ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

 

    Υπόθεση Αρ.: 3636/23

 

14 Ιουνίου, 2024

 

[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

 

Μεταξύ:

 

E.F.E.

Αιτητού

και

 

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου

 

 

Καθ' ων η αίτηση

 ........

 

Ο Αιτητής εμφανίζεται αυτοπροσώπως 

 

Ν. Ιερωνυμιδής (κ.), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση

 

Η. Φανούς (κ.)  για πιστή μετάφραση από αγγλικά σε ελληνικά και αντίστροφα

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή στρέφεται κατά της απόφασης των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 17.3.2023,  με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση του τελευταίου για διεθνή προστασία και της απόφασης επιστροφής στη χώρα καταγωγής του.

Γεγονότα

1.             Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: Ο Αιτητής κατάγεται από τη Νιγηρία και είναι κάτοχος διαβατηρίου της χώρας καταγωγής του. Περί 26.1.2022, ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 6.9.2023, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη στον Αιτητή από λειτουργό, ο οποίος υπέβαλε σχετική Έκθεση/ Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: o Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή. Η εισήγηση για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 22.9.2022 και κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 4.10.2023. Η τελευταία αυτή απόφαση αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.

Νομικοί Ισχυρισμοί

2.             Ο Αιτητής στην προσφυγή του αναφέρει ότι επιθυμεί την προσβολή της επίδικης απόφασης δηλώντας ότι ο ασθενής πλέον πατέρας του είναι ειδωλολάτρης και ανήκει σε μία σε μία μυστική κοινότητα. Ο ίδιος και η μητέρα του, όντας χριστιανοί, αρνήθηκαν την ένταξη του Αιτητή στην εν λόγω κοινότητα για λόγους διαδοχής του πατέρα του, γεγονός που οδήγησε τα μέλη της κοινότητας να απειλούν τον Αιτητή.

3.             Στο πλαίσιο της γραπτής του αγόρευσης, ο Αιτητής κατέγραψε ότι ο πατέρας του συγκρούστηκε με τους συγγενείς του προκειμένου να γίνει ο ίδιος αρχιερέας του μαντείου/ θεότητας της οικογένειάς του. Ο πατέρας του καθότι ασθενεί δεν μπορεί να κάνει πλέον τις τελετουργίες και οι συγγενείς του, επιθυμούν να λάβει τη θέση του πατέρα του ως ο μοναχογιός του. Ως χριστιανός ο Αιτητής αρνήθηκε αυτή τη διαδοχή και έκτοτε τον απειλούν σωματικά και πνευματικά προσπαθώντας να τον σκοτώσουν. Η μητέρα του, λόγω του γεγονός ότι τον υποστηρίζει απειλείται και η ίδια, και για την προστασία της κατέφυγε στην εκκλησία τους στην Ihe Nsukka. Έχει διακόψει την επικοινωνία με τον πατέρα του από τότε που εγκατέλειψε την πατρική οικία. Αυτός είναι κατά τον Αιτητή ο λόγος για τον οποίο εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του.  

4.             Κατά την ακροαματική διαδικασία, ο Αιτητής επανέλαβε το γενικότερο λόγο εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής του, ήτοι την κατ’ ισχυρισμό δίωξή του από μέλη της μυστικής κοινότητας της οποίας ηγείται ο πατέρας του. Επιβεβαίωσε τα προσωπιά του στοιχεία, ως πρόσωπο καταγόμενο από τη Νιγηρία με τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής το Enugu State. H μητέρα του και η αδελφή του εξακολουθού να διαμένουν στην περιοχή Ihe Nsukka της ίδια πολιτείας. Προηγουμένως ο Αιτητής διέμενε στην περιοχή Opi Nsukka, όπου βρίσκεται το πατρικό του. Ο Αιτητής τοποθετεί χρονικά την έναρξη της κατ΄ ισχυρισμό δίωξής του περί το Φεβρουάριο Μάρτιο του 2021. Αναφέρει εξάλλου ότι η εν λόγω μυστική ομάδα είναι τοπική ονόματι Omadi Oha. Όπως εξήγησε, στην Αφρική κάθε οικογένεια έχει το βωμό. Τη θεότητά της και θυσιάζει σε αυτήν. Ο ίδιος γνώριζε ότι ο πατέρας του ήταν μέλος αυτής της κοινότητας ωστόσο μεγαλώνοντας ο ίδιος δεν θέλησε να είανι μέρος αυτής. Τα μέλη της εν λόγω ομάδας ως περιέγραψε διοργανώνουν διάφορα φεστιβάλ και προχωρούν σε θυσίες ζώων και ενίοτε σε ανθρωποθυσίες. Τα φεστιβάλ, τα οποία γίνονταν δημόσια είναι οι μόνες μνήμες που ο Αιτητής μπορεί να ανακαλέσει. Την πρόταση για διαδοχή του πατέρα του ως αρχιερέα την έλαβε από τον πατέρα του και από τους υπόλοιπους συγγενείς, οι οποίες αρχικώς του έδωσαν ένα δύο μήνες να το σκεφτεί. Ο Αιτητής ακολούθως διέφυγε μεταβαίνοντας στην πολιτεία Νasarawa όπου επί δύο με τρις μήνες διέμενε σε ένα φίλο του ενώ η μητέρα του μετέβη στο Ihe Nsukka. Κλήθείς ο Αιτητής να σχολιάσει το είδος τον απειλών αυτός ανέφερε ότι ήταν σωματικές και πνευματικές καθώς ερχόντουσαν στο ύπνο του. Ο Αιτητής κατόπιν σχετικής ερώτησης δήλωσε ότι δεν γνωρίζει κάποιον άλλον από την οικογένειά του που να έχει υποστεί κάτι εξαιτίας της άρνησης συμμετοχής του σε μυστική οργάνωση γνωρίζει ωστόσο περιπτώσεις τρίτων.

5.             Οι Καθ’ ων η αίτηση υπεραμύνονται της επίδικης απόφασης. Υποστηρίζουν ότι πρόκειται περί προσώπου καταγόμενου από ασφαλή χώρα ιθαγένειας. Επισημαίνουν ότι οι μόνες ενδείξεις ως προς τη δίωξή του από τα μέλη της κοινότητας του πατέρα του είναι αναφορές του ότι δεχόταν επίθεση υπό μορφή ονείρων. Ακόμα και εάν οι ισχυρισμοί γίνονταν αποδεκτοί, υποστηρίζουν ότι τα όσα ανέφερε ο Αιτητής δεν αγγίζουν το επίπεδο της δίωξης και κατ’ επέκταση δεν ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις υπαγωγής του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας.

Το νομικό πλαίσιο

6.             Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.

7.             Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα ακόλουθα:

«Πρόσφυγας

3.-(1) Ως πρόσφυγας αναγνωρίζεται το πρόσωπο που, λόγω βάσιμου φόβου καταδίωξης του για λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς, ιθαγένειας ή ιδιότητας μέλους συγκεκριμένου κοινωνικού συνόλου ή πολιτικών αντιλήψεων, είναι εκτός της χώρας της ιθαγενείας του και δεν είναι σε θέση, ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο, να χρησιμοποιήσει την προστασία της χώρας αυτής, ή πρόσωπο, που δεν έχει ιθαγένεια, το οποίο, ενώ είναι εκτός της χώρας της προηγούμενης συνήθους διαμονής του ως αποτέλεσμα αυτών των καταστάσεων, δεν είναι σε θέση ή, λόγω του φόβου αυτού, δεν είναι πρόθυμο να επιστρέψει σ' αυτή και στο οποίο δεν έχει εφαρμογή το άρθρο 5.».

8.             Το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου ορίζει τα εξής:

«Υποχρεώσεις αιτητή κατά την εξέταση της αίτησης και συναφής υποχρέωση αρμόδιων αρχών

16.-(1) Κατά την εξέταση της αίτησής του, ο αιτητής οφείλει να συνεργάζεται με την Υπηρεσία Ασύλου με σκοπό την εξακρίβωση της ταυτότητάς του και των υπόλοιπων στοιχείων που αναφέρονται στην παράγραφο (α) του εδαφίου (2).

(2)  Ιδίως, ο αιτητής οφείλει-

(α) να υποβάλει το συντομότερο δυνατό όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για την τεκμηρίωση της αίτησης, τα οποία στοιχεία συνίστανται σε δηλώσεις του αιτητή και σε όλα τα έγγραφα που έχει ο αιτητής στη διάθεσή του σχετικά με την ηλικία του, το προσωπικό του ιστορικό, καθώς και το ιστορικό των οικείων συγγενών του, την ταυτότητα, την ιθαγένεια, τη χώρα και το μέρος προηγούμενης διαμονής του, τις προηγούμενες αιτήσεις ασύλου, το δρομολόγιο που ακολούθησε, το δελτίο ταυτότητας και τα ταξιδιωτικά του έγγραφα και τους λόγους για τους οποίους ζητεί διεθνή προστασία∙

 [.]

9.             Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τα εξής:

«Αναγνώριση καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας

19.-(1) Ο Προϊστάμενος, με απόφασή του αναγνωρίζει καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δεν βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής.

(2) Για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου, "σοβαρή βλάβη" ή "σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη" σημαίνει-

(α) θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή

(β) βασανιστήρια ή απάνθρωπη  ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του αιτητή στη χώρα καταγωγής του, ή

(γ) σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης...».

Κατάληξη

10.          Το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει την ουσιαστική ορθότητα της επίδικης πράξεως. Ο Αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας.

11.          Η έκταση του ελέγχου που το παρόν Δικαστήριο ασκεί επί της επίδικης πράξης, δεν απαλλάσσει τον Αιτητή από την υποχρέωση, τουλάχιστον με τη γραπτή του αγόρευση, να παραθέσει τους λόγους και να συγκεκριμενοποιήσει γιατί η επίδικη πράξη είναι λανθασμένη/ πλημμελής (Βλ. Απόφαση στην υπόθεση Αρ. 1484/2010, Κώστας Λαγός v. Yπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ημερ. 28.9.20212), γιατί η επίδικη απόφαση θα πρέπει να ανατραπεί και πού ακριβώς εδράζεται το αίτημά του για υπαγωγή στο καθεστώς διεθνούς προστασίας.

12.          Το γεγονός ότι το παρόν Δικαστήριο είναι δικαστήριο που εξετάζει όχι μόνο τη νομιμότητα αλλά και την ορθότητα των διοικητικών πράξεων, οι οποίες απαριθμούνται στο εδάφιο (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, δεν αναιρεί την πιο πάνω υποχρέωση του Αιτητή.

13.          Παρατηρείται συναφώς ότι ο Αιτητής κατά την καταγραφή του αιτήματός του για διεθνή προστασία αναφέρει ότι ο πατέρας του αρχιερέας σε μια οργάνωση. Καθώς είναι ηλικιωμένος και ασθενεί δεν μπορεί πλέον να τελέσει τις τελετουργίες και για το λόγο αυτό προτάθηκε από την εν λόγω κοινότητα στον Αιτητή να διαδεχθεί τον πατέρα του ως ο μόνος υιός. Ο ίδιος αρνούμενος μαζί με την μητέρα του εξαιτίας του ότι είναι χριστιανοί διώχθηκαν από τα μέλη της κοινότητας, τα οποίο θέλησαν να τους σκοτώσουν. Για το λόγο αυτό ο Αιτητής διέφυγε από τη χώρα του και ήρθε στη Δημοκρατία αιτούμενος άσυλο.

14.          Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξης, επιβεβαιώθηκε ότι ο Αιτητής εγκατέλειψε τη χώρα περί τον Οκτώβριο του 2021. Ο ίδιος γεννήθηκε το 1988 στην περίοχή Opi Nsukka  της Πολιτείας Enugu, ενώ προτού εγκαταλείψει τη χώρα του διέμενε στην περιοχή Maraba της πολιτείας Nasarawa. Μετέβη στην εν λόγω πολιτεία περί τον Ιούνιο του 2019 μέχρι που εγκατέλειψε τη χώρα όπου και διέμενε με έναν φίλο του. Ως προς την οικογενειακή του κατάσταση δήλωσε, ότι και οι δύο γονείς του βρίσκονται εν ζωή ωστόσο είναι ηλικιωμένοι και ασθενείς. Ο μεν πατέρας του διαμένει στη περιοχή Opi Nsukaa στο πατρικό του Αιτητή η δε μητέρα του, με τη μόνη που ο Αιτητής διατηρεί επικοινωνία, στην περιοχή Ihe Nsukka. Στη χώρα διαμένει και ο εικοσιεπτάχρονος αδελφός του, χωρίς ωστόσο να γνωρίζει που βρίσκεται. Ως προς το μορφωτικό του επίπεδο, ο Αιτητής είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με εργασιακή πείρα στη χώρα του ως αγρότης.  

15.          Ερωτηθείς σχετικά με τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής του, ο Αιτητής επανέλαβε τα περί απειλών από την παγανιστική κοινότητα στην οποία ανήκε ο πατέρας του μετά την άρνησή του να τον διαδεχθεί. Ακολούθως υποβλήθηκαν διευκρινιστικής φύσεως ερωτήματα στον Αιτητή αναφορικά με την εν λόγω θρησκεία και τα βιώματα που είχε σε σχέση με αυτήν καθώς επίσης και ως προς το περιεχόμενο των απειλών που δέχτηκε ο Αιτητής και τους φερόμενους φορείς δίωξής του. Στο πλαίσιο αυτό ο Αιτητής ανέφερε ότι οι επιθέσεις που δέχτηκε ήταν το 2019 και ήταν πνευματικής φύσεως καθώς έβλεπε εφιάλτες. Για το λόγο αυτό εγκατέλειψε την εγκατέλειψε το 2019 την πατρική του οικία. Έκτοτε δεν είχε επικοινωνία ούτε με τον πατέρα του αλλά ούτε και με τα μέλη της κοινότητας.

16.          Αξιολογώντας τις δηλώσεις του Αιτητή, οι Καθ' ων η αίτηση σχημάτισαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς, ο πρώτος ως προς τη χώρα καταγωγής του Αιτητή, τον τόπο γέννησης και διαμονής, και τα προσωπικά του στοιχεία και ο δεύτερος ως προς τη δίωξή του υπό μορφή ονείρων δίωξης του Αιτητή από τα μέλη της κοινότητας στην οποία ανήκε ο πατέρας του εξαιτίας της άρνησής του να τον διαδεχθεί στη θέση του αρχιερέα.  

17.          Ως προς την αξιοπιστία των ισχυρισμών του, ο πρώτος κρίθηκε αξιόπιστος στο σύνολό του και έγινε δεκτός.

18.          Ο δεύτερος ισχυρισμός επίσης έγινε αποδεκτός. Επεσήμαναν συγκεκριμένα οι Καθ’ ων η αίτηση ότι ο Αιτητής περιέγραψε τις κατ’ ισχυρισμό απειλές που υπό μορφή ονείρων όπου έβλεπε στο όνειρό του ότι κάποιος προσπαθούσε να του κάνει κακό. Οι εν λόγω απειλές μέσω των ονείρων τον οδήγησαν το 2019 να φύγει από την πατρική του οικία και να μεταβεί στην πόλη Maraba όπου και παρέμεινε μέχρι τον Οκτώβριο του 2021. Στο διάστημα μεταξύ της μετάβασης του το 2019 στον νέο τόπο διαμονής του μέχρι και τον Οκτώβριο του 2021 όπου και εγκατέλειψε τη χώρα του το 2021 ο Αιτητής δεν αναφέρθηκε σε οποιοδήποτε νέο περιστατικό. Οι Καθ’ ων η αίτηση αποδέχτηκαν τους ισχυρισμούς του στο πλαίσιο του εν λόγω ισχυρισμού, κρίνοντας ότι αυτός παρουσίασε τα γεγονότα με πληρότητα και ακρίβεια.  

19.          Προχωρώντας στην αξιολόγηση κινδύνου, οι Καθ’ ων η αίτηση κατέληξαν ότι εκ το προφίλ του Αιτητή και της χώρα καταγωγής του έλαβαν υπόψη τα στοιχεία του προφίλ του δεν αναμένεται ευλόγως να αντιμετωπίσει δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο βλάβης σε περίπτωση επιστροφής, λαμβάνοντας μεταξύ άλλων και την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Nasarawa, τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή. Περαιτέρω, ως προς το δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό δεν διαπιστώθηκε ότι τα γεγονότα που αυτός περιγράφει συνδέονται ουσιωδώς με κάποια μορφή δίωξης ενώ από τα λεγόμενά του, ιδίως για το διάστημα μετά τη μετάβασή του στη Nasarawa δεν διαπιστώνεται η παραμονή του εκεί να ήγειρε ζήτημα δίωξής ή άλλου κινδύνου σοβαρής βλάβης για τον ίδιο. Ως εκ τούτου, κατέληξαν ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας ούτε υπάρχει οποιαδήποτε άλλο ζήτημα το οποίο να αποτελεί κώλυμα για την επιστροφή στη βάση της αρχής της μη επαναπροώθησης.

20.          Στο πλαίσιο της ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον του Δικαστηρίου, ο Αιτητής δήλωσε όσα καταγράφονται ανωτέρω, υπό τον τίτλο «Νομικοί Ισχυρισμοί».

21.          Προχωρώντας στην de novo και ex nunc εξέταση των ενώπιόν μου δεδομένων, όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου και αξιολογώντας τους ισχυρισμούς του Αιτητή, οι οποίοι συνδέονται με τον πυρήνα του αιτήματός του για διεθνή προστασία, επισημαίνονται τα εξής:

22.          Υπό το φως των ενώπιoν μου δεδομένων, καταρχάς, συντάσσομαι με την αποδοχή από τους Καθ’ ων η αίτηση του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού για τους λόγους που καταγράφονται στην εισηγητική έκθεση, η οποία αποτελεί και την αιτιολογική βάση της επίδικης απόφασης.

23.          Ως προς τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό αναφορικά με «τον φόβο του Αιτητή υπό την μορφή ονείρων, λόγω άρνησής του να διαδεχτεί την παραδοσιακή θέση ως αρχιερέας», καταρχάς διαφωνώ με τον σχηματισμό του με το ως άνω λεκτικό, καθότι δεν αποδίδει την κατ’ ισχυρισμό εκπεφρασμένη δίωξη του Αιτητή, η οποία συνίσταται στην αναγκαστική κληρονομική διαδοχή σε αξίωμα εντός της παραδοσιακής παγανιστικής οργάνωσης ονόματι Kingsmen και την άρνηση αυτού λόγω διαφορετικών θρησκευτικών πεποιθήσεων. Βεβαίως, μέρος της δίωξης που υφίσταται από τα μέλη της εν λόγω οργάνωσης, συνιστούν και οι εφιάλτες υπό την μορφή πνευματικών πεποιθήσεων, ωστόσο δεν αποτελούν την μοναδική πράξη δίωξης και σε κάθε περίπτωση δεν αντικατοπτρίζουν τον βασικό λόγο δίωξης που συνίσταται στην «αναγκαστική ένταξη του τελευταίου σε παγανιστική οργάνωση υπό την μορφή κληρονομικής διαδοχής σε αξίωμα και κατ’ επέκταση της αναγκαστικής μεταστροφής των θρησκευτικών του πεποιθήσεων». Τούτων λεχθέντων, ο εν λόγω ισχυρισμός μεταβάλλεται με το ως άνω πιο συμπεριληπτικό λεκτικό που αφήνει περιθώριο αξιολόγησης της γενικότερης δίωξης στο πρόσωπο του Αιτητή και δεν περιορίζεται μόνο στην πνευματική επίθεση σε βέρος του τελευταίου.   

24.          Ως προς τον ως άνω διαμορφωθέντα πραγματικό ισχυρισμό, θα προχωρήσω δεδομένης τη αρμοδιότητας του Δικαστηρίου στην αξιολόγηση της εσωτερικής αλλά και εξωτερικής αξιοπιστίας αυτού. Αρχικά, παρατηρώ ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παραθέσει επαρκείς και συγκεκριμένες πληροφορίες αναφορικά με την παγανιστική οργάνωση με τίτλο Kingsmen, της οποίας ο πατέρας του τύγχανε αρχιερέας. Παρά τις επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις του λειτουργού, ο Αιτητής δεν μπορούσε να διευκρινίσει τι είδους θρησκεία ήταν αυτή που ασπαζόταν ο πατέρας του και πολλοί άλλοι μακρινοί συγγενείς του, τι ακριβώς πρέσβευε, ποια τα ακριβή καθήκοντα του αρχιερέα και ποιες οι διδαχές της. Πέρα από γενικόλογες και ασαφείς αναφορές, όπως η «δημιουργία εικόνων» και «οι θυσίες ζώων» δεν ήταν σε θέση να περιγράψει άλλου είδους τελετουργικά και/ή εθιμοτυπικά, όπως και την διαδικασία ανάληψης του αξιώματος. Ομοίως, δεν περιέγραψε με τον αναμενόμενο βαθμό σαφήνειας και επάρκειας λεπτομερειών το περιστατικό της επίσκεψης στην οικία του των μελών της θρησκείας για να του ανακοινώσουν την επικείμενη διαδοχή. Ο Αιτητής αρκέστηκε σε γενικές περιγραφές και ελλείπουν από το αφήγημα εκείνες οι συγκεκριμένες πληροφορίες που συνοδεύουν την εξιστόρηση γνήσιων βιωματικών γεγονότων. Ενδεικτικά: Ποιοι τον επισκέφτηκαν; Πόσοι ήταν; Τους γνώριζε ή τους είχε ξαναδεί; Τι φορούσαν; Ποιο ήταν το ακριβές λεκτικό της επικοινωνίας που είχαν μαζί του και κυρίως πως αντέδρασαν όταν η μητέρα του τους ανακοίνωσε  ότι ο Αιτητής δεν επρόκειτο να ασπαστεί την θρησκεία τους; Επιπρόσθετα, δεν ήταν σε θέση να τεκμηριώσει το πως η δική του θρησκεία, ο χριστιανισμός, τον εμπόδιζε από το να ασπαστεί την λατρεία του πατέρα του και κυρίως σε τι συνίστατο η συνειδησιακή του αντίσταση. Μη ευλογοφανής κρίνεται περαιτέρω ο ισχυρισμός του ότι και η μητέρα στο παρελθόν για χρόνια ασπαζόταν την παγανιστική αυτή θρησκεία αλλά κατόπιν οικειοθελώς και μάλιστα χωρίς συνέπιες αποφάσισε να την εγκαταλείψει και να μεταστραφεί στον χριστιανισμό. Καταλείπονται συνεπώς αμφιβολίες για το κατά πόσον ήταν αναγκαστική η κληρονομική διαδοχή, δεδομένου ότι και ο Αιτητής σε γνώση του πατέρα του ασπαζόταν φανερά τον χριστιανισμό για χρόνια, χωρίς να προκύπτει από τις δηλώσεις του ότι αντιμετώπισε εξ αυτού του λόγου οποιοδήποτε πρόβλημα. Συνεπώς, δεδομένου ότι ο Αιτητής και η μητέρα του για χρόνια είχαν αποστραφεί την θρησκεία του πατέρα και μάλιστα ανεμπόδιστα, δεν τεκμηριώνεται με τρόπο πειστικό και σαφή το γιατί πλέον δεν αφήνεται περιθώριο επιλογής στο πρόσωπο του Αιτητή. Από την άλλη, ο Αιτητής δήλωσε ότι ουδέποτε δέχτηκε πράξεις εξαναγκασμού σε βάτος του, σωματικές επιθέσεις σε βάρος του ή άλλου είδους παρενόχληση από τα μέλη της θρησκείας, παρά μόνο αναφέρθηκε σε «πνευματικές επιθέσεις» υπό τον χαρακτήρα μαύρης μαγείας, συνεπεία των οποίων ισχυρίζεται ότι υπέφερε από συχνούς εφιάλτες. Εν προκειμένω σημειώνεται ότι και αληθών υποτιθεμένων των τελευταίων αυτών επιθέσεων, όπως κρίθηκε από τους Καθ’ ων, δεν προκύπτει ασφαλώς η σύνδεση αυτών με τα μέλη της θρησκείας του πατέρα του και την άρνηση του Αιτητή να ενταχθεί σε αυτήν. Συνεπώς, από μόνες τους οι πράξεις μαγείας, δεν αρκούν για να θεμελιώσουν πράξη δίωξης αν δεν συνδεθούν και με λόγο δίωξης. Επίσης, είναι σε γνώση του Δικαστηρίου ότι υπάρχουν χώρες και κουλτούρες, όπου η πίστη στην μαγεία είναι δυνατή και εδραιωμένη στον πληθυσμό. Ωστόσο ο υποκειμενικός φόβος της μαγείας χωρίς ταυτόχρονη απόδειξη εύλογης απειλής πρόκλησης βλάβης, δεν δημιουργεί αντικειμενική βάση στο φόβο αυτό και δεν εμπίπτει στο πλαίσιο υποχρεώσεων προστασίας που γεννά η Σύμβαση της Γενεύης του 1951. Μη ευλογοφανής κρίνεται και ο ισχυρισμός ότι από το 2019, καίτοι ξαναήρθε πολλές φορές σε επικοινωνία με την μητέρα του, δεν φρόντισε να μάθει πληροφορίες ως προς την εξέλιξη των γεγονότων, αν τυχόν τον αναζήτησαν εκ νέου, αν βρέθηκε αντικαταστάτης για το αξίωμα του πατέρα του, αν εξακολουθεί αν κινδυνεύει κ.ο.κ., καθότι δήλωσε πως «δεν ήθελε να μάθει». Τέλος, παρατηρείται και η εξής χρονική αντίφαση στα λεγόμενα του Αιτητή αναφορικά με την διάρκεια παραμονής του στην πόλη Maraba, αφού κατά την συνέντευξη ανέφερε ότι διέφυγε εκεί από το 2019 έως το 2021, οπότε εγκατέλειψε την χώρα, ενώ στις επί ακροατηρίω δηλώσεις του ισχυρίστηκε ότι έζησε εκεί μόνο 2-3 μήνες.

25.          Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού αυτού δεν ανευρέθησαν διαθέσιμες πηγές πληροφόρησης.

26.          Βάσει της αξιολόγησης τόσο της εσωτερικής, όσο και της εξωτερικής αξιοπιστίας του υπό εξέταση ισχυρισμού, το Δικαστήριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο υπό εξέταση ισχυρισμός απορρίπτεται στο σύνολό του ως μη αξιόπιστος.

27.          Προχωρώντας στην ανάλυση του κινδύνου που ο Αιτητής διατρέχει σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα του σημειώνεται καταρχάς ότι δυνάμει της Κ.Δ.Π. 191/2024 αυτός κατάγεται από χώρα που έχει χαρακτηριστεί ως ασφαλής χώρα ιθαγένειας. Επιπλέον, από το προφίλ του δεν προκύπτει οποιοσδήποτε κίνδυνος ούτε και ο ίδιος επικαλείται οποιαδήποτε κίνδυνο που να απορρέει από αυτό. Σημειώνεται κατά τα άλλα ότι πρόκειται για άτομο που δεν παρουσιάζει κάποια στοιχεία ευαλωτότητας, ουδέποτε αντιμετώπισε οποιοδήποτε πρόβλημα με τις αρχές της χώρας του και διέμενε για δύο χρόνια στην πολιτεία Nasarawa πριν εγκαταλείψει τη χώρα του.

28.          Ως προς την γενικότερη κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, σύμφωνα με το Portal RULAC (Rule of Law in Armed Conflict) της Ακαδημίας της Γενεύης, η Νιγηρία είναι αναμεμειγμένη σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις ενάντια στις μη κρατικές ένοπλες ομάδες Boko Haram και ISWAP (Islamic State in West Africa Province)[1].

29.          Βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνεται ότι στην περιοχή του Αιτητή (Nasarawa State) δεν παρατηρούνται συνθήκες ένοπλων συγκρούσεων. Παρατέθηκαν δε και σχετικά αριθμητικά στοιχεία για το 2020, όπου καταγράφηκαν 39 περιστατικά (με αποτέλεσμα 66 θανάτους και αυτό αντιπροσωπεύει 3 θανάτους κάθε 100.000), ενώ για την περίοδο Ιανουαρίου - Απριλίου 2021 καταγράφηκαν 10 περιστατικά με αποτέλεσμα 21 θανάτους. Σημειώνεται περαιτέρω ότι, ο ίδιος σε κανένα στάδιο της διαδικασίας αξιολόγησης της αίτησης του ανέφερε ότι κινδυνεύει λόγω ένοπλης σύρραξης στη χώρα του. Με βάση ακόμα πιο πρόσφατα στοιχεία, διαφαίνεται ότι μεταξύ 16/02/23 - 16/02/24 σημειώθηκαν 60 περιστατικά με 106 ανθρώπινες απώλειες. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED τη χρονική περίοδο 24.5.2023 – 24.5.2024 καταγράφηκαν στην Πολιτεία Nassarawa 57 περιστατικά ασφαλείας στα οποία χάθηκαν 101 ανθρώπινες ζωές. Τα 57 περιστατικά έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 8 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 10 ανθρώπινες απώλειες, 1 έκρηξη/απομακρυσμένη βία (explosions/remote violence) με 2 θανάτους, 31 περιστατικά βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 37 απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, και 17 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 52 ανθρώπινες απώλειες.[2] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της Πολιτείας Nassarawa εκτιμάται ότι το 2022 ανερχόταν στα 2,886,000.[3] Συνεπώς, με βάση τις παρατεθείσες πληροφορίες, επιβεβαιώνεται ότι, παρόλο που στην περιοχή του Αιτητή λαμβάνουν χώρα κάποια περιστατικά ασφαλείας, ο αριθμός των επεισοδίων αυτών είναι χαμηλός, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με τον συνολικό αριθμό της Πολιτείας, ο οποίος ξεπερνάει το 1 εκατομμύριο - επομένως ο βαθμός αδιάκριτης βίας δεν φτάνει το βαθμό κατά τον οποίο να τεκμηριώνεται ότι και μόνη η παρουσία του Αιτητή στο έδαφος της περιοχής τον εκθέτει σε πραγματικό κίνδυνο βλάβης. Παράλληλα, εξετάζοντας και το προφίλ του Αιτητή όπως και τις προσωπικές του περιστάσεις, διαπιστώνεται ότι ο Αιτητής πρόκειται για έναν υγιή, νέο, ενήλικα άντρα. Ο Αιτητής διαθέτει μορφωτικό επίπεδο συνεπώς μπορεί να βιοποριστεί και να εξασφαλίσει τα προς το ζην, ενώ παράλληλα δε διαθέτει κάποια ευαλωτότητα, η οποία να του αύξανε το ρίσκο συγκριτικά με τον μέσο πληθυσμό. Λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος ότι ο Υπουργός Εσωτερικών στο πλαίσιο των εξουσιών του δυνάμει του Άρθρου 12Βτρις του περί Προσφύγων Νόμου, με την Κ.Δ.Π. 191/2024 ορίζει την χώρα καταγωγής του Αιτητή ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, ο ίδιος δεν έχει τεκμηριώσει ότι στην χώρα του δεν είναι ασφαλής λόγω των ειδικών του περιστάσεων.

30.          Ως εκ των ανωτέρω ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων σε σχέση με την πολιτεία Nassarawa, τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, δεν προκύπτει ότι σε περίπτωση επιστροφής του αυτός θα βρεθεί αντιμέτωπος με συνθήκες αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης οι οποίες να θέτουν σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας μόνο εκ της παρουσίας του στο έδαφος της συγκεκριμένης περιοχής εντός της έννοιας του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.[4]

31.          Με βάση τα ανωτέρω, έχοντας ενώπιόν μου το διοικητικό φάκελο της υπόθεσης καθώς και την ίδια την επίδικη απόφαση καταλήγω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.

32.          Ούτε επίσης τεκμηριώνεται, επικουρικώς, η υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν τεκμηριώνει αλλά και από τα ενώπιόν μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.

33.          Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό του Αιτητή δεν προκύπτει, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)] ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής της [βλ άρθρο 19(2)(α) και (β)].

34.          Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι λαμβάνονται υπόψη «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C‑285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).

35.          Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών  8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.

36.          Περαιτέρω, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009) Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».  

37.          Αλλά και όλως επικουρικώς, των ανωτέρω, δεν εντοπίζω οποιοδήποτε παράγοντα επίτασης κινδύνου εξετάζοντας τις προσωπικές περιστάσεις του Αιτητή, διαπιστώνοντας ότι αυτός, σε κάθε περίπτωση,  συνιστά άρρενα, νεαρής ηλικίας, μορφωμένο, χωρίς προβλήματα υγείας, με υποστηρικτικό/οικογενειακό δίκτυο στην χώρα καταγωγής του.

Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση τροποποιείται ως ανωτέρω, με €300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ’ ων η αίτηση.

Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 

 



[1] https://www.rulac.org/browse/countries/nigeria#collapse1accord (ημερομηνία πρόσβασης 14/06/2024)

[2] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (βλ. πλατφόρμα Dashboard, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: 24.5.2023 – 24.5.2024, ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots, και ΠΕΡΙΟΧΗ: Western AfricaNigeriaNassarawa) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 14.6.2024]

[3] City Population, https://citypopulation.de/en/nigeria/admin/NGA026__nasarawa/ Ημερομηνία Πρόσβασης: 14.6.2024]

 

[4] Αξιολογώντας τα ως άνω δεδομένα συμφωνώ με το συμπέρασμα του Οδηγού Χώρας (Country Guidance) της Νιγηρίας, εκδοθέντος από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO), ο οποίος δεν αποτελεί δεσμευτικό κείμενο, οφείλει ωστόσο να λαμβάνεται υπόψιν από τα κράτη-μέλη EASO, 'Country GuidanceNigeria' (2021), 8, 134 διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/publications/2022-01/Country_Guidance_Nigeria_2021.pdf (ημερομηνία πρόσβασης 15/02/2024)


cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο