωξη και δεν παραπέμπουν σε εύλογα συμπεράσματα ότι θα μπορούσαν να συνδεθούν με σοβαρές πράξεις δίωξης.

Συνεκτιμώντας την αξιολόγηση τόσο της εσωτερικής, όσο και της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο ισχυρισμός του Αιτητή που αφορά φόβο για τη ζωή του επειδή τον απειλούσε κι επιχειρούσε να τον δολοφονήσει ο ετεροθαλής αδερφός του, δεν έγινε αποδεκτός.

Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου, ο αρμόδιος λειτουργός συνήγαγε ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης ή κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής. Ειδικότερα έλαβε υπόψη ότι πρόκειται για νεαρό άντρα (ημ. γέννησης 22/03/1995), αυτόνομο, ικανό, που δεν παρουσιάζει θέματα υγείας ή ευαλωτότητας και εργαζόταν στη χώρα του.

Αναφορικά με τον κίνδυνο που δύναται να προκύψει για τον Αιτητή εξαιτίας της γενικής κατάστασης ασφαλείας στην Πολιτεία Abia, η οποία ήταν ο τελευταίος τόπος κατοικίας του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του κι όπου αναμένεται να επιστρέφει σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, παρατηρήθηκε από τον λειτουργό ότι σύμφωνα με το Country Guidance Nigeria (October 2021) της EUAA, γενικά για το μέσο πολίτη στην Πολιτεία Abia της Νιγηρίας, δεν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος βλάβης που να εμπίπτει στις πρόνοιες του άρθρου 15c του Qualification Directive.

Ο λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψη πληροφορίες αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση ασφάλειας στην Πολιτεία Abia, διαπίστωσε ότι δεν παρατηρούνται περιστατικά ασφάλειας κι ο βαθμός άσκησης αδιάκριτης βίας δεν φθάνει σε τόσο ψηλό επίπεδο έτσι ώστε να γίνει αποδεκτό ότι υπάρχουν εύλογοι λόγοι ο Αιτητής να αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητάς του, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της εν λόγω περιοχής.

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, και ως προς το ενδεχόμενο υπαγωγής του Αιτητή σε προσφυγικό καθεστώς υπό την έννοια του Άρθρου 3 του Περί Προσφύγων Νόμου, ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου συνήγαγε ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για έναν από τους πέντε λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο ανωτέρω άρθρο, αφού οι συνδεόμενοι ισχυρισμοί απορρίφθηκαν στο σύνολό τους. Ως εκ τούτου, το ενδεχόμενο εκχώρησης προσφυγικού καθεστώτος στο πρόσωπό του απορρίφθηκε. Περαιτέρω καμία αναφορά δεν έκανε σχετικά με τις αρχές της χώρας του ήτοι ότι διατρέχει οποιοδήποτε κίνδυνο προερχόμενο από αυτές.

Σε σχέση με το ενδεχόμενο υπαγωγής του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε, αρχικά, ότι βάσει του μοναδικού ισχυρισμού που έγινε δεκτός, ήτοι η ταυτότητα και η καταγωγή του, δεν προκύπτουν λόγοι εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη Νιγηρία, πιθανολογείται ότι ο Αιτητής θα αντιμετωπίσει κίνδυνο σοβαρής βλάβης υπό την έννοια των Άρθρων 19 (2) (α) και (β), καθώς δεν έγινε δεκτός οποιοσδήποτε ισχυρισμός που θα δικαιολογούσε την υπαγωγή του στα ανωτέρω άρθρα.

Αναφορικά δε με το ενδεχόμενο υπαγωγής του Αιτητή στο Άρθρο 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου, ο αρμόδιος λειτουργός προχώρησε σε σχετική έρευνα αναφορικά με την επικρατούσα κατάσταση ασφαλείας στον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, με βάση τον αποδεκτό ουσιώδη ισχυρισμό, ήτοι την Πολιτεία Abia της Νιγηρίας. Επί τούτου, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη σε έρευνα κατά την οποία διαπιστώθηκε ότι ο Αιτητής δεν θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί μεταχείριση που ισοδυναμεί με δίωξη ή σοβαρή βλάβη λόγω αδιάκριτης βίας. Ως εκ τούτου, ο λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν μπόρεσε να θεμελιώσει κίνδυνο σοβαρής βλάβης υπό την έννοια του Άρθρου 19 (2) (γ) και συνεπώς το αίτημά του απορρίφθηκε και ως προς την πιθανότητα υπαγωγής του σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

Όπως διαφαίνεται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου οι Καθ' ων η αίτηση ενήργησαν σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου και εξέτασαν όλα τα ουσιώδη στοιχεία που είχαν ενώπιόν τους.

Έχω εξετάσει με προσοχή τις απαντήσεις που ο Αιτητής έδωσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου και έχω διαπιστώσει ότι ο αρμόδιος λειτουργός έκανε επαρκείς ερωτήσεις για να καλύψει, τόσο τον πυρήνα του αιτήματος, όσο και τα επιμέρους θέματα, ενώ ακολούθησε την ορθή διερευνητική διαδικασία.

Καταρχάς κρίνω ότι, ορθά ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου διαπίστωσε και κατέγραψε στην εισηγητική του έκθεση, η οποία υιοθετήθηκε από τoν εξουσιοδοτημένο από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή δεν εμπίπτουν στους λόγους του Άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, ούτε στο άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου.

Συγκεκριμένα, ορθά η Υπηρεσία Ασύλου έκανε αποδεκτό τον ισχυρισμό αναφορικά με τη χώρα καταγωγής και τον τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, αφού δεν προέκυψε κανένα στοιχείο περί του αντιθέτου και προς επίρρωση των ισχυρισμών του, ο Αιτητής προσκόμισε επίσημο ταυτοποιητικό έγγραφο από τη χώρα καταγωγής του (διαβατήριο).

Σε σχέση με τον ισχυρισμό του Αιτητή ότι αναχώρησε από τη χώρα καταγωγής του λόγω δίωξης από τη μυστική αδελφότητα Black Αxe επειδή αρνήθηκε να ενταχθεί σε αυτή, ορθά κρίθηκε πως ο Αιτητής υπέπεσε σε αντιφάσεις, ασάφειες, αοριστίες και έλλειψη επαρκών πληροφοριών, σε σχέση με την φερόμενη δίωξη του για τους λόγους που αναλύθηκαν εκτενώς στην προσβαλλόμενη.

Βάσει της αξιολόγησης τόσο της εσωτερικής, όσο και της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού, το Δικαστήριο καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα με τον λειτουργό και ο υπό εξέταση ισχυρισμός απορρίπτεται στο σύνολό του ως μη αξιόπιστος.

Ο Αιτητής υπέπεσε σε ουσιώδεις αντιφάσεις και δεν ήταν θέση σε να παραθέσει σαφείς και λεπτομερείς περιγραφές και στην ουσία περιορίστηκε σε ένα αόριστο αφήγημα.

Σε σχέση με την εξωτερική αξιοπιστία, το Δικαστήριο προχώρησε σε δική του έρευνα όπου και διαπίστωσε ότι οι Igbo (ή Ibo), φυλή στην οποία ανήκει και ο Αιτητής, όσον αφορά την κληρονομία εφαρμόζουν κυρίως κατ’ εθιμικώ δικαίω, το οποίο αποτελεί τη σημαντικότερη πηγή των κανόνων κληρονομιάς στις κοινότητες τους, την κληρονομική αρχή της πρωτοτοκίας, ήτοι ότι ευνοείται κατά την κληρονομία ο μεγαλύτερος γιος (ή αρσενικός συγγενής ελλείψει αυτού) ως κύριος κληρονόμος. Κάποιες κοινότητες εφαρμόζουν τα συστήματα Ofo και Osu, τα οποία λόγω πολυπλοκότητας έχουν χάσει τη σημασία τους στη σύγχρονη εποχή).Τέλος εφαρμόζονται οι σχετικοί δικαιϊκοί κανόνες του κράτους της Νιγηρίας και νομολογία των δικαστηρίων, ιδίως του Ανωτάτου Δικαστηρίου η οποία έχει ακυρώσει ορισμένες εθιμικές πρακτικές που παραβίαζαν συνταγματικές εγγυήσεις ισότητας[1][2][3]

Επομένως, ο ισχυρισμός του Αιτητή ότι κληρονόμησε το μεγαλύτερο μέρος της κληρονομιάς ο ετεροθαλής αδερφός του ευσταθεί πλήρως , όπως άλλωστε ο ίδιος ανέφερε και στο ακροατήριο του παρόντος Δικαστηρίου, δηλαδή ότι η κοινότητα του είπε ότι δεν είναι δικαιούχος γιος του πατέρα του κι ότι θα έπρεπε να παραμείνει μακριά από την περιουσία.

Στο σημείο αυτό κρίνω σκόπιμο να αναφέρω ότι σε κάθε περίπτωση και σύμφωνα με το άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου, εναπόκειται στον εκάστοτε Αιτητή/Αιτήτρια να τεκμηριώσει την αίτησή του για διεθνή προστασία. Στην υπό κρίση περίπτωση, για τους λόγους που αναλύθηκαν ανωτέρω, ο Αιτητής δεν κατάφερε τεκμηριώσει κάποια παρελθούσα πράξη δίωξης σε βάρος του ούτε κατά τη διάρκεια της προφορικής του συνέντευξης, αλλά ούτε κατά την ενώπιόν μου διαδικασία.

Εν πάση περιπτώσει κρίνω ότι ο λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, στην έκθεση-εισήγηση, αξιολόγησε κάθε έκαστο ισχυρισμό του Αιτητή και για τους λόγους που εκτενώς καταγράφηκαν στην εισήγησή του, εύλογα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αξιοπιστία του δεν κρίνεται ως ικανοποιητική και ως εκ τούτου ορθά δεν παραχωρήθηκε το ευεργέτημα της αμφιβολίας, όπως αυτό καθορίζεται στην παράγραφο 204 του Εγχειριδίου για τις διαδικασίες και τα κριτήρια καθορισμού του καθεστώτος των προσφύγων.

Έχει, πολλάκις, νομολογηθεί ότι κρίση επί της αξιοπιστίας του αιτητή και έγκριση κωλύματος έγκρισης αίτησης για το λόγο αναξιοπιστίας ως προς τα προβαλλόμενα από τον αιτητή είναι επιτρεπτή (AMIRI ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΑΡΧΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ Κ.Α. (2009 3 Α.Α.Δ. 358).

Στην παράγραφο 204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, "Το ευεργέτημα της αμφιβολίας πρέπει να δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί και εξετασθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντος. Οι ισχυρισμοί του αιτούντος πρέπει να παρουσιάζουν συνοχή και αληθοφάνεια και να μην έρχονται σε αντίφαση με γεγονότα που είναι γενικά γνωστά σε όλους".

Επομένως, ορθά δεν παραχωρήθηκε σε αυτόν το ευεργέτημα της αμφιβολίας και ορθά ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης του για διεθνή προστασία.

Περαιτέρω, συμφωνώ με την αξιολόγηση κινδύνου στην οποία προέβη ο λειτουργός στη βάση του αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού, καθώς και με το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε αναφορικά με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων αναγνώρισης προσφυγικού καθεστώτος καθώς ο Αιτητής δεν κατάφερε να στοιχειοθετήσει βάσιμο και δικαιολογημένο φόβο δίωξης για ένα από τους πέντε λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο Άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και του Άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων.

Σημειώνεται πως λόγω του ότι ο ισχυρισμός του Αιτητή αναφορικά με τον λόγο που φέρεται να εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του απορρίφθηκε ως μη αξιόπιστος, δεν πληρούνται και οι προϋποθέσεις υπαγωγής του Αιτητή στα άρθρα 19 (2) (α) και (β) περί συμπληρωματικής προστασίας, καθώς δεν προέκυψαν στοιχεία εκ των οποίων μπορεί να συναχθεί ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής κινδυνεύει να αντιμετωπίσει θανατική ποινή ή εκτέλεση κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (α), ή άλλως βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία κατά την έννοια του άρθρου 19 (2) (β).

Αναφορικά δε με την μη πλήρωση των προϋποθέσεων παροχής συμπληρωματικής προστασίας προς το πρόσωπο του Αιτητή υπό την έννοια του άρθρου 19 (2) (γ) του Περί Προσφύγων Νόμου ή άλλως του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, κρίνω σκόπιμο να παρατεθούν αρχικά τα κάτωθι:

Το άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015) όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της «αδιακρίτως ασκούμενης βίας» και της «ένοπλης σύρραξης» και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

Στην υπόθεση Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staats-secretarisvan Justitie παρ. 35, το ΔΕΕ αναφέρει ότι «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας^[1]» ενώ στην παρ. 37 αναφέρει ότι «η απλή αντικειμενική διαπίστωση κινδύνου απορρέοντος από τη γενική κατάσταση μιας χώρας δεν αρκεί, καταρχήν, για να γίνει δεκτό ότι οι προϋποθέσεις του άρθρου 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας, συντρέχουν ως προς συγκεκριμένο πρόσωπο, εντούτοις, καθόσον η αιτιολογική αυτή σκέψη χρησιμοποιεί τον όρο «συνήθως», αναγνωρίζει το ενδεχόμενο υπάρξεως μιας εξαιρετικής καταστάσεως, χαρακτηριζομένης από έναν τόσο υψηλό βαθμό κινδύνου, ώστε να υπάρχουν σοβαροί λόγοι να εκτιμάται ότι το πρόσωπο αυτό θα εκτεθεί ατομικώς στον επίμαχο κίνδυνο.» (υπογράμμιση του παρόντος Δικαστηρίου). Περαιτέρω το ΔΕΕ στην εν λόγω υπόθεση αποφάσισε ότι «όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών την καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας» (παρ. 39).

Επιπλέον, σύμφωνα με το Εγχειρίδιο της ΕΥΥΑ σχετικά με τη δικαστική ανάλυση του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, ακόμη και αν ο αιτητής μπορεί να αποδείξει πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης στην περιοχή καταγωγής του (ή καθ' οδόν προς τη συγκεκριμένη περιοχή καταγωγής), το δικαίωμα επικουρικής προστασίας μπορεί να κατοχυρωθεί μόνο εάν ο αιτητής δεν μπορεί να επιτύχει εγχώρια προστασία σε άλλο τμήμα της χώρας, καθώς επίσης, όταν αποφασίζεται η τοποθεσία της περιοχής καταγωγής ενός αιτητή ως προορισμός επιστροφής, απαιτείται η εφαρμογή προσέγγισης βασισμένης στα πραγματικά περιστατικά όσον αφορά την περιοχή του τελευταίου τόπου διαμονής και την περιοχή συνήθους διαμονής.

Εν προκειμένω, αναφορικά με τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή, ήτοι την Πολιτεία Abia, το Δικαστήριο προχώρησε σε επικαιροποιημένη έρευνα αναφορικά με τις επικρατούσες εκεί συνθήκες.

Η πολιτεία Abia μοιράζεται σύνορα στα βόρεια με την πολιτεία Ebonyi, στα νότια και νοτιοδυτικά με την πολιτεία Rivers, στα ανατολικά και νοτιοανατολικά με τις πολιτείες Cross River και Akwa Ibom, στα δυτικά με την πολιτεία Imo και στα βορειοδυτικά με πολιτεία Anambra. Πρωτεύουσα της πολιτείας είναι η Umuaku Isuochi.[4]

Στην πολιτεία Abia της Νιγηρίας, οι κύριοι παράγοντες αποσταθεροποίησης ήταν η αστυνομία, οι αιρέσεις, άγνωστοι ένοπλοι και ομάδες που εμπλέκονται σε διακοινοτικές συγκρούσεις.[5] Κατά το 2020 σημειώθηκαν διακοινοτικές αντιπαραθέσεις για τη γη και τους πόρους. Η κυβέρνηση της πολιτείας Abia έχει λάβει μέτρα για τη μείωση των συγκρούσεων μεταξύ αγροτών και κτηνοτρόφων και για τον περιορισμό του φαινομένου των μυστικιστικών οργανώσεων, με την υποστήριξη των κρατικών δυνάμεων της Νιγηρίας.[6] Το 2020, οι κύριοι παράγοντες που επηρέαζαν την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Abia ήταν οι αστυνομικές υπηρεσίες, οι μυστικιστικές οργανώσεις, άγνωστοι ένοπλοι και οι κοινοτικές συγκρούσεις.[7] Τέλος, το έτος 2022 εκδηλώθηκε στην Πολιτεία εκλογική βία με στόχους ιδιαίτερα πολιτικά πρόσωπα. [8]

Κατόπιν αναζήτησης στη βάση δεδομένων ACLED προέκυψε ότι στη διάρκεια ενός έτους και συγκεκριμένα το διάστημα από τις 16/02/2023 έως τις 16/02/2024 στη πολιτεία Abia, όπου ανήκει η πόλη Umuaku Isuochi καταγράφηκαν 9 περιστατικά ασφαλείας τα οποία οδήγησαν σε 14 απώλειες ανθρώπινων ζωών με κύριο δράστη τις κυβερνητικές δυνάμεις, 3 περιστατικά ασφαλείας τα οποία οδήγησαν σε 5 θανάτους από αντάρτικες ομάδες και άλλες οργανώσεις, 21 περιστατικά ασφαλείας που προκλήθηκαν από πολιτοφυλακές με 19 νεκρούς, 4 περιστατικά ασφαλείας που προκλήθηκαν από διαδηλωτές τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 6 απώλειες ανθρώπινων ζωών, και κανένα περιστατικό από πολιτοφυλακές με βάσει την εθνοτική καταγωγή.[9] Ο εκτιμώμενος πληθυσμός της εν λόγω πολιτείας σύμφωνα με την πιο πρόσφατη εκτίμηση του 2022 είναι 4,143,100 κάτοικοι. [10]

Ειδικότερα, στις 30.10.23 οι αρχές στην πολιτεία Abia ανακάλυψαν τουλάχιστον 70 πτώματα, μερικά από τα οποία είχαν αποκεφαλιστεί, σύμφωνα με συνοπτική σημείωση της Γερμανικής BAMF που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2024. Τα πτώματα είχαν ταφεί κοντά σε μια αγορά βοοειδών στο Umunneochi στην πολιτεία Abia. Ανάμεσα στα πτώματα φέρεται να έχει βρεθεί ένας αριθμός νεκρών παιδιών. Μερικά από τα πτώματα φέρεται να θάφτηκαν πριν από λίγο καιρό. Πρόκειται για θύματα απαγωγών των οποίων οι οικογένειες δεν ήταν σε θέση να καταβάλουν τα λύτρα. Δεν υπάρχουν ενδείξεις για το ποιος είναι ύποπτος πίσω από τους φόνους. Σύμφωνα με τον κυβερνήτη της Abia, η αγορά είναι τόπος παράδοσης λύτρων και σημείο διακίνηση όπλων και ναρκωτικών καθώς και πορνείας. Στις 26.10.23 ένοπλοι σκότωσαν και στη συνέχεια αποκεφάλισαν ένα μέλος της τοπικής πολιτοφυλακής σε επίθεση κατά των δυνάμεων ασφαλείας σε μια κοινότητα στην Osisioma Ngwa LGA στην πολιτεία Abia.[11]

Δεδομένου δε ότι ο πληθυσμός της Πολιτείας Abia ανέρχεται στα 4,5 εκατομμύρια περίπου, καθίσταται κατανοητό ότι ο ανωτέρω αναφερόμενος αριθμός θανάτων στην εν λόγω περιοχή (44 ανθρώπινες απώλειες) δεν ανέρχεται σε τόσο υψηλά επίπεδα σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της περιοχής, έτσι ώστε να μπορεί να συναχθεί ότι ο Αιτητής θα εκτεθεί σε κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω αδιάκριτης βίας εάν επιστρέψει στον τόπο προηγούμενης συνήθους διαμονής του.

Τα εν λόγω στοιχεία καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν συνθήκες αδιάκριτης βίας και γενικά δεν υφίσταται πραγματικός κίνδυνος για έναν πολίτη να επηρεαστεί προσωπικά μόνο από την παρουσία του στην εν λόγω πολιτεία, υπό την έννοια του άρθρου 15 (γ) της Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.

Από τα πιο πάνω, δεν προκύπτει οτιδήποτε που να δημιουργεί τέτοιες προϋποθέσεις ώστε, σε περίπτωση επιστροφής του Αιτητή στην περιοχή συνήθους διαμονής του στην Πολιτεία Abia της Νιγηρίας, να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτός θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή λόγω της παρουσίας του και μόνο στην εν λόγω περιοχή, αφού πρόκειται για άμαχο πολίτη, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος να υποστεί θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του στη χώρα καταγωγής του.

Εξετάζοντας περαιτέρω τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, παρατηρώ ότι αυτός είναι άνδρας νεαρής ηλικίας, υγιής, επαρκούς μορφωτικού επιπέδου, με υποστηρικτικό δίκτυο στον τόπο γέννησης και συνήθους διαμονής του και ικανός προς εργασία. Επομένως, λαμβάνοντας υπόψιν επίσης και τις ιδιαίτερες περιστάσεις του Αιτητή, οι οποίες δεν παρουσιάζουν δείκτες ευαλωτότητας, θεωρώ ότι δεν εγείρονται ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι αυτός θα διατρέξει κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του.

Στη βάση των παραπάνω δεν προκύπτει ότι με την επιστροφή του στη Νιγηρία ο Αιτητής θα έλθει αντιμέτωπος με σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας του, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης βάσει του άρθρου 19 (2) (γ).

Βάσει λοιπόν, και της επικαιροποιημένης έρευνας του Δικαστηρίου, κρίνεται ότι το ενδεχόμενο χορήγησης συμπληρωματικής προστασίας στον Αιτητή σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου απορρίπτεται, λόγω του ότι δεν πληρούνται οι προβλεπόμενες εκ του Νόμου προϋποθέσεις.

Επί τη βάσει όλων όσων παρατέθηκαν στην παρούσα απόφαση, το Δικαστήριο κρίνει ότι το αίτημα του Αιτητή για διεθνή προστασία εξετάστηκε επιμελώς σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και η απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ήταν το αποτέλεσμα δέουσας έρευνας και ορθής αξιολόγησης όλων των στοιχείων και δεδομένων, είναι επαρκώς αιτιολογημένη και λήφθηκε σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου, το Σύνταγμα και τις Γενικές Αρχές του Διοικητικού Δικαίου.

Συνεπώς, κρίνω, με βάση τα ανωτέρω, ότι οι λόγοι ακυρώσεως της προσβαλλόμενης απόφασης δεν ευσταθούν.

Τέλος, λαμβάνω υπόψη ότι ο Υπουργός Εσωτερικών, στα πλαίσια των εξουσιών του άρθρου 12Βτρις του περί Προσφύγων Νόμου, καθόρισε με την Κ.Δ.Π. 166/2023 τη χώρα καταγωγής του Αιτητή (Νιγηρία) ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας.

Υπό το φως των πιο πάνω η προσφυγή απορρίπτεται ως απαράδεκτη με €1000 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.

Βούλα Κουρουζίδου - Καρλεττίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

[1] African Legal Studies Blog: The Missing Link in Judges' Approach to the Igbo Custom of Inheritance https://africanlegalstudies.blog/2023/08/18/the-missing-link-in-judges-approach-to-the-igbo-custom-of-inheritance/ ημ. τελευταίας πρόσβασης 08.03.2024

[2] American University Law Journal: The Rule of Primogeniture Under Igbo Customary Law: A Violation of Women's International Human Rights Norms διαθέσιμο σε https://www.aulawjournal.com/wp-content/uploads/2023/02/9.-AULJ-139-152.pdf , ημ. τελευταίας πρόσβασης 08.03.2024

[3] The Library of Congress: Nigeria: Supreme Court Invalidates Igbo Customary Law Denying Female Descendants the Right to Inherit διαθέσιμο σε https://www.loc.gov/item/global-legal-monitor/2014-05-06/nigeria-supreme-court-invalidates-igbo-customary-law-denying-female-descendants-the-right-to-inherit/ , ημ. τελευταίας πρόσβασης 08.03.2024

[4] Nigeria, Abia State, n.d., https://nigeria.gov.ng/south-east/state/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/02/2024)

[5] EASO analysis PowerBI based on ACLED dataset, filtered on Nigeria, 1-1-2020 to 31-12-2020, https://acleddata.com/data-export-tool/; EUAA – European Union Agency for Asylum (formerly: European Asylum Support Office, EASO) (Author): Nigeria - Security situation, June 2021 https://www.ecoi.net/en/file/local/2053722/2021_06_EASO_COI_Report_Nigeria_Security_situation.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/02/2024)

[6] Vanguard, Communities in South-East groan, as herdsmen take over farmlands, 1 July 2020, https://www.vanguardngr.com/2020/07/communities-in-south-east-groan-as-herdsmen-take-over-farmlands/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/02/2024)

[7] ACLED dataset, filtered on Nigeria, 1-1-2020 to 31-12-2020, https://acleddata.com/data-export-tool/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/02/2024)

[8] ACLED – Armed Conflict Location & Event Data Project (Author), published by ReliefWeb: Election Watch; Political Violence and the 2023 Nigerian Election, 22 February 2023 https://reliefweb.int/attachments/98aea690-853c-46bb-8a2e-9b46e5e51865/Political%20Violence%20and%20the%202023%20Nigerian%20Election.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/02/2024)

[9] ACLED dashboard, filters applied: Nigeria, Abia, period: 16.02.2023-16.02.2024, available at: https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/02/2024)

[10] City Population, Nigeria, available at: https://www.citypopulation.de/en/nigeria/cities/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 22/02/2024)