K.M.J. ν. Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Υπηρεσίας Ασύλου, Υπόθεση Αρ. 6548/22, 14/6/2024

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Υπόθεση Αρ. 6548/22

14 Ιουνίου, 2024

[X. ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ:

K.M.J.

Αιτητή

-και-

Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω

Υπηρεσίας Ασύλου

Καθ’ ων η αίτηση

…………………………..

Ο αιτητής εμφανίζεται προσωπικά

Μαρία Παραδεισιώτη για Ειρήνη Προκοπίου, Δικηγόρος της Δημοκρατίας για τους Καθ’ ων η Αίτηση.

[Παρούσα η μεταφράστρια κυρία Έλενα Ηρακλέους, για πιστή μετάφραση από αγγλικά σε ελληνικά και αντίστροφα].

Α Π Ο Φ Α Σ Η

Χ. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο αιτητής προσφεύγει με την παρούσα αίτηση ακυρώσεως εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου ημερομηνίας 08/09/2022, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας.

Όπως προκύπτει από την Ένσταση που καταχωρήθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας τα γεγονότα της υπό εξέταση περίπτωσης έχουν ως κατωτέρω: Ο αιτητής είναι υπήκοος Νιγηρίας και υπέβαλε αίτηση για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας την 01/09/2021. Την ίδια ημέρα, ο αιτητής παρέλαβε τη βεβαίωση υποβολής αίτησης διεθνούς προστασίας. Στις 20/04/2022 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του αιτητή από λειτουργό του Οργανισμού Ασύλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Εuropean Union Agency for Asylum στο εξής: EUAA) και του παραχωρήθηκε δωρεάν βοήθεια διερμηνέα.

Στις 05/05/2022 αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση – Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας σχετικά με τη συνέντευξη του αιτητή. Στη συνέχεια, συγκεκριμένος λειτουργός που δύναται δυνάμει σχετικής εξουσιοδότησης από τον Υπουργό Εσωτερικών να εκτελεί καθήκοντα Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου, υιοθέτησε την εισήγηση για απόρριψη της αίτησης στις 08/09/2022. Στις 22/09/2022 η Υπηρεσία Ασύλου εξέδωσε επιστολή στην οποία περιέλαβε την απόφασή της σε σχέση με το αίτημα του αιτητή. Στις 23/09/2022, η επιστολή παραλήφθηκε από τον αιτητή, κατόπιν επεξήγησης του περιεχομένου της από διερμηνέα. Στη συνέχεια, ο αιτητής καταχώρησε την υπό εξέταση προσφυγή εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας.

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τον περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμο του 2018, Ν.73(Ι)/2018, το Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας έχει την εξουσία να εξετάσει την παρούσα υπόθεση επί της ουσίας. Το γεγονός αυτό, οφείλεται στο ότι η υπό εξέταση υπόθεση αφορά αίτηση που χρονικά πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου 11 (2) και (3) του περί Ίδρυσης και Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018, Ν.73(Ι)/2018, οι οποίες δίδουν στο Δικαστήριο την υποχρέωση ελέγχου της νομιμότητας και ορθότητας της πράξης.

Ο αιτητής εμφανίζεται προσωπικά στο Δικαστήριο και προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία προβάλλοντας ότι η Υπηρεσία Ασύλου δεν εξέτασε δεόντως το αίτημά του καθώς κινδυνεύει η ζωή του. Ο αιτητής υπέβαλε Γραπτή Αγόρευση στο Δικαστήριο με την οποία παρέθεσε τους λόγους για τους οποίους διαφωνεί με την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου και οι οποίοι θα εξεταστούν στη συνέχεια. Έχω εξετάσει την προσβαλλόμενη απόφαση υπό το πρίσμα όλων των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου και θεωρώ χρήσιμο να καταγραφούν όλοι οι ισχυρισμοί του αιτητή σε όλα τα στάδια εξέτασης του αιτήματός του προκειμένου να εξεταστεί κατ΄ουσίαν το αίτημα του αιτητή.

Ο αιτητής στην αίτηση που υπέβαλε στην Υπηρεσία Ασύλου, δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του εξαιτίας του ότι η ζωή του απειλείτο από τον θείο του επειδή διεκδικούσε την περιουσία που ο αιτητής κληρονόμησε μετά τον θάνατο των γονιών του. Όπως ισχυρίστηκε, κρύφτηκε σε μία εκκλησία και ένας πάστορας τον βοήθησε να εγκαταλείψει τη χώρα. (ερυθρό 1-3 του διοικητικού φακέλου).

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, ο αιτητής δήλωσε ότι γεννήθηκε στο χωριό Ogbogoro, της τοπικής αυτοδιοίκησης Obio Akpor της πολιτείας River (ερυθρό 46-2Χ του διοικητικού φακέλου). Ο πατέρας του απεβίωσε όσο ο αιτητής ήταν 2 ετών και η μητέρα του απεβίωσε το 2018 (ερυθρό 44-2Χ του διοικητικού φακέλου). Η αδερφή του είναι 13 ετών και διαμένει με την θεία της από την πλευρά της μητέρας του στο χωριό Ogbogoro (ερυθρό 44-3Χ του διοικητικού φακέλου). Εκτός από το χωριό Ogbogoro, ο αιτητής διέμεινε όσο ήταν ανήλικος στον θείο του στην πόλη Choba, η οποία επίσης βρίσκεται στην πολιτεία River και το διάστημα 2015-2018 σε θείο του στην πόλη Rumosi επίσης στην πολιτεία River (ερυθρό 45-4Χ του διοικητικού φακέλου).

Ο αιτητής είναι Χριστιανός (ερυθρό 46-3Χ του διοικητικού φακέλου), έχει ολοκληρώσει την 12ετή τυπική εκπαίδευση στην χώρα του (ερυθρό 45-2Χ του διοικητικού φακέλου) και ομιλεί την μητρική του γλώσσα Ikweve και Αγγλικά (ερυθρό 45-2Χ του διοικητικού φακέλου). Δεν έχει εργαστεί στη χώρα του αλλά έχει κάνει πρακτική άσκηση χωρίς αμοιβή για 4 χρόνια στον τομέα της εσωτερικής διακόσμησης (ερυθρό 43-1Χ του διοικητικού φακέλου). Ο αιτητής αναχώρησε αεροπορικώς από την Abudja και μετέβη με φοιτητική ιδιότητα στις μη ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές και μετά από τέσσερις μήνες εισήλθε παρανόμως στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές (ερυθρό 43-2-4Χ & ερυθρό 42 – 1-4Χ του διοικητικού φακέλου).

Αναφορικά με τους λόγους που τον ώθησαν να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του, επαναλαμβάνει ότι ο θείος του προσπαθούσε να τον σκοτώσει γιατί διεκδικούσε την περιουσία που ο αιτητής κληρονόμησε από τον πατέρα του. Έτσι κάποια μέρα τον κυνήγησε και ο αιτητής έτρεξε και κρύφτηκε σε μία εκκλησία, εξήγησε την κατάσταση σε ένα πάστορα και μετά από 7 μήνες που κρυβόταν εκεί, ο πάστορας διευθέτησε τα έγγραφα για την αναχώρησή του από τη χώρα. Ο αιτητής ανέφερε επιπρόσθετα πως πιστεύει ότι ο θείος του χρησιμοποίησε πνεύματα για να σκοτώσει τη μητέρα του, προκειμένου να είναι εύκολος στόχος ο αιτητής (ερυθρό 41-1Χ του διοικητικού φακέλου).

Ερωτηθείς τι φοβάται ότι θα συμβεί αν επιστρέψει στη Νιγηρία, ο αιτητής ισχυρίστηκε πως θα τον σκοτώσει είτε ο θείος του είτε τα παιδιά του (ερυθρό 41-3Χ του διοικητικού φακέλου). Όπως ανέφερε, δεν κατέχει τίτλους κυριότητας των αγροτεμαχίων που κληρονόμησε από τον πατέρα του (ερυθρό 40-1Χ του διοικητικού φακέλου). Επιπρόσθετα, ο αιτητής δήλωσε πως δεν γνωρίζει αν εκμεταλλεύεται τώρα κάποιος τα εν λόγω αγροτεμάχια αλλά ισχυρίστηκε πως κάποια περίοδο τα εκμεταλλευόταν ο θείος του (ερυθρό 40-2Χ του διοικητικού φακέλου). Ερωτηθείς αν έχει προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια προκειμένου να διεκδικήσει τα εν λόγω αγροτεμάχια, ο αιτητής αποκρίθηκε αρνητικά (ερυθρό 40-3Χ του διοικητικού φακέλου).

Κληθείς να δώσει λεπτομέρειες σε σχέση με το πότε ξεκίνησε αυτή η συμπεριφορά από τον θείο του, ο αιτητής αναφέρει ότι μετά τον θάνατο της μητέρας του, έφυγε από το διαμέρισμα στο οποίο διαμένανε και αποφάσισε να μετακομίσει στο σπίτι του πατέρα του, στο οποίο όπως δήλωσε διέμενε ο θείος του με την οικογένειά του (ερυθρά 40, 39-1Χ του διοικητικού φακέλου). Ο θείος του άρχισε να τον απειλεί και όπως ισχυρίστηκε, να του επιτίθεται με το πνεύμα του (ερυθρά 40, 39-1Χ του διοικητικού φακέλου). Ωστόσο, ο αιτητής έμεινε στο σπίτι για περίπου 6 μήνες με ένα έτος (ερυθρό 39-2Χ του διοικητικού φακέλου). Όταν του ζητήθηκε να αναφερθεί συγκεκριμένα σε κάποιο περιστατικό που πιστεύει ότι προήλθε από τον θείο του ο αιτητής αναφέρει ότι είχε εφιάλτες θεωρώντας πως αυτό το προκαλούσε ο θείος του και όταν του συνέβαινε, πήγαινε στην εκκλησία να προσευχηθεί (ερυθρά 38-1Χ & 39 – 3Χ του διοικητικού φακέλου).

Ερωτηθείς αν τον έχει βλάψει ποτέ σωματικά ο θείος του, ο αιτητής αποκρίθηκε αρνητικά (ερυθρό 38-2Χ του διοικητικού φακέλου). Όπως ο αιτητής δήλωσε δεν προσπάθησε να διεκδικήσει την περιουσία του πατέρα του (ερυθρό 38-2Χ του διοικητικού φακέλου). Ο αιτητής ισχυρίστηκε πως διέμεινε στην εκκλησία περί τα τέλη του 2019 με αρχές του 2020, όπου έμεινε για περίπου 7 μήνες και το υπόλοιπο διάστημα διέμενε σε φίλους του (ερυθρό 38-3Χ του διοικητικού φακέλου). Ερωτηθείς τι συνέβη τέλη του 2019 και αποφάσισε να εγκαταλείψει το σπίτι ο αιτητής απαντά ότι ο θείος του τον απείλησε ότι θα τον σκοτώσει χωρίς να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες επί τούτου (ερυθρό 38-3Χ του διοικητικού φακέλου).

Στη συνέντευξή του, ο αιτητής ανέφερε πως δεν έχει καταγγείλει το περιστατικό στην αστυνομία επειδή πρόκειται για οικογενειακή διαφορά (ερυθρό 38-4Χ του διοικητικού φακέλου). Όταν του ζητήθηκε να διευκρινίσει αν συνέχισε να αντιμετωπίζει προβλήματα και αφότου έφυγε από το σπίτι τέλη του 2019, ο αιτητής απάντησε ότι δεν είχε καμία επαφή με τον θείο του (ερυθρό 37-1Χ του διοικητικού φακέλου). Όταν ρωτήθηκε για ποιο λόγο πιστεύει ότι συνεχίζει να κινδυνεύει, παρόλο που έχουν παρέλθει πάνω από δύο χρόνια, ο αιτητής ανέφερε πως τον απείλησαν στο παρελθόν και δεν μπορεί να ζει με αυτό τον τρόπο (ερυθρό 37-2Χ του διοικητικού φακέλου). Όπως ισχυρίστηκε δεν έχουν συγγενείς σε άλλες περιοχές της Νιγηρίας και δεν θα μπορούσε να ζήσει σε άλλη περιοχή (ερυθρό 36-1Χ του διοικητικού φακέλου).

Στη βάση των ανωτέρω ισχυρισμών, ο αρμόδιος λειτουργός, στην έκθεση/εισήγησή του αποδέχτηκε τους ισχυρισμούς του αιτητή περί της ταυτότητας, του προφίλ, τον τόπο καταγωγής και τόπο συνήθους διαμονής αλλά δεν έκανε αποδεκτό τον ισχυρισμό περί πνευματικών επιθέσεων και απειλών που ισχυρίστηκε ότι δέχτηκε ο αιτητής από τον θείο του λόγω κληρονομικών διαφορών. Ειδικότερα, αναφορικά με τον δεύτερο ισχυρισμό, ο λειτουργός αναφέρει ότι ο αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει λεπτομέρειες σε σχέση με το θέμα της κληρονομικής διαφοράς εφόσον δεν γνώριζε αν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας και αν κάποιος εκμεταλλεύεται τα αγροτεμάχια.

Περαιτέρω, ο αιτητής δεν κατόρθωσε να εξηγήσει για ποιο λόγο ο θείος επέδειξε τέτοια συμπεριφορά παρόλο που ο αιτητής δεν έδειξε ενδιαφέρον για την συγκεκριμένη ιδιοκτησία. Επίσης όταν του ζητήθηκε να περιγράψει τι υπέστη από τις πνευματικές επιθέσεις του θείου του, ο αιτητής απάντησε με πολύ γενικό τρόπο και δεν εξήγησε γιατί ο θείος του και τα παιδιά του ακόμη ενδιαφέρονται να βλάψουν τον αιτητή. Κατά την αξιολόγηση κινδύνου, ο λειτουργός, λαμβάνοντας υπόψιν τον ισχυρισμό που έκανε αποδεκτό ως αξιόπιστο, δηλαδή την ταυτότητα και τον τόπο καταγωγής και συνήθους διαμονής του αιτητή, έκρινε ότι δεν συντρέχει εύλογος βαθμός πιθανότητας σε περίπτωση επιστροφής του ο αιτητής να υποστεί δίωξη ή σοβαρή βλάβη.

Τέλος, κατά τη νομική ανάλυση στην οποία προέβη η λειτουργός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι ισχυρισμοί του αιτητή δεν δύνανται να αποτελέσουν λόγο παραχώρησης καθεστώτος πρόσφυγα ή καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας, όπως προνοείται στα άρθρα 3 και 19 (1) και (2) του Περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000.

Ο αιτητής μέσω της Γραπτής Αγόρευσης που καταχώρησε στην ενώπιόν μου δικαστική διαδικασία προώθησε ισχυρισμούς που σχετίζονται με τον πυρήνα του αιτήματός του. Συγκεκριμένα ανέφερε πως οι γονείς του απεβίωσαν και τέθηκε σε κίνδυνο η ζωή του από το θείο του ο οποίος επιθυμούσε να αρπάξει την περιουσία του αιτητή, την οποία κληρονόμησε από τον πατέρα του. Όπως καταγράφει, βρήκε καταφύγιο στην εκκλησία και κάποιος πάστορας τον βοήθησε να εγκαταλείψει τη χώρα του. Κατά το στάδιο των διευκρινίσεων ενώπιον του Δικαστηρίου ο αιτητής δεν θέλησε να αναφέρει οτιδήποτε επιπρόσθετο και υιοθέτησε τα όσα είχε καταγράψει στη Γραπτή του Αγόρευση.

Όπως προκύπτει από το πιο πάνω ιστορικό, ο αιτητής δεν επικαλείται στη συνέντευξή του κανένα απολύτως ισχυρισμό που να εμπίπτει στις προϋποθέσεις αναγνώρισης προσώπου ως πρόσφυγα και όσα επικαλέστηκε δεν θα μπορούσαν να τον εντάξουν στην έννοια του πρόσφυγα, έτσι όπως αυτή η έννοια ερμηνεύεται από τη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 και από το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000.

Είναι ξεκάθαρο τόσο από το άρθρο 3, του Ν.6(Ι)/2000, όσο και από το άρθρο 1 Α της Σύμβασης της Γενεύης του 1951, πως για να αναγνωριστεί πρόσωπο ως πρόσφυγας, θα πρέπει να αποδεικνύεται βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης, του οποίου τόσο το υποκειμενικό, όσο και το αντικειμενικό στοιχείο, πρέπει να εκτιμηθούν από το αρμόδιο όργανο προτού καταλήξει σε απόφαση (§37 και §38 του Εγχειριδίου για τις διαδικασίες και τα κριτήρια καθορισμού του καθεστώτος των προσφύγων, της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών).

Θα συμφωνήσω με τα ευρήματα του λειτουργού περί αναξιοπιστίας του αιτητή ως προς τον δεύτερο ισχυρισμό. Ο αιτητής δεν επέδειξε κανένα ενδιαφέρον να διεκδικήσει την κληρονομιά από τον πατέρα του και επομένως, δεν είναι ευλογοφανές να ισχυρίζεται ότι φοβάται γιατί ο θείος του διεκδικεί τα εν λόγω ακίνητα. Σε σχετική δήλωση του ιδίου φαίνεται ότι από το 2019 που εγκατέλειψε το σπίτι, ο θείος του δεν τον αναζήτησε, διάστημα πέραν των δύο ετών, εφόσον βάσει των στοιχείων του διοικητικού φακέλου ο αιτητής αναχώρησε από τη Νιγηρία 03/04/2021. Επιπλέον, ο ίδιος ο αιτητής δήλωσε ότι διέμεινε στον θείο του για ένα εξάμηνο με ένα έτος περίπου, και επομένως θα ανέμενε κανείς να είχε εγκαταλείψει νωρίτερα σε περίπτωση που όντως φοβόταν, αφού οι απειλές του θείου του ξεκίνησαν από τότε που εγκαταστάθηκε σε εκείνο το σπίτι.

Τέλος, παρατηρώ και μία σημαντική αντίφαση στην αφήγησή του, όπου ενώ στην αρχή ο αιτητής αναφέρει πως κρυβόταν για 7 μήνες στην εκκλησία πριν αναχωρήσει από τη χώρα, στη συνέχεια αναφέρει πως στην εκκλησία διέμενε τέλη του 2019 με αρχές του 2020 και έμεινε για 7 μήνες και στην συνέχεια έμενε σε φίλους του, διάστημα περίπου ενός έτους μέχρι την αναχώρησή του από τη χώρα. Απο τα στοιχεία που τέθηκαν ενώπιόν μου, διαφαίνεται πως ο αιτητής προέβη σε γενικές, αόριστες και αντιφατικές δηλώσεις οι οποίες δεν μπορούν να τεκμηριώσουν τον ισχυρισμό του. Σε κάθε περίπτωση, ακόμη κι αν γινόταν αποδεκτός ως αξιόπιστος ο εν λόγω ισχυρισμός, πρόκειται για μία προσωπική διαφορά και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να οδηγήσει σε χορήγηση προσφυγικού καθεστώτος ή καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας.

Κατά συνέπεια, στην προκειμένη περίπτωση, κρίνω ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπο του αιτητή εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά στοιχεία που στοιχειοθετούν δικαιολογημένο φόβο δίωξης σύμφωνα με το άρθρο 3(1) του Περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000, καθώς δεν προέκυψε καμία ένδειξη πραγματικής, υφιστάμενης και έμπρακτης απειλής του αιτητή από οποιοδήποτε φορέα, κρατικό ή μη, στη χώρα καταγωγής του.

Επίσης, με βάση το προσωπικό προφίλ του αιτητή και υπό το φως του μοναδικού ισχυρισμού που έγινε αποδεκτός, δεν θεωρώ ότι σε περίπτωση επιστροφής του, υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι ο αιτητής θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη, όπως η εν λόγω έννοια ορίζεται στο άρθρο 19 (2) του Περί Προσφύγων Νόμου, Ν.6(Ι)/2000. Ειδικότερα, εκ των όσων παρατέθηκαν ανωτέρω, διαφαίνεται ξεκάθαρα ότι ο αιτητής δεν πληροί τις προϋποθέσεις για την υπαγωγή του σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει των προνοιών του άρθρου 19(2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 καθότι, ως αναφέρθηκε και ανωτέρω, δεν τεκμηριώνεται από τους ισχυρισμούς του αιτητή παρελθούσα δίωξη, ούτε στοχοποίησή του από οποιονδήποτε κρατικό ή μη κρατικό φορέα (βλ. CJEU, C- 465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, ECLI:EU:C:2009:94).

Αναφορικά με την υπαγωγή του αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000 το οποίο προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιακρίτως ασκούμενης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011).

Διεξήγαγα έρευνα σε έγκυρες πηγές πληροφόρησης προκειμένου να διαπιστώσω την κατάσταση που επικρατεί στη χώρα καταγωγής του αιτητή και συγκεκριμένα στην πολιτεία όπου διέμενε. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, ούσα το κέντρο της βιομηχανίας πετρελαίου και φυσικού αερίου της Νιγηρίας, η πρωτεύουσα της πολιτείας Rivers, Port Harcourt, ήταν μέρος της ανεξάρτητης Δημοκρατίας της Biafra[1] μετά το πραξικόπημα του 1966 υπό την ηγεσία της εθνοτικής ομάδας Igbo. Ένας εμφύλιος πόλεμος ξέσπασε μεταξύ 1967 και 1970 προκαλώντας το θάνατο περίπου ενός εκατομμυρίου ανθρώπων. Το Port Harcourt ανακαταλήφθηκε από τον στρατό της Νιγηρίας το 1968.[2] Η φιλο-αποσχιστική ομάδα Indigenous People of Biafra (IPOB) χαρακτηρίστηκε τρομοκρατική οργάνωση από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Νιγηρίας το 2017[3] και από τον κυβερνήτη της πολιτείας Rivers το 2020[4] μετά από βίαια επεισόδια στην πολιτεία που αποδίδονται στον ομάδα αυτή.[5]

Η κοινοτική βία στην πολιτεία Rivers πυροδοτήθηκε ιστορικά από τη μάχη για τον έλεγχο των εγκαταστάσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου καθώς και από αμφισβητούμενα σύνορα. Η σύγκρουση μεταξύ των φυλών στο κράτος αφορούσε κοινότητες όπως οι Ijaw Okrikan και οι Eleme (που σχετίζονται με τους Ogoni).[6] Η πολιτεία Rivers ανήκει στις νότιες επαρχίες της Νιγηρίας, ζώνη όπου σημειώθηκαν υψηλά ποσοστά βίας τις τελευταίες δεκαετίες που σχετίζονται με τις συγκρούσεις για το πετρέλαιο, την εγκληματικότητα από τις διάφορες αιρέσεις καθώς και την δράση των αποσχιστικών ομάδων για την ανεξαρτησία της Biafra, ευρύτερη περιοχή στα νοτιο-ανατολικά της Νιγηρίας, της οποίας αποτελεί μέρος.^{^[7]}

Οι σεκταριστικές ομάδες είναι μια από τις κύριες πηγές βίας στο Δέλτα του Νίγηρα, συμπεριλαμβανομένης της πολιτείας Rivers.[8] Οι κύριοι παράγοντες που δρούσαν στην πολιτεία Rivers το 2020 περιελάμβαναν αντίπαλες συμμορίες, εγκληματικές συμμορίες, πολιτοφυλακές επαγρύπνησης[9] και ακτιβιστές IPOB.[10] Ενόψει των εκλογών του 2023, σημειώνεται από πλήθος πηγών αύξηση περιστατικών βίας που σχετίζονται με τις εκλογές στην πολιτεία Rivers, όπου τέτοιου είδους περιστατικά βίας λαμβάνουν χώρα από το 2011 καθώς εκεί επικρατεί μεγάλος ανταγωνισμός μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων.^{^[11]}

Σύμφωνα με την έκθεση του International Crisis Group που δημοσιεύτηκε τον Φεβρουάριο 2023, η πολιτεία Rivers έχει το μεγαλύτερο εκλογικό σώμα από οποιαδήποτε πολιτεία στο Δέλτα του Νίγηρα και στη νότια ζώνη - 3.537.190 ψηφοφόρους. Πολιτεία πετρελαιοπαραγωγική, λαμβάνει σημαντικές επιδοτήσεις από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση, μέσω του συστήματος της Νιγηρίας για την κατανομή των ομοσπονδιακών εσόδων. Οι κυβερνήτες έχουν ρίξει εδώ και καιρό μερικά από αυτά τα χρήματα στα ταμεία του κόμματος. Η πολιτεία Rivers αμφισβητείται έντονα μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων, αν και το PDP σταθερά κερδίζει τις εκλογές από το 1999. Η πολιτεία είναι γνωστή και για την εκλογική βία από το 2011.[12]

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Armed Conflict Location & Event Data Project (ACLED), για το διάστημα από 24/05/2023 έως 24/05/2024, σημειώθηκαν στην πολιτεία Rivers 165 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 131 ανθρώπων. Μεταξύ αυτών, 34 περιστατικά ήταν περιστατικά βίας κατά αμάχων (71 θάνατοι), 57 περιστατικά συνίσταντο σε μάχες (με 58 νεκρούς), 34 περιστατικά εκρήξεων / απομακρυσμένης βίας (κανένας θάνατος), 6 ήταν περιστατικά εξεγέρσεων / ταραχών (2 θάνατοι) και 34 περιστατικά συνίσταντο σε διαμαρτυρίες (κανένας θάνατος).^{^[13]} Σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις που έλαβαν χώρα το έτος 2022, ο συνολικός πληθυσμός της πολιτείας Rivers ανέρχεται σε 7.476.800 κατοίκους.^{^[14]}

Αξιολογώντας τις προσωπικές περιστάσεις του αιτητή ο οποίος είναι ενήλικας, υγιής, ικανός προς εργασία, ο οποίος έχει τη θεία του με την οποία διαμένει στη χώρα του η αδελφή του στην πολιτεία όπου διέμενε προτού αναχωρήσει από τη χώρα του και στο χωριό όπου γεννήθηκε και διέμενε για κάποιο χρονικό διάστημα και λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρισμούς που πρόβαλε ο αιτητής ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου αλλά και ενώπιον του Δικαστηρίου, διαπιστώνω ότι ο αιτητής δεν θα αντιμετωπίσει οποιονδήποτε κίνδυνο σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του με μόνη την παρουσία του στην περιοχή.

Πρόσθετα, λαμβάνεται υπόψη πως ο Υπουργός Εσωτερικών στα πλαίσια των εξουσιών του άρθρου 12 Β τρις του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6 (Ι)/2000, με την ΚΔΠ 191/2024, καθόρισε τη χώρα καταγωγής του αιτητή, ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας, εφόσον ικανοποιείται ότι δεν υφίστανται πράξεις δίωξης, ούτε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία, ούτε απειλή η οποία προκύπτει από τη χρήση αδιάκριτης βίας σε κατάσταση διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύγκρουσης. Τα προαναφερόμενα στοιχεία επιβεβαιώνουν πως δεν θα μπορούσε να χορηγηθεί στον αιτητή το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 19 (2) (γ), του Ν. 6 (Ι)/2000

Επομένως, στη βάση των όσων αναλύθηκαν ανωτέρω, κρίνω πως ο αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου, Ν. 6(Ι)/2000 και της Σύμβασης της Γενεύης του 1951.

Με βάση λοιπόν το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι το αίτημα του αιτητή εξετάστηκε με επάρκεια και υπήρξε επαρκής αιτιολόγηση. Το περιεχόμενο της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, η οποία συμπληρώνεται από την αιτιολογημένη εισήγηση της αρμόδιας λειτουργού και στην οποία αναφέρονται οι λόγοι της απόρριψης του αιτήματος και της οποίας εξέτασα την ορθότητά της, αποκαλύπτουν ότι η απόφασή της ήταν απόλυτα ορθή και στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας.

Ως εκ τούτου, η προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με 600€ έξοδα υπέρ των καθ’ ων η αίτηση και εναντίον του αιτητή.

X. Μιχαηλίδου, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

[2] BBC News, Remembering Nigeria's Biafra war that many prefer to forget, 15 January 2020, available at: https://www.bbc.com/news/world-africa-51094093

[3]ΒΒC News, Oyigbo clashes: 'Nigerian security agents shot dead my fiancée', 3 November 2020, available at: https://www.bbc.com/news/world-africa-54791650 (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 29/05/2024)

[5] Premium Times, Police accuse IPOB members of killing three officers in Rivers, October 26, 2020, https://www.premiumtimesng.com/news/headlines/423207-police-accuse-ipob-members-of-killing-three-officers-in-rivers.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 29/05/2024)

[7] EASO, Nigeria, Security Situation, June 2021, p. 255-260, available at: https://euaa.europa.eu/publications/coi-report-nigeria-security-situation-v11-june-2021 ; Ministry of Foreign Affairs of the Netherlands, Country of origin information report Nigeria, March 2021, pp.28-32, available at: https://www.ecoi.net/en/file/local/2054389/03_2021_MinBZ_NL_COI_Nigeria.pdf

[9] Foundation for Partnership Initiatives in the Niger Delta, Niger Delta Annual Conflict Report: January – December 2020, https://pindfoundation.org/niger-delta-annual-conflict-report-january-december-2020/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 29/05/2024) The Foundation for Partnerships Initiatives in the Niger Delta (PIND Foundation) is a non-profit foundation that promotes peace and equitable economic growth in Nigeria’s Niger Delta region through multi-stakeholder partnerships. This work is funded with the support of the Chevron Corporation and other esteemed partners and collaborators. PIND works in concert with Washington DC-based Niger Delta Partnership Initiative (NDPI) Foundation.

[11] International Crisis Group, Mitigating Risks of Violence in Nigeria’s 2023 Elections, 10/02/2023, available at: https://www.ecoi.net/en/file/local/2087024/311-nigeria-elections.pdf ; HRW – Human Rights Watch: Nigeria’s Elections Remain Risky for Many Citizens, 27 February 2023 https://www.ecoi.net/en/document/2087748.html ; HRW – Human Rights Watch: Nigeria: Impunity, Insecurity Threaten Elections, 6 February 2023 https://www.ecoi.net/en/document/2086478.html

[12] ICG – International Crisis Group: Mitigating Risks of Violence in Nigeria’s 2023 Elections, 10 February 2023

https://www.ecoi.net/en/file/local/2087024/311-nigeria-elections.pdf

[13] ACLED, Dashboard, timeframe 24/05/2023 - 24/05/2024, Nigeria, Rivers State, available at: https://dashboard.api.acleddata.com/#/dashboard