ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθεση Αρ.: 2406/23
12 Iουλίου, 2024
[Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
V.C.N.
Αιτητή
και
Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω Προϊσταμένου της Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η αίτηση
........
Ρ. Β. Μαλεκκίδου (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή
Π. Βρυωνίδου (κα), Δικηγόρος της Δημοκρατίας, για τους Καθ' ων η αίτηση
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.: Ο Αιτητής με την παρούσα προσφυγή αιτείται την έκδοση απόφασης από το παρόν Δικαστήριο με την οποία να κηρύσσεται άκυρη, παράνομη και στερημένη οποιουδήποτε νομικού αποτελέσματος η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ημερομηνίας 23.6.2023 με την οποία απορρίφθηκε το αίτημά του για διεθνή προστασία, καθώς κρίθηκε ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις των άρθρων 3 και 19 των περί Προσφύγων Νόμων του 2000 έως 2022 (στο εξής: ο περί Προσφύγων Νόμος). Ταυτόχρονα αιτείται την έκδοση απόφασης από τον παρόν Δικαστήριο με την οποία να αναγνωρίζεται ως δικαιούχος διεθνούς προστασίας.
Γεγονότα
1. Τα γεγονότα της υπόθεσης έχουν ως ακολούθως: ο Αιτητής κατάγεται από τη Νιγηρία. Εισήλθε παράνομα στη Δημοκρατία στις 19.11.2021 και περί τις 13.1.2022 υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας. Στις 20.6.2023, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη του Αιτητή από λειτουργό. Στις 20.6.2023, ο λειτουργός υπέβαλε Έκθεση /Εισήγηση προς τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Ασύλου (στο εξής: Προϊστάμενος) για απόρριψη της αίτησης ασύλου του Αιτητή και την επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του. Η Εισήγηση εγκρίθηκε από τον Προϊστάμενο στις 23.6.2023. Η εν λόγω απορριπτική απόφαση, η οποία κοινοποιήθηκε στον Αιτητή στις 5.7.2023, αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
Νομικοί Ισχυρισμοί
2. Κατά την επ’ ακροατηρίω συζήτηση, ο Αιτητής προώθησε ως μοναδικό λόγο προσφυγής την έλλειψη δέουσας έρευνας, επισημαίνοντας τα περί κινδύνου που ο ίδιος διατρέχει από το θείο του, αδελφό του πατέρα του, εξαιτίας περιουσιακών διαφορών.
3. Από την πλευρά τους οι Καθ’ ων η αίτηση υπεραμύνονται της ορθότητας της επίδικης πράξης και επισημαίνουν ότι η απόφαση των Καθ' ων η αίτηση ήταν προϊόν δέουσας έρευνας. Εισηγούνται ότι οι λόγοι που προβάλλει ο Αιτητής δεν προβάλλονται κατά τα οριζόμενα στον Κανονισμό 7 του Διαδικαστικού Κανονισμού του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου 1962, o οποίος επιβάλλει την εξειδίκευση των λόγων προσφυγής, καθώς αυτοί δεν συνοδεύονται από σαφή αιτιολογία και δεν γίνεται σαφής παραπομπή στις περιστάσεις του Αιτητή. Εισηγούνται ότι οι ισχυρισμοί του Αιτητή θα πρέπει να απορριφθούν ως γενικοί. Αναφέρονται εκτεταμένως στους ουσιώδεις ισχυρισμούς του Αιτητή και στην αξιολόγησή τους από τους Καθ’ ων η αίτηση και βάλλουν κατά της αξιοπιστίας των ισχυρισμών του Αιτητή, υποδεικνύοντας ότι δεν κατάφερε να καταδείξει ότι ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις υπαγωγής του στα άρθρα 3 και 19 του περί Προσφύγων Νόμου. Επισημαίνουν δε, ότι η επίδικη απόφαση, έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, μετά από δέουσα έρευνα και σωστή ενάσκηση των εξουσιών που δίνει ο νόμος στους Καθ΄ων η αίτηση, αφού λήφθηκαν υπόψη όλα τα σχετικά γεγονότα και περιστατικά της υπόθεσης. Είναι δε επαρκώς και δεόντως αιτιολογημένη και δεν υπήρχε οποιαδήποτε λανθασμένη εκτίμηση ή παρερμηνεία των στοιχείων που ο Αιτητής είχε θέσει ενώπιον της διοίκησης.
To νομικό πλαίσιο
4. Ο Κανονισμός 2 των περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Διαδικαστικών Κανονισμών του 2019 έχει ως ακολούθως:
«Ο Διαδικαστικός Κανονισμός του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου του 1962, και οι περί της Λειτουργίας του Διοικητικού Δικαστηρίου (Αρ.1) Διαδικαστικοί Κανονισμοί του 2015, τυγχάνουν εφαρμογής σε όλες τις προσφυγές που καταχωρούνται στο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας από 18.6.2019, με τις αναγκαίες τροποποιήσεις που αναφέρονται στη συνέχεια και κατ’ ανάλογη εφαρμογή των δικονομικών κανόνων και πρακτικής που ακολουθούνται και εφαρμόζονται στις ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου προσφυγές εκτός αν ήθελε άλλως ορίσει το Δικαστήριο.».
5. Το άρθρο 11 των περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 και 2020 (Ο περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμος) καθορίζει τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου.
6. Το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου καθορίζει την έννοια του όρου πρόσφυγας και τις προϋποθέσεις υπαγωγής σε αυτόν τον ορισμό.
7. Το άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου προβλέπει τις περιπτώσεις, όπου χορηγείται το καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας.
8. Το Διάταγμα του Υπουργού Εσωτερικών δυνάμει του άρθρου 12Βτρις του περί Προσφύγων Νόμου ημερομηνίας 31.5.2024 (στο εξής: Κ.Δ.Π. 191/2024), ορίζει τη Νιγηρία ως ασφαλή χώρα ιθαγένειας.
Κατάληξη
9. Ως προς τον ισχυρισμό που προωθεί ο Αιτητής, είναι κρίσιμο και απαραίτητο να καταστεί αντιληπτό ότι η δικαιοδοσία του παρόντος δικαστηρίου διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στο λυσιτελές της προβολής των λόγων προσφυγής. Ειδικότερα, το παρόν Δικαστήριο ως δικαστήριο ουσίας δικάζει την υπόθεση που άγεται ενώπιον του εξ υπαρχής, κατά το νόμο και κατά την ουσία, δεν περιορίζεται μόνο στην εξέταση της διαδικασίας και των στοιχείων κρίσης της διοικητικής αρχής που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αλλά προχωρεί παραπέρα και εξετάζει και την ουσιαστική ορθότητα της de novo και ex nunc. Ο Αιτητής αναμένεται να προβάλει, στο πλαίσιο της διοικητικής ή και της παρούσας δικαστικής διαδικασίας, τέτοιους συγκεκριμένους και ειδικούς ισχυρισμούς, οι οποίοι εν δυνάμει θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας. Η πιο πάνω ανάλυση λόγω της έκτασης της δικαιοδοσίας του παρόντος Δικαστηρίου καθιστά αλυσιτελή την προβολή υποπεριπτώσεων λόγων προσφυγής π.χ. έλλειψη δέουσας έρευνας, ορισμένες διαδικαστικές πλημμέλειες κατά την έκδοση της επίδικης πράξης. Εν προκειμένω, ο Αιτητής εκπροσωπούμενος και δια συνηγόρου, έχει την ευκαιρία να εκθέσει τους ισχυρισμούς του και να λάβει όλα τα δέοντα δικονομικά μέσα προς τεκμηρίωσή τους [Βλ. «Εγχειρίδιο Διοικητικού Δικαίου», Επαμεινώνδας Π. Σπηλιωτόπουλος, 14ης Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 260, υποσημ. 72, «Εισηγήσεις Διοικητικού Δικονομικού Δικαίου, Χαράλαμπος Χρυσανθάκης, 2η Έκδοση, Νομική Βιβλιοθήκη, σελ. 247 και Π.Δ. Δαγτόγλου, (Διοικητικό Δικονομικό Δίκαιο), σελ. 552]. Ως αλυσιτελείς χαρακτηρίζονται οι λόγοι προσφυγής, οι οποίοι ακόμα και αν γίνουν δεκτοί δεν πρόκειται να οδηγήσουν σε ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης [Βλ. Η προβολή ισχυρισμών στις διοικητικές διαφορές ουσίας, Α. Αθ. Αρχοντάκη, Νομική Βιβλιοθήκη, σ. 100].
10. Ειδικώς ως προς τις διαδικαστικής φύσεως πλημμέλειες τις οποίες επικαλείται ο Αιτητής, επαναλαμβάνεται ότι εγείρονται αλυσιτελώς για τους λόγους που ανέφερα ανωτέρω και οι οποίοι συνδέονται με τη δικαιοδοσία του παρόντος Δικαστηρίου. Αλυσιτελώς συγκεκριμένα προβάλλει ο Αιτητής ελλείψεις κατά το στάδιο της συνέντευξης και των προσώπων που συμμετείχαν στη διαδικασία από πλευράς της διοίκησης, καθώς και σε αυτή την περίπτωση δεν κατορθώνει να καταδείξει τη ζημία που κατ' ισχυρισμό έχει υποστεί και κυρίως τι ισχυρισμούς και ποιες επισημάνσεις θα προσέθετε, οι οποίες επιπλέον θα ήταν ικανές να ανέτρεπαν το αποτέλεσμα της επίδικης πράξης. Οι διαδικαστικές πλημμέλειες που υποδεικνύει, άπτονται της ικανότητας του Αιτητή να εκθέσει διεξοδικά τους λόγους της αίτησής του. Εν προκειμένω, ο Αιτητής δεν επεξηγεί με ποιο τρόπο η ακολουθηθείσα διαδικασία επηρέασε αυτή τη δυνατότητα και το κυριότερο, λαμβάνοντας υπόψη τη δυνατότητα να εκθέσει εκ νέου τις θέσεις του ενώπιον του Δικαστηρίου, γιατί αυτή η κατ' ισχυρισμό παράλειψη είναι καταλυτικής φύσεως σε σχέση με το δικαίωμά του αυτός να εκθέσει διεξοδικά τις θέσεις του. Ο Αιτητής παρατηρώ ότι δεν προβάλλει οποιοδήποτε νέο ισχυρισμό στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, τον οποίο δεν μπόρεσε να προβάλει εξαιτίας των κατ' ισχυρισμό παραλείψεων της διοίκησης. Αντίθετα, παρατηρώ ότι προσυπογράφει το πρακτικό της συνέντευξης και ότι κατανόησε πλήρως τα διαμειφθέντα. Επιπλέον, ως προς την ουσία του αιτήματός του, δεν προσθέτει οτιδήποτε πέραν των όσων ανέφερε κατά το στάδιο της συνέντευξης, αλλά τουναντίον στηρίζεται στις εκεί δηλώσεις του.
11. Επισημαίνεται επιπλέον συναφώς ότι αποτελεί βασική νομολογιακή αρχή ότι η έκταση της έρευνας, ο τρόπος και η διαδικασία που θα ακολουθηθεί ποικίλλει ανάλογα με το υπό εξέταση ζήτημα, ανάγεται δε στη διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης (Βλ. Δημοκρατία ν. Κοινότητας Πυργών κ.ά. (1996) 3 Α.Α.Δ. 503, Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας ν. Ζάμπογλου (1997) 3 Α.Α.Δ. 270, Α.Ε. Aρ.: 3017, Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, ημερ. 5.6.2002, (2002) 3 ΑΑΔ 345).
12. Η γενική αυτή νομολογιακή αρχή θα πρέπει να εξεταστεί εν προκειμένω υπό το φως του ειδικού δικαίου που διέπει τη διαδικασία εξέτασης μίας αιτήσεως ασύλου και των αρχών που θεσπίζει τόσο η εθνική όσο και η ενωσιακή νομοθεσία. Συναφές εν προκειμένω είναι το άρθρο 16 του περί Προσφύγων Νόμου και ειδικότερα τα εδάφια (2) και (3) αυτού. Από τις εν λόγω διατάξεις απορρέει καταρχάς η υποχρέωση του Αιτητή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια προς τεκμηρίωση της αίτησης ασύλου του. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου (Βλ. ενδεικτικώς, Υπόθ. Αρ. 1721/2011, Ηοοman & Mahiab Khanbabaie v. Aναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, ημερ. 30.6.2016, ECLI:CY:AD:2016:D320) αποτελεί υποχρέωση του αιτητή ασύλου να επικαλεστεί έστω και χωρίς να προσκομίσει τυπικά αποδεικτικά στοιχεία, συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που του προκαλούν κατά τρόπο αντικειμενικώς αιτιολογημένο, φόβο δίωξης στη χώρα του για κάποιον από τους λόγους που αναφέρει το άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (Βλ. επίσης νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, αποφάσεις αρ. 1093/2008, 817/2009 και 459/2010). Εν συνεχεία ωστόσο, λόγω ακριβώς της δυσχέρειας των αιτητών ασύλου να τεκμηριώσουν με συγκεκριμένα στοιχεία την αίτησή τους, γεννάται υποχρέωση της διοίκησης να συνδράμει τον αιτητή σε αυτήν την προσπάθεια προβολής και τεκμηρίωσης των ισχυρισμών του (Βλ. Εγχειρίδιο για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων της Υπάτης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών παρ. 195 επ., Βλ. επίσης αναφορικά με την ενεργό συνεργασία Απόφαση του ΔΕΕ της 22ας Νοεμβρίου 2012, Υπόθεση C‑277/11, M. M., ECLI:EU:C:2012:744, σκέψεις 63 εώς 68).
13. Προχωρώντας στην εξέταση της ουσίας των ισχυρισμών του Αιτητή, επισημαίνω συναφώς τα ακόλουθα: Στην αίτησή του για διεθνή προστασία, ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, ο Αιτητής δήλωσε νιγηριανής καταγωγής, γεννηθείς στην πόλη Ukehe το 1996.H μητρική του γλώσσα είναι Igbo, ενώ μιλάει επίσης αγγλικά. Ως προς τη θρησκεία του δήλωσε Χριστιανός. Ως προς τους λόγους εγκατάλειψης της χώρας καταγωγής του, δήλωσε πως ύστερα από το θάνατο του πατέρα του, η ζωή του ιδίου και των μελών της οικογενείας του βρισκόταν σε κίνδυνο από τον αδερφό του πατέρα του, λόγω περιουσιακών διαφορών.
14. Κατά το στάδιο της συνέντευξης, ο Αιτητής επανέλαβε τους ως άνω ισχυρισμούς. Αρχικά, ως προς τα προσωπικά του στοιχεία, δήλωσε ότι γεννήθηκε στο χωριό Nkpologwu, στην πόλη Ukehe, της τοπικής αρχής Ιgbo-Etiti Local Government (LGA), στην πολιτεία Enugu . Ως προς την εθνοτική του καταγωγή, ο Αιτητής δήλωσε ότι ανήκει στη φυλή Igbo, η μητρική του γλώσσα είναι Igbo και ομιλεί επίσης αγγλικά. O Αιτητής σπούδασε στην πόλη Αbia κατά τα έτη 2017 - 2019. Ως αναφέρει ο Αιτητής, από το 2015 μετέβη στην πόλη Abuja όπου διέμενε κάποιες φορές με τη θεία του, ενώ κατά την περίοδο 2018 – 2021 ζούσε διαρκώς στην Abuja μαζί με την θεία του καθώς εργαζόταν ως οδηγός. Ο πατέρας του απεβίωσε το 2011, σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Στη Νιγηρία βρίσκονται η μητέρα του μαζί με τα τρία αδέρφια του.
15. Αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους αναχώρησε από την πατρίδα του, ο Αιτητής δήλωσε πώς μετά το θάνατο του πατέρα του, το 2011, οι πρεσβύτεροι της φυλής συνωμότησαν εναντίον της μητέρας του, θεωρώντας την υπαίτια για το θάνατο του πατέρα του. Επιπλέον ο θείος του, αδερφός του πατέρα του, πήρε από την οικογένεια του Αιτητή την περιουσία του πατέρα τους, αποκλείοντας τους από αυτήν. Όταν ο Αιτητής με την μητέρα του προσπάθησαν να ζητήσουν από τον θείο του κάποιο μικρό μερίδιο από αυτήν την περιουσία, τότε ο θείος του ξεκίνησε τις απειλές, του επιτέθηκε και σύμφωνα με τον ίδιο προσέλαβε ανθρώπους για να τον σκοτώσουν. Για τους λόγους αυτούς, ο Αιτητής το 2015, μετεγκαταστάθηκε στην πόλη Abuja όπου διέμενε κάποιες φορές με τη θεία του, ενώ κατά την περίοδο 2018 – 2021 ζούσε διαρκώς στην Abuja μαζί με τη θεία του καθώς εργαζόταν και παρέμεινε εκεί έως ότου εγκαταλείψει τη χώρα του.
16. Αναφορικά με το ταξίδι του, ο Αιτητής δήλωσε ότι αναχώρησε από την Αbuja στις 12.11.2021 με την οικονομική συνδρομή της θείας του και ενός φίλου του.
17. Αξιολογώντας το αίτημα διεθνούς προστασίας του Αιτητή, οι Καθ’ ων η αίτηση σχημάτισαν δύο ουσιώδεις ισχυρισμούς. Ο πρώτος, ως προς την ταυτότητα, το προφίλ, τη χώρα καταγωγής και συνήθους διαμονής του Αιτητή και την περιοχή τελευταίας διαμονής του Αιτητή. Ο δεύτερος ισχυρισμός ως προς τη δίωξη του υπό μορφή απειλών από το θείο του, λόγω κτηματικών διαφορών ( ερυθρά 61, 60 του διοικητικού φακέλου).
18. Ο πρώτος ισχυρισμός έγινε αποδεκτός, δεδομένου ότι κρίθηκε πως ο Αιτητής παρείχε πληροφορίες που επίσης βρίσκονταν σε συμφωνία με το προσκομισθέν διαβατήριο από τον ίδιο και τις πληροφορίες από εξωτερικές πηγές σχετικά με τη χώρα καταγωγής και διαμονής του (ερυθρά 60, 59 του διοικητικού φακέλου).
19. Αξιολογώντας την εσωτερική αξιοπιστία του Αιτητή σχετικά με το δεύτερο ισχυρισμό, οι Καθ’ ων η Αίτηση έκριναν ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παράσχει ικανοποιητικές και επαρκείς πληροφορίες σε θέματα που άπτονταν στον πυρήνα του αιτήματός του, ενώ σε διευκρινιστικές ερωτήσεις υπέπεσε σε αντιφάσεις, ασάφειες, αοριστίες και έλλειψη ευλογοφάνειας. Περαιτέρω, οι Καθ’ ών η αίτηση επεσήμαναν τα σημαντικότερα σημεία, τα οποία οδήγησαν στη συγκεκριμένη αξιολόγηση.
20. Αρχικά, ερωτηθείς αν ο πατέρας του άφησε στον ίδιο περιουσία, ο Αιτητής απάντησε με ασάφεια “Yes I believe he had some because is only the house we live I know of” (σε ελεύθερη μετάφραση «Ναι πιστεύω ότι είχε κάποια, γιατί είναι μόνο το σπίτι που ζούμε αυτό που ξέρω»). Σε διευκρινιστική ερώτηση απάντησε "Yes I believe I know that my father had properties” (σε ελεύθερη μετάφραση «Ναι πιστεύω πως ξέρω πως ο πατέρας μου είχε περιουσιακά στοιχεία» (ερυθρό 19, 3Χ, 4Χ του διοικητικού φακέλου), απαντήσεις που κατά τους Καθ’ ων η αίτηση κρίθηκαν ως ασαφείς, αόριστες και ασυνεπείς.
21. Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις σχετικά με τους συγγενείς του, οι οποίοι κατηγορούσαν τη μητέρα του για το θάνατο του πατέρα του, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να δώσει μια ξεκάθαρη απάντηση, απαντώντας με υπεκφυγές και ασάφειες (ερυθρό 18, 2X-7X του διοικητικού φακέλου), ενώ εν τέλει, ανέφερε ότι δεν συνέβη τίποτα στον ίδιο και στην μητέρα του λόγω της κατηγορίας αυτής (ερυθρό 18, 8Χ του διοικητικού φακέλου).
22. Περαιτέρω, οι Καθ’ ων η αίτηση επεσήμαναν στον Αιτητή ότι βάσει διαθέσιμων εξωτερικών πηγών πληροφόρησης, η περιουσία του αποβιώσαντος πατέρα μεταφέρεται στον πρωτότοκο υιό. Κληθείς να το σχολιάσει, ο Αιτητής απάντησε “That is the reason” (σε ελεύθερη μετάφραση «αυτός είναι ο λόγος»). Σύμφωνα με τους Καθ΄ ων η αίτηση οι απαντήσεις του Αιτητή κρίθηκαν μη ικανοποιητικές και αόριστες (ερυθρό 19, 6Χ του διοικητικού φακέλου). Επίσης κατά τους Καθ΄ ων η αίτηση, οι απαντήσεις του Αιτητή σε διευκρινιστικές ερωτήσεις σχετικά με την περιουσία του πατέρα του ήταν μη ικανοποιητικές ως μονολεκτικές, με ασάφειες και αοριστίες (ερυθρό 19, 6Χ-9Χ και 18, 1Χ του διοικητικού φακέλου).
23. Κληθείς να απαντήσει πώς κατάφερε ο θείος του να κατασχέσει όλη την περιουσία του πατέρα του, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι ο Αιτητής απαντούσε με αοριστίες ( ερυθρό 18, 9X-11X του διοικητικού φακέλου).
24. Ερωτηθείς σχετικά με την επίθεση από τον θείο του, ο Αιτητής απάντησε ότι ο θείος του τον χαστούκισε, ενώ για τη δεύτερη ισχυριζόμενη επίθεση που δέχτηκε, ότι έκοβε με τη μητέρα του καρπούς από ένα δέντρο και όταν τους είδε ο θείος του τους χτύπησε (ερυθρό 17, 3Χ-7Χ του διοικητικού φακέλου), απαντήσεις που κατά τους Καθ’ ων η αίτηση χαρακτηρίζονται από επιπολαιότητα και ασάφεια.
25. Κληθείς να δώσει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον ισχυρισμό του ότι ο θείος του προσέλαβε άτομα να τον δολοφονήσουν, ο Αιτητής ανέφερε ότι κάποια άτομα πήγαν στο σπίτι του, δεν τον βρήκαν και έφυγαν. Ερωτηθείς σχετικά με το πώς γνωρίζει ότι ο θείος του είναι υπεύθυνος, απάντησε “I know because when you have some problem with somebody he is not happy with you…I know” (σε ελεύθερη μετάφραση «Γνωρίζω, διότι όταν έχει κάποιος πρόβλημα με κάποιον δεν είναι χαρούμενος μαζί σου... Το γνωρίζω.» (ερυθρό 17, 8Χ-10Χ του διοικητικού φακέλου). Σύμφωνα με τους Καθ΄ ων η αίτηση, η απάντηση του θεωρήθηκε μη ευλογοφανής και γενικότερα ότι οι απαντήσεις του στηρίζονται σε δικές του υποθέσεις και εικασίες.
26. Εν συνεχεία, σχετικά με τις ισχυριζόμενες απειλές, ο Αιτητής ανέφερε ότι άρχισαν τον Ιούνιο του 2011 από τον θείο του, επειδή του ζήτησε μερίδιο από την κληρονομιά του πατέρα του. Ο Αιτητής ανέφερε ότι συνολικά απειλήθηκε τρεις φορές και ότι η τελευταία απειλή έλαβε χώρα το 2015 (ερυθρό 17, 3Χ-5Χ και ερυθρό 16, 1Χ-4Χ του διοικητικού φακέλου). Μετέπειτα, ανέφερε ότι διέμενε κάποιες φορές από το 2015 στη θεία του στην Abuja και μέχρι την αναχώρηση του από τη χώρα του, τον Νοέμβριο του 2021, τίποτα δεν του συνέβη. Οι Καθ΄ ων η αίτηση έκριναν ότι οι απαντήσεις του Aιτητή σχετικά με τις απειλές που δέχτηκε από τον θείο του, δεν παρείχαν επαρκείς και ικανοποιητικές πληροφορίες, ενώ σε διευκρινιστικές ερωτήσεις απαντούσε με ασάφειες, αοριστίες και υπεκφυγές (ερυθρό 16, 5X-7X του διοικητικού φακέλου).
27. Περαιτέρω, κατά τους Καθ΄ ων η αίτηση, τα λεγόμενά του Αιτητή δε διέπονταν από ευλογοφάνεια. Και τούτο διότι, ενώ ο Αιτητής ανέφερε ότι ο θείος του θέλει να τον σκοτώσει λόγω της περιουσίας, εντούτοις ο ίδιος εγκατέλειψε την χώρα του, με αποτέλεσμα ο θείος του να μπορεί να κατασχέσει την περιουσία του οποιαδήποτε στιγμή το θελήσει. Ερωτηθείς δε εάν επιθυμεί ο ίδιος να λάβει την περιουσία, απάντησε ότι δεν ξέρει αν τη θέλει, γιατί δεν γνωρίζει ποιος την κατέχει (ερυθρό 16, 8Χ-12Χ του διοικητικού φακέλου).
28. Σε διευκρινιστικές ερωτήσεις, ο Αιτητής δεν παρείχε επαρκείς πληροφορίες όσον αφορά στους λόγους που ο ίδιος εξακολουθεί να διώκεται από τον θείο του. Κατά τους Καθ΄ ων η αίτηση, η ισχυριζόμενη δίωξη δεν υφίσταται και τούτο διότι, ενώ η εν λόγω περιουσία αποτελεί την γενεσιουργό αιτία της ισχυριζόμενης δίωξής του, ο Αιτητής βρίσκεται σε άγνοια για την παρούσα της κατάσταση (ερυθρό 16, 8Χ-12Χ, και ερυθρό 15, 1X του διοικητικού φακέλου).
29. Εν κατακλείδι, κατά την αξιολόγηση της εσωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή, οι Καθ’ ων η αίτηση, κατέληξαν ότι βάσει του ισχυρισμού του Αιτητή, ο φόβος δίωξης δεν θεωρείται αρκούντος σοβαρός ως προς τη φύση του και την επανάληψή του. Επιπλέον, ότι η ισχυριζόμενη δίωξη του δεν υφίσταται, αφού από το 2015 που δέχθηκε την τελευταία απειλή, μέχρι τις 12 Νοεμβρίου του 2021 που αναχώρησε από τη χώρα του, τίποτα δεν του συνέβη, παρέμενε στη χώρα του και εργαζόταν, έφυγε νόμιμα από τη χώρα του και οι αρχές της χώρας του θα τον δεχθούν να επιστρέψει εάν το θελήσει (ερυθρό 16, 4Χ 7Χ,ερυθρό 21, 2Χ και ερυθρό 20, 2X του διοικητικού φακέλου).
30. Αξιολογώντας την εξωτερική αξιοπιστία του Αιτητή αναφορικά με το συγκεκριμένο ισχυρισμό, οι Καθ΄ ων η αίτηση σημειώνουν ότι οι δηλώσεις του Αιτητή αποτελούν το μοναδικό τεκμήριο προς υποστήριξη του αιτήματός του και «δεν υπάρχουν εύλογοι λόγοι που να δικαιολογούν την οποιαδήποτε ανάλυση των εν λόγω δεδομένων μέσω άλλων πηγών πληροφόρησης» (ερυθρό 57 του διοικητικού φακέλου). Συμπερασματικά, οι Καθ’ ων η αίτηση έκριναν ότι δεδομένου ότι ο Αιτητής υπέπεσε σε ασάφειες, αοριστίες, ασυνέπειες, έλλειψη ευλογοφάνειας και έλλειψη επαρκών πληροφοριών, o ισχυρισμός του που αφορά στη δίωξή του, απορρίπτεται.
31. Στη βάση του ισχυρισμού ο οποίος έγινε αποδεκτός, ήτοι ταυτότητα, το προφίλ, τη χώρα καταγωγής και τον τόπο τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή και λαμβανομένων υπόψιν των πληροφοριών από τη χώρα καταγωγής, και ειδικότερα πληροφορίες για την κατάσταση ασφαλείας στην πολιτεία Enugu όπου αναμένεται να επιστρέψει ο Αιτητής, δεν διαπιστώθηκε η συνδρομή φόβου δίωξης ή βλάβης του Αιτητή. Προχωρώντας τέλος, στη νομική ανάλυση, οι Καθ’ ων η αίτηση διαπιστώνουν ότι δεν προκύπτει βάσιμος και δικαιολογημένος φόβος δίωξης του Αιτητή δυνάμει του άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου, αλλά ούτε συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 19(2) του περί Προσφύγων Νόμου.
32. Στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, ο Αιτητής δεν προέβαλε οποιοδήποτε νέο, ειδικό και τεκμηριωμένο ισχυρισμό συναφή με τον πυρήνα του αιτήματός του για διεθνή προστασία, προσφέροντας νέα στοιχεία προκειμένου να υποστηρίξει τους ισχυρισμούς του.
33. Όπως υπαγορεύουν τα εδάφια (3) και (4) του άρθρου 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμου, με βάση τα ενώπιον μου δεδομένα, θα προχωρήσω σε de novo και ex nunc αξιολόγηση των περιστάσεων του Αιτητή.
34. Αρχικά, συντάσσομαι με τον τρόπο που διέκριναν οι Καθ’ ων η αίτηση τους ουσιώδεις ισχυρισμούς του Αιτητή.
35. Συντάσσομαι με τους Καθ’ ων η αίτηση ως προς την αξιολόγηση και αποδοχή του πρώτου ουσιώδους ισχυρισμού αναφορικά με τα προσωπικά στοιχεία, του Αιτητή, ήτοι τόπος γέννησης, καταγωγή, οικογενειακή κατάσταση και εκπαίδευση, τελευταίος τόπος διαμονής), καθώς όντως οι δηλώσεις του ήταν συνεπείς, συνεκτικές και επιβεβαιώνονται από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης. Αντίγραφο εξάλλου του διαβατηρίου του εντοπίζεται στο διοικητικό φάκελο, μέσω το οποίου επιβεβαιώνεται μέρος των προσωπικών του στοιχείων. Ωστόσο, διαφωνώ με τη διαπίστωση των Καθ΄ων η αίτηση ότι ο τόπος συνήθους διαμονής του Αιτητή είναι το χωριό Nkpologwu, στην πόλη Ukehe, της τοπικής αρχής Ιgbo-Etiti Local Government (LGA), στην πολιτεία Enugu και όχι η πόλη Abuja, στην οποία διέμενε μόνιμα ο Αιτητής κατά τις δηλώσεις του μαζί με την θεία του από το 2018 μέχρι το 2021 που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, έστω και εάν οι Καθ’ ων η Αίτηση αναγνώρισαν την πόλη Abuja, ως τον τελευταίο τόπο διαμονής του Αιτητή.
36. Ως προς τον σχηματισθέντα δεύτερο ουσιώδη ισχυρισμό του Αιτητή περί δίωξής του από τον θείο του εξαιτίας κτηματικών διαφορών, συντάσσομαι με την απόρριψη αυτού ελλείψει εσωτερικής αξιοπιστίας. Η αφήγηση του Αιτητή, δε διέπεται από την απαιτούμενη επάρκεια πληροφοριών, ενώ απουσιάζει το στοιχείο της βιωματικότητας, ώστε οι παρεχόμενες πληροφορίες να παραπέμπουν σε βιωμένες από τον ίδιο εμπειρίες. Στο σημείο αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψιν το μορφωτικό επίπεδο του Αιτητή, βάσει του οποίου αναμενόταν από τον ίδιο να παράσχει ένα ελάχιστο επίπεδο πληροφοριών προς επίρρωσιν των ισχυρισμών του. Επιπροσθέτως, όσον αφορά τις απαντήσεις του σε διευκρινιστικές ερωτήσεις, παρουσιάζονται αντιφάσεις και ανακολουθίες.
37. Ειδικότερα, ο Αιτητής δεν ήταν σε θέση να παρέχει επαρκείς πληροφορίες αναφορικά με την ύπαρξη της περιουσίας του πατέρα του την οποία καταχράστηκε ο θείος του, αλλά ούτε και ως προς το τι είδους περιουσία κατείχε ο πατέρας του, ώστε να προκύπτει με σαφήνεια ότι υφίσταται ο γενεσιουργός λόγος της επίμαχης διαφοράς. Αφενός, σε σχετική υποβληθείσα ερώτηση ως προς το εάν ο πατέρας του τού άφησε κληρονομιά, ο Αιτητής αρχικά δήλωσε ότι “Yes I believe he had some because is only the house we live I know of” (σε ελεύθερη μετάφραση «Ναι πιστεύω ότι είχε κάποια, γιατί είναι μόνο το σπίτι που ζούμε αυτό που ξέρω») (ερυθρό 19, 3χ του διοικητικού φακέλου). Ωστόσο σε κατοπινή διευκρινιστική ερώτηση, ο Αιτητής κληθείς να σχολιάσει εάν πιστεύει ή εάν είναι σίγουρος αναφορικά με την περιουσία του πατέρα του, ενόψει του ότι ο ίδιος είχε δηλώσει προηγουμένως ότι ο θείος του σφετερίστηκε ολόκληρη την περιουσία του πατέρα του, ο Αιτητής με γενικόλογο και ασαφή τρόπο επανέλαβε ότι “Yes I believe I know that my father had properties” (σε ελεύθερη μετάφραση «Ναι πιστεύω πως ξέρω πως ο πατέρας μου είχε περιουσιακά στοιχεία») (ερυθρό 19 4X του διοικητικού φακέλου). Αφ’ ης στιγμής ο Αιτητής επικαλείται ότι οι κατ’ ισχυρισμό απειλές και ο κατ’ ισχυρισμό φόβος δίωξης και βλάβης του από το θείο έχουν ως γενεσιουργό αιτία τις κατ’ ισχυρισμό διαφορές αναφορικά με την περιουσία του πατέρα του, ευλόγως αναμενόταν από τον ίδιο να είναι σε θέση να δώσει περισσότερες πληροφορίες αναφορικά με την περιουσία που κατείχε ο πατέρας του αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θείος του κατόρθωσε να σφετεριστεί την περιουσία του έστω και εάν δεν ήταν δικαιούχος αυτής. Μάλιστα, ο ίδιος επικαλέστηκε κατά τρόπο γενικό και αόριστο ως δικαιολογία για την άγνοιά του το γεγονός ότι ο πατέρας του δεν του ανέφερε τίποτε σχετικό με την περιουσία του, εξαιτίας του ξαφνικού του θανάτου (ερυθρό 19, 5χ του διοικητικού φακέλου) .
38. Ομοίως, οι πληροφορίες που παρείχε σχετικά με τον ισχυρισμό του ότι ο θείος του προσέλαβε άτομα για τον σκοτώσουν, κρίνονται ως μη επαρκείς. Οι πληροφορίες που παρείχε o Αιτητής δεν διέπονται από τις απαιτούμενες λεπτομέρειες που αφορούν τη σύνδεση του Αιτητή με τα συγκεκριμένα γεγονότα που ισχυρίζεται πως βίωσε, ώστε να σχηματιστεί η απαραίτητη εικόνα για την στοιχειοθέτησή του. Αρχικά ο Αιτητής ανέφερε ότι κάποια άτομα επισκέφθηκαν το σπίτι τους ρωτώντας τη μητέρα και τους αδερφούς του για το που βρισκόταν ο ίδιος. Ερωτηθείς σχετικά με το πώς γνωρίζει ότι ο θείος του ήταν ο ηθικός αυτουργός, ο Αιτητής δεν παρείχε ικανοποιητική εξήγηση, ώστε να προκύπτει ότι ο θείος του συνδέεται με το συγκεκριμένο γεγονός, καθώς και οι προθέσεις του θείου του γενικότερα. Ως εκ τούτου, η κατ΄ισχυρισμό πρόθεση των εν λόγω προσώπων να τον βλάψουν και ότι αυτά συνδέονται με τον θείο του, βασίζονται εν πολλοίς σε δικές του εικασίες.
39. Επιπλέον, καίτοι το συγκεκριμένο σημείο αγγίζει και τα όρια της αξιολόγησης κινδύνου, εντούτοις είναι σκόπιμο να σημειωθεί και κατά την αξιολόγηση του υπό εξέταση ισχυρισμού, ότι από το 2015 που σύμφωνα με τις δηλώσεις του Αιτητή έλαβε χώρα η τελευταία απειλή που ο ίδιος δέχθηκε και μέχρι να εγκαταλείψει τη χώρα του το 2021, δεν δέχτηκε οποιεσδήποτε περαιτέρω απειλές. Από το 2015 διέμενε περιστασιακά στην πόλη Abuja με τη θεία και σε μόνιμη βάση κατά την περίοδο 2018-2021 όπου εργαζόταν, χωρίς να αντιμετωπίσει οποιοδήποτε πρόβλημα με το θείο του. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί και το γεγονός ότι η μητέρα και τα αδέλφια του Αιτητή εξακολουθούν να παραμένουν στη χώρα καταγωγής του, χωρίς ο Αιτητής να κάνει αναφορά σε οποιοδήποτε περιστατικό δίωξης του.
40. Δεν συντάσσομαι με τους Καθ΄ ων η αίτηση στο βαθμό που η αξιολόγηση της εσωτερικής αξιοπιστίας του Αιτητή, δεν στηρίζεται σε συγκεκριμένους δείκτες αξιολόγησης αξιοπιστίας, αλλά σε κρίσεις αναφορικά με τα κίνητρα και τη συμπεριφορά του Αιτητή. Εν προκειμένω, δεν συντάσσομαι με τους χαρακτηρισμούς περί επιπολαιότητας (ερυθρό58 του διοικητικού φακέλου) και υπεκφυγών στις ερωτήσεις (ερυθρό 59 του διοικητικού φακέλου). Η αξιοπιστία δεν μπορεί να αξιολογηθεί μόνο με βάση την υποκειμενική αντίληψη των Καθ’ ων η αίτηση περί επιπολαιότητας ή υπεκφυγών. Αντιθέτως, η αξιολόγηση πρέπει να είναι αντικειμενική και βασισμένη σε συγκεκριμένα και αντικειμενικά κριτήρια. Οποιαδήποτε υποκειμενική κρίση πρέπει να αποφεύγεται, προκειμένου να διασφαλιστεί η αμεροληψία της διαδικασίας.
41. Συντάσσομαι με την απόφαση των Καθ’ ων η αίτηση να απορρίψουν τον ισχυρισμό αυτό του Αιτητή λόγω έλλειψης εσωτερικής αξιοπιστίας, στο βαθμό που είναι βασισμένη στους συγκεκριμένους δείκτες αξιοπιστίας.
42. Όσον αφορά στην εξωτερική αξιοπιστία αναφορικά με το συγκεκριμένο ισχυρισμό, σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές στη Νιγηρία, και συγκεκριμένα μεταξύ της φυλής Igbo, υπάρχουν περιπτώσεις όπου οι κληρονομικές διαφορές μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές οικογενειακές συγκρούσεις λόγω παραδοσιακών κληρονομικών πρακτικών. Ωστόσο, τα άτομα που θίγονται από τις πρακτικές αυτές, δύνανται πλέον να αιτηθούν προστασίας από τις αρχές του κράτους τους.
43. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Νιγηρίας έχει εκδώσει αποφάσεις που ακυρώνουν τις παραδοσιακές πρακτικές που αποκλείουν τις γυναίκες και άλλους κληρονόμους από την κληρονομιά. Στην υπόθεση Ukeje v. Ukeje το 2014, το δικαστήριο έκρινε ότι ο αποκλεισμός των γυναικών από την κληρονομιά παραβιάζει το Σύνταγμα της Νιγηρίας του 1999, το οποίο εγγυάται την ελευθερία από διακρίσεις. Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, κάθε παιδί, ανεξαρτήτως φύλου, έχει δικαίωμα στην κληρονομιά από την περιουσία του πατέρα του. [1]
44. Λαμβάνοντας υπόψιν τα πορίσματα σχετικά με την εσωτερική αξιοπιστία τουΑιτητή, όπως και τα πορίσματα που προέκυψαν από αξιόπιστες πηγές σε σχέση και με το συγκεκριμένο ισχυρισμό, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι ο συγκεκριμένος ισχυρισμός οφείλει να τύχει απόρριψης.
45. Αξιολογώντας τον μελλοντικό κίνδυνο που θα αντιμετώπιζε ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στην πατρίδα του, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ισχυρισμοί του Αιτητή που έγιναν αποδεκτοί, η κατάσταση ασφαλείας στη χώρα καταγωγής του, καθώς και οι ιδιάζουσες προσωπικές και ατομικές του περιστάσεις. Από τα στοιχεία του προφίλ του καθαυτά, δεν προκύπτει οποιοσδήποτε εύλογος φόβος δίωξης ή κίνδυνος σοβαρής βλάβης.
46. Όλως επικουρικώς αναφέρονται και τα ακόλουθα: Ακόμη και αν γίνει δεκτός ο ισχυρισμός του Αιτητή περί κτηματικών διαφορών με τον θείο του, δεν προκύπτει η ύπαρξη πράξης αρκούντως σοβαρής, ώστε να χαρακτηριστεί ως δίωξη με την έννοια του άρθρου 3Γ του περί Προσφύγων Νόμου (πράξεις «[.] αρκούντως σοβαρές λόγω της φύσης ή της επανάληψης τους ώστε να συνιστούν σοβαρή παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ειδικά των δικαιωμάτων από τα οποία δεν χωρεί παρέκκλιση, βάσει του άρθρου 15 παράγραφος 2, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για την Προάσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και των Θεμελιωδών Ελευθεριών [.]»), πολλώ δε μάλλον για κάποιον από τους λόγους που εξαντλητικώς αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου (δίωξη λόγω φυλής, θρησκείας, εθνικότητας, συμμετοχής σε ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα ή πολιτικών πεποιθήσεων). Επιπροσθέτως, ακόμη και αν γίνει δεκτός ο ισχυρισμός του Αιτητή, πρέπει να ληφθούν υπόψιν και τα ακόλουθα. Αφενός, ότι ο Αιτητής δεν αναζήτησε προστασία από τις αρχές του κράτους καταγωγής του. Υπενθυμίζεται σχετικά, ότι η διεθνής προστασία αποτελεί προστασία δευτερεύουσα εκείνης της χώρας καταγωγής.[2] Αυτό, σε συνάρτηση με το γεγονός ότι ο Αιτητής δεν προέβαλε οποιονδήποτε ισχυρισμό περί αδράνειας των αρχών στην περίπτωσή του. Σημειώνεται δε ότι ο Αιτητής κατάγεται από ασφαλή χώρα ιθαγένειας δυνάμει της Κ.Δ.Π. 191/2024. Αφετέρου, μεσολάβησε ένα μεγάλο χρονικό διάστημα που διέμενε στην πατρίδα του (2015 έως 2021), χωρίς να δεχτεί κάποια ενόχληση ή και απειλή από τον θείο του. Λαμβάνοντας υπόψιν τα ανωτέρω, δεν δρομολογείται αντικειμενικώς η επέλευση του κινδύνου για την οποία εξέφρασε υποκειμενικό φόβο ο Αιτητής σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής του. Επαναλαμβάνεται δε ότι κάθε απόφαση χορήγησης του καθεστώτος του πρόσφυγα ή του καθεστώτος επικουρικής προστασίας πρέπει να στηρίζεται σε εξατομικευμένη αξιολόγηση (Βλ. απόφαση του ΔΕΕ της 25ης Ιανουαρίου 2018, F, C‑473/16, EU:C:2018:36, σκέψη 41 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία), σκοπός της οποίας είναι να διαπιστωθεί εάν, λαμβανομένης υπόψη της προσωπικής κατάστασης του αιτούντος, πληρούνται οι προϋποθέσεις χορήγησης τέτοιου καθεστώτος (Βλ. απόφαση του ΔΕΕ της 5ης Σεπτεμβρίου 2012, Y και Z, C‑71/11 και C‑99/11, EU:C:2012:518, σκέψη 68και επίσης απόφαση του ΔΕΕ, της 4ης Οκτωβρίου 2018, Ahmedbekova, C-652/16 σκέψη 48). Εν προκειμένω, από την εξατομικευμένη ανάλυση των περιστάσεων του Αιτητή ακόμα και κατά τις δηλώσεις του, δεν παραπέμπουν σε κίνδυνο στη βάση αντικειμενικών δεδομένων.
47. Με βάση τα ανωτέρω, έχοντας ενώπιον μου τον διοικητικό φάκελο της υπόθεσης, καθώς και την ίδια την επίδικη απόφαση καταλήγω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή του Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου.
48. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται, επικουρικώς, η υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς ο Αιτητής δεν τεκμηριώνει, αλλά και από τα ενώπιον μου στοιχεία δεν προκύπτει ότι εάν επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη. Ειδικότερα, στην προκείμενη περίπτωση από το προαναφερόμενο ιστορικό του Αιτητή δεν προκύπτει, ότι ενόψει των προσωπικών του περιστάσεων, πιθανολογείται να εκτεθεί σε κίνδυνο βλάβης συγκεκριμένης μορφής [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94, Elgafaji, σκέψη 32)] ότι αυτός διατρέχει κίνδυνο σοβαρής βλάβης, λόγω θανατικής καταδίκης ή εκτέλεσης, βασανιστηρίων, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας σε περίπτωση επιστροφής του στη χώρα καταγωγής της [βλ. άρθρο 19(2)(α) και (β)].
49. Ούτε εξάλλου, προκύπτει ότι συντρέχει αδιακρίτως ασκούμενη βία στον τόπο καταγωγής και στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, ο βαθμός της οποίας να είναι τόσο υψηλός, ώστε να υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμηθεί ότι ο Αιτητής, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι θα επιστρέψει στις συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές, θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτών των περιοχών, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί στην εν λόγω απειλή [βλ. απόφαση της 17.2.2009, C-465/07, ECLI:EU:C:2009:94 Elgafaji, σκέψη 43].
50. Στο πλαίσιο της εξέτασης των προϋποθέσεων υπαγωγής του Αιτητή στο άρθρο 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου, το Δικαστήριο προέβη σε αυτοτελή έρευνα αναφορικά με την κατάσταση ασφαλείας στον τόπο καταγωγής και στον τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή και αξιολογήθηκε πως δεν προκύπτει πιθανότητα υπαγωγής του σε αυτό.
51. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη βάση δεδομένων RULAC(Rule of Law in Armed Conflict), μια πρωτοβουλία της Ακαδημίας Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Γενεύης, η Νιγηρία είναι αναμεμειγμένη σε δύο παράλληλες μη διεθνείς ένοπλες συρράξεις ενάντια στις μη κρατικές ένοπλες ομάδες Boko Haram και ISWAP (Islamic State in West Africa Province).[3]
52. Η Abuja, ως πρωτεύουσα της Νιγηρίας, παραμένει σε γενικές γραμμές πιο ασφαλής σε σύγκριση με τις βορειοανατολικές περιοχές της χώρας, όπως η Borno, η Adamawa και η Yobe, που πλήττονται από τις δραστηριότητες της Boko Haram και του ISWAP. Ωστόσο, η Abuja δεν είναι εντελώς απαλλαγμένη από τις επιπτώσεις της γενικότερης αστάθειας στη χώρα. Έχουν αναφερθεί περιστασιακές επιθέσεις και απαγωγές, οι οποίες υποδηλώνουν την ύπαρξη απειλών ασφαλείας. Οι νιγηριανές αρχές έχουν ενισχύσει τα μέτρα ασφαλείας και έχουν αυξήσει τις δυνάμεις ασφαλείας για να διασφαλίσουν την προστασία της πρωτεύουσας και των κατοίκων της.[4]
53. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED, κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ 28.06.2023-28.06.2024, στην Federal Capital Territory (FCT) όπου βρίσκεται η Abuja, καταγράφηκαν συνολικά 260 περιστατικά ασφαλείας εκ των οποίων προέκυψαν 93 ανθρώπινες απώλειες . Πιο αναλυτικά, τα 260 περιστατικά ασφαλείας έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 33 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 40 ανθρώπινες απώλειες, 83 περιστατικά χρήσης βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 47 ανθρώπινες απώλειες , 28 ταραχές (riots) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 6 ανθρώπινες απώλειες , 116 διαμαρτυρίες (protests) χωρίς ανθρώπινες απώλειες και κανένα περιστατικό εκρήξεων/απομακρυσμένης χρήσης βίας (explosions/remote violence).Στην πόλη Abuja, τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, σημειώθηκαν 92 περιστατικά ασφαλείας που έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 6 περιστατικά χρήσης βίας (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 1 ανθρώπινη απώλεια, 6 ταραχές (riots) χωρίς ανθρώπινες απώλειες και 80 διαμαρτυρίες (protests) χωρίς ανθρώπινες απώλειες.[5] Σημειωτέον, σύμφωνα με εκτίμηση που έλαβε χώρα το έτος 2022, o πληθυσμός της Federal Capital Territory ανέρχεται στους 3,067,500 κατοίκους και της πόλης Abuja στους 2,690,000.[6]
54. Σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ACLED τη χρονική περίοδο 28.6.2023 έως 28.6.2024 καταγράφηκαν στην πολιτεία Enugu, 128 περιστατικά ασφαλείας εκ των οποίων προέκυψαν 91 ανθρώπινες απώλειες. Πιο αναλυτικά, τα 128 περιστατικά ασφαλείας έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ακολούθως: 32 μάχες (battles) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 48 ανθρώπινες απώλειες, 64 περιστατικά χρήσης βίας κατά πολιτών (violence against civilians) τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα 42 ανθρώπινες απώλειες, 5 ταραχές (riots) χωρίς καμία ανθρώπινη απώλεια, 27 διαμαρτυρίες (protests) οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα 1 ανθρώπινη απώλεια και κανένα περιστατικό εκρήξεων/απομακρυσμένης χρήσης βίας (explosions/remote violence).[7] Σημειώνεται ότι ο πληθυσμός της πολιτείας Enugu εκτιμάται ότι το 2022 ανερχόταν στα 4,690,100.[8]
55. Ως εκ των ανωτέρω ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων σε σχέση τόσο με την πόλη Abuja, τελευταίο τόπο συνήθους διαμονής του Αιτητή, όσο και με την πολιτεία Enugu στην οποία ανήκει ο τόπος καταγωγής του Αιτητή, δεν προκύπτει ότι σε περίπτωση επιστροφής του αυτός θα βρεθεί αντιμέτωπος με συνθήκες αδιάκριτης βίας λόγω ένοπλης σύρραξης, οι οποίες να θέτουν σοβαρή και προσωπική απειλή κατά της ζωής ή της σωματικής του ακεραιότητας μόνο εκ της παρουσίας του στο έδαφος των συγκεκριμένων περιοχών εντός της έννοιας του άρθρου 19(2)(γ) του περί Προσφύγων Νόμου.
56. Ως προς τους παράγοντες που δύνανται να ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση του συστατικού στοιχείου της αδιάκριτης βίας, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: το ΔΕΕ) επεσήμανε σε πρόσφατη απόφασή του ότι λαμβάνονται υπόψη «[.]μεταξύ άλλων, η ένταση των ενόπλων συγκρούσεων, το επίπεδο οργάνωσης των εμπλεκομένων ενόπλων δυνάμεων και η διάρκεια της σύρραξης ως στοιχεία λαμβανόμενα υπόψη κατά την εκτίμηση του πραγματικού κινδύνου σοβαρής βλάβης, κατά την έννοια του άρθρου 15, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2011/95 (πρβλ. απόφαση της 30ής Ιανουαρίου 2014, Diakité, C 285/12, EU:C:2014:39, σκέψη 35), καθώς και άλλα στοιχεία όπως η γεωγραφική έκταση της κατάστασης αδιάκριτης άσκησης βίας, ο πραγματικός προορισμός του αιτούντος σε περίπτωση επιστροφής στην οικεία χώρα ή περιοχή και οι τυχόν εκ προθέσεως επιθέσεις κατά αμάχων εκ μέρους των εμπόλεμων μερών.» (ΔΕΕ, C-901/19, ημερομηνίας 10.6.2021, CF, DN κατά Bundesrepublic Deutschland, σκέψη 43).
57. Περαιτέρω, ως προς τον προσδιορισμό του επιπέδου της ασκούμενης αδιάκριτης βίας, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (στο εξής: το ΕΔΔΑ) στην απόφασή του Sufi and Elmi (ΕΔΔΑ, απόφαση επί των προσφυγών 8319/07 and 11449/07, ημερομηνίας 28.11.2011) αξιολόγησε, διευκρινίζοντας ότι δεν κατονομάζονται εξαντλητικά, τη χρήση μεθόδων και τακτικών πολέμου εκ μέρους των εμπόλεμων πλευρών οι οποίες αυξάνουν τον κίνδυνο αμάχων θυμάτων ή ευθέως στοχοποιούν αμάχους, εάν η χρήση αυτών είναι διαδεδομένη μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών, και, τελικά, τον αριθμό των αμάχων που έχουν θανατωθεί, τραυματιστεί και εκτοπιστεί ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης.
58. Περαιτέρω, όπως διευκρίνισε το ΔΕΕ «ο όρος «προσωπική» πρέπει να νοείται ως χαρακτηρίζων βλάβη προξενούμενη σε αμάχους, ανεξαρτήτως της ταυτότητάς τους, όταν ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που χαρακτηρίζει την υπό εξέλιξη ένοπλη σύρραξη και λαμβάνεται υπόψη από τις αρμόδιες εθνικές αρχές οι οποίες επιλαμβάνονται των αιτήσεων περί επικουρικής προστασίας ή από τα δικαστήρια κράτους μέλους ενώπιον των οποίων προσβάλλεται απόφαση περί απορρίψεως τέτοιας αιτήσεως είναι τόσο υψηλός, ώστε υπάρχουν ουσιώδεις λόγοι να εκτιμάται ότι ο άμαχος ο οποίος θα επιστρέψει στην οικεία χώρα ή, ενδεχομένως, περιοχή θα αντιμετωπίσει, λόγω της παρουσίας του και μόνον στο έδαφος αυτής της χώρας ή της περιοχής, πραγματικό κίνδυνο να εκτεθεί σε σοβαρή απειλή κατά το άρθρο 15, στοιχείο γ΄, της οδηγίας.» (απόφαση στην υπόθεση C-465/07, Meki Elgafaji, Noor Elgafaji κ. Staatssecretaris van Justitie, ημερ.17.2.2009) Ιδίως ως προς την εφαρμογή της αναπροσαρμοζόμενης κλίμακας, το ΔΕΕ στην ως άνω απόφαση διευκρίνισε ότι «ότι όσο περισσότερο ο αιτών είναι σε θέση να αποδείξει ότι θίγεται ειδικώς λόγω των χαρακτηριστικών της καταστάσεώς του, τόσο μικρότερος θα είναι ο βαθμός της αδιακρίτως ασκούμενης βίας που απαιτείται προκειμένου ο αιτών να τύχει της επικουρικής προστασίας.».
59. Όλα τα ανωτέρω επιβεβαιώνουν ότι ο τόπος καταγωγής και ο τόπος τελευταίας συνήθους διαμονής του Αιτητή είναι ασφαλείς. Όλως επικουρικώς σημειώνεται ότι σε συνδυασμό με τις ιδιάζουσες ατομικές και προσωπικές περιστάσεις του αιτούντος, όπως ηλικία, υγεία, μορφωτικό επίπεδο και η προηγούμενη πείρα του στην χώρα καταγωγής του, δεν καθιστούν εύλογη την πιθανότητα επέλευσης κινδύνου στο πρόσωπο του Αιτητή άμα τη επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του.
60. Υπό το φως των ανωτέρω, κρίνω ότι δεν δικαιολογείται η υπαγωγή τoυ Αιτητή στο καθεστώς του πρόσφυγα καθώς δεν τεκμηριώθηκε η συνδρομή βάσιμου φόβου δίωξης για τους λόγους που εξαντλητικά αναφέρονται στο άρθρο 3 του περί Προσφύγων Νόμου. Ούτε επίσης τεκμηριώνεται υπαγωγή του στο καθεστώς συμπληρωματικής προστασίας (άρθρο 19 του περί Προσφύγων Νόμου), καθώς δεν καταδεικνύεται ότι εάν ο Αιτητής επιστρέψει στη χώρα ιθαγένειάς του, θα αντιμετωπίσει πραγματικό κίνδυνο να υποστεί σοβαρή βλάβη.
61. Επισημαίνεται περαιτέρω ότι δεν πρόκειται για περίπτωση σε σχέση με την οποία θα μπορούσε να χορηγηθεί το τεκμήριο της αμφιβολίας. Όπως εναργώς προκύπτει από το ίδιο το εδάφιο (4) του του άρθρου 13 του περί Προσφύγων Νόμου, το ευεργέτημα της αμφιβολίας δίδεται μόνο εκεί όπου ο αιτών άσυλο υποβάλει όλα τα διαθέσιμα απ' αυτόν στοιχεία σε σχέση με την αίτησή του, τα οποία έχουν ελεγχθεί και, ο αρμόδιος λειτουργός ή/και ο Προϊστάμενος ικανοποιούνται ότι ο Αιτητής είναι γενικά αξιόπιστος.
62. Το ευεργέτημα της αμφιβολίας χορηγείται εκεί όπου ο αιτών άσυλο καταβάλλει πραγματική προσπάθεια να τεκμηριώσει την προσωπική του ιστορία, η οποία βεβαίως δικαιολογεί καταρχήν την υπαγωγή του σε καθεστώς διεθνούς προστασίας και όταν, εντούτοις, υπάρχουν κενά και έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων προς τεκμηρίωση των συναφών ισχυρισμών.
63. Εν προκειμένω, ο Αιτητής δεν προέβαλε οποιουσδήποτε αξιόπιστους ισχυρισμούς, οι οποίοι θα δικαιολογούσαν την υπαγωγή του στο καθεστώς διεθνούς προστασίας, ώστε το έλλειμα των στοιχείων προς τεκμηρίωση συγκεκριμένων ισχυρισμών να καλυφθεί από το ευεργέτημα της αμφιβολίας. Συνεπώς, δεν δικαιολογείται στην περίπτωσή του η χορήγηση του ευεργετήματος της αμφιβολίας.
64. Τέλος, υπό το φως της ανωτέρω ανάλυσης, καθίσταται αλυσιτελής, η περαιτέρω εξέταση του λόγου προσφυγής που προέβαλε ο Αιτητής.
Ως εκ τούτου, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται και η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται, με €300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση.
Κ. Κ. Κλεάνθους, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Library of Congress, ‘Nigeria: Supreme Court Invalidates Igbo Customary Law Denying Female Descendants the Right to Inherit’, 6 Μαΐου 2014, διαθέσιμο σε https://www.loc.gov/item/global-legal-monitor/2014-05-06/nigeria-supreme-court-invalidates-igbo-customary-law-denying-female-descendants-the-right-to-inherit/, Ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης: 1 Ιουλίου 2024,
The Herald, ‘Supreme Court Delivers Landmark Judgement on Igbo Inheritance Laws’, 26 Αυγούστου 2020, διαθέσιμο σε https://www.herald.ng/supreme-court-delivers-landmark-judgement-on-igbo-inheritance-laws/, Ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης: 1 Ιουλίου 2024
The Nigeria Lawyer, ‘Igbo Customary Law Of Inheritance (1)’, 20 Μαρτίου 2024, διαθέσιμο σε https://thenigerialawyer.com/igbo-customary-law-of-inheritance-1/, Ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης: 1 Ιουλίου 2024
[2] European Asylum Support Office (EASO), ‘Practical Guide: Qualification for International Protection’ (2018), 36 διαθέσιμο σε https://euaa.europa.eu/sites/default/files/easo-practical-guide-qualification-for-international-protection-2018.pdf (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 02/07/2024)
[3] RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), Ακαδημία Γενεύης, https://www.rulac.org/browse/conflicts/non-international-armed-conflict-in-nigeria (ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 10/07/2024)
[4] RULAC (Rule of Law in Armed Conflict), Ακαδημία Γενεύης, https://www.rulac.org/browse/map
[5] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 28/06/2023 – 28/06/2024, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria, ADMIN UNIT: Federal Capital Territory, LOCATION: Abuja) (Ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 10/07/2024)
[6] City Population, https://www.citypopulation.de/en/nigeria/cities/ (Ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 10/07/2024)
[7] ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 28/06/2023 – 28/06/2024, REGION: Africa, COUNTRY: Nigeria, ADMIN UNIT: Enugu) (Ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 10/07/2024)
[8] City Population, https://www.citypopulation.de/en/nigeria/cities/agglos/ (Ημερομηνία τελευταίας πρόσβασης 10/07/2024)