ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ 

Υπόθ. Αρ.: 109/23 

30 Ιουλίου, 2024 

[Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, ΔΔΔΔΠ.] 

Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος

Μεταξύ: 

A. N.

Αιτητής 

-και- 

Κυπριακή Δημοκρατία μέσω Υπηρεσίας Ασύλου

 

Καθ’ ων η Αίτηση 

Μιχάλης Μαυρονικόλας (κος) για Αλταχέρ, Μπενέτης και Συνεργάτες  Δ.Ε.Π.Ε,. Δικηγόρος για τον Αιτητή

Σ. Σταύρου  (κα), Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.  

                       ΑΠΟΦΑΣΗ

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή προσβάλλει την απόφαση των Καθ’ ων η Αίτηση ημερομηνίας 14/10/2022,  σύμφωνα με την οποία απορρίφθηκε η αίτηση του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας ως άκυρη, παράνομη, στερημένη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος, ληφθείσα καθ’ υπέρβαση εξουσίας.

 

Τα ουσιώδη γεγονότα της παρούσας υπόθεσης, έχουν εκτεθεί στην Ένσταση των Καθ' ων η Αίτηση και υποστηρίζονται από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου:

 

Ο Αιτητής είναι υπήκοος Καμερούν και εισήλθε μέσω κατεχομένων στις ελεγχόμενες από την Κυπριακή Δημοκρατία περιοχές και στις 19/03/2019 υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία.

 

Στις 4/08/2022 πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Υποστήριξης για το Άσυλο (από τούδε και στο εξής «ο αρμόδιος λειτουργός»), προς εξέταση του αιτήματος του για διεθνή προστασία με τη συνδρομή δωρεάν διερμηνείας. Μετά την συνέντευξη, ο αρμόδιος λειτουργός ετοίμασε Έκθεση-Εισήγηση με ημερομηνία 27/09/2022 προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου. Στις 14/10/2022, εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών  λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, ενέκρινε για λογαριασμό του Προϊσταμένου την ανωτέρω εισήγηση και απέρριψε την αίτηση για διεθνή προστασία.

 

Στις 12/01/2023, καταχωρήθηκε από τον Αιτητή η υπό κρίση προσφυγή.

 

Ο Αιτητής δια της γραπτής αγόρευσης του ευπαίδευτου συνηγόρου του, παραπονείται κατ’ ουσίαν για έλλειψη δέουσας έρευνας εκ μέρους των Καθ’ ων και έλλειψη αιτιολογίας της προσβαλλόμενης, υπό την έννοια της αντιφατικής αιτιολογίας, δεδομένης της κατάφασης εύλογης πιθανότητας ο αιτητής να υποστεί μεταχείριση που ισοδυναμεί με δίωξη ή σοβαρή βλάβη αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του και την απόρριψη της αίτησης του για διεθνή προστασίας. Παράλληλα, διατείνεται ότι εμπίπτει στην έννοια πρόσφυγα κατ’ άρθρο 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου, επικουρικά δε ζητά την αναγνώριση του ως δικαιούχος επικουρικής προστασίας.  

 

Η συνήγορος των Καθ’ ων η Αίτηση μέσω της γραπτής της αγόρευσης αντικρούει τους ισχυρισμούς του Αιτητή και ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι ορθή, νόμιμη, σύμφωνη με τις διατάξεις του Συντάγματος, των σχετικών Νόμων και Κανονισμών, είναι αποτέλεσμα ορθής ενάσκησης των εξουσιών με τις οποίες περιβάλλονται οι Καθ' ων η Αίτηση και κατ' εφαρμογή του διοικητικού δικαίου, έχει ληφθεί κατόπιν δέουσας έρευνας και αφού λήφθηκαν υπόψιν όλα τα ουσιώδη στοιχεία, γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης και είναι δεόντως αιτιολογημένη. Διατείνεται δε ότι ο αιτητής δεν έχει αποσείσει το βάρος απόδειξης που φέρει.  

 

Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι το παρόν Δικαστήριο κέκτηται δικαιοδοσίας να εξετάσει και την ορθότητα της παρούσας υπόθεσης, η οποία απορρέει από τα εδάφια (2), (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου του 2018 (Ν. 73(Ι)/ 2018), και προς το σκοπό πλήρους εξέτασης των ισχυρισμών του Αιτητή, κρίνω σκόπιμη την παράθεση των ισχυρισμών του, ως αυτοί προβλήθηκαν καθ’ όλη τη διαδικασία εξέτασης του αιτήματός του.

 

Κατά τη καταγραφή του αιτήματός του για διεθνή προστασία, ο Αιτητής δήλωσε ότι εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του εξαιτίας της επίθεσης που δέχτηκε από μέλη της κοινότητάς του, λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού. Πιο συγκεκριμένα, δήλωσε ότι από τη παιδική του ηλικία διατηρούσε ερωτικό δεσμό με πρόσωπο του ιδίου φύλου, ονόματι Sergio. Στις 20/2/2019, μετά από έξοδό τους για διασκέδαση, επέστρεψαν στην οικεία τους, όπου ήρθαν σε σεξουαλική επαφή. Περί τις 12:30 το βράδυ και ενώ κοιμόντουσαν, έγιναν αντιληπτοί και δέχτηκαν επίθεση από μέλη της κοινότητάς τους, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό του ίδιου και τον θανάσιμο τραυματισμό του συντρόφου του. Ο ίδιος, κατάφερε να διαφύγει στη Νιγηρία, όπου με τη συνδρομή τρίτου προσώπου και την οικονομική βοήθεια των οικείων του, εξέδωσε ταξιδιωτικά έγγραφα και εγκατέλειψε τη χώρα.

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, δήλωσε ότι κατάγεται από το Ediki, του Νοτιοδυτικού Καμερούν, ενώ από το 2012 και μέχρι να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του διέμενε στη πόλη Mamfe. Φυλετικής καταγωγής Oroko, χριστιανός, απόφοιτος πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, άγαμος, άτεκνος και υγιής, εργάζονταν ως υπαίθριος πωλητής. Οι γονείς του απεβίωσαν, ο μεν πατέρας του το 2012, η δε μητέρα του το 2015, ενώ έχει μια αδερφή που κατοικεί στη Mamfe. Ως προς το ταξίδι του, δήλωσε ότι διακομίσθηκε στη Νιγηρία με ασθενοφόρο, όπου τρίτο πρόσωπο του εξέδωσε ταξιδιωτικά έγγραφα έναντι πληρωμής, καταφθάνοντας αεροπορικώς στις μη ελεγχόμενες από τη  Δημοκρατία περιοχές στις 14/3/2019.

 

Ως προς τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, αναφέρθηκε εκ νέου στα προβλήματα που αντιμετώπισε λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού, μεταξύ των οποίων η ο κοινωνικός αποκλεισμός, η διακριτική μεταχείριση προς το πρόσωπό του και η επίθεση που δέχτηκε.

 

Πιο συγκεκριμένα, κατά το στάδιο της ελεύθερης αφήγησης δήλωσε ότι μετά την απώλεια του πατέρα του και εξαιτίας των επακόλουθων οικονομικών δυσχερειών, βρήκε καταφύγιο σε έναν φίλο του, ονόματι Sergio, ο οποίος τον εισήγαγε και στην πλανόδια πώληση. Έτσι, λόγω των συνθηκών, και του χρόνου που περνούσαν μαζί, ήρθαν σε στενή επαφή μεταξύ τους,  η οποία εξελίχθηκε σε ερωτική σχέση. Παρά τη προσπάθειά τους να κρατήσουν κρυφή τη σχέση τους, τράβηξαν τα βλέμματα της κοινωνίας, με αποτέλεσμα να το πληροφορηθεί και η μητέρα του, η οποία αποτάθηκε σε θεραπευτές, χωρίς ωστόσο να αλλάξει κάτι. Στις 11/2/2019, τις βραδινές ώρες και ενώ είχαν επιστρέψει  στην οικεία τους, επιδιδόμενοι σε σεξουαλικές πράξεις, μέλη της κοινότητας αφού έσπασαν την πόρτα της οικείας, εισήλθαν και ξεκίνησαν να τους χτυπούν. Ο Αιτητής έχασε τις αισθήσεις του και επανήλθε σε νοσοκομείο του Caladar, στη Νιγηρία, πληροφορούμενος παράλληλα την απώλεια του συντρόφου του.

 

Σχετικά με τον μελλοντικό του φόβο σε περίπτωση επιστροφής του, δήλωσε ότι καταζητείται εξαιτίας της παραπάνω πράξης και κινδυνεύει με θάνατο από τη κοινωνία εν γένει, δηλώνοντας παράλληλα πως αν επιστρέψει θα επιδοθεί εκ νέου σε παρόμοιες πράξεις και συνεπώς θα αντιμετωπίσει τα ίδια προβλήματα. Περαιτέρω, δήλωσε ότι θα ζει με φόβο, όντας ψυχικά τραυματισμένος και χωρίς ελευθερία.

 

Ως προς τη σχέση του με τον Sergio, δήλωσε ότι τον γνώρισε στη Mamfe, απ’ όπου κατάγονταν, φυλετικής καταγωγής Manyu, 32 ετών, ψηλός, μελαμψός, ευγενικός και εργατικός. Γνωρίστηκαν στην αγορά, κατά τη διάρκεια των εργασιών τους, όπου αφού ο αιτητής του εξήγησε την κατάσταση τού, προσφέρθηκε να τον βοηθήσει. Ερωτηθείς σχετικά με τη διαφοροποίηση των δηλώσεων των με τη φόρμα καταγραφής, όπου είχε δηλώσει ότι διατηρούσαν σχέση από τη παιδική τους ηλικία, δήλωσε ότι τον γνώριζε από γυμνάσιο, αλλά έχασαν επαφή και πως είχαν σχέση σαν φίλοι. Περνούσαν τον χρόνο τους δουλεύοντας και κάνοντας διάφορες αθλητικές δραστηριότητες, καθώς και βραδινές εξόδους, ενώ διατηρούσαν τη σχέση τους κρυφή, κάνοντας τα πάντα κρυφά. Η έλξη μεταξύ τους δημιουργήθηκε λόγω της δουλειάς και του χρόνου που απαιτούνταν να περνάνε μαζί, μυώντας τον στις ερωτικές ταινίες. Η σχέση τους ξεκίνησε όταν συναντήθηκαν στη  Mamfe, το 2012, δηλώνοντας στη συνέχεια ότι δεν συναντήθηκαν το 2012, αλλά τον γνώρισε το 2018, όταν και απέκτησαν σχέση. Ερωτηθείς σχετικά με τις αντιφάσεις στις δηλώσεις του, δήλωσε ότι ήρθαν σε σαρκική επαφή το 2018 και ότι γνωρίστηκαν το 2016. Ερωτηθείς εκ νέου, δήλωσε ότι εγκαταστάθηκε στη Mamfe το 2012, όπου είχε τη δική του δουλειά, χωρίς προηγουμένως να τον έχει γνωρίσει και ότι συναντήθηκαν το 2016 ένθερμα λόγω τις γνωριμίας τους από το γυμνάσιο. Τέλος, σχετικά με προσπάθεια της κοινωνίας να ανακαλύψει τι συνέβαινε μεταξύ τους, δήλωσε ότι όταν δύο άντρες δεν έχουν έλξη για το αντίθετο φύλο, προκαλεί υποψίες, κάτι που αντιλήφθηκε από τον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία επιχείρησε να τους κατασκοπεύσει.

 

Όσον αφορά τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, δήλωσε ότι είναι αμφιφυλόφιλος, επεξηγώντας ότι ο ίδιος λειτουργεί ως άρρεν και ο σύντροφός του ως θηλυκό και πως έλκεται μόνο από άντρες. Η συνειδητοποίηση του, επήλθε μέσω παρακολούθησης ταινιών ερωτικού περιεχομένου μεταξύ ανδρών, ήδη από όταν φοιτούσε στο γυμνάσιο, μέσω των οποίων του γεννήθηκε η επιθυμία να πραγματοποιήσει και ο ίδιος τις πράξεις αυτές, ενώ καταλυτικό ρόλο έπαιξε η σεξουαλική επαφή που είχε με συμφοιτητή του στο πανεπιστήμιο, όταν κατά τη διάρκεια παραμονής τους στο δωμάτιο, και όντας μεθυσμένοι, ο αιτητής ξεκίνησε να ασελγεί πάνω του, μέχρι που ο τελευταίος αντέδρασε, καταλήγοντας σε συμφωνία να παρευρίσκονται σεξουαλικά με αντίτιμο την εκ μέρους του αιτητή πληρωμή των διδάκτρων.

 

Ερωτηθείς περαιτέρω για το εν λόγω περιστατικό και τη σχέση του με το ανωτέρω πρόσωπο αυτό, δήλωσε ότι γνωρίστηκαν σε μαθήματα προετοιμασίας του πανεπιστημίου, προσπαθώντας να τον μυήσει στον κόσμο των ερωτικών ταινιών, πείθοντάς τον να πειραματιστούν μεταξύ τους. Η σχέση τους διήρκησε για 9 μήνες, κρατώντας την κρυφή. Σε σχέση με τον σύντροφό του, δήλωσε ότι ονομάζεται Mario Tim, εκ της Bafoussam, χριστιανός, περί τα 26 έτη (κατά το χρόνο της συνέντευξης), σπουδαστής του τμήματος πολιτικών επιστημών. Ως προς το χαρακτήρα του, δήλωσε ότι ήταν ευγενικός, χαμογελαστός, με προτίμηση στη μαγειρική και αντιπάθεια στο αλκοόλ, ενώ οι δραστηριότητές τους αφορούσαν επισκέψεις σε ζωολογικό κήπο, πισίνα, βραδινές εξόδους κ.α. Ερωτηθείς σχετικά την ηλικία του συντρόφου του, δεδομένου ότι ο ίδιος αποφοίτησε το 2012, δήλωσε ότι ποτέ δεν μπήκε στη διαδικασία να εξακριβώσει την ηλικία του, ενώ σχετικά με τη δυνατότητα τους να διατηρούν κρυφή τη σχέση τους, δήλωσε ότι έμεναν μαζί και συνεπώς ο κόσμους τους θεωρούσε καλούς φίλους. Εν συνεχεία, δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια των διακοπών, και ενώ ο σύντροφός του είχε μεταβεί στη γενέτειρά του, ο θείος του επικοινώνησε με το πανεπιστήμιο, λόγω αιμορροΐδων που εμφάνισε ο σύντροφός του, κατονομάζοντας ως υπαίτιο τον αιτητή, με αποτέλεσμα την επιβολή ποινής κράτησης στον τελευταίο.

 

Όταν του ζητήθηκαν περαιτέρω λεπτομέρειες για το περιστατικό, δήλωσε ότι κατά τη διάρκεια του μαθήματος, η ασφάλεια του πανεπιστημίου τον πήρε στο γραφείο του πρύτανη, ονόματι Danshaku. Εκεί του έθεσε ερωτήσεις, με τον αιτητή να αρνείται τα πάντα, και να του επιβάλλεται ποινή κράτησης δύο ημερών στο πανεπιστήμιο, με τη κατηγορία της σαρκικής επαφής με το σύντροφό του. Κατά τη κράτησή του δεν του επιτρέπονταν να βγει και να επικοινωνήσει με άλλους, παρέχοντάς του μόνο φαγητό. Ερωτηθείς αν αντιμετώπισε κάποιο άλλο πρόβλημα, εξαιτίας της σχέση του, απάντησε αρνητικά, αποδίδοντάς το στο γεγονός ότι ήρθαν σε σεξουαλική επαφή μόλις δύο φορές, ενώ αναφορικά με το γεγονός ότι είχαν σχέση 9 μήνες και ήρθαν δύο φορές σε σεξουαλική επαφή, δήλωσε ότι πέρα από τη σεξουαλική επαφή, περνούσαν αρκετό χρόνο μαζί ως ζευγάρι. Τέλος, ερωτηθείς αν οι σεξουαλικές επαφές ήταν με τη συναίνεση του συντρόφου του, απάντησε αρνητικά για τη πρώτη φορά και θετικά για τη δεύτερη.

 

Αναφορικά με τα συναισθήματα του, δήλωσε αφενός ότι πιστεύει στην ελευθερία του κάθε ανθρώπου, κάτι που τον ωθούσε να πράξει με αυτό τον τρόπο, αφετέρου, ότι δεν ένιωσε ποτέ του κίνδυνο, καθώς σχεδίαζε να το πράττει κρυφά. Πέραν αυτών, ένιωθε εθισμένος, κάτι που τον ώθησε να πληρώνει και τα δίδακτρα του συμφοιτητή του για ένα έτος. Περαιτέρω, δήλωσε ότι κατά τη παιδική του ηλικία συναναστρέφονταν ως επί το πλείστον με άτομα του ιδίου φύλου, με αποτέλεσμα να του δημιουργηθούν συναισθήματα σαρκικής εξερεύνησης των φίλων του, ενώ η συνειδητοποίηση ότι αρέσκεται σε άτομα του ιδίου φύλου, υπήρξε για τον ίδιο κάτι το φυσιολογικό, όπως όταν παρακολουθούσε πορνογραφικό υλικό, αλλά και καθησυχαστικό, καθώς θα αποφεύγονταν οι δυσκολίες που υπάρχουν στις σχέσεις μεταξύ ατόμων αντίθετου φύλου, όπως η ζήλεια και οι καυγάδες.

 

Ως προς το στάδιο πριν τη συνειδητοποίηση, δήλωσε ένας φυσιολογικός άντρας, οι σκέψεις του δε σχετικά με τις σχέσεις με πρόσωπα του αντίθετου φύλου ήταν αρνητικές, λόγω των απαιτήσεων που έχουν και τις ενέργειας που απαιτούν. Σχετικά με τυχόν αλλαγές που επήλθαν στη ζωή τους μετά τη συνειδητοποίηση, δήλωσε πως πολύς κόσμος δεν τον συμπαθούσε, αντιμετωπίζοντας παράλληλα κοινωνικό στιγματισμό. Ερωτηθείς σχετικά με τη δήλωσή του στη φόρμα καταγραφής, περί της αδυναμίας του να έχει συναισθήματα για πρόσωπα του αντίθετου φύλου, το απέδωσε στο δεύτερο γάμο του πατέρα του και στη κακή σχέση που είχε με τη θετή του μητέρα.

 

Σχετικά με την γνώση των οικείων του και του περιβάλλοντός του εν γένει, δήλωσε ότι τους ενημέρωσε ο ίδιος, καθώς το είχαν ήδη αντιληφθεί εξαιτίας της μητέρας του που τον πήγαινε στην εκκλησία, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό του. Ειδικότερα, η οικογένεια του το θεώρησε ως μια διαβολική πράξη, ενώ το φιλικό του περιβάλλον τον περιθωριοποίησε, αποκλείοντάς μάλιστα την είσοδό του σε μαγαζιά. Ο ίδιος βίωσε αυτή τη συμπεριφορά ως κάτι φυσιολογικό, έχοντας ως κύριο μέλημα τη προσωπική του ευτυχία.

 

Ως προς τη γενικότερη αντιμετώπιση των ομοφυλόφιλων στο Καμερούν, δήλωσε πως ποινικοποιείται και είναι ταμπού για την κοινωνία, η οποία τους αντιμετωπίζει ως σατανικούς ανθρώπους, που ανήκουν σε κάποια αίρεση, κάτι που ο ίδιος αντιλήφθηκε μετά τις φήμες που κυκλοφόρησαν εις βάρος του. Σε σχέση με τα συναισθήματά του γι’ αυτή την αντιμετώπιση, επανέλαβε ότι ένιωθε φυσιολογικά, ενώ η μόνη επιρροή που είχε πάνω του ήταν ο αποκλεισμός του από την αγορά, όπου δεν του επιτρέπονταν να  αγοράσει τρόφιμα, φάρμακα κ.α, αναγκαζόμενος να στέλνει τρίτο πρόσωπο προς τούτο.

 

Σχετικά με την ερωτική του δραστηριότητα κατά τη παραμονή στη Δημοκρατία, δήλωσε ότι δεν έχει σύντροφο και για τον λόγο αυτό καταφεύγει σε πορνογραφικό υλικό, πως δεν έχει μιλήσει σε κανέναν για τον σεξουαλικό του προσανατολισμό και πως δεν γνωρίζει ομάδες, μέρη και διαδικτυακές εφαρμογές ανθρώπων με τον ίδιο σεξουαλικό προσανατολισμό.

 

Σχετικά με τη δυνατότητα μετεγκατάστασής του σε άλλη περιοχή του Καμερούν, δήλωσε ότι σε κανένα μέρος δεν θα μπορέσει να ζήσει με ασφάλεια, ενώ ερωτηθείς συγκεκριμένα για τη Douala, επανέλαβε την ανωτέρω  πεποίθησή του, προσθέτοντας ότι δεν θα μπορέσει να νιώσει ελεύθερος.

 

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, προσκόμισε έξι (6) αντίγραφα φωτογραφιών, που απεικονίζουν τον ίδιο να φέρει τραύμα στο κεφάλι.

 

Ο αρμόδιος λειτουργός, με το πέρας της συνέντευξης, διαμόρφωσε τους ακόλουθους δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς: Ο πρώτος σχετικά με τη ταυτότητα, το προφίλ και τη χώρα καταγωγής του αιτητή, ο οποίος έγινε αποδεκτός ως αξιόπιστος και ο δεύτερος σχετικά με τις σχέσεις με άτομα του ιδίου φύλου που είχε ο αιτητής στη χώρα καταγωγής του, ο οποίος δεν έγινε αποδεκτός, ελλείψει εσωτερικής αξιοπιστίας στις δηλώσεις του, εξεταζόμενος υπό το πρίσμα του μοντέλου DSSH (Difference – Stigma – Shame – Harm)

 

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά το πρώτο στοιχείο του μοντέλου, τη διαφορετικότητά (difference) ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι παρότι ο Αιτητής παρείχε λεπτομέρειες σχετικά με τον προσδιορισμό του σεξουαλικού του προσανατολισμού, δεν ήταν σε θέση να δώσει σαφείς πληροφορίες τόσο σε σχέση με τη συνειδητοποίησή του, όσο και αναφορικά με το περιστατικό που ήρθε σε σεξουαλική επαφή με τον συμφοιτητή του. Περαιτέρω, έκρινε πως οι δηλώσεις του σχετικά με τη ζωή του πριν τη συνειδητοποίηση, στερούνταν σαφών και επαρκών λεπτομερειών, ενώ οι δηλώσεις του σχετικά με τις σκέψεις του γύρω από τις σχέσεις, τόσο πριν όσο και μετά τη συνειδητοποίηση, κρίθηκαν αόριστες και ασαφείς με στερεοτυπικά στοιχεία. Εξίσου, κρίθηκε ότι δεν ήταν σε θέσει να παράσχει επαρκείς λεπτομέρειες σε σχέση με τη πρώτη του σχέση, το προφίλ του συντρόφου του και τον τρόπο με τον οποίο γνωρίστηκαν και εξελίχθηκε η σχέση τους.  

 

Σχετικά με το δεύτερο και τρίτο στοιχείο του μοντέλου (Shame – Stigma), ο λειτουργός έκρινε ότι δεν ήταν σε θέσει να δώσει επαρκείς λεπτομέρειες σε σχέση με τις αντιδράσεις των οικείων του, όταν πληροφορήθηκαν τον σεξουαλικό του προσανατολισμό, ενώ οι δηλώσεις του σε σχέση με τις συνέπειες που είχε πάνω η γνωστοποίηση του σεξουαλικού του προσανατολισμού στην κοινωνία, κρίθηκαν γενικές αόριστες και ασαφείς.

 

Τέλος, σε σχέση με το τέταρτο στοιχείο του μοντέλου, τη βλάβη (harm), κρίθηκε ότι οι δηλώσεις του σχετικά με τη κράτησή του από τις πανεπιστημιακές αρχές υπήρξαν γενικές και αόριστες, τόσο αναφορικά με τις συνθήκες υπό τις οποίες προσεγγίστηκε από την ασφάλεια του πανεπιστημίου και τη μεταξύ τους στιχομυθία, αλλά και όσων διαδραματίστηκαν στο γραφείο του πρύτανη. Εξίσου και σχετικά με τα αίτια της κράτησής του, παρά την μη παραδοχή από τον ίδιο των πράξεων που κατηγορούνταν, δεν ήταν σε θέση να παράσχει σαφείς εξηγήσεις.

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, ο αρμόδιος λειτουργός αξιολόγησε τα προσκομισθέντα από τον Αιτητή τεκμήρια, καταλήγοντας ότι δεν αποδεικνύεται κάποια σύνδεση με τα περιστατικά τα οποία περιέγραψε, ενώ παρατέθηκαν και πληροφορίες για τη χώρα καταγωγής του αιτητή, από τις οποίες επιβεβαιώνεται η ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας στο Καμερούν, καθώς και οι διώξεις και τα βασανιστήρια που υπόκεινται όσοι κατηγορούνται για πράξεις ομοφυλοφιλίας.

 

Προχωρώντας στην αξιολόγηση του κινδύνου που διατρέχει ο Αιτητής αν επιστρέψει στη χώρα καταγωγής του, ο αρμόδιος λειτουργός, έκρινε ότι βάσει της κατάστασης ασφαλείας που επικρατεί στο Νοτιοδυτικό τμήμα του Καμερούν, υπάρχει εύλογη πιθανότητα για τον αιτητή να εκτεθεί σε κίνδυνο, λόγω της αδιάκριτης βίας που επικρατεί.

 

Προχωρώντας στη νομική ανάλυση των ισχυρισμών του Αιτητή, ο εμπειρογνώμονας εισηγήθηκε απόρριψη του αιτήματος του για διεθνή προστασία, καθώς δεν μπορούσε να υπαχθεί στο προσφυγικό καθεστώς δυνάμει του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και του Άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων και δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις του Άρθρου 15 της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ (αντίστοιχο άρθρο 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου), ώστε να του παραχωρηθεί καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.

 

Ως προς την υπαγωγή του σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, ο εμπειρογνώμονας παρέθεσε πληροφορίες αναφορικά με την κατάσταση στη Νοτιοδυτική Περιφέρεια ("South-West Region") του Καμερούν, όπου βρίσκεται η περιοχή καταγωγής του Αιτητή καθώς και ο τόπος συνήθους διαμονής του όπου αναμένεται να επιστρέψει, επισημαίνοντας πως παρότι υπάρχει εσωτερική ένοπλη σύρραξη και το αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης δημιουργεί συνθήκες όπου παρατηρούνται περιστατικά πράξεων αδιακρίτως ασκούμενης βίας στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν, εντούτοις οι ιδιαίτερες (προσωπικές) περιστάσεις του Αιτητή στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν δημιουργούν τις προϋποθέσεις «προσωπικής απειλής λόγω της παρουσίας του και μόνον στη συγκεκριμένη περιοχή», όπως αυτό έχει ερμηνευθεί νομολογιακά.

 

Περαιτέρω, στα πλαίσια του δικαιώματος πραγματικής προσφυγής ενώπιον δικαστηρίου, ως προβλέπεται και από το άρθρο 46(3) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2013/32/ΕΕ, το Δικαστήριο ενώπιον του οποίου προσβάλλεται η απόφαση επί της αίτησης διεθνούς προστασίας, έχει υποχρέωση να πραγματοποιεί «πλήρη και ex nunc εξέταση τόσο των πραγματικών όσο και των νομικών ζητημάτων, ιδίως, κατά περίπτωση, εξέταση των αναγκών διεθνούς προστασίας σύμφωνα με την οδηγία 2011/95/ΕΕ». Στο πλαίσιο αυτό, η έκφραση "ex nunc" αναδεικνύει την υποχρέωση του δικαστή, κατά την εκτίμηση που πραγματοποιεί, να λαμβάνει υπόψη τυχόν νέα στοιχεία τα οποία έχουν προκύψει μετά την έκδοση της απόφασης που αποτελεί το αντικείμενο της προσφυγής. Περαιτέρω, η χρήση του επιθέτου «πλήρης» στο άρθρο 46, παράγραφος 3, της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2013/32/ΕΕ επιβεβαιώνει ότι ο δικαστής οφείλει να εξετάζει τόσο τα στοιχεία που έλαβε ή θα μπορούσε να λάβει υπόψη η αποφαινόμενη αρχή όσο και τα στοιχεία που αφορούν το διάστημα μετά την έκδοση της απόφασης της αρχής αυτής (βλ. σχετικά και την απόφαση του ΔΕΕ C-585/16, Serin Alheto, ημερ. 25/07/18).

 

Εξετάζοντας τους ισχυρισμούς του Αιτητή, καθώς και τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου, θα συμφωνήσω με την κατάληξη των Καθ' ων η αίτηση ότι ο Αιτητής δεν τεκμηρίωσε το αίτημά του κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του, αφού δεν ανέφερε, με τρόπο αξιόπιστο, λόγους που θα μπορούσαν να στοιχειοθετήσουν τις προϋποθέσεις του άρθρου 3(1) του περί Προσφύγων Νόμου και του Άρθρου 1Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, ως απαιτείται για αναγνώριση του καθεστώτος του πρόσφυγα.

 

Πιο συγκεκριμένα, σχετικά με τον βασικό ισχυρισμό του αιτητή περί του σεξουαλικού του προσανατολισμού, κρίνω ότι οι δηλώσεις του, αν και σε αρκετά σημεία εμφανίζονται πλούσιες πληροφοριών, εντούτοις, στη βάση τους δεν εμπεριέχουν την συνοχή και ιδίως τα βιωματικά στοιχεία που ευλόγως θα αναμένονταν, έχοντας υπόψη τη φύση του ισχυρισμού, αλλά και το μορφωτικό επίπεδο του αιτητή, παρουσιάζοντας μάλιστα κομβικές για την θεμελίωση του ισχυρισμού αντιφάσεις. Ειδικότερα, οι δηλώσεις του σχετικά με τη συνειδητοποίηση του σεξουαλικού του προσανατολισμού, δεν εμπεριείχαν σε κανένα στάδιο τους βιωματικές πληροφορίες, χωρίς να είναι σε θέση ο αιτητής να αποδώσει τον ψυχικό του κόσμο και την εσωτερική εξέλιξη που βίωσε από τη συνειδητοποίηση του και έπειτα, την αντίδρασή του σε αυτή τη συνειδητοποίηση και τις σκέψεις του γύρω από αυτό, αρκούμενος απλώς στην επανάληψη περιστατικών όπως η παρακολούθηση πορνογραφικού υλικού και των προβλημάτων που δημιουργούνται στις σχέσεις μεταξύ ετεροφυλόφιλων.

 

Εξίσου, και ως προς την αντιμετώπιση που έτυχε από οικείους και φίλους, υπήρξε γενικόλογος και ασαφής, αναφερόμενος απλώς στην αντιμετώπισή του ως διαβολικό πρόσωπο για τους μεν και σε αποκλεισμό του από τους δε, χωρίς εντούτοις να είναι σε θέση να παράσχει επαρκείς και συγκεκριμένες πληροφορίες επί τούτου. Αντιφατικές παρουσιάζονται και οι δηλώσεις του σχετικά με τον τρόπο πληροφόρησης των οικείων του, αναφέροντας αρχικά την επ’ αυτοφώρω σύλληψη του από την μητέρα του σε ηλικία 13 ετών και στη συνέχεια την φήμη που υπήρχε εξαιτίας της σχέσης του. Ακόμη, και σε σχέση με τις εξηγήσεις που παρέχει ο Αιτητής ως προς τον θεραπευτή, ο οποίος όντας μουσουλμάνος του έκανε το σημάδι του σταυρού, κρίνονται αόριστες και γενικόλογες.

 

Περαιτέρω, και όσον αφορά τις σχέσεις του, δεν ήταν σε θέση να αποδώσει με βιωματικό τρόπο την συναισθηματική του εξέλιξη μέσα σε αυτές, τον τρόπο με τον οποίο κρύβονταν από τη κοινωνία, παρά τις κατά τις δηλώσεις του δραστηριότητες που πραγματοποιούσαν, ενώ παρατηρώ και την ομοιότητα στις δηλώσεις του για τις δύο σχέσεις, δηλαδή την μύηση του σε ταινίες ερωτικού περιεχομένου, γεγονός που συνηγορεί στο συμπέρασμα περί έλλειψης βιωματικότητας.  Εξάλλου, και σε σχέση με το περιστατικό που επικαλέστηκε ο Αιτητής σχετικά με την τιμωρία του στο πανεπιστήμιο, πάλι δεν ήταν σε θέση να παράσχει επαρκείς και βιωματικές πληροφορίες, τόσο σχετικά με τη στιχομυθία που είχε με τον πρύτανη του πανεπιστημίου, όσο και σχετικά με τη κράτησή του. Αλλά και σε σχέση με τη δεύτερη του σχέση, ο Αιτητής υπέπεσε σε πληθώρα αντιφάσεων σχετικά με τον χρόνο και τον τρόπο της γνωριμίας του με το εν λόγω πρόσωπο, πλήττοντας καθ’ αυτόν τον τρόπο την αξιοπιστία του.

 

Τέλος, όσον αφορά την επίθεση που δέχτηκε το βράδυ της 11ης/2/2019 ή 20ης/2/20219, πέρα από το γεγονός των διφορούμενων ημερομηνιών, παρατηρώ ότι οι δηλώσεις του είναι γενικές και αόριστες και χωρίς την επάρκεια των πληροφοριών που ευλόγως αναμένεται από ένα πρόσωπο το οποίο φέρεται να βίωσε μια τέτοια επίθεση εις βάρος του, η οποία μάλιστα είχε ως αποτέλεσμα τον θανάσιμο τραυματισμό του συντρόφου του. Εξάλλου, οι δηλώσεις του περί απώλειας συνείδησης και επαναφοράς σε νοσοκομείο γειτονικής χώρας, στερούνται τουλάχιστον ευλογοφάνειας.

 

Ως προς την εξωτερική αξιοπιστία του ισχυρισμού, κρίνω ότι ορθά ο αρμόδιος λειτουργός αξιολόγησε τα τεκμήρια που προσκόμισε ο Αιτητής. Πράγματι, ακόμα και αν ήθελε υποτεθούν αληθή, δεν συνάγεται ότι αφορούν τα περιστατικά τα οποία επικαλείται ο Αιτητής. Συμπληρωματικά δε, στην έρευνα που πραγματοποίησε ο λειτουργός σχετικά με την ομοφυλοφιλία στο Καμερούν, σημειώνω τα κάτωθι:

 

Αναφορικά με την ισχύουσα νομοθεσία, σύμφωνα με την έκθεση του US Department of State για την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Καμερούν κατά το έτος 2022, η οποία δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2023 παρατίθεται ότι «η συναινετική σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ ενηλίκων του ίδιου φύλου απαγορεύεται και τιμωρείται με φυλάκιση έξι μηνών έως πέντε ετών και με επιβολή χρηματικού προστίμου». Η ανωτέρω αναφερόμενη έκθεση προσθέτει ότι το Σύνταγμα του Καμερούν προβλέπει ίσα δικαιώματα για όλους τους πολίτες αλλά ο νόμος δεν απαγορεύει ρητά τις διακρίσεις λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή έκφρασης φύλου ή χαρακτηριστικών φύλου· ο νόμος δεν αναγνωρίζει συγκεκριμένα τα ΛΟΑΤΚΙ άτομα ως νόμιμα ζευγάρια ή τις οικογένειές τους. Οι δυνάμεις ασφαλείας μερικές φορές παρενόχλησαν, έθεσαν σε κράτηση και επιτέθηκαν σε άτομα με βάση τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου τους. Ο νόμος σιωπά ως προς αυτές τις πρακτικές. Σε άλλο σημείο της ανωτέρω έκθεσης αναφέρεται ότι παρόλο που κανένας νόμος δεν περιόριζε ρητά τη συμμετοχή των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, στην πράξη δεν συμμετείχαν ανοιχτά στην πολιτική διαδικασία και οι παρατηρητές υπέθεσαν ότι το κοινωνικό στίγμα και η ποινικοποίηση της ομοφυλοφιλικής συμπεριφοράς απέτρεψαν τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ από το να συμμετάσχουν ανοιχτά σε πολιτικές διαδικασίες.[1]

 

Σε έκθεση της κρατικής γραμματείας για την μετανάστευση-State Secretariat for Migration της Ελβετίας, γίνεται μνεία στο άρθρο 347-1 του Ποινικού Κώδικα του Καμερούν, που διατηρήθηκε κατά την αναθεώρηση του 2016, και το οποίο ορίζει ότι:  «Κάθε άτομο που έχει σεξουαλική επαφή με άτομο του ιδίου φύλου, τιμωρείται με φυλάκιση από έξι (6) μήνες έως πέντε (5) έτη και με χρηματικό ποινή από είκοσι χιλιάδες (20.000) έως διακόσιες χιλιάδες (200.000) φράγκα».[2] Πράγματι έκθεση της αυστριακής ACCORD επιβεβαιώνει το 2021 το ανωτέρω νομικό πλαίσιο.[3]

 

Σύμφωνα με ετήσια έκθεση του Human Rights Watch για το Καμερούν η οποία καλύπτει τα γεγονότα του 2022 και δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2023, παρατίθεται ότι «από τον Μάρτιο έως τον Μάιο, οι δυνάμεις ασφαλείας συνέλαβαν αυθαίρετα τουλάχιστον 6 άτομα και κράτησαν άλλους 11, για υποτιθέμενη ομοφυλοφιλική συναινετική συμπεριφορά και μη συμμόρφωση με το φύλο. Τον Απρίλιο, ένα πλήθος περίπου οκτώ ανδρών, οι οποίοι ήταν οπλισμένοι με μαχαίρια, ματσέτες και ξύλινες σανίδες, επιτέθηκαν σε μια ομάδα τουλάχιστον 10 ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Χωροφύλακες συνέλαβαν και ξυλοκόπησαν τουλάχιστον δύο από τα θύματα. Επίσης, παρατηρήθηκε μια άνοδος της βίας και της κακοποίησης κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων στο Καμερούν το 2022».[4]

Επιπρόσθετα, η έκθεση του US Department of State όπως αναφέρεται και ανωτέρω παραθέτει ότι «οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων ΛΟΑΤΚΙ+ […] συνέχισαν να αναφέρουν αυθαίρετες συλλήψεις ατόμων ΛΟΑΤΚΙ+. Τα άτομα ΛΟΑΤΚΙ συνέχισαν να αντιμετωπίζουν σημαντικό στίγμα, βία και διακρίσεις από τις οικογένειές τους, τις κοινότητές τους και την κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού επιβολής του νόμου.[…] Ανέκδοτες αναφορές έδειξαν ότι ορισμένα μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας ήταν θύματα «διορθωτικού βιασμού» για να αλλάξουν τον σεξουαλικό προσανατολισμό ή την ταυτότητα φύλου τους». Επίσης, η ίδια έκθεση κάνει μνεία σε έκθεση της  ΜΚΟ Human Rights Watch, η τελευταία κατέγραψε ότι στις 10 Απριλίου, όταν δύο ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα κατήγγειλαν σε χωροφύλακες ότι δέχθηκαν επίθεση, οι χωροφύλακες εν ώρα υπηρεσίας τους ξυλοκόπησαν. Οι άνδρες δήλωσαν ότι οι χωροφύλακες τους κράτησαν στο πάτωμα απειλώντας τους να τους σκοτώσουν, έψαξαν τα κινητά τους τηλέφωνα, τους διέταξαν να βγάλουν τα παπούτσια τους και χτύπησαν τα πέλματα των ποδιών τους με ματσέτα. Σύμφωνα με πληροφορίες, αφέθηκαν ελεύθεροι την επόμενη μέρα μετά από χρηματισμό των αρχών.[5]

 

Επιπλέον, νόμος για το έγκλημα στον κυβερνοχώρο τιμωρεί όσους ζητούν ομοφυλοφιλικές σχέσεις μέσω διαδικτύου με ποινές φυλάκισης δύο ετών. Οι άνθρωποι διώκονται συχνά χωρίς να υπάρχουν στοιχεία σεξουαλικής δραστηριότητας, αλλά μόνο με την υποψία ότι είναι ομοφυλόφιλοι.[6] 

 

Όσον αφορά στο κοινωνικό στίγμα και αντιμετώπιση της κοινωνίας, ένα άρθρο της οργάνωσης Rights Africa από τον Δεκέμβριο του 2018 σημείωσε: «Μια λίστα με 82 φερόμενους ομοφυλόφιλους διαδίδεται στο Καμερούν, η οποία δημοσιεύεται ανώνυμα και διανέμεται ηλεκτρονικά μέσω των κοινωνικών δικτύων. «Ξεκίνησε στις 11 Δεκεμβρίου [2018] ως έγγραφο PDF που επισυνάπτεται σε ηλεκτρονικά μηνύματα με τίτλο «Λίστα ομοφυλόφιλων στο Καμερούν και ένα μέρος από τις βρώμικες πράξεις τους».[7] Η αναφορά για την ομοφοβία στα μέσα ενημέρωσης τον Ιούλιο του 2019, από την οργάνωση Erasing 76 Crimes ανέδειξε ένα δημοφιλές τηλεοπτικό κανάλι «Vision 4» και την εκπομπή του με τίτλο «Tour d'Horizon» που συζητά κοινωνικά ζητήματα. Οι δημοσιογράφοι της εκπομπής περιέγραψαν την ομοφυλοφιλία ως «ενάντια στη φύση» και ως κάτι εξωγήινο που επιβάλλεται από τη Δύση. [8] Σε άλλο δημοσίευμα της ίδιας οργάνωσης αναφέρεται ότι στο Καμερούν, βίαιος ομοφοβικός όχλος μπορεί να επιτεθεί σε ΛΟΑΤΚΙ άτομα, αλλά δεν σταματά εκεί. Επιτίθενται επίσης στις οικογένειες των LGBT ατόμων.[9]

 

Συνεπώς, υπό το φως όλων των αντιφάσεων που εντοπίστηκαν από την Υπηρεσία Ασύλου αλλά και κατόπιν αξιολόγησης των ισχυρισμών του Αιτητή από το Δικαστήριο, κρίνω ότι ορθά η Υπηρεσία Ασύλου κατέληξε στο εύρημα αναξιοπιστίας του Αιτητή. Ο Αιτητής αρκέστηκε σε γενικότητες και αοριστολογίες, ενώ υπέπεσε και σε αντιφάσεις, και δεν θεμελίωσε επαρκώς και με τον ενδεδειγμένο βαθμό σαφήνειας και λεπτομερειών το αίτημά του για διεθνή προστασία. Ως εκ τούτου, ο ισχυρισμός του Αιτητή περί μη δέουσας έρευνας και οι λοιποί νομικοί ισχυρισμοί που προέβαλε ο συνήγορός του απορρίπτονται, στη βάση και της ουσιαστικής αξιολόγησης του αιτήματος του Αιτητή που έγινε από το Δικαστήριο.

 

Αναφορικά με την αξιολόγηση παροχής στον Αιτητή συμπληρωματικής προστασίας, παραπέμπω στο άρθρο 19, εδάφια (1) και (2), του περί Προσφύγων Νόμου:

«(1) Ο Προϊστάμενος, με απόφασή του αναγνωρίζει καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας, σε οποιοδήποτε αιτητή, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ως πρόσφυγας ή σε οποιοδήποτε αιτητή του οποίου η αίτηση σαφώς δεν βασίζεται σε οποιουσδήποτε από τους λόγους του εδαφίου (1) του άρθρου 3, αλλά σε σχέση με τον οποίο υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να πιστεύεται ότι, εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη και δεν είναι σε θέση ή, λόγω του κινδύνου αυτού, δεν είναι πρόθυμος, να θέσει τον εαυτό του υπό την προστασία της χώρας αυτής.

(2) Για τους σκοπούς του παρόντος Νόμου, "σοβαρή βλάβη" ή "σοβαρή και αδικαιολόγητη βλάβη" σημαίνει-

(α) θανατική ποινή ή εκτέλεση, ή

(β) βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία του αιτητή στη χώρα καταγωγής του, ή

(γ) σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής ακεραιότητας αμάχου, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.»

 

Ενόψει των πιο πάνω, καθώς και της κατάληξης μου ότι η έρευνα των Καθ' ων η αίτηση ήταν επαρκής και ορθώς ο Αιτητής κρίθηκε αναξιόπιστος, τότε και σε σχέση με το άρθρο 19(1) και 19(2) (α) και (β) του περί Προσφύγων Νόμου, δεν συντρέχει κανένας λόγος που να τεκμηριώνει ότι σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, θα υποστεί σοβαρή βλάβη, υπό την μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης, ή βασανιστηρίων ή απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας.

 

Αναφορικά με την υπαγωγή του Αιτητή σε καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του άρθρου 19(1) και 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το οποίο προϋποθέτει ουσιώδεις λόγους να πιστεύεται ότι ο Αιτητής θα υποστεί σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας, λόγω αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης, σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, υπάρχει ευρεία νομολογία τόσο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Κύπρου (βλ. Galina Bindioul v. Αναθεωρητική Αρχή Προσφύγων, Υποθ. Αρ. 685/2012, ημερομηνίας 23/04/13 και Mushegh Grigoryan κ.α. v. Κυπριακή Δημοκρατία, Υποθ. Αρ. 851/2012, ημερομηνίας 22/9/2015) όσο και του ΔΕΕ (βλ. C-285/12, A. Diakité v. Commissaire général aux réfugiés et aux apatrides, 30/01/2014, C-465/07, Meki Elgafaji and Noor Elgafaji v. Staatssecretaris van Justitie, 17/02/2009), καθώς επίσης και του ΕΔΔΑ (βλ. K.A.B. v. Sweden, 886/11, 05/09/2013 (final 17/02/2014), Sufi and Elmi v. the United Kingdom, 8319/07 and 11449/07, 28/11/2011) στις οποίες ερμηνεύεται η έννοια της «αδιακρίτως ασκούμενης βίας» και της «ένοπλης σύρραξης» και τίθενται κριτήρια ως προς τη σοβαρότητα του κινδύνου που προϋποτίθεται για την αξιολόγηση των περιπτώσεων στις οποίες εξετάζεται η πιθανότητα παραχώρησης συμπληρωματικής προστασίας δυνάμει του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ, το οποίο αντιστοιχεί στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Για την εξέταση του άρθρου 19(2)(γ) του Περί Προσφύγων Νόμου, δέον να εξεταστεί η κατάσταση ασφαλείας στην Νοτιοδυτική Περιφέρεια ("South-West Region") του Καμερούν, σε τμήμα της οποίας εντοπίζεται και η περιοχή συνήθους διαμονής του Αιτητή στη χώρα καταγωγής του. Από έρευνα σε εξωτερικές πηγές πληροφόρησης στην οποία προέβη το Δικαστήριο, προκύπτει ότι η κατάσταση στις αγγλόφωνες περιοχές του Καμερούν, όπου βρίσκεται η Νοτιοδυτική Περιφέρεια ("South-West Region") της χώρας, είναι σε γενικές γραμμές πιο ασταθής απ' ό,τι στις γαλλόφωνες περιοχές, με εξαίρεση την περιφέρεια "Far North" της χώρας. Αναλύοντας τα ποιοτικά και ποσοτικά δεδομένα που ανέκυψαν σχετικά με την κατάσταση ασφαλείας στη Νοτιοδυτική περιοχή του Καμερούν, εντοπίστηκε ότι σύμφωνα με την  επικαιροποιημένη αναφορά του ACLED για το διάστημα από 22/07/2023 μέχρι και 19/07/2024, στη συγκεκριμένη περιοχή σημειώθηκαν 676 περιστατικά ασφαλείας, τα οποία επέφεραν το θάνατο 640 ανθρώπων. Από αυτά 404 καταγράφηκαν ως περιστατικά αδιακρίτως ασκούμενης βίας κατά των αμάχων (257 θάνατοι), 238 καταγράφηκαν ως περιστατικά μαχών (365 θάνατοι), 9 καταγράφηκαν ως περιστατικά εκρήξεων/απομακρυσμένης βίας (12 θάνατοι) και 25 καταγράφηκαν ως εξεγέρσεις (6  θάνατοι)[10]. Τα εν λόγω στοιχεία, εξεταζόμενα συνδυαστικά με τον συνολικό πληθυσμό στην εν λόγω Περιφέρεια (η τελευταία επίσημη εκτίμηση προέβλεπε 1.553.300 κατοίκους για το 2015[11]), ενδεικνύει ότι παρόλο που υπάρχουν συνθήκες αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης στην εν λόγω περιοχή, εντούτοις δεν ανάγονται σε τέτοιο υψηλό βαθμό που θα μπορούσαν να θέσουν υπό απειλή την ζωή ενός πολίτη από την παρουσία του και μόνο στην εν λόγω περιοχή, υπό την έννοια του Άρθρου 15(γ) της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ.

 

Επιπλέον, από τα στοιχεία στη βάση δεδομένων ACLED, παρατηρείται ότι η ένταση των περιστατικών στην Νοτιοδυτική Περιφέρεια του Καμερούν κατά τους τελευταίους 12 μήνες ακολουθεί μια πτωτική πορεία όσον αφορά τα περιστατικά βίας εναντίον πολιτών, ενώ όσον αφορά τις υπόλοιπες κατηγορίες περιστατικών, παρατηρείται μια σχετικά σταθερή πορεία με μικρές διακυμάνσεις και σε χαμηλότερα επίπεδα έντασης, κατά την πιο πάνω περίοδο αναφοράς.

 

Η κατάσταση γενικευμένης βίας χαρακτηρίζεται από διαρκή, γενικά και παρατεταμένα επίπεδα βίας σε μια χώρα ή σε μια περιοχή. Δεν αρκεί για τη συνδρομή των προϋποθέσεων της παραπάνω διάταξης η διαπίστωση σποραδικών και μεμονωμένων περιστατικών τρομοκρατικών ενεργειών ή άλλων βίαιων επεισοδίων ούτε αυξημένης εγκληματικότητας, η οποία αντιμετωπίζεται στο πλαίσιο της έννομης τάξης και των μέτρων για τη δημόσια ασφάλεια κάθε οργανωμένου κράτους.

 

Τα παραπάνω υποδηλώνουν ότι - παρά τα φαινόμενα ένοπλης δράσης στη χώρα καταγωγής του Αιτητή - δεν επικρατούν, στην περιοχή όπου αναμένεται να επιστρέψει, τέτοιες συνθήκες που να ανάγονται σε γενικευμένη βία (βία ασκούμενη αδιακρίτως κατά αμάχων) υπό την έννοια της παραπάνω διάταξης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η αξιολόγηση της συχνότητας, έντασης, έκτασης και διάρκειας πιθανών περιστατικών βίας ή τρομοκρατικών ενεργειών, καθώς και οι διαπιστούμενες απώλειες αμάχων λόγω των πράξεων αυτών (αδιάκριτων πράξεων βίας, όπως επιθέσεων ή εκρήξεων), στη συγκεκριμένη περιοχή, δεν οδηγούν το Δικαστήριο στον χαρακτηρισμό της κατάστασης ως κατάστασης γενικευμένης βίας, ούτε δημιουργούν σοβαρή και προσωπική απειλή στην περίπτωση του Αιτητή (λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό και τις ατομικές του περιστάσεις), κατά την έννοια της παραπάνω διάταξης. Στο σημείο αυτό, διακρίνεται ότι σύμφωνα με το ιστορικό του, ο Αιτητής διέμενε για ολόκληρο σχεδόν το διάστημα προτού εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του στην περιοχή που αναμένεται να επιστρέψει, όπου μεγάλωσε, έζησε και εργάστηκε στη χώρα του. Επίσης, επισημαίνεται ότι, με βάση το προσωπικό προφίλ του Αιτητή, πρόκειται για ενήλικο άτομο, με πανεπιστημιακό επίπεδο μόρφωσης, χωρίς θέματα υγείας και με εργασιακή εμπειρία στη χώρα καταγωγής του.

 

Ως εκ τούτου, με βάση το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιον μου, καταλήγω ότι ο Αιτητής δεν κατάφερε να αποδείξει ότι πάσχει η ορθότητα και νομιμότητα της προσβαλλόμενης απόφασης και ότι στο πρόσωπό του πληρούνται οι προϋποθέσεις για την υπαγωγή του στο καθεστώς του πρόσφυγα ή την παραχώρηση συμπληρωματικής προστασίας σύμφωνα με τις πρόνοιες του περί Προσφύγων Νόμου.

 

Στη βάση των όσων ανέλυσα ανωτέρω, η προσφυγή αποτυγχάνει και απορρίπτεται. Επιδικάζονται €800 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η Αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.

 

 

Μ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.

 

 


[1] USDOS – US Department of State (Author): 2022 Country Report on Human Rights Practices: Cameroon, 20 March 2023 https://www.ecoi.net/en/document/2089132.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 29/07/2024)

[2] SEM – State Secretariat for Migration (formerly: Federal Office for Migration; Switzerland): Focus Cameroun: Minorités sexuelles, 15 October 2021
https://www.sem.admin.ch/dam/sem/fr/data/internationales/herkunftslaender/afrika/cmr/CMR-sexuelle-minderheiten-f.pdf.download.pdf/CMR-sexuelle-minderheiten-f.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 29/07/2024)

[3] ACCORD – Austrian Centre for Country of Origin and Asylum Research and Documentation (Author): Query response on Cameroon: General situation of homosexual persons, criminalisation of homosexuality [a-11727], 13 October 2021 https://www.ecoi.net/en/document/2063110.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 29/07/2024)

[4] HRW – Human Rights Watch (Author): World Report 2023 - Cameroon, 12 January 2023
https://www.ecoi.net/en/document/2085399.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 29/07/2024)

[5] USDOS – US Department of State (Author): 2022 Country Report on Human Rights Practices: Cameroon, 20 March 2023 https://www.ecoi.net/en/document/2089132.html (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 29/07/2024)

[6] FREEDOM HOUSE, FREEDOM IN THE WORLD CAMEROON, 2022, https://freedomhouse.org/country/cameroon/freedom-world/2022

[7] Rights Africa, ‘List of alleged homosexuals endangers 82 in Cameroon’, 31 December 2018, https://rightsafrica.com/2018/12/31/list-of-alleged-homosexuals-endangers-82-in-cameroon/#more (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 29/07/2024)

[8] Erasing 76 Crimes, ‘Cameroonian TV channel promotes homophobia’, 6 July 2019,  https://76crimes.com/2019/07/06/cameroonian-tv-channel-promotes-homophobia/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 29/07/2024)

[9] Erasing 76 Crimes, ‘Cameroon: Anti-gay attackers target families too’, 1 June 2018, https://76crimes.com/2018/06/01/cameroon-anti-gay-attackers-target-families-too/ (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 29/07/2024)

[10] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2023, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο www.acleddata.com/dashboard/#/dashboard,  (βλ. πλατφόρμα Dashboard, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: 22/07/2023 - 19/07/2024, ΤΥΠΟΣ ΣΥΜΒΑΝΤΩΝ: Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots, ΠΕΡΙΟΧΗ: Middle Africa - Cameroon - Sud-Ouest) (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 30/7/2024).

[11] City Population, Cameroon, Sud-Ouest (South West), < https://www.citypopulation.de/en/cameroon/cities/?admid=6823 > (ημερομηνίας τελευταίας πρόσβασης 29/07/2024)

cylaw.org: Από το ΚΙΝOΠ/CyLii για τον Παγκύπριο Δικηγορικό Σύλλογο