ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση αρ.4857/22
23 Μαΐου 2024
[Α. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
S. M.
Αιτητής
Και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ’ ων η αίτηση
Αιτητής εμφανίζεται αυτοπροσώπως
Κος Μ. Μαυρονικόλας, Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους καθ’ ων η αίτηση Κος A. Χατζησάββας – μεταφραστής για πιστή μετάφραση από Ελληνικά σε Αγγλικά και αντίστροφα
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την προσφυγή ο αιτητής αιτείται την ακύρωση της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου η οποία του κοινοποιήθηκε στις 14/07/22 με επιστολή ίδιας ημερομηνίας, δια της οποίας απορρίφθηκε η αίτηση του για παροχή διεθνούς προστασίας, ως άκυρης, παράνομης, και στερούμενης νομικού αποτελέσματος.
Ως εκτίθεται στην Ένσταση και προκύπτει από τον Διοικητικό Φάκελο, ο αιτητής κατάγεται από τη Σιέρρα Λεόνε, εισήλθε στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές παρατύπως, μέσω κατεχομένων, στις 22/05/21, και υπέβαλε την επίδικη αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας στις 13/07/21 (ερ.1-3, 37).
Στις 09/02/22 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη στον αιτητή από την Υπηρεσία Ασύλου προς εξέταση του αιτήματός του για διεθνή προστασία όπου δόθηκε η ευκαιρία στον αιτητή, μέσα από σχετικές ερωτήσεις, μεταξύ άλλων, να εκθέσει τους λόγους στου οποίους στηρίζει το αίτημα του (ερ.21-37). Μετά το πέρας της συνέντευξης, ετοιμάστηκε Έκθεση και στις 30/06/22 αποφασίστηκε να μην παραχωρηθεί διεθνής προστασία στον αιτητή (ερ.70-77).
Ακολούθως ετοιμάστηκε σχετική επιστολή ενημέρωσης του αιτητή για την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία του επιδόθηκε διά χειρός στα αγγλικά, στις 14/07/22 (ερ.80-81).
Η αίτηση αποτελείται από χειρόγραφα συμπληρωμένο Έντυπο αρ.1 επί του οποίου δεν καταγράφονται νομικοί λόγοι και χωρίς έκθεση γεγονότων. Αυτό που αναφέρει ο αιτητής είναι ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής κινδυνεύει η ζωή του καθώς η οργάνωση Poro τον αναζητά.
Ενόψει της μη συμπερίληψης οιουδήποτε νομικού ισχυρισμού στην παρούσα αίτηση, απομένει η επί της ουσίας εξέταση της. Με βάση λοιπόν τα διαλαμβανόμενα στο αρ.146 (4) (α) του Συντάγματος αλλά και το άρθρο 11 (3) (α) του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (73(I)/2018) προχωρώ «σε έλεγχο της νομιμότητας και ορθότητας αυτής, εξετάζοντας πλήρως και από τούδε και στο εξής […] τα γεγονότα και τα νομικά ζητήματα που τη διέπουν» και «την ανάγκη χορήγησης διεθνούς προστασίας».
Στην αίτηση διεθνούς προστασίας ο αιτητής καταγράφει ότι είναι νυμφευμένος και έχει ένα παιδί τεσσάρων ετών. Ο πατέρας του, ως αναφέρει, ήταν επικεφαλής της οργάνωσης Poro (σ.σ. τοπικός) και ο ίδιος μυήθηκε αναγκαστικά όταν ήταν παιδί. Ακολούθως ο αιτητής πήρε όρκο να μην λάβει μέρος στην οργάνωση ξανά όμως, χρόνια μετά, όταν ο πατέρας του απεβίωσε, πέριξ του χρόνου της κηδείας του, έγινε συνάντηση των γερόντων της οργάνωσης και ο αιτητής κλήθηκε να αντικαταστήσει τον πατέρα του ως επικεφαλής της εν λόγω οργάνωσης. Ακούγοντας αυτό ο αιτητής αποφάσισε να φύγει από το σπίτι του και πήγε με λεωφορείο στη «μεγάλη πόλη», καθώς αν έμενε, ως ισχυρίζεται, θα τον δίωκαν, αφού είχε αρνηθεί να γίνει επικεφαλής της οργάνωσης. Τότε άκουσε για τη διεθνή προστασία και έτσι, αφού πήρε τη γυναίκα και το παιδί του στη θεία του, ο ίδιος έφυγε από τη χώρα καθώς δεν μπορούσε να μείνει στη χώρα αφού θα τον κυνηγούσαν (σ.σ. η οργάνωση Poro), ως αναφέρει.
Κατά τη συνέντευξη ο αιτητής επανέλαβε και’ ουσία τα ως άνω, αναφέροντας ότι η μητέρα του τον πήρε μαζί της στη Freetown όταν ήταν παιδί επειδή ήταν αντίθετη με την μύηση του στην οργάνωση Poro. Κάποια στιγμή ο πατέρας του ζήτησε να πάει στο χωριό του και ο αιτητής πήγε με τη μητέρα του. Τότε ο πατέρας του έδωσε στον αιτητή έγγραφα ιδιοκτησίας, καθώς ο ίδιος ένιωθε ασθενής, και του είπε να μείνει στο χωριό δίπλα του. Ο αιτητής του ανέφερε ότι είχε φτιάξει τη ζωή του στη Freetown και έφυγε. Όταν η μητέρα του επέστρεψε ανέφερε στον αιτητή ότι ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε και έτσι αυτή σταμάτησε να επικοινωνεί με τον πατέρα του.
Καθώς περνούσαν τα χρόνια ο αιτητής έκανε παιδί και παντρεύτηκε τη γυναίκα του. Όταν ο πατέρας του απεβίωσε, ο αιτητής, μαζί με τη σύζυγο, το παιδί και τη μητέρα του, πήγαν στο χωριό του για την κηδεία του και εκεί τον πλησίασε ένας γηραιός (elder) της οργάνωσης και του είπε να αντικαταστήσει τον πατέρα του. Ο αιτητής αρνήθηκε και τότε ο γηραιός του ανέφερε ότι «κάτι μπορεί να του συμβεί». Την επόμενη μέρα ο αιτητής, μαζί με τη σύζυγο, το παιδί και τη μητέρα του έφυγαν από το χωριό. Φεύγοντας συνάντησαν και πάλι τον γηραιό, ο οποίος τους είπε ότι θα τον βρουν, αν όχι σωματικά τότε πνευματικά. Τους κυνήγησαν κάποιοι, ως ανέφερε ο αιτητής, και έτσι κρύφτηκαν σε θαμνώδη έκταση. Εκεί τους επιτέθηκε κάποιος, που ο αιτητής απώθησε παλεύοντας μ’ αυτόν. Τότε η οικογένεια του πήγε σε άλλο χωριό και ο ίδιος στη Freetown. Όταν επικοινώνησε με την οικογένεια του διευθέτησε ώστε να πάνε στη Freetown και ο ίδιος, αφού διευθέτησε τα δίδακτρα του πανεπιστημίου, έφυγε από τη χώρα.
Ερωτώμενος που μένει η γυναίκα σήμερα, ανέφερε ότι μένουν με τους γονείς της και το παιδί του με την μητέρα του, άπαντες στη Freetown. Ερωτώμενος γιατί δεν ανέφερε το συμβάν με τις απειλές και την επίθεση στην αστυνομία ανέφερε ότι θα τον αγνοούσαν. Ο πατέρας του, ως ανέφερε, απεβίωσε το 2019-2020 και ο ίδιος επισκέφτηκε για τελευταία φορά το χωριό του τον Φεβρουάριο 2020. Ερωτώμενος αν του συνέβη κάτι αξιοσημείωτο προτού φύγει από τη χώρα ανέφερε ότι είχε εφιάλτες και αυτό είναι απόδειξη πνευματικής επίθεσης για την οποία τον προειδοποίησαν. Ερωτώμενος για τις διαδικασίες μύησης στην οργάνωση Poro, την ιεραρχία της, το όνομα του αρχηγού, μελών αλλά και άλλες πρακτικές της περιορίστηκε σε εν πολλοίς μονολεκτικές απαντήσεις και δεν ήταν σε θέση να δώσει πληροφορίες. Ερωτώμενος αν μπορεί να επιστρέψει και να μείνει σε άλλο μέρος απάντησε μονολεκτικά αρνητικά και σε σχέση με τις συνέπειες της επιστροφής του είπε ότι «θα είναι το τέλος» του.
Κατά την εξέταση της επίδικης αίτησης οι καθ’ ων η αίτηση εντόπισαν και αξιολόγησαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς.
Ο 1ος αφορά τα προσωπικά στοιχεία του αιτητή, ήτοι χώρα καταγωγής, οικογενειακή του κατάσταση και τον τόπο διαμονής του (πόλη Freetown), και έγινε δεκτός.
Ο 2ος ισχυρισμός αφορά ισχυριζόμενο φόβο δίωξης του αιτητή από την οργάνωση Poro λόγω της άρνησης του να αναλάβει την ηγεσία της κοινότητας, ο οποίος απορρίφθηκε καθώς, ως κρίθηκε από τους καθ’ ων η αίτηση, εντοπίστηκαν επί τούτου ασάφειες, αοριστίες, έλλειψη ευλογοφάνειας και επαρκών πληροφοριών.
Συγκεκριμένα, επί του 2ου ως άνω ισχυρισμού, κρίθηκε ότι οι δηλώσεις του αιτητή σχετικά με τη κατ’ ισχυρισμό δίωξη του από την Poro Society υπήρξαν επί το πλείστο γενικές, ασαφείς, στερούμενες κάθε εύλογα αναμενόμενης λεπτομέρεια για τις πρακτικές μύησης, την δομή, τα μέλη και τον τρόπο δράσης της. Περαιτέρω αξιολογήθηκε αρνητικά το γεγονός ότι ουδέν συνέβη στον αιτητή τον χρόνο από τον Φεβρουάριο 2020, όταν έλαβε τις απειλές στην κηδεία του πατέρα του, μέχρι που έφυγε από τη χώρα τον Μάιο 2021, επί του οποίου ουδεμία λεπτομέρεια ή στοιχείο έδωσε, πέραν του ότι προσευχόταν και νήστευε, πράγμα που θεωρήθηκε γενικόλογο και μη ευλογοφανές σε σχέση με τους λόγους που δεν τον εντόπισαν τότε. Περαιτέρω τίποτε δεν έχει συμβεί στην οικογένεια του καθ’ όλο αυτό το διάστημα, ως ο ίδιος δήλωσε.
Στα πλαίσια αξιολόγησης της εξωτερικής αξιοπιστίας των ισχυρισμών του αιτητή οι καθ’ ων η αίτηση ανέτρεξαν σε πληροφορίες για την οργάνωση σε αξιόπιστες πηγές, εκ των οποίων κατέληξαν ότι, δεδομένου ότι η μύηση ανδρών γίνεται στην εφηβεία και σε τέτοια περίπτωση αυτή γίνεται δια της βίας και δια της απαγωγής του προς μύηση άνδρα, σε συγκεκριμένη τοποθεσία, λαμβανομένου υπόψη ότι ουδεμία πληροφορία ήταν σε θέση να δώσει επί τούτων, αλλά και της ηλικίας τους (28 ετών) τον χρόνο που τοποθετεί ο αιτητής τις κατ’ ισχυρισμό απειλές που έλαβε για μύηση του, τα όσα ανέφερε ο αιτητής δεν συνάδουν με τις διαθέσιμες πληροφορίες για τον τρόπο δράσης της οργάνωσης.
Συνεπεία λοιπόν της μη στοιχειοθέτσης εσωτερικής και εξωτερικής συνοχής των όσων ο αιτητής ανέφερε, ο 2ος ουσιώδης ισχυρισμός απορρίφθηκε.
Ενόψει των ανωτέρω η επίδικη αίτηση απορρίφθηκε ως αβάσιμη, καθώς αξιολογήθηκε ότι δεν υφίσταται κίνδυνος ο αιτητής να υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη σε περίπτωση επιστροφής του στον τόπο διαμονής του στο Freetown.
Στα πλαίσια τόσο της γραπτής του αγόρευσης όσο και προφορικά κατά τις διευκρινήσεις, ουδέν πρόσθεσε επί των ισχυρισμών του ο αιτητής, επαναλαμβάνοντας κατ’ ουσία τα όσα είχε αναφέρει κατά τη συνέντευξη, ως καταγράφονται πιο πάνω.
Οι καθ’ ων η αίτηση αντέταξαν ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι νόμιμη και ορθή επί της ουσίας αυτής και ζήτησαν απόρριψη της προσφυγής καθότι τα ευρήματα τους επί της αναξιοπιστίας των ισχυρισμών του περί κατ’ ισχυρισμό διώξεως του αιτητή από την Poro Society είναι ορθά και εύλογα υπό τις περιστάσεις.
Προχωρώ σε αξιολόγηση των ενώπιον μου στοιχείων.
Στο εγχειρίδιο του EASO «Αξιολόγηση αποδεικτικών στοιχείων και αξιοπιστίας στο πλαίσιο του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου», Δικαστική ανάλυση, 2018, σελ.98 του εγχειριδίου, αναφέρεται ότι «[…] απαιτείται ισορροπημένη και αντικειμενική αξιολόγηση του αν η αφήγηση του αιτούντος αντικατοπτρίζει την αφήγηση που αναμένεται από ένα πρόσωπο στην κατάσταση του αιτούντος το οποίο αφηγείται μια πραγματική προσωπική εμπειρία.».
Στη σελ.102 του ιδίου εγχειριδίου, αναφέρονται τα εξής:
«[Οι] δείκτες αξιοπιστίας είναι απλοί δείκτες και δεν συνιστούν αυστηρά κριτήρια ή προϋποθέσεις. Παρότι οι τέσσερις δείκτες που προσδιορίστηκαν ανωτέρω (εσωτερική και εξωτερική συνέπεια, επαρκώς λεπτομερείς πληροφορίες και ευλογοφάνεια) αποτυπώνουν τους δείκτες που εφαρμόζουν στην πράξη τα δικαστήρια, κανένας από αυτούς δεν μπορεί να θεωρηθεί καθοριστικός. Η σημασία τους από υπόθεση σε υπόθεση ποικίλλει σημαντικά. Σε κάθε περίπτωση είναι αναγκαία η εξέταση του σωρευτικού τους αντίκτυπου (305). […]
Από την ανωτέρω ανάλυση προκύπτει ότι δεν υπάρχει απλή απάντηση στο ερώτημα που αφορά τον τρόπο αξιολόγησης της αξιοπιστίας σε υποθέσεις διεθνούς προστασίας. Το μόνο που μπορεί να ειπωθεί είναι ότι η αξιολόγηση πρέπει να διενεργείται με βάση το σύνολο των αποδεικτικών στοιχείων, λαμβανομένων υπόψη των αρχών, των μεθόδων και των δεικτών που αναφέρονται στην παρούσα ανάλυση. Οι αρχές, οι μέθοδοι και οι δείκτες αυτοί θα πρέπει να εφαρμόζονται με προσοχή (307), αντικειμενικότητα και αμεροληψία, ώστε να αποφευχθεί τυχόν εσφαλμένη και απλοϊκή απόρριψη, ή αφελής και ανεπιφύλακτη αποδοχή μιας συγκεκριμένης αφήγησης.»
Διερχόμενος το πρακτικό της συνέντευξης αλλά και την επίδικη έκθεση των καθ’ ων η αίτηση, αποδέχομαι – ως ήταν και η κατάληξη των καθ’ ων η αίτηση - ότι η παντελής έλλειψη εύλογα αναμενόμενων λεπτομερειών και η πλήρης ασυνέχεια των ισχυρισμών του σχετικά με τη κατ’ ισχυρισμό δίωξη του από την οργάνωση Poro, ως καταγράφονται και ανωτέρω στα πλαίσια της παρούσης, στα πλαίσια παράθεσης της επίδικης έκθεσης, είναι δεν μπορεί παρά να διαβρώσουν μοιραία την εσωτερική συνοχή και αξιοπιστία των εν λόγω ισχυρισμών.
Αναφορικά με την εξωτερική αξιοπιστία των ισχυρισμών του εντοπίζω τα κάτωθι.
Οι μυστικές κοινότητες αποτελούν ουσιώδες μέρος της κουλτούρας της Σιέρρα Λεόνε, με τους πρωταρχικούς τους σκοπούς τη ρύθμιση της σεξουαλικής ταυτότητας και κοινωνικής συμπεριφοράς και τη μεσολάβηση της σχέσης με τον πνευματικό κόσμο.[1] Βάσει άλλης πηγής, οι κοινότητες Bondo, για τις γυναίκες, και Poro για τους άνδρες συνιστούν κοινότητες οι οποίες «δημιουργήθηκαν προκειμένου να προετοιμάσουν τα αρσενικά και θηλυκά παιδιά για την ενηλικίωση.» [2] Πηγή έρευνας του IRB Canada υποδεικνύει ότι τα περισσότερα μέλη της κοινωνίας της Σιέρρα Λεόνε είναι μυημένα σε κάποια μυστική κοινότητα, με την ιδιότητα του μέλους να διατηρείται έως το θάνατο.[3] Στην ίδια έρευνα υποδεικνύεται ότι η κοινότητα Poro «είναι για άνδρες με εθνοτική καταγωγή Temne και των Mende».[4] Η κοινωνία Poro δεν έχει επίσημη κεντρική οργάνωση και λειτουργεί μέσω ανεξάρτητων τοπικών ομάδων.[5] Κάθε τοπική ομάδα Poro διαθέτει κάποιο ιερό μέρος εντός των θαμνώδων εκτάσεων όπου λαμβάνουν χώρα ιεροτελεστίες μύησης. Η μύηση συνήθως λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια της εφηβείας και σηματοδοτεί όχι μόνο την είσοδο στην κοινότητα καθαυτή αλλά και τελετή περάσματος στην ενηλικίωση.[6]
Η ιστοσελίδα Sierra Leone Heritage, μέρος προγράμματος αναφορικά με την πολιτιστική κληρονομία της χώρας [7], αναφέρει ότι κοντά στα περισσότερα χωριά υπάρχουν τέτοιες θαμνώδεις εκτάσεις, οι οποίες δεν είναι προσβάσιμες στους αμύητους. Ως προς τη διαδικασία της μύησης αναφέρεται ότι έχει τη μορφή μίας περιόδου απομόνωσης, όπου οι υποψήφιοι προς μύηση λαμβάνουν οδηγίες και ηθική εκπαίδευση, υποβάλλονται σε περιτομή και τους δίδεται το ‘Poro όνομά τους’. Κατά το τέλος της μύησης, υποβάλλονται σε σειρά δοκιμασιών προς έλεγχο του ανδρισμού τους.[8]
Άρθρο δημοσιευθέν στη Sierra Express Media, εφημερίδα η οποία εκδίδεται στη Σιέρρα Λεόνε[9], αναφέρει ότι στην κοινότητα ανήκουν η πλειοψηφία πολιτικών και παραδοσιακών αρχών της χώρας.[10] Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι πρώην αντιπρόεδρος, είχε εθελοντικά παράσχει τα χρήματα για τη μύηση νέων ανδρών στην κοινότητα Poro.[11] Πηγή της έρευνας του Immigration and Refugee Board Καναδά αναφέρει επίσης ότι «η κοινότητα Poro αριθμεί πολλούς από τους υψηλότερα ιστάμενους αξιωματούχους μεταξύ των μελών της», ενώ, βάσει άλλης πηγής, «οι περισσότεροι της άρχουσας ελίτ διαθέτει την ιδιότητα μέλους της Poro εξαιτίας της συμβολικής της δύναμης» και ότι τα μέλη της κοινότητας Poro «χρησιμοποιούν τη θέση τους για να διαφύγουν του νόμου και να μείνουν ατιμώρητοι για παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων στο όνομα της ‘υπεράσπισης της κουλτούρας’».[12]
Άρθρο δημοσιευθέν στην εφημερίδα Sierra Express Media αναφέρει ότι δύο έφηβα αγόρια εγκατέλειψαν την κατοικία τους προκειμένου να αποφύγουν την εξαναγκαστική ένταξη στην κοινότητα Poro, έχοντας την πληροφορία ότι αυτή θα λάβει χώρα ενόψει της ιδιότητας του πατέρα τους ως μέλους της ομάδας.[13] Αναφορά της Bertelsmann Stiftung κατονομάζει περιστατικό όπου μέλη της κοινότητας Poro επιτέθηκαν σε μουσουλμανική κοινότητα, προκειμένου να μυήσουν εξαναγκαστικά νεαρούς άνδρες, καθώς και σε αστυνομικό σταθμό στην πόλη Kenema προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για την κυβερνητική απαγόρευση των τελετουργιών μύησης.[14]
Λαμβάνοντας υπόψη και τα ως άνω θα συμφωνήσω με την πορεία της εξέτασης των καθ’ ων η αίτηση και με όλα τα επιμέρους ευρήματα και συμπεράσματα αυτών, ως καταγράφονται στην επίδικη έκθεση που ετοίμασαν (ερ.71-75) και παρατίθενται και πιο πάνω.
Τούτο γιατί, πέραν των καταφανών ελλείψεων λεπτομερειών και εσωτερικής συνοχής που τους χαρακτηρίζει, οι ισχυρισμοί του έρχονται σε αντίθεση με τα όσα αναφέρουν πηγές πληροφόρησης, στις οποίες άλλωστε ανέτρεξαν και οι καθ’ ων η αίτηση, ότι η μύηση γίνεται δια της βίας στην εφηβεία Αυτό δεν συνάδει με τους ισχυρισμούς του αιτητή ότι ο ίδιος αναζητήθηκε όταν ήταν περί των 28 ετών και όχι νωρίτερα. Αποδοχή λοιπόν του αφηγήματος του αιτητή θα έβαινε ενάντια σε κάθε εύλογα κριτική θεώρηση των ισχυρισμών του. Τα σημεία δε που τα όσα αναφέρει περί διώξεως του συνάδουν με τις διαθέσιμες πληροφορίες για την οργάνωση δεν είναι αρκετά για την αποδοχή τους, ενόψει της σημαντικά τρωθείσας εσωτερικής συνοχής των όσων ο αιτητής ανέφερε σχετικώς.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι, αναφορικά με τον κατ’ ισχυρισμό φόβο του αιτητή λόγω πνευματικών επιθέσεων που ενδεχομένως εξασκήσει η οργάνωση εναντίον του, σε κάθε περίπτωση, δεν μπορεί να συναχθεί αντικειμενικώς πιθανότητα πραγμάτωσης τέτοιας βλάβης.
Σχετικά με τα ως άνω, στο εγχειρίδιο του EASO «Προϋποθέσεις Χορήγησης Διεθνούς Προστασίας (Οδηγία 2011/95/ΕΕ)», σελ. 92 αναφέρονται τα εξής:
«Παραδοσιακά, υποστηρίζεται ότι η έννοια του «βάσιμου φόβου» περιλαμβάνει δύο στοιχεία:
1) ένα υποκειμενικό στοιχείο· η ύπαρξη φόβου στη σκέψη του αιτούντος υπό την έννοια του τρόμου· και
2) ένα αντικειμενικό στοιχείο· έγκυρη βάση για τον συγκεκριμένο φόβο λόγω της κατάστασης που επικρατεί στη χώρα καταγωγής και άλλων παραγόντων.
Για παράδειγμα, στο εγχειρίδιο της UNHCR αναφέρονται τα εξής:
Στο στοιχείο του φόβου –πνευματική κατάσταση και υποκειμενική κατάσταση– προστίθεται ο χαρακτηρισμός «βάσιμος». Αυτό σημαίνει ότι το καθεστώς πρόσφυγα δεν καθορίζεται μόνο από την πνευματική κατάσταση του ενδιαφερομένου, αλλά η εν λόγω κατάσταση πρέπει να υποστηρίζεται από αντικειμενική κατάσταση. Επομένως, ο όρος «βάσιμος φόβος» περιέχει ένα υποκειμενικό και ένα αντικειμενικό στοιχείο και, κατά τον καθορισμό του κατά πόσον υπάρχει βάσιμος φόβος, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη αμφότερα τα στοιχεία (505).»
Ενόψει και των ως άνω λοιπόν, ακόμα και αν το αφήγημα του αιτητή γινόταν δεκτό, δεν μπορώ να συνάγω εύλογη πιθανότητα να πραγματωθεί οιοσδήποτε κίνδυνος προς τον αιτητή συνεπεία εξάσκησης πρακτικών «πνευματικής επίθεσης».
Ενόψει της ως άνω κατάληξης μου, απομένει η αποτίμηση της κατάστασης ασφαλείας στην περιοχή διαμονής του, όπου αναμένεται να επιστρέψει.
Ως προς τη γενικότερη κατάσταση ασφαλείας, σύμφωνα με το διαδραστικό χάρτη του portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), πρωτοβουλίας της Ακαδημίας της Γενεύης για το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο και το Δίκαιο των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων [15], στη Σιέρρα Λεόνε δε λαμβάνει χώρα οιαδήποτε ένοπλη σύρραξη [16]. Όπως αναφέρει η εταιρία διαχείρισης κινδύνου Crisis 24, η Σιέρρα Λεόνε έχει κερδίσει «σημαντικά» τη σταθερότητά της έπειτα από τον εμφύλιο πόλεμο του 2002 και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η χώρα θα οπισθοχωρήσει από την υπάρχουσα κατάσταση. Δεν υπάρχουν γνωστές τρομοκρατικές ομάδες οι οποίες δραστηριοποιούνται στη χώρα αλλά η εγκληματική δραστηριότητα είναι ευρέως διαδεδομένη και συχνές οι πολιτικές αναταραχές, η βίαιη καταστολή των οποίων κλιμακώνει συνήθως τη κατάσταση.[17] Παλαιότερη έκθεση του Ινστιτούτου Bertelsmann Stiftung υποδεικνύει ότι η κατάσταση ασφαλείας παραμένει εύθραυστη, με τα κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά αίτια τα οποία οδήγησαν στην έκρηξη του εμφύλιου πολέμου να είναι ακόμα υπαρκτά.[18] Η ίδια αναφορά υποδεικνύει την ύπαρξη δικτύων με δυνατότητα να σχηματίσουν ένοπλες ομάδες, παρότι δεν καταγράφεται ενεργή δράση τους πρόσφατα και παρατηρείται αυξημένο λαθρεμπόριο όπλων και αγαθών.[19]
Ως προς το επίπεδο της εγκληματικότητας, έρευνα του BTI επισημαίνει ότι:
«Το επίπεδο της εγκληματικότητας αυξάνεται, ιδίως στο Freetown. Ληστείες, εισβολές σε οικίες, επιθέσεις και μικροεγκλήματα δρόμου είναι κοινά σε όλη τη χώρα. Νέοι άνδρες σχηματίζουν συμμορίες, οι οποίες σχετίζονται με τις γειτονιές, αθλητικούς συλλόγους, ή/και μουσικούς της ραπ. Η χρήση όπλων (ματσετών) είναι συχνή.»[20]
Αναφορικά με τη γενική κατάσταση ασφαλείας στη δυτική περιφέρεια της Σιέρρα Λεόνε στην οποία ανήκει η πόλη Freetown, σε αναφορά του ACLED για την περίοδο 22/03/23 μέχρι 22/03/24, καταγράφηκαν 27 περιστατικά ασφαλείας και προέκυψαν εξ αυτών 28 θάνατοι, σε σύνολο πληθυσμού περί των 1,2 εκατομμυρίων [21]. Εκ των περιστατικών αυτών ένα αφορούσε μάχη, από την οποία προέκυψαν 19 θάνατοι, 10 αφορούσαν εξεγέρσεις από τις οποίες προέκυψαν 6 θάνατοι, 8 αφορούσαν διαμαρτυρίες από τις οποίες προέκυψαν 2 θάνατοι και 8 αφορούσαν βία κατά των πολιτών από τις οποίες προέκυψε ένας θάνατος.[22]
Είναι εκ των ως άνω κατάληξη μου ότι δεν καταδεικνύεται εύλογη πιθανότητα ο αιτητής να αντιμετωπίσει κατά την επιστροφή του κίνδυνο σοβαρής βλάβης, καθότι η συχνότητα περιστατικών ασφαλείας δεν είναι τέτοιας έντασης ώστε να διατρέχει κίνδυνο εξαιτίας και μόνο της παρουσίας του εκεί. Δεν μπορώ δε να εντοπίσω ιδιαίτερες περιστάσεις, που θα μπορούσαν να επιτείνουν τον κίνδυνο ειδικώς για τον αιτητή, δεδομένης της απόρριψης του ισχυρισμού του περί διώξεως του από την οργάνωση Poro, σε σύγκρισή με το γενικό πληθυσμό στη βάση της «αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας» [23] (βλ. και απόφαση ΔΕΕ, ημ.10/06/21, C-901/19, CF and DN).
Όσον αφορά το προσωπικό προφίλ του αιτητή, διαπιστώνεται ότι πρόκειται για ενήλικα, υγιή, απόφοιτο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, χωρίς στοιχεία ευαλωτότητας, με υπαρκτό οικογενειακό δίκτυο, σύζυγο και παιδί στον τόπο διαμονής του στο Freetown.
Δεν παραβλέπω βεβαίως ότι, ως εκ των ως άνω πληροφοριών δεικνύεται, ενδεχομένως να προκύψουν κίνδυνοι στην καθημερινότητα, αυξημένοι ίσως, όμως, ως στην αιτ. σκέψη 35 της Οδ.2011/95/ΕΕ αναφέρεται, «[οι] κίνδυνοι στους οποίους εκτίθεται εν γένει ο πληθυσμός ή τμήμα του πληθυσμού μιας χώρας δεν συνιστούν συνήθως, αυτοί καθαυτοί, προσωπική απειλή που θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως σοβαρή βλάβη.» (βλ. και απόσπασμα πιο πάνω από εγχειρίδιο EASO «Προϋποθέσεις χορήγησης διεθνούς προστασίας (οδ.2011/95/ΕΕ) – Δικαστική Ανάλυση»).
Έπεται λοιπόν ότι ο αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει βάσιμο φόβο «καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων» αλλά ούτε και ότι υπάρχουν «ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη», ως αμφότερες αυτές οι έννοιες ορίζονται στα άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 (Ν. 6(I)/2000) αντίστοιχα.
Για τους λόγους που πιο πάνω αναφέρονται η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται με έξοδα €600 υπέρ των καθ' ων η αίτηση και εναντίον του αιτητή.
Α. Χριστοφόρου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] CORI, ‘Fear of forced initiation into the Poro Secret Society in Freetown’ (2009), 2 διαθέσιμο σε https://webarchive.archive.unhcr.org/20230521055729/https://www.refworld.org/docid/49db6ccb2.html (ημ. πρόσβασης 19/02/2024)
[2] SMART Consortium, ‘Protecting the Living, Honouring the Dead: The Barriers and Enablers to Community Acceptance and Implementation of Safe Burials’ (2016), 16 διαθέσιμο σε https://jliflc.com/wp-content/uploads/2017/03/Report-on-Safe-and-Dignified-Burials-Jan-17.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 19/02/2024)
[3] Martin et al., ‘The Role of Secret Societies in the Conservation of Sacred Forests in Sierra Leone’ (2011), όπως παρατίθεται σε IRB Canada, ‘Sierra Leone: Information on the Poro Society, Including Rituals and Initiation; Ability to Refuse Initiation or Leadership Roles; Availability of State Protection (2015- July 2017)’ (2017), διαθέσιμο σε https://irb.gc.ca/en/country-information/rir/Pages/index.aspx?doc=457213&pls=1 (ημερομηνία πρόσβασης 19/02/2024)
[4] Martin et al., ‘The Role of Secret Societies in the Conservation of Sacred Forests in Sierra Leone’ (2011), όπως παρατίθεται σε IRB Canada, ‘Sierra Leone: Information on the Poro Society, Including Rituals and Initiation; Ability to Refuse Initiation or Leadership Roles; Availability of State Protection (2015- July 2017)’ (2017), διαθέσιμο σε https://irb.gc.ca/en/country-information/rir/Pages/index.aspx?doc=457213&pls=1 (ημ.19/02/2024)
[5] CORI, ‘Fear of forced initiation into the Poro Secret Society in Freetown’ (2009), 2 διαθέσιμο σε https://webarchive.archive.unhcr.org/20230521055729/https://www.refworld.org/docid/49db6ccb2.html (ημερομηνία πρόσβασης 19/02/2024)
[6] CORI, ‘Fear of forced initiation into the Poro Secret Society in Freetown’ (2009), 5 διαθέσιμο σε https://webarchive.archive.unhcr.org/20230521055729/https://www.refworld.org/docid/49db6ccb2.html (ημ. πρόσβασης 19/02/2024)
[7] Sierra Leone Heritage, ‘About’ (χωρίς χρονολογία), διαθέσιμο σε https://www.sierraleoneheritage.org/about (ημ. πρόσβασης 20/02/2024)
[8] Sierra Leone Heritage, ‘Poro’ (χωρίς χρονολογία), διαθέσιμο σε https://www.sierraleoneheritage.org/glossary/poro (πρόσβαση 20/02/24)
[9]Sierra Express Media, ‘About Us’ (χωρίς χρονολογία), διαθέσιμο σε https://sierraexpressmedia.com/?page_id=3480 (πρόσβαση 20/02/2024)
[10] Sierra Express Media, ‘Teenagers Flee Forceful Initiation Into Secret Society’ (2021), διαθέσιμο σε https://sierraexpressmedia.com/?p=88547 (ημερομηνία πρόσβασης 20/02/2024)
[11] Sierra Express Media, ‘Teenagers Flee Forceful Initiation Into Secret Society’ (2021), διαθέσιμο σε https://sierraexpressmedia.com/?p=88547 (ημερομηνία πρόσβασης 20/02/2024)
[12] IRB Canada, ‘Sierra Leone: Information on the Poro Society, including rituals and initation; ability to refuse initiation or leadership roles; availability of state protection (2015- July 2017)’ (2017), διαθέσιμο σε https://irb.gc.ca/en/country-information/rir/Pages/index.aspx?doc=457213&pls=1 (ημ. 20/02/2024)
[13] Sierra Express Media, ‘Teenagers Flee Forceful Initiation Into Secret Society’ (2021), διαθέσιμο σε https://sierraexpressmedia.com/?p=88547 (ημερομηνία πρόσβασης 20/02/2024)
[14] BTI, ‘BTI 2022 Country Report: Sierra Leone’ (2022), 8 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2069655/country_report_2022_SLE.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 20/02/2024)
[15] RULAC, ‘About RULAC’ (2022), διαθέσιμο σε https://www.rulac.org/about (ημερομηνία πρόσβασης 16/02/2024)
[16] RULAC, ‘Browse map’ (χωρίς χρονολογία), διαθέσιμο σε https://www.rulac.org/browse/map (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 16/02/2024)
[17] Crisis24, ‘Sierra Leone Country Report’ (2022), διαθέσιμο σε https://crisis24.garda.com/insights-intelligence/intelligence/country-reports/sierra-leone (ημερομηνία πρόσβασης 16/02/2024)
[18] BTI, ‘BTI 2022 Country Report: Sierra Leone’ (2022), 30 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2069655/country_report_2022_SLE.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 16/02/2024)
[19] BTI, ‘BTI 2022 Country Report: Sierra Leone’ (2022), 7 διαθέσιμο σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2069655/country_report_2022_SLE.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 16/02/2024)
[20] Bertelsmann Stiftung, ‘BTI 2022 Country Report(2022), σε https://www.ecoi.net/en/file/local/2069655/country_report_2022_SLE.pdf
[21] City Population, Sierra Leone – Western https://citypopulation.de/en/sierraleone/cities/
[22] https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard
(βλ. Πλατφόρμα Dashboard, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: 22/03/2023-22/03/2024, ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Battles / Violence against civilians / Explosions - Remote violence/ Riots/ Protests και ΠΕΡΙΟΧΗ: Western Africa – Sierra Leone – Western
[23] Εγχειρίδιο EASO, Άρθρο 15 στοιχείο γ) της οδηγίας για τις ελάχιστες απαιτήσεις ασύλου (2011/95/ΕΕ) Δικαστική ανάλυση, σελ.26-28, διαθέσιμο εδώ: https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/Article-15c-QD_a-judicial-analysis-EL.pdf