ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Νομική Αρωγή αρ. 183/2023
01 Ιουλίου, 2024
[Ε. ΡΗΓΑ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ ΝΟΜΟ ΤΟΥ 2002,
Ν. 168(Ι)/2002 ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΕΡΙ ΝΟΜΙΚΗΣ ΑΡΩΓΗΣ
ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΑΡ.1) ΤΟΥ 2003
ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟ:
F.T.
από Σιέρρα Λεόνε
Ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά
Για τους Καθ' ων η αίτηση : Α. Καρλσιάδου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, [ [Ηλίας Φανούς (κος), Διερμηνέας για διερμηνεία από την αγγλική στην ελληνική και αντίστροφα]
Α Π Ο Φ Α Σ Η
E. Ρήγα, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την αίτησή του ημερομηνίας 11.12.2023, αιτείται την παροχή δωρεάν νομικής αρωγής, έτσι ώστε να του δοθεί η δυνατότητα να διορίσει δικηγόρο, προκειμένου να χειριστεί την προσφυγή που έχει ήδη καταχωρίσει εναντίον της απόφασης της Υπηρεσίας Ασύλου, ημερ. 19.05.2023, με την οποίαν απορρίπτεται η αίτησή του για χορήγηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας δυνάμει του περί Προσφύγων Νόμου του 2000, Ν. 6(Ι)/2000, ως έχει τροποποιηθεί (στο εξής αναφερόμενος ως «ο περί Προσφύγων Νόμος»).
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Ως προκύπτει από το γραπτό σημείωμα που κατατέθηκε από την ευπαίδευτη συνήγορο που εκπροσωπεί τον Γενικό Εισαγγελέα, καθώς και από τα τεκμήρια που επισυνάπτονται σε αυτό, τα γεγονότα που περιβάλλουν την υπό κρίση υπόθεση σκιαγραφούνται ως ακολούθως:
Ο Αιτητής είναι 23 ετών και κατάγεται από την Σιέρρα Λεόνε την οποίαν εγκατέλειψε στις 26.09.2021, ECLI:CY:AD:2021:B197 και εισήλθε στις 15.10.2021 στις ελεγχόμενες από την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας περιοχές δια μέσου των μη ελεγχόμενων περιοχών, υποβάλλοντας αίτηση διεθνούς προστασίας στις 04.11.2021. Ακολούθως, στις 14.02.2023 και 24.04.2023 παρέστη σε συνέντευξη με λειτουργό της Υπηρεσίας Ασύλου, ο οποίος με σχετική εισηγητική έκθεση ημερ. 19.05.2023, εισηγήθηκε την απόρριψη της υποβληθείσας αίτησης. Την εισήγηση αυτή ενέκρινε αυθημερόν ο ασκών καθήκοντα Προϊσταμένου λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου, αποφασίζοντας την απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή και η σχετική απόφαση κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 07.06.2023 μέσω σχετικής επιστολής της Υπηρεσίας Ασύλου ημερ. 13.04.2023.
Εναντίον της απόφασης αυτής, ο Αιτητής καταχώρισε την προσφυγή υπ.'αρ. 1788/23 για την προώθηση της οποίας, μέσω δικηγόρου, επιθυμεί να λάβει δωρεάν νομική αρωγή, μέσω της υπό εξέταση αίτησης.
Στο έντυπο της αίτησής του για άσυλο, ο Αιτητής κατέγραψε ότι οι γονείς του απεβίωσαν όταν ο ίδιος ήταν σε ηλικία 16 ετών και ως εκ τούτου ξεκίνησε να εργάζεται προκειμένου να επιβιώσει, χρησιμοποιώντας την μοτοσικλέτα του για διάφορες εργασίες. Μια μέρα καθώς μετακινείτο με την μοτοσικλέτα του, ενεπλάκη σε δυστύχημα παρασύροντας ένα κορίτσι, το οποίο πέθανε ακαριαία. Κατόπιν αυτού, η οικογένεια του κοριτσιού άρχισε να αναζητεί τον Αιτητή δηλώνοντας ότι τίποτα δεν τους σταματά από το να τον σκοτώσουν για αυτό που έκανε. O Αιτητής ήλθε τελικά σε επαφή με ένα πρόσωπο, το οποίο τον βοήθησε να μεταβεί στην Δημοκρατία προκειμένου να αναζητήσει διεθνή προστασία.
Κατά το κρίσιμο στάδιο της συνέντευξής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι εξέδωσε το διαβατήριο την 1η Απριλίου του 2021 με απώτερο σκοπό να εισέλθει στη Δημοκρατία για να αιτηθεί διεθνούς προστασίας. Έχει φοιτήσει μέχρι την δεύτερη τάξη του λυκείου και εγκατέλειψε τη φοίτηση κατά την σχολική χρονιά 2020 – 2021. Οι γονείς του απεβίωσαν το 2016 και έκτοτε τη φροντίδα του ανέλαβε η μόνη συγγενής του, η θεία του, με την οποία ωστόσο δεν είχε καλές σχέσεις και δεν έχουν διατηρήσει οποιαδήποτε επικοινωνία. Ως προς τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι μετά τον θάνατο των γονέων του χρησιμοποιούσε την μοτοσικλέτα του σαν ταξί για βιοποριστικούς λόγους, όταν τον Φεβρουάριο του 2021, καθώς οδηγούσε, κτύπησε ακούσια μια κοπέλα που διέσχιζε τον δρόμο η οποία πέθανε ακαριαία. Ο Αιτητής εγκατέλειψε άμεσα τη σκηνή, εγκαταλείποντας και την μοτοσυκλέτα του και τράπηκε σε φυγή μεταβαίνοντας σε περιοχή όπου παρέμεινε κρυμμένος. Ως ισχυρίσθηκε ο Αιτητής, ο ίδιος θεωρήθηκε υπαίτιος καθώς αναγνώρισαν την μοτοσυκλέτα του και οι γονείς της κοπέλας, άρχισαν να τον αναζητούν για εκδίκηση με αποτέλεσμα ο ίδιος να εγκαταλείψει την περιοχή και να μεταβεί στο Waterloo Camp Junction όπου και παρέμεινε περί τους επτά μήνες, έως τον Σεπτέμβριο του 2021 οπότε και εγκατέλειψε τη χώρα. Ερωτηθείς ως προς το τι φοβάται ότι θα συμβεί σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του, απάντησε ότι οι γονείς της κοπέλας θα τον σκοτώσουν, ενώ τοποθετήθηκε αρνητικά ως προς τη δυνατότητα μετεγκατάστασής του σε άλλη περιοχή της χώρας λέγοντας πως αυτό δεν είναι δυνατό, καθώς όλα θα του είναι άγνωστα.
Η προϋπόθεση της πραγματικής πιθανότητας επιτυχίας της προσφυγής
Ο Αιτητής έχει καταχωρίσει προσφυγή κατά της δυσμενούς απόφασης του Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου η οποία εκδόθηκε, ανάμεσα σε άλλα, δυνάμει του άρθρου 13 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 και συνεπώς η εξεταζόμενη περίπτωση εμπίπτει στο άρθρο 6Β(2)(α) του περί Νομικής Αρωγής Νόμου.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπό κρίση αίτηση αφορά στην πρωτοβάθμια εκδίκαση της προσφυγής και ότι συνεπώς πληρείται η πρώτη προϋπόθεση παραχώρησης δωρεάν νομικής αρωγής ως αυτή θεσπίζεται με το εδάφιο (αα) του άρθρου 6Β(2) (ανωτέρω), κρίσιμη καθίσταται η εξέταση της δεύτερης προϋπόθεσης, θεσπιζόμενης διά του εδαφίου (ββ) της ίδιας διάταξης, την ύπαρξη δηλαδή, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, πραγματικής πιθανότητας επιτυχίας της σκοπούμενης προσφυγής.
Σύμφωνα με τη διαμορφωθείσα νομολογία, δίδεται ευρεία διακριτική ευχέρεια στο Δικαστήριο να αποφασίσει κατά πόσον, με βάση τα ενώπιόν του στοιχεία, η προσφυγή του αιτητή έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας[1].
Οι πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας θα πρέπει να εξετάζονται και υπό το φως της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου χωρίς να περιορίζεται αυθαίρετα η παροχή της δωρεάν νομικής αρωγής και χωρίς να εμποδίζεται η ουσιαστική πρόσβαση του αιτητή διεθνούς προστασίας στη δικαιοσύνη. Περαιτέρω όμως το Δικαστήριο, θα πρέπει να εξετάσει την αίτηση με βάση το υλικό που έχει ενώπιόν του χωρίς να δίδονται νομικές αρωγές ανεξέλεγκτα σε υποθέσεις που δεν έχουν πιθανότητες επιτυχίας[2].
Σημειώνεται δε, πως το αποτέλεσμα της παρούσας αίτησης για νομική αρωγή, δεν θα επηρεάσει την τελική έκβαση της προσφυγής που έχει ήδη καταχωρηθεί από τον Αιτητή, εφόσον το Δικαστήριο στη παρούσα διαδικασία δεν αποφασίζει επί της οριστικής τύχης της προσφυγής[3].
Σημειώνεται εξάλλου ότι, το Δικαστήριο προβαίνει στην αξιολόγηση της βασιμότητας της αίτησης παροχής νομικής αρωγής, στη βάση του υλικού που τίθεται ενώπιόν του[4].
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΙΣΧΥΡΙΣΜΩΝ ΤΟΥ ΑΙΤΗΤΗ ΚΑΙ ΕΥΡΗΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΚΑΘ' ΩΝ Η ΑΙΤΗΣΗ
Κατά την εισηγητική του έκθεση, ο αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου παρέθεσε τους ισχυρισμούς του Αιτητή ως αυτοί προβλήθηκαν κατά τις προσωπικές του συνεντεύξεις σχηματίζοντας δυο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος, αφορούσε στην ταυτότητα, χώρα καταγωγής και τα προσωπικά στοιχεία/προφίλ του Αιτητή, ενώ ο δεύτερος αφορούσε στην ισχυριζόμενη δίωξη του Αιτητή από τους γονείς της κοπέλας που είχε σκοτώσει με το μοτοποδήλατο του. Αμφότεροι έγιναν αποδεκτοί.
Ειδικότερα ως προς τον δεύτερο, ο αρμόδιος λειτουργός σημείωσε ότι παρόλο που ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες, δεν αναφέρθηκαν και δεν προέκυψαν λόγοι για να δικαιολογείται η μη αποδοχή του. Δεν κρίθηκε απαραίτητη η αναζήτηση στοιχείων από την χώρα καταγωγής για την εκτίμηση της εξωτερικής αξιοπιστίας, καθότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή ήταν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός του.
Επιπρόσθετα, ο αρμόδιος λειτουργός προέβη στην αξιολόγηση κινδύνου στην βάση των ανωτέρω πραγματικών περιστατικών. Κατόπιν εξατομικευμένης εξέτασης του αιτήματός του, του προσωπικού του προφίλ, καθώς και του γεγονότος ότι δεν είχε υποστεί οποιαδήποτε μορφή δίωξης ή σοβαρής βλάβης, κρίθηκε ότι δεν συντρέχουν εύλογοι λόγοι να πιστεύεται ότι σε περίπτωση που ο Αιτητής επιστρέψει στην χώρα καταγωγής του, θα αντιμετωπίσει οποιαδήποτε δίωξη ή πραγματικό κίνδυνο σοβαρής βλάβης. Κρίθηκε δε ότι η περιοχή Magbass, Tonkolilli, η οποία αξιολογήθηκε ως η περιοχή καταγωγής και διαμονής του, δεν χαρακτηρίζεται από συνθήκες αδιάκριτης άσκησης βίας σε καταστάσεις διεθνούς ή εσωτερικής ένοπλης σύρραξης.
Ακολούθως, κατά την αξιολόγηση του νομοθετικού πλαισίου για το προσφυγικό καθεστώς, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι, βάσει των δηλώσεων του Αιτητή, δεν τεκμηριώνεται φόβος δίωξης για έναν από τους πέντε λόγους που προβλέπονται στο άρθρο 1 Α(2) της Σύμβασης της Γενεύης του 1951 και στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Ο αρμόδιος λειτουργός επεσήμανε πως πρόκειται για φυγόδικο και όχι για άτομο που έχει υποστεί και/ή κινδυνεύει να υποστεί δίωξη, γεγονός που αποτρέπει την οποιαδήποτε υπαγωγή του στο προσφυγικό καθεστώς. Αξιολογώντας περαιτέρω τις προϋποθέσεις για συμπληρωματική προστασία, ο αρμόδιος λειτουργός έκρινε ότι ο Αιτητής δεν εμπίπτει ούτε σε αυτό το καθεστώς, καταλήγοντας σε απόρριψη του αιτήματος διεθνούς προστασίας του Αιτητή.
Κατά την επ’ ακροατηρίω διαδικασία ημερ. 04.03.2024, δόθηκε στον Αιτητή η ευκαιρία να τοποθετηθεί προφορικά σε σχέση με την αίτησή του για νομική αρωγή, αφού προηγουμένως του χορηγήθηκε αντίγραφο του Σημειώματος της Εκπροσώπου του Γενικού Εισαγγελέα το οποίο του μεταφράσθηκε καταλλήλως. Σε ερώτηση του Δικαστηρίου εάν γνωρίζει τις ποινές που προβλέπονται για το αδίκημα που ισχυρίστηκε ότι διέπραξε στην χώρα καταγωγής του, ήτοι ότι σκότωσε εξ αμελείας μια γυναίκα με το μοτοποδήλατο, ο Αιτητής ανέφερε ότι επιβάλλεται ποινή φυλάκισης. Ισχυρίστηκε ακόμη ότι η οικογένεια του θύματος προσπάθησε να τον σκοτώσει, εντούτοις δεν κατήγγειλε οτιδήποτε στις αρχές καθότι φοβόταν ότι θα τον συλλάβουν.
Σημειώνεται ότι η ευπαίδευτη εκπρόσωπος του Γενικού Εισαγγελέα, εισηγήθηκε, τόσο μέσω του Γραπτού της Σημειώματος, όσο και προφορικώς, ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτει ο περί Νομικής Αρωγής Νόμος για την παραχώρηση του ευεργετήματος της νομικής αρωγής στον Αιτητή. Έτι περαιτέρω, επεσήμανε ότι ο Αιτητής διέμεινε στη χώρα καταγωγής του για διάστημα επτά μηνών μετά το περιστατικό και ήταν σε θέση να αναχωρήσει από αυτήν χωρίς να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα, ενώ αναφορικά με τον φόβο δίωξής του από τους γονείς του θύματος όφειλε να αποταθεί στις αρχές της χώρας του, γεγονός που δεν έπραξε.
Έχω μελετήσει προσεκτικά το Γραπτό Σημείωμα του Γενικού Εισαγγελέα και τα επισυνημμένα σε αυτό έγγραφα, τις συνεντεύξεις του Αιτητή, την εισηγητική έκθεση και την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, τους ισχυρισμούς του Αιτητή ενώπιον του Δικαστηρίου και γενικά το σύνολο των στοιχείων που τέθηκαν ενώπιόν μου.
Στην παρούσα υπόθεση, οι Καθ' ων η αίτηση απέρριψαν την αίτηση του Αιτητή, αφού κρίθηκε ότι οι λόγοι που αυτός επικαλέστηκε, εξαιτίας των οποίων αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τη χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή, δε συνδέονται με λόγους δίωξης ή κίνδυνο σοβαρής βλάβης, καθώς ο Αιτητής διέπραξε ποινικό αδίκημα όντας υπαίτιος για θανατηφόρο τροχαίο δυστύχημα και εγκατέλειψε τη χώρα προκειμένου να διαφύγει της σύλληψής του και της ισχυριζόμενης εκδίκησης από την οικογένεια του θύματος.
Κατ’ αρχάς, συντάσσομαι με το συμπέρασμα του αρμόδιου λειτουργού ότι πρόκειται περί φυγόδικου και όχι για πραγματικό θύμα, συμφώνως και προς όσα προβλέπονται στο Εγχειρίδιο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες[5]. Ωστόσο, από τα ευρήματα του αρμόδιου λειτουργού όπως αυτά καταγράφονται στην εισηγητική του έκθεση και εκτέθηκαν ανωτέρω, εντοπίζω συγκεκριμένες πλημμέλειες στην διαδικασία της Υπηρεσίας Ασύλου, οι οποίες θα πρέπει να εξετασθούν ώστε να διαφανεί, εάν δύνανται εκ πρώτης όψεως να ανατρέψουν την απόφαση που επιθυμεί να προσβάλει ο Αιτητής στα πλαίσια της προσφυγής του και εάν, ως εκ τούτου, αυξάνουν τις πιθανότητες επιτυχίας της εν λόγω προσφυγής.
Αρχικά, σημειώνεται ότι η απόφαση επί της αίτησης διεθνούς προστασίας του Αιτητή έχει ληφθεί από τον εξουσιοδοτημένο να ασκεί καθήκοντα Προϊσταμένου λειτουργό στις 19.05.2023, ωστόσο η ημερομηνία της επιστολής γνωστοποίησης της απόφασης στον Αιτητή είναι 13.04.2023, ενώ ο ίδιος έλαβε πλήρη γνώση αυτής στις 07.06.2023, με την παραλαβή της δια χειρός. Δεδομένου αφενός ότι δεν φαίνεται να έχει επηρεασθεί από τα ανωτέρω το δικαίωμα του Αιτητή σε πραγματική προσφυγή και ότι αφετέρου, κατά την παρούσα διαδικασία δεν βρίσκεται ενώπιόν μου ο διοικητικός φάκελος της Υπηρεσίας Ασύλου ώστε να εξετασθεί πού οφείλεται η ανωτέρω χρονική ανακολουθία, αυτό εναπόκειται στο Δικαστήριο που θα εξετάσει την προσφυγή του Αιτητή.
Ακολούθως, ο σχηματισμός του δεύτερου ουσιώδους ισχυρισμού ως έχει διαμορφωθεί από τον αρμόδιο λειτουργό, δεν βρίσκει εκ πρώτης όψεως σύμφωνο το Δικαστήριο καθότι ο λειτουργός φαίνεται να συγχέει αφενός την έννοια του «ουσιώδους ισχυρισμού» και, αφετέρου, τα στάδια εξέτασης της αίτησης ασύλου, σχηματίζοντας ουσιώδεις ισχυρισμούς ως «φόβο δίωξης». Επισημαίνεται ότι ουσιώδεις ισχυρισμούς αποτελούν τα πραγματικά περιστατικά που σχετίζονται άμεσα με έναν ή περισσότερους λόγους δίωξης ως τα προβλεπόμενα από τη Σύμβαση της Γενεύης και το Πρωτόκολλο αυτής καθώς και με λόγους χορήγησης καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας[6]. Φρονώ, λοιπόν, ότι ορθότερος είναι ο σχηματισμός δύο ξεχωριστών ουσιωδών ισχυρισμών, επιπλέον του πρώτου που αφορούσε στην ταυτότητα και το προφίλ του Αιτητή, ως ακολούθως: (1) ο Αιτητής σκότωσε εξ αμελείας γυναίκα σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα και (2) ο Αιτητής έχει λάβει απειλές για τη ζωή του από την οικογένεια του θύματος.
Δεδομένου ότι η ανάλυση στην οποίαν προέβη ο αρμόδιος λειτουργός εξετάζοντας τον δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό όπως τον σχημάτισε ο ίδιος, περιλαμβάνει το σύνολο των στοιχείων που αποτυπώνονται στους δύο (νέους) ουσιώδεις ισχυρισμούς που έχουν σχηματισθεί από το παρόν Δικαστήριο, η αναδιατύπωση τους δεν μεταβάλει την κατάληξη του αρμόδιου λειτουργού περί αποδοχής τους. Αν και ενδεχομένως η ενδελεχής εξέταση της συνέντευξης και των ισχυρισμών του Αιτητή να οδηγούσε σε κρίση περί έλλειψης αξιοπιστίας των ισχυρισμών του, κρίνω ότι δεν είναι επιτρεπτή η εξέταση αυτή, ενόψει της βασικής αρχής περί μη χειροτέρευσης της θέσεως του προσφεύγοντος (non reformation in pejus) (Cyprus Cement Co. v. Republic (1980) 3 C.L.R 69, 76).
Στη βάση των ανωτέρω, συντάσσομαι με την κατάληξη των Καθ’ ων η Αίτηση κατά την νομική ανάλυση περί μη συνδρομής των προϋποθέσεων απόδοσης του καθεστώτος του πρόσφυγα στον Αιτητή, καθώς εκ πρώτης όψεως οι ανωτέρω ουσιώδεις ισχυρισμοί δε συνδέονται με έναν από τους πέντε λόγους που προβλέπονται στη Σύμβαση της Γενεύης του 1951. Ωστόσο, η πλημμέλεια που εντοπίζω έγκειται στην ελλιπή έρευνα αναφορικά με τις προϋποθέσεις αναγνώρισης του Αιτητή ως δικαιούχου συμπληρωματικής προστασίας, ειδικότερα υπό το άρθρο 19(2)(α) του περί Προσφύγων Νόμου το οποίο, λαμβάνοντας υπόψιν τις περιστάσεις της συγκεκριμένης υπόθεσης, είναι δυνατό να συνδέεται με τους ισχυρισμούς του Αιτητή. Δεδομένου ότι έχει γίνει αποδεκτό ως ουσιώδες πραγματικό περιστατικό το ότι ο Αιτητής σκότωσε εξ αμελείας άτομο σε τροχαίο δυστύχημα και εγκατέλειψε τη σκηνή καθώς και τη χώρα, ο αρμόδιος λειτουργός όφειλε να ερευνήσει κατά πόσο ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής, κινδυνεύει να υποστεί σοβαρή βλάβη υπό την μορφή θανατικής ποινής ή εκτέλεσης, δυσανάλογης δηλαδή τιμωρίας για το έγκλημα που διέπραξε. Στα πλαίσια εξέτασης της παρούσας αίτησης και προκειμένου να διαπιστωθούν οι πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας της προσφυγής του Αιτητή, το παρόν Δικαστήριο εξέτασε εκ πρώτης όψεως τον ανωτέρω ισχυρισμό σε συνάρτηση με πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής του Αιτητή. Σύμφωνα λοιπόν με έρευνα του Δικαστηρίου, προκύπτει ότι στη χώρα καταγωγής του Αιτητή, έως τον Ιούλιο του 2021, προβλεπόταν εκ του νόμου η θανατική ποινή για τα εγκλήματα του φόνου, της διακεκριμένης ληστείας, της ανταρσίας και της εσχάτης προδοσίας, ωστόσο στην πράξη η διάταξη αυτή δεν εφαρμοζόταν ήδη από το 1998 και υπήρχε de facto άρση της εκτέλεσής της[7]. Τον Οκτώβριο του 2021, έγινε τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου ώστε να απαλειφθεί εξ ολοκλήρου η καταδίκη σε θάνατο και να αντικατασταθεί από την φυλάκιση δια βίου ή τριακονταετή κατ’ ελάχιστο φυλάκιση[8]. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τα δεδομένα της παρούσας υπόθεσης, ο Αιτητής θα αντιμετώπιζε κατηγορίες περί ανθρωποκτονίας εξ αμελείας και δεδομένων των ανωτέρω πληροφοριών, ενδεχόμενη ποινή δεν κρίνεται, εκ πρώτης όψεως, ότι μπορεί να είναι δυσανάλογη σε βαθμό που να συνιστά σοβαρή βλάβη και να οδηγήσει σε αναγνώριση αναγκών διεθνούς προστασίας υπό το άρθρο 19(2)(α) του περί Προσφύγων Νόμου. Συνεπώς, κρίνω ότι εκ πρώτης όψεως δεν υφίστανται πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας της προσφυγής του Αιτητή αναφορικά με τα ανωτέρω.
Παρατηρώ επίσης εσφαλμένη εκτίμηση ως προς τον τόπο συνήθους και τελευταίας διαμονής του Αιτητή. Συγκεκριμένα, η Υπηρεσία Ασύλου καθόρισε ως τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή την περιοχή Tonkolili στο Mogbass παρότι ο Αιτητής αναφέρθηκε σε αυτόν μόνον ως τόπο γέννησής του (ερυθρό 31 – 1Χ), χωρίς να προκύπτει από οποιοδήποτε σημείο της συνέντευξής του ότι έχει διαμείνει εκεί. Όπως προκύπτει από το περιεχόμενο της συνέντευξής του, ο Αιτητής δήλωσε ότι διέμενε στο Waterloo με τους γονείς του έως τον θάνατό τους το 2016. Κατόπιν αυτού, μετέβη στο Lumley το οποίο αποτελεί περιοχή της πρωτεύουσας Freetown[9] και διέμεινε εκεί με την θεία του για άγνωστο χρονικό διάστημα, το οποίο ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει. Στη συνέχεια, λόγω κακών σχέσεων με την θεία του, αποφάσισε να διαμείνει με φιλικό του πρόσωπο στο Congo Town Crab Town, το οποίο επίσης αποτελεί περιοχή της πρωτεύουσας Freetown (ερυθρό 28)[10]. Μετά το δυστύχημα, ο Αιτητής δήλωσε ότι διέφυγε και μετέβη στο Waterloo Camp Junction όπου παρέμεινε περί τους επτά μήνες έως την αναχώρησή του από την χώρα (ερυθρό 25). Δεν ήταν δυνατό να ανευρεθούν πληροφορίες σχετικά με την ακριβή τοποθεσία του Waterloo Camp Junction. Κατά την παρούσα εξέταση των πιθανοτήτων επιτυχίας της προσφυγής του Αιτητή, το παρόν Δικαστήριο περιορίζεται να σημειώσει ότι τόσο το Waterloo, όσο και η Freetown, όπου έχει διαμείνει ο Αιτητής, υπάγονται στην Δυτική Περιφέρεια[11], απέχοντας μεταξύ τους μόλις περί την μία ώρα οδικώς. Εξετάζοντας, εκ πρώτης όψεως, την κατάσταση ασφαλείας στην εν λόγω περιφέρεια προκειμένου να διαπιστωθούν πιθανές ανάγκες διεθνούς προστασίας υπό το άρθρο 19(2)γ) του περί Προσφύγων Νόμου, έχω ανατρέξει σε πληροφορίες από τη χώρα καταγωγής σύμφωνα με τις οποίες κατά το διάστημα 24.05.2023 – 24.05.2024 καταγράφηκαν συνολικά 17 περιστατικά ασφαλείας στην Δυτική Περιφέρεια, με 25 θύματα[12]. Δεδομένου ότι ο πληθυσμός της εν λόγω περιφέρειας υπολογίζεται περίπου σε 1,5 εκατομμύριο,[13] ο αριθμός των περιστατικών ασφαλείας και των θυμάτων που αυτά προκάλεσαν, δε συνηγορούν στην ύπαρξη κατάστασης αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης η οποία να εξικνείται σε τέτοιο βαθμό ώστε ο Αιτητής λόγω της παρουσίας του και μόνο στο έδαφος της περιοχής αυτής να κινδυνεύει να αντιμετωπίσει σοβαρή βλάβη υπό την έννοια του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.
Από τα παραπάνω φαίνεται εκ πρώτης όψεως ότι δεν υφίσταται δικαιολογημένος φόβος δίωξης κατά την έννοια των διατάξεων της Σύμβασης της Γενεύης όσο και των διατάξεων του άρθρου 3 του Περί Προσφύγων Νόμου 2000 (6(I)/2000) για κάποιο από τους περιοριστικά αναγραφόμενους στη Σύμβαση της Γενεύης λόγους για χορήγηση προσφυγικού καθεστώτος. Ούτε περαιτέρω φαίνεται να τεκμηριώνονται τέτοιοι ισχυρισμοί, οι οποίοι να δικαιολογούν την υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς της συμπληρωματικής προστασίας.
Για τους λόγους που έχουν εκτεθεί καταλήγω -στο βαθμό που απαιτείται στην παρούσα, η οποία δεν απαιτεί εις βάθος εξέταση της ουσίας της αιτήσεως διεθνούς προστασίας- ότι, βάσει των προνοιών της σχετικής νομοθεσίας, και λαμβανομένων υπόψη των ενώπιόν μου στοιχείων, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι η προσφυγή εναντίον της επίδικης απόφασης έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας. Με δεδομένο τούτο παρέλκει η εξέταση της παρούσας στην βάση της οικονομικής δυνατότητας του Αιτητή να ανταπεξέλθει στα έξοδα της προσφυγής που προτίθεται να καταχωρήσει.
Ο Αιτητής έχει βέβαια κάθε δικαίωμα εάν επιθυμεί να προωθήσει την προσφυγή που έχει ήδη καταχωρίσει στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, με δικά του έξοδα, παρά την απόρριψη της αίτησής του για παραχώρηση σε αυτόν δωρεάν νομικής αρωγής.
Με δεδομένη τη μη ικανοποίηση της απαραίτητης εκ του Νόμου προϋπόθεσης, η αίτηση αναπόφευκτα απορρίπτεται χωρίς έξοδα.
Τα έξοδα του Διερμηνέα καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, να καταβληθούν από τη Δημοκρατία. Ενόψει του γεγονότος ότι ο Αιτητής εμφανίζεται προσωπικά δεν εκδίδεται καμία άλλη διαταγή για έξοδα.
Ε. Ρήγα, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Απόφαση στην Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ. 23/2010, Farshad Khamsen, ημερ. 14.10.2010.
[2] Αποφάσεις στην Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ. 10/2010, Αlali Abdulhamid, ημερ. 06.05.2010 και στην Αίτηση Νομικής Αρωγής αρ. 25/2010, Antonia Adahor, ημερ. 13.12.2010
[3] Αποφάσεις στις Yπoθ. αρ. 278/09, Durgo Man v. Δημοκρατίας, ημερ. 15.07.2009, και Yπoθ. αρ. 7/11 και 8/11, Nacira Baghour και Roud Gad, ημερ. 28.03.2011
[4] Απόφαση στην Αίτηση Νομικής Αρωγής Αρ. 31/2013, Singh Khushwant, ημερ. 23.12.2013.
[5] UNHCR, ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ, 2009, παρ. 56, διαθέσιμο σε: https://www.unhcr.org/cy/wp-content/uploads/sites/41/2018/01/HANDBOOK.pdf
[6] EASO Practical Guide: Evidence Assessment(2015), σελ. 2, υπο- ενότητα “1.1. Identify the material facts”, διαθέσιμο σε: https://euaa.europa.eu/sites/default/files/public/EASO-Practical-Guide_-Evidence-Assessment.pdf
[7] The Guardian, ‘Sierra Leone abolishes death penalty’, 24 July 2021, https://www.theguardian.com/global-development/2021/jul/24/sierra-leone-abolishes-death-penalty, ημερ. πρόσβασης 09.04.2024
[8] Al Jazeera, ‘Sierra Leone formally abolishes ‘inhumane’ death penalty’, https://www.aljazeera.com/news/2021/10/8/sierra-leone-president-formally-abolishes-death-penalty, ημερ. πρόσβασης 09.04.2024
[9] https://www.google.com/maps/place/Lumley,+Freetown,+Sierra+Leone/@8.4549718,-13.3503668,13z/data=!3m1!4b1!4m6!3m5!1s0xf04c4983fa26705:0x93c33ad322a0c625!8m2!3d8.454894!4d-13.276544!16s%2Fg%2F1tdw4v79?entry=ttu
[10] https://www.google.com/maps/place/Congo+Town,+Freetown,+Sierra+Leone/@8.4822558,-13.2669958,14.18z/data=!4m6!3m5!1s0xf04c39a92809cbd:0xa7a3c188cefd2698!8m2!3d8.482465!4d-13.2504767!16s%2Fg%2F1tqnm_78?entry=ttu
[11] Places in the World, ‘Waterloo, Sierra Leone’, https://sierra-leone.places-in-the-world.com/2403094-place-waterloo.html, ημερ. Πρόσβασης 29/04/2023
[12] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, 2023, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/dashboard/#/dashboard (βλ. πλατφόρμα Dashboard, με στοιχεία ανάλυσης ως εξής: COUNTRY VIEW- EVENT DATE - 24.05.2023 - 24.05.2024, EVENT TYPE - Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests και REGION - Western Africa – Sierra Leone- Western