ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Ν.Α.58/24
20 Μαΐου, 2024
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ ΑΡ.1 ΤΟΥ 2003
ΚΑΙ ΤΟΝ
ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002 (Ν. 165(Ι)/2002)
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ: B.B.Η.Η.
Αιτητής
...................................................................................................................
Η Αιτήτρια εμφανίζεται προσωπικά
Μ. Φιλίππου (κα) για Ι.Α. Γεωργίου, (κος) Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας
Ε. Ηρακλέους (κα) παρούσα για πιστή μετάφραση από τα Γαλλικά στα Ελληνικά και αντίστροφα.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα αίτηση ημερομηνίας 20/03/24 η Αιτήτρια αιτείται παροχή δωρεάν νομικής αρωγής για να χειριστεί την προσφυγή την οποία ήδη έχει καταχωρήσει, κατά της απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου με την οποία απορρίφθηκε η αίτησή της για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.
Με οδηγίες του Δικαστηρίου κατατέθηκε γραπτό σημείωμα από τον Γενικό Εισαγγελέα που καταγράφει τα κατωτέρω γεγονότα της παρούσας υπόθεσης:
Η Αιτήτρια, υπήκοος Δημοκρατίας του Κονγκό, αφού εισήλθε παράνομα από τις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 20/09/23. Στις 06/12/23 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη της, στις 28/12/23 ετοιμάστηκε η έκθεση/εισήγηση και ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών λειτουργός αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης στις 31/12/23 - απόφαση την οποία προσβάλει η Αιτήτρια με την προσφυγή της με αριθμό 614/24.
Κατά την ακροαματική διαδικασία της παρούσας αίτησης, η Αιτήτρια απαντώντας σε σχετικά ερωτήματα του Δικαστηρίου επανέλαβε στην ουσία το βασικό πυρήνα του αιτήματός της. Ο δε εκπρόσωπος του Γενικού Εισαγγελέα, εισηγήθηκε μέσω του Γραπτού του Σημειώματος και κατά την ενώπιον μου διαδικασία ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Νόμου.
To Άρθρο 6Β των περί Νομικής Αρωγής Νόμων του 2002 έως 2019 (Ν. 165(I)/2002) προβλέπει, μεταξύ άλλων και στην έκταση που μας ενδιαφέρει, τα ακόλουθα:
«Νομική αρωγή σε αιτητές και δικαιούχους διεθνούς προστασίας
6Β. (1) [...]
(2) Παρέχεται δωρεάν νομική αρωγή σε αιτητή διεθνούς προστασίας, ο οποίος ασκεί προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου, δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος -
(α) Kατά δυσμενούς απόφασης του Προϊσταμένου επί της αίτησης διεθνούς προστασίας του εν λόγω αιτητή, την οποία απόφαση ο Προϊστάμενος έλαβε δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 5, 12Βδις, 12Βτετράκις, 12Δ ή 13 του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, ή
(β) [...]
υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
(αα) Η δωρεάν νομική αρωγή αφορά μόνο την πρωτοβάθμια εκδίκαση της προσφυγής ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου δυνάμει των διατάξεων του Άρθρου 146 του Συντάγματος, και όχι την εκδίκαση έφεσης ενώπιον του Ανωτάτου Δικαστηρίου κατά της δικαστικής απόφασης η οποία εκδίδεται στα πλαίσια της εν λόγω πρωτοβάθμιας εκδίκασης, ούτε άλλο ένδικο μέσο∙ και
(ββ) κατά την κρίση του Διοικητικού Δικαστηρίου, η προσφυγή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας:
Νοείται ότι οι διατάξεις της παραγράφου (ββ) εφαρμόζονται χωρίς να περιορίζουν αυθαίρετα την παροχή της δωρεάν νομικής αρωγής και χωρίς να εμποδίζεται η ουσιαστική πρόσβαση του αιτητή διεθνούς προστασίας στη δικαιοσύνη.».
(ο τονισμός δικός μου)
Η Αιτήτρια καταχώρησε προσφυγή κατά της δυσμενούς απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, περίπτωση που καλύπτεται από τις πιο πάνω πρόνοιες του Νόμου, νοουμένου ότι η προσφυγή, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας. Δίδεται δηλαδή ευρεία διακριτική ευχέρεια στο Δικαστήριο να αποφασίσει κατά πόσον, με βάση τα ενώπιον του στοιχεία, η προσφυγή του Αιτητή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας (Βλέπε Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ.23/2010,Farshad Khamsen, ημερ. 14/10/2010).
Το Δικαστήριο θα πρέπει να λάβει υπόψη του το δικαίωμα της Αιτήτριας να ακουστεί στη βάση του άρθρου 146 του Συντάγματος, αλλά θα πρέπει περαιτέρω να εξετάσει την αίτηση με βάση το υλικό που έχει ενώπιον του χωρίς να δίδονται νομικές αρωγές ανεξέλεγκτα σε υποθέσεις που δεν έχουν πιθανότητες επιτυχίας. (Βλέπε Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ.10/2010, Αlali Abdulhamid, ημερ.06/05/2010, Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ.25/2010, Antonia Adahor, ημερ.13/12/2010).
Περαιτέρω το Δικαστήριο κατά την εξέταση των ισχυρισμών της Αιτήτριας στα πλαίσια νομικής αρωγής προβαίνει σε εκ πρώτης όψεως εξέταση της υπόθεσης, χωρίς να αποφασίσει επί της οριστικής τύχης της προσφυγής του. Ούτε το αποτέλεσμα της παρούσας αίτησης για νομική αρωγή, επηρεάζει την τελική έκβαση της προσφυγής της Αιτήτριας. (Βλέπε Yπoθ.Αρ. 278/09, Tamaga Durgo Man v. Δημοκρατίας, ημερ.15/07/2009 και Yπoθ.Αρ. 7/11 & 8/11, Nacira Baghour και Maged Amin Roud Gad Roud Gad, ημερ.28/03/2011).
Μετά από ενδελεχή μελέτη του Γραπτού Σημειώματος του Γενικού Εισαγγελέα τα έγγραφα του διοικητικού φακέλου, τα πρακτικά συνέντευξης της Αιτήτριας, την εισηγητική έκθεση του λειτουργού, την απόφαση του Προϊσταμένου και γενικά το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου προκύπτουν τα ακόλουθα:
- στην αίτηση ασύλου της Αιτήτριας καταγράφεται ως λόγος εγκατάλειψης της χώρας της οι διακρίσεις που υπέστη λόγω των ριζών της (εθνοτικής καταγωγής των γονιών της.)
- κατά τη συνέντευξη προέκυψε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής της αεροπορικώς μέσω Κωνσταντινούπολης και έφτασε στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές κάνοντας χρήση διαβατηρίου της, όπου είχε την ευκαιρία να εργαστεί σε ξενοδοχείο και εστιατόριο.
- ισχυρίστηκε πως είναι Ρουανδέζα λόγω της καταγωγής των γονιών της καταθέτοντας προς υποστήριξη του ισχυρισμού της πιστοποιητικό γέννησης της που αναφέρει ότι έχει πατέρα και μητέρα από την Ρουάντα καθώς και διαβατήριο από τη Δημοκρατία του Κονγκό στο οποίο αναγράφεται ότι πρόκειται για Κονγκολέζα υπήκοο. Συνεπώς, παρ’ όλη την προσπάθεια να αποδείξει ότι είναι Ρουανδέζα στην εθνικότητα, η ίδια γεννήθηκε στο Brazzaville στη Δημοκρατία του Κονγκό και ελάχιστα γνώριζε για την Ρουάντα και την εθνοτική ομάδα Hutus που ανήκαν οι γονείς της. Τα εν λόγω έγγραφα κατά συνέπεια μαρτυρούν ότι πρόκειται για Κονγκολέζα υπήκοο και όχι Ρουανδέζα.
- η Αιτήτρια στη συνέντευξη της προς υποστήριξη του ισχυριζόμενου φόβου δίωξης της- ουσιώδες περιστατικό 2 (λόγω των διακρίσεων που υπέστη λόγω των ριζών της (εθνοτικής καταγωγής των γονιών της)), αναφέρθηκε σε δύο απόπειρες βιασμού της υποστηρίζοντας ότι αυτές έγιναν λόγω του ότι θεωρείται από την κοινωνία ως Hutu και άρα ανίκανη να υπερασπιστεί τον εαυτό της μπροστά στον νόμο. Σε σχέση με τον εν λόγω ισχυρισμό ο λειτουργός έκρινε ότι η Αιτήτρια επεξήγησε σε άρτιο βαθμό τις διακρίσεις που υφίστανται οι Hutu στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, κάνοντας αποδεκτό τον ισχυρισμό της- ουσιώδες περιστατικό 2 ως εσωτερικό αξιόπιστο.
- ακολούθως κατά την εκτίμηση της εξωτερικής αξιοπιστίας, ο λειτουργός κατέγραψε ότι η Αιτήτρια προσκόμισε το πιστοποιητικό γέννησης της το οποίο καταδεικνύει ότι γεννήθηκε στο Brazzaville της Δημοκρατίας του Κονγκό ενώ αναγράφεται ότι ο πατέρας της και η μητέρα της είχαν την Ρουανδέζικη εθνικότητα. Με αναφορά σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης όσον αφορά τις διακρίσεις που υφίστανται οι Hutu στη Δημοκρατία του Κονγκό και δεδομένου ότι η εσωτερική αξιοπιστία της έγινε αποδεκτή, ο λειτουργός αποδέχτηκε το ουσιώδες περιστατικό 2.
- σε συνέχεια των ανωτέρω που έγιναν αποδεκτά, ο εξεταστής- λειτουργός της υπόθεσης διαπίστωσε ότι θα πρέπει να εξεταστούν και να ληφθούν υπόψη πληροφορίες οι οποίες επικεντρώνονται στην κατάσταση ασφαλείας στη Δημοκρατίας του Κονγκό, όπου η Αιτήτρια αναμένεται να επιστρέψει. Ειδικότερα, ο εξεταστής έλαβε υπόψη ως τόπο επιστροφή της Αιτήτριας την κοινότητα Wenze της πόλης Brazzaville της Δημοκρατίας του Κονγκό καθώς εκεί έζησε όλη της την ζωή και εκεί βρίσκεται η οικογένεια της. Συνεπώς εξετάζοντας εξωτερικές πηγές πληροφόρησης, ο εξεταστής διαπίστωσε ότι στο Brazzavile της Δημοκρατίας του Κονγκό, πόλη καταγωγής και διαμονής της Αιτήτριας δεν υφίστανται συνθήκες διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης και ως εκ τούτου δεν προκύπτουν λόγοι για τους οποίους η Αιτήτρια σε περίπτωση επιστροφής της θα υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη λόγω της κατάστασης ασφαλείας.
- περαιτέρω, ο εξεταστής, σε ό’τι αφορά το ουσιώδες περιστατικό 2 σχετικά με τον φόβο δίωξης λόγω διακρίσεων λόγω των εθνοτικών ριζών της Αιτήτριας, διαπίστωσε ότι το συγκεκριμένο περιστατικό δεν δύναται να συνδεθεί με οποιαδήποτε μορφή δίωξης κατά της Αιτήτριας ως ορίζεται στο Άρθρο 3Γ του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 και κίνδυνο σοβαρής βλάβης ως ορίζεται στο Άρθρο 19 (1), (2) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023.
- επιπρόσθετα, κατά τη νομική ανάλυση, ο λειτουργός έκρινε ότι η απόφαση της Αιτήτριας να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής της και η απροθυμία της να επιστρέψει σε αυτή δεν συνδέεται με οποιαδήποτε παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων προς το πρόσωπο της. Ούτε και ο εκδηλωμένος φόβος της Αιτήτριας θεωρείται δικαιολογημένος εφόσον δεν κατάφερε να θεμελιώσει κατά έναν εύλογο βαθμό ότι η εξακολούθηση της παραμονής της στη χώρα της είχε γίνει αφόρητη για αυτή για τους λόγους που αναφέρονται στον ορισμό του πρόσφυγα ή θα μπορούσε να γίνει αφόρητη για τους ίδιους λόγους εάν επέστρεφε στη χώρα της.
- συγκεκριμένα, ενώ η Αιτήτρια ισχυρίστηκε ότι αντιμετωπίζει θέματα λόγω της εθνικότητας της, δεν τεκμηρίωσε οποιαδήποτε προσωπική μορφή πράξης δίωξης. Περαιτέρω, η Αιτήτρια στις 05/11/21 έκδωσε διαβατήριο από Δημοκρατία του Κονγκό το οποίο συνοδεύεται από όλα τα προνόμια που έχουν οι Κονγκολέζοι υπήκοοι. Συνεπακόλουθα, κρίθηκε ότι τα γεγονότα αυτά καθώς και ότι στο Brazzaville που τυγχάνει να επιστρέψει η Αιτήτρια δεν υφίστανται συνθήκες διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, δεν μπορεί να της αναγνωριστεί το καθεστώς πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας.
Όπως προκύπτει από τα σχετικά έγγραφα της συνέντευξης της Αιτήτριας, ο λειτουργός ακολούθησε τη νενομισμένη διαδικασία καθοδηγούμενος από τις καθορισμένες οδηγίες που προβλέπονται στη Νομοθεσία και στα σχετικά εγχειρίδια της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο. Η Αιτήτρια ενημερώθηκε πλήρως από τον λειτουργό για τη διαδικασία της συνέντευξης, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της, το δικαίωμα πρόσβασης στην έκθεση, καθώς και για το δικαίωμα προσφυγής της στο Δικαστήριο – το οποίο και άσκησε μέσω καταχώρησης προσφυγής της με αρ.614/24. Κατά την συνέντευξη της έγιναν επαρκείς ερωτήσεις για να περιγράψει τους λόγους που υπέβαλε αίτημα ασύλου όπως επίσης και άλλα ζητήματα που αφορούν τις προσωπικές της περιστάσεις. Τηρήθηκε η νενομισμένη διαδικασία και της παραχωρήθηκε το δικαίωμα της δωρεάν βοήθειας διερμηνέα σε γλώσσα κατανοητή σε αυτήν. Επομένως, η διαδικασία που ακολουθήθηκε και η διαδικασία της συνέντευξης ήτο σε πλήρη σύμπνοια με το Άρθρο 13 & 13Α του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023 (Ν.6(Ι)/2000). Με την σχετική έκθεση/εισήγηση του κατέληξε ότι δεν διαπιστώνεται βάσιμος φόβος δίωξης για λόγους φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, πολιτικών πεποιθήσεων ή συμμετοχής σε συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα, ούτε ότι η Αιτήτρια θα αντιμετωπίσει σοβαρό κίνδυνο βλάβης σε περίπτωση επιστροφής της στην χώρα καταγωγής, λαμβάνοντας υπόψη το αποδεκτό μέρος της ιστορίας της, την επικρατούσα κατάσταση στη χώρα της σε συνάρτηση με το προσωπικό προφίλ και τις περιστάσεις της.
Καταλήγω, λοιπόν, ότι το αίτημα της Αιτήτριας για διεθνή προστασία διερευνήθηκε ενδελεχώς και εκτεταμένα από τον λειτουργό-χειριστή της υπόθεσης σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και δεν έχει καταδειχθεί στα πλαίσια δικαστικού ελέγχου για την έγκριση αίτησης για Νομική Αρωγή, να υπάρχει πιθανότητα επιτυχίας της προσφυγής της Αιτήτριας.
Για όλους τους πιο πάνω λόγους, η αίτηση απορρίπτεται χωρίς έξοδα. Ενόψει της κατάληξης μου, παρέλκει η εξέταση της οικονομικής δυνατότητας της Αιτήτριας να ανταπεξέλθει στα έξοδα της προσφυγής που έχει ήδη καταχωρήσει.
Το αποτέλεσμα της παρούσας αίτησης δεν επηρεάζει την έκβαση της προσφυγής και η Αιτήτρια διατηρεί το δικαίωμα να προωθήσει την προσφυγή της με δικά της έξοδα.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.