ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθ. Αρ.: 3544/2023

17 Μάϊου, 2024

[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

C.Τ.G.

Αιτητή

-και-

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΑΣΥΛΟΥ

Καθ' ων η Αίτηση

Εμφανίσεις:

Ο Αιτητής παρών

Α. Αναστασιάδη (κα) για Α. Φιλίππου (κος), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.

Ε. Ηρακλέους (κα) για πιστή μετάφραση από Γαλλικά στα Ελληνικά και αντίστροφα

 

ΑΠΟΦΑΣΗ

Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου επιστολής ημερομηνίας 01/09/23, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

 

ΓΕΓΟΝΟΤΑ

Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 14/12/18, στις 17/03/23 διεξήχθη συνέντευξη και στις 31/05/23 ετοιμάστηκε σχετική Εισηγητική Έκθεση. Ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης στις 08/06/23, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

 

ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ

Κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία, ο Αιτητής υιοθέτησε τους λόγους που πρόβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου ήτοι δίωξη λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού του. Ανέφερε ότι η κοινωνία στη χώρα του και η νομοθεσία δεν αποδέχονται τους ομοφυλόφιλους. Επίσης, εργάζεται στην Κυπριακή Δημοκρατία εδώ και τέσσερα χρόνια και ζητά όπως παραμείνει για όσο το δυνατό περισσότερη διάρκεια.  

 

Οι Καθ΄ ων η αίτηση υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασης και ανέφεραν ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του χωρίς να αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα. Υποστηρίζουν ότι κρίθηκε αναξιόπιστος ως προς τους ισχυρισμούς του και θα πρέπει η προσφυγή του να απορριφθεί, διότι δεν τεκμηρίωσε ότι πληροί τις προϋποθέσεις πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.

 

ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Το Δικαστήριο αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν. 73(I)/2018), προχωρεί σε εξέταση της ουσίας του αιτήματος του Αιτητή και των στοιχείων του φακέλου του (στο εξής «Δ.Φ.»).

 

Ο Αιτητής στο έντυπο υποβολής αιτήματος διεθνούς προστασίας, κατέγραψε ότι σπούδασε γαλλική φιλολογία για δύο έτη και έπαιζε επαγγελματικό ποδόσφαιρο στη χώρα καταγωγής του. Η μητέρα του διαμένει μόνιμα στην Ισπανία όπου και εργάζεται τα τελευταία 15 έτη, ενώ και η αδερφή του διαμένει εκεί τα τελευταία 6 έτη. Όπως υποστήριξε, εξαιτίας του σεξουαλικού του προσανατολισμού η κατάσταση στη χώρα του είναι πολύ σκληρή, καθώς η ομοφυλοφιλία συνιστά ποινικό αδίκημα και τιμωρείται με έως και πέντε έτη φυλάκισης σύμφωνα με το Άρθρο 319 του Ποινικού Κώδικα της Σενεγάλης. Επικαλέστηκε δε στατιστικά στοιχεία (Pew

 

Global Attitudes Project, 2013 -US think tank), σύμφωνα με τα οποία το 97% των πολιτών της χώρας του θεωρεί την ομοφυλοφιλία μη αποδεκτή. Δήλωσε ότι ο ίδιος βίωσε πολλές φορές διακρίσεις και κακομεταχείριση λόγω του προσανατολισμού του και επιφυλάχθηκε να μιλήσει αναλυτικότερα κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του (ερυθρό 19 Δ.Φ.). Πρόσθεσε ότι το νομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό πλαίσιο στη χώρα καταγωγής του παραβιάζει το Άρθρο 8 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) περί προστασίας της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής (ερυθρό 18 Δ.Φ.). Περαιτέρω, δήλωσε ότι έχει μετανιώσει για το ότι, μετά την είσοδό του στη Κυπριακή Δημοκρατία και πριν υποβάλει αίτημα διεθνούς προστασίας, προσπάθησε να ταξιδέψει στην Ισπανία με πλαστά έγγραφα, ωστόσο ανακόπηκε στην Πολωνία που ήταν ενδιάμεσος σταθμός και επεστράφη στην Κύπρο. Όπως ισχυρίσθηκε, περί τα τέλη 11ου/2018, έμαθε πως η μητέρα του είναι σοβαρά άρρωστη και υπήρχε άμεσος κίνδυνος να αποβιώσει, για αυτό το λόγο θέλησε να μεταβεί άμεσα στην Ισπανία, μη σκεπτόμενος λογικά αλλά υπό συναισθηματική πίεση (ερυθρό 17 Δ.Φ.).

 

Κατά τη συνέντευξη του (ερυθρά 65-52 Δ.Φ.) δήλωσε ότι η μητέρα και η αδερφή του διαμένουν μόνιμα στην Ισπανία, τα τελευταία 17 και 5-6 έτη αντίστοιχα (ερυθρό 63 Δ.Φ.) προσκόμισε δε αντίγραφα της άδειας διαμονής και του διπλώματος οδήγησης της μητέρας του στην Ισπανία (ερυθρό 51-50 Δ.Φ.). Ο πατέρας του διαμένει στη Σενεγάλη με τη σύζυγο του και τα θετά του αδέρφια, ενώ κάποια ξαδέρφια και θείες του διαμένουν στη Γαλλία και την Ιταλία (ερυθρό 63-62 Δ.Φ.). Ως προς το εκπαιδευτικό του υπόβαθρο, δήλωσε ότι μετά την αποφοίτησή του από το σχολείο, ξεκίνησε πανεπιστημιακές σπουδές στη Νομική το 2009, όπου φοίτησε για ένα έτος και διέκοψε, καθώς παράλληλα ασχολείτο με το ποδόσφαιρο (ερυθρό 62 Δ.Φ.). Ως προς το ταξίδι του στην Κύπρο, δήλωσε πως η μητέρα του τού διευθέτησε ταξίδι ώστε να μεταβεί στην Ισπανία λόγω των προβλημάτων που αντιμετώπιζε στη Σενεγάλη, ωστόσο διακινητής τον έφερε στην Κύπρο.

 

Αναφορικά με τους λόγους τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα του, κατά την ελεύθερη αφήγησή του δήλωσε ότι πρόκειται για μουσουλμανική χώρα όπου δεν είναι αποδεκτή η ομοφυλοφιλία. Ο ίδιος μεγάλωσε με τη γιαγιά και τη θεία του, έχοντας αναπτύξει τη θηλυκή πλευρά του. Περί το 2011-12, όταν ήταν σε ηλικία 20 ετών, φιλοξένησαν στο σπίτι τους έναν φίλο και συμπαίκτη του στην ομάδα ποδοσφαίρου, με τον οποίο ανέπτυξαν σχέση. Κάποιο βράδυ, ενώ βρίσκονταν στην οικία φίλων τους που ήταν επίσης ομόφυλο ζευγάρι, εισέβαλε η αστυνομία και, με την κατηγορία ότι είναι ομοφυλόφιλοι τους άσκησαν σωματική βία και τους συνέλαβαν. Τέθηκαν υπό κράτηση για 48 ώρες και στη συνέχεια οδηγήθηκαν ενώπιον δικαστηρίου, όπου αρνήθηκαν τις κατηγορίες και ισχυρίσθηκαν ότι ήταν μόνο φίλοι. Κατόπιν αυτού, ο πατέρας του διαπραγματεύθηκε με τους αστυνομικούς να τους επιβληθεί μόνο χρηματικό πρόστιμο, το οποίο πλήρωσε η μητέρα του. Εξαιτίας του περιστατικού αυτού, ο Αιτητής και ο φίλος του αποβλήθηκαν από την ομάδα ποδοσφαίρου, η γιαγιά του έδιωξε τον φίλο του από το σπίτι και ο ίδιος τύγχανε πλέον αρνητικής συμπεριφοράς από τη γειτονιά. Κάποια μέρα διαπληκτίστηκε με ομάδα 3-4 ατόμων, τα οποία τον χτύπησαν με αποτέλεσμα να νοσηλευθεί. Όπως ισχυρίσθηκε, μετά από αυτό το περιστατικό η μητέρα του τον συμβούλευσε να εγκαταλείψει τη χώρα ώστε να μπορεί να ζήσει ελεύθερα και όπως επιθυμούσε. Προς το σκοπό αυτό, περί τα τέλη του 2017, του εξασφάλισε εισιτήριο για το Μαρόκο, με σκοπό να μεταβεί από εκεί στην Ισπανία μέσω θαλάσσης και να μείνει μαζί της. Ο Αιτητής παρέμεινε στο Μαρόκο για διάστημα 5-6 μηνών,  ωστόσο δεν κατόρθωσε να πραγματοποιήσει το ταξίδι μέσω θαλάσσης καθώς ήταν ιδιαίτερα επικίνδυνο. Η μητέρα του τον συμβούλευσε να επιστρέψει στη Σενεγάλη και από εκεί θα του διευθετούσε ταξίδι στην Κύπρο. Περί τον Μάιο-Ιούνιο του 2018 επέστρεψε στη Σενεγάλη και ταξίδεψε στην Κύπρο στις 02/10/18 (ερυθρά 61-60 Δ.Φ.). Ερωτηθείς ως προς τις πιθανές συνέπειες σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής, απάντησε πως δε θα είναι σε θέση να ζήσει όπως επιθυμεί καθώς η ομοφυλοφιλία δεν είναι αποδεκτή ούτε από τον νόμο ούτε από τη θρησκεία, ενώ φοβάται πως θα του επιτεθούν τα άτομα της γειτονιάς του ή θα τον σκοτώσουν ή θα τον συλλάβει η αστυνομία (ερυθρό 60 Δ.Φ.).

 

Σε αυτό το σημείο, εντοπίζεται ότι η διαδικασία εξέτασης της αίτησης ασύλου του Αιτητή διενεργήθηκε σε πλήρη σύμπνοια με τις πρόνοιες του Άρθρου 13 & 13Α περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν.6(Ι)/2000) και με βάση τα σχετικά καθοδηγητικά εγχειρίδια. Ο Αιτητής ενημερώθηκε πλήρως από τον λειτουργό για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του και κατά τη συνέντευξη του έγιναν επαρκείς ερωτήσεις για να περιγράψει τους λόγους που υπέβαλε αίτημα ασύλου όπως επίσης και άλλα ζητήματα που αφορούν τις προσωπικές του περιστάσεις. Τηρήθηκε η νενομισμένη διαδικασία και του παραχωρήθηκε το δικαίωμα της δωρεάν βοήθειας διερμηνέα σε γλώσσα κατανοητή σε αυτόν. Μετά δε το πέρας της συνέντευξης ο λειτουργός, ο διερμηνέας και ο Αιτητής υπέγραψαν κάθε σελίδα της συνέντευξης όπως επίσης στο τέλος του εντύπου της συνέντευξης, βεβαιώνοντας πως όσα καταγράφηκαν αντικατοπτρίζουν επακριβώς τις δηλώσεις του. Ο λειτουργός δεν περιορίστηκε σε στερεότυπες ερωτήσεις κατά την διάρκεια της συνέντευξης και/ή ούτε προέβη σε εικασίες χωρίς αναλυτική περιγραφή των απαντήσεων του Αιτητή. Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις που διενεργήθηκαν από τον λειτουργό αναφορικά με το εάν υπήρξε οποιαδήποτε εξέλιξη στη δικαστική διαδικασία που έλαβε χώρα όταν συνελήφθη ο Αιτητής η απάντηση του ήτο αρνητική. Κληθείς δε να περιγράψει αναλυτικότερα το περιστατικό του διαπληκτισμού που είχε με άτομα της γειτονιάς του, δήλωσε ότι αυτό συνέβη πριν διαφύγει στο Μαρόκο, το 2016, χωρίς να θυμάται ακριβή ημερομηνία. Ερωτηθείς αν του συνέβη οτιδήποτε μετά από αυτό το περιστατικό και μέχρι την αναχώρησή του για το Μαρόκο στα τέλη του 2017, απάντησε αρνητικά, προσθέτοντας ότι απέφευγε να βγαίνει και πήγαινε μόνο στην παραλία μία με δύο φορές την εβδομάδα. Σε ερώτηση εάν του συνέβη οτιδήποτε μετά την επιστροφή του από το Μαρόκο τον Ιούνιο του 2018, έως την αναχώρησή του για την Κύπρο τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, απάντησε αρνητικά, αναφέροντας ότι ζούσε ως συνήθως, μένοντας στο σπίτι και πηγαίνοντας για προπόνηση, ωστόσο δε μπορούσε να ζει όπως επιθυμούσε.

 

Τέθηκαν στον Αιτητή ερωτήσεις στη βάση του μοντέλου DSSH (Difference, Stigma, Shame, Harm- Διαφορά, Στίγμα, Ντροπή, Βλάβη)[1] και όπως προκύπτει από τα πρακτικά της συνέντευξης, σκοπός τους ήταν για να μπορεί ο ενδιαφερόμενος να τοποθετηθεί στα βιώματα και τις εμπειρίες του σχετικά με τη διαφορετικότητα που αισθανόταν από νεαρή ηλικία, στις σκέψεις, τα συναισθήματά και εν γένει στον εσωτερικό του κόσμο σχετικά με τον σεξουαλικό του προσανατολισμό. Ωστόσο, δεν κατάφερε να τεκμηριώσει με τις απαντήσεις του επαρκώς το αίτημα του, παρά την πληθώρα ερωτήσεων που του τέθηκαν και των πολλαπλών ευκαιριών που του δόθηκαν προκειμένου να αναπτύξει πληρέστερα τους ισχυρισμούς του. Ερωτηθείς, ο Αιτητής να απαντήσει πότε ανακάλυψε τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, δήλωσε ότι έγινε όταν ξεκίνησε τη σχέση με τον φίλο και συμπαίκτη του, ενώ δε θυμόταν ακριβή χρονολογία. Σε σχετική ερώτηση του λειτουργού, δήλωσε ότι ήταν ζευγάρι περί τα 3-4 έτη και ότι κατά το διάστημα αυτό δεν υπήρξε οποιοδήποτε περιστατικό στοχοποίησής τους. Αναφορικά με τα συναισθήματα και τις σκέψεις του όταν συνειδητοποίησε τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, αποκρίθηκε ότι είχε θετικά αισθήματα για αυτό το άτομο, του άρεσε ότι τον φρόντιζε και έκαναν σχέδια για την κοινή ζωή τους (ερυθρό 57 Δ.Φ.). Ως προς το στοιχείο της διαφορετικότητας, ο Αιτητής ανέφερε ότι ένιωθε διαφορετικός καθώς αναγκαζόταν να κρύβεται λόγω της θρησκείας και του κοινωνικού πλαισίου στη χώρα καταγωγής του. Εαν είχε ποτέ σχέση με γυναίκα, απάντησε ότι είχε πριν ανακαλύψει ότι είναι ομοφυλόφιλος και δεν γνώριζε τί σημαίνει το ακρωνύμιο LBGBTQI, μόνο ότι αναφέρεται σε ομοφυλόφιλα άτομα, ούτε γνώριζε οργανισμούς και δίκτυα για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ (συντομογραφία για Λεσβίες, Ομοφυλόφιλους, Αμφιφυλόφιλους, Τρανς, Queer και Ίντερσεξ άτομα - LGBTQ = lesbian, gay, bisexual, transgender, queer/questioning) στη χώρα καταγωγής του. Ερωτηθείς αν είχε μιλήσει σε κάποιον για τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, απάντησε ότι μόνο η μητέρα του το γνώριζε, η οποία αρχικά σοκαρίστηκε ωστόσο στη συνέχεια ήταν υποστηρικτική απέναντί του. Όλοι οι υπόλοιποι, ανάμεσά τους και ο πατέρας του, απλά το υποπτεύονταν και ο ίδιος αναγκαζόταν να τους το αρνείται (ερυθρό 55 Δ.Φ.). Ερωτηθείς αν σύναψε οποιαδήποτε σχέση με άτομο του ίδιου φύλου κατά την παραμονή του στην Δημοκρατία, απάντησε πως αρχικά είχε μια σχέση με Κύπριο πολίτη και κατά τον χρόνο διεξαγωγής της συνέντευξης, διατηρούσε σχέση με υπήκοο Αργεντινής (ερυθρό 53 Δ.Φ.).

 

Αφού ο λειτουργός αξιολόγησε τα όσα καταγράφηκαν κατά την συνέντευξη αποδέχθηκε τους ισχυρισμούς του Αιτητή ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, το προφίλ του, τη χώρα και τον τόπο συνήθους διαμονής του. Αντιθέτως, απέρριψε ως εσωτερικά αναξιόπιστο τον ισχυρισμό του περί του σεξουαλικού του προσανατολισμού ως ομοφυλόφιλο άτομο και του συνεπαγόμενου κινδύνου σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του. Αναλύοντας τις απαντήσεις του Αιτητή στις ερωτήσεις που του τέθηκαν βάσει του μοντέλου DSSH, εντοπίζει ο λείτουργός αοριστίες, ασάφειες, ασυνέπειες, έλλειψη λεπτομέρειας  και ευλογοφάνειας. Συγκεκριμένα:

 

(α) Διαφορετικότητα: Ο Αιτητής δεν ήταν σαφής στο πώς συνειδητοποίησε τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, ούτε ήταν σε θέση να περιγράψει τα συναισθήματα και τις σκέψεις του κατά τη συνειδητοποίηση αυτή. Λαμβάνοντας υπόψιν το μορφωτικό του επίπεδο καθώς και τις αναφορές του κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ότι γνώριζε πως ζούσε σε μη φιλικό προς τα ομοφυλόφιλα άτομα περιβάλλον, θα αναμενόταν από αυτόν να είναι σε θέση να περιγράψει κατά τρόπο λεπτομερή και βιωματικό την εσωτερική διαδικασία συνειδητοποίησης της σεξουαλικής του ταυτότητας. Εξίσου μη λεπτομερής ήταν και ως προς την περιγραφή της σχέσης που διατηρούσε στη χώρα καταγωγής του, η οποία μάλιστα διήρκεσε 3-4 χρόνια όπως δήλωσε, αλλά και των δύο σχέσεων που ανέπτυξε μετά την άφιξή του στη Δημοκρατία. Ως προς την πρώτη του σχέση, ο λειτουργός σημειώνει περαιτέρω ότι δεν αντιμετώπισαν οποιοδήποτε πρόβλημα κατά τα χρόνια που αυτή διήρκεσε, παρά μόνο στο περιστατικό της σύλληψής τους από την αστυνομία, το οποίο δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει χρονικά ούτε να περιγράψει λεπτομερώς τα όσα διαδραματίστηκαν. Αναφορικά δε προς το αιφνίδιο και βίαιο τέλος αυτής της σχέσης, που επήλθε μετά το περιστατικό, όταν η γιαγιά του Αιτητή έδιωξε τον σύντροφό του από το σπίτι, ο λειτουργός επισημαίνει πως ο Αιτητής προέβη σε μια αρκετά νηφάλια περιγραφή, χωρίς να εκφράσει οποιοδήποτε συναίσθημα και πώς επηρεάστηκε, κάτι που δε συνάδει με προηγούμενη δήλωσή του ότι έκαναν σχέδια για το μέλλον τους. Αναφέρθηκε σε δύο μόνο περιστατικά, της σύλληψης και της επίθεσης το 2016, τα οποία μάλιστα δεν ήταν σε θέση να στοιχειοθετήσει επαρκώς, ενώ κατά τον υπόλοιπο χρόνο ήταν σε θέση να ζει και να κυκλοφορεί ελεύθερα χωρίς να του συμβεί οτιδήποτε. Μη ευλογοφανές κρίθηκε το γεγονός πως εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του για να μεταβεί στην Ισπανία μέσω Μαρόκο στα τέλη του 2017, ενώ το τελευταίο περιστατικό της επίθεσης είχε λάβει χώρα το 2016. Στοιχείο που υποσκάπτει περαιτέρω την αξιοπιστία του εν λόγω ισχυρισμού, αποτελεί το γεγονός ότι επέστρεψε από το Μαρόκο στη χώρα καταγωγής του, στον τόπο δηλαδή όπου όπως ισχυρίσθηκε είχε υποστεί δίωξη στο παρελθόν και ήταν σε θέση να παραμείνει εκεί για διάστημα 3 μηνών χωρίς να του συμβεί οτιδήποτε.

 

(β) Στίγμα/Ντροπή: Αξιολογώντας τις απαντήσεις του Αιτητή που του τέθηκαν υπό το σκέλος του στίγματος και της ντροπής, ο λειτουργός κατέγραψε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει ακριβείς πληροφορίες. Ανέφερε κατά τρόπο γενικό και αόριστο, χωρίς να προκύπτει οποιοδήποτε βιωματικό στοιχείο από τις περιγραφές του, ότι αισθανόταν διαφορετικός, ότι προσπαθούσε να μην γίνεται αντιληπτός σε δημόσιους χώρους και ότι η ομοφυλοφιλία δεν είναι αποδεκτή από την κοινωνία και την θρησκεία. Επίσης, κατά την αξιολόγηση των δηλώσεων του λήφθηκε υπ΄ όψιν το γεγονός ότι διαθέτει ένα αρκετά υψηλό εκπαιδευτικό υπόβαθρο.

 

(γ) Βλάβη: Αξιολογώντας τις απαντήσεις του Αιτητή που του τέθηκαν υπό το σκέλος της παραμέτρου «βλάβη», ο λειτουργός κατέγραψε ότι δεν ήταν σε θέση να παράσχει σαφείς πληροφορίες αναφορικά με τις ακριβείς περιστάσεις των επιθέσεων σε βάρος του και όσα διαμείφθηκαν. Ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να περιγράψει επαρκώς σε τί συνίσταται ο φόβος και κίνδυνος που διατρέχει σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του. Επισημαίνεται ξανά ότι δεν του συνέβη οτιδήποτε μεταξύ του πρώτου περιστατικού το 2014-15 και του δεύτερου περιστατικού το 2016, το οποίο μάλιστα δεν περιέγραψε λεπτομερώς ούτε πρόβαλε ικανή επεξήγηση ως προς το γιατί δεν το κατήγγειλε στις αρχές της χώρας του.

 

Στο σκέλος της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο λειτουργός προέβη σε εκτενή έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, σύμφωνα με τις οποίες αυτή συνιστά ποινικό αδίκημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης από 1 έως 5 έτη και χρηματικό πρόστιμο 150-3000 ευρώ. Παράλληλα, προβλέπονται αυστηρότερες ποινές φυλάκισης 3-5 έτη και προστίμου 750-7500 ευρώ σε όποιον γράφει, μιλά ή χρηματοδοτεί την υποστήριξη ατόμων ΛΟΑΤΚΙ. Επιπλέον πληροφορίες του Φεβρουαρίου 2022, αναφέρουν ότι τον Δεκέμβριο του 2020 βουλευτές της χώρας κατέθεσαν νομοσχέδιο προς αυστηροποίηση του νομοθετικού πλαισίου που αφορά την ομοφυλοφιλία, το οποίο ωστόσο απορρίφθηκε τον Ιανουάριο του 2022 καθώς το ισχύον πλαίσιο ήταν επαρκώς αυστηρό. Ωστόσο, ο  λειτουργός καταλήγει στην απόρριψη του εν λόγω ισχυρισμού στο σύνολό του, λόγω του ότι δεν στοιχειοθετήθηκε η εσωτερική του αξιοπιστία λόγω της μη συνεκτικής και λεπτομερούς περιγραφής στις δηλώσεις του Αιτητή. 

 

 

 

Μετά από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας του Αιτητή, των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων[2] και της εικόνας που παρουσίασε κατά την ενώπιον του Δικαστηρίου διαδικασία διαπιστώνω ότι η αξιοπιστία του επί αυτού του σημείου του αιτήματος του, δεν τεκμηριώνεται. Η πλήρης εικόνα που διαμορφώνεται μέσω των στοιχείων του φακέλου του, κατόπιν ορθολογικής ανάλυσης και δίκαιης στάθμισής τους[3], επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα του λειτουργού. Το αφήγημα του εμπεριέχει δηλώσεις που δεν θεωρούνται συνεπείς και ευλογοφανείς, ενώ από τις απαντήσεις του, κατά την διαδικασία της συνέντευξης, διαπιστώνεται ότι δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς του με επαρκή λεπτομέρεια. (Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131). Σύμφωνα, επίσης, και με την § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, ο αιτών θα πρέπει:

 

«(i) να λέει την αλήθεια και να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του με κάθε δυνατό τρόπο.

(ii) να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο τεκμήριο και να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων. Αν είναι αναγκαίο πρέπει να καταβάλει προσπάθεια να προσκομίσει επιπρόσθετα τεκμήρια.

(iii) να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς.  Αναμένεται ότι θα του ζητηθεί να δώσει μια συνεκτική εξήγηση όλων των λόγων που επικαλείται για υποστήριξη του αιτήματός του για προσφυγικό καθεστώς και θα πρέπει να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις που θα του υποβληθούν.»

 

Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του αιτούντα. (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Δεδομένων των γεγονότων της περίπτωσής του σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του, δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Ο Αιτητής απέτυχε να εξηγήσει με λεπτομέρειες την διαφορετικότητα του όσον αφορά τον σεξουαλικό προσανατολισμό του αλλά ούτε και ήταν σε θέση να τεκμηριώσει επαρκώς οποιαδήποτε εμπειρία που παραπέμπει σε βιωματικό γεγονός κατά το οποίο ένιωθε στιγματισμένος. Ούτε ήταν σε θέση να αναφερθεί εκτενέστερα στα βιώματα και τις εμπειρίες του σχετικά με τη διαφορετικότητα του. Οι απαντήσεις του αναφορικά με τις σκέψεις, τα συναισθήματά και εν γένει τον εσωτερικό του κόσμο σχετικά με τον σεξουαλικό του προσανατολισμό ήταν αόριστες. Επιπλέον, δεν ήτο σε θέση να περιγράψει συναισθήματα διαφορετικότητας, στιγματισμού, ντροπής ή βλάβης. Ούτε στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας προσκομίστηκε στο Δικαστήριο οποιαδήποτε μαρτυρία για αξιολόγηση και για να ενισχυθεί το αίτημα του (Βλέπε Sportsman Betting Co. Limited v. Κυπριακής Δημοκρατíaς (2000) 3 Α.Α.Δ. 591, Α.Ε. 49/2012, Σάββα ν. Δημοκρατίας, ημερομηνίας 07/02/2018) το οποίο μέσω της συνέντευξης κρίθηκε ως μη τεκμηριωμένο, αλλά αρκέστηκε στα όσα καταγράφηκαν κατά την συνέντευξη. Σημειώνεται δε ότι, όταν παρουσιάζονται πληροφορίες που δημιουργούν ισχυρούς λόγους αμφισβήτησης της αλήθειας των ισχυρισμών ενός αιτούντος άσυλο, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να παράσχει ικανοποιητική εξήγηση των προβαλλόμενων ανακριβειών των ισχυρισμών του.

 

 

Με βάση τα ανωτέρω κρίνεται ότι δεν τεκμηρίωσε ο Αιτητής με τους ισχυρισμούς του ότι ανήκει σε οποιαδήποτε πολιτική, θρησκευτική, εθνική, στρατιωτική ή κοινωνική οργάνωση ή ομάδα στη χώρα καταγωγής του, ούτε ότι καταζητείται και σε περίπτωση επιστροφής του θα διωχθεί, συλληφθεί ή καταδικασθεί λόγω του ότι ανήκει σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα. Επομένως, η κατάληξη της Υπηρεσίας Ασύλου είναι αιτιολογημένη, λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα και στα πλαίσια του Νόμου καθότι από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον της και από τις παραστάσεις του Αιτητή δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Ούτε έχει τεκμηριώσει με τις αιτιάσεις του και τα όσα παρουσίασε, ότι έχει συλληφθεί/καταδικασθεί, ή καταζητείται/διώκεται είτε από τις αρχές της χώρας της είτε από άλλους φορείς δίωξης (Βλέπε Άρθρο 3Α του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 (Ν. 6(I)/2000).

 

Ούτε η περίπτωση του Αιτητή εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής σε αυτόν καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Ο λειτουργός εξέτασε κατά πόσο ο Αιτητής θα υπόκειτο σε περίπτωση επιστροφής του στην χώρα καταγωγής σε οποιαδήποτε τέτοια σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ως προσδιορίζεται στο Άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), καταλήγοντας ότι τέτοιος κίνδυνος δεν υφίσταται. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά δε ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημειώνει ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης στην περιοχή καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή δεν εκτυλίσσεται εσωτερική ή διεθνής ένοπλη σύρραξη (ερυθρά 84 Δ.Φ.). Σημειώνεται ότι ο ίδιος σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησης του ανέφερε ότι κινδυνεύει λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα του. Μετά από έρευνα του ίδιου του Δικαστηρίου βάσει και ενημερωμένων πληροφοριών από τη βάση δεδομένων ACLED (The Armed Conflict Location & Event Data Project) επιβεβαιώνονται τα ευρήματα του λειτουργού[4], συνεπώς, δεν προκύπτει ότι στον τόπο τελευταίας διαμονής του Αιτητή να λαμβάνει χώρα διεθνής ή εσωτερική ένοπλη σύρραξη εντός του πλαισίου του Άρθρου 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Ως εκ τούτου, παρέλκει περαιτέρω διερεύνηση των προσωπικών του περιστάσεων για λόγους εφαρμογής της «αναπροσαρμοσμένης κλίμακας» όπως αυτή απορρέει από τη Νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκής Ένωσης[5].

 

Όλα τα πιο πάνω, καταδεικνύουν ότι η Υπηρεσία Ασύλου μετά από ενδελεχή έρευνα, αιτιολογημένα απέρριψε την αίτηση του Αιτητή για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις δικαιολογημένου φόβου δίωξης και/ή ο Αιτητής να υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη σύμφωνα με τα Άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 (Ν.6(Ι)/2000).

 

Η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

 

 

                          Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 

 



[1] Βλέπε EUAA, Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System – Judicial analysis (Second edition), February 2023, https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2023-02/Evidence_credibility_judicial_analysis_second_edition.pdf, ενότητα 6.6. Sexual orientation and gender identity – σελ. 265

[2] Βλέπε Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 (Ν6(Ι)/2000)

[3] Βλέπε High Court (Ανώτερο Δικαστήριο) (Ιρλανδία), IR κατά Minister for Justice Equality & Law Reform & anor, [2009] IEHC 353, ημερομηνίας 24/07/2009, σκέψη 11.

[4] Συγκεκριμένα, τα περιστατικά ασφαλείας στο Ντακάρ της Σενεγάλης που έχουν καταγραφεί κατά το χρονικό διάστημα από 19/04/23 έως 19/04/24 ανέρχονται μόνο σε 48 (23 θάνατοι) και πρόκειται για 4 περιστατικά χρήσης βίας κατά αμάχων (4 θάνατοι) και 4 είναι εξεγέρσεις (19 θάνατοι).

[5] EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική Ανάλυση, Νοέμβριος 2014, σελ. 26 – 1.6.2. έννοια της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» (https://easo.europa.eu/sites/default/files/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf)

 


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο