ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 5949/2022
18 Απριλίου, 2024
[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Β.K.
Αιτήτρια
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Αίτηση ημερομηνίας 10.07.2023 για προσαγωγή μαρτυρίας
Κ. Κουπαρή (κα), Δικηγόρος για την Αιτήτρια
Π. Βρυωνίδου (κα), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση
ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Με την υπό αναφορά προσφυγή, ζητείται από το Δικαστήριο απόφαση η οποία να ακυρώνει ως στερούμενη οιουδήποτε έννομου αποτελέσματος την απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση ημερ. 19/01/22, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα της Αιτήτριας για χορήγηση διεθνούς προστασίας.
Στο πλαίσιο της παρούσας προσφυγής και μετά την καταχώρηση της Ένστασης από τους Καθ' ων η Αίτηση, καθώς και των γραπτών αγορεύσεων των μερών, καταχωρήθηκε η υπό εξέταση αίτηση δια κλήσεως, με την οποία η Αιτήτρια αιτείται Διάταγμα του Δικαστηρίου με το οποίο να επιτρέπεται η προσαγωγή μαρτυρίας, υπό μορφή ένορκης δήλωσης και επισυνημμένων σε αυτή εγγράφων, προς υποστήριξη του αιτήματός της για παραχώρηση διεθνούς προστασίας.
Η υπό αναφορά αίτηση συνοδεύεται από ένορκη δήλωση (ημερ. 07/07/23) της κας Μ. Μόσχου, η οποία είναι μια εκ των δικηγόρων που χειρίζονται την υπόθεση, όπως η ίδια ορκίζεται και λέγει. Όπως λέει η κα Μόσχου, η παρούσα αίτηση γίνεται με σκοπό να παρουσιαστεί η κατάσταση υγείας της Αιτήτριας, ως πάσχουσα από Ηπατίτιδα. Επί της ένορκης δήλωσης της κας Μ. Μόσχου επισυνάπτονται τα ακόλουθα τεκμήρια:
Τεκμήριο Α - δήλωση μαρτυρίας που προτίθεται να καταθέσει η Αιτήτρια στην γαλλική γλώσσα (η οποία συνοδεύεται συνολικά από 4 τεκμήρια).
Τεκμήριο Β - μετάφραση της ως άνω αναφερόμενης δήλωσης μαρτυρίας της Αιτήτριας στην ελληνική γλώσσα.
Κατ' επέκταση, το ως άνω αναφερόμενο Τεκμήριο Α, ήτοι την προτεινόμενη δήλωση μαρτυρίας της Αιτήτριας, συνοδεύουν τα ακόλουθα τεκμήρια:
Τεκμήριο 1 – Βεβαίωση γυναικολόγου στο Γ.Ν. Λάρνακας ως προς το μήνα κύησης στον οποίο βρισκόταν η Αιτήτρια κατά την 21/06/23 και την αναμενόμενη ημερομηνία τοκετού.
Τεκμήριο 2 – Πιστοποιητικό Γέννησης του υιού της Αιτήτριας από δήμαρχο κοινότητας στη Λ.Δ. του Κονγκό, ημερ. 20/09/19.
Τεκμήριο 3 – Ιατρική βεβαίωση εκδιδόμενη στη Λ.Δ. του Κονγκό ημερ. 17/10/18, σχετικά με διάγνωση των τραυμάτων της Αιτήτριας και της ιατρικής περίθαλψής της.
Τεκμήριο 4 – Φωτογραφία της Αιτήτριας.
Οι Καθ' ων η Αίτηση υπέβαλαν ένσταση στην αίτηση της Αιτήτριας και εισηγούνται την απόρριψή της, προβάλλοντας, μεταξύ άλλων, τους ακόλουθους ισχυρισμούς:
- Δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις της νομολογίας για να επιτραπεί από το Δικαστήριο η προσαγωγή της σκοπούμενης μαρτυρίας.
- Η μαρτυρία που επιδιώκεται να προσκομιστεί δεν είναι αναγκαία και/ή ουσιώδης για να κριθεί η νομιμότητα της επίδικης απόφασης.
- Η μαρτυρία που επιδιώκεται να προσαχθεί δεν επιτελεί κανένα σκοπό και/ή δεν προσκομίζεται για να αποδείξει κανένα γεγονός.
- Η μαρτυρία που επιδιώκεται να προσαχθεί δεν είναι δυνατό να τεκμηριώσει οποιοδήποτε λόγο ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης.
- Η ένορκη δήλωση δεν αποτελεί μαρτυρία ικανή που θα θεμελιώσει τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας και/ή μόνο έγκυρες πηγές και/ή έγγραφα διεθνών οργανισμών παρέχουν επαρκείς βάσεις για εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.
- Τα έγγραφα που επιδιώκεται να προσαχθούν δεν είναι επίσημα έγγραφα και/ή δεν έχουν εκδοθεί από έγκυρη πηγή και/ή δεν μπορούν να αποτελέσουν αποδεκτή μαρτυρία.
- Με την επιδιωκόμενη μαρτυρία τα δεδομένα του διοικητικού φακέλου τείνουν να αλλοιωθούν, κατά τρόπο που συνιστά ανεπίτρεπτη νόθευση του μόνου αποδεκτού θεμελίου της προσβαλλόμενη πράξης.
- Τα αιτούμενα με την παρούσα αίτηση έγγραφα και/ή μαρτυρία δεν αυξάνουν τις πιθανότητες της Αιτήτριας για επιτυχία της προσφυγής της, ούτε μεταβάλλουν το νομικό υπόβαθρο στο οποίο στηρίχθηκε η απόφαση των Καθ' ων η Αίτηση.
- Η Αιτήτρια δεν έχει παρουσιάσει οποιοδήποτε πειστικό λόγο για τον οποίο δεν μπορούσε να εξασφαλίσει και παρουσιάσει τα έγγραφα που επιδιώκεται να προσαχθούν με την ένορκη δήλωσή της νωρίτερα.
- Η παρούσα καταχωρήθηκε καθυστερημένα και/ή με υπέρμετρη καθυστέρηση και/ή καταχρηστικά.
Την ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση συνοδεύει ένορκη δήλωση (ημερ. 30/10/2023) της κας Α. Ρούσου, δικηγόρου για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας, η οποία και υποστηρίζει τους πιο πάνω ισχυρισμούς.
Στα πλαίσια της γραπτής αγόρευσης προς υποστήριξη της υπό εξέταση αίτησης, η συνήγορος της Αιτήτριας, παραθέτει κατ' αρχάς σειρά γεγονότων τα οποία συνίστανται στην επανειλημμένη κακοποίηση της Αιτήτριας, στην πάθησή της από Ηπατίτιδα Β και στην εγκυμοσύνη της. Ενόψει τούτων, υποβάλλει ότι η Αιτήτρια εμπίπτει σε ευάλωτη ομάδα και σε περίπτωση επιστροφής της Αιτήτριας στη χώρα καταγωγής της αυτή θα αντιμετωπίσει εκ νέου σεξουαλική κακοποίηση και/ή θα κινδυνέψει η σωματική υγεία αυτής και του παιδιού της λόγω της ανεπάρκειας του ιατροφαρμακευτικού συστήματος στην χώρα της. Είναι η θέση της Αιτήτριας, η οποία προωθείται μέσω της γραπτής αγόρευσης της συνηγόρου της, ότι η αιτούμενη προς προσαγωγή μαρτύρια είναι σχετική με το αίτημά της για διεθνή προστασία ενόψει και του ex nunc ελέγχου που διεξάγει το παρόν Δικαστήριο και σε καμία περίπτωση δεν μεταβάλλει την ουσία της υπόθεσης. Είναι ακόμη θέση της Αιτήτριας ότι έχει εξηγήσει με την ένορκη δήλωσή της το λόγο που ζητείται η προσαγωγή μαρτυρίας σε αυτό το στάδιο διαδικασίας και η καθυστέρηση που υπήρξε στην προσκόμιση των αιτούμενων προς προσαγωγή εγγράφων είναι εύλογη. Καταληκτικά, η Αιτήτρια ισχυρίζεται ότι η αίτησή της είναι καλόπιστη, συναρτάται με τα επίδικα θέματα και η αποδοχή της είναι προς το συμφέρον της απονομής δικαιοσύνης.
Οι Καθ' ων η Αίτηση, μέσω της γραπτής αγόρευσης της συνηγόρου τους, αντιτείνουν ότι η αιτούμενη για προσαγωγή μαρτυρία δεν είναι σχετική με τα επίδικα θέματα και δεν επιτελεί κανένα σκοπό. Οι Καθ' ων η Αίτηση υποστηρίζουν ότι δεν έχει επεξηγηθεί ούτε παρουσιαστεί οποιοσδήποτε καλός λόγος σχετικά με την καθυστέρηση στην καταχώριση της υπό εξέταση αίτησης, και συγκεκριμένα στο στάδιο των Διευκρινίσεων. Ισχυρίζονται ακόμα πως και εάν θα μπορούσε να παρακαμφθεί το θέμα του ουσιώδους χρόνου προσκόμισης των αιτούμενων προς προσαγωγή εγγράφων, αυτά δεν μπορούν να παρέχουν βάση για ασφαλή εξαγωγή συμπερασμάτων και, επιπλέον, δεν συνδέονται με τον πυρήνα του αιτήματος της Αιτήτριας. Επιπρόσθετα, υποβάλλουν ότι τα έγγραφα που αιτείται να προσάγει η Αιτήτρια είναι μη αληθή και/ή προπαρασκευαστικά και ως εκ τούτου δεν προκύπτει η εγκυρότητα και/ή αυθεντικότητα αυτών.
Σε σχέση με το Τεκμήριο 1 που αιτείται να προσάγει η Αιτήτρια, οι Καθ' ων η Αίτηση ισχυρίζονται ότι αυτό δεν είναι σχετικό αφού, ως προκύπτει από το περιεχόμενό του, καθώς κατά το στάδιο εκδίκασης της παρούσας αίτησης η Αιτήτρια δεν εγκυμονεί. Υποβάλλουν, κατά δεύτερον, ότι η Αιτήτρια δεν έχει καταδείξει πως η εγκυμοσύνη της και η πάθησή της από Ηπατίτιδα Β συνηγορούν στο ότι θα υποστεί σεξουαλική κακοποίηση σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής της. Επιπλέον, με παραπομπή στη νομολογία, η ευπαίδευτη συνήγορος των Καθ' ων η Αίτηση υποβάλλει ότι ακόμα και εάν γινόταν αποδεχτό ότι στη χώρα καταγωγής της Αιτήτριας υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις ή πλήρης ανεπάρκεια του συστήματος υγείας, αυτό δεν συνεπάγεται αυτομάτως ότι η Αιτήτρια δικαιούται καθεστώς διεθνούς προστασίας.
Αναφορικά με τα Τεκμήρια 2, 3 και 4 που επισυνάπτονται στην προτεινόμενη ένορκη δήλωση της Αιτήτριας, οι Καθ' ων η Αίτηση υποβάλλουν ότι αυτά δεν πρέπει να γίνουν αποδεχτά διότι η Αιτήτρια δεν αναφέρει στη γραπτή της αγόρευση οποιοδήποτε δικαιολογημένο λόγο για τον οποίο επιθυμεί και είναι σκόπιμο να προσάγει αυτά αλλά ούτε και πως αυτά συνδέονται με το αίτημά της. Περαιτέρω, είναι η θέση των Καθ' ων η Αίτηση πως η προτεινόμενη μαρτυρία δεν αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας στην Αιτήτρια. Καταληκτικά, οι Καθ' ων η Αίτηση ισχυρίζονται πως ο πυρήνας της αιτούμενης προς προσαγωγή μαρτυρίας έρχεται σε πλήρη αντίφαση με τα όσα η Αιτήτρια προέβαλε ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου κατά την εξέταση του αιτήματός της και ως εκ τούτου η υπό εξέταση αίτηση γίνεται καταχρηστικά.
Έχω εξετάσει με ιδιαίτερη προσοχή τις θέσεις και ισχυρισμούς που προβάλλονται, τόσο εκ μέρους της Αιτήτριας όσο και εκ μέρους των Καθ' ων η Αίτηση, υπό το φως βέβαια των πάγιων και διαχρονικών νομολογιακών αρχών αναφορικά με την εξέταση αίτησης για προσαγωγή μαρτυρίας.
Ο Διαδικαστικός Κανονισμός 3 των Διαδικαστικών Κανονισμών περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας του 2019 (ως ίσχυε κατά τον χρόνο καταχώρισης της παρούσας προσφυγής και εξακολουθεί να τυγχάνει εφαρμογής δυνάμει του Κανονισμού 16 των Διαδικαστικών Κανονισμών περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας του 2019, ως τροποποιήθηκαν) προνοεί ότι:
«(α) Κάθε προσφυγή καταχωρείται στο αρμόδιο Πρωτοκολλητείο με έγγραφη αίτηση, ως το συνημμένο έντυπο αρ. 1 συνοδευόμενη από την προσβαλλομένη απόφαση και οποιαδήποτε νέα έγγραφα.»
Σύμφωνα με τον Διαδικαστικό Κανονισμό 7 των Διαδικαστικών Κανονισμών περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας του 2019 (ως ίσχυε κατά το χρόνο καταχώρησης της αίτησης ακυρώσεως και τυγχάνει εφαρμογής στην παρούσα), το Δικαστήριο «δύναται να καθορίζει τη διαδικασία και να εκδίδει οδηγίες κατά περίπτωση αναφορικά με τη λήψη γραπτής ή προφορικής μαρτυρίας ή άλλων αποδεικτικών μέσων, συνεντεύξεων του αιτητή ασύλου ή δικαιούχου διεθνούς προστασίας και άλλων διαδικασιών σύμφωνα με τον Περί Προσφύγων Νόμο αρ. 6(Ι)/2000 ως εκάστοτε τροποποιείται και τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο,(Ε.Υ.Υ.Α) όπως ήθελε κρίνει ορθό και δίκαιο υπό τις περιστάσεις».
Ο Διαδικαστικός Κανονισμός 10 των Διαδικαστικών Κανονισμών περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας του 2019 (ως ίσχυε κατά το χρόνο καταχώρησης της αίτησης ακυρώσεως και τυγχάνει εφαρμογής στην παρούσα) προέβλεπε τα ακόλουθα:
(i) «Νέα έγγραφα και/ή επιπρόσθετα στοιχεία και/ή οποιαδήποτε επιπρόσθετη μαρτυρία να προσκομίζεται στο Δικαστήριο το συντομότερο δυνατόν, και εν πάση περιπτώση όχι κατά τις διευκρινίσεις ή μεταγενέστερα, εκτός αν πρόκειται για στοιχεία τα οποία ο αιτητής, άνευ δικής του υπαιτιότητας, αδυνατούσε να υποβάλει κατά την πρωτοβάθμια εξέταση της αίτησης του. Το Δικαστήριο δύναται να αποδεκτεί τέτοια μαρτυρία μόνο σε περιπτώσεις που κρίνει ότι τα εν λόγω στοιχεία ή πορίσματα αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες χορήγησης στον αιτητή διεθνούς προστασίας.»
Το Δικαστήριο λοιπόν, έχει ευρεία εξουσία να δεχθεί μαρτυρία για οποιοδήποτε σημείο που κρίνει ορθό και δίκαιο υπό τις περιστάσεις. Απαραίτητη προϋπόθεση όμως για να επιτραπεί η οποιαδήποτε μαρτυρία ενώπιον Δικαστηρίου είναι η συνάφεια της με τα επίδικα θέματα που εξετάζονται κατά περίπτωση καθώς και η αποδεικτική της αξία (βλ. Petrolina Ltd κ.α. v. Αρχής Λιμένων Κύπρου, Υποθ. Αριθ. 223/2000, ημερ. 4.4.2002, Ζαρβός ν. Δημοκρατίας (1989) 3(Β) Α.Α.Δ. 106, Kyriakides v. Republic, 1 RSCC 66).
Προσαγωγή μαρτυρίας επιτρέπεται μόνον όταν η απόδειξη των συγκεκριμένων γεγονότων μπορεί να τεκμηριώσει οποιονδήποτε από τους λόγους ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης (βλ. Κωνσταντίνου ν. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού, Υποθ. Αρ. 999/91, ημερ. 24.9.1992 και Lordos Hotels Holdings Ltd v. Συμβουλίου Αποχετεύσεων Παραλιμνίου, Υποθ. Αρ. 71/97, ημερ. 18.11.1999). Επιπρόσθετα, η έγκριση του αιτήματος για προσαγωγή μαρτυρίας θα πρέπει να είναι προς το συμφέρον της δικαιοσύνης (βλ. Tasni Enviro Ltd και Telmen Ltd ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 862/2005, ημερ. 26.6.2008).
Τονίζω δε εξ αρχής ότι, σε αυτό το στάδιο, δεν εξετάζεται ούτε η ουσία, ούτε και η βασιμότητα των ισχυρισμών και λόγων ακύρωσης που προβάλλει η Αιτήτρια με την προσφυγή της, αλλά ούτε και αξιολογείται περαιτέρω η προτεινόμενη μαρτυρία. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να γίνει κατά το στάδιο έκδοσης απόφασης επί της παρούσας προσφυγής. Στο παρόν στάδιο εξετάζεται η βασιμότητα του αιτήματος που βρίσκεται ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου για προσαγωγή μαρτυρίας, με γνώμονα πάντοτε τη σχετικότητα της μαρτυρίας με τα επίδικα θέματα, αλλά και την ορθή απονομή της δικαιοσύνης.
Έχω ήδη παραθέσει ανωτέρω το νομικό πλαίσιο που διέπει την εξέταση αιτημάτων προσαγωγής μαρτυρίας ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας. Έχοντας ωστόσο ενώπιον μου το σύνολο των εγγράφων των οποίων επιδιώκεται η προσαγωγή αλλά και την σχετική ως προς τούτο αίτηση της Αιτήτριας, παρατηρώ ότι από αυτή ελλείπει η ορθή νομική βάση. Η αίτηση ημερ. 10/07/23 έχει ένα εκτεταμένο νομικό υπόβαθρο αλλά από αυτό απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στους περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικούς Κανονισμούς του 2019. Απουσιάζει δε οποιαδήποτε αναφορά στον περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασία Νόμο του 2018 και στον περί Προσφύγων Νόμο του 2000 που αποτελούν τη νομική βάση των αξιώσεων και ισχυρισμών της Αιτήτριας ως προς τον ex nunc έλεγχο που πρέπει να διεξάγει το παρόν Δικαστήριο και την ανάγκη να αναγνωρίσει αυτή ως δικαιούχος διεθνούς προστασίας, και επομένως την ανάγκη για έγκριση της υπό εξέταση αίτησης.
Το γεγονός ότι δεν έχει εγερθεί σχετικός ισχυρισμός εκ μέρους των Καθ' ων η Αίτηση, δεν εμποδίζει το παρόν Δικαστήριο όπως εξετάσει αυτεπαγγέλτως κατά πόσο η νομική βάση της εξεταζόμενης αίτησης είναι η αρμόζουσα, καθώς το ζήτημα αυτό άπτεται της εγκυρότητας του δικονομικού διαβήματος που έχει ενώπιον του.
Όπως πολύ χαρακτηριστικά υπογράμμισε το Ανώτατο Δικαστήριο στην απόφασή του στην υπόθεση Χριστίνα Περικλέους ν. Ellinas Finance Ltd κ.ά. (Αρ. 1) (2014) 1 Α.Α.Δ. 1314, η νομική βάση μιας αίτησης είναι καθοριστικής σημασίας για την εγκυρότητα του δικονομικού αυτού μέτρου και η παράλειψη ορθής διατύπωσής οδηγεί στην απόρριψη της αίτησης εάν ο διάδικος που την προωθεί δεν αιτηθεί την θεραπείας της, μέσω του ορθού δικονομικού μέσου. Θα πρέπει να αναφερθεί ότι η εν λόγω απόφαση αφορούσε αίτηση τροποποίησης, αλλά είναι σημαντική καθώς επιβεβαιώνει κανόνα που ισχύει για κάθε ενδιάμεση αίτηση. Παραπέμπω στο πιο κάτω σχετικό απόσπασμα όπου κρίθηκε ότι:
«Εκτός των πιο πάνω, υπάρχουν και άλλοι λόγοι που θα συνηγορούσαν υπέρ της απόρριψης της αίτησης. Ο πρώτος αφορά στη λανθασμένη νομική βάση της Αίτησης από την οποία απουσιάζει η Δ.35 θ.4, η οποία είναι η πιο σχετική διάταξη στην περίπτωση τροποποίησης των λόγων έφεσης. Η Αιτήτρια δέχεται ότι εκ παραδρομής δεν αναφέρθηκε η σχετική διάταξη, παρά ταύτα θεωρεί ότι η αίτηση είναι νομότυπη. Διαζευκτικά ισχυρίζεται ότι αν θεωρηθεί παρατυπία, μπορεί να θεραπευθεί με βάση τη Δ.64 θ.1. Η νομική βάση μιας αίτησης σύμφωνα με τη νομολογία έχει μεγάλη σημασία, αφού προσδιορίζει το νομικό υπόβαθρο της αίτησης, το οποίο προσδίδει εγκυρότητα στο δικονομικό μέτρο (βλ. Χριστοφόρου ν. Οικοδομικές Επιχειρήσεις Λοΐζος Ιορδάνους Λίμιτεδ (2001) 1(Β) Α.Α.Δ. 743). Μετά την τροποποίηση της Δ.64 και την κατάργηση της διάκρισης μεταξύ άκυρου και αντικανονικού δικονομικού μέτρου, ενδεχομένως στην παρούσα περίπτωση η παράλειψη να μπορούσε να θεραπευθεί. Όμως καμία αίτηση δεν υποβλήθηκε από την Αιτήτρια ζητώντας να θεραπευθεί η παράλειψη, ώστε να αποκτήσει η αίτηση το αναγκαίο νομικό υπόβαθρο. Υπάρχουν περιπτώσεις που το δικαστήριο κατ' εξαίρεση μπορεί αυτεπάγγελτα να θεωρήσει ότι η παράλειψη έχει ήδη θεραπευθεί, αλλά η παρούσα δεν είναι μια τέτοια περίπτωση. Στην υπόθεση Φαλέκκου ν. Χριστοφίδη (2013) 1 Α.Α.Δ. 2534, τονίσαμε ότι οι παρατηρήσεις μας ως προς την ευχέρεια που πάντοτε έχει το δικαστήριο να θεραπεύει παρατυπία «δεν πρέπει να τύχουν παρανόησης ως προς το καθήκον του κάθε δικηγόρου ή διαδίκου που διαπιστώνει την παρατυπία να λαμβάνει έγκαιρα στην κατάλληλη περίπτωση τα αναγκαία μέτρα για θεραπεία της και όχι να αφήνει τα πράγματα να τύχουν διόρθωσης από το δικαστήριο».»
Στην υπόθεση Ζηνοβία Ζήνωνος ν. Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Εφόρου Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, Συνεκδικαζ. Υποθ. Αρ. 2065/2006, 2066/2006 και 2123/2006, ημερ. 05.03.2010, όπου το Δικαστήριο απασχόλησε αίτηση για προσαγωγή μαρτυρίας λέχθηκε μεταξύ άλλων ότι:
«Στην εξεταζόμενη αίτηση, πέραν από τη συμπερίληψη στη νομική βάση Θεσμών της Πολιτικής Δικονομίας, που δεν έχουν σχέση με την υποβληθείσα αίτηση και αναπόφευκτα οδηγούν σ΄απόρριψη, δεν προσδιορίζεται ποια στοιχεία, επιθυμεί να προσαγάγει ο αιτητής.»
Το Ανώτατο Δικαστήριο στην υπόθεση Ashot Εgiazaryan κ.ά. ν. Denoro Investments Limited κ.ά. (2013) 1 Α.Α.Δ. 409, επιλαμβανόμενο του ζητήματος της νομικής βάσης της αίτησης για προσαγωγή μαρτυρίας ανέφερε τα πιο κάτω καθοριστικά και για την παρούσα αίτηση:
«Επί της ουσίας, παρατηρείται πρώτιστα ότι η νομική βάση στην οποία στηρίζονται οι εφεσείοντες είναι μόνο η Δ.35 θ.8. Όμως, όπως έχει υποδειχθεί σε σειρά υποθέσεων όπως την Pavlidou v. Yerolemou (1982) 1 C.L.R. 912, υπάρχει και η πρόνοια του Άρθρου 25(3) του περί Δικαστηρίων Νόμου αρ. 14/60, στο οποίο δεν στηρίχθηκε η επίδικη αίτηση, παράλειψη που ώθησε τους εφεσίβλητους να εισηγηθούν ότι τόσο αναγκαία ήταν αυτή η αναφορά, σε βαθμό που η αίτηση μπορεί να απορριφθεί μόνο γι' αυτό το λόγο.
[...]
Το Άρθρο 25(3) ως δικαιοδοτικό υπερτερεί της κανονιστικής ρύθμισης που εμπεριέχεται στη Δ.35 θ.8, στην οποία θα γίνει αναφορά αμέσως μετά. Ακριβώς διότι το άρθρο έχει ερμηνευθεί από τη νομολογία κατ' επανάληψη περιοριστικά, κατά τον τρόπο που θα εξηγηθεί στη συνέχεια, οι εφεσείοντες όφειλαν να εστιάσουν την προσοχή τους και σ' αυτό, ιδιαιτέρως διότι η νομολογία είναι αποκαλυπτική στο ότι οποιαδήποτε αίτηση θα πρέπει να αναφέρει το νόμο και τους κανονισμούς στους οποίους βασίζεται ως απαραίτητο στοιχείο εγκυρότητας του δικονομικού μέτρου. Σχετικές είναι οι υποθέσεις Κούππα ν. Βασιλειάδη (1981) 1 J.S.C. 120, Μαχλουζαρίδης ν. Ιωαννίδης (1990) 1 Α.Α.Δ. 965 και Χριστοφόρου ν. Οικοδομικές Επιχειρήσεις Λοΐζος Ιορδάνους Λτδ (2001) 1 Α.Α.Δ. 743, στην οποία μάλιστα λέχθηκε ότι η παράλειψη αναφοράς στους ορθούς κανονισμούς και, βέβαια, το νόμο δεν χωρεί διόρθωσης στη βάση των προνοιών της Δ.64. Η σημασία της τήρησης των Θεσμών τονίστηκε και στις πρόσφατες αποφάσεις Τσεσμέλογλου ν. Σοφοκλέους, (2013) 1 Α.Α.Δ. 64, και Κοντού ν. Global Capital Ltd, (2013) 1 Α.Α.Δ. 192.»
Παραπέμπω τέλος στην υπόθεση UMER ABDUL SATTER ν. ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΚΑΙ/Ή ΜΕΣΩ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑΣ ΑΡΧΕΙΟΥ ΠΛΗΘΥΣΜΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ κ.α, Υπόθ. Αρ. 1320/2009, ημερ. 03/11/2009, όπου κρίθηκαν τα εξής:
«Στις περιπτώσεις ενδιάμεσων αιτήσεων η αναφορά στο άρθρο και στους θεσμούς που στοιχειοθετούν το νομικό υπόβαθρο της αίτησης, συνιστά όρο απαράβατο για την εγκυρότητα του δικονομικού πλαισίου της αίτησης. Σχετική παράλειψη καθιστά την αίτηση άκυρη, εκτός και αν η παράλειψη αφορά παρατυπία η οποία αποτελείται από παράλειψη συμμόρφωσης με τους θεσμούς, οπόταν η αίτηση μπορεί να διασωθεί κατ' εφαρμογή των προνοιών της Δ.64. Αν όμως η παράλειψη είναι θεμελιώδης, τότε δεν χωρεί διορθωτική παρέμβαση του Δικαστηρίου. (Βλ. Wunderlich και άλλων ν. Παναγιώτου (1999) 1 Α.Α.Δ. 366 και στις εκεί αυθεντίες που η απόφαση του Εφετείου παραπέμπει).».
Επομένως και με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που προκύπτουν από τη νομολογία, η παρούσα αίτηση καθίσταται απορριπτέα λόγω έλλειψης νομικής βάσης.
Σε κάθε περίπτωση η αίτηση δεν μπορεί να επιτύχει, ακόμη και αν το Δικαστήριο ήθελε προχωρήσει σε εξέτασή της.
Ειδικότερα, σε σχέση με το Τεκμήριο 1 που αιτείται η Αιτήτρια να προσαγάγει, αφορά βεβαίωση γυναικολόγου ότι η Αιτήτρια εγκυμονούσε και θα γεννούσε εντός του 2023. Η απόκτηση τέκνου εκτός γάμου θα μπορούσε να συνιστά ουσιώδες στοιχείο του προφίλ αιτήτριας γυναίκας, άγαμης. Ένα τέτοιο δεδομένο χρειάζεται να λαμβάνεται υπόψη και αξιολογείται έτσι ώστε να εκτιμάται δεόντως ο πιθανός κίνδυνος που θα διατρέξει Αιτήτρια εάν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής της όπου πληροφορίες για την εν λόγω χώρα υποστηρίζουν ότι μια μονήρης μητέρα θα υποστεί διακρίσεις και κακομεταχείριση (βλ. μεταξύ άλλων απόφαση του παρόντος Δικαστηρίου επί του θέματος στην N. D. ν. Υπηρεσία Ασύλου, Υπόθ. Αρ. 7397/21, ημερ. 09.05.23). Ωστόσο, η Αιτήτρια δεν έχει προωθήσει κάποιο ισχυρισμό που να σχετίζεται με τη διακριτή αντιμετώπιση που θα έχει στη χώρα καταγωγής της εξαιτίας του παιδιού που απέκτησε στη Δημοκρατία.
Η μη προώθηση, λοιπόν, ισχυρισμού εκ μέρους της Αιτήτριας που να συσχετίζει το φόβο που αντιμετωπίζει ή θα αντιμετωπίσει με την απόκτηση τέκνου, σε συνδυασμό με την αρχή ότι ένα φυσικό πρόσωπο αρχίζει να υπάρχει μόλις αυτό γεννηθεί ζωντανό (βλ. Πολιτική Υπόθεση Αρείου Πάγου Αρ. 194/2023, 21/12/2023) αλλά και τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας -στη συνέντευξη και στην ένορκη δήλωσή της- ότι ιατρικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει συνέβαλε στην διακοπή προηγούμενων της εγκυμοσύνων και απειλούσε και την προς απόδειξη κύηση, δεν θα μου επέτρεπαν να βασιστώ στο Τεκμήριο 1. Όλα τα συμπεράσματα τα οποία θα μπορούσε να συνάγει το Δικαστήριο στη βάση του Τεκμηρίου 1 θα ήταν υποθετικά και γενικά και, κατά συνέπεια ανεπίτρεπτα. Τονίζω ότι και στην αγόρευση της συνηγόρου της σε σχέση με την αίτηση για προσαγωγή μαρτυρίας, τίθενται ισχυρισμοί ότι λόγω της ασθένειας της και της εγκυμοσύνης της η Αιτήτρια εμπίπτει σε ευάλωτη ομάδα και θα κινδυνεύσει εξαιτίας της ανεπάρκειας ορθού ιατροφαρμακευτικού συστήματος στην χώρα της.
Ούτε το αιτούμενο προς προσαγωγή Τεκμήριο 2 θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό. Το έγγραφο αυτό είναι σχετικό με τον ισχυρισμό που προέβαλε η Αιτήτρια κατά το στάδιο της συνέντευξής της, σύμφωνα με τον οποίο γέννησε ένα παιδί κατόπιν βιασμού της, καθώς και με τον ισχυρισμό που προωθεί με την αίτηση ακύρωσής της ότι οι Καθ' ων η Αίτηση εσφαλμένα έκριναν τις δηλώσεις της αναξιόπιστες. Εντούτοις από κανένα σημείο της υπό εξέταση αίτησης (είτε της ένορκης δήλωσης της κας Μόσχου είτε της ένορκης δήλωσης της Αιτήτριας) δεν προκύπτει ότι το έγγραφο αυτό δεν προσκομίστηκε νωρίτερα άνευ υπαιτιότητας της Αιτήτριας, ως προνοείται στον Διαδικαστικό Κανονισμό 10 των Διαδικαστικών Κανονισμών περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας του 2019 (ως ισχύουν στην παρούσα).
Ειδικότερα, το κατ' ισχυρισμό πιστοποιητικό γέννησης τέκνου φέρει ημερομηνία έκδοσης στις 20/09/19, ήτοι ημερομηνία προγενέστερη των δύο συνεντεύξεων της Αιτήτριας που πραγματοποιήθηκαν στις 17/11/21 και 10/01/22, χωρίς η Αιτήτρια να δίδει οποιαδήποτε εξήγηση στην ένορκη δήλωσή της για τον λόγο που δεν προσκομίστηκε το πιο πάνω αναφερόμενο έγγραφο νωρίτερα, ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου ή έστω με την καταχώριση της αίτησης ακυρώσεώς της. Σε κανένα σημείο της ένορκης δήλωσης της Αιτήτριας δεν προσδιορίζεται ο πραγματικός χρόνος απόκτησης του εγγράφου από την Αιτήτρια ούτε και ο τρόπος που αυτό ήρθε στην κατοχή της. Η εξήγηση που δίδει η συνήγορος της Αιτήτριας στην γραπτή αγόρευση της ότι εξασφάλισε αυτό μέσω κάποιου προσώπου δεν μπορεί να αξιολογηθεί ως μαρτυρία από το Δικαστήριο. Όπως έχει πολλάκις νομολογηθεί, η γραπτή αγόρευση δεν αποτελεί μέσο προσαγωγής μαρτυρίας (βλ. Χριστάκη Βασιλείου v. Δήμου Παραλιμνίου (1995) 4 Α.Α.Δ. 1275, Υπ. Αρ. 1061/94, Μαρία Νικολάου v. Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού (2015), Υπ. Αρ. 1091/2012, ΑΝΤΕΝΝΑ ΛΙΜΙΤΕΔ ν. Αρχής Ραδιοτηλεόρασης Κύπρου (2013), 3 Α.Α.Δ. 12/04/2013).
Επιπρόσθετα, κρίνεται ότι το προς προσαγωγή Τεκμήριο 2 δεν πληροί ούτε την προϋπόθεση περί αύξησης των πιθανοτήτων χορήγησης στην Αιτήτρια καθεστώτος διεθνούς προστασίας, όπως προνοείται επίσης στον Κανονισμό 10. Μετά από ανάγνωση του περιεχομένου του εγγράφου και χωρίς αυτό να αξιολογείται επί της ουσίας του, παρατηρείται ότι είναι ασύμφωνο με τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας, κλονίζοντας περαιτέρω την αξιοπιστία των ισχυρισμών της και ως εκ τούτου δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό. Ειδικότερα έχω παρατηρήσει ότι το όνομα του τέκνου που πιστοποιείται ότι γεννήθηκε στη Λ.Δ. του Κογκό διαφέρει από το όνομα που ανέφερε η Αιτήτρια στη συνέντευξή της ως το όνομα του παιδιού της (βλ. Ερ. 42/1χ στο Παράρτημα 3 στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση). Διάσταση παρουσιάζεται και σε σχέση με το όνομα του πατέρα του τέκνου που αναφέρεται στο έγγραφο και του ονόματος που δήλωσε η Αιτήτρια στη συνέντευξή της (βλ. Ερ. 61/1χ στο Παράρτημα 3 στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση). Σημειώνω ακόμη ότι η κοινότητα στην οποία δηλώνεται ως τόπος γέννησης του τέκνου στο υπό εξέταση έγγραφο είναι άλλη από τις δύο κοινότητες όπου δήλωσε η Αιτήτρια ότι έζησε και ισχυρίστηκε ότι γέννησε το παιδί ενός συνταγματάρχη (βλ. Ερ. 40/1χ στο Παράρτημα 3 στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση). Ως εκ τούτου, καθίσταται άσχετο και αντιφατικό με τους ισχυρισμούς που προβάλλει η Αιτήτρια προς υποστήριξη της προσφυγής της.
Όσον αφορά το αιτούμενο προς προσαγωγή Τεκμήριο 3 -Ιατρική βεβαίωση- το οποίο φαίνεται να εκδόθηκε στις 17/10/18 ισχύουν οι παρατηρήσεις που διατύπωσε το παρόν Δικαστήριο σε σχέση με το Τεκμήριο 2 και την υπαιτιότητα που έχει η Αιτήτρια για έγκαιρη προσκόμιση του. Kρίνω ότι, ενώ η Αιτήτρια εύλογα θα μπορούσε να εξασφαλίσει το πιο πάνω έγγραφο νωρίτερα και σε προηγούμενο στάδιο ώστε να υποβληθεί ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου, ή/και με την καταχώρηση της προσφυγής της Αιτήτριας, δεν το έπραξε κατά παράβαση του Διαδικαστικού Κανονισμού 3(α) και 10(α)(i) των Διαδικαστικών Κανονισμών περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας του 2019 (ως ισχύουν στην παρούσα). Πρόσθετα παρατηρείται ότι το εν λόγω έγγραφο καταγράφει πληροφορίες που έρχονται σε αντίφαση με τις δηλώσεις της Αιτήτριας στην ένορκη δήλωση στην οποία επισυνάπτεται το Τεκμήριο 3. Στην βεβαίωση που επιχειρεί να προσκομίσει η Αιτήτρια βεβαιώνεται ότι η Αιτήτρια νοσηλεύτηκε τον Οκτώβριο του 2018, πληροφορία που έρχεται σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς της Αιτήτριας στην ένορκη δήλωσή της ότι το περιστατικό τραυματισμού της συνέβη όταν το μωρό της ήταν 7 μηνών και πως το μωρό της γεννήθηκε το Σεπτέμβριο του 2018. Αναφέρεται επίσης ότι είχε κτύπημα στο δεξί χέρι ενώ στην προσκομισθείσα ως Τεκμήριο 4 φωτογραφία προβάλλει το αριστερό το τραυματισμένο της χέρι. Τα στοιχεία αυτά επηρεάζουν δυσμενώς την αποδεκτότητα της εν λόγω μαρτυρίας αφού, κατά πρώτον, πλήττεται η εγκυρότητα του εγγράφου και, κατά δεύτερον, το έγγραφο δεν συμβάλλει στην αύξηση σημαντικά των πιθανοτήτων να χορηγηθεί στην Αιτήτρια καθεστώς διεθνούς προστασίας.
Όσον αφορά την αιτούμενη προς προσαγωγή φωτογραφία ως Τεκμήριο 4, παρατηρώ ότι αυτή δεν είναι τόσο ευκρινής ώστε να μπορεί να διαπιστωθεί το σημάδι που η Αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι της προκάλεσε η γυναίκα που την διώκει στη χώρα καταγωγής της. Σε κάθε περίπτωση η Αιτήτρια ζητά από το Δικαστήριο να εξάγει συμπεράσματα περί ύπαρξης σημαδιού (μιας μόνιμης δηλαδή αλλαγής στην επιφάνεια του δέρματος) και του τρόπου που αυτό προκλήθηκε, χωρίς ωστόσο το παρόν Δικαστήριο να έχει την εμπειρογνωμοσύνη να πράξει κάτι τέτοιο. Ως εκ τούτου, η προς προσαγωγή φωτογραφία δεν δύναται ούτε να υποστηρίξει την αλήθεια του ισχυρισμού της Αιτήτριας για πραγματικό γεγονός ούτε και τον νομικό ισχυρισμό της περί παράβασης της υποχρέωσης των Καθ' ων η Αίτηση για παραπομπή της σε ιατρό ή ψυχολόγο.
Ως εκ των άνω, τα πιο πάνω Τεκμήρια 1, 2, 3 και 4 που επισυνάπτονται στην ένορκη δήλωση της Αιτήτριας δεν γίνονται αποδεκτά για τους λόγους που αναλύθηκαν ανωτέρω.
Όσον αφορά το αίτημα για προσαγωγής μαρτυρίας υπό μορφή ένορκης δήλωσης της Αιτήτριας, δεν θεωρώ ότι είναι αναγκαίο να προσαχθούν τα γεγονότα που καταγράφει η Αιτήτρια υπό μορφή μαρτυρίας ενώπιον μου, εφόσον αποτελούν ισχυρισμούς που προβλήθηκαν από την Αιτήτρια στο πλαίσιο της συνέντευξής της και της γραπτής της αγόρευσης και θα αξιολογηθούν σε κατοπινό στάδιο.
Όσον αφορά δε τον ισχυρισμό της ότι πάσχει από Ηπατίτιδα Β, αυτός προβλήθηκε από το πρώτο στάδιο της συνέντευξής της (Ερ.47/3χ στο Παράρτημα 3 στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση). Ο λειτουργός που διεξήγαγε τη συνέντευξη ρώτησε την Αιτήτρια κατά πόσο έχει έγγραφα σχετικά με την πάθησή της, η Αιτήτρια αποκρίθηκε θετικά ενώ στο πρακτικό της συνέντευξης καταγράφεται με εμφαντική γραμματοσειρά ότι η Αιτήτρια είναι πράγματι φορέας Ηπατίτιδας Β (Βλ. “Note: According to the file the applicant has Hepatitis B”) (Ερ. 47/1χ στο Παράρτημα 3 στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση). Επομένως, δεν είναι ζήτημα το οποίο αμφισβητείται και δεν χρειάζεται να αποδειχθεί δια της προσαγωγής περαιτέρω μαρτυρίας.
Ως εκ των ανωτέρω, στα πλαίσια του Διαδικαστικού Κανονισμού 10 των Διαδικαστικών Κανονισμών περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας του 2019 (ως ισχύουν στην παρούσα), και για τους λόγους που παρατίθενται ανωτέρω και αναλύονται ως προς τη βασιμότητα της υπό εξέταση αίτησης, αυτή δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή.
Υπό το φως των πιο πάνω, η αίτηση απορρίπτεται. Επιδικάζονται €300 έξοδα, εναντίον της Αιτήτριας και υπέρ των Καθ’ων η Αίτηση. Η υπόθεση ορίζεται για Διευκρινήσεις στις 29/04/24.
Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.