ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ.: 4686/23
28 Μαΐου, 2024
[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
S.J.S.
Αιτητή,
και
Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
Ο. Ηλιάδης (κος) για Ε. Μυριάνθους (κα), για τον Αιτητή
Ν. Κουρσάρης (κος) για Μ. Παραδεισιώτη, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
Η. Φανούς (κος) για πιστή διερμηνεία από την αγγλική στην ελληνική και αντίστροφα
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, στερούμενη κάθε έννομου αποτελέσματος, αδικαιολόγητη και παράνομη η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση, ημερομηνίας 29.9.2023, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του τελευταίου για διεθνή προστασία, καθότι κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2023 (στο εξής: ο Περί Προσφύγων Νόμος) και την αναγνώρισή του ως δικαιούχου διεθνούς προστασίας.
Γεγονότα
1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από τη Νιγηρία. Εισήλθε παράνομα στις ελεγχόμενες από την Κυβέρνηση της Δημοκρατίας περιοχές και περί τις 18.2.2022 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 13.9.2023, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό, ο οποίος υπέβαλε Έκθεση /Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 29.9.2023. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 7.12.2023, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Νομικοί Ισχυρισμοί
2. Ο Αιτητής προωθεί ως λόγο προσφυγής την έλλειψη δέουσας έρευνας και αιτιολογίας, ενώ επιπλέον, προβάλλει ότι η απόφαση ελήφθη τελώντας η διοίκηση υπό πλάνη περί τα πράγματα. Εισηγείται ότι κινδυνεύει στη χώρα καταγωγής του εξαιτίας της μη τήρησης συμβολαίου εργασίας, καθώς δεν κατάφερε να ολοκληρώσει την εργασία λόγω της ασθένειας της μητέρας του, για την οποία χρησιμοποίησε μέρος των χρημάτων που έλαβε ως αμοιβή από το συμβόλαιο. Υποστηρίζει ότι λανθασμένως αξιολογήθηκαν οι συναφείς δηλώσεις του ως μη αξιόπιστες, καθώς ο αρμόδιος λειτουργός παρέλειψε να θέσει ουσιαστικές ερωτήσεις ούτως ώστε να μπορέσει να τεκμηριώσει το αίτημα του ο Αιτητής.
3. Από την πλευρά τους οι Καθ’ ων η αίτηση, στην προφορική τους αγόρευση, υπεραμύνονται της επίδικης πράξης. Υποβάλλουν ότι, ορθώς οι σχετικές με τον πυρήνα του αιτήματός του δηλώσεις του Αιτητή κρίθηκαν ως αναξιόπιστες, παραπέμποντας σε συναφές απόσπασμα της εισήγησης, η οποία αποτέλεσε την αιτιολογική βάση της επίδικης απόφασης. Ακόμη, αντιτείνουν ότι ορθώς ο αρμόδιος λειτουργός κατέληξε ότι δεν ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις που τίθενται από το άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου προκειμένου να αναγνωριστεί στον Αιτητή το καθεστώς του πρόσφυγα, αλλά ούτε και οι προϋποθέσεις του άρθρου 19 του περί Προσφύγων Νόμου για αναγνώριση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, καθώς δεν θεμελιώθηκε ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη ή απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση σε περίπτωση που επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του.
Το νομικό πλαίσιο
4. Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έχει ως ακολούθως (η υπογράμμιση είναι δική μου):
«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».
5. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.
6. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει την έννοια του όρου πρόσφυγας και τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτόν τον ορισμό.
7. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τις περιπτώσεις, όπου χορηγείται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
Κατάληξη
8. Σύμφωνα με τη νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου, οι λόγοι προσφυγής, που δεν αναπτύσσονται στο πλαίσιο της αγόρευσης του αιτητή, θεωρούνται ως εγκαταλειφθέντες. Το ίδιο ισχύει και με τους λόγους σε σχέση με τους οποίους δεν προβάλλεται οποιαδήποτε επιχειρηματολογία προς υποστήριξή τους (Βλ. συναφώς Υπόθεση Αρ. 692/89, Level Tachexcavs Ltd v. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λευκωσίας, ημερ. 17.12.1990, (1990) 3 ΑΑΔ 4407, Α.Ε. Αρ. 2421, Kokos Athanasiou Motors Ltd v. Δημοκρατίας, ημερ. 24.1.2020 (2000) 3 ΑΑΔ 21, Υπόθεση Αρ. 1073/2004, Γεώργιας Αντωνίου κ.α. ν. Δημοκρατίας, μέσω Εφόρου Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, ημερ. 6.2.2007).
9. Ως προς τους νομικούς ισχυρισμούς περί έλλειψης δέουσας έρευνας, πλάνης περί τα πράγματα και έλλειψη αιτιολογίας και των κατ’ ισχυρισμών διαδικαστικών πλημμελειών που έλαβαν χώρα, είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό ότι η δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως Δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιόν του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής, που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει την ουσιαστική ορθότητά της, σε επικαιροποιημένη βάση (ex nunc). Ο Αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η έκταση του ελέγχου που ασκεί το παρόν Δικαστήριο επί της επίδικης απόφασης καθιστά αλυσιτελή την προβολή υποπεριπτώσεων λόγων προσφυγής π.χ. έλλειψη δέουσας έρευνας, ορισμένες διαδικαστικές πλημμέλειες κατά την έκδοση της επίδικης πράξης. Εν προκειμένω, ο Αιτητής, εκπροσωπούμενος δια συνηγόρου, έχει στη διάθεσή του όλα τα δικονομικά μέσα προς προβολή και τεκμηρίωση των ισχυρισμών που συνθέτουν τον πυρήνα της αίτησής του για διεθνή προστασία.
10. Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών του Αιτητή, επισημαίνω συναφώς τα ακόλουθα:
11. Ο Αιτητής, κατά την καταγραφή του αιτήματός του, ως προς τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής του, αναφέρει ότι κατά τη διάρκεια διεκπεραίωσης συμβολαίου εργασίας που είχε αναλάβει για μεγάλο χρηματικό ποσό, η μητέρα του αρρώστησε σοβαρά. Καθώς χρειάστηκε επέμβαση, ο Αιτητής χρησιμοποίησε τα χρήματα του συμβολαίου για να βοηθήσει τη μητέρα του, η οποία τελικά απεβίωσε. Καθώς δεν μπόρεσε να υλοποιήσει το συμβόλαιο ή να επιστρέψει τα χρήματα, το άτομο με το οποίο έκανε συμφωνία έδωσε εντολή να τον σκοτώσουν (ερυθρό 1 του διοικητικού φακέλου).
12. Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξης, ο Αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε στην πόλη Irrua της πολιτείας Edo της Νιγηρίας το 1991, ενώ από το 2016 διέμενε στην κοινότητα Igando, της τοπικής αρχής Alimosho, της πολιτείας Lagos. Μόνο στενό συγγενικό οικογενειακό του πρόσωπο είναι η αδερφή του, η οποία διαμένει στην πόλη Benin και έχει συχνή επικοινωνία μαζί της. Στη Νιγηρία, επίσης, ζει ο θείος του και τα πέντε ετεροθαλή αδέρφια του, ενώ οι γονείς του έχουν αποβιώσει. Όσον αφορά στο μορφωτικό του επίπεδο, έχει ολοκληρώσει τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, ενώ εργαζόταν ως αυτοεργοδοτούμενος ελαιοχρωματιστής.
13. Ερωτηθείς για τους λόγους που εγκατέλειψε τη χώρα του, ο Αιτητής κατά την ελεύθερή του αφήγηση ανέφερε ότι δεν κατάφερε να διεκπεραιώσει την εργασία που ανέλαβε βάσει συμβολαίου λόγω των προβλημάτων υγείας της μητέρας του. Ως υποστήριξε χρησιμοποίησε μέρος των χρημάτων που έλαβε για να βοηθήσει τη μητέρα του. Ωστόσο, καθώς δεν ολοκλήρωσε τη δουλειά την οποία ανέλαβε, η εταιρεία απέσυρε το συμβόλαιο από τον άνθρωπο ο οποίος τον εργοδότησε, ονόματι κ. J., με αποτέλεσμα ο κ. J.να τον απειλεί. Ως υποστηρίζει ο Αιτητής τον παρακάλεσε να δεχθεί πίσω τα λεφτά που του έδωσε αλλά ο ίδιος αρνήθηκε, συνεχίζοντας να τον παρενοχλεί και να τον απειλεί. Αναζήτησε προστασία από την αστυνομία καταχωρώντας γραπτή δήλωση, αλλά και πάλι συνέχισε να δέχεται τηλεφωνικές απειλές. Σε μια από τις επισκέψεις του Αιτητή στην αδερφή του, ο κ. J. έστειλε κάποιο άτομο μέλος ομάδας cult (cultist). Καθώς δεν ένιωθε ασφαλής, προέβη διαδικασίες για να εγκαταλείψει τη χώρα (ερυθρό 15 6Χ και ερυθρό 14 1Χ του διοικητικού φακέλου). Κληθείς να δώσει περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με τις απειλές που δέχθηκε, ο Αιτητής ανέφερε ότι οι απειλές ξεκίνησαν τον Ιανουάριο 2021, με την τελευταία φορά να είναι τον Ιούλιο 2021 στην πόλη Benin. Ως ισχυρίστηκε, τον επισκεπτόταν στο σπίτι του με τραμπούκους (thugs), ωστόσο λόγω άλλων παριστάμενων προσώπων δεν μπορούσε να του κάνει κάτι. Σε ερώτηση αν έχει συμβεί κάτι ενόσω βρισκόταν στην πόλη Lagos, ο Αιτητής απάντησε ότι επικοινώνησε με φίλο του ο οποίος του έδωσε λάθος διεύθυνση. Κληθείς να σχολιάσει τη δήλωση στην αίτηση του, ότι χρησιμοποίησε τα χρήματα για τη μητέρα του, με τη δήλωση του ότι τον παρακάλεσε να δεχθεί πίσω τα χρήματα, ο Αιτητής ανέφερε ότι είχε φρέσκο/καθαρό μυαλό όταν συμπλήρωνε την αίτηση του ενώ τώρα δεν θυμάται όσα συνέβησαν στη χώρα του (ερυθρό 12, 2Χ του διοικητικού φακέλου).
14. Αξιολογώντας το αίτημα διεθνούς προστασίας του Αιτητή, οι Καθ’ ων η αίτηση σχημάτισαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο μεν πρώτος ως προς την ταυτότητα και τη χώρα καταγωγής του, και ο δεύτερος ως προς τις κατ’ ισχυρισμόν απειλές που δέχθηκε από το άτομο που του πρόσφερε συμβόλαιο εργασίας για τον λόγο ότι δεν διεκπεραίωσε την εργασία του. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, δεδομένου ότι κρίθηκε πως παρατέθηκε με επαρκώς λεπτομερή και συγκεκριμένο τρόπο, βρισκόταν δε σε συμφωνία με τα προσκομισθέντα από τον Αιτητή έγγραφα και τις εξωτερικές πηγές. Ο δεύτερος ισχυρισμός, ωστόσο, έτυχε απόρριψης, καθώς κρίθηκε ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει λεπτομερείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονται στον πυρήνα του αιτήματος, ενώ εντοπίστηκαν αντιφάσεις στους ισχυρισμούς του. Συγκεκριμένα δεν παρείχε λεπτομερείς πληροφορίες αναφορικά με τις απειλές που δέχθηκε, καθώς ερωτηθείς να περιγράψει τις απειλές, απλά ανέφερε ότι ο κος J. τον επισκεπτόταν με τη συνοδεία τραμπούκων (thugs). Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι ο Αιτητής υπέπεσε σε ουσιώδη αντίφαση, καθώς ενώ στην αίτηση που συμπλήρωσε κατέγραψε ότι χρησιμοποίησε τα χρήματα για να βοηθήσει τη μητέρα του και δεν μπορούσε να διεκπεραιώσει την εργασία ή να επιστρέψει τα χρήματα. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης ανέφερε ότι παρακάλεσε τον κο J. να δεχθεί πίσω τα χρήματα αλλά ο ίδιος αρνήθηκε. Η ύπαρξη εγγράφου το οποίο ως υποστηρίζει ο Αιτητής αποτελεί καταγγελία του ιδίου στην αστυνομία, ως σχολιάζουν οι Καθ’ ων η αίτηση δεν καταδεικνύει την όντως ύπαρξη απειλών στο πρόσωπό του από το συγκεκριμένο πρόσωπο. Στη βάση των ανωτέρω, ο εν λόγω ισχυρισμός δεν έγινε αποδεκτός.
15. Στη βάση του ισχυρισμού ο οποίος έγινε αποδεκτός, ήτοι η ταυτότητα και η χώρα καταγωγής του Αιτητή και λαμβανομένων υπόψιν των πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής, και ειδικότερα πληροφορίες για την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Lagos, δεν διαπιστώθηκε η συνδρομή φόβου δίωξης ή βλάβης του Αιτητή. Προχωρώντας στη νομική ανάλυση, διαπιστώθηκε ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητή δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε και πραγματικός κίνδυνος σοβαρής βλάβης αυτού, δυνάμει του άρθρου 19(2)(α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου. Στο πλαίσιο εξέτασης της υπαγωγής του Αιτητή στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, λαμβάνοντας υπόψη το ατομικό προφίλ του Αιτητή σε συνάρτηση με επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Lagos, κρίθηκε ότι αυτός δεν διατρέχει σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας ως άμαχος, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας εξαιτίας της εσωτερικής ένοπλης σύρραξης που υφίσταται στον τόπο συνήθους διαμονής του.
16. Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας ο Αιτητής δεν προέβαλε οποιονδήποτε νέο, ειδικό και τεκμηριωμένο ισχυρισμό συναφή με τον πυρήνα του αιτήματός του για διεθνή προστασία. Οφείλεται εξάλλου να επισημανθεί ότι από τη γραπτή αγόρευση του Αιτητή απουσιάζει η υπαγωγή των πραγματικών περιστάσεων της υπόθεσης του Αιτητή στα άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου. Αφ’ ης στιγμής, όπως εξηγείται, το παρόν δικαστήριο εξετάζει την αίτηση του Αιτητή εξ υπαρχής, η εν λόγω ανάλυση θα έπρεπε να αποτελεί την πεμπτουσία της γραπτής αγόρευσης του Αιτητή, γεγονός που δεν παρατηρείται εν προκειμένω. Η ανακύκλωση των ισχυρισμών του Αιτητή, η γενική αναφορά σε νομολογία και η επισήμανση των κατ’ ισχυρισμό σφαλμάτων της διοίκησης δεν αποτελεί νομική τεκμηρίωση και ανάλυση του δικαιώματός του να υπαχθεί σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.
17. Προχωρώντας στην de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, επισημαίνονται τα εξής:
18. Ως προς τη διάκριση των ουσιωδών ισχυρισμών συντάσσομαι με τους Καθ’ ων η αίτηση ότι πρώτος ουσιώδης ισχυρισμός είναι τα προσωπικά στοιχεία και η χώρα καταγωγής του Αιτητή με την αποδοχή του οποίου συμφωνώ. Ο Αιτητής κατέθεσε πρωτότυπο διαβατήριο από το οποίο προκύπτουν τα στοιχεία της ταυτότητάς του και ο τόπος γέννησής του. Συντάσσομαι εξάλλου ως προς τη διάκριση και την αξιολόγηση του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού για τους λόγους που εμπεριστατωμένα αναλύονται στην έκθεση εισήγηση των Καθ’ ων η αίτηση. Τονίζω ιδίως την αντίφαση στην οποία υπέπεσε ο Αιτητής αναφορικά με την επιστροφή των χρημάτων. Είναι δε αξιοσημείωτο ότι ο Αιτητής δεν επιχειρεί να ανατρέψει τα εν λόγω ευρήματα, ιδίως δεδομένης της αοριστίας με την οποία παρουσιάζει τις απειλές που δέχθηκε. Ευλόγως αναμένεται η σχετική ικανότητα του Αιτητή, να περιγράψει και να εξιστορήσει με λεπτομέρεια και επάρκεια τις εν λόγω απειλές καθώς αποτελούν βιωματικά στοιχεία. Ωστόσο, απλά αναφέρεται με λακωνικό και επιγραμματικό τρόπο ότι ο κος J. τον επισκεπτόταν κάθε φορά με τη συνοδεία τραμπούκων (thugs), οι οποίοι δεν προέβησαν σε οποιαδήποτε ενέργεια λόγω τρίτων παριστάμενων προσώπων.
19. Στο πλαίσιο της εξωτερικής αξιοπιστίας του ισχυρισμού, δεν δύναται το παρόν Δικαστήριο να προχωρήσει σε περαιτέρω έρευνα λόγω της υποκειμενικότητας του εν λόγω ισχυρισμού. Συναφώς, τα όσα ανέφερε αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματος του.
20. Όσον αφορά το αντίγραφο της αναφοράς που ο Αιτητής καταχώρησε στην αστυνομία της χώρας του στις 23.2.2021, και το οποίο προσκόμισε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του, συντάσσομαι με την αξιολόγηση των Καθ’ ων η αίτηση ότι η εν λόγω καταγγελία, δεδομένης της μη θεμελιώσης της εσωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή, δεν δύναται να αποτελέσει επαρκές τεκμήριο περί της δίωξης του Αιτητή από το τρίτο πρόσωπο που υποδεικνύει. Οι δηλώσεις του Αιτητή δεν κρίνονται επαρκείς για να τεκμηριώσουν τους ισχυρισμούς περί απειλών από το συγκεκριμένο άτομο. Στη Δικαστική Ανάλυση της EASO για την αξιολόγηση των αποδεικτικών στοιχείων, η αξιολόγηση αίτησης διεθνούς προστασίας πρέπει να βασίζεται στο σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων.[1] Η γενική αξιοπιστία του Αιτητή, ωστόσο, δεν τεκμηριώνεται, καθώς οι δηλώσεις του κρίνονται ως μη επαρκείς και συνεπείς, ενώ στερούνται ευλογοφάνειας και βιωματικού χαρακτήρα.
21. Σύμφωνα με την έρευνα που διενεργήθηκε από το παρόν Δικαστήριο, και συγκεκριμένα για την πολιτεία Lagos καταγράφονται τα κατωτέρω. Σύμφωνα με το portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης για το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η Νιγηρία είναι αναμεμειγμένη σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις κατά των μη κρατικών ένοπλων ομάδων Boko Haram και ISWAP (Islamic State in West Africa Province).[2] Από τον Ιανουάριο του 2015, η MNJTF (Multinational Joint Task Force), αποτελούμενη από μονάδες της Νιγηρίας, του Νίγηρα, του Τσαντ, του Καμερούν και του Μπενίν, υποστηρίζει την κυβέρνηση της Νιγηρίας στη μάχη έναντι της Boko Haram.[3] Ωστόσο, καμία των ως άνω οργανώσεων δεν παρουσιάζεται ως δρώσα στην πολιτεία Lagos.[4]
22. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED τη χρονική περίοδο 26.4.2023 έως 26.4.2024 καταγράφηκαν στην Πολιτεία Lagos 160 περιστατικά ασφαλείας στα οποία χάθηκαν 44 ανθρώπινες ζωές. Τα 160 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 29 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 6 ανθρώπινες απώλειες, 80 διαμαρτυρίες (protests), 33 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 19 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, και 18 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 19 ανθρώπινες απώλειες.[5] Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την έκθεση της EASO ‘Nigeria Security Situation’, Country of Origin Information Report, Ιούνιος 2021, ο πληθυσμός της Πολιτείας Lagos για το 2016 εκτιμάται ότι ανερχόταν στα 12,550,598.[6]
23. Περαιτέρω, όλως επικουρικώς, καίτοι ο συναφής ισχυρισμός περί δίωξης του απορρίφθηκε ως αναξιόπιστος, ο ίδιος θα μπορούσε να μετεγκατασταθεί σε κάποια άλλη πολιτεία της χώρας καταγωγής του, καθώς δεν υφιστάνται, παρά μόνο σε μεμονωμένες περιοχές της χώρας εμπόλεμη κατάσταση. Αυτή η επισήμανση γίνεται και σε συνάρτηση με το προφίλ του Αιτητή ως νέου άρρενος, με εκπαιδευτικό υπόβαθρο, εργασιακή πείρα και οικογενειακό δίκτυο στη χώρα καταγωγής χωρίς να φέρει οποιοδήποτε χαρακτηριστικό ευαλωτότητας. Παρατηρείται συναφώς ότι η αδερφή του Αιτητή εξακολουθεί να διαμένει στη Νιγηρία, χωρίς ο Αιτητής να αναφέρει οποιοδήποτε άλλο περιστατικό ή παρενόχληση της ίδιας, το οποίο να ακολούθησε την έξοδό του από τη χώρα.
24. Υπό το φως των ανωτέρω, καταλήγω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα, καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης σε σχέση με το πρόσωπό του για κάποιον από τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.
25. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν επικαλείται αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.
26. Στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό και δεδομένου ότι ο Αιτητής δεν καταδεικνύει ειδικώς, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)], πιο συγκεκριμένα ότι δεν προκύπτει ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής της στη χώρα καταγωγής του (βλ. άρθρο 19(2)(α) και (β)).
27. Ούτε εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή, ήτοι την πολιτεία Lagos, λόγω της ύπαρξης διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης, όπου, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].
28. Ιδίως ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι λαμβάνονται υπόψη «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (Βλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C-285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (Βλ. C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).
29. Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
30. Επιπλέον, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009). Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».
31. Με βάση τα ανωτέρω, προκύπτει ότι στην πολιτεία Lagos δεν επικρατούν συνθήκες διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, ούτε υπό την καθημερινή του όρου έννοια, όπου δηλαδή οι τακτικές δυνάμεις της χώρας καταγωγής συγκρούονται με μία ή περισσότερες ένοπλες ομάδες ή δύο ή περισσότερες ένοπλες ομάδες συγκρούονται μεταξύ τους (απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση Diakité, C-285/12, ημερ. 30.1.2014, σκ. 27-28), ουσιώδους προϋπόθεσης εφαρμογής του άρθρου 19 (2) (γ) του περί Προσφύγων Νόμου.
32. Υπό το φως της πιο πάνω ανάλυσης, η εξέταση των ισχυρισμών του Αιτητή περί έλλειψης δέουσας έρευνας, αιτιολογίας, πλάνης και ύπαρξης διαδικαστικών πλημμελειών καθίσταται αλυσιτελής.
33. Περαιτέρω, ο Αιτητής υποστηρίζει πως όφειλε να του χορηγηθεί το ευεργέτημα της αμφιβολίας. Επισημαίνεται, ότι δεν πρόκειται για περίπτωση σε σχέση με την οποία θα μπορούσε να χορηγηθεί το ευεργέτημα της αμφιβολίας. Όπως εναργώς προκύπτει από το ίδιο εδάφιο (4) του άρθρου 13 του Περί Προσφύγων Νόμου, το ευεργέτημα της αμφιβολίας δίδεται μόνο εκεί όπου ο αιτών άσυλο υποβάλει όλα τα διαθέσιμα απ’ αυτόν στοιχεία σε σχέση με την αίτησή του, τα οποία έχουν ελεγχθεί και ο αρμόδιος λειτουργός ή/και ο Προιστάμενος ικανοποιούνται ότι ο αιτητής είναι γενικά αξιόπιστος.
34. Το ευεργέτημα της αμφιβολίας χορηγείται εκεί όπου ο αιτών άσυλο καταβάλλει πραγματική προσπάθεια να τεκμηριώσει την προσωπική του ιστορία, η οποία βεβαίως δικαιολογεί καταρχήν την υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας και όταν, εντούτοις, υπάρχουν κενά και έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων προς τεκμηρίωση των συναφών ισχυρισμών. Εν προκειμένω, ο Αιτητης δεν προέβαλε κατά τρόπο αξιόπιστο είτε στο πλαίσιο της διοικητικής διαδικασίας είτε της παρούσας διαδικασίας οποιουσδήποτε ισχυρισμούς, οι οποίοι θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας, ώστε το έλλειμα των στοιχείων προς τεκμηρίωση συγκεκριμένων ισχυρισμών να καλυφθεί από το ευεργέτημα της αμφιβολίας. Συνεπώς, ορθώς δεν χορηγήθηκε στην περίπτωση του το ευεργέτημα της αμφιβολίας.
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με €1000 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] EASO, Πρακτικός Οδηγός της EASO: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, file:///C:/Users/User/Desktop/Useful%20Documents/EUAA%20Documents/PG%20Evidence%20Assessment%20-%20EL.pdf
[2] RULAC, ‘Nigeria’ (2022), https://www.rulac.org/browse/countries/nigeria [Ημερομηνία Πρόσβασης: 11.4.2024]
[3] RULAC, ‘Involvement in Armed Conflicts’ (2022), https://www.rulac.org/browse/countries/nigeria#collapse1accord [Ημερομηνία Πρόσβασης: 11.4.2024]
[4] Nigeria Watch για το 2023, Thirteenth Report on Violence in Nigeria 2023, 2024, σελ. 13 https://www.nigeriawatch.org/media/html/Reports//NGA-Watch-Report23VF.pdf [Ημερομηνία Πρόσβασης: 11.4.2024]
[5] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (βλ. πλατφόρμα Dashboard, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: 26.4.2023 – 26.4.2024, ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests, και ΠΕΡΙΟΧΗ: Western Africa – Nigeria – Lagos) [Ημερομηνία Πρόσβασης:2.5.2024]
[6] EASO, Nigeria Security Situation, Country of Origin Information Report, Version 1.1 June 2021, παρ. 2.27.1, σελ. 213, https://coi.euaa.europa.eu/administration/easo/PLib/2021_06_EASO_COI_Report_Nigeria_Security_situation.pdf