ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: ΔΚ 8/24
8 Μαΐου, 2024
[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΔΔΔΠ.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
Μ.S.H.S
Αιτητής
-και-
Κυπριακή Δημοκρατία, μέσω Διευθυντή Τμήματος Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης
Καθ’ων η Αίτηση
Αίτηση ημερομηνίας 21.03.2024 για προσαγωγή μαρτυρίας
Νατ. Χαραλαμπίδου (κα) Δικηγόρος για τον Αιτητή
Ι. Χαραλάμπους (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τους Καθ' ων η Αίτηση.
ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ ΑΠΟΦΑΣΗ
Μ.ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Με την υπό εξέταση προσφυγή, ζητείται από το Δικαστήριο απόφαση με την οποία να ακυρώνεται ή/και να τροποποιείται, η απόφαση των Καθ’ων η Αίτηση ημερ. 13 Φεβρουαρίου 2024, με την οποία εκδόθηκε διάταγμα κράτησης εναντίον του Αιτητή.
Στο πλαίσιο της παρούσας προσφυγής, καταχωρήθηκε η υπό εξέταση αίτηση, ημερομηνίας 21 Μαρτίου 2024, με την οποία η ευπαίδευτη συνήγορος του Αιτητή αιτείται꞉
«Α. Διάταγμα και/ή Οδηγίες του Σεβαστού Δικαστηρίου με το οποίο να παρέχεται άδεια για προσαγωγή μαρτυρίας με τη μορφή Ένορκης Δήλωσης του Αιτητή, ως η προτεινόμενη Ένορκη Δήλωση του η οποία επισυνάπτεται ως ΤΕΚΜΗΡΙΟ Α στην Ένορκη Δήλωση που συνοδεύει την παρούσα αίτηση.
Β. Οποιοδήποτε άλλο Διάταγμα και/ή Οδηγίες το Δικαστήριο κρίνει ορθό και/ή εύλογο και/ή δίκαιο υπό τις περιστάσεις.
Γ. Τα έξοδα της παρούσας αίτησης, πλέον ΦΠΑ»
Η ένορκη δήλωση του Αιτητή, που συνοδεύει την αίτηση για προσαγωγή μαρτυρίας, επισυνάπτει ως Τεκμήριο Α τη μετάφραση της προτιθέμενης ένορκης δήλωσης του, η οποία αποτελεί και την μαρτυρία που επιθυμεί να προσαγάγει.
Η πιο πάνω αίτηση, συνάντησε την ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση, οι οποίοι και εισηγούνται την απόρριψή της, προβάλλοντας, μεταξύ άλλων, τους ακόλουθους ισχυρισμούς:
- Δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτει ο Κανονισμός υπ’ αριθμό 10 για την έκδοση του αιτούμενου διατάγματος και δη για την προσαγωγή μαρτυρίας.
- Η μαρτυρία που επιθυμεί να προσάγει ο Αιτητής δεν είναι ούτε οψιγενής ούτε οψιφανής. Δηλαδή πρόκειται για έγγραφα και/ή στοιχεία και/ή μαρτυρία, τα οποία κατά τον ουσιώδη χρόνο, ο Αιτητής μπορούσε να υποβάλει και/ή ισχυριστεί κατά την καταχώρηση της προσφυγής του.
- Η μαρτυρία που επιθυμεί να προσαγάγει ο Αιτητής δεν είναι σχετική και/ή συναφής με τα επίδικα θέματα της υπόθεσης, αφού με την παρούσα ελέγχεται η νομιμότητα της κράτησης του Αιτητή, ενώ με την επιδιωκόμενη προς προσαγωγή μαρτυρία προβάλλονται ισχυρισμοί οι οποίοι, εκ πρώτης όψεως, δεν μπορούν να οδηγήσουν σε εύρημα περί παράνομης κράτησης του Αιτητή.
- Δεν παρατίθεται οποιαδήποτε μαρτυρία, στη βάση της οποίας να δύναται να ελεγχθεί το αίτημα του Αιτητή, αφού δεν προβάλλονται οποιοιδήποτε λόγοι περί μη προώθησης των εν λόγω ισχυρισμών σε προηγούμενο στάδιο και δη στα πλαίσια καταχώρησης της προσφυγής του.
Την ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση συνοδεύει ένορκη δήλωση της κας Σταυρούλλας Σταύρου, δικηγόρου στην Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, η οποία και υποστηρίζει τους πιο πάνω ισχυρισμούς.
Κατά την ακροαματική διαδικασία, η ευπαίδευτη συνήγορος του Αιτητή υποστήριξε ότι το Δικαστήριο έχει ευρεία διακριτική ευχέρεια να δεχθεί οποιαδήποτε μαρτυρία η οποία να είναι σχετική και αναγκαία, ώστε να έχει μια ολοκληρωμένη και σφαιρική εικόνα των γεγονότων και για να διαμορφώσει ορθή κρίση των ολοκληρωμένων γεγονότων. Περαιτέρω, υποστήριξε ότι η μαρτυρία που θα παρουσιάσει ο Αιτητής, ήτοι ότι υπήρχε διεύθυνση διαμονής και ότι εισήλθε στις ελεύθερες περιοχές μόλις στις 08/01/2024, με σκοπό να μεταβεί στο κέντρο υποδοχής Πουρνάρα και να υποβάλει αίτηση διεθνούς προστασίας αλλά δεν πρόλαβε διότι συνελήφθη στις 09/01/2024, καταδεικνύει ότι δεν βρισκόταν για καιρό παράνομα στις ελεύθερες περιοχές και ότι το αίτημα του είναι γνήσιο. Η συνήγορος του Αιτητή παρέπεμψε σε σχετική νομολογία, ενώ ανέφερε επίσης ότι η προτεινόμενη μαρτυρία μπορεί να γίνει δεκτή μόνο με την παρούσα αίτηση προσαγωγής μαρτυρίας, αφού εγκριθεί από το Δικαστήριο, και δεν περιλαμβάνεται στο περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου που είχε ενώπιον της η διοίκηση.
Η ευπαίδευτη συνήγορος των Καθ’ων η Αίτηση, με την γραπτή της αγόρευση υποστηρίζει ότι η αίτηση του Αιτητή δεν μπορεί να γίνει δεκτή και θα πρέπει να απορριφθεί. Τονίζει πως η αιτούμενη προς προσαγωγή έγγραφη μαρτυρία δεν είναι αναγκαία, οι αναφορές ότι εισήλθε στις ελεγχόμενες από τη Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές, στις 8/01/2024 και συνελήφθη στις 09/01/2024 προβάλλονται κακόπιστα και καταχρηστικά και δεν εξυπηρετεί το συμφέρον της δικαιοσύνης. Τονίζει ότι μοναδικός σκοπός του Αιτητή είναι η παρεμπόδιση και η καθυστέρηση της επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του. Επίσης, ως αναφέρεται στην αγόρευση των Καθ’ων η αίτηση, οι ισχυρισμοί περί πρόθεσης του Αιτητή να καταχωρήσει αίτημα διεθνούς προστασίας καταρρίπτονται από το Τεκμήριο 2 της Ένστασης, το οποίο αποδεικνύει ότι ο Αιτητής δεν είχε τέτοια πρόθεση και δήλωσε ότι επιθυμεί να παραμείνει στη Δημοκρατία για να εργαστεί. Τέλος, προβάλλει το γεγονός ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του ήδη από τον Σεπτέμβριο του 2022 και διέμενε στις μη ελεγχόμενες από την Δημοκρατία περιοχές από τις 21/02/23.
Το Δικαστήριο έχει ευρεία εξουσία να δεχθεί μαρτυρία για οποιοδήποτε σημείο που κρίνει ορθό και δίκαιο υπό τις περιστάσεις. Ακρογωνιαίος λίθος για να επιτραπεί η οποιαδήποτε μαρτυρία ενώπιον Δικαστηρίου είναι η σχετικότητα της προς τα επίδικα θέματα, με τη νομική σημασία του όρου, αποτελεί τη βάση για την αποδοχή μαρτυρίας. Αυτή είναι η πάγια αρχή που επαναλαμβάνει κάθε φορά η νομολογία. Στην απόφαση της Ολομέλειας στην υπόθεση Ρούσος ν. Ιωαννίδη κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 549, αναφέρθηκαν οι γενικές αρχές με βάση τις οποίες μπορεί να προσαχθεί μαρτυρία:
«Καθώς έχει νομολογηθεί ένας από τους καθοδηγητικούς παράγοντες που διέπει την αποδοχή μαρτυρίας είναι κατά πόσο τέτοια μαρτυρία είναι εύλογα σχετική προς οποιοδήποτε θέμα και αποδεικτική οποιουδήποτε επίδικου θέματος (Βλ. Kyriakides v. Republic, 1 R.S.C.C. 66, 69, Ζαβρός ν. Δημοκρατίας (1989) 3(Β) Α.Α.Δ. 106 (απόφαση της Ολομέλειας), Πανεπιστήμιο Κύπρου ν. Κωνσταντίνου κ.ά. (1994) 3 Α.Α.Δ.145). Έχει, επίσης, νομολογηθεί ότι δε μπορεί να γίνει αποδεκτή μαρτυρία η οποία να διαφοροποιεί, να αλλοιώνει ή να μεταβάλλει το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη προς ενίσχυση του κύρους της απόφασης. Το κύρος της απόφασης συναρτάται με το καθεστώς πραγμάτων που λήφθηκε υπόψη. Αν τα στοιχεία ενώπιον του διοικητικού οργάνου είναι ασαφή, η αποσαφήνισή τους δεν εναπόκειται στο δικαστήριο αλλά στο ίδιο το διοικητικό όργανο που έχει την ευθύνη για την αξιολόγηση τους (Βλ. Κωνσταντίνου ν. Συμβουλίου Υδατοπρομήθειας Λεμεσού (Αρ. 1) (1992) 4(Δ) Α.Α.Δ. 3330 και Σταύρου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1991) 4 Α.Α.Δ. 317, 325). Βλ. επίσης και Συμεωνίδου κ.ά. ν. Δημοκρατίας (1997) 4 Α.Α.Δ. 145, στην οποία κρίθηκε ότι δεν ήταν δυνατή η πρωτογενής κρίση στοιχείων τα οποία δεν είχαν τεθεί ενώπιον της Ε.Δ.Υ. (Βλ. και Κολοκοτρώνης ν. Δημοκρατίας (Αρ. 1) (1997) 4(Γ) Α.Α.Δ. 1426 και Γεωργίου v. Δημοκρατίας, Υποθ. 716/96/27.3.98).»
Ένα πρόσθετο δεδομένο που το Δικαστήριο οφείλει να έχει υπόψη του κατά την εξέταση αιτήσεως για προσαγωγή μαρτυρίας, είναι και η αρχή ότι αποκλειστικός γνώμονας για την εγκυρότητα ή μη της διοικητικής πράξης αποτελεί το περιεχόμενο του διοικητικού φακέλου και των στοιχείων που περιέχει και που ήταν βεβαίως ενώπιον του διοικητικού οργάνου κατά τη λήψη της προσβαλλόμενης πράξης. Πρόκειται δηλαδή για μια αντικειμενική άσκηση ελέγχου ενόψει του γεγονότος ότι το κύρος της απόφασης συναρτάται προς το πραγματικό καθεστώς που ήταν ενώπιον της διοίκησης. (Πατσαλίδης ν. Δημοκρατίας (1993) 4 Α.Α.Δ. 2119, Λεωνίδας Χατζημιτσή ν. Δημοκρατίας (1991) 3 Α.Α.Δ. 40 και Ιωσηφίδης ν. Ραδιοφωνικού Ιδρύματος Κύπρου (2006) 3 Α.Α.Δ. 677 σελ. 682.).
Έχω εξετάσει με ιδιαίτερη προσοχή τις θέσεις και ισχυρισμούς που προβάλλονται, τόσο εκ μέρους του Αιτητή, όσο και εκ μέρους των Καθ' ων η Αίτηση, υπό το φως βέβαια των πάγιων και διαχρονικών νομολογιακών αρχών αναφορικά με την εξέταση αίτησης για προσαγωγή μαρτυρίας και έχοντας υπόψιν τα επίδικα θέματα που καλείται το Δικαστήριο να αποφασίσει στα πλαίσια της παρούσας προσφυγής.
Τα ζητήματα για τα οποία κρίνεται απαραίτητη η προσκόμιση της πρόσθετης μαρτυρίας είναι προς απόδειξη των στοιχειώδη γεγονότων που έλαβαν χώρα πριν τη σύλληψη του Αιτητή από τις αρχές της Δημοκρατίας και τα οποία δύνανται να αποδείξουν την πλάνη των Καθ’ων η Αίτηση και μη διεξαγωγή δέουσας έρευνας, καθότι στο επίδικο διάταγμα κράτησης αναγράφεται ρητώς, μεταξύ άλλων, στην αιτιολογία που παρατίθεται ότι «ΚΑΙ ΕΠΕΙΔΗ δεν έχει δηλώσει διεύθυνση συνήθους διαμονής», σύμφωνα με τα όσα ισχυρίζεται ο Αιτητής στην παράγραφο 6 της προτεινόμενης ένορκης του δήλωσης. Σύμφωνα δε με την μαρτυρία που επιθυμεί ο Αιτητής να προσαγάγει, είχε διεύθυνση διαμονής, την οποία υποδεικνύει ως «Iakovou Patatsou Street no. 10, 2407 Engomi, Nicosia», προσδιορίζοντας ως ημερομηνία εισόδου στις ελεύθερες περιοχές της Δημοκρατίας την 08/01/2024.
Τα στοιχεία τα οποία αναφέρει ο Αιτητής στην ένορκη του δήλωση, τα οποία αφορούν τις προσωπικές του περιστάσεις, και συγκεκριμένα την ημερομηνία εισόδου του στη Δημοκρατία, αποτελούν στοιχεία τα οποία ο Αιτητής δεν ανέφερε στους καθ’ ων η αίτηση και ουδέποτε περιήλθαν εις γνώση των αρχών πριν την έκδοση του επίδικου διατάγματος κράτησης. Ως έχει κατ’ επανάληψη νομολογηθεί, το κύρος της απόφασης συναρτάται με το καθεστώς πραγμάτων που λήφθηκε υπόψη από το διοικητικό όργανο στη βάση του περιεχομένου του σχετικού διοικητικού φακέλου (βλ. ανωτέρω υπόθεση Ρούσος ν. Ιωαννίδη κ.ά. (1999) 3 Α.Α.Δ. 549). Από τη στιγμή που τα γεγονότα ως περιγράφονται στην προτεινόμενη ως μαρτυρία, ένορκη δήλωση, δεν βρίσκονταν κατά τον ουσιώδη χρόνο ενώπιον της διοίκησης και δεν αποτελούσαν μέρος του διοικητικού φακέλου δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά. Περαιτέρω, η προτεινόμενη ένορκη δήλωση, πέραν των όσων περιέχονται σε αυτήν, δεν συνοδεύεται από οποιοδήποτε έγγραφο που θα μπορούσε να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς του Αιτητή. Η προτεινόμενη ένορκη μαρτυρία συναρτάται με τους λόγους ακυρώσεως της δέουσας έρευνας και πλάνης περί τα πράγματα, ζητήματα τα οποία αποφασίζονται αποκλειστικά με βάση το περιεχόμενο των σχετικών φακέλων και τυχόν αποδοχή μαρτυρίας για τα εν λόγω ζητήματα, δυνατό να διαφοροποιήσει, αλλοιώσει ή μεταβάλει το περιεχόμενο των στοιχείων που λήφθηκαν υπόψη (βλ. Δημοκρατία ν. D.J. Karapatakis Sons Ltd Consortium, ECLI:CY:AD:2015:C519, Α.Ε. 125/14, ημερ. 13.7.2015 και Μ. Σχίζα ν. Δημοκρατίας, Υποθ. Αρ. 691/2002, ημερ. 16.9.2004).
Θα πρέπει να αναφέρω στο σημείο αυτό, ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή στην προτεινόμενη μαρτυρία που επιθυμεί να προσαγάγει αντικρούονται με τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου και ενδεχομένως να τίθενται ώστε να παραπλανήσουν το Δικαστήριο. Συγκεκριμένα, ενώ ο Αιτητής παραδέχεται ότι εισήλθε στις μη ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές στις 21/02/23, μέσω του παράνομου αεροδρομίου της Τύμπου, υποστηρίζει ότι εισήλθε στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία μόλις στις 8/01/24, χωρίς όμως να εξηγεί τους λόγους που δεν το έπραξε και/ή δυσκολεύτηκε να το πράξει προηγουμένως. Επισημαίνω επίσης ότι φαίνεται να πέφτει σε αντιφάσεις ως προς τους ισχυρισμούς του αφού στην αίτηση ασύλου του κατέγραψε ότι ήρθε μέσω Ντουμπάι στην Κυπριακή Δημοκρατία στις 8/01/24 (βλ. Σημείωμα Λειτουργού Μετανάστευσης ημερ. 13 Φεβρουαρίου 2024, Παράρτημα 2 της Ένστασης).
Επιπρόσθετα, ο Αιτητής αναφέρει στην προτεινόμενη ένορκη του δήλωση ότι ανέφερε αμέσως στους αστυνομικούς της ΥΑΜ που τον συνέλαβαν την πρόθεση του να αιτηθεί διεθνή προστασία, ενώ όπως φαίνεται από επιστολή της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Μετανάστευσης (Παράρτημα 2 της Ένστασης), κατόπιν προφορικής συνέντευξης που έγινε στον Αιτητή, αυτός ανέφερε ότι δεν επιθυμεί να επιστρέψει στη χώρα του, είναι καλά στην υγεία του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει πίσω στη χώρα του καθότι θέλει να μείνει και να εργαστεί.
Υπό το φως των πιο πάνω, κρίνω ότι ο Αιτητής δεν προσήλθε στο Δικαστήριο με καθαρά χέρια και εν πάση περιπτώσει, η μαρτυρία που αιτήθηκε ο Αιτητής να προσαγάγει δεν έχει αποδεικτική αξία αναφορικά με τα επίδικα θέματα της παρούσας προσφυγής και δεν είναι αναγκαίο να προσκομιστεί προς το συμφέρον της ορθής απονομής της δικαιοσύνης.
Για τους λόγους που έχω αναλύσει πιο πάνω, η αίτηση του Αιτητή για προσαγωγή μαρτυρίας με την μορφή ένορκης δήλωσης του Αιτητή, απορρίπτεται με έξοδα €400 υπέρ των Καθ’ ων η Αίτηση.
Μ. Παπαντωνίου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.