T.B.N. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας δια του Υπουργού Εσωτερικών Υπηρεσία Ασύλου, Υπόθ.Αρ.: 984/2023, 18/4/2024

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ.Αρ.: 984/2023

18 Απριλίου, 2024

[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

T.B.N.

Αιτητή

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας δια του Υπουργού Εσωτερικών Υπηρεσία Ασύλου

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Γ. Κορυζής (κος), Δικηγόρος Αιτητή

Χρ. Δημητρίου (κα) για Μ. Τρεμούρη (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.

Ο Αιτητής, παρών

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 13/03/23 η οποία του κοινοποιήθηκε στις 27/03/23 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 03/01/22 και στις 06/12/22 πραγματοποιήθηκε η συνέντευξή του στην Υπηρεσία Ασύλου. Μετά από σχετική έκθεση/εισήγηση λειτουργού της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (στο εξής «ΕΥΥΑ») ημερ.02/01/23, με την οποία εισηγείτο την απόρριψη του αιτήματος του, αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης στις 27/01/23, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Ο Αιτητής μέσω του δικηγόρου του ισχυρίζεται ότι εγκατέλειψε την χώρα του λόγω περιουσιακών διαφορών και/ή πολιτικών προβλημάτων. Προβάλλει ότι, με βάση τα περαστικά της υπόθεσης του δεν ζήτησε προστασία από τις αρχές της χώρας του λόγω διαφθοράς και ότι δεν υπάρχει εθνική προστασία για τα προβλήματα και/ή την δίωξη που αντιμετωπίζει.

Οι Καθ' ων η Αίτηση αντιτείνουν ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα και αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης. Σημειώνουν ότι οι λόγοι που επικαλέστηκε ο Αιτητής δεν εμπίπτουν στο καθεστώς διεθνούς προστασίας.

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Προέχει να αναφερθεί ότι η προσφυγή είχε αρχικά καταχωρισθεί από τον ίδιο τον Αιτητή στις 03/04/23, ακολούθως διορίστηκε δικηγόρος για να τον εκπροσωπεί στις 15/05/23 ο οποίος παρέλειψε επανειλημμένα και/ή μετά από αριθμό παρατάσεων που δόθηκαν από το Δικαστήριο να καταχωρήσει αίτηση τροποποίησης της προσφυγής ήτοι στις 19/07/23, 27/09/23, 18/10/23, 16/11/23^{^[1]} - με αποτέλεσμα να μην του επιτραπεί να αγορεύσει επί νομικών ισχυρισμών^{^[2]} λόγω μη συμμόρφωσης με τις οδηγίες του Δικαστηρίου. Του δόθηκε, όμως, το δικαίωμα να αγορεύσει προφορικά μόνο επί των γεγονότων και επί των προσωπικών περιστάσεων του Αιτητή λαμβάνοντας υπόψη των εξουσιών του Δικαστηρίου που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018) να προβαίνει σε εξέταση ορθότητας και/ή ουσίας του αιτήματος ασύλου του Αιτητή.

Με την αίτηση ασύλου του ο Αιτητής ισχυρίστηκε πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του γιατί φοβόταν για τη ζωή του και τη σωματική του ακεραιότητα. Από αξιολόγηση των πρακτικών της συνέντευξης το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι ο εξεταστής της υπόθεσης ενημέρωσε τον Αιτητή για τα δικαιώματα και υποχρεώσεις του και κατά την διάρκεια της συνέντευξης του έθεσε διάφορα ερωτήματα για να καλύψει τόσο τον πυρήνα του αιτήματος του όσο και τα επιμέρους ζητήματα. Του παρασχέθηκε δωρεάν διερμηνέας, του διαβάστηκαν όσα καταγράφηκαν στη συνέντευξη και επιβεβαίωσε πως όσα καταγράφηκαν αντικατοπτρίζουν επακριβώς τις δηλώσεις του.

Ο λειτουργός της ΕΥΥΑ στην εισήγησή του αφού παρουσίασε τα στοιχεία ταυτότητας του Αιτητή αλλά και το ιστορικό του, (ερυθρό 109 Δ.Φ.) αποδέχθηκε τα προσωπικά του στοιχεία, απέρριψε όμως τον ισχυρισμό δίωξης του ότι ο αδερφός του υποθήκευσε την περιουσία που κληρονόμησαν οικογενειακώς, ώστε να λάβει δάνειο από τον Kasamba. Στην έκθεση/εισήγηση επισημάνθηκαν οι ασυνέπειες, τα ανεπαρκή στοιχεία και ασάφειες του Αιτητή, ως προς την εσωτερική του αξιοπιστία καθότι δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει ποιος ακριβώς κληρονόμησε την περιουσία, ούτε ήταν σε θέση να περιγράψει αναλυτικά την διαφωνία που είχε με τα αδέρφια του σχετικά με τη διαχείριση του αγροτεμαχίου. Περαιτέρω, δεν ήταν σε θέση να παράσχει καμία πληροφορία αναφορικά με τη συμμετοχή του αδερφού του στο κόμμα Lamuka, ούτε για τις περιστάσεις της σύλληψής του και της συνακόλουθης φυλάκισής του. Ακολούθως, δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς πληροφορίες αναφορικά με τη συνάντηση του αδερφού του με τον Kabamba και τη μεταξύ τους σχέση. Τέλος, ο λειτουργός θεώρησε αντιφατική τη δήλωση του Αιτητή ότι φοβόταν πως ο Kabamba θα πουλήσει το αγροτεμάχιο δεδομένου ότι σε προηγούμενο στάδιο της συνέντευξης δήλωσε ότι ήρθε σε αντιπαράθεση με τα αδέρφια του, γιατί διαφωνούσε με την πώληση του αγροτεμαχίου και η βούλησή του αποτελούσε εμπόδιο γι’ αυτούς, καθώς ήταν συνδικαιούχος και απαιτούνταν και η δική του συναίνεση για να προχωρήσει η πώληση. Στο κομμάτι της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο λειτουργός αξιολόγησε το πιστοποιητικό που προσκόμισε ο Αιτητής, επισημαίνοντας ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να εξηγήσει γιατί δεν αναφέρεται το όνομά του στο έγγραφο και γιατί η κατ’ ισχυρισμόν αδερφή του φέρει διαφορετικό επώνυμο από το επώνυμο των γονέων του. Περαιτέρω, παρέθεσε πληροφορίες για την πολιτική συμμαχία Lakuma, τον Kabamba και το κόμμα UDPS (ερυθρά 107-105 Δ.Φ.).

Απόρριψης έτυχε και ο ισχυρισμός του ότι απήχθη, κακοποιήθηκε και απειλήθηκε από τον Kabamba όταν ζήτησε την περιουσία του πατέρα του. Ο λειτουργός της ΕΥΥΑ απέρριψε και αυτόν τον ισχυρισμό του κρίνοντας ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός. Ως προς την εσωτερική αξιοπιστία του, σημείωσε πως ο Αιτητής δεν παρείχε επαρκείς πληροφορίες για τις επισκέψεις του στο σπίτι του Kabamba, ούτε ήταν σε θέση να εξηγήσει το λόγο που συνέχιζε να επισκέπτεται τον Kabamba δεδομένου ότι είχε δεχθεί απειλές για να σταματήσει και σύμφωνα με δική του δήλωση απέφευγε να καταγγείλει τα σε βάρος του περιστατικά στην αστυνομία εξαιτίας του φόβου που του προκαλούσε η επιρροή του Kabamba. Περαιτέρω, οι δηλώσεις του Αιτητή σχετικά με την απαγωγή του, την μεσολάβηση του προέδρου της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης (στο εξής ΜΚΟ) «Save the climat» και τη δική του συμμετοχή στην εν λόγω ομάδα, καθώς και οι δηλώσεις του σχετικά με το περιστατικό που έλαβε χώρα στις 03/05/20, κρίθηκαν μη λεπτομερείς. Στο σκέλος της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο λειτουργός σχολίασε ότι δεν κατέστη εφικτό να ανευρεθεί η ΜΚΟ «Save the climat» και ότι υπάρχουν πράγματι πληροφορίες ότι λαμβάνουν χώρες απαγωγές στην χώρα του Αιτητή, ωστόσο αυτή η πληροφορία δεν αρκεί προκειμένου να γίνει δεκτός ο ισχυρισμός δεδομένης της μη στοιχειοθέτησης της εσωτερικής αξιοπιστίας (ερυθρό 105-102 Δ.Φ.)

Το Δικαστήριο αφού διεξήλθε των λεπτομερειών της συνέντευξης διαπιστώνει, όπως και η εισήγηση του λειτουργού, ότι δεν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό αυτό το μέρος των ισχυρισμών του. Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να προσφέρει λεπτομερή περιγραφή των όσων του είχαν συμβεί, υπήρχαν ασάφειες και δεν μπορούσε να δώσει επαρκείς απαντήσεις. Το αφήγημα του ήτο γενικά μη ευλογοφανές. Οι συνθήκες δίωξης του, οι περιγραφές των πρωταγωνιστών του αφηγήματος του, οι ελλιπείς πληροφορίες και λεπτομέρειες, καθώς και η μη ύπαρξη βιωματικών στοιχείων αποδυναμώνουν σημαντικά τους δείκτες αξιοπιστίας του στο σύνολό τους. (Βλέπε Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131). Σύμφωνα και με την § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, ο Αιτητής θα έπρεπε:

«(i) να λέει την αλήθεια και να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του με κάθε δυνατό τρόπο.

(ii) Να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο τεκμήριο και να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων. Αν είναι αναγκαίο πρέπει να καταβάλει προσπάθεια να προσκομίσει επιπρόσθετα τεκμήρια.

(iii) Να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Αναμένεται ότι θα του ζητηθεί να δώσει μια συνεκτική εξήγηση όλων των λόγων που επικαλείται για υποστήριξη του αιτήματός του για προσφυγικό καθεστώς και θα πρέπει να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις που θα του υποβληθούν.»

Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του Αιτητή. (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών) Τα γεγονότα της περίπτωσης του σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ορθά κρίθηκε ότι ο Αιτητής δεν συγκεντρώνει τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που θα μπορούσαν να τεκμηριώσουν την ύπαρξη βάσιμου και δικαιολογημένου φόβου δίωξης σε περίπτωσή επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του για έναν από τους λόγους που απαριθμούνται στον Περί Προσφύγων Νόμο. Επομένως, η κατάληξη της Υπηρεσίας Ασύλου είναι ορθή καθότι από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον της και από τις παραστάσεις του Αιτητή δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).

Μετά από μελέτη της έκθεσης/εισήγησης προκύπτει ότι ο λειτουργός εξέτασε και κατά πόσο ο Αιτητής θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), καταλήγοντας ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ^{^[3]} που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000) (ερυθρά 101-100 Δ.Φ.). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημειώνει ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνεται ότι στην περιοχή του Αιτητή δεν παρατηρούνται συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων. Σημειώνεται ότι, ο ίδιος σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησης του ανέφερε ότι κινδυνεύει λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα του, ενώ από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου^{^[4]} επιβεβαιώνεται ότι παρόλο που στην περιοχή του Αιτητή λαμβάνουν χώρα κάποια περιστατικά ασφαλείας, ο αριθμός των επεισοδίων αυτών είναι χαμηλός – επομένως ο βαθμός αδιάκριτης βίας δεν φτάνει το βαθμό κατά τον οποίο να τεκμηριώνεται ότι και μόνη η παρουσία του Αιτητή στο έδαφος της περιοχής τον εκθέτει σε πραγματικό κίνδυνο βλάβης. Από τα στοιχεία της ιστοσελίδας ACLED αναφορικά με ολόκληρη την επαρχία Κινσάσα εντοπίστηκαν στο σύνολο μόνο 55 περιστατικά ασφαλείας και 69 θάνατοι εκ των οποίων 8 μάχες (20 θάνατοι), 21 περιστατικά βίας εναντίον αμάχων (48 θάνατοι), 0 εκρήξεις / απομακρυσμένη βία και 26 εξεγέρσεις (1 θάνατος). Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της επαρχίας το 2020 ήταν 14.565.700[5]. Επομένως, δεν καθίσταται επικίνδυνη η επιστροφή του Αιτητή στην περιοχή συνήθους διαμονής του.

Ως εκ των ανωτέρων πραγματικών στοιχείων του αιτήματος του Αιτητή, η προσβαλλόμενη απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των Άρθρων 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000) επικυρώνεται και η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση.

Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

[1] Βλέπε Διάταξη 25 των Θεσμών Πολιτικής Δικονομίας

[2] Με βάση τον Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, που εφαρμόζεται κατ’ αναλογία και από το παρόν Δικαστήριο (Βλέπε Κανονισμό 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έως 2022, 3/2019), επιβάλλεται η υποχρέωση στον Αιτητή όχι μόνο να εγείρει με το δικόγραφο του όλα τα σημεία τα οποία υποστηρίζουν την προσφυγή του αλλά ταυτόχρονα να τα αιτιολογεί πλήρως (Βλέπε σχετικά, Δημοκρατία ν. Κουκκουρή (1993) 3 Α.Α.Δ. 598, Latomia Estate Ltd v. Δημοκρατίας (2001) 3 Α.Α.Δ. 672, Δημοκρατία ν. Σπύρου (2007) 3 Α.Α.Δ. 533, Δημοκρατία ν. Shalaeva (2010) 3 Α.Α.Δ. 598).

[3] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας

[4] https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard