ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Υπόθ. Αρ.: 984/2024
03 Ιουλίου, 2024
[Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.]
Αναφορικά με το άρθρο 146 του Συντάγματος
Μεταξύ:
S.D.E, από Καμερούν και τώρα στη Λευκωσία
Αιτητή
-και-
Κυπριακής Δημοκρατίας μέσω Υπουργείου Εσωτερικών, Υπηρεσίας Ασύλου
Καθ' ων η Αίτηση
Εμφανίσεις:
Αιτητής: Παρών
Γ. Καλαπαλίκη Θεοδώρου (κα) για Ε. Μυριάνθους (κα), Δικηγόρος για τον Αιτητή
Σ. Πιτσιλλίδου (κα), Δικηγόρος για Γενικό Εισαγγελέα, Δικηγόρος για τους Καθ' ων η Αίτηση.
Α Π Ο Φ Α Σ Η
Με την παρούσα προσφυγή ο Αιτητής προσβάλλει την απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου, επιστολής ημερομηνίας 08/03/24, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα του για παραχώρηση καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ως άκυρη, παράνομη, αντισυνταγματική και στερούμενη κάθε έννομου αποτελέσματος.
ΓΕΓΟΝΟΤΑ
Ο Αιτητής υπέβαλε αίτηση για διεθνή προστασία στις 18/11/21, πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη του στις 09/11/23 και σχετική έκθεση/εισήγηση ημερομηνίας 22/02/24, με την οποία εισηγείτο την απόρριψη του αιτήματος του. Ο εξουσιοδοτημένος από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιος λειτουργός της Υπηρεσίας Ασύλου αποφάσισε την απόρριψη της αίτησης στις 29/02/24, απόφαση που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας προσφυγής.
ΝΟΜΙΚΟΙ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ
H δικηγόρος για τον Αιτητή υιοθέτησε τους λόγους αιτήματος διεθνούς προστασίας και ισχυρίστηκε ότι η προσβαλλόμενη απόφαση λήφθηκε με πλάνη περί τα πράγματα, χωρίς δέουσα έρευνα και αναιτιολόγητα.
Οι Καθ' ων η αίτηση, κατά τις προφορικές αγορεύσεις, υιοθέτησαν το περιεχόμενο της ένστασης και του διοικητικού φακέλου, τονίζοντας ότι η προσβαλλόμενη με την παρούσα προσφυγή απόφαση της Υπηρεσίας Ασύλου έχει ληφθεί ορθά και νόμιμα, μετά από δέουσα έρευνα και είναι δεόντως αιτιολογημένη. Ο Αιτητής με βάση το περιεχόμενο της έκθεσης/εισήγησης κρίθηκε εσωτερικά αναξιόπιστος καθότι ο εξεταστής λειτουργός δεν ικανοποιήθηκε από τις απαντήσεις του Αιτητή.
ΚΑΤΑΛΗΞΗ
Το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη τις θέσεις του Αιτητή όπως αυτές εκφράστηκαν από τη συνήγορο του, τις τοποθετήσεις των Καθ΄ ων η αίτηση και αντλώντας τις εξουσίες που ορίζονται στο Άρθρο 11 του περί της Ίδρυσης και Λειτουργίας Διοικητικού Δικαστηρίου Διεθνούς Προστασίας Νόμων του 2018 έως 2023 (Ν.73(Ι)/2018), προχωρεί να εξετάσει την ουσία του αιτήματος του Αιτητή με βάση το περιεχόμενο του σχετικού διοικητικού φακέλου (στο εξής «ΔΦ»).
Με την αίτηση ασύλου του ο Αιτητής ισχυρίστηκε ότι στις 04/06/21, ενώ δίδασκε σε ένα σχολείο, τους επιτέθηκε μια ομάδα οπλισμένων ανδρών, οι οποίοι με την βία πήραν 3 μαθητές. Κατέγραψε ότι κακοποιήθηκε σε στρατόπεδο («camb»), τον κράτησαν για μια εβδομάδα και όταν αφέθηκε ελεύθερος του ζητήθηκε να ενταχθεί στην ομάδα των Ambazonians. Ο Αιτητής αρνήθηκε και συνέχισε να εργάζεται ως δάσκαλος. Στις 24/06 ο πατέρας του σκοτώθηκε από τους Ambazonians λόγω της άρνησης του να σταματήσει να διδάσκει και λόγω της άρνησης του να ενταχθεί στην ομάδα τους. Πρόσθεσε ότι του άφησαν ένα απειλητικό σημείωμα (ερυθρό 1 ΔΦ).
Κατά την συνέντευξη δήλωσε ότι γεννήθηκε στη πόλη Bangem, από το 2005 έως το 2017 διέμενε στη πόλη Buea και ακολούθως επέστρεψε στο τόπο καταγωγής του. Ανέφερε περαιτέρω ότι ανήκει στην εθνοτική ομάδα Bakossi, είναι Χριστιανός Πρεσβυτεριανός, άγαμος με ένα τέκνο, οι γονείς και τα αδέλφια του βρίσκονται στη χώρα καταγωγής του και διατηρεί επικοινωνία μαζί τους. Σε σχέση με το μορφωτικό του επίπεδο δήλωσε ότι είναι απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, παρακολούθησε μαθήματα γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο της Buea, χωρίς όμως να ολοκληρώσει την εκπαίδευση του. Δήλωσε ότι εργαζόταν από το 2018 έως το 2021, ως δάσκαλος (ερυθρά 39-34 ΔΦ).
Αναφορικά με τους λόγους για τους οποίους εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, πρόβαλε ότι εργαζόταν ως δάσκαλος στη πόλη Bangem και κατά ή περί τον Φεβρουάριο ή Μάρτιο του 2021 Ambazonians απήγαγαν από το σχολείο, όπου δίδασκε, ένα δάσκαλο και δυο μαθητές και μετά έστελναν απειλητικά σημειώματα. Ο Αιτητής τον 4ο/21 έλαβε ένα απειλητικό σημείωμα ότι τον αναζητούν («they were coming to me»), ενημέρωσε τους γονείς του και κρυβόταν στην οικία του πάστορα (ερυθρό 33 ΔΦ), που βρισκόταν στην ίδια περιοχή με την οικία του Αιτητή. Πρόσθεσε ότι ο πατέρας του σκοτώθηκε επειδή ο Αιτητής έλαβε απειλητικό σημείωμα από τους Ambazonians (ερυθρό 32 ΔΦ). Περαιτέρω, δήλωσε ότι σε σχέση με το επάγγελμα του δεν του συνέβη οτιδήποτε από τους Ambazonians.
Ο λειτουργός αποδέχθηκε τα προσωπικά στοιχεία/προφίλ του Αιτητή (ερυθρά 71-70 ΔΦ), απέρριψε, όμως, ως εσωτερικά αναξιόπιστο τον ισχυρισμό του ότι έλαβε απειλητικό σημείωμα από τους Ambazonians, λόγω της ιδιότητας του ως δάσκαλος. Στην σχετική έκθεση/εισήγηση καταγράφονται οι ανακρίβειες, η έλλειψη πληροφοριών και λεπτομερειών, τα ανεπαρκή στοιχεία και οι γενικότητες στα λεγόμενα του Αιτητή. Ειδικότερα προκύπτουν τα ακόλουθα:
- Δεν παρείχε λεπτομέρειες σχετικά με το πως έγινε δάσκαλος, καθότι ήταν απόφοιτος δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Δήλωσε ότι αρχικά ήταν εθελοντής για πέντε μήνες και μετά είπε στον πάστορα, ο οποίος ήταν ο διευθυντής του σχολείου, ότι θέλει να βοηθήσει τους μαθητές, και αφού οι υπόλοιποι δάσκαλοι έφυγαν από την περιοχή, έγινε δάσκαλος. Κληθείς να εξηγήσει πως δίδασκε σε 100 παιδιά σε κάθε τάξη, έδωσε μια μη λεπτομερή απάντηση, λέγοντας ότι είχαν ηχεία στη τάξη (ερυθρό 36 ΔΦ).
- Ως προς τις απειλές από τους Ambazonians λόγω της ιδιότητας του ως δάσκαλος, δεν παρείχε επαρκείς λεπτομέρειες. Κληθείς να εξηγήσει τι συνέβη απάντησε γενικά ότι δεν υπήρχε ειρήνη, υπήρχαν πυροβολισμοί και δολοφονίες, οι δάσκαλοι θυματοποιούνται και μια μέρα βρήκε ένα σημείωμα στην πόρτα του. Ερωτηθείς για το περιεχόμενο της επιστολής δήλωσε ότι τον αναζητούσαν, ότι στάλθηκε από τους Ambazonians και ότι με αυτό τον τρόπο λειτουργούν. Περαιτέρω, ερωτηθείς πως οι Ambazonians γνώριζαν ότι ήταν δάσκαλος, απάντησε υποθετικά ότι ενδεχομένως έχουν κατάσκοπους. Δήλωσε ότι δεν ενοχλήθηκε εκ νέου από τους Ambazonians.
- Κληθείς να διευκρινίσει την ασυνέπεια που παρατηρήθηκε στη αίτηση ασύλου του ως προς τον λόγο που εγκατέλειψε τη χώρα καταγωγής του, ήτοι ότι οι Amabzonians στις 4/06/21 τον απήγαγαν και τον βασάνισαν ενώ κατά τη διάρκεια της συνέντευξης του αναφέρθηκε μόνο σε ένα απειλητικό σημείωμα, απάντησε ότι κάποιοι του ανέφεραν ότι δεν θα ληφθεί υπόψη η αίτηση του, (ερυθρό 29 ΔΦ).
- Δεν ήταν σε θέση να παρέχει επαρκείς πληροφορίες για το περιστατικό όπου σκοτώθηκε ο πατέρας του, δηλώνοντας ότι δεν ήταν παρών και ότι η μητέρα του του ανέφερε ότι οι Ambazonians λεηλατούσαν, πήγαν στην οικία τους, ο πατέρας του άνοιξε την πόρτα και η μητέρα του άκουσε τον πυροβολισμό. Ασυνεπής ήταν οι δηλώσεις του ως προς το χρονοδιάγραμμα θανάτου του πατέρα του, στην αρχή ισχυρίστηκε ότι οι γονείς του διαμένουν στην πόλη Bangem, ενώ ακολούθως δήλωσε ότι σκοτώθηκε από τους Ambazonians. Αναμενόταν από τον Αιτητή να είναι σε θέση να παρέχει περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με τι ακριβώς συνέβη στον πατέρα του καθότι η επίθεση συνδέεται με τον ίδιο.
Μετά από συνολική αξιολόγηση της γενικότερης αξιοπιστίας του Αιτητή, των όσων τέθηκαν ενώπιον της Υπηρεσίας Ασύλου υπό μορφή δηλώσεων[1] διαπιστώνω ότι η αξιοπιστία του επί αυτού του σημείου του αιτήματος του, δεν τεκμηριώνεται. Η πλήρης εικόνα που διαμορφώνεται μέσω των στοιχείων του φακέλου του, κατόπιν ορθολογικής ανάλυσης και δίκαιης στάθμισής τους[2], επιβεβαιώνει τα συμπεράσματα του λειτουργού. Το αφήγημα του εμπεριέχει δηλώσεις που δεν θεωρούνται συνεπείς και ευλογοφανείς, ενώ παρουσιάζονται και αντιφατικές αναφορές μεταξύ της αίτησης ασύλου και των δηλώσεων του κατά την διαδικασία της συνέντευξης. Διαπιστώνεται ότι δεν παρείχε κάθε διαθέσιμη βοήθεια στον εξεταστή για τη διαπίστωση των στοιχείων της υπόθεσής του, ούτε τεκμηρίωσε τους ισχυρισμούς του με επαρκή λεπτομέρεια. (Άρθρο 18 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000), βλέπε επίσης Πρακτικός Οδηγός της ΕΑΣΟ: Αξιολόγηση των Αποδεικτικών Στοιχείων, Μάρτιος 2015, σελ.11 και Evidence and credibility assessment in the context of the Common European Asylum System της EUAA, February 2023, σελ.57-72, 103-112, 120-131). Σύμφωνα, επίσης, και με την § 205 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών, ο Αιτητής θα έπρεπε:
«(i) να λέει την αλήθεια και να βοηθά τον εξεταστή με κάθε δυνατό τρόπο με την τεκμηρίωση των ισχυρισμών του με κάθε δυνατό τρόπο.
(ii) Να κάνει προσπάθεια να υποστηρίξει τα λεγόμενά του με κάθε διαθέσιμο τεκμήριο και να δώσει ικανοποιητική επεξήγηση για κάθε απουσία τεκμηρίων. Αν είναι αναγκαίο πρέπει να καταβάλει προσπάθεια να προσκομίσει επιπρόσθετα τεκμήρια.
(iii) Να παρέχει όλες τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν τον εαυτό του και τις προγενέστερες εμπειρίες του με όσο το δυνατόν περισσότερες λεπτομέρειες για να καταστήσει ικανό τον εξεταστή να αποδείξει τους σχετικούς ισχυρισμούς. Αναμένεται ότι θα του ζητηθεί να δώσει μια συνεκτική εξήγηση όλων των λόγων που επικαλείται για υποστήριξη του αιτήματός του για προσφυγικό καθεστώς και θα πρέπει να απαντήσει σε όλες τις ερωτήσεις που θα του υποβληθούν.»
Ούτε θα μπορούσε να τύχει του ευεργετήματος της αμφιβολίας το οποίο δίνεται μόνο όταν έχουν προσκομισθεί όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία και όταν ο εξεταστής είναι γενικά ικανοποιημένος από την αξιοπιστία του Αιτητή (Βλέπε §204 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Τα γεγονότα της περίπτωσης του Αιτητή σε συνάρτηση με τα στοιχεία του φακέλου και τις αιτιάσεις του δεν προκύπτει να συντρέχουν στο πρόσωπο του εκείνα τα υποκειμενικά και αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να στοιχειοθετήσουν το γεγονός ότι εγκατέλειψε την χώρα καταγωγής του και δεν επιθυμεί να επιστρέψει σε αυτή λόγω δικαιολογημένου φόβου δίωξης (§37-38 του Εγχειριδίου για τις Διαδικασίες και τα Κριτήρια Καθορισμού του Καθεστώτος των Προσφύγων, του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών). Δεν έχει τεκμηριώσει με τις αιτιάσεις του ότι έχει καταδικασθεί, συλληφθεί, ή καταζητείται είτε από τις αρχές της χώρας του είτε από άλλους φορείς δίωξης (Βλέπε Άρθρα 3Α και 3Β του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000). Επομένως, η κατάληξη της Υπηρεσίας Ασύλου είναι αιτιολογημένη, λήφθηκε μετά από δέουσα έρευνα και στα πλαίσια του Νόμου καθότι από τα γεγονότα που τέθηκαν ενώπιον της και από τις παραστάσεις του Αιτητή δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του Άρθρου 3 του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν.6(Ι)/2000).
Ούτε η περίπτωση του Αιτητή εμπίπτει στις προϋποθέσεις παροχής σε αυτόν καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Όπως προκύπτει και από την έκθεση/εισήγηση του λειτουργού, παρόλο που δεν τεκμηριώθηκε η εσωτερική αξιοπιστία του Αιτητή, έγινε αξιολόγηση και για τους σκοπούς παροχής σε αυτόν καθεστώτος συμπληρωματικής προστασίας. Ουδείς εκ των ισχυρισμών που πρόβαλε τεκμηριώνει την ύπαρξη ουσιωδών λόγων ώστε να πιστεύεται ότι ο ίδιος προσωπικά, σε περίπτωση επιστροφής στη χώρα καταγωγής του, θα υποβληθεί σε κίνδυνο θανατικής ποινής ή εκτέλεσης ή σε βασανιστήρια ή απάνθρωπη ή εξευτελιστική μεταχείριση ή τιμωρία, βάσει του Άρθρου 15, εδάφια (α) και (β), της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2011/95/ΕΕ[3] που αντιστοιχεί στο Άρθρο 19(2), εδάφια (α) και (β), του περί Προσφύγων Νόμου 2000 έως 2023, (Ν. 6(Ι)/2000). Ειδικά ως προς το σκέλος της διακινδύνευσης λόγω βίας ασκούμενης αδιακρίτως σε καταστάσεις ένοπλης σύρραξης, ο λειτουργός σημειώνει ότι βάσει των διαθέσιμων πληροφοριών από εξωτερικές πηγές πληροφόρησης επιβεβαιώνεται ότι στις αγγλόφωνες περιοχές, από όπου κατάγεται ο Αιτητής, υπάρχει αδιάκριτη βία, όχι όμως σε υψηλό επίπεδο, ώστε να προκύπτει δεδομένης της έντασης της σύγκρουσης στην περιοχή του Αιτητή σε συνδυασμό με τις προσωπικές του περιστάσεις ότι θα εκτεθεί σε κίνδυνο σοβαρής βλάβης λόγω μόνο της παρουσίας του σε περίπτωση επιστροφής του (ερυθρό 62 ΔΦ). Από αναθεωρημένη έρευνα του Δικαστηρίου για τη πόλη Bangem, τόπος καταγωγής του Αιτητή, προκύπτει ότι κατά το διάστημα 15/06/23 έως τις 26/05/24 δεν καταγράφηκαν περιστατικά ασφαλείας[4].
Επομένως, με βάση όλα τα ανωτέρω δεν διαπιστώνω ελλιπή έρευνα αλλά ούτε πλάνη περί το νόμο και των πραγματικών δεδομένων που λήφθηκαν υπόψη από την Υπηρεσία Ασύλου κατά την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης (Βλέπε Αντώνης Ράφτης ν. Δημοκρατίας, (2002) 3 Α.Α.Δ. 345 ). Η επάρκεια της αιτιολογίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα πραγματικά και νομικά περιστατικά της υπόθεσης, ενώ η αιτιολογία της προσβαλλόμενης πράξης συμπληρώνεται και/ή αναπληρώνεται μέσα από τα στοιχεία του διοικητικού φακέλου του Αιτητή ήτοι της έκθεσης/εισήγησης του λειτουργού η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απόφασης του εξουσιοδοτημένου από τον Υπουργό Εσωτερικών αρμόδιου λειτουργού, όπως επίσης και από το σύνολο της όλης διοικητικής ενέργειας με αποτέλεσμα να καθίσταται εφικτός ο δικαστικός έλεγχος (Βλέπε Φράγκου ν. Δημοκρατίας (1998) 3 Α.Α.Δ.270). Το Δικαστήριο μετά από έλεγχο νομιμότητας/ορθότητας και πραγματικό έλεγχο των περιστάσεων του Αιτητή, όπως αναλύεται ανωτέρω, καταλήγει στο ίδιο εύρημα ότι δηλαδή δεν μπορεί να του αναγνωριστεί το καθεστώς του πρόσφυγα ή συμπληρωματικής προστασίας. Ο Αιτητής δεν κατάφερε να τεκμηριώσει με οποιοδήποτε τρόπο ότι η χώρα του δεν είναι ασφαλής ειδικά για την περίπτωση του.
Για όλους του πιο πάνω λόγους, η παρούσα προσφυγή απορρίπτεται με €1300 έξοδα εναντίον του Αιτητή και υπέρ των Καθ' ων η αίτηση. Η προσβαλλόμενη απόφαση επικυρώνεται.
Μ. ΣΤΥΛΙΑΝΟΥ, Δ.Δ.Δ.Δ.Π.
[1] Βλέπε Άρθρο 18(5) του περί Προσφύγων Νόμου του 2000 έως 2023 (Ν6(Ι)/2000)
[2] Βλέπε High Court (Ανώτερο Δικαστήριο) (Ιρλανδία), IR κατά Minister for Justice Equality & Law Reform & anor, [2009] IEHC 353, ημερομηνίας 24/07/2009,
[3] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με τις απαιτήσεις για την αναγνώριση των υπηκόων τρίτων χωρών ή των απάτριδων ως δικαιούχων διεθνούς προστασίας, για ένα ενιαίο καθεστώς για τους πρόσφυγες ή για τα άτομα που δικαιούνται επικουρική προστασία και για το περιεχόμενο της παρεχόμενης προστασίας.
[4]ACLED - DISAGGREGATED DATA COLLECTION - ANALYSIS & CRISIS MAPPING PLATFORM, The Armed Conflict Location & Event Data Project, διαθέσιμο στον ακόλουθο διαδικτυακό σύνδεσμο https://acleddata.com/explorer/ (βλ. πλατφόρμα Explorer, με χρήση των ακόλουθων στοιχείων ανάλυσης: METRIC: Event Counts/Fatality Counts, EVENT CATEGORIES: Event Types (Battles / Violence against civilians / Explosions/Remote violence / Riots / Protests) DATE RANGE: 15/06/23-26/06/24, REGION: Africa, COUNTRY: Cameroon, ADMIN UNIT: Sud-Ouest, LOCATION: Bangem) [Ημερομηνία Πρόσβασης: 27/06/2024]