ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ.: 486/2023
22 Απριλίου, 2024
[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
E. N. O.
Αιτήτρια
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
.........
Γ. Κορυζής, Δικηγόρος για την Αιτήτρια
Α. Φιλίππου (κα) για Α. Ρούσσου (κα) , Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Η Αιτήτρια με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 28.11.2022 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά της για διεθνή προστασία, καθώς κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2022 (στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος).
Γεγονότα
1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Η Αιτήτρια κατάγεται από τη Νιγηρία. Εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής της κατά δήλωσή της στις 20.11.2020 και στη συνέχεια εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία. Στις 5.8.2021 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 13.9.2022 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της Αιτήτριας από λειτουργό του Οργανισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο, ο οποίος στις 18.11.2022 υπέβαλε Έκθεση/Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου(στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης της Αιτήτριας. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 28.11.2022. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στην Αιτήτρια στις 23.1.2023, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Νομικοί Ισχυρισμοί
2. Η Αιτήτρια προωθεί, ως δήλωσε δια της συνηγόρου της κατά την ακροαματική διαδικασία της παρούσας προσφυγής, μόνο τον ισχυρισμό περί έλλειψης δέουσας έρευνας και πλημμελούς αιτιολογίας της επίδικης απόφασης.
3. Από την πλευρά τους οι Καθ' ων η αίτηση, υπεραμύνονται της επίδικης απόφασης προβάλλοντας κατά τη γραπτή τους αγόρευση ότι οι λόγοι προσφυγής αναπτύσσονται με δικονομικά απαράδεκτο τρόπο. Υποδεικνύουν ακόμα ότι η Αιτήτρια δεν έχει αποσείσει το βάρος απόδειξης των λόγων προσφυγής, το οποίο φέρει όπως και το βάρος απόδειξης περί ύπαρξης βάσιμου λόγου δίωξης στο πρόσωπό της στο πλαίσιο του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, κάνοντας αναφορές στο κείμενο της συνέντευξής της. Αντικρούοντας τους λόγους προσφυγής τους οποίους προωθεί η Αιτήτρια, υποδεικνύουν ότι η επίδικη απόφασης λήφθηκε εντός των ορίων της διακριτικής τους ευχέρειας, συνιστά προϊόν δέουσας έρευνας, ενώ κατά τη λήψη της δεν εμφιλοχώρησε οποιαδήποτε πλάνη.
Το νομικό πλαίσιο
4. Ο Κανονισμός 2 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έχει ως ακολούθως:
«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διαδικαστικοί Κανονισμοί (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».
5. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (στο εξής: o περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.
6. Στο ερμηνευτικό άρθρο 2 του περί Προσφύγων νόμου, ο όρος «Προϊστάμενος» ορίζεται ως ακολούθως (η υπογράμμιση είναι δική μου):
«"Προϊστάμενος" σημαίνει αρμόδιο λειτουργό ο οποίος προΐσταται της Υπηρεσίας Ασύλου και περιλαμβάνει οποιοδήποτε άλλο αρμόδιο λειτουργό της εν λόγω Υπηρεσίας που εξουσιοδοτείται από τον Υπουργό, για να ασκεί όλες ή οποιεσδήποτε από τις εξουσίες ή να εκτελεί όλα ή οποιαδήποτε από τα καθήκοντα του Προϊσταμένου·».
7. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα.
8. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει τις προϋποθέσεις αναγνώρισης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας.
Κατάληξη
9. Είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό εκ προοιμίου ότι η δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές της προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει και την ουσιαστική ορθότητά της (στο πλαίσιο πάντα που καθορίζουν οι ισχυρισμοί του εκάστοτε αιτητή). Συνεπώς, η επίκληση έλλειψης δέουσας έρευνας δεν επαρκεί από μόνη της για να ανατρέψει την επίδικη απόφαση. Ο αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας. Εν προκειμένω, η Αιτήτρια εκπροσωπούμενη και δια συνηγόρου, έχει την ευκαιρία να εκθέσει τους ισχυρισμούς της και να λάβει όλα τα δέοντα δικονομικά μέσα προς τεκμηρίωσή τους, καθώς το παρόν Δικαστήριο προβαίνει σε εξ υπαρχή και ex nunc έλεγχο των περιστάσεων της αιτήσεως του εκάστοτε αιτητή. [Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου, Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και Π.Δ. Δαγτόγλου, (Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο), σελ. 552].
10. Αποτελεί δε βασική νομολογιακή αρχή ότι η έκταση της έρευνας, ο τρόπος και η διαδικασία που θα ακολουθηθεί ποικίλλει ανάλογα με το υπό εξέταση ζήτημα, ανάγεται δε στην διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης (Βλ. Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 503, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου (1997) 3 Α.Α.Δ. 270, Α.Ε. Aρ.: 3017, Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, ημερ. 5.6.2002, (2002) 3 ΑΑΔ 345).
11. Το γεγονός ότι το παρόν Δικαστήριο είναι δικαστήριο που εξετάζει όχι μόνο τη νομιμότητα αλλά και την ορθότητα των διοικητικών πράξεων, οι οποίες απαριθμούνται στο εδάφιο (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, δεν αναιρεί την πιο πάνω υποχρέωση του αιτητή.
12. Η γενική αυτή νομολογιακή αρχή θα πρέπει να εξεταστεί εν προκειμένω υπό το φως του ειδικού δικαίου που διέπει τη διαδικασία εξέτασης μίας αιτήσεως ασύλου και των αρχών που θεσπίζει τόσο η εθνική όσο και η ενωσιακή νομοθεσία. Συναφές εν προκειμένω είναι το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα τα εδάφια (2) και (3) αυτού. Από τις εν λόγω διατάξεις απορρέει καταρχάς η υποχρέωση του αιτητή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησης ασύλου του. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie v. Aναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320) αποτελεί υποχρέωση του αιτητή ασύλου να επικαλεστεί έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για έναν από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010). Εν συνεχεία ωστόσο, λόγω ακριβώς της δυσχέρειας των αιτητών ασύλου να τεκμηριώσουν με συγκεκριμένα στοιχεία την αίτησή τους, γεννάται υποχρέωση της διοίκησης να συνδράμει τον αιτητή σε αυτήν την προσπάθεια προβολής και τεκμηρίωσης των ισχυρισμών του (Βλ. Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών παρ. 195 επ., Βλ. επίσης αναφορικά με την ενεργό συνεργασία Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012, Υπόθεση C‑277/11, M. M., ECLI:EU:C:2012:744, σκέψεις 63 έως 68).
13. Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών της Αιτήτριας, επισημαίνονται συναφώς τα ακόλουθα. Ως προς τα προσωπικά της στοιχεία, η Αιτήτρια δήλωσε υπήκοος Νιγηρίας, γεννηθείσα στην Awka. Ως προς τη θρησκεία της δήλωσε Χριστιανή και ως προς την εθνοτική της καταγωγή Igbo. Εισήλθε στις ελεγχόμενες περιοχές της Δημοκρατίας στις 20.7.2021. Ως προς τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής, δήλωσε πως έπραξε τούτο ενόψει της απογοήτευσής της, όταν ο θείος της κατέλαβε όλα της τα υπάρχοντα έπειτα από το θάνατο του πατέρα της. Ως εξήγησε, τούτο συνέβη καθώς οι γυναίκες στην κοινότητά της δε διαθέτουν δικαιώματα.
14. Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξης, η Αιτήτρια επανέλαβε πως συνιστά υπήκοο Νιγηρίας, γεννηθείσα στην περιοχή Awka της πολιτείας Anambra. Διέμεινε στην περιοχή του Ebenebe μέχρι και το 2017, ενώ για περίοδο τριετίας διέμεινε στο Ομάν. Το 2020 επέστρεψε στο Ebenebe, όπου και διέμεινε μέχρι την εγκατάλειψη της χώρας καταγωγής. Ως προς την οικογενειακή της κατάσταση, ισχυρίστηκε πως είναι άγαμη και άτεκνη, ενώ ως προς την πατρική της οικογένεια εξήγησε πως η μητέρα της και οι αδελφές της διαμένουν στο Ebenebe, ενώ ο πατέρας της απεβίωσε από φυσικά αίτια. Ως προς το θρήσκευμά της, δήλωσε Χριστιανή Καθολική και ως προς την εθνοτική της καταγωγή, Igbo. Σε σχέση με το εκπαιδευτικό της υπόβαθρο εξήγησε πως έλαβε δευτεροβάθμια εκπαίδευση, την οποία διέκοψε για οικονομικούς λόγους, και ως προς την εργασιακή της εμπειρία πως κατά το έτος 2014 εργάστηκε ως κομμώτρια, ενώ στο Ομάν εργάστηκε ως οικιακή βοηθός. Ενώ βρισκόταν στις μη ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές, η Αιτήτρια εργάστηκε επίσης ως οικιακή βοηθός.
15. Σε σχέση με τις εργασιακές της συνθήκες στο Ομάν, όπου βρέθηκε επί τριετίας, έκανε λόγο για κακομεταχείριση και φωνασκίες σε βάρος της. Για τη συγκεκριμένη εργασιακή θέση αμειβόταν και, σύμφωνα με αρχική της δήλωση, ήταν σε θέση να την εγκαταλείψει. Δεν την έβλαψε κάποιος με οποιονδήποτε τρόπο, ενώ δεν της ζητήθηκε να πράξει ενάντια στη βούλησή της με οποιονδήποτε τρόπο. Δήλωσε πως η εργασία της ήταν «σκληρή», ενώ δεν της παρεχόταν τροφή, με την ίδια να τρέφεται από όσα εξεύρισκε στις κατοικίες που εργαζόταν. Εργαζόταν κατά το σύνολο της ημέρας, χωρίς διάλειμμα, με τις φωνασκίες να αποσκοπούν στην αδιάλειπτη εργασία της. Εγκατέλειψε το Ομάν όταν έληξε η εργασιακή της άδεια με τη βούλησή της. Σύμφωνα με μεταγενέστερη δήλωσή της, παρότι εξήγησε στο πρακτορείο για το οποίο εργαζόταν ότι δεν επιθυμούσε την παραμονή της, την ενημέρωσαν ότι οφείλει να συνεχίσει να εργάζεται για αυτούς. Η ίδια δε διέθετε άλλη επιλογή, καθώς τα εν λόγω άτομα κατακρατούσαν τα προσωπικά της έγγραφα. Σήμερα δε διατηρεί οποιαδήποτε επαφή με το εν λόγω πρακτορείο.
16. Εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής στις 20.11.2020, ενώ στις πέρασε παράτυπα στις ελεγχόμενες περιοχές της Δημοκρατίας περί τον Ιούνιο του 2021. Σε σχέση με τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής, η Αιτήτρια ανέφερε πως ο πράκτορας της εξήγησε ότι το σύνολο του ποσού της μεταφοράς της οφείλει να αποπληρωθεί και ότι όφειλε να υποδείξει κάποιο πρόσωπο προς τούτο. Η Αιτήτρια έχει αποπληρώσει σήμερα το ήμισυ του οφειλόμενου ποσού, συνεχίζει με αργούς ρυθμούς την αποπληρωμή του ποσού, ενώ δεν της έχει ταχθεί κάποια προθεσμία αποπληρωμής. Σε περίπτωση μη αποπληρωμής του ποσού, η οικογένειά της θα αντιμετωπίσει προβλήματα με τον πράκτορα, καθώς η Αιτήτρια απειλήθηκε από τον πράκτορα με καταγγελία στις αρχές για την ύπαρξη χρέους στο πρόσωπό της και σύλληψη της οικογένειάς της. (ερυθρό 32-37 του διοικητικού φακέλου)
17. Ερωτηθείσα ως προς τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής της, η Αιτήτρια δήλωσε πως με το θάνατο του πατέρα της κατά το 2016, ο θείος της διεκδίκησε την περιουσία, η οποία επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί για σπουδές της Αιτήτριας στο εξωτερικό. Τα επιχειρήματα του θείου της περιστρέφονταν γύρω από την έλλειψη αρσενικών τέκνων του αποβιώσαντος πατέρα της Αιτήτριας. Η μητέρα της Αιτήτριας αρνήθηκε τα αιτήματα του εν λόγω ανθρώπου, με το θείο της Αιτήτριας να πωλεί τελικά τμήμα της γης που αποτελούσε μέρος της περιουσίας, χωρίς οποιαδήποτε έγκριση εκ μέρους της οικογένειας της Αιτήτριας. Κάποιο βράδυ, οι υιοί του θείου της διέρρηξαν την κατοικία τους, αποσπώντας τα έγγραφα ιδιοκτησίας της γης. Έπειτα από την πώληση της γης, η Αιτήτρια ήλθε σε αντιπαράθεση με το θείο της, με αποτέλεσμα τα τέκνα του να βιαιοπραγήσουν σε βάρος της ίδιας και της μητέρας της. Κατόπιν του περιστατικού, κατευθύνθηκε προς το Ομάν, ενώ, όταν επέστρεψε, η μητέρα της δε διέμενε στην πατρική κατοικία της Αιτήτριας, και η ίδια δεν ήταν σε θέση να μεταβεί σε αυτήν. Σε άλλα σημεία της συνέντευξής της ανέφερε πως η οικογένειά της δε διαμένει στην πατρική της κατοικία από τον Ιούλιο 2017 ή το Σεπτέμβριο του 2017. Οι υιοί του θείου της την παρενοχλούσαν, με αποτέλεσμα η Αιτήτρια να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής. Σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής, η Αιτήτρια εξέφρασε το φόβο της απέναντι στον πατρικό της θείο και την οικογένεια αυτού, ενώ προσέθεσε ότι δε θα υπάρχει κάποιο μέρος προκειμένου να διαμείνει. Αργότερα προσέθεσε ότι σε περίπτωση διεκδίκησης της πατρικής της κατοικίας, η ζωή της θα βρεθεί σε κίνδυνο. Η Αιτήτρια εξήγησε πως δεν προέβη σε κάποια καταγγελία στις αρχές της Νιγηρίας, καθώς δεν υπάρχει κάποιο κοντινό αστυνομικό τμήμα, αλλά κατήγγειλαν τα περιστατικά στο βασιλιά του χωριού, ο οποίος δεν τους συνέδραμε. Εν συνεχεία προσέθεσε πως δεν απευθύνθηκαν στις αρχές, παρά την έλλειψη συνδρομής εκ μέρους του βασιλιά, εξαιτίας της οικονομικής τους κατάστασης. Σε διαφορετικό σημείο της συνέντευξης, η Αιτήτρια δήλωσε πως δε διεκδίκησε την πατρική της κατοικία, καθώς εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής. Θεωρεί, ωστόσο, ότι οι αρχές της Νιγηρίας δε θα της παράσχουν προστασία, καθώς αποτελεί οικογενειακό ζήτημα και εικάζει την ύπαρξη διασυνδέσεων του θείου της με την αστυνομία. Ερωτηθείσα αν θα ήταν δυνατή η διαμονή της σε άλλη περιοχή της χώρας καταγωγής από όπου θα ήταν σε θέση να διεκδικήσει την πατρική της κατοικία, η Αιτήτρια εξήγησε πως τούτο θα ήταν δυνατό, αλλά τη στιγμή αυτή δε διαθέτει την απαιτούμενη προς μία τέτοια κίνηση οικονομική ευχέρεια. (ερυθρά 22-39 του διοικητικού φακέλου)
18. Αξιολογώντας τις ανωτέρω δηλώσεις της Αιτήτριας, οι Καθ' ων η αίτηση σχημάτισαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. ο μεν πρώτος αναφορικά με τη χώρα καταγωγής, τον τόπο συνήθους διαμονής και τα προσωπικά στοιχεία της Αιτήτριας, ο δε δεύτερος αναφορικά με τις απειλές τις οποίες η Αιτήτρια δέχθηκε από το θείο της και τα τέκνα αυτού όταν διεκδίκησε την πατρική της περιουσία κατά το 2017. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, καθώς οι δηλώσεις της Αιτήτριας κρίθηκαν ως επαρκώς συγκεκριμένες και σε συμφωνία με εξωτερικές πηγές πληροφόρησης.
19. Αντίθετα ο δεύτερος ισχυρισμός της έτυχε απόρριψης, καθώς κρίθηκε πως, έχοντας παρατεθεί κατά τρόπο μη επαρκώς λεπτομερή και συνεκτικό, η εσωτερική αξιοπιστία αυτού δεν έχει στοιχειοθετηθεί. Πιο συγκεκριμένα, αξιολογήθηκε πως οι δηλώσεις της Αιτήτριας σχετικά με τα όσα ακολούθησαν του θανάτου του πατέρα της, παρατέθηκαν κατά τρόπο μη λεπτομερή. Πιο συγκεκριμένα, κρίθηκαν ως μη συνεκτικές οι απαντήσεις της σχετικά με τη δυνατότητα του θείου της να προβεί σε πώληση της πατρικής περιουσίας, όπως εξάλλου και οι απαντήσεις της σε σχέση με το λόγο για τον οποίο δεν προέβη σε καταγγελία στην αστυνομία σε βάρος του θείου της. Κρίθηκε επιπλέον πως η Αιτήτρια δεν παρείχε συγκεκριμένες και λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με το λόγο για τον οποίο ο βασιλιάς του χωριού της δεν ήταν σε θέση να της παράσχει συνδρομή, ενώ ασαφείς και μη συγκεκριμένες κρίθηκαν οι πληροφορίες οι οποίες παρατέθηκαν. Ως μη λεπτομερείς κρίθηκαν επιπλέον οι πληροφορίες που παρατέθηκαν σχετικά με τις συνθήκες πώλησης της γης εκ μέρους του θείου της. Σχετικά με τις απειλές τις οποίες εξέλαβε από το θείο της και τα τέκνα του, οι δηλώσεις της Αιτήτριας κρίθηκαν επίσης ως μη συγκεκριμένες και στερημένες λεπτομερειών και συνεικτικές. Προς τούτο αξιολογήθηκε το περιεχόμενο των απειλών, οι απαντήσεις της Αιτήτριας σχετικά με το λόγο των συνεχιζόμενων απειλών σε βάρος της οικογένειάς της παρά την πώληση της περιουσίας τους, το λόγο για τον οποίο δεν απευθύνθηκαν στην αστυνομία, και ειδικότερα στο κοντινότερο αστυνομικό τμήμα, αυτό του Enugu, όπως και οι δηλώσεις της σχετικά με το περιστατικό ξυλοδαρμού της μητέρας της. Στο πλαίσιο της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού, οι Καθ’ ων η αίτηση παρέθεσαν πληροφορίες σχετικά με τη συχνότητα των έγγειων διαφορών στις κοινότητες των Igbo, καθώς και τις συνέπειες αυτών επί των ιδιωτών, των κοινοτήτων και ολόκληρων εθνών. Δεδομένης της μη στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού, αυτός έτυχε απόρριψης. (ερυθρά 69-71 του διοικητικού φακέλου)
20. Στο πλαίσιο της αξιολόγησης κινδύνου, λήφθηκαν υπόψιν ο μόνος αποδεκτός ισχυρισμός της Αιτήτριας, πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής καθώς οι περιστάσεις γύρω από το χρέος το οποίο υπέχει στον ταξιδιωτικό της πράκτορα. Ειδικά ως προς την ύπαρξη χρέους, αξιολογήθηκε ότι η Αιτήτρια συνιστά γυναίκα με εργασιακή ικανότητα, χωρίς ζητήματα υγείας, η οποία ήταν σε θέση να εργαστεί πριν την εγκατάλειψη της χώρας καταγωγής, το γεγονός ότι δεν έχει ταχθεί οποιαδήποτε προθεσμία αποπληρωμής του χρέους, καθώς και ότι οποιαδήποτε προσέγγιση ή αίτημα αποπληρωμής εκ μέρους του πράκτορα δεν έχει λάβει χώρα. Ενόψει των ανωτέρω, αξιολογήθηκε πως δεν προκύπτει οποιοσδήποτε κίνδυνος η Αιτήτρια να εκτεθεί σε πράξεις, οι οποίες συνιστούν δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής της στη Νιγηρία. Στο πλαίσιο της νομικής ανάλυσης, οι Καθ’ ων η αίτηση κατέληξαν ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης της Αιτήτριας δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Πιο συγκεκριμένα, εξέτασαν τη νομοθεσία περί της ύπαρξης χρέους της Νιγηρίας, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι δεν προκύπτουν ενδείξεις υπερβολικής τιμωρίας σε περίπτωση ύπαρξης χρέους στη Νιγηρία ή παραβίαση των προτύπων των ανθρώπινων δικαιωμάτων από τη σχετική νομοθεσία. Ως εκ τούτου, κρίθηκε πως το αντικειμενικό στοιχείο του φόβου προς στοιχειοθέτηση βάσιμου και δικαιολογημένου φόβου δίωξης σε περίπτωση επιστροφής της Αιτήτριας στη χώρα καταγωγής δεν πληρούται. Την ίδια στιγμή, κρίθηκε πως πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης αυτής δε στοιχειοθετείται ούτε δυνάμει του άρθρου 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου. Ειδικά σχετικά με ενδεχόμενη υπαγωγή του Αιτητή στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, παρατέθηκαν πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας από τις οποίες προκύπτει ότι η ύπαρξη αδιάκριτης βίας στην πολιτεία της Anambra λαμβάνει χώρα σε τόσο χαμηλά επίπεδα, με αποτέλεσμα να μην προκύπτει πραγματικός κίνδυνος για αμάχους υπό την έννοια του άρθρου. Στο πλαίσιο αυτό αξιολογήθηκε ότι η Αιτήτρια δεν αντιμετωπίζει οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας, διαθέτει οικογενειακό δίκτυο στη Νιγηρία και είναι σε θέση να εργαστεί (ερυθρά 64-67 του διοικητικού φακέλου)
21. Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, η Αιτήτρια δεν προέβαλε οποιοδήποτε νέο, ειδικό και τεκμηριωμένο ισχυρισμό συναφή με τον πυρήνα του αιτήματός της για διεθνή προστασία. Οφείλει εξάλλου να επισημανθεί ότι από τη γραπτή αγόρευση της Αιτήτριας απουσιάζει η υπαγωγή των πραγματικών περιστάσεων της υπόθεσης της Αιτήτριας στα άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου. Αφ' ης στιγμής, όπως εξηγείται, το παρόν δικαστήριο εξετάζει την αίτηση της Αιτήτριας εξ υπαρχής, η εν λόγω ανάλυση θα έπρεπε να αποτελεί την πεμπτουσία της γραπτής αγόρευσης της Αιτήτριας, γεγονός που δεν παρατηρείται εν προκειμένω.
22. Προχωρώντας στην de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, με βάση τα ενώπιον μου δεδομένα, αρχικά συντάσσομαι με το εύρημα των Καθ’ ων η αίτηση περί αξιοπιστίας του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού.
23. Όσον αφορά στο δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό, περί των περιστατικών βιαιοπραγίας και απειλών που δέχθηκε η Αιτήτρια εξαιτίας της κατ’ ισχυρισμό ύπαρξης κτηματικής διαφοράς μεταξύ της οικογένειας της ίδιας και του θείου αυτής, διαπιστώνονται τα κατωτέρω. Διαπιστώνεται καταρχάς ο εσφαλμένος διαχωρισμός των ουσιωδών ισχυρισμών στον οποίο προέβη ο Προϊστάμενος. Όπως υποδεικνύει ο Πρακτικός Οδηγός της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO, και πλέον Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο, EUAA) , «η προσήκουσα ταυτοποίηση των ουσιωδών ισχυρισμών είναι ουσιώδης τόσο για την αξιολόγηση της αξιοπιστίας όσο και για την αξιολόγηση κινδύνου».[1] Διαχωρίζοντας κατ’ ορθό τρόπο τους ουσιώδεις ισχυρισμούς, επισημαίνω ότι ως δεύτερος ουσιώδης ισχυρισμός όφειλε να σχηματισθεί η κατ’ ισχυρισμό ύπαρξη κτηματικής διαφοράς και ως τρίτος οι απειλές και τα περιστατικά βιαιοπραγίας σε βάρος της Αιτήτριας και της οικογένειάς της.
24. Προβαίνοντας στην αξιολόγηση του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού, ήτοι την κατ’ ισχυρισμό ύπαρξη διαφοράς μεταξύ της οικογένειας της Αιτήτριας και του θείου της, θα συμφωνήσω με την κρίση των Καθ’ ων η αίτηση ως προς την αξιολόγηση των σχετικών δηλώσεων της Αιτήτριας. Επισημαίνω σχετικά ότι από τις απαντήσεις της Αιτήτριας απουσιάζει οποιαδήποτε ουσιώδης λεπτομέρεια σχετικά με την έναρξη της διαφοράς. Πράγματι, ερωτηθείσα κατά ανοιχτό τρόπο σχετικά με τον τρόπο διεκδίκησης της περιουσίας του πατέρα της, η Αιτήτρια δεν παρέθεσε ικανοποιητικές πληροφορίες σχετικά με το διάλογο ο οποίος έλαβε χώρα μεταξύ του θείου και της μητέρας της, ιδίως δε δεν ήταν σε θέση να παράσχει συγκεκριμένες πληροφορίες για την απάντηση της μητέρας της στο αίτημα του θείου της και την αντίδραση του θείου της. Συμφωνώ ακόμα με την αξιολόγηση των Καθ’ ων η αίτηση ως προς την εξέλιξη της κτηματικής διαφοράς. Πράγματι, η Αιτήτρια δεν κατόρθωσε να υποδείξει με κάποιο ευλογοφανή τρόπο πώς κατέστη δυνατή η πώληση της γης από τον αδελφό του πατέρα της, λόγω του κοινού τους επιθέτου, τη στιγμή που εκ της διαφοράς του ονόματός τους, προκύπτει σαφώς πως συνιστούν διαφορετικά πρόσωπα. Σχετικά επίσης με την εξέλιξη της διαφοράς, τονίζεται επιπλέον ότι η Αιτήτρια δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες σχετικά με τις ενέργειες του βασιλέα του χωριού. Ερωτηθείσα σχετικά με το χρονικό σημείο που αντιλήφθηκε ότι ο βασιλέα δεν ήταν σε θέση να της παράσχει συνδρομή, η Αιτήτρια ακολούθησε παρελκυστική τακτική απαντώντας σχετικά με τη συνάντηση με το βασιλέα και τις απειλές που προηγήθηκαν αυτού. Ερωτηθείσα επίσης με ανοιχτό τρόπο σχετικά με τις ενέργειες του βασιλέα, η Αιτήτρια ανέφερε πως δεν κάλεσε το θείο της, χωρίς να προκύπτει με κανένα τρόπο από πού πηγάζει η ανωτέρω βεβαιότητά της. Η επάρκεια των πληροφοριών υπενθυμίζεται πως συνιστά παράγοντα αξιολόγησης της αξιοπιστίας των υπό εξέταση ισχυρισμών.[2]
25. Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού, επισημαίνω ότι τα ζητήματα σχετικά με τη χρήση γης συμβάλλουν σημαντικά στα περιστατικά σύγκρουσης στη Νιγηρία.[3] Ειδικά ως προς την κληρονομία από τις γυναίκες στις κοινότητες των Igbo, δημοσίευμα του BBC, του Φεβρουαρίου του 2021, επισημαίνει ότι παρά τη συνταγματική απαγόρευση των έμφυλων διακρίσεων, μεγάλος αριθμός των προσώπων με εθνοτική καταγωγή Igbo, παραμένει προσκολλημένος στα έθιμά τους. Μεγάλος αριθμός προσώπων πιστεύει πως η πατρογονική οικογενειακή γη οφείλει να μην κληρονομείται από τις γυναίκες, καθώς αναμένεται να αποχωρήσουν από την κοινότητα όταν νυμφευθούν, ενώ οι άνδρες θα παραμείνουν προκειμένου να συνεχίσουν την οικογενειακή κληρονομία. Υπάρχει ακόμα ο φόβος ότι οι σύζυγοι θα αποκομίσουν πρόσβαση στην οικογενειακή γη μέσου γάμου εάν επιτραπεί στις γυναίκες η ιδιοκτησία γης.[4] Βάσει του ίδιου άρθρου, στις περισσότερες οικογένειες, η ιδιοκτησία η οποία καταλείπεται από τον πατέρα διαιρείται ανάμεσα στους άρρενες υιούς της οικογένειας και οι γυναίκες αποκλείονται. Οι γυναίκες δεν είναι σε θέση κληρονόμησης γαιών και κατοικιών.[5] Παρά τη στοιχειοθέτηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού, ενόψει της μη στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας αυτού, δεν είναι δυνατό παρά να τύχει απόρριψης.
26. Προβαίνοντας στην αξιολόγηση της εσωτερικής και εξωτερικής αξιοπιστίας του τρίτου ισχυρισμού ως προς την ύπαρξη περιστατικών βιαιοπραγίας και απειλών κατά της Αιτήτριας, επισημαίνω την αναγκαστική σύνδεση του εν λόγω ισχυρισμού με τον προηγούμενο και ως εκ τούτου οφείλει να τύχει επίσης απόρριψης. Επισημαίνω ωστόσο την ύπαρξη πρόσθετων δεικτών μη στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας του εν λόγω ισχυρισμού. Πιο συγκεκριμένα, επισημαίνεται η ασάφεια με την οποία η Αιτήτρια αναφέρθηκε στο περιεχόμενο των απειλών που δέχθηκε προς εγκατάλειψη της πατρικής της οικίας. Παρότι, πράγματι, ρωτήθηκε με ανοιχτό τόπο σχετικά με τα όσα λάμβαναν χώρα όταν οι υιοί του θείου της μετέβαιναν στην οικία τους, η Αιτήτρια, χωρίς να παραθέτει οποιαδήποτε ουσιώδη λεπτομέρεια, αναφέρθηκε στις απειλές ζωής τις οποίες δέχθηκαν σε περίπτωση μη εγκατάλειψης της οικίας. Δεδομένης της σημασίας των απειλών, οι οποίες οδήγησαν την οικογένεια της Αιτήτριας στην εγκατάλειψη της πατρικής κατοικίας, αναμενόταν εύλογα από την Αιτήτρια να είναι σε θέση να παράσχει περισσότερες πληροφορίες ως προς το περιεχόμενό τους. Αντίστοιχα, οποιαδήποτε ουσιώδης λεπτομέρεια, ενδεικτική του βιωματικού χαρακτήρα της περιγραφής, δεν παρασχέθηκε από την Αιτήτρια ούτε κατά την αφήγηση του περιστατικού συνάντησής της με τους υιούς του θείου της. Επισημαίνεται, τέλος, η διαρκής εναλλαγή των απαντήσεων της Αιτήτριας σε σχέση με τους λόγους για τους οποίους οι σχετικές απειλές δεν τέθηκαν ενώπιον της αστυνομίας. Ειδικά σε σχέση με την τελική απάντηση της Αιτήτριας, η οποία περιστρεφόταν γύρω από την ύπαρξη διασυνδέσεων του θείου της με την αστυνομία, επισημαίνεται ότι αυτή δε συνιστά παρά εικασία αυτής, δεδομένου ότι, όπως τελικά κατέληξε, «δε γνωρίζει εάν έχει διασυνδέσεις ή όχι». Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, επισημαίνεται το συχνό φαινόμενο τα περιστατικά διένεξης σε σχέση με τη χρήση γης να απολήγουν σε βίαιες συγκρούσεις.[6] Παρά τη στοιχειοθέτηση της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού, ενόψει της μη στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας αυτού, δεν είναι δυνατό παρά να τύχει απόρριψης.
27. Αντίστοιχες, τέλος, παρατηρήσεις ισχύουν και για το περιστατικό ξυλοδαρμού της μητέρας της Αιτήτριας. Πέραν της ουσιώδους σύνδεσης του περιστατικού με την κτηματική διαφορά, επισημαίνεται οποιαδήποτε ουσιώδης πληροφορία δεν έχει παρατεθεί επ’ αυτού, πέραν του ότι έλαβε χώρα και του μήνα που έλαβε χώρα. Επαναλαμβάνεται ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ότι συνιστά συχνό φαινόμενο τα περιστατικά διένεξης σε σχέση με τη χρήση γης να απολήγουν σε βίαιες συγκρούσεις[7], ενόψει, ωστόσο, της μη στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας αυτού, δεν είναι δυνατό παρά να τύχει απόρριψης.
28. Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που διατρέχει η Αιτήτρια, στη βάση του πρώτου και μόνου αποδεκτού ουσιώδους ισχυρισμού, ήτοι την ταυτότητα, τη χώρα καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία προφίλ της Αιτήτριας, επισημαίνεται ότι αυτή είναι γυναίκα νεαρής ηλικίας, με υποστηρικτικό δίκτυο και χωρίς οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας. Οποιοδήποτε ισχυρισμό δεν προέβαλε, αλλά ούτε και από τις πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής προκύπτει, περί κινδύνου δίωξης λόγω της εθνοτικής καταγωγής[8] ή της θρησκείας[9] της. Όπως αξιολόγησαν και οι Καθ’ ων η αίτηση, σχετικά με τις συνθήκες γύρω από το χρέος προς το πρόσωπο το οποίο τη μετέφερε στη Δημοκρατία, η Αιτήτρια πράγματι συνιστά γυναίκα η οποία διαθέτει εργασιακή ικανότητα και εργασιακή εμπειρία στη χώρα καταγωγής της. Δεν έχει τεθεί συγκεκριμένη ημερομηνία προς αποπληρωμή του χρέους της, ενώ δεν αναφέρθηκε σε οποιαδήποτε κίνηση πίεσης είτε προς την ίδια είτε προς την οικογένειά της από τον εν λόγω πράκτορα, με τον οποίο εξάλλου δε διατηρεί επαφή. Η ύπαρξη χρέους, εξάλλου, δε συνιστά ποινικό αδίκημα στη Νιγηρία,[10] η δε διαδικασία μικροδιαφορών όπως προβλέπεται από την πολιτεία της Anambra δεν προκύπτει να προσβάλλει με οποιοδήποτε τρόπο δικαιώματα της Αιτήτριας.[11] Ούτε εξάλλου έχουν προβληθεί από το συνήγορο της Αιτήτριας σχετικοί ισχυρισμοί. Ως εκ τούτου δεν υπάρχουν διακριτές πιθανότητες η Αιτήτρια να εκτεθεί σε οποιονδήποτε κίνδυνο εξαιτίας του χρέους το οποίο διατηρεί.[12] Την ίδια στιγμή οποιοσδήποτε μελλοντοστραφής κίνδυνος δεν προκύπτει, αλλά ούτε εξάλλου και η ίδια κατά το στάδιο της συνέντευξης ή ο συνήγορός της κατά το παρόν στάδιο προβάλει, και εξαιτίας της εμπειρίας της Αιτήτριας στο Ομάν. Πράγματι, ως προκύπτει από τις δηλώσεις της Αιτήτριας, δε διατηρεί οποιαδήποτε επαφή με τον πράκτορα ο οποίος διευθέτησε το ταξίδι της, ενώ το εν λόγω πρόσωπο δεν έχει προσεγγίσει την Αιτήτρια, ούτε κατά το διάστημα επιστροφής της στη Νιγηρία ούτε την παρούσα στιγμή, ή την οικογένειά της. Η Αιτήτρια δεν αναφέρει ακόμα να έχει υποστεί οποιασδήποτε μορφής διακριτική μεταχείριση ή κακομεταχείριση ενόψει της σχετικής εμπειρίας, ενώ δεν αναφέρει οποιαδήποτε πράξη σε βάρος του η οποία θα ήταν δυνατό να εγείρει κίνδυνο αντίποινων για την ίδια ή την οικογένειά της. Συμπερασματικά, από τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας δεν προκύπτουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα ιθαγένειάς της, θα αντιμετωπίσει φόβο δίωξης ή πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη για κάποιο εκ των ανωτέρω λόγων.
29. Ως εκ τούτου, έχοντας ενώπιόν μου τον διοικητικό φάκελο κρίνω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή της Αιτήτριας στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν προβλήθηκε ισχυρισμός και κατ΄ επέκταση δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για κάποιον από τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.
30. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται υπαγωγή της στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς η Αιτήτρια δεν επικαλείται κατά βάσιμο τρόπο, αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς της, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.
31. Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό της Αιτήτριας δεν προκύπτει, ότι ενόψει των προσωπικών της περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)], ήτοι ότι αυτή διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής της [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)].
32. Ως προς την υπαγωγή της Αιτήτριας στο άρθρο 19 (2) (γ) του Περί Προσφύγων Νόμου, επισημαίνω τα κατωτέρω. Ιδίως ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι λαμβάνονται υπόψη «[…]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).
33. Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ( στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
34. Περαιτέρω, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009) Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».
35. Επισημαίνεται στο πλαίσιο αυτό, ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής, ότι βάσει της ιστοσελίδας Rule of Law in Armed Conflict (RULAC), πρωτοβουλίας της Ακαδημίας της Γενεύης για το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα[13], η Νιγηρία είναι αναμεμειγμένη σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις σε βάρος των μη κρατικών ένοπλων ομάδων Boko Haram και Islamic State in West Africa Province (ISWAP).[14] Από τον Ιανουάριο του 2015, η Multinational Joint Task Force (MNJTF), αποτελούμενη από μονάδες της Νιγηρίας, του Νίγηρα, του Τσαντ, του Καμερούν και του Μπενίν, υποστηρίζει την κυβέρνηση της Νιγηρίας στη μάχη κατά της Boko Haram.[15]
36. Ειδικά στην πολιτεία της Anambra, οι ανωτέρω οργανώσεις δεν παρουσιάζονται δρώσες.[16] Ως προς τα περιστατικά ασφαλείας και τους δρώντες αυτών, σύμφωνα με την αναφορά της βάσης δεδομένων Nigeria Watch για τη βία στη Νιγηρία κατά το έτος 2023, ο πολιτικός ανταγωνισμός για τις γενικές εκλογές οδήγησε σε αριθμό θανάτων. Κατά τη διάρκεια των κομματικών προκριματικών και των εκστρατειών πριν την ψηφοφορία, μεταξύ 1ης Ιανουαρίου και 24ης Φεβρουαρίου 2023, η πολιτεία συγκαταλέχθηκε ανάμεσα σε αυτές που κατέγραψαν θανάτους.[17] Η πολιτεία καταγράφηκε ακόμα σε αυτές στις οποίες καταγράφηκαν θάνατοι εξαιτίας των δραστηριοτήτων του IPOB και των αντεπιχειρήσεων των κυβερνητικών δυνάμεων. Η βάση δεδομένων κατέγραψε σχετικά 53 θανάτους στην πολιτεία. Όπως αναφέρεται στην έκθεση, «Το 2023, το επίκεντρο της αναταραχής επέστρεψε στην πολιτεία Imo από την Anambra.»[18] Μικρός αριθμός θανάτων (κάτω των 20) καταγράφηκε ακόμα εξαιτίας εθνοτικών- κοινοτικών συγκρούσεων.[19] Κατά τον Ιούλιο του 2023 ξέσπασαν διαμαρτυρίες ενάντια στην αστυνομική βαρβαρότητα στην πολιτεία, έπειτα από θάνατο συγκεκριμένου προσώπου υπό αστυνομική κράτηση. Φέρεται να είχε προηγηθεί ξυλοδαρμός του από αξιωματούχους του σώματος και άλλους κρατούμενους.[20]
37. Από 12/04/2023 έως και 12/04/2024, καταγράφηκαν 96 περιστατικά ασφαλείας, εκ των οποίων επήλθαν 126 θάνατοι. 44 εκ των περιστατικών ταυτοποιήθηκαν ως μάχες, 8 ως ταραχές, 2 ως εκρήξεις ή απομακρυσμένη βία και 42 ως βία κατά αμάχων.[21] Μικρός αριθμός μαχών σχετιζόταν με περιστατικά βίας μεταξύ φατριών, ενώ τα περισσότερα περιστατικά σχετίζονταν με δραστηριότητα του IPOB ή με δραστηριότητα ομάδων οι οποίες δεν ήταν δυνατό να ταυτοποιηθούν.[22]Κατά το 2016 ο πληθυσμός της πολιτείας εκτιμήθηκε περί τα 5.527.809 πρόσωπα.[23]
38. Λαμβάνοντας υπόψιν τα παραπάνω ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα δε διακρίνω την ύπαρξη κατάστασης αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης στην πολιτεία Anambra, ή έστω αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης η οποία να εξικνείται σε τέτοιο βαθμό ώστε η Αιτήτρια λόγω της παρουσίας της και μόνο εκεί να έρχεται αντιμέτωπη με πραγματικό κίνδυνο σοβαρής απειλής κατά το άρθρο 19 (2)(γ).
39. Επικουρικώς, λαμβάνεται υπόψιν το προφίλ της Αιτήτριας, στο πλαίσιο της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακα Elgafaji (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ. 17.2.2009) κυρίως δε το γεγονός ότι συνιστά γυναίκα νεαρής ηλικίας, χωρίς προβλήματα υγείας και με υποστηρικτικό δίκτυο στη χώρα καταγωγής. Ως εκ τούτου δεν εντοπίζεται κάποιο χαρακτηριστικό επίτασης κινδύνου στην περίπτωση της Αιτήτριας.
40. Περαιτέρω, σημειώνεται συναφώς, το Διάταγμα του Υπουργού Εσωτερικών ημερομηνίας 26.5.2023 (Κ.Δ.Π. 166/2023) δυνάμει του οποίου η χώρα της Αιτήτριας ορίζεται ως ασφαλής χώρα καταγωγής, χωρίς εν προκειμένω η τελευταία να προβάλει οποιουσδήποτε ισχυρισμούς/στοιχεία που αφορούν προσωπικά στην ίδια και οι οποίοι να ανατρέπουν το τεκμήριο περί ασφαλούς τρίτης χώρας.
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με €1000 έξοδα εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Κ.Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] EASO, ‘Practical Guide: Evidence Assessment’ (2015), 2 διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/public/EASO-Practical-Guide_-Evidence-Assessment.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[2] EASO, ‘Practical Guide: Evidence Assessment’ (2015), 10 διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/public/EASO-Practical-Guide_-Evidence-Assessment.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 09/03/2024)
[3] Βλ. σχετικά Abegunde et al, ‘SOCIOECONOMIC IMPACT OF LAND USE CONFLICT IN NIGERIA: A Study of Agricultural Production in Southwest Nigeria’ (2020), 129 δημοσιευθέν σε The Nigerian journal of economic and social studies, διαθέσιμο σε https://www.researchgate.net/publication/343610103_SOCIOECONOMIC_IMPACT_OF_LAND_USE_CONFLICT_IN_NIGERIA_A_Study_of_Agricultural_Production_in_Southwest_Nigeria/download (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024), βλ. αντίστοιχα και σε Omotara O. A., ‘CONFLICTS OVER FARMLAND AND ITS SOCIOECONOMIC EFFECTS ON RURAL RESIDENTS OF SOUTHWESTERN NIGERIA’ (2016) δημοσιευθέν σε Nigerian Journal of Rural Sociology (Vol. 16, no3) διαθέσιμο σε https://ageconsearch.umn.edu/record/287473/ (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024) ότι η γη αυξανόμενα μετατρέπεται σε πηγή διενέξεων στη Νιγηρία
[4] BBC, ‘Nigeria inheritance: ‘My brothers took everything when my father died’ (2021), διαθέσιμο σε https://www.bbc.com/news/world-africa-55675987 (ημερομηνία πρόσβασης 19/04/2024)
[5] BBC, ‘Nigeria inheritance: ‘My brothers took everything when my father died’ (2021), διαθέσιμο σε https://www.bbc.com/news/world-africa-55675987 (ημερομηνία πρόσβασης 19/04/2024)
[6] Small Arms Survey, ‘NIGERIA National Small Arms and Light Weapons Survey’ (2021), 71 διαθέσιμο σε https://smallarmssurvey.org/sites/default/files/resources/SAS-Report-Nigeria-NSALWS.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 21/04/2024) Σύμφωνα με την έρευνα αυτή περισσότερο από ένα στα επτά νοικοκυριά, 15% των νοικοκυριών, ανέφεραν την ύπαρξη έγγειας διαφοράς σχετικής με βίαια περιστατικά
[7] Small Arms Survey, ‘NIGERIA National Small Arms and Light Weapons Survey’ (2021), 71 διαθέσιμο σε https://smallarmssurvey.org/sites/default/files/resources/SAS-Report-Nigeria-NSALWS.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 21/04/2024)
[8] Βλ. εξάλλου σε EASO, ‘Nigeria Security Situation’ (2021), 189, διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2021_06_EASO_COI_Report_Nigeria_Security_situation.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 19/04/2024) ότι το 98% του πληθυσμού της Anambra είναι εθνοτικής καταγωγής Igbo, βλ. επίσης και USDOS, ‘2022 Country Reports on Human Rights Practices: Nigeria’ (2023), υπό Section 6., Discrimination and Societal Abuses, Systemic Racial or Ethnic Violence and Discrimination, διαθέσιμο σε https://www.state.gov/reports/2022-country-reports-on-human-rights-practices/nigeria/ (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[10] Nigerian Tribune, ‘Why Using Police Force for Debt Recovery is Illegal’ (2023), διαθέσιμο σε https://tribuneonlineng.com/why-using-police-for-debt-recovery-is-illegal/ (ημερομηνία πρόσβασης 19/04/2024)
[11] Για τη διαδικασία μικροδιαφορών της πολιτείας της Anambra βλ. σχετικά THE ANAMBRA STATE PRACTICE DIRECTIONS OF THE SMALL CLAIMS COURT 2023 (2023), διαθέσιμο σε https://anambrastate.gov.ng/wp-content/uploads/The-Anambra-State-Practice-Directions-of-the-Small-Claims-Court-2023.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 21/04/2024)
[12] Βλ. εξάλλου και ΕΔΔΑ, απόφαση ημερομηνίας 28.02.2008, αίτηση υπ’ αριθ. 37201/06, παρ.130 (η υπογράμμιση είναι του παρόντος Δικαστηρίου) «In order to determine whether there is a risk of ill-treatment, the Court must examine the foreseeable consequences of sending the applicant to the receiving country, bearing in mind the general situation there and his personal circumstances (see Vilvarajah and Others, cited above, § 108 in fine).»
[13] RULAC, ‘About RULAC’ (2022), διαθέσιμο σε https://www.rulac.org/about (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[14] RULAC, ‘Nigeria’ (2022), διαθέσιμο σε https://www.rulac.org/browse/countries/nigeria#collapse1accord (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[15] RULAC, ‘Involvement in Armed Conflicts’ (2022), διαθέσιμο σε https://www.rulac.org/browse/countries/nigeria#collapse1accord (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[16] Βλ. σχετικά στην αναφορά της βάσης δεδομένων Nigeria Watch, ‘Thirteenth Report on Violence in Nigeria 2023 (2024),13 διαθέσιμο σε https://www.nigeriawatch.org/media/html/Reports//NGA-Watch-Report23VF.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024), βλ. εξάλλου και ACLED, ‘Dashboard’ (χωρίς χρονολογία), διαθέσιμο σε https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (Event Date: 01/01/2023- 12/04/2024, Event Type : Battles/ Violence against Civilians/ Explosions- Remote Violence/ Riots, Region: Western Africa: Nigeria: Anambra, Actor Type: Rebel Forces, ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[17] Nigeria Watch, ‘Thirteenth Report on Violence in Nigeria 2023’ (2024), 12 διαθέσιμο σε https://www.nigeriawatch.org/media/html/Reports//NGA-Watch-Report23VF.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[18] Nigeria Watch, ‘Thirteenth Report on Violence in Nigeria 2023’ (2024), 14 διαθέσιμο σε https://www.nigeriawatch.org/media/html/Reports//NGA-Watch-Report23VF.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[19] Nigeria Watch, ‘Thirteenth Report on Violence in Nigeria 2023’ (2024), 16 διαθέσιμο σε https://www.nigeriawatch.org/media/html/Reports//NGA-Watch-Report23VF.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[20] Βλ. για όλα τα παραπάνω HRW, ‘Nigeria- Events of 2023’ (2024), υπό Abuses by Security Forces διαθέσιμο σε https://www.hrw.org/world-report/2024/country-chapters/nigeria (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[21] ACLED, ‘Dashboard’ (χωρίς χρονολογία), διαθέσιμο σε https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (Event Date: 01/01/2023- 12/04/2024, Event Type : Battles/ Violence against Civilians/ Explosions- Remote Violence/ Riots, Region: Western Africa: Nigeria: Anambra, Actor Type: Rebel Forces, ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[22] ACLED, ‘Dashboard’ (χωρίς χρονολογία), διαθέσιμο σε https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (Event Date: 01/01/2023- 12/04/2024, Event Type : Battles/ Violence against Civilians/ Explosions- Remote Violence/ Riots, Region: Western Africa: Nigeria: Anambra, Actor Type: Rebel Forces, Point View, ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)
[23] Nigeria, National Bureau of Statistics, ‘National Population Estimates’, (χωρίς χρονολογία), όπως παρατίθεται από EASO, ‘Nigeria Security Situation’ (2021), 188, διαθέσιμο σε https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_06_EASO_COI_Report_Nigeria_Security_situation.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 18/04/2024)